GX Developer FX
System programowania i dokumentacji
Podręcznik dla początkujących
.
Jeśli pojawią się pytania na temat programowania i działania sterowników programowalnych, wymienionych w tym podręczniku,
prosimy o kontakt z lokalnym biurem sprzedaży lub dystrybutorem (zob. tylna okładka). Aktualne informacje i odpowiedzi na często zadawane
pytania, można znaleźć na stronie internetowej Mitsubishi www.mitsubishi-automation.com.
MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V. zastrzega sobie prawo do dokonywania zmian w niniejszym podręczniku lub zmian danych technicznych swoich
produktów, w każdym czasie bez powiadomienia.
Podręcznik dla początkujących Program narzędziowy GX Developer FX
Nr kat.: 209087
Wersja Zmiany / dodatki / korekty
A 12/2007 pdp-dk Wydanie pierwsze
1 Wstęp
1.1 O podręczniku. . . 5
1.2 O programie GX Developer . . . 5
2 Programowanie 2.1 Uruchomienie programu GX Developer / Otoczenie . . . 6
2.2 Tworzenie nowego projektu . . . 10
2.3 Wprowadzanie programu w formie schematu drabinkowego . . . 11
2.3.1 Wprowadzanie funkcji . . . 13
2.3.2 Wstawianie instrukcji. . . 15
2.3.3 Wstawianie linii łączących . . . 16
2.3.4 Wstawianie i kasowanie linii programu oraz elementów . . . 17
2.3.5 Tryb wstawiania i nadpisywania . . . 18
2.3.6 Programowanie liczników czasu . . . 20
2.3.7 Etykiety skoku i programy obsługi przerwań . . . 20
3 Dokumentowanie programów 3.1 Komentarze do urządzenia . . . 22
3.1.1 Przesyłanie do PLC komentarzy do urządzenia . . . 24
3.2 Tytuły linii programu (wyjaśnienia) i uwagi . . . 25
3.2.1 Wprowadzanie wyjaśnień i uwag . . . 26
3.2.2 Wyświetlanie wyjaśnienia do linii programu i uwag . . . 26
3.2.3 Edytowanie listy wyjaśnień i uwag. . . 27
4 Przesyłanie programów do PLC 4 Przesyłanie programów do PLC . . . 28
5 Funkcje testujące i diagnostyczne 5.1 Tryb monitora . . . 31
5.1.1 Tryb Monitora (zapis). . . 32
5.2 Funkcja testowania urządzenia . . . 33
5.3 Entry data monitor . . . 35
5.4 Device Batch Monitor. . . 36
5.5 Diagnostyka PLC . . . 37
6.2 Lista użytych urządzeń . . . 39
6.3 Zabezpieczanie programu hasłami . . . 40
6.4 Ustawianie zegara sterownika PLC . . . 40
6.5 Zmiana typu PLC . . . 41
7 Makro-programowanie 7 Makro-programowanie . . . 42
Wstęp
1.1 O podręczniku
Niniejszy podręcznik zaprojektowano dla osób początkujących oraz dla tych użytkowników, którzy rozpoczynają pracę z GX Developer, mając doświadczenie z innymi systemami. Podręcznik wpro- wadza do pakietu GX Developer, co pozwoli na podstawowe wykorzystanie tego programu narzę- dziowego.
Zakłada się, że czytelnik jest już zaznajomiony z podstawowymi zasadami programowania sterowników programowalnych (PLC) i wie, jak używać komputera PC i systemu operacyjnego Microsoft Windows®.
Po więcej informacji na temat programowania PLC odsyłamy do podręcznika programowania rodziny MELSEC FX (FX1S, FX1N, FX2N, FX2NC z dużych liter) nr kat. 048261.
Niniejszy podręcznik i inne podręczniki dot. sterowników i modułów rodziny MELSEC FX, można bezpłatnie pobrać ze strony Mitsubishi Electric www.mitsubishi-automation.com.
1.2 O programie GX Developer
Dodatkowym elementem do wszystkich innych rzeczy, które potrzebne są do konfigurowania i program- owania PLC z serii MELSEC FX, program GX Developer dostarcza funkcji, które pomagają przy ustawianiu, uruchamianiu programu i obsłudze. Posiada również szerokie możliwości tworzenia dokumentacji pro- gramów, co pomoże śledzić wykonywaną pracę i uczynić ją bardziej efektywną.
GX Developer umożliwia programowanie w formacie schematu drabinkowego oraz listy instrukcji. W każdej chwili można przełączyć pomiędzy tymi dwoma trybami programowania, nawet w programach już istniejących.
Program w formacie schematu drabinkowego:
Ten sam program w formacie listy instrukcji:
Programowanie
2.1 Uruchomienie programu GX Developer / Otoczenie
Po zainstalowaniu GX Developera na komputerze PC, można rozpocząć program, przez wybranie jego
poleceń wejściowych > > .
Wyświetli się główne okno programu*:
* Dla większej jasności, powyższa ilustracja pokazuje program z otwartym projektem. Gdy GX Developer zostanie urucho- miony, nie otwiera automatycznie projektu - należy ręcznie otworzyć istniejący projekt lub utworzyć nowy.
Tytułowy pasek programu GX Developer FX, pokazuje ścieżkę i nazwę bieżącego projektu. Te typowe przyciski do minimalizacji, zmiany rozmiaru okna programu i wyjścia z programu, umieszczone są na prawym końcu tytułowego paska.
Pasek menu zawiera wszystkie menu, które pozwalają na dostęp do funkcji GX Developera. Kli- kając na ikonę menu, wyświetla się rozwijane menu z listą opcji, które następnie można wybrać.
Pasek tytułowy Pasek menu Pasek narzędziowy
Pasek stanu
Ekran edycji
Manager projektu
Wiele z często używanych funkcji programu, może być dostępnych bezpośrednio poprzez narzędzia (ikony) na pasku narzędziowym.
Poszczególne paski narzędziowe mogą być uaktywniane lub dezaktywowane w opcjach menu View.
Pasek stanu wyświetla niektóre użyteczne informacje, włącznie z bieżącym typem PLC i trybem edycji (Wstaw/Nadpisz). Ponadto pasek stanu można uaktywnić lub dezaktywować w menu View.
Ekran edycji jest tym ekranem, na którym wykonywane są prace związane z programowaniem i dokumentacją. W tym samym czasie, można mieć otwartych wiele okien do edycji i okien dia- logowych.
Program, jego dokumentacja i parametry sterownika FX, przechowywane są wspólnie pod zakładką "Project". Manager projektu pokazuje katalogi, w których przechowywane są składniki aktualnego projektu. Pliki projektu, programy, dokumentację i parametry można otworzyć, dwukrotnie klikając na poszczególne pozycje z tej listy.
Sterowniki w rodzinie MELSEC FX, mogą przetwarzać w tym samym czasie tylko jeden program.
MAIN jest domyślną nazwą przydzieloną do tego programu.
Jeśli zachodzi potrzeba, można zmienić nazwę MAIN. W tym celu należy wybrać wejście do MAIN i kliknąć na niego prawym przyciskiem myszy; po wyświetleniu menu kontekstu wybrać Rename…
Opcje menu, z następującymi po nich z prawej strony symbolami , mają submenu, które wyświetlane są po kliknięciu na opcję.
Opcje menu, z następującymi po nich trzema kropkami (…) wyświetlają okienko dialogowe, w którym można je wybrać.
Wiele z często używanych opcji menu, można wybrać bezpośrednio za pomocą ikon, znajdujących się na pasku narzędziowym.
Komentarz do urządzenia
Do każdego urządzenia PLC można przydzielić komentarz (wejścia, wyjścia, przekaźniki itp.).
Następnie, komentarz ten może być w programie wyświetlony. Otwierając w oknie managera projektu plik Device comment, można te komentarze wprowadzić i edytować. Dodatkowo, komentarze do urządzeń można również wprowadzić bezpośrednio w samym programie.
Szczegóły można znaleźć w niniejszym podręczniku w rozdziale Dokumentacja.
Parametr
Dwukrotne kliknięcie w oknie managera projektu na Parametr PLC, otwiera okno dialogowe, w którym można wprowadzić i dobrać ustawienia, niezbędne do działania PLC. Parametry PLC przekazywane są do PLC wraz z programem.
Pamięć urządzenia (Device memory)
Plik zapisany w katalogu Device memory, może być użyty podczas programowania, do wpro- wadzania wartości domyślnych dla każdego z rejestrów danych (D) CPU. Gdy plik ten wraz z pro- gramem, zostanie przekazany do CPU, wartości domyślne ładowane są automatycznie podczas pierwszego uruchomienia programu. Plik pamięci urządzenia może zostać stworzony podczas tworzenia nowego projektu (zob. rozdział 2.2), lub w późniejszym czasie.
Należy zauważyć, że pamięć urządzeń w CPU zawiera zarówno zakresy pamięci ulotnej, jak i zatrzaskowej. Jeśli podczas zaniku zasilania i restartu PLC, wartości mają być zachowane, należy użyć pamięci z obszaru zatrzaskowego (podtrzymywanego). W sprawie szczegółów związanych z tymi obszarami pamięci - zob. podręcznik aktualnie używanego PLC.
W celu otwarcia pliku zawierającego wartości pamięci urządzenia, w oknie managera projektu należy dwukrotnie kliknąć na nazwę pliku. Istnieje możliwość wybrania różnych formatów wyświetlania danych oraz przełączenia pomiędzy trybem szesnastkowym i dziesiętnym. Należy jednak zauważyć, że zmiana formatów wyświetlania wartości cyfrowych, skutkuje tylko wyś- wietlaniem na ekranie komputera; nie zmienia zawartości rejestrów!
Celem utworzenia pliku pamięci urządzenia, w oknie managera projektu należy wybrać Device memory i prawym przyciskiem myszki wyświetlić menu kontekstowe. Następnie wybrać New… i w p r o w a d z i ć n a z w ę p l i k u , j a k i m a z o s t a ć utworzony.
Wartości wyświetlane są jako 16-bitowe liczby całkowite
Wartości wyświetlane są jako 32-bitowe liczby całkowite (z każdą wartością powiązane są dwa słowa danych)
Wprowadzając wartość cyfrową, należy kliknąć jeden raz w pole urządzenia, które ma zostać zmienione. Wprowadzając ciąg wartości w ASCII, należy kliknąć dwukrotnie w pole urządzenia – wprowadzane znaki będą zapisywane w urządzeniach wielokrotnych sekwencyjnie (poziomo), a ciąg wynikowy będzie wyświetlany w kolumnie Character string (zob. poniżej).
Bezpośredni wpis ciągów ASCII
Wartości wyświetlane są jako 32-bitowe liczby zmiennoprzecinkowe
2.2 Tworzenie nowego projektu
Tworząc nowy projekt, należy:
Przycisk ten otwiera następujące okienko dialogowe:
W programie GX Developer FX, pole PLC Series () ustawione jest wstępnie na wartość domyślną FXCPU, ponieważ program ten może być używany tylko do programowania PLC z rodziny MELSEC FX.
Program Type () pozwala wybrać, czy program ma być tworzony w formacie schematu drabink- owego (Ladder) czy jako sekwencyjna sieć działań (SFC). W tym podręczniku, przykład formatu ustawiono na Ladder.
W polu PLC Type () można wybrać używany model PLC.
Wystarczy jedynie kliknąć na strzałkę z prawej strony pola, a następnie z rozwijanej listy wybrać stosowny model FX.
W menu Project wybrać New project…
Na pasku narzędziowym kliknąć na New Project:
Jeśli zostanie uaktywniony znacznik kontrolny przy Device memory data which is the same as… (), w kartotece Device Memory managera projektu, dla wartości rejestrów (D) zostanie stworzony plik o tej samej nazwie, co program. Jeśli w trakcie tworzenia projektu plik ten nie zostanie utworzony, można go stworzyć później (zob. rozdział 2.1).
W celu określenia nazwy i ścieżki projektu przed rozpoczęciem programowania, można wykorzystać ustawienia w Setup Project Name w części (). W tym celu należy uaktywnić znacznik kontrolny znaj- dujący się w górnej części tej sekcji, i wprowadzić ścieżkę, nazwę projektu i szczegółowy tytuł. Chcąc później wybrać nazwę projektu, należy pozostawić znacznik kontrolny nieaktywny (niewybrany), a następnie użyć opcję Save as… w menu Project.
Po kliknnięciu na OK, w oknie edycji GX Developer zostanie wyświetlony nowy, pusty program MAIN:
2.3 Wprowadzanie programu w formie schematu drabinkowego
Zanim będzie możliwe wprowadzenie lub edycja instrukcji, musi zostać uaktywniony Write mode.
Pasek narzędziowy z symbolem LD, pozwala na szybki dostęp do wszystkich narzędzi, potrzebnych do wprowadzania i edycji programów w postaci schematu drabinkowego.
Tryb ten można uaktywnić pokazanym z prawej strony narzędziem wybranym z paska narzędziowego, lub przez wybranie Write mode w menu Edit.
Write mode
Read mode używany jest do oglądania lub wyszukiwania urządzeń w programie. Należy zauważyć, że w trybie Read nie można wykonywać żadnych zmian i edycji.
Read mode
Narzędzia na pasku narzędziowym są oznaczone etykietami, zawierającymi symbole reprezentujące ich funkcje i skróty, do odpowiednich klawiszy funkcyjnych lub kombinacji klawiszy. Na przyciskach narzędziowych użyte zostały następujące skróty:
s: Klawisz SHIFT. Przykład: sF5 = SHIFT + F5 c: Klawisz CTRL. Przykład: cF9 = CTRL + F9 a: Klawisz ALT. Przykład: aF7 = ALT + F7
ca: CTRL + ALT. Przykład: caF10 = CTRL + ALT + F10
Klikając na jedno z narzędzi na pasku narzędziowym, lub wybierając odpowiedni skrót na klawiaturze, otwiera się okienko dialogowe, w którym następnie można wprowadzić szczegóły instrukcji.
Symbol Znaczenie
Styk normalnie otwarty; styk ten jest zamknięty wtedy, gdy urządzenie jest załączone („1”)
Styk normalnie otwarty w połączeniu równoległym do innej instrukcji
Styk normalnie otwarty; styk ten jest zamknięty wtedy, gdy urządzenie jest wyłączone („0”)
Styk normalnie otwarty w połączeniu równoległym do innej instrukcji
Instrukcja wyjściowa (cewka)
Instrukcja użytkowa (instrukcje, które nie wchodzą w zestaw instrukcji podstawowych)
Wstawianie poziomej linii łączącej
Wstawianie pionowej linii łączącej
Usuwanie poziomej linii łączącej
Usuwanie pionowej linii łączącej
Zbocze narastające (styk jest załączony tylko przy zmianie sygnału z 0 na 1)
Zbocze opadające (styk jest załączony tylko przy zmianie sygnału z 1 na 0)
Zbocze narastające w połączeniu równoległym do innej instrukcji
Zbocze opadające w połączeniu równoległym do innej instrukcji
Odwracanie wyniku
Rysowanie pionowych i poziomych linii łączących przy pomocy myszki
Usuwanie pionowych i poziomych linii łączących przy pomocy myszki
Wprowadzanie funkcji
쐃 Przycisk ten używany jest do trzymania otwartego okna dialogowego, co pozwala na wielo- krotne wprowadzanie instrukcji, bez konieczności otwierania okna za każdym razem. Klikając na ten przycisk, przełączamy pomiędzy dwoma stanami:
Gdy wyświetli się ikona Enter Symbol, po kliknięciu na przycisk OK okienko dialogowe zostanie zamknięte.
Gdy wyświetli się ikona Enter Symbol, po kliknięciu na przycisk OK, okienko dialogowe pozostaje otwarte, pozwalając na wprowadzenie następnej instrukcji.
쐇 Ta instrukcja, która zostanie dodana do programu przez kliknięcie na , wyświetlana jest w tym polu.
쐋 To jest pole do wprowadzania tekstu. Gdy używana jest instrukcja z zestawu instrukcji standardowych, w to miejsce wprowadzana jest nazwa urządzenia. W przypadku innych instrukcji, w to miejsce wprowadzany jest kod instrukcji i jedna nazwa urządzenia lub więcej.
Kolejne wpisy muszą być oddzielone spacjami.
Wszystkie znaki cyfrowe muszą być poprzedzone literą, która identyfikuje typ urządzenia, lub - w przypadku stałych - format liczby. "K" identyfikuje stałe dziesiętne, natomiast "H" identyfikuje stałe szesnastkowe.
wstawić instrukcję, przez naciśnięcie klawisza ENTER.
paska narzędzi. Nie jest jednak konieczne pamiętanie innych instrukcji i symboli. Klikając na Help otworzy się okienko dialogowe, które można przeszukać pod kątem instrukcji, wykonujących potrzebne funkcje. Można również wyświetlić informacje, jak instrukcja pracuje i jakie obsługuje urządzenia. Okienko dialogowe Help ma dwie różne zakładki z dwoma różnymi metodami lokalizacji instrukcji i wyświetlania informacji na ich temat: Instruction Selection oraz Instruction Retrieval.
Początkowo pole pokazuje instrukcję wybraną na pasku narzędziowym, lecz instrukcję można również wybrać samemu tutaj. Klikając na ikonę , wyświetla się rozwijana lista, z której można wybrać różne instrukcje.
Ten przykład wpisuje wartość
„5” do rejestru danych D12.
Po kliknięciu na Details, wyświetlona informacja zawiera skrócony opis instrukcji i listę obsługiwanych urządzeń. Dodatkowo, okienko dialogowe zawiera również pola wejściowe, służące do wprowadzania urządzeń, które mają być użyte bezpośrednio. Klikając następnie na OK, wpisy przekazywane są do okienka dialogowego służącego do wprowadzania instrukcji.
Jeśli jest już znany kod instrukcji lub jego część, można użyć zakładkę Instruction Retrieval. Funkcja wyszu- kiwania w tej zakładce może zlokalizować wszystkie dostępne instrukcje, zawierające wprowadzoną komb- inację znaków.
Tutaj również można wyświetlić szczegółową pomoc dla wybranej instrukcji, klikając na przycisk Details.
Zakładka Instruction Selection zawiera dwa okienka. W górnym okienku Type List możemy wybrać typ instrukcji, którą właśnie próbujemy umieścić (operacje porównania, operacje arytmetyczne itd.). Wszystkie instrukcje z wybranego typu, są następnie wyświetlane w okienku Instruction List.
Szczegółowe informacje na temat instrukcji można wyświetlić, wybierając okienko Instruction List, a następnie klikając na przycisk Details.
Wstawianie instrukcji
Chcąc wstawić instrukcję, należy w tym miejscu kliknąć na linię programu ("szczebel drabinki"). W miejscu kliknięcia pokaże się podświetlony, prostokątny kursor wyboru. (Instrukcja END oznacza koniec programu i wstawiana jest przez GX Developer automatycznie.)
Teraz należy wybrać instrukcję na pasku narzędziowym lub nacisnąć klawisz skrótu, odpowiadający wprowadzanej instrukcji.
Następnie wprowadzić kody urządzeń dla instrukcji i kliknąć na OK (lub nacisnąć ENTER). Instrukcja zostanie wprowadzona na wybraną pozycję i kursor przesunie się wzdłuż w linii programu do nas- tępnej pozycji. Instrukcja ta wyświetlana jest na szarym tle celem zasygnalizowania, że ta część pro- gramu nie została jeszcze przetłumaczona (przekształcona) na kod maszynowy, który sterownik PLC może zrozumieć. Przed przesłaniem do CPU, programy zawsze muszą być przetworzone.
Teraz można wprowadzić dodatkową instrukcję. Jeśli zostanie wprowadzona instrukcja wyjścia lub długa instrukcja (gdy kursor znajduje się na pokazanej pozycji), instrukcja zostanie automatycznie umieszczona na końcu linii programu.
Ä
Wybierając to narzędzie na pasku narzędziowym lub naciskając F4, przekształcamy nową sekcję programu na język maszynowy. Nie musi się tego robić za każdym razem, gdy wprowadzana jest nowa linijka programu. Program można przetworzyć również wtedy, gdy zakończone zostało wykonywanie wszystkich wpisów.Gdy tłumaczenie zostanie ukończone, szare zaciemnienie tła znik- nie, wskazując, że program może zostać przesłany do PLC.
Linia programu (Należy zauważyć, że instrukcje
wykonywane są zawsze od lewej do prawej i z góry na dół.) Kursor
Wstawianie linii łączących
Graficzna reprezentacja połączenia logicznego, jest jedną z głównych korzyści programowania w for- mie schematu drabinkowego. Dla tego typu połączeń jest wiele różnych metod tworzenia linii łączących (połączeń wewnętrznych).
Używanie narzędzia do wstawiania/usuwania:
Przypuśćmy, że chcemy wstawić pionową linię łączącą. W tym celu należy kliknąć w programie dra- binkowym w miejsce, w które chcemy wstawić linię, po czym wyświetli się kursor; następnie należy kliknąć na narzędzie .
Wyświetli się okienko dialogowe, do którego można teraz wprowadzić liczbę pionowych linii łączących, które chcemy wstawić. Jeśli nie zostanie wprowadzona żadna wartość, wstawiona zostanie jedna linia (umowna ilość). (Długość linii odpowiada wysokości kursora.) W celu wstawienia linii, należy kliknąć OK.
Używanie narzędzia do rysowania/usuwania:
Gdy aktywne jest to narzędzie , za pomocą myszy można szybko i łatwo narysować poziome i pionowe linie. Najpierw umieszczamy kursor w punkcie, z którego chcemy rozpocząć linię. Następnie przyciskamy lewy przycisk myszy i przeciągamy mysz rysując linię. Zwalniamy lewy przycisk myszy w punkcie, w którym chcemy zakończyć linię.
Linię można wymazać w taki sam sposób, za pomocą narzędzia .. Wcisnąć lewy przycisk i przeciągać wzdłuż wymazywanej linii. Linia ta będzie zmazana wtedy, gdy przycisk myszy zostanie zwolniony.
Ważne: Należy zauważyć, że są to funkcje dwustabilne. Pozostają aktywne aż do chwili ponownego kliknięcia na odpowiednie narzędzie.
Wstawianie i kasowanie linii programu oraz elementów
W celu wstawienia nowej linii ("szczebla") w programie drabinkowym, należy kliknąć i umieścić kursor na tej linii, którą chcemy przesunąć w dół, i w menu Edit wybrać Insert Line.
Należy zauważyć, że nie ma potrzeby ręcznego wstawiania nowej linii programu wtedy, gdy elementy programu dodawane są przed ostatnią linią programu (szczebel w drabince, zawierający instrukcję END). Gdy kursor umieścimy w ostatniej linii i wprowadzamy elementy programu, linia zawierająca instrukcję END popychana jest w dół, a nowa linia zostaje wstawiona automatycznie.
Wykasowanie instrukcji w wierszu programu, polega na umieszczeniu kursora na kasowanym ele- mencie i wybraniu polecenia Delete row w menu Edit.
Wykasowanie instrukcji w wierszu programu, polega na umieszczeniu kursora na kasowanym elem- encie i wybraniu polecenia Delete row w menu Edit.
Linię programu oraz elementy można również wstawić i wymazać, używając menu kontekstowego, które zostanie wyświetlone po kliknięciu prawym przyciskiem myszy. To menu zawiera również opcje, za pomocą których można wyciąć lub skopiować poszczególne elementy programu lub nawet Jeśli na linii programu chcemy wstawić instrukcję pomię-
dzy dwa elementy, najpierw musimy kliknąć na drugą instrukcję (pierwszą, która znajdzie się za nową instrukcją) i zaznaczyć ją za pomocą kursora.
Następnie w menu Edit wybieramy Insert row.
Alternatywnie, możemy również wybrać jeden lub więcej elementów i wykasować je, przyciskając klawisz DEL. Chcąc wybrać wiele elementów, naciskamy i przytrzymujemy lewy przycisk myszki i przeciągamy.
Jeśli linie łączące zawierają błędy i gdy próbujemy przetworzyć program, zostanie wyświetlony komu- nikat, pokazany z prawej strony. Zanim będziemy mogli zakończyć przetwarzanie, musimy skory- gować błąd występujący na pozycji kursora.
Wybierając pojedynczą instrukcję, należy na nią po prostu kliknąć lewym przyciskiem myszy.
Wybierając całą linię programu, kliknąć i przeciągnąć myszką. Po wybraniu zwolnić lewy przycisk myszki i następnie kliknąć prawym przyciskiem na wybrane (podświetlone) pole; wtedy wyświetli się menu kontekstowe.
Tryb wstawiania i nadpisywania
Naciskając klawisz INSERT (INS) na klawiaturze komputera PC, można przełączać pomiędzy trybem wstawiania i nadpisywania. Tryb nadpisywania w programie GX Developer, używany jest do zmiany istniejących instrukcji lub urządzeń, podczas gdy tryb wstawiania dodaje nowe elementy.
Bieżący tryb jest również sygnalizowany przez kolor kursora. Przy ustawieniu domyślnym w trybie wstawiania (Insert), granica kursora jest fioletowa, natomiast niebieski kolor granicy sygnalizuje tryb nadpisywania (Overwrite).
Przykład pracy w trybie nadpisywania
Przypuśćmy, że postanowiliśmy zamienić wejście X5 (styk normalnie otwarty) na X3.
1. Po upewnieniu się, że tryb nadpisywania jest aktywny, należy kliknąć i wybrać ten element, który ma zostać zamieniony.
2. Wybrać nową instrukcję na pasku narzędziowym lub dwukrotnie kliknąć na kursor, wyświetlając wejściowe okienko dialogowe. Następnie wstawić nową instrukcję lub urządzenia.
Bieżący tryb pokazywany jest na pasku stanu, w oknie programu GX Deve- loper. (Celem potwierdzenia położenia paska stanu na ekranie, zob. grafikę w sekcji 2.1.)
3. Przekształcanie programu
4. Zakończone!
Przykład pracy w trybie wstawiania
My decydujemy, czy używając wejścia X3, chcemy wstawić styk normalnie zamknięty, pomimo, że wejście X5 używało styk normalnie otwarty.
1. Należy upewnić się, że tryb wstawiania jest aktywny, następnie wybrać element w programie, przed którym chcemy wstawić nowy styk.
2. Wybrać nową instrukcję na pasku narzędziowym lub dwukrotnie kliknąć na kursor, wyświetlając wejściowe okienko dialogowe. Następnie wstawić nową instrukcję lub urządzenia.
3. Przekształcanie programu
4. Zakończone!
Programowanie liczników czasu
Załączane opóźnienie można zrealizować przez zaprogramowanie w linii programu warunków uruchomienia timera, a następnie zakończenie linii instrukcją wyjścia, która uaktywnia "cewkę"
timera.
Do tego celu można również zastosować narzędzie na pasku narzędziowym.
Po jednorazowym zaprogramowaniu takiej linii, można następnie używać stan włączenia zdefiniowa- nego timera tak często, jak to jest potrzebne; zarówno w postaci styku normalnie otwartego jak i nor- malnie zamknietego. W kolejnym przykładzie dla sterownika z serii FX1N, 10 sekund po załączeniu wejścia X1, zostaje załączone wyjście Y005. (T12 jest timerem o podstawie 100ms, stąd K100 = 10sek.)
Etykiety skoku i programy obsługi przerwań
Do wykonania podprogramów lub w celu opuszczenia linii programu, można użyć w programie wyr- ażenia skoku. Wyrażenie skoku zawiera instrukcję skoku (skok warunkowy lub bezwarunkowy) i ety- kietę skoku (miejsce docelowe) oznaczoną literą "P", po której następuje unikalny numer. W programie sterowników rodziny MELSEC FX, można zdefiniować aż do 128 etykiet skoku. W przy- padku zastosowania sterownika FX3U, można zdefiniować nawet do 4096 etykiet skoku!
Etykiety skoku wprowadzane są z lewej strony linii programu (szczebla drabinki). W celu wprowad- zenia etykiety, należy kliknąć z lewej strony szczebla tam, gdzie chcemy umieścić kursor, a następnie lewym przyciskiem myszy kliknąć dwukrotnie, co otworzy wejście okna dialogowego.
Razem z adresem timera, należy wprowadzić wartość czasu opóź- nienia.
Następnie wprowadzamy nazwę etykiety skoku (w tym przykładzie
„P1”) i klikamy na OK.
W powyższym przykładzie programu, jeśli wejście X12 jest załączone (ON), wykonywany jest skok warunkowy do etykiety P1 i omijana jest linia 10.
Programy obsługi przerwania są to sekwencje programowe, które są niezależne od programu głównego. Mogą być wywoływane przez zmianę stanu wejść, przez timery lub liczniki. Gdy program przerwania zostanie wywołany, program główny jest przerywany (stąd nazwa), i następnie wzna- wiany automatycznie po wykonaniu programu obsługi przerwania. Zaletą programów przerwa- niowych jest to, że wykonywane są natychmiast, umożliwiając jeszcze szybszą reakcję na stany sterowanego systemu lub wewnętrzne zdarzenia w PLC. Programy przerwaniowe identyfikowane są przez etykiety, składające się z litery "I" i unikalnej sekwencji cyfr. Etykiety te wprowadzane są w taki sam sposób, jak docelowe etykiety skoku (patrz wyżej).
Więcej szczegółów na temat programowania przerwań, można znaleźć w Podręczniku Programowa- nia rodziny MELSEC FX (nr kat. 048261).
Dokumentowanie programów
Dobra dokumentacja jest tak istotna jak dobre oprogramowanie. Jeśli do programów wprowadzane są instrukcje, urządzenia i ich adresy, bardzo szybko można zgubić się w tym, co się robi. Programy z setkami wierszy kodu i bez komentarzy są kompletnie niezrozumiałe dla każdego, oprócz progra- mistów, i nawet oni mogą to zrozumieć wówczas, gdy właśnie pracują nad tym projektem.
GX Developer posiada trzy różne funkcje, dzięki którym do programów można dołączyć doku- mentację:
– Komentarze do urządzenia – Wyjaśnienia
– Uwagi
3.1 Komentarze do urządzenia
Komentarz do urządzenia jest krótkim opisem urządzenia. Każdy komentarz jest bezpośrednio związany z urządzeniem, dla którego jest wprowadzony.
Komentarze do urządzenia można wprowadzić oddzielnie w pliku, lub dodać je podczas progra- mowania razem z urządzeniem, z którym jest związany. Gdy komentarz wprowadzany jest razem z urządzeniem, wpis do pliku komentarza jest automatycznie uaktualniany. W celu aktywacji wpisu komentarza w czasie programowania, należy wybrać Options w menu Tools i uaktywnić opcję Continuous during write w zakładce Program Common.
Komentarz może być wyświetlany wszędzie tam, gdzie urządzenie w programie jest używane. Wyświetlanie komentarza może być również wyłączone (zob. na następnej stronie).
Gdy opcja ta jest uaktywniona, wprowadzając urządzenia podczas procesu programowania, mo- żemy również wprowadzać i edytować komentarze do urządzeń.
Dla każdego urządzenia można wprowadzić Comment i Alias. Komentarz może mieć długość do 32 znaków, alias do 8 znaków.
Odblokowanie i zablokowanie wyświetlania komentarzy do urządzenia i/lub aliasów, umożliwiają opcje dostępne w menu View.
Tryb wyświetlania aliasów posiada dwie opcje:
Tutaj wybieramy typ i adres urządzenia, a następnie klikamy na Display.
Alias jest alternatywną nazwą urządzenia, która może być wyświetlana razem ze standardową nazwą urządzenia, lub zamiast niej. Jako alias mogą zostać wprowadzone nazwy elementów systemu, ułatwiając identyfikację wejść i wyjść.
Alias
Standardowa nazwa urządzenia
Komentarz do urządzenia
Tryb wyświetlania aliasa Wyświetla komentarz do
urządzenia
Wyświetla alias
Przed rozpoczęciem właściwej pracy programowej, zazwyczaj powinno się poznać funkcje wejść i wyjść. Wtedy, podczas usta- wiania projektu, wprowadzanie wszystkich opisowych komentarzy do pliku komentarza, jest znacznie łatwiejsze. Chcąc to zrobić, w części projektu Device Comment dwukrotnie klikamy na wejście do COMMENT.
–
Zamiast standardowej nazwy urządzenia wyświetlany jest alias. Przykład:
–
Dodatkowo do standardowej nazwy i adresu urządzenia, wyświetlany jest alias. Przykład:
Przesyłanie do PLC komentarzy do urządzenia
Jeśli komentarze do urządzenia zostaną przesłane do PLC, program może być wyświetlony wraz z komentarzami na PC z zainstalowanym GX Developerem, nawet jeśli sam program nie został wpro- wadzony do PLC. Właściwość ta może znacznie ułatwić obsługę i usuwanie uszkodzeń.
Każdy blok 50 komentarzy zmniejsza pojemność pamięci programu o 500 kroków programu. W FX1S można zarezerwować do 3 bloków komentarza, w sumie 150 urządzeń komentarza, co zmniejsza liczbę kroków programu, które można wpisać, do maksymalnie 500.
Rozmiar pliku z komentarzami do urządzeń można zmniejszyć, wykonując funkcję Delete unused comments w menu Tools.
Komentarze nie są automatycznie przesyłane do PLC. Funkcja ta musi zostać ręcznie uaktywniona w menu Online (zob. rozdział 4).
Zanim będzie można wprowadzić komentarze do PLC, to niezależnie od u a k t y w n i e n i a f u n k c j i p r z e s ł a n i a komentarza, należy w sterowniku MEL- SEC FX dodatkowo zarezerwować pamięć dla komentarzy. Po zarezerwo- waniu, pamięć ta nie będzie już dostę- pna dla kodu programu.
Na przykład, sterowniki serii FX1S mogą przechowywać do 2000 kroków programu. Jeśli, jak pokazano na ilus- tracji z prawej, dla komentarzy zostanie skonfigurowany 1 blok, w tym PLC będzie można zapisać do 50 urządzeń komentarza.
3.2 Tytuły linii programu (wyjaśnienia) i uwagi
Tytuły linii programu (nazywane w GX Developer Statements) pomagają dokumentować i orga- nizować nasze programy. Dobrze użyte, znacznie ułatwiają zrozumienie programu, gdy w przyszłości ponownie się do niego powróci.
Każde wyjaśnienie może mieć długość do 64 znaków i wyświetlane jest w odrębnej linii nad linią pro- gramu. Dla każdej linii programu drabinkowego, można wprowadzić do 15 linii wyjaśnień.
Uwagi dla wyjścia i instrukcji użytkowych, można wprowadzić na końcu linii programu. Mogą za- wierać do 32 znaków.
Wyjaśnienie
Uwaga
Wprowadzanie wyjaśnień i uwag
Używając wyjaśnień i uwag, należy najpierw wybrać opcję Documentation – Statement lub Docu- mentation – Note w menu Edit, lub na pasku narzędziowym uaktywnić narzędzie Statement lub Note:
Narzędzie do Wyjaśnień: Narzędzie do Uwag:
Wprowadzając wyjaśnienie, należy dwukrotnie kliknąć na obiekt w linii programu, a następnie wpr- owadzić swój tekst. Wprowadzając uwagę, należy dwukrotnie kliknąć na ostatni obiekt w linii pro- gramu, a następnie wprowadzić swój tekst.
Po kliknięciu na OK w celu zatwierdzenia, linia programu zostanie wyświetlona na szarym tle.
Wyjaśnienie lub uwaga sfinalizowana jest wtedy, gdy program zostanie przetworzony - na przykład przez naciśnięcie na klawiaturze .
Chcąc wprowadzić dodatkowe linie wyjaśnień, należy ponownie, dwukrotnie kliknąć na obiekt znaj- dujący się w linii. Edytowanie wyjaśnień i uwag wymaga dwukrotnego kliknięcia na określony tekst, który chcemy zmienić.
Po wprowadzeniu własnego tekstu i przed kontynuowaniem programowania i wprowadzania lub edycji instrukcji, należy wyłączyć edytor wyjaśnień lub uwag.
oznacza, że wyjaśnienia i uwagi przechowywane są w katalogu projektu. Gdy program zostanie pobrany z PLC, informacja ta będzie wyświetlana tylko wtedy, jeśli jest odpowiedni projekt na PC, zawierający te dane.
Wyświetlanie wyjaśnienia do linii programu i uwag
Należy zauważyć, że do pamięci sterowników PLC z rodziny MELSEC FX nie można wprowadzić wyj- aśnień i uwag. Dlatego podczas pracy z tymi ste- rownikami, opcja Embedded jest zawsze zablok-
Aktywując odpowiednie opcje w menu View, można zezwolić na wyświetlanie wyjaśnień i uwag.
Edytowanie listy wyjaśnień i uwag
Wszystkie wyjaśnienia i uwagi związane z programem, można również wprowadzić razem w postaci listy. Chcąc to zrobić, należy wybrać Statement/Note block edit… w menu Edit.
Otwiera się, pokazane niżej, okno dialogowe, pokazując kolejno wszystkie wyjaśnienia i uwagi w kole- jności, w jakiej występują linie programu. Można teraz edytować i usunąć istniejący tekst oraz dodać nową linię.
Przesyłanie programów do PLC
Przed wysłaniem do PLC, należy wcześniej sprawdzić program pod kątem błędów.
Zanim będzie można przesłać program do PLC, sterownik musi być podłączony do urządzenia pro- gramującego, i musi być włączone zasilanie PLC.
Można to zrobić, wybierając w menu Tools opcję Check program…
Wyświetla się okno dialogowe, w którym można wybrać opcje sprawdzania programu. Po kli- knięciu na Execute, przeprowadzone zostanie sprawdzenie, a wyniki wyświetlane są w dolnej części okna dialogowego.
Jeśli zostaną znalezione błędy, przez dwu- krotne kliknięcie na błąd z listy wyników, można przeskoczyć do linii programu, zawierającej ten błąd. Alternatywnie, można również wybrać błąd i następnie kliknąć na przycisk Jump.
W tym przykładzie, programista przypadkowo użył dwa razy to samo wyjście, jako urządzenie docelowe w instrukcji wyjściowej.
Następnie trzeba dokonać wyboru metody, jaką chcemy zast- osować do komunik acji pomiędzy ur ządzeniem pro- gramującym i PLC. W tym celu, w menu Online należy kliknąć na Transfer setup…
햲 Celem wybrania w PC interfejsu komunikacyjnego, dwukrotnie kliknąć na Serial w linii PC Side I/F.
Następnie w linii PLC Side I/F należy wybrać PLC Module. (Sterowniki PLC z rodziny MELSEC FX, mogą być podłączone do urządzenia programującego tylko bezpośrednio.)
Zapisujemy ustawienia i zamykamy okienko dialogowe, klikając w Transfer Setup na .
W celu przesłania programu do PLC, należy w pasku narzędziowym kliknąć na
Otwiera się okienko dialogowe, do konfiguracji interfejsu RS-232C. Należy wybrać używany przez nas port COM oraz prędkość transmisji (prędkość domyślna wynosi 9,6 Kbps).
Klikając następnie na OK, zapisujemy nasze usta- wienia.
W celu przetestowania połączenia, należy kliknąć na przycisk Connection Test. Jeśli przy tych ustawie- niach, urządzenia są w stanie poprawnie komunikować się między sobą, zostanie wyświetlony komunikat, pokazany z prawej strony.
Wyświetli to okno dialogowe Write to PLC, pozwalające na wybranie tych składników projektu, które mają być przesłane do PLC. Kiedy sterownik konfigurowany jest po raz pierwszy, należy przesłać zarówno program, jak i parametry PLC. Później (na przykład po wykonaniu zmian w programie) przesyłany jest tylko program.
Po kliknięciu na Execute, uruchomimy przesłanie programu. Wyś- wietli się podpowiedź pokazana z prawej strony, pytając o potwierdzenie.
Co się może zdarzyć w zależności od typu CPU, jeśli CPU jest w try- bie RUN? Jeśli PLC to zapewnia, GC Developer automatycznie zatrzyma CPU i po zakończeniu przesyłania uruchomi powtórnie.
W innym przypadku zostaniemy poproszeni o ręczne zatrzymanie CPU. Gdy transmisja zostanie ukończona, wyświetlany jest komunikat z potwierdzeniem.
lub w menu Online wybrać Write to PLC...
Funkcje testujące i diagnostyczne
Znacznym ułatwieniem przy testowaniu, optymalizacji i wyszukiwaniu błędów, jest zdolność do monitorowania w PLC wykonywanego programu. GX Developer posiada dużo funkcji do wyś- wietlania stanów programu i urządzeń podczas pracy.
5.1 Tryb monitora
W trybie monitora, bieżące stany urządzeń PLC wyświetlane są w programie. Oczywiście chcąc użyć ten tryb, PLC musi być załączony i podłączony do urządzenia programującego.
Wykonanie tego wymaga kliknięcia na w pasku narzędziowym, lub wybrania Read from PLC w menu Online.
Następnie program ten wyświetlany jest w trybie odczytu (Read) lub zapisu (Write).
W celu uaktywnienia trybu Monitora, należy kliknąć na w pasku narzędzi. Styki w programie, których warunki są spełnione, wyświetlane są następująco:
Otworzyć projekt programu, który jest przechowywany w PLC i dwukrotnie kliknąć na plik programu (MAIN w przykładzie z lewej); program wyświetlony zostanie w oknie edycji.
Jeśli program przechowywany w PLC różni się od wersji, jaka jest w PC, można również do urządzenia programującego załado- wać aktualny program z PLC.
Wejście X000 jest włączone.
Wejście X003 jest wyłączone.
Wyjście Y010 jest wyłączone.
Wejścia X002 i X004 są wyłączone. W wyniku tego, warunki dla tych styków są spełnione.
Tryb Monitora (zapis)
Opisany w ostatniej sekcji bierny tryb Monitora, jest użyteczny do obserwowania stanów urządzeń i wykonywanego programu. Dostępny jest również czynny tryb, nazywany Monitor (write), który można użyć wtedy, gdy istnieje potrzeba wprowadzenia mian w programie podczas monitorowania.
W celu uaktywnienia tego trybu, należy kliknąć na w pasku narzędzi. Wyświetli się następujący dialog:
Wyświetlanie stanów programu i urządzeń pracuje w ten sam sposób, jak w trybie biernego Monitora, opisanego w poprzedniej sekcji. Chcąc dokonać zmian, korekt lub dodać coś do programu, należy postępować dokładnie w taki sam sposób, jak podczas normalnego edytowania programu w trybie offline (zob. rozdział 2.3).
Gdy zmiana została wprowadzana poleceniem OK, stany są wyświetlane, lecz zmiany nie są jeszcze zastosowane (jest to sygnalizowane przez szare tło).
Jeśli chcemy mieć możliwość zmiany programu wtedy, gdy PLC jest w trybie RUN, należy wybrać pierwszą opcję.
Tryb CPU Czas cyklu
Po naciśnięciu F4 w celu przekształcenia programu, wyświetlany jest następujący komunikat i ostrz- eżenie:
Wprowadzenie i zapis zmian wymaga kliknięcia na Yes. Po przekształceniu programu i uaktualnieniu, tryb Monitora będzie kontynuował pracę.
5.2 Funkcja testowania urządzenia
Podczas testowania programu, do zmiany wartości urządzeń można również użyć bezpośrednio urządzenia programującego (w tym przypadku komputera PC). Na przykład, jeśli w celu zainicjowania procesu istnieje potrzeba doprowadzenia sygnału z określonego wyłącznika, można go uaktywnić z PLC i kontynuować obserwację skutków wykonania programu.
E
OSTRZEŻENIE:Gdy używana jest ta funkcja, należy być wyjątkowo ostrożnym! Zmieniając stany urządzeń niezależnie od programu, można spowodować potencjalnie niebezpieczną sytuację dla per- sonelu i sprzętu!
Dla sterowania urządzeń użytych przez instrukcje wyjściowe, takich jak wyjścia, wykonanie przez pro- gram ma wyższy priorytet. Funkcja Device Test zmienia te urządzenia tylko krótkotrwale dla potrzeb testu, po którym wracają do stanu przydzielonego im przez program.
W celu otwarcia dialogu Device Test, kliknąć na w pasku narzędziowym.
Urządzenia bitowe (wejścia, wyjścia, przekaźniki itd.): Ustawianie (Force ON), kasowanie (Force OFF)
lub zmiana stanu (Toggle Force).
Wybór urządzeń typu słowo: W niektórych sterownikach PLC, w specjalnych modułach funkcyjnych, można modyfikować zawartość
pamięci buforowej. Zrobienie tego wymaga określenia początkowego adresu we/wy modułu i
adresu pamięci buforowej.
Wartość wpisywana do urządzenia typu słowo.
Klikając na Set zapisujemy tę wartość.
Historia przeprowadzonych testów urządzeń.
Wyszukanie wybranych urządzeń umożliwiają przyciski z prawej strony. Clear usuwa wszystkie
bieżące wpisy z listy historii.
W trybach Monitor i Monitor (write) można uaktywnić funkcję Device Test, wybierając w edytorze urządzenie i nas- tępnie klikając na niego prawym przycis- kiem.
Device Test z kilkoma innymi funkcjami testowymi, można wybrać w oknie dialog- owym tej funkcji (zob. poniżej).
5.3 Entry data monitor
Entry Data Monitor pozwala na monitorowanie w tym samym czasie danych, pochodzących z różnych części programu. Możemy stworzyć własną listę urządzeń, które chcemy monitorować.
Uruchomienie tej funkcji wymaga kliknięcia na narzędzie w pasku narzędziowym, lub wybrania Entry data monitor w menu Online.
Przed rozpoczęciem monitorowania stanów urządzeń, należy najpierw dodać urządzenia do listy Entry Data Monitor. Dwukrotnie kliknąć na pustą linię z tej listy, lub kliknąć raz na pustą linię w celu wybrania, i następnie kliknąć .
Skoro tylko do listy dodane zostaną wszystkie urządzenia, które chcemy monitorować, możemy roz- począć monitorowanie przyciskiem Start Monitor.
Inne przyciski w okienku dialogowym Entry Data Monitor, używane są do usuwania z listy poszczególnych urządzeń lub wszystkich urządzeń, i do przeprowadzania testu urządzenia (zob.
powyżej rozdział 5.2). Test ten może być również uruchomiony bezpośrednio, przez dwukrotne kliknięcie na urządzenie z listy.
Wyświetli się okno dialogowe Register Device. Należy wybrać urządzenie, które chcemy monitorować oraz format wyś- wietlania (dot. urządzeń typu słowo). Wprowadzamy urządze- nie na listę, klikając na przycisk Register.
5.4 Device Batch Monitor
Funkcja Device Batch Monitor, używana jest do monitorowania stanów kolejnych grup urządzeń w określonym zakresie.
Uruchomienie tej funkcji wymaga kliknięcia na narzędzie w pasku narzędziowym, lub wybrania Device batch ... w menu Online.
Do pola Device należy wprowadzić nazwę pierwszego urządzenia z zakresu urządzeń wybranych do monitorowania. Następnie kliknąć na Start Monitor lub nacisnąć klawisz ENTER. Następnie GX Deve- loper pokaże wybrane urządzenie i następne urządzenia, wyświetlając w wybranym formacie ich bieżące wartości.
Możemy wybrać każdy format, jaki chcemy. Dodatkowo do opcji dostępnych bezpośrednio w tym okienku dialogowym, można również kliknąć na Option Setup i uzyskać więcej ustawień.
Okno z wyświetlanym urządzeniem można przesuwać w poprzek całego zakresu rządzenia, obsługiwanego przez podłączony model PLC.
Jeśli zostaną zmienione wartości urządzeń i chcemy wprowadzić wartości zadane, należy klinąć na przycisk Device Test (zob. powyżej rozdział 5.2).
5.5 Diagnostyka PLC
Chcąc sprawdzić bieżący stan PLC i zobaczyć komunikaty błędu, w menu Diagnostics należy wybrać opcję PLC diagnostics.
Bieżący stan PLC
Historia błędu
Uaktualnienie historii komunikatu błędu
Zatrzymanie komunikacji
z PLC
Wyświetlanie listy kodów błędu
Inne funkcje
6.1 Lista odnośników
W celu wyświetlenia odpowiedniej linii programu, należy kliknąć w wiersz z listy odsyłaczy i następnie wybrać przycisk Jump.
Lista odnośników pokazuje wszystkie te miejsca, gdzie urządzenie używane jest w programie.
W celu uaktywnienia tej funkcji, w menu Find/Replace należy wybrać Cross reference list.
Chcąc wyświetlić listę odnośników, w polu Find Device należy wprowadzić nazwę urządzenia i kliknąć na Execute.
Lista instrukcji używających to urządzenie, jest następnie pokazywana w dolnej części okna dialogowego.
6.2 Lista użytych urządzeń
Funkcję tę można wykorzystać do wyświetlenia listy urządzeń, użytych w bieżącym programie; w cza- sie programowania pomoże to odszukać i użyć wolne urządzenia.
W pole Find Device należy wprowadzić nazwę pierwszego urządzenia, które chcemy znaleźć, a nas- tępnie kliknąć na Execute.
W celu uaktywnienia tej funkcji, w menu Find/Replace należy wybrać List of used devices…
Gwiazdka w tym polu wskazuje, iż to urządzenie używane jest w instrukcji wejściowej.
Gwiazdka w tym polu wskazuje, że to urządzenie używane jest w instrukcji wyjściowej.
6.3 Zabezpieczanie programu hasłami
Chcąc zapobiec przed nieautoryzowanym odczytywaniem i edytowaniem programu PLC, można go zabezpieczyć hasłem.
Należy również wprowadzić poprawne hasło do blokowania lub kasowania hasła. Tak więc jest ważne zanotowanie hasła i przechowywanie go w bezpiecznym miejscu, w przeciwnym wypadku ryzyk- ujemy zablokowaniem dostępu do własnego programu!
6.4 Ustawianie zegara sterownika PLC
Do ustawiania zegara wbudowanego w sterownik rodziny MELSEC PLC, można również użyć pro- gramu GX Developer.
Chcąc wyświetlić okienko dialogowe do rejes- tracji, usuwania lub blokowania hasła, w menu Online należy kliknąć na Keyword setup…, a następnie z podmenu wybrać funkcję.
Hasło przechowywane jest w PLC, dlatego przed użyciem tej funkcji, należy PLC podłączyć do urządzenia programującego i załączyć.
W zależności od podłączonego PLC, wyświet- lane wejściowe okienka dialogowe będą się nieznacznie różnić. Jednak we wszystkich ste- rownikach PLC, hasło musi mieć długość dokładnie ośmiu znaków (nie więcej i nie mniej). Akceptowane są wyłącznie liczby od 0 – 9 i litery A – F.
Należy zawsze uważać, żeby zegar PLC był nastawiany dokładnie; nawet wtedy, gdy czas i data nie są faktycznie w programie używane. Na przykład, funkcje diagnostyczne PLC używają wewnętrznego zegara CPU do wyznaczania czasu, przy którym pojawił się błąd (zob. rozdział 5.5).
Do ustawiania zegara sterownik musi być podłączony do urządzenia programującego i włączony.
W menu Online należy wybrać Set time…
Otwiera to okno dialogowe Set Time. W górnej części okna dialogowego pokazano, jak połączone sa ze sobą PC i PLC.
W pola sekcji Clock Setup wprowadzamy datę i czas. Jeśli nie ma wystarczającej liczby pól na wpro- wadzenie roku w formacie cztero cyfrowym, należy wprowadzić tylko ostatnie dwie cyfry. Dzień tygodnia zostanie wyświetlony automatycznie, zaraz po wprowadzeniu daty. Gdy wszystko zostało zakończone, należy kliknąć na Setup, co ustawi nową datę i czas w PLC.
6.5 Zmiana typu PLC
Gdy tworzony jest nowy projekt, dla potrzeb programu i parametrów należy dokładnie określić typ FX PLC. Ustawienia te można również zmienić w istniejącym programie - na przykład dlatego, że można użyć ten program w innym sterowniku PLC.
W menu Project należy wybrać Change PLC type…
Następnie, w wyświetlonym okienku dialogowym wyb- rać nowy typ PLC i kliknąć OK.
Makro-programowanie
Często dochodzimy do wniosku, że ponownie używamy linie programu z tymi samymi instrukcjami, lecz z innymi urządzeniami, szczególnie w większych projektach. Na przykład, do sterowania silnikiem elekt- rycznym, będziemy wielokrotnie używali tych samych instrukcji. GX Developer pozwala nam na zdefin- iowanie "makra", ułatwiając ponowne użycie tych powtarzających sią bloków linii programu i instrukcji.
Makro jest małym programem, który GX Developer przechowuje w bibliotece, która jest dostępna do użytku w całym naszym projekcie. Nic nie stoi na przeszkodzie przed kopiowaniem i wklejaniem linii programu wewnątrz naszego projektu (zob. rozdział 2.3.4), poza tym nazwanie makr z komentarzami jest o wiele prostsze do użytku i bardziej skuteczne.
Ważną rzeczą jest zrozumienie, że makra nie są podprogramami – podprogramy są to procedury, które wewnątrz głównego programu występują tylko jeden raz i są wywoływane oraz wykonywane na wskutek polecenia skoku. W przeciwieństwie do tego, makra są po prostu "ponownie użytym kodem", który pozostaje częścią głównego programu. Makra nie zmniejszają liczby kroków pro- gramu, tylko po prostu ułatwiają programowanie.
Kolejny przykład ilustruje zastosowanie makr w programie sterującym silnikiem.
1. Wprowadzenie normalnego kodu programu
Na początku normalnie programujemy funkcję, którą chcemy zmienić na makro. (Oczywiście można utworzyć makra z istniejących sekwencji kodu programu.)
2. Wybranie linii programu dla makra
W celu wybrania linii, kliknąć lewym przyciskiem myszki na pierwszy styk z lewej górnej strony, który chcemy wybrać. Następnie trzymając naciśnięty przycisk myszki, przeciągamy w dół i w prawo, aż wybrane zostaną wszystkie instrukcje, które chcemy włączyć do makro.
3. Zapamiętanie wyboru jako makro
Chcąc zapamiętać wybrane linie programu w postaci makro, w menu Project należy wybrać Macro, a następnie w submenu wybrać Registration macros….
Otwiera to okienko dialogowe, w którym można przydzielić urządzenia z wybranego kodu programu, do ogólnych zmiennych (VD0, VD1 itd.), tak, że będą mogły być zamienione, gdy makro zostanie wprowadzone do programu.
W tym przykładzie, specjalny przekaźnik M8013, używany jest jako sygnał migacza. Przekaźnik ten może być użyty bez zmian za każdym razem, gdy używane jest makro, i nie ma potrzeby przydzielania go do ogólnej zmiennej. Wszystkie inne urządzenia w tym kodzie, muszą być przydzielone do zmien- nych.
W celu wyselekcjonowania urządzenia, należy kliknąć na symbol 6, następny za polem wpisu urządze- nia, co rozwinie listę urządzeń. Jest to również dobra idea wprowadzania komentarza do każdego urządzenia - gdy zostanie użyte, zrobi makro łatwiejszym do zrozumienia.
W polu Drive/path należy wprowadzić ścieżkę do tego katalogu, gdzie chcemy zapisać makro.
Istniejące makra Te komentarze są niezależne od
komentarzy do urządzeń.
4. Wstawianie makro do programu
Dodanie makro do projektu wymaga najpierw umieszczenia kursora w takiej pozycji, w jakiej chcemy to makro umieścić. Nastęnie w menu Project wybieramy Macro > Macro utilize. Wyświetli się okno dialogowe, w którym można wybrać makro ze ścieżki, tam gdzie w ostatnim kroku zostało zapisane.
Podwójne kliknięcie na nazwę makro z listy, wyświetli jego zmienne i związane z nim komentarze.
Następnie można wprowadzić urządzenia, które chcemy użyć w nowym bloku kodów, i które będą wprowadzane przez makro.
Te makra przechowywane są w
wybranym katalogu.
Ostatecznie, chcąc wprowadzić do naszego programu makro z nowymi urządzeniami, należy kliknąć na Execute:
Jeśli wybrane zostanie polecenie Separate statement, informacje zostaną wstawione do programu razem z kodem, jako dodatkowe wyjaśnienia, jak te:
W dolnej części okienka dialogowego Macro Utilize, można określić, czy chcemy wstawić informację w postaci tytułów linii programu (wyjaśnienia).
MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
German Branch Gothaer Straße 8 Phone: +49 (0)2102 / 486-0 Fax: +49 (0)2102 / 486-1120 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
French Branch 25, Boulevard des Bouvets Phone: +33 (0)1 / 55 68 55 68 Fax: +33 (0)1 / 55 68 57 57 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
Irish Branch
Westgate Business Park, Ballymount Phone: +353 (0)1 4198800 Fax: +353 (0)1 4198890 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
Italian Branch Viale Colleoni 7 Phone: +39 039 / 60 53 1 Fax: +39 039 / 60 53 312 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
Spanish Branch Carretera de Rubí 76-80 Phone: +34 93 / 565 3131 Fax: +34 93 / 589 1579 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
UK Branch Travellers Lane Phone: +44 (0)1707 / 261 00 Fax: +44 (0)1707 / 27 86 95 MITSUBISHI ELECTRIC CORPORATION Office Tower “Z” 14 F
Tokyo 104-6212 Phone: +81 3 622 160 60 Fax: +81 3 622 160 75 MITSUBISHI ELECTRIC AUTOMATION Vernon Hills, IL 60061 Phone: +1 847 478 21 00 Fax: +1 847 478 22 83
MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
Kunden-Technologie-Center Nord Revierstraße 5
Phone: +49 (0)231 / 96 70 41 0 Fax: +49 (0)231 / 96 70 41 41 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
Kunden-Technologie-Center Süd-Ost Am Söldnermoos 8
Phone: +49 (0)811 / 99 87 40 Fax: +49 (0)811 / 998 74 10 MITSUBISHI ELECTRIC EUROPE B.V.
Kunden-Technologie-Center Süd-West Kurze Straße 40
Phone: +49 (0)711 / 77 05 98 0 Fax: +49 (0)711 / 77 05 98 79
GEVA Wiener Straße 89 Phone: +43 (0)2252 / 85 55 20 Fax: +43 (0)2252 / 488 60 Koning & Hartman b.v.
Industrial Solutions Woluwelaan 31 Phone: +32 (0)2 / 257 02 40 Fax: +32 (0)2 / 257 02 49 TEHNIKON
Oktyabrskaya 16/5, Off. 703-711 Phone: +375 (0)17 / 210 46 26 Fax: +375 (0)17 / 210 46 26 AKHNATON
4 Andrej Ljapchev Blvd. Pb 21 Phone: +359 (0)2 / 97 44 05 8 Fax: +359 (0)2 / 97 44 06 1 INEA CR d.o.o.
Losinjska 4 a
Phone: +385 (0)1 / 36 940 - 01/ -02/ -03 Fax: +385 (0)1 / 36 940 - 03 Beijer Electronics A/S Lautruphoj 1-3 Phone: +45 (0)70 / 26 46 46 Fax: +45 (0)70 / 26 48 48 Beijer Electronics Eesti OÜ Pärnu mnt.160i Phone: +372 (0)6 / 51 81 40 Fax: +372 (0)6 / 51 81 49 Beijer Electronics OY Jaakonkatu 2
Phone: +358 (0)207 / 463 500 UTECO A.B.E.E.
5, Mavrogenous Str.
Phone: +30 211 / 1206 900 Fax: +30 211 / 1206 999 Koning & Hartman b.v.
Haarlerbergweg 21-23 Phone: +31 (0)20 / 587 76 00 Fax: +31 (0)20 / 587 76 05 Beijer Electronics SIA Vestienas iela 2 Phone: +371 (0)784 / 2280 Fax: +371 (0)784 / 2281 Beijer Electronics UAB Savanoriu Pr. 187 Phone: +370 (0)5 / 232 3101 Fax: +370 (0)5 / 232 2980 Intehsis Srl
bld. Traian 23/1 Phone: +373 (0)22 / 66 4242 Fax: +373 (0)22 / 66 4280 Beijer Electronics A/S Postboks 487
Phone: +47 (0)32 / 24 30 00 Fax: +47 (0)32 / 84 85 77 MPL Technology Sp. z o.o.
Ul. Krakowska 50 Phone: +48 (0)12 / 630 47 00 Fax: +48 (0)12 / 630 47 01
Sirius Trading & Services Srl Aleea Lacul Morii Nr. 3 Phone: +40 (0)21 / 430 40 06 Fax: +40 (0)21 / 430 40 02 Beijer Electronics Automation AB Box 426
Phone: +46 (0)40 / 35 86 00 Fax: +46 (0)40 / 35 86 02 ECONOTEC AG Hinterdorfstr. 12 Phone: +41 (0)44 / 838 48 11 Fax: +41 (0)44 / 838 48 12 CRAFT Consulting & Engineering d.o.o.
Toplicina str.4 lok 6
Phone: +381 (0)18 / 292-24-4/5 , 523 962 Fax: +381 (0)18 / 292-24-4/5 , 523 962 INEA SR d.o.o.
Karadjordjeva 12/260 Phone: +381 (0)26 / 617 163 Fax: +381 (0)26 / 617 163 CS Mtrade Slovensko, s.r.o.
Vajanskeho 58
Phone: +421 (0)33 / 7742 760 Fax: +421 (0)33 / 7735 144 INEA d.o.o.
Stegne 11
Phone: +386 (0)1 / 513 8100 Fax: +386 (0)1 / 513 8170 AutoCont C. S., s.r.o.
Jelinkova 59/3
Phone: +420 (0)59 / 5691 150 Fax: +420 (0)59 / 5691 199 AutoCont C. S., s.r.o.
Technologická 374/6 Phone: +420 595 691 150 Fax: +420 595 691 199 B:TECH, a. s.
Na Ostrove 84
Phone: +420 (0)569 / 408 841 Fax: +420 (0)569 / 408 889 B:TECH, a. s.
Headoffice U Borové 69 Phone: +420 569 777 777 Fax: +420 569 777 778 GTS
Darulaceze Cad. No. 43 KAT. 2 Phone: +90 (0)212 / 320 1640 Fax: +90 (0)212 / 320 1649 CSC Automation Ltd.
15, M. Raskova St., Fl. 10, Office 1010 Phone: +380 (0)44 / 494 33 55 Fax: +380 (0)44 / 494-33-66 Meltrade Ltd.
Fertő utca 14.
Phone: +36 (0)1 / 431-9726 Fax: +36 (0)1 / 431-9727
Kazpromautomatics Ltd.
2, Scladskaya str.
Phone: +7 3212 / 50 11 50 Fax: +7 3212 / 50 11 50 ELEKTROSTILY
Rubzowskaja nab. 4-3, No. 8 Phone: +7 495 / 545 3419 Fax: +7 495 / 545 3419 ICOS
Industrial Computer Systems ZAO Ryazanskij Prospekt, 8A, Office 100 Phone: +7 495 / 232 0207 Fax: +7 495 / 232 0327 NPP “URALELEKTRA”
Sverdlova 11A Phone: +7 343 / 353 2745 Fax: +7 343 / 353 2461
ILAN & GAVISH Ltd.
Automation Service 24 Shenkar St., Kiryat Arie Phone: +972 (0)3 / 922 18 24 Fax: +972 (0)3 / 924 0761 Texel Electronics Ltd.
2 Ha´umanut, P.O.B. 6272 Phone: +972 (0)9 / 863 08 91 Fax: +972 (0)9 / 885 24 30
CBI Ltd.
Private Bag 2016 Phone: + 27 (0)11 / 928 2000 Fax: + 27 (0)11 / 392 2354
