ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ S e r i a : TRANSPORT z . 6
1983 Nr k o l . 908
M i e c z y s ła w REIMAN
MOTYWACYJNE ASPEKTY MODELOWANIA SYTEMU OBSŁUGIWANIA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
S t r e s z c z e n i e . P r z e d s t a w i o n o c h r o n o l o g i ę zm ian m o t y w a c j i w ro z w o ju metod i system ów n apraw i o b s ł u g p o ja z d ó w . U z a s a d n io n o t a k ż e a k t u a l n ą p o t r z e b ę s t o s o w a n i a o b ie k t y w n y c h k r y t e r i ó w o k r e ś l a n i a p o d a t n o ś c i n a p r a w c z e j o r a z t r w a ł o ś c i i n i e z a w o d n o ś c i samochodów w zm ien nych w arun
k a c h e k s p l o a t a c j i . J e s t za te m k o n i e c z n e p r z y s t o w a n l e s y s te m u odnowy o r a z s t r u k t u r y z a p l e c z a t e c h n i c z n e g o do w s p ó ł c z e s n y c h wymagań p r a w i dłow ego u t r z y m a n i a p o ja z d ó w z w y k o r z y s t a n i e m z a s a d p r o b a b i l i s t y k i 1 o p t y m a l i z o w a n i a d z i a ł a ń z a p o b i e g a w c z y c h . Omówiono r ó w n i e ż i s t n i e j ą c e uw aru nkow ania w i c h r e a l i z o w a n i u .
O pracow anie t o o p a r t o na p r z y k ł a d a c h z a c z e r p n i ę t y c h z wyników p r o w adzonych p r a c b a d a w c z y c h , k t ó r e w s k a z u j ą na m o żliw o ść w y k o rz y sty w a n i a a k t u a l n e g o s t a n u w ie d z y w z a k r e s i e t e o r i i e k s p l o a t a c j i o r a z u z y s k i w a n i a na t e j d r o d z e w ym ie rnych e f e k t ó w w p r a k t y c e .
Wprowadzenie
Podstaw y w ie d z y o e k s p l o a t a c j i w y r ó ż n i a j ą w s y s t e m i e e k s p l o a t a c j i p o j a z dów samochodowych i c h o b s ł u g i w a n i e [2] , o b ejm u ją ce o b s ł u g ę t e c h n i c z n ą , n a prawy o r a z d i a g n o s t y k ę . S t a n o w i ą one kom pleks d z i a ł a ń , o k r e ś l a n y c h r ó w n ie ż j a k o s y s t e m u t r z y m a n i a i odnowy p o ja z d ó w , m i e s z c z ą c w s o b i e z ł o ż o n ą p r o b l e m at ykę s t r u k t u r y z a p l e c z a o b s ł u g o w o - n a p r a w c z e g o . J e s t ona n e w ra lg i c z n y m og
niwem s y s te m u e k s p l o a t a c j i s z c z e g ó l n i e w o b e c n e j s y t u a c j i g o s p o d a r c z e j k r a j u , a i s t n i e j ą c e n i e d o s t a t k i w p ły w a ją w decy d u ją cy m s t o p n i u na b r a k o p e r a t y w n o ś c i i d y s p o z y c y j n o ś c i t r a n s p o r t u samochodowego. O k a z u je s i ę za te m u z a s a d n i o n e omów ienie t y c h problemów w a s p e k c i e głów nych ź r ó d e ł m o ty w a c ji w m odelow aniu t e g o s y s t e m u .
1 . O b s z a r y m o t y w a c j i
D z i a ł a n i e p o s z c z e g ó l n y c h j e d n o s t e k o r a z ze s p o ł ó w l u d z k i c h powodowane J e s t z a z w y c z a j o k r e ś l o n y m i motywami, k t ó r e mogą m ieć swe ź r ó d ł a w s f e r z e r a c j o n a l n e j , mogą one J e d n a k r ó w n i e ż w y n ik ać z b a r d z i e j s u b i e k t y w n y c h p r z y c z y n e m o c j o n a l n y c h . D e t e r m i n u j ą one ok a ż d e d z i a ł a n i e l u b p o s t ę p o w a n i e i n a w et p r z y p a d k i s p o n t a n i c z n e g o r e a g o w a n i a na d o r a ź n e s y t u a c j e m a j ą swe c h w i l o -
8^__________ Mieczysław fteiman w« umotywowania, J a k k o l w i • ; z a v s r ? s ; ona w p i n i ro z p o z n a w a n e i i d e n t y f i k o w a n e . D l a t e g o t e ż o b s z a r y ora?: s t r e f y m o t y w a c j i mogą być r ó ż n o r o d n e , j a k t o zobra zow ano s c h e m a t y c z n i e na r y s , 1 , a p r z y k ł a d t e n w s k a z u je na mo
ż l i w o ś ć p r z e n i k a n i a s i ę p o s z c z e g ó l n y c h s t r e f zarówno w g r u p i e podmioto w ych motywów n a t u r y m a t e r i a l n e j i a m b i c j o n a l n e j , j a k t e ż pom iędzy nim i i b a r d z i e j o b ie k t y w n ą g r u p ą motywów p r z e d m io t o w y c h . I s t n i e j ą c y w śród n i c h w ąsk i o b s z a r motywów m onotem atycznych może r ó w n i e ż z n a jd o w a ć s i ę w r ó ż n y c h s t r e f a c h i g r u p a c h l u b nawe może p r z e m i e s z c z a ć s i ę w z a l e ż n o ś c i od w i e l u c z y n ników z e w n ę t r z n y c h o r a z i n d y w i d u a l n y c h p o g lą d ó w , p o s t a w i zachowań [5] .
motywy przedmiotowe
motywy podmiotowe
Rys. 1 . P r z y k ł a d p o d z i a ł u o b s z a r u m o t y w a c j i F i g . 1 . An exam ple o f m o t i v a t i o n a r e a d e c o m p o s i t i o n
S p r o w a d z a ją c z a ś t ę p r o b l e m a t y k ę do m o t y w a c j i m odelow ania s y s te m u o b s ł u g i w a n i a p o ja z d ó w , ty pow ą i l u s t r a c j ą t e j t e z y w z a k r e s i e p rz e d m io t o w y c h motywów m e r y t o r y c z n y c h o k a z u j ą s i ę d z i a ł a n i a z w i ą z a n e z rozw ojem z a p l e c z a t e c h n i c z n e g o t r a n s p o r t u samochodowego, k t ó r e w z a l e ż n o ś c i od s y t u a c j i o r a z p o t r z e b k s z t a ł t o w a n e b y ł o w k r a j u p r z y z m iennych a r g u m e n t a c h m o ty w a c y jn y c h .
2 . C h r o n o l o g i a e w o l u c j i
P o d s t a w i a j ą c t e zm iany w k r ó t k i m u j ę c i u c h r o n o l o g i c z n y m , można o k r e ś l i ć p o c z ą t k o w y o k r e s k s z t a ł t o 'w a n i a s i ę z a p l e c z a n a p r a w c z o - o b s ł u g o w e g o t r a n s p o r t u samochodowego w l a t a c h b e z p o ś r e d n i o n a s t ę p u j ą c y c h po z a k o ń c z e n i u d r u g i e j w ojn y ś w i a t o w e j J a k o w y c in e k e t a p u t w o r z e n i a s i ę od p o d s t a w b a z y m a t e r i a l n e j w s z y s t k i c h d z i e d z i n g o s p o d a r k i n a r o d o w e j . W tym o k r e s i e bowiem n a l e ż a ł o ciążyć dc m o ż l iw ie n a j s z y b s z e j odbudowy t a b o r u t r a n s p o r t o w e g o , s k ł a d a j ą
Motywacyjne aspekty modelowania.,. 9 cego s i ę n ie m a l w y łą c z n ie z w y e k sp lo a to w a n y c h p o jazd ó w ró ż n y c h typów i ma
r e k , b e z p o ś r e d n io zaan g ażo w an y ch u p r z e d n io w d z i a ł a n i a w o je n n e . N ie m ogły w tym p rz y p a d k u m ieć ja k i e g o k o lw ie k z n a c z e n ia ekonom iczne k r y t e r i a o p ł a c a l n o ś c i n ap raw y , g d y ż b y ło t o p r a k t y c z n ie ró w n o zn aczn e z odbudową w raków, p o d o b n ie J a k n i e m ia ło z n a c z e n ia w tym c z a s i e z a a n g a ż o w a n ie n ad m ie rn e g o f i z y czn eg o w y s ił k u , p r a c o c h ł o n n o ś c i n a p ra w , a ta k ż e k o sz tó w r e g e n e r a c j i i do
r a b i a n i a c z ę ś c i . N ie c h o d z ił o t e ż w ówczas o u z y s k a n ie w y s o k ie j j a k o ś c i , t r w a ł o ś c i 1 n ie z a w o d n o ś c i p o ja z d ó w , gdyż nadrzędnym motywem b y ła p o tr z e b a p o s p ie s z n e g o d o s t a r c z e n i a środków tr a n s p o r to w y c h d l a o d r a d z a j ą c e j s i ę g o s p o d a r k i k r a j u .
P o tr z e b y t e w y m u siły k o n ie c z n o ś ć z w ię k s z e n ia w y d a jn o ś c i zak ła d ó w n a p ra w c z y c h , co u z y sk a n o p r z e z n a z b y t p o s p ie s z n e w p ro w ad zen ie n ap raw głów n y ch m e to d ą b e z im ie n n ą [4] , a wymagało t o u tw o r z e n ia w ię k sz y c h b a z n ap raw c z y c h i z g ru p o w a n ia w n i c h p o jazd ó w je d n e g o t y p u . P o w s ta ły zate m nowe d e z y d e r a t y o c h a r a k t e r z e o rg a n iz a c y jn y m . P oniew aż je d n a k w d a ls z y m c ią g u n ie b ra n o po d uwagę w ym agania n a l e ż y t e j j a k o ś c i n ap raw ja k o w arunku n ie z b ę d n e go p r z y p r z e j ś c i u z m etody napraw in d y w id u a ln y c h na n apraw y b e z im ie n n e , n ie p o w o d z e n ie te g o p r z e d s i ę w z i ę c i a w początkow ym je g o o k r e s i e o k a z a ło s i ę n ie u c h r o n n e . K ie d y z a ś u w z g lę d n io n o t e n w arunek w z a k r e s i e u z y s k a n ia co n a jm n ie j d o s t a t e c z n e j j a k o ś c i , w y ro s ły k o le jn o p o t r z e b y z a p e w n ie n ia w tym c e l u p ra w id ło w e j t e c h n o l o g i i , a w z w ią z k u z tym u n o w o c z e ś n ie n ia s p r z ę t u i w y p o sa ż e n ia w a rs z ta to w e g o o r a z p rz y g o to w a n ia o d p o w ie d n io w y k w a lifik o w a n e j k a d r y .
K ażdy z ty c h problem ów s ta n o w i t a k ż e J e s z c z e o b e c n ie o d d z ie l n ą g ru p ę motywów, z w ią z a n y c h zarów no z podmiotowym c z y n n ik ie m lu d z k im w s f e r z e am
b i c j o n a l n e j i m a t e r i a l n e j , J a k t e ż d o ty c z ą c y c h m e r y to r y c z n e j m o ty w a c ji p r z e d m io to w e j. J e s z c z e m n ie j z a ś uw agi p o św ię c a s i ę z a g a d n ie n io m t r w a ł o ś c i i n ie z a w o d n o ś c i p o jazd ó w o r a z ekonom icznym asp ek to m i c h u tr z y m a n ia i odno
wy.
3 . P o d a tn o ś ć n ap raw cza
Z a g a d n ie n ie z w ią z a n e z o c e n ą m o ż liw o ś c i z w ię k s z e n ia w y d a jn o ś c i z a p le c z a o b słu g o w o -n a p ra w c z e g o j e s t b a r d z i e j z ł o ż o n e , n i ż w y n ik a ło b y t o ty l k o z p ro b le m u u s p r a w n i e n ia sam ej t y l k o d z i a ł a l n o ś c i te g o z a p l e c z a . R z u tu j ą na t o bowiem c z y n n i k i , m a ją c e swe ź r ó d ł a p o z a n im . Tak n p . [3] w ła ś c iw o ś c i k o n s t r u k c y jn e p o jazd ó w s ą odm ienne i n ie zaw sze p o z w a la ją na u z y s k a n ie n i s k i e j p r a c o c h ło n n o ś c i nap raw i o b s ł u g , k t ó r a d la r o d z i m e j k o n s t r u k c j i samo
chodów c ię ż a ro w y c h STAR 28 i STAR 29 w y n o si 1 0 0 . . . 1 2 0 g o d z in p r a c y w o d n ie s i e n i u do 10000 km p r z e b i e g u e k s p l o a t a c y j n e g o , n ie c o b a r d z i e j p o d a tn e na n ap raw y sam ochody STAR 200 w y k a z u ją w a r t o ś c i te g o w s k a ź n ik a r z ę d u 9 0 . . . . . . 1 0 0 h / 10000 km, a p rz e p ro w a d z o n e b a d a n ia [6] w y k a z u ją , że budow ane na l i c e n c j i sam ochody JELCZ 316 o s i ą g a j ą t ę w a r to ś ć p o n i ż e j 80 h /1 0 0 0 0 km,
10 Mieczysław Reiman
p o c h o d z ą c e z a ś z i m p o r t u samochody V0LV0 F86 w porównywalnych i podobnych w arunkach t e c h n o l o g i c z n y c h p o c h ł a n i a j ą na o b s ł u g i i napraw y t y l k o o k . 40 h / 10000 km - j a k t o p r z e d s t a w i o n o na r y s . 2 . Wprawdzie p r a c o c h ł o n n o ś ć napraw i o b s ł u g k r a j o w y c h samochodów c i ę ż a r o w y c h o b n i ż y ł a s i ę n i e z n a c z n i e na p r z e s t r z e n i d z i e s i ą c i o l e c i a 1 9 7 5 . . . 1 9 8 5 r . - p o r . t a b . 1 - l e c z t e n po
w olny p o s t ę p wynika g łó w n i e z pewnych u s p r a w n i e ń w z a k r e s i e u n o w o c z e ś n i e n i a s p r z ę t u o b s ł u g o w o - n a p r a w c z e g o , a pomimo t o w z r o s ł a p r a c o c h ł o n n o ś ć na p ra w a u to b u s ó w w wynik u i c h b a r d z i e j e k s t e n s y w n e j e k s p l o a t a c j i .
STAR 200
JELCZ 316
VOLVO F86
Rys. 2 . P ra c o c h ło n n o ś ć u tr z y m a n ia n i e k t ó r y c h samochodów c ię ż a ro w y c h F i g . 2 . W o rk -co n su m p tlo n o f somą i o r t ’i e s m a in te n a n c e
S tan o w i t o zate m i s t o t n ą wskazówkę d l a p r o j e k ta n t ó w p o ja z d ó w , w k tó r y c h u w z g lę d n ie n ie tz w . t e c h n o l o g i c z n o ś c i . n a p ra w c z e j n i e J e s t d o ty c h c z a s w y s ta r c z a j ą c o d o c e n ia n e . O k r e ś le n ie t o d e fin io w a n e J e s t [i] Jafco p o d a tn o ś ć p o j a z du i je g o z e sp o łó w na o d tw a r z a n ie z d o ln o ś c i u ż y tk o w e j w n a jk r ó ts z y m c z a s i e i n a j b a r d z i e j ekonom icznym i m etodam i te c h n o l o g ic z n y m i, p o d o b n ie J a k p o d a t
n o ść n ap ra w c z ą można o k r e ś l i ć d o sto so w a n ie m k o n s t r u k c j i p o ja z d u i Je g o z e społów do ła tw e g o w ykryw ania i u su w an ia n i e s p r a w n o ś c i.
W ydaje s i ę , że p r z y t o c z e n i e ty c h p o ję ć J e s t w y s ta r c z a ją c y m kom entarzem do cytow anych i n f o r m a c j i_ o p r a c o c h ł o n n o ś c i o b s łu g i n a p ra w , a r e f l e k s j e z tym z w iązan e s ta n o w ią ró w n ie ż w y s t a r c z a ją c e motywy o d p o w ied n io u k ie ru n k o w a n y ch d z i a ł a ń .
Motywacyjne aspekty modelowania...
T a b e l a 1 Ś r e d n i a . p r a c o c h ł o n n o ś ć o b s ł u g i n a p ra w p o ja z d ó w k ra j o w y c h
P o j a z d y
P r a c o c h ł o n n o ś ć h/ 10000 km
w 1975 r . w 1985 r .
Samochody c i ę ż a r o w e o ł a d o w n o ś c i
do 2000 kg 98 93
do 4000 kg 114 110
-powyżej 4000 kg 131. 128
A u to b u s y - o p p j e m n p ś c i p a s a ż e r ó w
dq 35. osób 182 191
po w y żej 35 osób 209 216
Samo.ć-hody, osobowe ( p r z e c i ę t n i e ) . o k . 70 o k . 65
4 . S y s t e m a t y k a odnowy.
D la m odelow ania p ra w id ł o w e g o s y s te m u u t r z y m a n i a i odnowy p o ja z d ó w i s t o t ne z n a c z e n i e ma w a r t o ś ć u ży tk o w a samochodu,! k t ó r e j zm iany w c z a s i e e k s p l o a t a c j i o b r a z u j e r y s . 3 : u w z g l ę d n i a j ą c W a rt o ś ć p o j a z d u nowego A w c h w i l i j e g o n a b y c i a i j e j n i e omawiany t u b l i ż e j s p a d e k w e d ł u g - k r z y w e j 1_> w a r t o ś ć u ż y t kowa ( k t ó r e j odpow ia da p u n k t B w c h w i l i . r o ż p o c z ę c i a p r o c e s u e k s p l o a t a c j i ) szybko o b n i ż a się w w ynik u z u ż y c i a . W c e l u u z y s k a n i a p r z e b i e g u o p ty m a l n e g o .
Rys. 3 . Zmiany wartości użytkowej pojazdu w c z a s i e j e g o e k s p l o a t a c j i F i g . 3 . C hanges i n utilizability of vehicles during their exploition
Mieczysław Reiman.
t j . z g o d n i e z r e s u r s e m , p o s z c z e g ó l n e nap raw y głó w ne a , b , c pow in ny być t a k modelowane zarówno w odpow iednim c z a s i e , j a k t e ż pod w lględem i c h k o s z tó w , ab y p r z e b i e g w yznaczony l i n i ą 2 p r z y n i ó s ł w ła ściw y o k re s e k s p l o a t a c j i , w yrażony o d c in k i e m OC. K o n ie c z n e j e s t w ię c s y n c h r o n i z o w a n i e ■n a p ra w g łó w nych z wykonywaniem p ra w id ło w e g o c y k l u p r z e g l ą d ó w t e c h n i c z n y c h wraz z n a prawami b ie ż ą c y m i o p i e r a j ą c s i ę na n a l e ż y c i e r e a l i z o w a n e j d i a g n o s t y c e . J e j z n a c z e n i e j e s t t u d e c y d u j ą c e , p o n ie w a ż t r w a ł o ś ć p o s z c z e g ó l n y c h ze s p o ł ó w p o j a z d u j e s t zm ienna i u z a l e ż n i o n a w znacznym s t o p n i u od warunków e k s p l o a t a c j i . S u g e r u j e t o wykonywanie n a p ra w głównych met odą wymiany z e s p o ł ó w [3] , s k u t e c z n o ś ć z a ś wyk ry wan ia u s t e r e k d e t e r m i n u j e z a k r e s napraw y b i e ż ą c e j .
Wśród czynnik ów w a r u n k u ją c y c h u z y s k a n i e o p ty m a ln e g o p r z e b i e g u zm ian w a r
t o ś c i u ż y tk o w e j p o j a z d u w e k s p l o a t a c j i p r z y j ę ł o s i ę uw ażać k o s z t y napra w głó w nych za d o m i n u j ą c e . Są one r e l a t y w n i e w y so k ie i w w i ę k s z o ś c i z a k ła d ó w nap ra w c z y c h w k r a j u wynoszą 6 0 . . . 6 5 S w a r t o ś c i nowych poja zdów [ 6 ] , l e c z p r z y p r a w i d ł o w e j o r g a n i z a c j i n apraw o d z y s k u j e s i ę do 30% c z ę ś c i , k t ó r e n a d a j ą s i ę do.ponow nego u ż y c i a b e z r e g e n e r a c j i o r a z o k . 40% c z ę ś c i n a d a j ą cy ch s i ę do z r e g e n e r o w a n i a . D l a t e g o t e ż n i e k t ó r e p o g l ą d y i t e n d e n c j e , z m i e r z a j ą c e do z a n i e c h a n i a napraw głó w nych i p r z e j ś c i a w y ł ą c z n i e na napraw y b i e ż ą c e , n i e mogą być uz n a n e za u z a s a d n i o n e . Pow oływanie s i ę p r z y tym na d o ś w i a d c z e n i a k r a j ó w z a c h o d n i c h w tym z a k r e s i e j e s t ró w n i e ż b e z p o d s t a w n e , gdyż tam n i e r e a l i z u j e s i ę napra w c a ło p o j a z d o w y c h o c h a r a k t e r z e napra w g łó w n y c h , n a t o m i a s t j e s t tam z a s a d a s t o s o w a n i a nap raw samochodów m etodą wy
miany z e s p o ł ó w . P r z y s p r a w n e j k o o p e r a c j i między s t a c j a m i o b s ł u g i , wymie
n i a j ą c y m i z u ż y t e z e s p o ł y i z a z w y c z a j f a b r y c z n y m i w a r s z t a t a m i na pra w z e s p o łów w y e k s p lo a t o w a n y c h , z e s p o ł y l u b c z ę ś c i poja zdów z u ż y t e s ą skupywane p r z y t e j w y m ia n i e , k t ó r a p o l e g a na wmontowaniu z e s p o ł u re g e n e r o w a n e g o l u b nowego w z a l e ż n o ś c i od u z g o d n i e n i a z u ż y tk o w n ik i e m p o j a z d u . J e s t t o za te m podobna do r o z w i j a n e j w k r a j u k o n c e p c j a n a p ra w , o p a r t y c h na w ymianie z e s p o ł ó w , k t ó r e poddawane s ą naprawom głównym bez w y ł ą c z a n i a po jazd ó w z e k s p l o a t a c j i .
5 . P r o b a b i l i s t y k a
I s t n i e j ą c y b e z p o ś r e d n i z w ią z e k międ zy c y k la m i międzyobsługowym i i m i ę - dzy napra w czymi p r o w a d z i do m o ż l i w o ś c i w y z n a c z a n ia i c h o p t y m a l n e j w s p ó ł z a l e ż n o ś c i . W ykorzysta ć p r z y tym można r ó ż n e k r y t e r i a , j a k n p . p r z e b i e g zm ian w a r t o ś c i p a r a m e tr ó w s t a n u t e c h n i c z n e g o p o ja z d ó w , poziom p ra w d o p o d o b ie ń s tw a i c h u ż y t k o w a n i a b e z n a d m i e rn e g o r y z y k a u s z k o d z e ń o r a z m i n i m a l i z a c j ę suma
r y c z n y c h k o s z t ó w odnowy. Te o s t a t n i e o k a z u j ą s i ę n a j b a r d z i e j p r z y d a t n e d l a o p t y m a l i z a c j i r e s u r s ó w i nazywane s ą m etodą t e c h n i c z n o - e k o n o m i c z n ą [2] . Można j ą p r z e d s t a w i ć w p o s t a c i d o ś ć z ł o ż o n y c h z a l e ż n o ś c i z u w z g lę d n ie n ie m e m p i r y c z n y c h w sp ó łczy n n ik ó w t o r y g u j ą c y c h [1] , l e c z można j ą t e ż z o b r a z o wać g r a f i c z n i e - p o r . r y s . k - j a k o z a l e ż n o ś ć Je d n o s tk o w y c h k o s z t ó w u t r z y mania i odnowy p o j a z d u w f u n k c j i c z a s u e k s p l o a t a c j i : sprow adzony do j e d n o s t k i p r z e b i e g u ( n p . na 1000C km) k o s z t napraw b i e ż ą c y c h i k o s z t y p r z e -
Motywacyjne aspekty modelowania... 13 glądów t e c h n i c z n y c h 2 , zsumowane krzywą 3 p o z w a la j ą u s t a l i ć o pty m aln y r e s u r s m ięd zy o b słu g o w y OB d l a w a r t o ś c i o k r e ś l o n e j punkte m I s t n i e j ą c e p r z y tym k o s z t y n apraw b i e ż ą c y c h £ i p r z e g l ą d ó w t e c h n i c z n y c h b s t a n o w i ą p o d s t a - wę do k o r y g o w a n ia p r z e b i e g ó w m iędzy o b słu g o w y ch w edłu g t y c h w a r t o ś c i .
Rys. 4 . O p t y m a l i z a c j a r e s u r s u m ię d z y a b słu g o w e g o p o j a z d u F i g . 4 . O p t i m i z a t i o n o f i n t e r - s e r v i c e s e r v i c e r e s o u r c e o f t h e v e h i c l e
T a b e l a 2 Wyniki ba d a ń nad k o r e k t ą m iędzy o b słu g o w y ch r e s u r s ó w po jazd ó w k r a j o w y c h
P o j a z d y
W skaźniki k o r y g u j ą c e d l a warunków e k s p l o a t a c j i poja zdów
l e k k i c h ś r e d n i c h c i ę ż k i c h Samochody c i ę ż a r o w e c ła d o w n o ś c i
do 2000 kg 1 , 1 7 1 ,0 6 -
do 4000 kg 1 ,2 2 0 , 9 6 0 , 8 4
po w y żej 4000 kg 1,2 6 0 ,9 2 0 , 8 1
A uto b u sy 0 p o jem n o ści p asażeró w
do 35 osób - 0 , 9 7 0 , 8 3
p ow yżej 35 osób - 0 , 8 9 0 , 7 9
P o d j ę t e w t y c h r e l a c j a c h b a d a n i a [6] p o z w o lił y s t w i e r d z i ć , że przyjmowa
n e a k s j o m a t y c z n i e na p o d s t a w i e z a l e c e ń f a b r y c z n y c h w i e l k o ś c i p r z e b i e g ó w m ięd zy o b słu g o w y ch o d b i e g a j ą w n i e k t ó r y c h p r z y p a d k a c h z n a c z n i e od t a k u s t a l o n y c h w a r t o ś c i o p ty m a l n y c h , j a k t o p r z e d s t a w i o n o w t a b . 2 . Nasuwa s i ę z s -
14 Mieczysław Reiman
tera p r z y p u s z c z e n i e , że s t o s o w a n e zwyczajowo i t r a k t o w a n e J a k o normatywne r e s u r s y b y ł y u s t a l a n e i n t u i c y j n i e , a p ł y n ą c e s t ą d w n i o s k i p r o w a d z ą do o c z y w i s t e j m o t y w a c j i w y k o r z y s t y w a n i a b a r d z i e j o b i e k t y w n y c h k r y t e r i ó w poznaw c z y c h . N ie t y l k o w omawianym p r z y k ł a d z i e o p t y m a l i z o w a n i a p r z e b i e g ó w m i ę d z y - o b słu g o w y c h p o ja z d ó w o k a z u j ą s i ę one w yscce p r z y d a t n ą w p r a k t y c e p r o g n o z o w ania p o t r z e b i z a d a ń , s t a w i a n y c h p r z e d z a p l e c z e m obsługow o-napraw czym p r z e d s i ę b i o r s t w t r a n s p o r t u samochodowego 1 są d o ść c z ę s t o sto so w ane w w i e lu k r a j a c h . J e s t t o s p r a w ą tym b a r d z i e j godną u w a g i , że i s t n i e j ą c y w P o l s c e d o ro b e k w z a k r e s i e t e o r i i e k s p l o a t a c j i i p r o g n o z o w a n ia uznawany j e s t z a p r z o d u j ą c y w n a u c e ś w i a t o w e j , l e c z w w y k o r z y s t a n i u t e g o d o ro b k u d y s t a n s u j ą n a s i n n e k r a j e .
N a l e ż y j e d n a k w sk azać ,że| r e l a c j o n o w a n a o p t y m a l i z a c j a p r z e b i e g ó w m ię d z y o b - słu g o w y ch samochodów o p a r t a z o s t a ł a na w i e l k o ś c i k o s z t ó w , p o n o s z o n y c h na p r z e g l ą d y t e c h n i c z n e i napraw y b i e ż ą c e , co p r z y i s t n i e j ą c y c h i p o w s t a j ą c y c h j e s z c z e o b e c n i e z n a c z n y c h i c h z m i a n a c h i p e r t u r b a c j a c h wyso ce u t r u d n i a s t o s o w a n ie t e j m e t o d y .
6 . K ry te r iu m n ie z a w o d n o ś c i
Można j e d n a k r o z w a ż a ć o p t y m a l i z a c j ę p a r a m e tr ó w u t r z y m a n i a i odnowy p o j a z dów n i e t y l k o w a s p e k c i e z a l e ż n o ś c i ek o n o m ic z n y c h . Dość c z ę s t o r ó w n i e ż o p e r u j e s i ę p o j ę c i e m k r y t e r i ó w s o c j o l o g i c z n y c h , do k t ó r y c h można z a l i c z y ć [i]
m. i n . wymagania r y n k u , e s t e t y k i l u b mody, l e c z t a g r u p a k r y t e r i ó w w o b e c n y ch w aru n k ach u s t ę p u j e s ta w ia n y m p o jazd o m wymaganiom n a t u r y t e c h n i c z n e j , związanym z i c h t r w a ł o ś c i ą i n i e z a w o d n o ś c i ą . J e ś l i z a ś weźmie s i ę p od uwa
g ę , ż e o t r w a ł o ś c i p o j a z d u d e c y d u j e j e g o z d o l n o ś ć do z a c h o w a n ia p r a w id ł o w y c h w ł a ś c i w o ś c i e k s p l o a t a c y j n y c h , a n ie z a w o d n o ś ć można ^ z d e f i n i o w a ć [2] j a k o p ra w d o p o d o b ie ń s tw o p o p r a w n e j p r a c y w o k r e ś l o n y c h w a ru n k a c h i c z a s i e , t a k r o zu mian e k r y t e r i a t r w a ł o ś c i i n i e z a w o d n o ś c i mogą r ó w n i e ż s t a n o w i ć p o d s t a w ę do m e r y t o r y c z n i e o b i e k t y w n e j m o t y w a c j i m odelow ania s y s te m u u t r z y m a n i a i od
nowy p o ja z d ó w .
Znane z t e o r i i e k s p l o a t a c j i p o j ę c i a w z a k r e s i e s t a n ó w n ie z a w o d n o ś c i o w y c h p o ja z d ó w można zobra z o w a ć na r y s . 5 k rz y w ą 1_ i z a k r e s e m s t a n u s p r a w n o ś c i OC. w k tó r y m n i e p r z e k r o c z o n o w a r t o ś c i d o p u s z c z a l n e j A o r a z s t a n e m z d a t n o ś - c i OD, lim ito w an y m w a r t o ś c i ą g r a n i c z n ą B, k i e d y t o z a s a d n i c z e e l e m e n t y p o j a z d u l u b z e s p o ł u s ą J e s z c z e z d a t n e do s p e ł n i a n i a w yznaczonych im f u n k c j i . R o z p a t r u j ą c z a ś t e s t a n y w k o n t e k ś c i e p r a w d o p o d o b ie ń s tw a i c h w y s t ę p o w a n i a , i s t o t n ą s p r a w ą b ę d z i e m ożliw ość r o z p o z n a w a n i a i c h w a r t o ś c i w c z a s i e t e k s p l o a t a c j i p o j a z d u . Można p rzew id y w ać d o b r ą s k u t e c z n o ś ć i c h I d e n t y f i k a c j i p r z y n a l e ż y c i e r e a l i z o w a n e j d i a g n o s t y c e , a d o b r z e s k o n s t r u o w a n e 1 p r a w i d ł o wo e k s p l o a t o w a n e p o j a z d y l u b z e s p o ł y pow in ny o s i ą g a ć g r a n i c e n i e s p r a w n o ś c i i n i e z d a t n o ś c i w c z a s i e przewidywanym p r z e z r e s u r s w edłu g k r z y w e j 2 , co wy
z n a c z a c h w i l ę p r z e k a z a n i a i c h do n a praw y g ł ó w n e j . Powinno t o n a s t ą p i ć w p r z e d z i a l e c z a s u , wskazanym o d c i n k i e m CD, bowiem z b y t p ó ź n e w y c o f a n i e z e k s -
Motywacyjne aspekty m o d elo w an ia. 15
stan sprawności stan niesprawności stan zdatności stan niez
datności
R ys. 5 . S t a n y n ie z a w o d n o ś c i o w e p o ja z d u j F i g . 5 . R e l i a b i l i t y c o n d i t i o n s o f t h e v e h i c l e
T a b e l a 3 Poró w n a n ie r z e c z y w i s t y c h i norm aty w nych p r z e b i e g ó w m ię d z y n a p ra w c z y c h
P r o c e n t o w e o d c h y ł k i
P o j a z d y względem g r a n i c z n e
r e s u r s u d o l n a g ó r n a
O z n a c z e n i a wg r y s . 5: R d g
STAR 28 -23 - 4 8 + 6
STAR 29 -18 -39 + 6
STAR 200 - 7 -2 7 + 12
JELCZ 316 + 2 -1 2 +11
p l o a t a c j i po w oduje s z y b k i w z r o s t z u ż y c i a , zwanego n a w e t k a t a s t r o f i c z n y m [4]
i c z y n i napraw ę n i e o p ł a c a l n ą , p o d o b n i e j a k z b y t w czesn e w y e lim in o w a n ie p o j a z d u z o c z y w i s t y c h względów n i e j e s t u z a s a d n i o n e .
I s t n i e j ą s u g e s t i e , . ż e f e r o w a n i e t e g o k r y t e r i u m s t a n o w i n a z b y t t e o r e t y c z ne d y w a g a c j e , n i e m a j ą c e s z a n s w y k o r z y s t a n i a w p r a k t y c e . O k a z u je s i ę j e d n a k , że p r z y o d p o w ie d n io u k ie r u n k o w a n y c h b a d a n i a c h J e s t t o r e a l n e : p o d j ę t e w tym z a k r e s i e p r a c e [6] w sk a z u ją na możliwość o p ty m a liz o w a n ia pod tym względem
Mieczysław Reiman p rz e b ie g ó w m ięd zy n ap raw czy ch p o ja z d ó w . o s w a ła .^ t z k ź e w ery fik o w a ć p o ja z d y w a s p e k c i e i c h t r w a ł o ś c i . S p o rz ą d z o n a na p o d s ta w ie a n a l i z y r e p r e z e n t a t y w n y ch i o d p o w ie d n io l i c z n y c h p ró b e k t a b e l o 3 i l u s t r u j e t e m o ż liw o ś c i, co p r o w adzi do w ykoncypow ania o ce n y p o ró w n aw czej n i e k t ó r y c h typów p o ja z d ó w , d l a k tó r y c h r o z r z u t t r w a ł o ś c i j e s t z n a c z n y , z w ię k s z a ją c p ra w d o p o d o b ie ń stw o wy
s tę p o w a n ia n a d m ie rn ie s z y b k ie g o z u ż y c i a ( p o r . k rzy w ą 3 na r y s . 5 ) . W t e j s y t u a c j i o d p o w ie d z ia ln ą i d e c y d u ją c ą f u n k c j ę pow inna p e ł n i ć d ia g n o s t y k a , k t ó r e j r e a l i z o w a n i e w t r a k c i e w ykonyw ania p rz e g lą d ó w te c h n i c z n y c h pow inno b y ć o b l i g a t o r y j n e . J a k k o lw ie k r a d y k a ln e g o r o z w ią z a n ia te g o p ro b le m u n a l e ż a ło b y o c z e k iw a ć po u s t a b i l i z o w a n i u s i ę o d p o w ie d n ie j J a k o ś c i produkow anych p o ja z d ó w .
7■> P r o f i l a k t y k a
S tw ie r d z e n ia o m o ż liw o ś c i p rz e w id y w a n ia i w zw iązk u z tym p ro g n o z o w a n ia t r w a ł o ś c i p o jazd ó w l u b i c h elem en tó w p ro w ad zą do l o g i c z n e j k o n s t a t a c j i , że celo w e o k a z u je s i ę p ro g n o z o w a n ie n ap raw o c h a r a k t e r z e p r o f i l a k t y c z n y m . O c z y w istą bowiem sp ra w ą J e s t , że w s y t u a c j i , k ie d y p ro g n o z y n ie z a w o d n o ś c i i t r w a ł o ś c i o k a z u ją s i ę w ia ry g o d n e , n a l e ż a ło b y d ą ż y ć do w y e lim in o w a n ia p o t e n c j a l n y c h u sz k o d z e ń p r z e d c h w i l ą , w k t ó r e j p raw d o p o d o b ie ń stw o p o w s ta n ia z te g o powodu a w a r i i j e s t z n a c z n e . U n ie ru c h o m ie n ie p o ja z d u w J e j w yniku j e s t bowiem zaw sze b a r d z i e j k ł o p o t l l w y e i k o sz to w n e n i ż z a p o b i e g a n i e . S tą d t e ż p o w s ta ły zn an e k o n c e p c je tz w . n ap raw p la n o w o -z a p o b ie g a w c z y c h , k t ó r e z n a l a z ł y s t a ł e m i e js c e w s y s te m ie u tr z y m a n ia u r z ą d z e ń p rz e m y sło w y c h , g łó w n ie e n e r g e ty c z n y c h i t y c h , d la k tó r y c h c i ą g ł o ś ć n ie z a w o d n e j p r a c y j e s t p o d s t a wowym w arunkiem i c h e k s p l o a t a c j i .
W o d n i e s i e n i u do p o jazd ó w sam ochodowych te g o r o d z a j u n apraw y zn a n e s ą ró w n ie ż od daw na, l e c z w p r a k t y c e c o r a z c z ę ś c i e j o d s t ę p u j e s i ę od n i c h , ja k k o lw ie k b y ły one w swoim c z a s i e s k u t e c z n i e egzekw owane [A] . P rz y c z y n y t e g o s ą ro ż n o r o d n e i s i ę g a j ą n i e t y l k o p ro b le m u n a l e ż y t e j m o ty w a c ji w z a k r e s i e k u l t u r y u ż y tk o w a n ia p o ja z d ó w , l e c z ta k ż e m ają swe ź r ó d ł a w s y t u a c j i , k t ó r a i s t n i e j e w krajow ym t r a n s p o r c i e . J e ś l i m ia n o w ic ie m o ż liw o ś c i wy
konyw ania zad ań tr a n s p o r t o w y c h n i e n a d ą ż a j ą za p o t r z e b a m i , dysponow any t a b o r e k s p lo a to w a n y j e s t t a k d łu g o i t a k e k s t e n s y w n ie , d o p ó k i J e s t on w s t a n i e p o d o ła ć doraźnym p o trz e b o m w s t o p n i u J e s z c z e z a d o w a la ją c y m , a wówczas k a ż de w y łą c z e n ie z e k s p l o a t a c j i s p r z ę t u , k t ó r y J e s z c z e może p ra c o w a ć , t r a k t o wane j e s t Jak o n ie z n a j d u j ą c e u z a s a d n i e n i a . Je d n a k t a k k ró tk o w z r o c z n e d z i a ł a n i e J e s t b ł ę d n e , a a n a l i z y p rz e p ro w a d z o n e w tym z a k r e s i e [6] p o z w o lił y p o t w i e r d z i ć , że p lan o w e i skoordynow ane d z i a ł a n i a p r o f i l a k t y c z n e w p ły w ają p o z y ty w n ie na fu n k c jo n o w a n ie p r z e d s i ę b i o r s t w a t r a n s p o r t o w e g o : t e z n i c h - g łó w n ie d uże i p o s i a d a j ą c e d o b rz e z o rg a n iz o w a n e z a p le c z e t e c h n i c z n e - k t ó r e p o t r a f i ą o p r z e ć s i ę n a c is k o m p o p y tu na p rzew o zy i e g z e k w u ją w ła ś c iw ą d y s c y p l i n ę t e c h n o l o g i c z n ą , r e a l i z u j ą c n ap raw y z a p o b ie g a w c z e , w y k a z u ją z n a c z n ie w y ższą g o to w o ść t e c h n i o r n ą r i ź p o z o s t a ł e . I c h w s p ó łc z y n n ik g o to w o ś c i wyno
Motywacyjne aspekty m o d elo w a n ia .. 17
s i ł w l a t a c h 1 9 8 0 ...1 9 8 5 w a r t o ś c i w g r a n i c a c h O ,9 2 . . . O ,9 6 , p o d c z a s gdy w p o z o s t a ł y c h b y ł on co n a jm n ie j o 10S n i ż s z y , a w n i e k t ó r y c h z n i c h s p a d ł do w a r t o ś c i r z ę d u O ,4 . . . O ,5 w w yniku ra b u n k o w e j g o s p o d a r k i ta b o r e m .
P r o f i l a k t y k a w z a k r e s i e odnowy s ta n o w i n i e w ą t p l i w i e w y ższą form ę d z i a ł a l n o ś c i , m a ją c e j na c e l u p ra w id ło w e u tr z y m a n ie p o jazd ó w i z a p e w n ie n ie im m o ż liw ie d u ż e j t r w a ł o ś c i w e k s p l o a t a c j i , l e c z d l a J e j s to s o w a n ia n ie z b ę d n e J e s t zac h o w a n ie k o n ie c z n y c h w arunków . Są n im i - j a k j u ż p o p r z e d n io argum en
tow ano [5] - w ła ś c iw ie r e a liz o w a n a d i a g n o s ty k a , u m o ż liw ia ją c a je d n o z n a c z n e s t w i e r d z e n i e s t a n u i s t o p n i a z u ż y c ia p o ja z d u lu b z e s p o ł u , a t a k ż e p o s i a d a n i e o d p o w ie d n ic h r e z e r w zarów no p o ja z d ó w , J a k i z e sp o łó w i c z ę ś c i . Wówczas t e ż n ap raw y z a p o b ie g a w c z e mogą p o le g a ó na w ym ianie z u ż y ty c h z e s p o łó w , k t ó r e poddaw ane s ą naprawom w z a p le c z u b e z w y łą c z a n ia p o jazd ó w z e k s p l o a t a c j i .
8 . M odelow anie sy s te m u
P r z e d s ta w io n y k r ó t k i p r z e g l ą d n a j b a r d z i e j god n y ch uw agi k r y t e r i ó w mode
lo w a n ia sy s te m u u tr z y m a n ia 1 odnowy p o ja z d ó w p o z w a la s t w i e r d z i ć , że to w a
r z y s z ą mu r ó ż n o r o d n e a s p e k t y m otyw acyjne w z a l e ż n o ś c i od i s t n i e j ą c y c h p o t r z e b i m o ż liw o ś c i. K r y t e r i a t e s ą J e d n a k ż e w y ra ź n ie z so b ą p o w iązan e o ra z w zajem n ie w s p ó łz a l e ż n e . J e ś l i bowiem d o m in u ją c ą p o t r z e b ą o k a z u je s i ę o b n iż e n i e p r a c o c h ł o n n o ś c i n a p ra w , w p ły w a ją c e j m .i n . na c z a s p o s t o j u i w y łą c z e n ie p o ja z d u z e k s p l o a t a c j i , p o w s ta je je d n o c z e ś n ie p ro b le m o c e n y p o d a tn o ś c i n a p r a w c z e j, na co r z u t u j ą p a r a m e tr y k o n s t r u k c y j n e i f a b r y k a c y jn e s p r z ę t u . P o d o b n ie w zajem n ie w s p ó łz a le ż n e s ą a s p e k t y t r w a ł o ś c i i n ie z a w o d n o ś c i p o ja z d ó w 1 i c h elem en tó w z o p ł a c a l n o ś c i ą n ap raw o r a z i c h j a k o ś c i ą . D e te rm i
n u j ą J e t e ż dysponow ane lu b m o żliw e do u z y s k a n ia w a ru n k i te c h n o l o g i c z n e , w y p o s a ż e n ie , z a p a s y i r e z e r w y o r a z u w arunkow ania o r g a n i z a c y j n e . In n y t e ż s y s te m n ap raw i o b s łu g te c h n ic z n y c h o k a ż e s i ę o p ty m a ln y d l a p r z e d s i ę b i o r s t w t r a n s p o r t u s p e c j a li z o w a n e g o , z o rg a n iz o w a n e g o i r e s o r to w e g o , in n y n a to m ia s t b ę d z ie a d e k w a tn y do o g ó ln i e d o s tę p n e g o z a p le c z a t r a n s p o r t u p u b li c z n e g o .
Z il u s tr o w a n y schem atem na r y s . 6 typow y p r z y k ł a d te g o o s t a t n i e g o u w zg lęd n i a w y s tę p u ją c ą w ś w le c i e p ra w id ło w ą t e n d e n c j ę do s to s o w a n ia n ap raw p o j a z dów m eto d ą wymiany z e s p o łó w , wykonywanych w s t a c j a c h o b s ł u g i sam ochodów, a n ap raw głów nych z e sp o łó w w z a k ła d a c h n a p ra w c z y c h . K o re s p o n d u je t o ró w n ie ż z godnym p r e f e r o w a n i a wykonywaniem n ap raw p o jazd ó w m eto d ą b e z im ie n n ą .
N ie można J e d n a k b e z k r y t y c z n ie d ąży ć do c a ł k o w i t e j l i k w i d a c j i n ap raw c a - ło p o ja z d o w y c h , s ą one bowiem n i e t y l k o n ie u n i k n io n e w s y t u a c j i in te n sy w n e g o e k s p lo a to w a n ia sam ochodów, l e c z t a k ż e k o n ie c z n e d l a p o jazd ó w s p e c j a l i s t y c z n y c h . N a to m ia s t s k u te c z n o ś ć i e fe k ty w n o ś ć r o z w ij a n i a now o czesn y ch fo rm 1 m etod r e a l i z o w a n i a z a d a ń n a le ż y te g o u tr z y m a n ia i odnowy p o jazd ó w u z a l e ż n i o na J e s t od d o tr z y m a n ia o d p o w ie d n ic h w arunków . Są t o z a ś p ro b le m y w d ra ż a n ia n ap raw b e z im ie n n o - z e s p o ło w y c h , s z e r o k o ro z u m ia n y c h d z i a ł a ń p r o f i l a k t y c z - n y c h , o p a r t y c h na u s t a l e n i a c h a n a l i t y c z n y c h , a t a k ż e z a g a d n ie ń z w ią z a n y c h z t r w a ł o ś c i ą i n ie z a w o d n o ś c ią o r a z o p ty m a li z a c ją n ak ład ó w p r a c y i śro d k ó w .
Mieczysław Reiman K o rz y ś c i p r z e z t o u z y sk a n e s ą o c z y w is te w ś w i e t l e p r z y to c z o n y c h r e l a c j i , k t ó r e ta k ż e e k s p o n u ją k o n ie c z n o ś ć n a le ż y te g o w y k o rz y sty w a n ia s t a n u w ied zy i d o ś w ia d c z e ń .
NOz naprawy
zespotów OT obsługi techniczne NB naprawy bieżące WZ wymiana zespotów
R ys. 6 . Schem at f u n k c jo n a ln y typow ego s y s te m u u tr z y m a n ia i odnowy p o jazd ó w F ig . 6 . F u n c tio n a l schem e o f t y p i c a l m a in te n a n c e an d r e n o v a t i o n sy s te m f o r
v e h i c l e
9 . K o n k lu z ja
N a le ż a ło b y w r e s z c i e sk o n k lu d o w a ć , że omawiana t u p ro b le m a ty k a j e s t t a k o b s z e r n a i z ło ż o n a , i ż m ożliw e j e s t J e d y n ie w s k a z a n ie ty c h a s p e k tó w , k t ó r e mogą o k azać s i ę p r z y d a t n e d l a i n s p i r o w a n i a o d p o w ie d n ie j m o ty w a c ji, pom ocnej p r z y u s p r a w n ia n iu d z i a ł a l n o ś c i z a p le c z a te c h n ic z n e g o t r a n s p o r t u sam ochodo
wego. Z n a jd u je s i ę ona w s f e r z e m e r y to r y c z n e j te m a ty k i U trz y m a n ia i odnowy p o ja z d ó w , k t ó r e t o p o j ę c i a s ą c z ę s t o u to ż s a m ia n e z o k r e ś le n ia m i o b s ł u g i t e c h n i c z n e j i n ap raw y . Są one w praw dzie s e m a n ty c z n ie z b i e ż n e , l e c z odnowa i u tr z y m a n ie s ta n o w ią c e l o k r e ś lo n y c h d z i a ł a ń , p o d c z a s gdy o b s łu g a i n a p r a wa są in s tr u m e n ta m i, n iezb ę d n y m i d la o s i ą g n i ę c i a ty c h celó w [ 2 ] . Aby j e s k u
t e c z n i e r e a l i z o w a ć , k o n ie c z n e j e s t zate m t a k i e m odelow anie s y s te m u , by u c z y n ić go o p ty m a ln ą f u n k c j ą c e l u .
Motywacyjne aspekty modelowania 19
LITERATURA
[1] Cypko J . , Cypko E .: Podstaw y te c h n o l o g i i i o r g a n i z a c j i napraw y pojazdów m e c h a n ic z n y c h . WKŁ, W arszawa 1982
[2] Hebda M ., M azur X»» P e lc H .: T e o r ia e k s p l o a t a c j i p o ja z d ó w . WKŁ, W arsza
wa 1978
[3] K ugel R.W .: T rw ałośó samochodów. WKŁ, Warszawa 1975
[4] K ram arenko G.W .: E k s p lo a ta c ja te c h n ic z n a pojazdów sam ochodowych. WKŁ, J Warszawa 1976
Tó1 M a t e r ia ły z k o n f e r e n c j i AE i PTE. K a to w ic e 1983-1985
fg-] S p raw o zd an ia z p r a c naukow o-badaw czych I n s t y t u t u T r a n s p o r tu P o l i t e c h n i - k i Ś l ą s k i e j : N B -533/R T /75, N B -488/R T /76, N B -3 0 9 /R T -1 /8 1 . K a to w ic e 19 7 7 - - 1 9 8 5 .
R e c e n z e n t:
P r o f . d r h a b . i n ż . C zesław K o r d z iń s k i
W p ły n ęło do R e d a k c ji 1 0 .0 3 .1 9 8 6
MOTHBHPOBOHHHE ACHEKTH MOHEJIHPOBAHHrt CHCTEMH OBCJiyKHBAHHH ABTOMOBłŁUBHOrO TPAHCIIOPTA
P e 3 10 m e
B p a ó o ie f l a H a X p O H O J I O r M M O T H B H p O B O H H b I X J t I 3 M e H e H H H B p a 3 B H T H H M e i O A O B , p e M O H T H H X C H C i e M h o ó c j i y r a B a H M T p a H C n o p T a . O S o c n o B a H a T a K j i c e a K T y a . i B H a H n o T p e Ó H O C T Ł n p H M e H e H H S o S t e K T H B H Ł D C K p H T e p n e B o n p e f l e j i e H H H n o s a T J i H B o o T H H a p e M O H i u a T a r a e A O J i r o B e H H O c i H h H a ^ e a c H o c m MamHH b H3MeHHiomHXCH y c j i o E m
O K C i n t y a T a p H H . O r o B o p e n u c y m e c i B y i o m H e y c j i o B H H B B e A e H H S c o B e p n i e H H b i x M e T O A O B f l e i i C T B H k n o O Ó H O B J i e H H K ) H ^ H a r H O C T H K e .
H a H H a a p a a p a ó o f K a o c H O B a n a H a n p H M e p a x n p o B o A H M b o c H C C J i e f l o B a T e j n > C K n x p a - S o t , K O T o p u e y K a 3 U B a i O T H a b o 3 m o 3 c h o c t h H c n o J i B 3 0 B a H H H a K T y a j i b H o r o c o c t o h h h h
HayKH n o T e o p f r a oK cnjiyaTaiym.
THE MOTIVE ASPECT TO MODEL THE AUTOMOTIVE-VEHICLES MAINTENANCE SYSTEM
S u m m a r y
T h e re i s p r e s e n t e d t h e c h ro n o lo g y o f t h e m o tiv e s e q u e n c e i n t h e r e p a i r an d s e r v i c e m eth o d s an d s y s te m s . The r e a s o n s a r e a l s o g iv e n f o r t h e a c t u a l n e e d s t o d e te r m in e t h e o b i e c t i v e c r i t e r i a o f t h e c a r s s e r v i c e - s u s c e p t i b i - l i t y a s w e l l a s t h e i r d u r a b i l i t y and i n f a l l i b i l i t y i n t h e v a r i a b l e e x p l o i t a t i o n c o n d i t i o n s . So i t i s n e c e s s a r y t o a d a p t t h e c a r s r e p a i r s y s te m and t h e i r w orkshop s t r u c t u r e t o t h e m odern m a in te n a n c e dem ands and t o u t i l i z e
20 M ie c z y sła w Reiman
t h e p r o b a b i l i t y p r i n c i p l e s i n t h e p r o p h y l a c t i c p e rf o rm a n c e o p t i m a l l z a t i o n . T h e i r r e a l i z a b i l i t y c o n d i t i o n s a r e a l s o d i s c u s s e d .
The p a p e r i s b a s e d on t h e e x a m p le s fro a i t h e r e s e a r c h w orks w h ic h h a v e b e e n done and th e y show t h a t t h e r e i s p o s s i b l e t o make t h e m ost o f t h e e x p l o i t a t i o n t h e o r y p r e s e n t kno w led g e and t h u s t o o b t a i n t h e m e a s u ra b le e f f e c t s i n t h e p r a c t i c e .
