POWITANIE W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego

ZAKON JOANNITÓW

Nabożeństwo Kapituły Zakonu 17. Niedziela po Trójcy Świętej

13.10.2019

Dawny ewangelicki Kościół Joannitów Rzymsko-katolicki Kościół Matki Bożej

Częstochowskiej w Słońsku

PRELUDIUM ORGANOWE

POWITANIE

DZ / Br. W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego Wierni Amen

WPROWADZENIE (Dziekan Zakonu - DZ )

Świętujemy dziś wspólnie nabożeństwo - Joannici i parafianie Parafii katolickiej w Słońsku a przez to kontynuujemy długi szereg takich wspólnych uroczystości odbywających się w ostatnich latach w tym przepięknym późnośredniowiecznym kościele, który został jeszcze wybudowany przed Reformacją – wspólnie przez mieszkańców tej miejscowości i rycerzy zakonnych i poświęcony w 1508 roku za czasów Biskupa Lubuskiego Dietricha von Bülowa.

Czegóż ten kościół nie widział przez ponad 500 lat, które tu już stoi! Hasło tygodnia, który rozpoczyna się dziś w 17. Niedzielę po Trójcy Świętej, zapisane jest w 5. Rozdziale Pierwszego Listu Św.

Jana: „Tym zwycięstwem, które zwyciężyło świat, jest nasza wiara“. W regionie Odry ludzie i mocarstwa wielokrotnie próbowali odnieść zwycięstwo nad innymi i wywoływali krwawe bitwy, niekiedy mające straszne konsekwencje dla ludności tej krainy o urzekającym krajobrazie. Z wdzięcznością wyznajemy razem, że jedynym prawdziwie decydującym zwycięstwem jest wiara w Jezusa Chrystusa jako jedynego prawdziwego zwycięzcę nad śmiercią i że tylko w tej wierze można pokonać wrogości tego świata. Zakon Joannitów osiadły tu od połowy XIV wieku ponownie troszczy się od wielu lat wspólnie z Gminą i Parafią o ten przepiękny kościół. Częścią jego podwójnego zakonnego posłannictwa jest diakonijne działanie tam, gdzie jest taka potrzeba; inna częścią posłannictwa jest orędownictwo na rzecz chrześcijańskiej wiary, wiary w Jezusa Chrystusa, zwycięzcę.

A Pan Bóg nasz niech nas błogosławi w tym nabożeństwie wedle bogactwa swojej łaski. Amen.

L i Wierni - Psalm 138 (psalm responsoryjny) Będę Cię wysławiał z całego serca,

będę Ci śpiewał wobec bogów.

Pokłonię się Twojej świętej świątyni,

będę wysławiał Twoje imię za Twoją łaskę i wierność;

Wywyższyłeś bowiem ponad wszystko swoje imię i słowo.

Kiedy wzywałem Ciebie, Ty mnie wysłuchałeś, napełniłeś mocą moją duszę.

Wszyscy królowie ziemi będę Ciebie, PANIE, wysławiać; gdy usłyszą słowa ust Twoich.

Będą opiewać drogi PANA, bo wielka jest chwała PANA.

Chociaż PAN jest wywyższony, widzi uniżonego i pysznego rozpoznaje z daleka.

Choćbym chodził wśród utrapienia,

Ty mnie zachowasz przy życiu, na przekór złości moich wrogów wyciągniesz swoją rękę, wybawisz mnie swoją prawicą .

PAN dokona tego dla mnie!/ PANIE, Twoja łaska trwa na wieki. Nie porzucaj dzieła rąk swoich!

(Gloria Patri)

L i Wierni Chwała niech będzie Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu, jak było od początku, jak jest i jak będzie na wieki wieków. Amen

Wierni Pieśń (ŚPIEWNIK EWANGELICKI (ŚE) Nr 638, 1-3

„Kto chce, niech szuka innych dróg“

2. Jest lichych pomocników rój, / lecz z nich nie mamy zysku; / Ten prawy Wspomożyciel mój, / wyzwoli nas z ucisku. / Ten nas usprawiedliwia sam, / zbawienie swe rozdaje nam, / bo umarł za grzeszników.

3. Szukajcież go, nie patrzcie wstecz, / On Pan wasz, a nikt inny;

/ Do Niego z głębi serca krzycz, / coś jest przed Bogiem winny.

/ Szukajcie Go po każdy czas, / On jeden uszczęśliwi was;/ gdy Go umiłujecie.

L CZYTANIE EWANGELII – Ew. Mateusza 15, 21-28 (w języku niemieckim i języku polskim)

Potem Jezus odszedł stamtąd i udał się w okolice Tyru i Sydonu.

A oto kobieta, Kananejka pochodząca z tamtych stron, przyszła

i zaczęła wołać: Panie, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną! Moją córką zawładnął demon. Lecz On nie odezwał się do niej ani słowem. Wówczas podeszli Jego uczniowie i prosili: Każ jej odejść, bo nam tu wciąż lamentuje. On jednak odpowiedział:

Zostałem posłany tylko do tych owiec, które zaginęły z domu Izraela. Ale ona podeszła, upadła Mu do nóg i błagała: Panie, pomóż mi! Wtedy On oznajmił: Nie należy odbierać chleba dzieciom i rzucać szczeniętom. Ona zaś powiedziała: Tak, Panie, ale nawet szczenięta żywią się okruchami, które spadają ze stołu ich panów. Na to Jezus jej odpowiedział: O kobieto, wielka jest twoja wiara. Niech ci się stanie, jak chcesz! I od tej chwili jej córka była zdrowa.

DZ ROZWAŻANIE DZIEKANA ZAKONU

Łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa, miłość Boga Ojca i społeczność Ducha Świętego niech będzie z wami wszystkimi.

Amen. (Wierni siadają.)

Drogie Siostry i Bracia z Polski, ze Słońska i z Warszawy, drodzy członkowie Kapituły Zakonu oraz Goście – wszyscy znamy wypowiedzi w stylu: „Nie jestem za to odpowiedzialny.

Nie odpowiadam za to“. W Berlinie mówi się, że człowiek musi pędzić od Poncjusza do Piłata [w j. polskim od Annasza do Kajfasza], jeśli jeden po drugim, stale i wciąż urzędy utrzymują, że nie są właściwe, odpowiedzialna za daną sprawę. Trzeba mieć zezwolenie na miejsce parkingowe, aby wyładować i załadować wózek inwalidzki mamy, nawet jeśli się już od dawna u niej nie mieszka. „Niewłaściwy“, wyjaśnia urzędnik Urzędzie Dzielnicy Steglitz-Zehlendorf w Berlinie. W takich sytuacjach nie należy nigdy pytać: „Kto jest w takim razie właściwy [do załatwienia sprawy]?“. Lepiej wcisnąć czapkę na głowę i sobie pójść.

Niezwykłą rzeczą w naszej biblijnej historii, którą dziś we wszystkich kościołach ewangelickich odczytuje się jako ewangelię Siedemnastej Niedzieli po Trójcy Świętej, jest to, że sam Jezus z Nazaretu wypowiada te słowa. „Nie jestem za to odpowiedzialny“. Oto przychodzi kobieta w potrzebie, której

córka jest chora na ciele lub duszy i prosi o pomoc dla swego dziecka. A Jezus deklaruje się, że nie jest odpowiedzialny w tej sprawie. Właściwy jest tylko w sprawach swoich krajan. Swoich krajan, pobratymców może uzdrawiać. Ludzie dalej na północy, w rejonie Tyru i Sydonu, czyli w dzisiejszym Libanie, muszą być leczeni gdzie indziej lub po prostu pozostać chorzy. Brak właściwości.

Czy mamy tu znowu do czynienia z osobą bezwzględną, o zatwardziałym sercu, która twierdzi, że nie jest odpowiedzialna w sprawie? Wszyscy wiemy, że takie osoby istnieją nie tylko w urzędach dzielnicowych, [gminnych] ale i w innych urzędach administracji. Oto ludzie którzy niemal tonęli w Morzu Śródziemnym, dostają się do granic naszego kraju - i wielu im tłumaczy: „My tu nie jesteśmy właściwi w sprawie“. Joannici swego czasu, gdy nadeszła wielka fala uchodźców, inaczej to postrzegali i nadal postrzegają. „Jesteśmy za to odpowiedzialni“.

Zwłaszcza, gdy nikt inny nie deklaruje swojej odpowiedzialności.

Tak jak kilkaset lat temu w Jerozolimie, w domu pielgrzyma, hospicjum, od którego swoją nazwę wywodzi Zakon Joannitów, ale oczywiście także w szpitalach - tu w Słońsku, dawnym Sonnenburgu znajdował się niegdyś również szpital joannicki – i innych placówkach Joannici czują się odpowiedzialni za wielu uchodźców.

Czy Jezus jest takim bezwzględnym człowiekiem, o zatwardziałym sercu obstającym przy swojej właściwości? Nie, naturalnie że nie. Nasza historia jest nam ukazana na bardzo wyrazistym przykładzie: Ci, którzy jako pierwsi deklarują brak odpowiedzialności, mogą zostać złagodzeni. Ci, którzy najpierw odmawiają pomocy, mogą być pod takim wrażeniem losu innych, że po prostu wyrzucają szlachetne zasady za burtę, zakładają fartuch i pomagają. Ale oczywiście nasza historia również chce pokazać na przykładzie Jezusa, że od czasu do czasu konieczne jest zadeklarowanie, że nie jest się odpowiedzialnym [w danej sprawie]. Ktokolwiek chciałby pomóc każdemu w każdej chwili, nie pomógłby w konsekwencji nikomu. Profesjonalna pomoc zakłada, że dokonuje się selekcji i aktywnie reaguje się na sytuację

rozgrywającą się na naszych oczach. I zakłada, że pozostaje się wiernym swojej misji. W naszej biblijnej historii Jezus z Nazaretu odnosi się do swojej misji, która została mu dana przez Ojca:

„Zostałem posłany tylko do tych owiec, które zaginęły z domu Izraela“.

Czasami jednak, drodzy Wierni, tak naucza nas nasza historia, można i trzeba robić wyjątki. Naszą misją jako Zakonu jest właściwie prowadzenie niejako szkoły podstawowej. Jeśli potrzeba jest szczególnie wielka, nie można odmówić i wycofać się z odpowiedzialności. Wówczas umieszcza się kilku uchodźców w sali gimnastycznej, ponieważ nieszczęście i potrzeba jeszcze zmiękczają serce najbardziej precyzyjnych planistów. Wolno jako profesjonalnemu Ratownikowi, Ratowniczce w Zakonie, w Pomocy Wypadkowej w Diakonacie Żeńskim i w ramach wszystkich innych dzieł i służb Joannickiej rodziny dać się złagodzić i przeskoczyć ponad dobrze uporządkowanymi zakresami właściwości / odpowiedzialności, w każdym razie czasem . To właśnie pokazał nam nasz Zbawiciel.

Czasami jednak dobrze jest zwracać uwagę na obowiązki / kompetencje / ich zakresy, to także pokazał nam nasz Pan i Zbawiciel. W dobie zjednoczonej Europy powinniśmy jednak naprawdę akceptować granice kompetencji [odpowiedzialności, właściwości) tylko tam, gdzie ma to sens. Jezus pomaga również ludziom z dzisiejszego Libanu, kiedy tego potrzebują.

Joannici zawsze przekraczali wąskie granice rodzin językowych i grup etnicznych, a Baliwat Brandenburski od dawna jednoczy ludzi z wielu stron świata. Szczególnie piękne jest jednak to, że granica między Polską a Niemcami również straciła swój dzielący charakter i że dziś tak wiele osób czuje się odpowiedzialnych za opiekę nad dziedzictwem kulturowym tego miasta i tego kościoła, w tym i my, Joannici.

„Wielka jest twoja wiara“, powiada Jezus do matki, która jak lwica prosi za swoją chorą córką. Wielka wiara pozwala przezwyciężać absurdalne granice właściwości / kompetencji.

Ona jest i tutaj, tak jak i w już zasłyszanym haśle tygodnia, zwycięstwem, które zwyciężyło świat. Świat zatroskanych

obowiązków, wypartych, odpowiedzialności, otwartych spraw, za które nikt nie czuje się odpowiedzialny – ten świat zostanie przezwyciężony poprzez radosną służbę na rzecz wszystkich stworzeń ponad wszelkimi granicami. Że to zwycięstwo wpadło niejako w ręce naszego pokolenia, po tylu cierpieniach powinno sprawić, że będziemy wdzięczni i gotowi do działania tam, gdzie we właściwym sensie jesteśmy odpowiedzialni, ale też i tam, gdzie nikt nie czuje się zobowiązany do działania. Amen.

A pokój Boży, który przewyższa wszelki rozum, strzec będzie serc i myśli waszych w Chrystusie Jezusie . Amen.

Wierni ŚE 346, 4+5 „Koroną serca mego chciej pozostać, Jezu“

4. Koroną serca mego chciej /pozostać, Jezu miły; /by nigdy mnie w miłości Twej /marności nie zmyliły; / Niech Słowo Twe mi pokarm da, / niech uczy mnie, jak wierzyć trza, / i jak Ci cześć oddawać.

5. Twarz miłościwą do mnie schyl, /gdy w krzyżu już truchleję;

/a podczas trwogi wielkiej chwil, / na nowo budź nadzieję.

/Dopomóż mi zbawienia kres / osiągną, bym po czasie łez / na wieki Ciebie chwalił.

(Wierni powstają do Modlitwy Powszechnej i Modlitwy Zakonu) MODLITWA POWSZECHNA i MODLITWA ZAKONU (na zmianę w języku niemieckim i polskim)

DZ Chcemy zmówić intencje modlitewne a na każdą z nich odpowiedzieć słowami „Panie, zmiłuj się!“.

Br. Drogi Panie Boże, chcemy być odpowiedzialni za pomoc i wstawianie się za wiarą, ale często nie zdajemy sobie sprawy, dokąd nas powołujesz. Prosimy Cię: Otwórz nasze oczy, abyśmy rozpoznali, za co chcesz, abyśmy byli odpowiedzialni.

Daj nam trwać przy Tobie we wszystkim, co czynimy. Ufamy Twojej dobroci, miłosierdziu i mądrości, a tych, którzy bardziej niż my potrzebują Twojej pomocy, zanosimy do Ciebie: Panie, zmiłuj się!

Br. Prosimy o ludzi, którzy czują się odpowiedzialni za

głodujących i spragnionych na całym świecie, aby mieli swój udział w tym, co my mamy w obfitości. Ciebie prosimy:

Panie, zmiłuj się!

DZ Prosimy o osoby odpowiedzialne za tych, którzy boją się chorób i za tych, którzy są poważnie chorzy i nie mogą być już leczeni. Niech poczują Twoją moc, która zwycięży śmierć.

Ciebie prosimy: Panie, zmiłuj się!

Br. Prosimy o ludzi, którzy czują się odpowiedzialni za dzieci i młodzież, którzy tak naprawdę nie wiedzą, co mają robić ze swoim życiem. Daj, aby mogli znaleźć właściwą drogę i doświadczali pomocy. Ciebie prosimy: Panie, zmiłuj się!

Br. Prosimy Cię o osoby odpowiedzialne za bezrobotnych, aby udało im się znajdować dla nich pracę; o osoby odpowiedzialne za rodziny, które popadły w biedę i są zmuszone do korzystania z pomocy. Daj aby tę pomoc otrzymały, bez nazywania ich pasożytami czy outsiderami.

Ciebie prosimy: Panie, zmiłuj się!

Br. Prosimy Cię o wszystkich, którzy są sami, aby znalazły się osoby odpowiedziane za nich, które będą ich poważać i cenić.

Zanosimy do Ciebie chrześcijan na całym świecie, którzy cierpią prześladowania, ale i wszystkich innych, którzy z powodu swojej wiary są prześladowani i ciemiężeni. Pomóż, aby wszyscy ludzie mogli żyć w wolności i bez lęku, daj by czuli się za to odpowiedzialni także politycy tutaj, w Polsce, w Niemczech, w Europie oraz na całym Świecie. Ciebie prosimy: Panie, zmiłuj się!

Br. Panie, udziel nam pokory wobec Ciebie któryś nas stworzył, i daj nam być wdzięcznymi za wspólnotę, która powstałą między Niemcami i Polakami w ostatnich dziesięcioleciach.

Chroń miasto i gminę Sonnenburg/Słońsk, chroń ten Dom Boży i jego Wspólnotę oraz wszystkich ludzi, którzy się na rzecz tego Kościoła angażują. I dopomóż nam wszystkim, aby nasza wiara mogła zachować zwycięstwo w tym świecie, a i potem, gdy nasze życie i ten świat dobiegnie końca. Niech

twoja miłość będzie odczuwalna w świecie pełnym

problemów, ale i nadziei. O to Ciebie prosimy przez Jezusa Chrystusa, Twojego Syna.

MODLITWA ZAKONU

DZ Módlmy się słowami Modlitwy Zakonu:

Pobłogosław Panie ten Zakon, Bo chce on służyć Tobie na chwałę. Bądź mu zawsze łaskaw i wspieraj Go w walce o dobro. Wzmocnij wiarę w Zbawiciela, który darował nam łaskę krzyża. Broń od złego, wspomagaj dobro.

Pomóż słabemu dochować wierności, Wspomagaj słabych!

Panie, wysłuchaj nas! Amen

Wierni Pieśń ŚE 565, 1.2.6 „Słońce prawdy, wzejdź wśród nas“

2. Chrześcijan martwe serca zbudź/ z bezpieczeństwa błogich snów; / chwale swojej rozgłos daj, / by ją poznał cały kraj. / Wysłuchaj nas!

6. Daj nam chwałę swą wśród nas / nadal widzieć z ten nasz czas /słabe siły nasze zbrój / daj wieść dobry wiary bój! /

Wysłuchaj nas!

(Wierni powstają do modlitwy OJCZE NASZ i BŁOGOSŁAWIEŃSTWA)

L i Wierni OJCZE NASZ

Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się imię Twoje.

Przyjdź Królestwo Twoje. Bądź wola Twoja, jako w niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Albowiem Twoje jest Królestwo i moc, i chwała na wieki wieków. Amen.

L BŁOGOSŁAWIEŃSTWO

Niech Ci błogosławi Pan i niechaj cię strzeże;

Niech rozjaśni Pan oblicze swoje nad tobą i niech ci miłościw będzie; Niech obróci Pan twarz swoją ku tobie i niechaj ci da swój pokój. Amen.

G Amen, Amen, Amen

G Pieśń końcowa ŚE 323 „Własnością Twą o Boże“

Postludium organowe

***

Liturdzy / Lektorzy Dziekan Zakonu (D) Prof. Dr. Dr. h.c.mult.

Christoph Markschies, Berlin (L)

ER Przemysław Florjanowicz-Błachut (Br.), Warszawa (Parafia Ewangelicko-Augsburska Św. Trójcy)

Organist Wojciech Sinkowski

***

ZAKON JOANNITÓW SKŁADA PODZIĘKOWANIA RZYMSKOKATOLICKIEJ PARAFII P.W. MATKI BOŻEJ

CZĘSTOCHOWSKIEJ W SŁOŃSKU ZA GOŚCINĘ I ŻYCZY CAŁEJ WSPÓLNOCIE WIELE BOŻEGO

BŁOGOSŁAWIEŃSTWA