Czego życzymy innym, czego życzymy sobie
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:
• zna treść wiersza „Życzenia” ks. Jana Twardowskiego,
• zna słownictwo związane z życzeniami i sposoby formułowania życzeń,
• rozumie przyczyny składania życzeń.
b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi przeanalizować wiersz „Życzenia” ks. Jana Twardowskiego,
• potrafi wyciągać wnioski z czytanego tekstu,
• potrafi ustnie i pisemnie składać życzenia.
2. Metoda i forma pracy
Elementy heurezy i metody podającej, konkurs, wywiad, dyskusja, praca z tekstem, praca grupowa, praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik
Kartki z nazwami świąt
Stoper lub zegarek z sekundnikiem
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Powitanie. Sprawdzenie listy obecności. Nauczyciel pyta, jakie ważne wydarzenie zbliża się dużymi krokami (spodziewana odpowiedź to m.in. Boże Narodzenie, ewentualnie nauczyciel naprowadza
na taką odpowiedź). Nauczyciel komentuje ten fakt, mówiąc, iż z tym okresem wiąże wiele tradycji, zwyczajów.
b) Faza realizacyjna
1. Po upływie minuty następuje sprawdzenie co, komu udało się zanotować i podliczenie ilości słów. Zwycięzca otrzymuje plusa. Najczęściej pojawiające się słowa zostają wypisane na tablicy w „chmurkach”. Wśród nich powinno pojawić się słowo życzenia (które
najprawdopodobniej zostanie podane przez uczniów).
2. Nauczyciel prosi o zapisanie tematu lekcji: Czego życzymy innym, czego życzymy sobie.
3. Nauczyciel prosi uczniów o otworzenie podręczników na stronie, gdzie znajduje się wiersz
„Życzenia” ks. Jana Twardowskiego (lub rozdaje kartki z jego treścią) i prosi o jego cichą lekturę.
4. Następnie nauczyciel prosi o głośne odczytanie wiersza zdaniami, z uprzednim upewnieniem się, iż dzieci rozpoznają granicę zdania.
5. Nauczyciel pyta:
- Czy takie życzenia się im podobają?
- Do kogo są one skierowane?
- O kim jest mowa w słowach: „Życzymy sobie, żebyśmy byli lepsi, nie tylko na święta,
- Kiedy się dostaje prezenty”?
- Czym się różnią ci adresaci od tych wymienionych wcześniej?
- Z jakich innych okazji niż Boże Narodzenie można komuś czegoś życzyć?
6. Uczniowie losują kartki z nazwami świąt, następnie mają przedstawić, czego można życzyć w poszczególnych sytuacjach. Przedstawiają to ustnie.
7. Nauczyciel informuje, że warto też przećwiczyć pisanie takich życzeń. Prosi uczniów o zajrzenie do teksu i wyszukanie zwrotów, za pomocą których zaczynamy życzenia, zwrócenie uwagi na nadawcę odbiorcę.
8. Nauczyciel prosi o wypisanie na tablicy zwrotów z tekstu oraz tych, które jeszcze przychodzą uczniom do głowy (załącznik 1). Uczniowie przepisują to do zeszytów.
9. Nauczyciel pyta uczniów, jakie jeszcze mogą być życzenia, prosi o przymiotniki, np.:
szczere, najserdeczniejsze, gorące, uroczyste. Uczniowie przepisują to do zeszytów.
10. Nauczyciel prosi, by uczniowie w ławkach przeprowadzili wywiad z koleżanką lub kolegą i dowiedzieli się, czego oni sobie by życzyli, jakie są ich marzenia.
11. Nauczyciel pyta o wyniki wywiadu 2, 3 pary (bądź więcej w zależności od czasu).
Spodziewane są w większości życzenia posiadania jakiś rzeczy materialnych, wówczas nauczyciel prosi o odwołanie się do ostatniego zdania wiersza - prośby o rzecz niematerialną o wartość.
12. Uczniowie przepisują zdanie: „Życzymy sobie, żebyśmy byli lepsi, nie tylko na święta, kiedy się dostaje prezenty” do zeszytów na kolorowo.
13. Nauczyciel rozdaje puste kartoniki i prosi o przygotowanie kartki ze świątecznymi życzeniami skierowanymi do dowolnej osoby.
c) Faza podsumowująca
1. Nauczyciel sprawdza wyniki pracy, a wybrane osoby czytają życzenia na głos.
2. Podsumowanie, iż życzenia są dobre, sprawiają przyjemność, wskazują na pamięć o danej osobie.
5. Bibliografia
1. Bortnowski S., Jak uczyć poezji?, Stentor, Warszawa 1998.
2. Brudnik E. i in., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2000.
3. Hamer H., Klucz do efektywności nauczania. Poradnik dla nauczycieli, Wydawnictwo Veda, Warszawa 1994.
4. Nagajowa M., Słowo za słowem. Podręcznik do kształcenia literackiego i językowego dla klasy czwartej szkoły podstawowej, Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2004.
5. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. Janus-Sitarz A., Universitas, Kraków 2004.
6. Załączniki
a) Materiały dla nauczyciela załącznik 1.
Życzę……., żeby………
Życzę………. (czego): szczęścia, zdrowia itp.
Składam…… życzenia……
Niech …..się wiedzie (szczęści) Z okazji świat, urodzin, imienin...
b) Zadanie domowe
Uczniowie, którzy nie skończą na lekcji kartki z życzeniami, mają dokończyć ją w domu. Wszyscy zaś mają narysować na odwrocie świąteczny obrazek, używając jak największej liczby kolorów.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza brak
