Józef Mandziuk
Kronika Wydziału Kościelnych Nauk Historycznych i Społecznych za rok 1998
Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 6/1, 265-269
1999
Saeculum Christianum 6 (1999) nr 1
KRONIKA WYDZIAŁU
KOŚCIELNYCH NAUK HISTORYCZNYCH I SPOŁECZNYCH ZA ROK 1998
I. S y m p o z ja
1. K o b ie t a w s t a ro ż y tn o ś c i c h r z e ś c ija ń s k ie j - sympozjum patrystyczne zorganizowane w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie dn. 22 X 1998 r. Otwarcia i zamknięcia sym po
zjum dokonał ks. prof. dr hab. Emil Stanula. Wygłoszono następujące referaty: ks. prof. dr hab.
Jan Łach - Biblijne Słowo Wstępne; ks. prof. dr hab. Wincenty M y sz o r - K obieta w gminach chrześcijańskich II i III wieku. „ Instytucja ” Wdów i Dziewic; ks. prof. dr hab. Marek Starowiej- s k i - Od legend do historii: Założycielki Kościoła w Armenii i Gruzji; ks. prof. dr hab. Augu
styn Ekmann - Obraz kobiety w św ietle Pism Egzegetycznych przeciw Manichejczykom św. Au
gustyna; ks. dr Stanisław Strękowski - Sw. Makryna M łodsza ja k o mistrzyni życia duchowego według św. G rzegorza z Nysy; ks. dr Tadeusz Kołosowski - Lucylla z K artaginy a geneza schi
zm y donatystycznej; dr Ryszarda Bulas - Brygida i Ita - św ięte Kościoła Celtyckiego; ks. dr Tomasz Skibiński - Kobiety a Pismo św. na podstaw ie Korespondencji św. Hieronima; prof. dr hab. Jerzy Wojtczak - Laktancjusz w „Divinae Institutiones " o kobiecie. W szystkie prelekcje dotyczyły roli kobiety w starożytności chrześcijańskiej.
Sympozjum miało charakter wyjątkowo monotematyczny.
2. E u r o p a . Z a d a n ie c h r z e ś c ija ń s k ie - sympozjum zorganizowane dn. 15 VI 1998 r. przez Politologię i Nauki Społeczne oraz Fundację ATK w auli W M SD w Warszawie. Odbyło się ono z okazji Jubileuszu ks. prof. dra hab. Helmuta Jurosa i było połączone z uroczystym wręczeniem Księgi Pamiątkowej oraz jej promocją.
Otwarcia sympozjum dokonał ks. prof. dr hab. Henryk Skorowski, dziekan Wydziału KNHS.
Pierwsza część sympozjum: Ksiądz Profesor Helmut Juros - życie i dzieło zawierała następują
ce wystąpienia: ks. prof. dr hab. Roman Bartnicki, rektor ATK - Laudacja na cześć Jubilata;
prof. dr hab. Aniela D y lu s - Człowiek -Uczony - Europejczyk; ks. prof. dr hab. Jan Krucina, PFT Wrocław - Światłość na areopagach Europy. Następnie odczytano listy gratulacyjne, w y słuchano Słowo Prymasa Polski oraz wręczono Księgę Pamiątkową. Na koniec przemówił sam Jubilat. Druga część sympozjum poświęcona była tematowi: Europa. Zadanie chrześcijańskie.
Wygłoszono następujące referaty: o. prof. dr hab. Jacek Salij - Przestrzeń św iatopoglądow o neutralna?; ks. prof. dr hab. Andrzej Szostek - Europa, chrześcijaństwo i kornukopia; ks. prof.
dr hab. Alojzy M a rco l- Projekt globalnego etosu; ks. bp. prof. dr hab. Tadeusz Pieronek- D laczego biskupi p o lsc y pojechali do Brukseli? ks. prof. dr hab. Remigiusz Sobański, Urząd w tradycji europejskiej.
II. S to p n ie i ty tu ły n a u k o w e
1. Tytuły naukowe profesora
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał tytuły naukowe profesora nauk humanistycznych:
ks. prof. dr. hab. Stanisławowi Kobiclusowi, kierownikowi Katedry Historii Sztuki Średnio
wiecznej, prof. dr hab. Marii M iśkiewicz, kierownikowi Katedry Archeologii Chrześcijańskiej Słowiańszczyzny oraz ks. prof. dr. hab. Januszowi Zbudnicwnikowi, kierownikowi Katedry Hi
storii Kościoła Średniowiecznego.
2. H a b i lit a c je
Ks. Witold K u j a w s k i, Kościelne dzieje Sieradza.
Recenzenci: prof. dr hab. Bohdan Ryszcwski prof. dr hab. Stanisław Olczak ks. prof. dr hab. Janusz Zbudniewek Data kolokwium hab.. 14 XII 1999 r.
Zatwierdzenie BCK: I-H-68/99
Janusz Józef O d z i c m k o w s k i , Służba duszpasterska Wojska Polskiego.
Recenzenci: prof. dr hab. Andrzej Ajnenkiel ks prof. dr hab. Zygmunt Zieliński ks. dr hab. Jerzy Myszor, prof. ATK Data kolokwium hab.: 26 X 1998 r.
Zatwierdzenie BCK: I-H-l 312/98/99
3. D o k t o r a t y
K rzysztof Antoni J a b ł o ń s k i , Architektura sakralna na terenie archidiecezji białostockiej w la
tach 1880-1995.
Promotor: prof. dr hab. Andrzej Olszewski Recenzenci: prof. dr hab. Witold Czamcckidr
dr hab. Zbigniew Bania, prof. ATK Data obrony pr. dokt.: 27 IV 1998
Artur G ó r s k i, Koncepcja władz politycznej Stanisława Cat-Mackiewicza.
Promotor: prof. dr hab. Aniela Dylus
Recenzenci: prof. dr hab. Wojciech Roszkowski ks. prof. dr hab. Helmut Juros Data obrony pr. dokt.. 3 VI 1998
Kazimiera J a w o r s k a , Etos społeczeństwa polskiego doby saskiej w św ietle wybranych ów
czesnych kazań.
Promotor: ks. prof. dr hab. Józef Mandziuk Recenzenci: prof. dr hab. Krystyn Matwijowski
ks. dr hab. Bronisław Panek, prof. ATK Data obrony pr. dokt.: 3 VI. 1998
Ks. Janusz W ło d a r c z y k , Aksjologiczne ujęcie narodu w nauczaniu Jana Pawła II.
Promotor: ks. prof. dr hab. Henryk Skorowski Recenzenci: ks. prof. dr hab. Franciszek Kampka
ks. dr hab. Janusz Balicki, prof. ATK Data obrony, pr. dokt.: 29 VI 1998
S. Danuta K a r w o w s k a H istoria Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Św iętej Rodziny w latach 1945-67.
Promotor: ks. prof. dr hab. Franciszek Stopniak Recenzenci: prof. dr hab. Stanisław Olczak
ks. prof. dr hab. Janusz Zbudniewek Data obrony pr. dokt.. 19 X 1998
Ks. Krzysztof T a r w a c k i, G r a d u a łM sK 2 4 z Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu w świetle polskiej i zachodnio-europejskiej tradycji litutgiczno-muzycznej. Studium źródłoznawcze.
Promotor: ks. prof. dr hab. Jerzy Pikulik Recenzenci: prof. dr hab. Jerzy Erdman
ks. prof. dr hab. Janusz Zbudniewek Data obrony pr. dokt.. 19 X 1998
Ks. Edward R u s in , Poglądy i działalność społeczna ks. Stanisława Bełcha na emigracji.
Promotor: ks. prof. dr hab. Henryk Skorowski
Recenzenci: prof. dr hab. Piotr Nitecki prof. dr hab. Stanisław Otok Data obrony pr. dokt.. 14 XII 1998
Ks. Janusz N o w i ń s k i , Przechowyw anie Eucharystii w K ościele Zachodnim w chrześcijań
skim antyku i w wiekach średnich. Studium treści i formy.
Promotor: dr hab. Zbigniew Bania, prof. ATK Recenzenci: dr hab. Jerzy Miziołek
dr hab. Kinga Szczcpkowska-Naliwajck Data obrony pr. dokt.: 14 XII 1998
4. M agisteria
a) A rcheologia chrześcijańska: Jacek B i l i ń s k i , Bazyliki wczesnochrześcijańskie Deiece- zji Trackiej; Anna J c c h o w s k a , Mozaiki synagogalne na terenie Palestyny w okresie II-VI w.
p o Chr; Piotr Hubert M r u g a ła , Założenia architektoniczne rzymskich ośrodków legionowych limesu germańskiego - na przykładzie Moguncji i Kolonii; Piotr S z p a k , Próba analizy typo
logicznej i ikonograficznej sarkofagów ołowiowych z w arsztatów palestyńskich i warsztatu ty- tryjskiego; Agnieszka S z y d c r s k a , Qumran: rozwój teorii naukowych dotyczących historii, archeologii i pism; Jarosław Ś w i ę c i c k i , Typogrąfia Limesu Pontyjskiego.
b) Patrologia: Anna C z y ż , Praca w najstarszej tradycjipachom iańskiej; Izabela D u b o w - sk a , Powstanie książki w starożytności chrześcijańskiej; ks. K rzysztof K a w c z y ń s k i , M owy 181, 182, 183 św iętego Augustyna. Wstęp - przekład-komentarz; Dorota Ł o p i ń s k a , Ochrona życia poczętego w wybranych pismach starochrześcijańskich pisarzy; Marta P r z y s z y c h o w - sk a , J 19, 25-27 w interpretacji łacińskich Ojców Kościoła ks. Roman S z m u r ło , Ks. Wincen
ty K w iatkowski twórca apologetyki totalnej; Piotr Ś l i w o w s k i , M otywy gnostyckie w p s y chologii Carla Gustawa Junga.
c) H istoria K ościoła: Tomasz B o r o w s k i , Religijność M azowszan w św ietle M iraculów Jasnogórskich (1402-1599); Dorota D o m a ń s k a , Życie religijne społeczeństwa polskiego na podstaw ie najstarszych żyw otów i kronik (do XIII wieku); Dorota G r z c c h o c i ń s k a , K w artal
nik „Spotkania" 1977-1988. Redakcja, środowisko, program ideowy; Danuta K r z e m iń s k a , Stosunki chrześcijańsko-żydowskie w Polsce w św ietle statutów i przyw ilejów Kazim ierza Wiel
kiego; Tadeusz M a c h o w s k i, Obraz życia społeczno-gospodarczego chrześcijan w K artagi
nie na podstaw ie pism Tertuliana; Agata M ir e k , Geneza i początki działalności Zgrom adze
nia Córek M aryi Niepokalanej w ia ta ch 1891-1918; Agnieszka P a s t e r n a k , Milenium chrztu Polski w św ietle wybranych tytułów p ra sy polskiej w 1966 roku; Sławomir P e ł s z y k, Idee p a triotyczne w twórczości ks. Jana Krzysztojd Kluka (1739-1796); Sławomir P ie t r y k a , Historia stosunków dyplomatycznych m iędzy Rzeczpospolitą a P ersją w latach 1502-1722; Tomasz S t a w ia n y , XVlI-wieczny przekaz o kulcie św. Stanisława na przykładzie Krakowskiej Skałki; Ma
rek S t a w s k i , Prepozytura Kanoników Regularnych Laterańskich p rzy byłym kościele św. Je
rzego w Warszawie; Sławomir S t ę p i e ń , Recepcja encykliki papieża Piusa XI „M it Brennen- der S o rg e” z 14 III 1937 roku w prasie polskiej w latach 1937-1939.
d) H istoria sztuki sakralnej: Marzanna B a g a n , Wystawy francuskiej sztuki współczesnej w Polsce w latach 1946-1986 w św ietle krytyki artystycznej; Paulina B i e r n a c k a - N o c e ń , Ikonografia Adama i Ewy w średniowiecznym m alarstwie w Polsce; Patrycja H a n a k , G otyc
kie założenie klasztorne Ojców Paulinów na Skałce w Krakowie; Maria I n e k s i a k , Nurt neo
gotycki w tw órczości architektonicznej sakralnej Henryka Marconiego (1792-1863); Maciej J a b ł o ń s k i , Twórczość Andrzeja Fogitta. Próba interpretacji; Dorota K o r u p c z y ń s k a , Styl mody kobiecej lat dwudziestych i trzydziestych X X wieku w Polsce; Monika K o s t e r a , Budow
nictwo sakralne w polskich XIX-wiecznych podręcznikach architektonicznych; Agnieszka K o w a ls k a , Polski film reklamowy lat dziewięćdziesiątych - od pomysłu do realizacji; Jolanta K r a - s u s k a , Ikonografia zaśnięcia Matki Bożej w polskim m alarstwie średniowiecznym; Małgorza
ta K u c h a r z , Obraz Koloseum polskich podróżników po Europie od XVI do XVIII wieku; Izabela
M a l c z e w s k a , Pracownia Doświadczalna Tkactwa Artystycznego w Warszawie w latach 1953- 1995; Piotr M ic h a la k , Architektura i dekoracja wnętrz Domu Związku Z awodowego K oleja
rzy RP i Teatru „Ateneum Małgorzata S ło m a , Sy bille w polskiej sztuce nowożytnej. Studium ikonograficzne; Urszula W ię c h , Zarys monograjiczny twórczości ceram icznej i rzeźbiarskiej Stanisława Jagmina; Piotr W o ź n i a k i c w i c z , M alarstw o Henryka Wańka; Małgorzata W ó j - с i k, Symboliczne przedstaw ienia pasyjne w polskiej sztuce nowożytnej.
c) M uzykologia kościelna: Lidia B a n a ś , A naliza źródłoznaw cza Graduału Cysterskiego M.S. I F 414 z Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego; ks. Mariusz K lim e k , Antyfonarz cy
sterski m s. L 36 z Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie. Studium źródło- znawcze; Joanna K o z ł o w s k a , Współczesna polska muzyka sakralna w prawykonaniach Chóru ATK. Studium myzykologiczne; Joanna K r u p iń s k a , Organomistrzowska Firma Kamińskich.
Monografia; Dorota N a j d y c h o r , Graduał MS 3615 z Biblioteki Czartoryskich w Krakowie.
Studium źródłoznaw cze; ks. Janusz S o k , Graduał muz. I z Biblioteki Sióstr K larysek w Starym Sączu. Studium źródłoznawcze; Monika W ą s i k o w s k a , Oratorium „J e fte ” Giacomo Carissi- miego ja k o przykład formy dramatu biblijnego.
f) Chrześcijańskie nauki społeczne: Joanna B a s t c c k a , Praca „na c za rn o ” ja k o problem społeczno-etyczny w procesie transformacji ustrojowej w Polsce; ks. Grzegorz B i e n i e k M o
ralny aspekt obrony środowiska naturalnego w dokumentach K ościoła w latach 1961-1991;
Maciej B i e r n a c k i , Sponsoring ja k o element public relations firm y; ks. Piotr B r a te k , P ro
blemy duszpasterskie w listach Episkopatu Polski pośw ięconych środkom m asowego przekazu w latach 1975-1992; Wanda D r z a z g o w s k a , Obraz człowieka w Konstytucji III R zeczpospo
litej Polskiej; Małgorzata J a c z c w s k a , Postulaty raportu Społecznego Kom itetu Organizacji Pozarządowych - Pekin '95 w inicjatywach Ustawodawczych Sejmu RP; ks. Robert J a ś p i ń - s k i, Symbolika góry w historii zbaw ienia; ks. Jarosław L e ś n i a k K o śció ł wobec przem ian społeczno-religijnych wsi minionego 40-lecia; ks. Zenon M ik s a , Historia parafii św. Jakuba w Piotrkowie Trybunalskim w iatach 1818-1925; ks. Paweł M i z i ó ł e k , Sodalicja Mariańska na terenie Dekanatu Miejskiego-Łódzkiego w latach 1921-1939; ks. Dariusz M o r d a k a , Rola sakramentu pokuty w życiu młodzieży licealnej na podstaw ie przeprow adzonej ankiety; Jolanta N o w i ń s k a , Sytuacja społeczna dziecka z rodziny dotkniętej alkoholizmem; ks. K rzysztof P a n ek , Mechanizmy propagandy antykościelnej w dyskusji prasow ej w latach 1990-91 nad praw ną ochroną życia poczętego w dzienniku warszawskim „T rybuna”; Marek P r z y c z y n a , Funkcje protekcjonizm u celnego pań stw a w okresie urynkowienia gospodarki; Maciej R o m a n o w , Współpraca pom iędzy organizacjami pozarządow ym i a instytucjami sam orządu w gminach te- rytorium woj. gdańskiego; ks. Daniel R y l s k i , Treści rełigijno-m oralne w twórczości p o etyc
kiej Krzysztofa Kam ila Baczyńskiego; Maciej S i e r a k o w s k i , Rola organizacji p o za rzą d o wych działających na rzecz osób niepełnosprawnych w P olsce p o 1989 roku; ks. Mirosław S im k a , Wiara kobiety kananejskiej (Mt 15 21-28); Agnieszka S o ł t y s i a k , Problem atyka na
rodu w programach i deklaracja polskich p a rtii politycznych; Anna S z p i g i e l , P raw a rodzi
ców w program ie wprowadzania do szkół edukacji seksualnej w ia ta c h 1987-1997; Monika T r o j a n o w s k a , Spór o tożsam ość Europy w kontekście procesu europejskiej integracji gospo
darczej; Piotr U s z y ń s k i Ochrona ludności cywilnej w konfliktach zbrojnych w św ietle „R a
p o rtó w Tadeusza M azowieckiego z byłej Jugosław ii ”; ks. Andrzej Ż u c h o w s k i , Z wyczaje i ob
rzędy Adwentu i Bożego Narodzenia w parafii Radomin.
g) Socjologia religii: Mariusz C h m i e l e w s k i Rola rodziny w nauczaniu Jana P aw ła II na przykładzie V Pielgrzymki Apostolskiej do Polski, Aneta C h w a l i s z , Nowe Wspólnoty Życia katolików świeckich w Polsce; Paweł С i c c i c ią g , Zainteresowania i sposoby spędzania w ol
nego czasu p rzez uczniów wybranych szkół podstaw ow ych i średnich; Arkadiusz D y l, Tożsa
mość etniczno-kulturowa mniejszości polskiej na Ukrainie; Arkadiusz G i e c, Wartości moralne oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu na przykładzie ocalałych pam iętników;
Agata K o s t u r b i c c , M odel pracownika firm y: pożądane cechy tryb rekrutacji, selekcja i f o r macja na przykładzie M aster Foods Polska Spółka z o.o.; Emilia K o w a l c z y k , „Człowiek
i p ow szechn ość” -studium życia codziennego sześciu wsi Kuflewszczyzny w latach 1989-1997;
Małgorzata K r ó l, Mieszkańcy wsi Secymin Nowy wobec przem ian ustrojowo społecznych w P ol
sce w latach 1989-1997; Maciej L o r c t z , Obraz w ładzy w polskim film ie fabularnym w latach 1947-1989; Małgorzata P a s z k a Struktury komunikacyjne i funkcjonow anie przedsiębiorstw.
Socjologiczna analiza wybranych firm ; Katarzyna S o k ó ł, R zeczyw istość społeczna w tekstach polskich piosenek rockowych w latach 1985-1993; Edyta T r y u k , M odel rodziny polskiej w opinii m łodzieży warszawskich szkół średnich; Agnieszka T r z a s k o w s k a , Wyobrażenia i oczekiwa
nia m łodzieży zw iązane z integracją europejską.
III. Studenci
K ierunki studiów I II III IV V Ogółem
Historia 71 74 68 77 66 356
Nauki społeczne 81 66 68 71 40 326
Caritas 25 38 22 - - 85
Ogółem 177 178 158 148 106 767
Ks. J ó ze f Mandziuk