Zadania
Śladami podróżnika i odkrywcy
1. Morską podróż zaczynamy 21 marca w punkcie A.
Położenie punktu A ustalić na podstawie poniższych informacji:
Przed wyjściem w morze dokonano tu pomiaru wysokości Słońca w momencie górowania. Pomiar wskazał 70°01′ (Słońce było widoczne po północnej stronie nieba). W momencie pomiaru londyński Big Ben wskazywał 2232 tego samego dnia. Po załatwieniu niezbędnych formalności kapitan wydał rozkaz - cała naprzód . Kronikarz pokładowy spojrzał na zegar i zapisał w dzienniku godzinę 1300 jako początek rejsu. (0-10pkt)
a. Określić pozycję wyjściową statku - szerokość i długość geograficzną punktu A Obliczenia:
Odpowiedź:
szerokość geograficzna……….
długość geograficzna………
b. Nazwać miejsce, z którego wypływa statek
c. Do terytorium jakiego państwa należy ten obszar
d. Dokonać krótkiej charakterystyki fizyczno-geograficznej tego miejsca
Po kilku tygodniach 2 maja statek dopłynął do Ewa Beach (21° 21′N 158°W) na O’ahu w archipelagu Hawajów. Zegary wskazywały tu godzinę 1400. Hawaje to archipelag w Polinezjii na Pacyfiku. Prawie całe Hawaje są jednym z amerykańskich stanów o powierzchni 28 313 km2. Zamieszkuje tu 1,4 mln ludzi. Tylko atol Midway nie należy do stanu Hawaje. Hawai’i to największa wyspa w archipelagu Hawajów. Jej powierzchnia wynosi 10 432,5 km2. Wizytówką wyspy jest Mauna Kea- najwyższy wulkan archipelagu. Szczyt wulkanu wznosi się na wysokość 4205 m n.p.m. Na szczycie wulkanu z uwagi min. na bardzo dobre warunki pogodowe (ponad 300 pogodnych dni w roku) znajduje się grupa astronomicznych placówek badawczych i wielkich teleskopów (MKO), gdzie pracują astronomowie z wielu krajów. Obserwatoria zajmują 212 ha terenu specjalnej strefy użytkowania ziemi Astronomy Precinct w obrębie rezerwatu Naukowego Mauna Kea. Jedną z najbardziej zaludnionych wysp archipelagu jest O’ahu. Jest to trzecia co do wielkości hawajska wyspa; jej powierzchnia to 1545,3 km2 . Na południowym wybrzeżu wyspy leży stolica stanu - Honolulu.
2. Na podstawie powyższych informacji obliczyć: (0-10pkt)
a. Jaką drogę ( w milach morskich i kilometrach) pokonał statek zakładając, iż rejs odbył się najkrótszą drogą?
Obliczenia:
Odpowiedź:
……….mil morskich
…..……….kilometrów b. Z jaką średnią prędkością (w węzłach, kilometrach na godzinę oraz metrach na sekundę)
płynął statek?
Obliczenia:
Odpowiedź:
………węzłów .….………..km/h ....….………..m/s
3. Obliczyć wysokość Słońca w momencie górowania na Ewa Beach ( 21° 21′N 158°W) w dniu wpłynięcia do portu. (0-4pkt)
Obliczenia:
Odpowiedź:
……….
4. W punkcie A oraz na Ewa Beach ( 21° 21′N 158°W ) ustawiono 5 metrowe tyczki. Obliczyć, która z nich rzucała w południe dłuższy cień w dniach rozpoczęcia i zakończenia rejsu. Zapisać
tok rozumowania, wykonać rysunki pomocnicze. Jaki kierunek wskazywał cień tyczki w każdym z punktów? (0-12pkt)
Obliczenia:
Odpowiedź:
Długość cienia (m) w:
Data Punkcie A Kierunek, który wskazuje cień
Ewa Beach Kierunek, który wskazuje cień 21 III
2 V
Wniosek:
5. Na podstawie mapy topograficznej O’ahu wykonano profil rzeźby terenu, na którym różnica wysokości między najniżej i najwyżej położonym punktem wynosi 24,40 mm;
w rzeczywistości jest to 1220 metrów. (0-6pkt) a. Obliczyć skalę pionową profilu.
Obliczenia:
Odpowiedź:
………
b. Jaka musi być skala pozioma profilu, aby przewyższenie wyniosło 20:1?
Obliczenia:
Odpowiedź:
………
6. Opisać krótko genezę wyspy O’ahu w kontekście całego archipelagu. (0-4pkt)
7. Podać trzy ciekawe wydarzenia związane z historią O’ahu. (0-3pkt) I
II
III
8. Jaki odsetek powierzchni wyspy Hawai’i zajmuje MKO.(0-2pkt) Obliczenia:
Odpowiedź:
………
W fotoreportażu z wycieczki na Hawaje - Janusz Rosiek napisał o wyprawie na Mauna Kea:
„Mało jest miejsc na świecie gdzie w ciągu półtorej godziny można podjechać z tropikalnej nadmorskiej plaży na 4-tysięczny ośnieżony szczyt. Pozorna łatwość jest złudna, trzeba mieć końskie zdrowie żeby nie odczuć skutków takiej zmiany klimatu i ciśnienia. Dlatego przewodnik i tablice ostrzegawcze przy szosie zalecają, żeby zrobić po drodze co najmniej 1-2 godzinną przerwę, a jeszcze lepiej, tak jak ja, zabiwakować na pośredniej wysokości.” Źródło:https://www.fuw.edu.pl/~rosiek/photo/hawaje/mauna_kea.html
9. Obliczyć temperaturę powietrza (oC, K, oF) oraz wartość ciśnienia atmosferycznego (hPa, mm Hg) na jakie musi się przygotować turysta podążający na szczyt wulkanu Mauna
Kea zakładając, że temperatura nad oceanem wynosi 25,0 °C, a ciśnienie atmosferyczne - 1000 hPa. (0-10pkt)
Obliczenia:
Odpowiedź:
Temperatura powietrza:………oC……….….K………. oF Ciśnienie atmosferyczne:……… hPa……….mm Hg
10. Mauna Kea to góra o największej wysokości względnej od podstawy do wierzchołka - szczyt wulkanu wznosi się na wysokość 10 203 m od podstawy na dnie Oceanu Spokojnego. Obliczyć wartość zmian ciśnienia i temperatury od poziomu oceanu do podstawy góry. Na jakiej głębokości poniżej poziomu oceanu zmiana wartości ciśnienia będzie równa (co do wartości) różnicy ciśnień pomiędzy szczytem a poziomem oceanu? (0-8 pkt)
Obliczenia:
Różnica ciśnienia pomiędzy poziomem oceanu a podstawą góry to ok. ……… kPa.
Różnica temperatury pomiędzy poziomem oceanu a podstawą góry to ok. ……….. °C
Głębokość poniżej poziomu oceanu, na której zmiana wartości ciśnienia jest równa (co do wartości) różnicy ciśnień pomiędzy szczytem a poziomem oceanu to ok. ……… m.
11. Poniższa mapa wyraża wysokości bezwzględne w angielskich stopach. Obliczyć wysokość Mauna Kea i Mauna Loa w tych jednostkach (z dokładnością do jednej stopy). (0-4 pkt)
Na podstawie:https://hilo.hawaii.edu/natural-hazards/volcanoes/riftzones.php
Obliczenia:
Odpowiedź:
wysokość Mauna Kea ………..
wysokość Mauna Loa………
12. Obliczyć średni spadek terenu w % i ‰ pomiędzy szczytami wulkanów Mauna Kea (A) i Mauna Loa (C) a punktami na plaży (odpowiednio B i D). Odległość rzeczywista między
szczytami (w rzucie poziomym) wynosi 40 000 m. (0-8 pkt) Obliczenia:
Odpowiedź:
średni spadek terenu pomiędzy punktami A i B……… % ………‰
średni spadek terenu pomiędzy punktami C i D……… % ………‰
13. Na mapie w skali 1: 2 000 000 wyspa Kaua’i ma rozciągłość 26,5 mm x 20,0 mm. Czy kartka papieru formatu A-4 jest wystarczajaca, aby zamieścić na niej mapę wyspy w skali 1: 25 000?
(0-4pkt) Obliczenia:
Odpowiedź:
……….
14. Obliczyć ilość soli morskiej (w kg), możliwej do uzyskania z pojedynczego zbiornika saliny o wymiarach 55 x 50 m i głębokości 0,7 m, zlokalizowanego na wybrzeżu Morza Czerwonego oraz zbiornika saliny o wymiarach 60 x 50 jarda i głębokości 2 stopy i 3 cale, zlokalizowanego na wybrzeżu wysp Hawajskich. (0-8pkt).
Obliczenia:
Odpowiedź:
ilość soli morskiej ze zbiornika saliny na wybrzeżu Morza Czerwonego………..…. kg ilość soli morskiej ze zbiornika saliny na wybrzeżu wysp Hawajskich ………..…. kg
15. Śladami którego ze znanych podróżników i odkrywców podążaliśmy rozwiązując kolejne zadania?(0-7 pkt)
Dołączyć do arkusza z rozwiązaniami mapę konturową w dowolnej skali (jako załącznik), na której zaznaczyć :
a. punkt początkowy A oraz docelowy b. trasę rejsu
podróżnik i odkrywca………
