1
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO
W SZKOLE PODSTAWOWEJ W OSTRĘŻNICY
Opracowanie:
Katarzyna Mazur
Spis treści
Informacje ogólne... 3
Wymagania edukacyjne w klasie IV szkoły podstawowej ... 7
Wymagania edukacyjne w klasie V szkoły podstawowej... 11
3
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASACH IV-V.
1. Podstawą ustalenia ocen śródrocznych i rocznych są następujące formy sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów:
- obserwacja pracy ucznia na lekcji: techniki czytania, poziomu rozumienia tekstu i poleceń, wypowiadania się, praktycznej sprawności językowej, notowania, zaangażowania w
samodzielną pracę,
- odpowiedzi ustne (w tym znajomość lektur),
- prace pisemne: sprawdziany, testy, kartkówki, wypracowania klasowe, prace domowe, krzyżówki, rebusy, dyktanda, prace redakcyjne,
- praca w grupie odpowiednio punktowana za:
a. Wkład w pracę 0-3 b. Relacje w grupie 0-3 c. Wykonanie zdania 0-3 d. Prezentacja pracy 0-3
- aktywność na zajęciach pozalekcyjnych (udział w konkursach przedmiotowych),
- wykonywanie przez ucznia innych czynności lub prac typu: recytacja, udział w konkursie klasowym lub szkolnym, przedstawieniu, przygotowaniu wystawy, portfolio.
- pod uwagę brane są oceny z prac pisemnych, zapisywane w dzienniku lekcyjnym na czerwono,
2. Ocenę ze sprawdzianów ustala się według skali procentowej:
100% => ocena celująca (cel)
99 % - 90 % => ocena bardzo dobra ( skrót bdb ) 89 % - 75 % => ocena dobra ( skrót db ) 74% - 50 % => ocena dostateczna ( skrót dst ) 49 % - 31 % => ocena dopuszczająca ( skrót dop) 30 % - 0 % => ocena niedostateczna ( skrót ndst)
3. SPOSOBY SPRAWDZANIA I OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ w zakresie mówienia :
ocena za odpowiedź na lekcji, z trzech ostatnich lekcji
wygłaszanie tekstów z pamięci (liryka, epika) 1 x w okresie – zapowiedziane tydzień wcześniej
prezentacja np. projektów indywid. lub grupowych.
w zakresie czytania:
test techniki czytania,
test rozumienia tekstu literackiego ( użytkow.)
sposób czytania różnorodnych tekstów, w zakresie pisania:
kartkówki zapowiedziane i niezapowiedziane z bieżącego materiału z trzech ostatnich lekcji
praca klasowa 2 x w okresie, pisana w zeszycie klasowym, zapowiedziana tydzień wcześniej
test językowy 2 x w okresie, karty pracy, zapowiedziany tydzień wcześniej
dyktando 2 x w okresie, pisane w zeszycie przedmiotowym, zapowiedziane tydzień wcześniej
ćwiczenia językowe wg potrzeb
praca domowa wg potrzeb
Uwaga!
Każdy uczeń ma wgląd do swojej pracy pisemnej (sprawdzianu, testu, wypracowania) w czasie omówienia i poprawy takiej pracy na lekcji. Jeżeli rodzic poinformuje nauczyciela o chęci wglądu do pracy pisemnej swojego dziecka, nauczyciel umożliwia mu to w wyznaczonym terminie.
4. Trzy razy w semestrze uczeń może być nieprzygotowany do lekcji – brak zeszytu, zadania domowego, zeszytu ćwiczeń, nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej.
Nieprzygotowanie należy zgłosić przed lekcją. Za każde następne nieprzygotowanie uczeń otrzyma uwagę negatywną.
Uwaga! Nie dotyczy zadań domowych zapowiedzianych z tygodniowym wyprzedzeniem, recytacji, zapowiedzianych prac pisemnych.
5. Zasady poprawy ocen:
Uczeń powinien – w ciągu 7 dni od terminu podania informacji o ocenach- poprawić każdą ocenę niedostateczną ze sprawdzianu, kartkówki, wypracowania klasowego, odpowiedzi ustnej. Ma też możliwość poprawy oceny dopuszczającej i dostatecznej.
Uczeń poprawia pracę tylko raz. Nauczyciel, wystawiając ocenę klasyfikacyjną, bierze pod uwagę ocenę z pracy poprawionej.
Oceny klasyfikacyjne (śródroczne i roczne) oraz tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zawarte w Statucie Szkoły.
Na każdej lekcji uczeń musi mieć: zeszyt przedmiotowy, podręcznik, zeszyt ćwiczeń , nożyczki, klej, kredki oraz brudnopis. Jeżeli omawiamy lekturę, to uczeń jest zobowiązany mieć ją na lekcji. Za brak przyborów i pomocy do lekcji uczeń otrzymuje uwagę negatywną.
5
Ogólne kryteria uzyskania przez ucznia oceny klasyfikacyjnej (śródrocznej i rocznej)
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania z języka polskiego. Posługuje się wiedzą i wyobraźnią oraz w sposób twórczy rozwiązuje zadania dotyczące sytuacji
nietypowych.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w ciągu roku szkolnego ma większość (ponad połowę) ocen bardzo dobrych ze wszystkich form aktywności ocenianych na lekcji oraz spełnia wymagania z języka polskiego. Potrafi interpretować trudniejsze teksty literackie oraz analizować zagadnienia językowe.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w ciągu roku szkolnego ma większość (ponad połowę) ocen dobrych ze wszystkich form aktywności ocenianych na lekcji oraz spełnia wymagania ujęte w kryteriach uzyskania ocen z języka polskiego. Sprawnie posługuje się językiem polskim w sytuacjach typowych. Potrafi samodzielnie interpretować łatwiejsze teksty.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który w ciągu roku szkolnego ma większość (ponad połowę) ocen dostatecznych ze wszystkich form aktywności ocenianych na lekcji oraz spełnia wymagania z języka polskiego. Czyta ze zrozumieniem łatwe teksty i interpretuje je z
pomocą nauczyciela.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w ciągu roku szkolnego ma większość (ponad połowę) ocen dopuszczających ze wszystkich form aktywności ocenianych na lekcji, wykazuje chęci do współpracy oraz spełnia wymagania z języka polskiego.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w ciągu roku szkolnego ma większość (ponad połowę) ocen niedostatecznych ze wszystkich form aktywności ocenianych na lekcji oraz nie spełnia wymagań na ocenę przynajmniej dopuszczającą z języka polskiego. Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi odtworzyć fragmentarycznej wiedzy. Nie wykazuje chęci do nauki, nie odrabia zadań domowych.
OCENIANIE UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI WYMAGANIAMI EDUKACYJNYMI ORAZ Z DYSFUNKCJAMI
Uczniowie ze specjalnymi wymaganiami edukacyjnymi oceniani są w sposób indywidualny i zgodnie z zaleceniami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
Uczniom wydłuża się czas pisania prac klasowych i sprawdzianów.
Przy ocenie wypracowania , pracy klasowej, dyktanda dziecka dyslektycznego stosuje się inne kryteria dotyczące poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej.
Ocenia się przede wszystkim wartość merytoryczną pracy i poprawność językową.
Uczniowie dysgraficzni mogą odczytać pracę nauczycielowi, pisać drukowanymi literami lub na komputerze.
Uczniom dyslektycznym umożliwia się zaliczenie prac pisemnych ustnie, jeśli orzeczone dysfunkcje uniemożliwiają odczytanie pracy.
Uczniowie z orzeczoną dysleksją mogą nie czytać na głos, nie odpowiadać na forum klasy.
W sposobie oceniania uwzględnia się wysiłek włożony w napisanie pracy.
Podczas oceniania wiadomości i umiejętności uczniów z zaburzeniami emocjonalnymi
uwzględnia się ich stan emocjonalny w danym dniu.
7
Klasa IV
1. WYMAGANIA na ocenę dopuszczającą UCZEŃ:
o poprawnie czyta i wygłasza z pamięci tekst poetycki,
o wyodrębnia elementy świata przedstawionego w utworze literackim, o poprawnie łączy tytuły lektur omawianych na lekcji z występującymi
w nich bohaterami,
o zna treść lektur obowiązkowych omawianych na lekcji, o wypowiada się krótko, często odbiega od tematu, o ma bardzo ubogie słownictwo,
o używa języka potocznego, popełnia wiele błędów językowych, o wypowiada się cicho, niewyraźnie, niezrozumiale.
o opanował w stopniu koniecznym ortografię ( poprawnie zapisuje słowa poznane na lekcjach ),
o zna czasownik i rzeczownik i umie je wskazać w tekście,
o przy pomocy nauczyciela odmieni czasownik przez osoby, liczby i czasy,
o dostrzega związek czasownika z innymi częściami mowy, o rozpoznaje zdanie,
o przekształca zdania nierozwinięte w rozwinięte,
o odróżnia zdanie oznajmujące od pytającego i rozkazującego, o zna różnice między głoską a literą, podzieli wyraz na litery i sylaby,
o poprawnie zapisuje znaki interpunkcyjne na końcu wypowiedzeń. o stara się zachować odpowiednią formę,
o pisze pracę chociaż w części zbliżoną do tematu (opowiadanie, opis przedmiotu/miejsca, życzenia, ogłoszenie, zaproszenie, notatka, kartka z pozdrowieniami, przepis kulinarny)
o redaguje pracę odtwórczą,
o układa zdania krótkie, najczęściej pojedyncze,
o używa języka potocznego, mówionego, zawierającego wiele błędów.
2. WYMAGANIA na ocenę dostateczną UCZEŃ:
o jw. oraz:
o rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne, o potrafi wymienić główne elementy baśni, o odróżnia opis od opowiadania,
o potrafi udzielić odpowiedzi na pytania związane z przeczytanym tekstem,
o odróżnia osobę mówiącą w wierszu od narratora, o wypowiedź stara się dostosować do wymaganej formy, o mówi krótko, na temat, nie wyczerpuje tematu,
o stara się unikać powtórzeń,
o używa w zasadzie poprawnego języka, stara się nie robić wielu
rażących błędów,
o w trakcie mówienia próbuje nawiązać kontakt z odbiorcą.
o opanował w stopniu podstawowym ortografię ( zna podstawowe zasady i stara się je stosować, ale popełnia błędy ),
o samodzielnie wskazuje w tekście czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek,
o określa przy pomocy nauczyciela formę czasownika, o odróżnia formę osobową od bezokolicznika,
o wypisuje ze zdania związki wyrazowe, o wskazuje w zdaniu podmiot i orzeczenie, o dzieli wyrazy na głoski,
o odróżnia samogłoskę od spółgłoski.
3. WYMAGANIA na ocenę dobrą UCZEŃ:
o jw. oraz:
o odróżnia pojęcie fikcji literackiej od rzeczywistości,
o potrafi w tekście literackim wskazać elementy opisu, opowiadania, dialogu,
o opowiada o przeczytanym tekście, o w wierszu wskaże epitety i porównania, o mówi na temat, płynnie,
o robi niewiele błędów językowych, unika powtórzeń,
o wypowiada się głośno, wyraźnie, zachowując odpowiednie tempo, intonację i nawiązując kontakt z rozmówcą.
o opanował w stopniu dobrym ortografię ( zna zasady i stosuje się do nich),
o określa samodzielnie formę czasownika ( osoba, liczba, czas, rodzaj), o określa samodzielnie liczbę i rodzaj rzeczownika,
o odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego, o odróżnia zdanie od równoważnika zdania, o wpisuje wyrazy na wykres zdania,
o określa cechy głosek ( miękkość, nosowość ), o redaguje wypowiedź ,zachowując wybraną formę,
o pisze na temat, nie wyczerpuje go (opowiadanie, opis przedmiotu/miejsca, życzenia, ogłoszenie, zaproszenie, notatka, kartka z pozdrowieniami, przepis kulinarny)
o tworzy prace samodzielne, twórcze, ale schematyczne, o stosuje zdania różnego typu,
o popełnia niewiele błędów, o stara się dobierać cytaty.
4. WYMAGANIA na ocenę bardzo dobrą UCZEŃ:
o jw. oraz:
o wypowiada się o przeczytanym tekście,
o samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, temat, formułuje wnioski,
9
o ocenia postępowanie bohaterów, o czyta lektury uzupełniające,
o posługuje się różnymi formami wypowiedzi, o wypowiada się na temat, wyczerpująco, o posługuje się cytatami,
o formułuje zdania poprawne składniowo i językowo, o posiada duży zasób słownictwa,
o mówi płynnie, interesująco,
o wypowiada się głośno, wyraźnie zwraca się do odbiorcy,
o opanował ortografię bardzo dobrze ( ewentualne błędy poprawia sam ), o tworzy określoną formę czasownika i rzeczownika,
o zamienia zdanie na równoważnik zdania i na odwrót,
o poprawnie, bez błędów analizuje budowę zdania ( wskazuje podmiot i orzeczenie, oddziela grupę podmiotu od grupy orzeczenia, wypisuje
związki wyrazowe, wykonuje wykres ),
o dobiera do podanej części mowy wyrazy bliskoznaczne i wyrazy przeciwstawne,
o posługuje się swobodnie różnymi formami wypowiedzi, o temat opracowuje wyczerpująco,
o pisze prace samodzielnie, są one oryginalne, przemyślane, (opowiadanie, opis przedmiotu/miejsca, życzenia, ogłoszenie, zaproszenie, notatka, kartka z
pozdrowieniami, przepis kulinarny)
o wypowiedzi buduje w zależności od potrzeb i intencji pracy, o unika powtórzeń i błędów,
o próbuje wpisać dialog w pracę, o stosuje cytaty.
5. WYMAGANIA n a ocenę celującą UCZEŃ:
o jw. oraz:
o pracuje samodzielnie z tekstem, o czyta bardzo dużo książek i ocenia je,
o samodzielnie korzysta z czasopism, katalogów, słowników celem uzy- skania potrzebnych informacji,
o orientuje się w zagadnieniach kultury, sztuki (oceni przedstawienie, sztukę teatralną, film dla dzieci),
o wypowiada się różnie, w zależności od sytuacji,
o mówi ciekawie, oryginalnie, przemyślawszy wypowiedź,
o nawiązuje bezpośredni kontakt z rozmówcą, skupia na sobie jego uwagę,
o bierze udział w konkursach i często zdobywa wysokie osiągnięcia.
o redaguje różne typy wypowiedzi,
o redaguje prace bardzo ciekawe, twórcze, pomysłowe, o stosuje bogate słownictwo,
o dobiera odpowiednie cytaty, umiejętnie wpisując je w treść, o wprowadza do pracy dialog,
o samodzielnie poszerza swoje umiejętności i wiedzę, wykonuje wiele nieobowiązkowych prac domowych,
o jest aktywny, bierze udział w konkursach przedmiotowych szkolnych i pozaszkolnych,
o interesuje się gramatyką języka polskiego, o nie robi błędów ortograficznych,
o dba o kulturę słowa.
11
Klasa V 1. WYMAGANIA na ocenę dopuszczającą
UCZEŃ:
o poprawnie czyta i wygłasza z pamięci tekst poetycki,
o wyodrębnia elementy świata przedstawionego w utworze literackim, teatralnym, filmowym,
o rozumie tekst epicki po cichym przeczytaniu,
o poprawnie łączy tytuły lektur omawianych na lekcji z występującymi nich bohaterami,
o zna treść lektur obowiązkowych omawianych na lekcji.
o zna formy wypowiedzi z klasy IV,
o w formie opowiadania przedstawia wybrany fragment lektury, o odtwarza przebieg wycieczki i imprezy szkolnej (sprawozdanie), o potrafi opisać wygląd np. kolegi i podać kilka cech charakteru, o zna kompozycję i układ listu,
o potrafi zredagować krótki i prosty tekst użytkowy.
o opanował w stopniu dopuszczającym ortografię, o zna podstawowe części mowy,
o rozpoznaje czasownik i określa formy przy pomocy nauczyciela, o dostrzega związek czasownika z innymi wyrazami,
o rozpoznaje rzeczownik i określa jego formę, o potrafi wymienić z nazwy przypadki
o rozpoznaje zdanie i równoważnik zdania, o rozpoznaje głoski,
o poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne na końcu wypowiedzeń.
2. WYMAGANIA n a ocenę dostateczną UCZEŃ:
o jw. oraz:
o rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne, o wskazuje cechy bohaterów,
o odróżnia osobę mówiącą i narratora od rzeczywistego autora, o rozumie pojęcia: opis, dialog, opowiadanie,
o zna pojęcia: bajka, baśń, mit, legenda, powieść.
o opanował w stopniu dostatecznym ortografię, ale popełnia liczne błędy o samodzielnie rozpoznaje części mowy i określa ich formy,
o w miarę poprawnie analizuje związki wyrazowe, o zna liczebniki,
o wyodrębnia i nazywa podstawowe części zdania,
o określa cechy głosek: dźwięczność, nosowość, miękkość.
o poprawnie wyszuka fragment lektury do charakterystyki postaci, o samodzielnie wypisze z tekstu nazwiska bohaterów, nazwy miejsc akcji.
3. WYMAGANIA na ocenę dobrą UCZEŃ:
o jw. oraz:
o odróżnia pojęcia fikcji literackiej od rzeczywistości,
o wskazuje w narracji elementy opisu, opowiadania, dialogu, o poprawnie redaguje dialog,
o w utworze poetyckim wyróżnia środki stylistyczne,(epitet, porównanie, metafora)
o odróżnia wiersz stroficzny od ciągłego.
o wypowiada się głośno, wyraźnie zwraca się do odbiorcy, o opanował w stopniu dobrym ortografię,
o rozumie i rozpoznaje temat i końcówkę w odmianie wyrazu, o zna pojęcie oboczności głosek na prostych przykładach, o rozumie stosunki współrzędności i podrzędności zespołów składniowych,
o odróżnia związek główny od zespołów pobocznych,
o zna rodzaje określeń (części zdania: przydawka, dopełnienie, kolicznik),
o rozumie pojęcie zdania złożonego współrzędnie i podrzędnie, o samodzielnie redaguje formę sprawozdania,
o samodzielnie sporządza plan zdarzeń,
o formy wypowiedzi charakteryzują się poprawną kompozycją,
odpowiednią treścią, bogatym słownictwem, a są to: dziennik, opis postaci, opowiadanie z opisem, notatka graficzna, zawiadomienie, pamiętnik, opis krajobrazu, instrukcja, sprawozdanie
4. WYMAGANIA na ocenę bardzo dobrą UCZEŃ:
o jw. oraz:
o zna cechy gatunkowe bajki, legendy, powieści i potrafi zaliczyć utwór do określonego gatunku,
o we własnym opowiadaniu wprowadza elementy opisu, dialogu, o samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, przesłanie, ideę, temat, o samodzielnie ocenia i motywuje postępowanie bohaterów.
o umiejętnie wprowadza dialog do opowiadania,
o poprawnie redaguje sprawozdanie z częścią komentującą.
o opanował w stopniu bardzo dobrym ortografię, bardzo rzadko popełnia błędy o całkowicie poprawnie analizuje i stosuje związki wyrazowe
w zdaniach,
o samodzielnie rozpoznaje wszystkie części mowy i zdania, o dokładnie analizuje zdanie złożone,
W klasie piątej ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności na ocenę bardzo dobrą, a ponadto:
o wykazuje zainteresowanie przedmiotem, o czyta i zna dodatkowe teksty,
o orientuje się w zagadnieniach języka, literatury i kultury,
o odnosi sukcesy w konkursach szkolnych, pozaszkolnych i olimpiadach
13
