KONKURENCYJNOŚĆ RYNKOWA NA PRZYKŁADZIE SZKÓŁ TAŃCA W TRÓJMIEŚCIE

(1)

WYŻSZA SZKOŁA BANKOWA W GDAŃSKU WYDZIAŁ FINANSÓW I ZARZĄDZANIA

Kamil Kowalski Nr albumu 15607

K ONKURENCYJNOŚĆ RYNKOWA NA PRZYKŁADZIE SZKÓŁ TAŃCA

W TRÓJMIEŚCIE

Praca licencjacka napisana n a kierunku Zarządzanie

Praca napisana pod kierunkiem dr Barbary Szlabowskiej

Gdańsk 2012

(2)

2 SPIS TREŚCI

Strona

Wstęp... ... 4

Rozdział 1. Przedsiębiorstwo oraz jego rozwój na podstawie dzisiejszej gospodarki 5 1.1. Pojęcie przedsiębiorstwa... 5

1.2. Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej... . 8

1.2.1. Indywidualna działalność gospodarcza... 9

1.3. Wybór rynku docelowego... 10

1.4. Przebieg procesu rejestracji przedsiębiorstwa... 12

1.5. Wybór formy opodatkowania i jej znaczenie dla przedsiębiorcy... 15

Rozdział 2. Konkurencyjność rynkowa... 18

2.1. Pojęcie konkurencyjności przedsiębiorstw i jej rodzaje... 18

2.2.Znaczenie konkurencyjności przedsiębiorstw w warunkach gospodarki wolnorynkowej... 20

2.3. Metody wypracowywania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa... 23

2.4.Zasoby przedsiębiorstwa w procesie budowania przewagi konkurencyjnej... 26

Rozdział 3. Rynek artystyczny... 29

3.1. Popyt na rynku artystycznym i jego rozwój względem dzisiejszego zapotrzebowania na sztukę... 29

3.2. Opis rynku usług artystycznych na przykładzie szkół tańca w Trójmieście…... 32

3.2.1 Badanie potencjału ekonomicznego przedsiębiorstwa ENZYM względem konkurentów... 35

3.2.2. Analiza SWOT szkoły tańca „Enzym”……....………... 38

3.3. Czynniki sukcesu przedsiębiorstw na rynku artystycznym..………... 40

Zakończenie……….……….…….... 42

(3)

3 Wykaz publikacji………..…….... 43

Spis tabel………... 44

Załączniki……….……... 45

(4)

4

WSTĘP

Tematem prezentowanej pracy będzie ujęcie problematyki oraz analiza konkurencyjności na dzisiejszym rynku usług artystycznych w Trójmieście. Autor niniejszej pracy licencjackiej wybrał ten temat ze względu na jego złożoność oraz bliskość, jeśli chodzi o jego aktualne życie zawodowe, które polega na prowadzeniu własnej szkoły tańca. Konkurencyjność jest sama w sobie zagadnieniem na tyle obszernym, że opisanie jej szczegółowo pod każdym aspektem jest zagadnieniem na osobną pracę. Posiada różne cechy w zależności pod jakim kątem, z jakiej strony się na nią patrzy oraz jakiego podmiotu dotyczy. W niniejszej pracy zostało przedstawione pojęcie konkurencyjności zawężone do elementów, które w większym stopniu występują oraz wpływają na przedsiębiorstwa rynku usług artystycznych, a dokładniej szkół tańca w Trójmieście. Przy zbieraniu informacji do niniejszej pracy zostało wykorzystane 8-letnie doświadczenie autora w branży tanecznej oraz materiały pisemne ogólnie zajmujące się problem konkurencyjności.

W pierwszym rozdziale przytoczone zostały podstawowe pojęcia, elementy,

procesy dotyczące każdego podmiotu gospodarczego, który bierze czynny udział w procesach gospodarczych. Opisano tutaj czym jest przedsiębiorstwo, jakie formy

prawne działalności gospodarczej istnieją, czym kieruje się osoba fizyczna w wyborze rynku docelowego oraz co musi zrobić, aby założyć działalność gospodarczą.

Drugi rozdział dokładniej opisuje problem konkurencyjności, czym jest, co się na nią składa oraz jak można na nią wpływać. Są tu poruszane zagadnienia takie jak metody wypracowywania przewagi konkurencyjnej, czy znaczenie zasobów przedsiębiorstwa w procesie budowania przewagi konkurencyjnej.

Na koniec w trzecim rozdziale zostaje poruszony główny temat pracy, czyli konkurencyjność szkół tańca na Trójmiejskim rynku usług artystycznych.

(5)

5

ROZDZIAŁ I 1.1. Pojęcie przedsiębiorstwa

Na początek trzeba zwrócić uwagę na to, że przedsiębiorstwo to zespół ludzi

i środków materialnych i niematerialnych wspólnie tworzących podstawę do prowadzenia działalności gospodarczej¹. Samo przedsiębiorstwo nie powstało by bez

przedsiębiorcy, który jest tą pierwszą siłą napędową potrzebną do stworzenia przedsiębiorstwa. Drugim nieodzownym wyróżnikiem charakteru ekonomicznego przedsiębiorstwa jest kapitał, bez którego rozwój przedsiębiorstwa byłby bardzo ograniczony. Również prawno-organizacyjne wyodrębnienie przedsiębiorstwa wpływa na jego wyróżnienie w ekonomicznej podmiotowości.

Osobnym elementem związanym z przedsiębiorstwem jest jego celowość, czyli w jakim kierunku dąży przedsiębiorstwo. Może to być powiększanie kapitału, dominacja na wybranym rynku, maksymalizacja sprzedaży czy chociażby samo w sobie przetrwanie na rynku. Na podstawie tych elementów można określić współczesne przedsiębiorstwo.

Przedsiębiorca² jest przeważnie osobą fizyczną lub osobą prawną, która podejmuje się prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu. To on ustala na samym początku jak przedsiębiorstwo będzie funkcjonowało i w którym kierunku się rozwijało.

A to w dużej mierze zależy od cech jakie on posiada i w jakim stopniu są one predyspozycjami do rozwoju firmy. Szczególnie ważne są:

 Wysoka percepcja z nastawieniem na potrzeby i oczekiwania klientów oraz

najbliższego otoczenia przedsiębiorstwa. Zrozumienie, co jest ważne i ma wysoką wartość dla klientów, kontrahentów, własnej firmy.

 Myślenie lateralne, czyli odbieganie od sztywnych norm, schematów, rutyny, postrzeganie pewnego problemu z różnych stron, dostrzeganie nowych możliwości, osiąganie celu nowymi metodami.

______________________________________________________________________

1 Pojęcie przedsiębiorstwa w kodeksie cywilno-prawnym, http://kodeks-cywilny.info/kodeks-

cywilny/pojecie_przedsiebiorstwa_w_kodeksie_cywilnym,wiadomosc,2840.html, odczyt 1.03.2012.

2 M. Gorynia, E. Łaźniewska Kompendium wiedzy o konkurencyjności,PWN, 2010, s.228

(6)

6

 Elastyczność w działaniu względem zaistniałych sytuacji na zewnątrz przedsiębiorstwa jak i wewnątrz niego. Podejmowanie odpowiednich działań odnośnie funkcji, form, celów czy organizacji w przedsiębiorstwie w zależności od otoczenia.

 Otwartość na zmiany, innowacje, nowe technologie, dzięki którym można osiągać większe korzyści mniejszym kosztem, czy ogólniej mówiąc - wyprzedzać konkurencję.

Są to niektóre z ważniejszych cech dobrego przedsiębiorcy. Można wymieć jeszcze inicjatywę, samozaparcie, samodyscyplinę, zdolności przywódcze, wiarę we własne siły, wytrwałość i inne. Posiadanie tych cech na pewno zwiększa szanse utrzymania i rozwoju własnego przedsiębiorstwa. Kolejnym ważnym elementem wyróżniającym przedsiębiorstwo jest kapitał, którym w przedsiębiorstwie są nie tylko dobra finansowe, ale również wszystko co pozwala na zwiększenie wartości kapitału. Mogą to być:

 technologia,

 niematerialne wartości:

 wiedza,

 doświadczenie,

 znajomości,

 renoma,

 dobra materialne.

W dzisiejszych czasach pozyskiwanie i pomnażanie kapitału stanowią jedne z ważniejszych elementów każdego przedsiębiorstwa. Zmiany jego wartości obrazują

sytuację finansową dającą możliwość oceny sprawności i efektywności działań

podejmowanych w firmie. Daje on również większe możliwości jeśli chodzi o zwiększenie konkurencyjności w branży. Innym aspektem jest sposób wnoszenia

kapitału przez przedsiębiorcę do firmy, co wpływa na prawno-organizacyjne wyodrębnienie przedsiębiorstwa³. Rozwój gospodarki oraz ewolucja pojęć ze względu na nowe spostrzeżenia dotyczące funkcjonowania przedsiębiorstwa jak i jego otoczenia wpływają na jego prawno-organizacyjną definicję. Współczesne firmy pomimo dużego ______________________________________________________________________

3 C. Suszyński Przedsiębiorstwo Wartość Zarządzanie, PWE, Warszawa 2007, s.26.

(7)

7 zróżnicowania wzajemnie przenikają się pod wieloma względami, a jednocześnie zachowują pewien indywidualizm w kształtowaniu własnej formy. Sprawia to, że istnieje potrzeba stworzenia podziałów i klasyfikacji, które uporządkowane potwierdzają znaczenie prawno-organizacyjnego wyodrębnienia co wpływa również na celowość przedsiębiorstwa z jaką ono powstało.

Zazwyczaj cele przybierają postać ekonomiczną – ekspansja na nowy rynek, pozyskanie strategicznych wspólników, lub finansową – maksymalizacja zysku, sprzedaży.

Celowość działalności firmy powoduje jej kształtowanie się w określonym kierunku co jest jednocześnie determinowane przez klientów, do których kierowana jest oferta

przedsiębiorstwa. Można więc powiedzieć że cele przedsiębiorstwa są społeczne.

Biorąc pod uwagę wymienione wcześniej elementy związane z przedsiębiorstwem, można powiedzieć, że współczesne przedsiębiorstwo⁴ to podmiot

prowadzący świadomą działalność gospodarczą, który dynamicznie rozwija się w toku zmian rynku i otoczenia w warunkach ryzyka i niepewności w podejmowanych wyborach z nastawieniem na korzyść, zazwyczaj finansową, związaną z zaspokajaniem potrzeb otoczenia.

4 Otoczenie przedsiębiorstwa:

http://www.findict.pl/slownik/otoczenie-przedsiebiorstwa, odczyt z dnia 4.03.2012.

(8)

8

1.2. Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

W dzisiejszych czasach ze względu na różnorodność sposobów wykonywania, finansowania czy brania odpowiedzialności za działalność gospodarczą istnieją, na gruncie polskiego prawa, różne formy prawne jej prowadzenia.

Tabela 1. Podział form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce

Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

Indywidualna działalność gospodarcza(osoba fizyczna) Spółka cywilna

Spółka jawna

Spółka partnerska

Komandytowa

Spóka komandytowo- akcyjna

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka akcyjna Spółki prawa handlowego

Spółki kapitałowe Spółki osobowe

Źródło: Śląskie punkty konsultacyjne, http://spk.info.pl/formy-prowadzenia-dzialalnosci- gospodarczej.html, odczyt z dnia 6.03.2012.

Ze względu na zdecydowanie większy udział indywidualnych działalności gospodarczych na rynku szkół tańca, zostanie głównie przedstawiony ten sposób prowadzenia firmy.

(9)

9

1.2.1. Indywidualna działalność gospodarcza

Jest to najprostsza i najbardziej powszechna forma prowadzenia działalności gospodarczej. Wynika to z minimum potrzebnych wymagań oraz z łatwości z jaką można ją założyć. Jednak, jak każda forma prowadzenia działalności, posiada swoje wady i zalety. Wśród zalet można wymienić:

 łatwość założenia, zawieszenia lub likwidacji,

 minimum kosztów jeśli chodzi o założenie i utrzymanie firmy od strony administracyjnej,

 zysk z dochodów idzie całkowicie do kieszeni przedsiębiorcy,

 prosty system księgowania,

 przedsiębiorca może samodzielnie podejmować decyzje.

Tak samo jak patrzy się od pozytywnej strony na otwieranie tego typu działalności, trzeba również spojrzeć z drugiej strony jakie są minusy tego rozwiązania:

 brak osobowości prawnej,

 całkowite branie odpowiedzialności na siebie za podjęte decyzje,

 odpowiedzialność finansowa za zobowiązania.

Indywidualna działalność gospodarcza⁵wydaje się najlepszym rozwiązaniem dla osób, które pierwszy raz chcą założyć własną firmę. Dobrze przemyślany pomysł na firmę może skutkować jej rozwojem i ekspansją, a w przypadku problemów i niewydolności finansowej stratę można szybko zminimalizować zawieszeniem lub w ostateczności zlikwidowaniem firmy. Na samym początku jeszcze przed otworzeniem działalności trzeba przemyśleć następujące kwestie:

 oznaczenie przedsiębiorcy,

 przedmiot działalności,

 siedziba firmy,

 data rozpoczęcia.

5Formy prowadzenia działalności gospodarczej:

http://spk.info.pl/formy-prowadzenia-dzialalnosci-gospodarczej.html , odczyt z dnia 6.03.2012.

(10)

10 Oznaczenie przedsiębiorcy nie jest to nic innego jak firma przedsiębiorcy ze wskazaniem formy prawnej. Nazwa firmy jest o tyle ważną kwestią, że później będziemy z nią kojarzeni na rynku, na którym działamy. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej nazwą firmy jest imię i nazwisko jej założyciela wraz z dodatkowym oznacznikiem dodanym dla dokładniejszej identyfikacji naszej firmy czym się zajmuje, np. Virgo-M Biuro Consultingowe Marta Kaczmarek lub Crazy Style Dance Studio Kamil Kowalski.

Przy zakładaniu firmy trzeba określić tzw. przedmiot działalności, czyli czym się będzie zajmować. Służy do tego Polska Klasyfikacja Działalności, tzw. PKD. Wszystko, czym będzie zajmować się firma, jej cały zakres działalności, musi mieć swoje odzwierciedlenie i zawierać się w wybranych kodach PKD.

Osobną ale również ważną kwestią jest siedziba firmy, która określa miejsce, gdzie będzie wykonywana działalność. Zazwyczaj w przypadku własnej działalności gospodarczej jest to miejsce zamieszkania lub zameldowania. Trzeba nadmienić, że przy zakładaniu firmy powinniśmy mieć tytuł prawny do lokalu. Jeśli takowego nie posiadamy, możliwe jest sporządzenie umowy najmu z właścicielem.

Również data rozpoczęcia jest elementem ważnym ze względu na jej wpisywanie we wszystkie deklaracje zgłoszeniowe czy rozliczeniowe. Jest to formalnie data pierwszej czynności związanej z funkcjonowaniem firmy. Trzeba pamiętać, że data ta nie może być wcześniejsza niż data zgłoszenia działalności do organów ewidencyjnych.

1.3. Wybór rynku docelowego⁶

Dzisiejszy rynek jest bardzo zróżnicowany pod kątem wyrafinowanych potrzeb i cech klientów. Powoduje to segmentację na rynki cząstkowe tworzone przez jednorodne grupy odbiorców, które pod względem podobnych cech ujawniają popyt na podobne produkty, usługi. W celu analizy rynku stosuje się segmentację rynkową, czyli sprawdzenie potrzeb i preferencji klientów. Pomimo drobnych różnic pomiędzy poszczególnymi odbiorcami wyszukuje się cechy wspólne w celu ujednolicenia rynku

6 E.Michalski, Marketing. Podręcznik Akademicki, rozdział 3 – Rynek docelowy, http://aneksy.pwn.pl/marketing/?id=8, odczyt 6.03.2012.