Dostęp do informacji publicznej
Dr Anna Zalesińska
Bezczynność
• Bezczynność podmiotu obowiązanego do udostępniania informacji publicznej ma bowiem miejsce wówczas, gdy w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku o udzielenie tej informacji podmiot taki nie udostępnia
informacji publicznej w formie czynności materialno-technicznej w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem (art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej), albo nie wydaje decyzji o odmowie
udostępnienia żądanej informacji publicznej albo o umorzeniu postępowania (art. 16 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 i 2 wskazanej ustawy), albo nie
powiadamia pisemnie wnioskodawcy o przyczynach braku możliwości
udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i nie wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie, jeżeli
informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku (art. 14 ust. 2 wskazanej ustawy)
• IV SAB/Wr 44/19 - wyrok WSA Wrocław z dnia 29-05-2019
Skarga na bezczynność
Zarzut naruszenia art. 13 i art. 14 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.; dalej w skrócie: "u.d.i.p.") poprzez nieudzielenie odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej - Skarżący wniósł o:
1) zobowiązanie Organu do prawidłowego rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej - z uwzględnieniem okoliczności, że wnioskowane dane mają charakter informacji publicznych - w terminie 14 dni,
2) dopuszczenie dowodu uzupełniającego z załączonych dokumentów (wniosek o udostępnienie informacji publicznej oraz dowód jego przesłania) na okoliczność treści wniosku oraz tego, że został on przesłany stronie przeciwnej,
3) zasądzenie na rzecz Skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych, z uwzględnieniem: opłaty sądowej (100 zł), wynagrodzenia pełnomocnika (240 zł), opłaty skarbowej (17 zł) i opłaty pocztowej (4,20 zł),
4) rozpoznanie sprawy w najszybszym możliwym terminie.
Skarga na bezczynność
W przypadku skarg na bezczynność kontroli sądu poddawany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają znaczenia powody, dla jakich akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również to, czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu. W sprawach o udostępnienie informacji publicznej (art. 4 ust. 1 ustawy z 2001 r., o dostępie do informacji publicznej określa adresatów obowiązku) skarga na bezczynność przysługuje nie tylko w przypadku faktycznego "milczenia" podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji, ale również w sytuacji, gdy podmiot ten stwierdza, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej lub nie podlega udostępnieniu. Wówczas sąd zobligowany jest do rozpoznania skargi i rozstrzygnięcia, czy żądana informacja jest informacją publiczną, i czy rzeczywiście wnioskodawca mógł skutecznie domagać się jej udostępnienia. Należy w tym miejscu podkreślić, że aby można było uznać, iż nie zachodzi bezczynność w zakresie udzielenia informacji publicznej (także tej, której organ nie posiada), podmiot zobowiązany do jej udzielenia w formie uregulowanej ustawą o dostępie do informacji publicznej powinien wypowiedzieć się w tym przedmiocie. Tylko w takim przypadku uwolni się od zarzutu bezczynności w sprawie. Identycznie powinien postąpić w sytuacji, gdy posiada żądane informacje, lecz z uwagi na ograniczenia dostępu nie może ich udostępnić.
IV SAB/Po 139/15 WSA Poznań
Skarga na bezczynność
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia A na bezczynność Okręgowego Sądu Lekarsko-Weterynaryjnego (...) Izby Lekarsko- Weterynaryjnej w P. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej
• 1. zobowiązuje Okręgowy Sąd Lekarsko-Weterynaryjny (...) Izby Lekarsko-
Weterynaryjnej do załatwienia wniosku skarżącego z dnia (...) lutego 2015 r (...) o udostępnienie informacji publicznej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi;
• 2. stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności;
• 3. stwierdza, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa;
• 4. zasądza od Okręgowego Sądu Lekarsko-Weterynaryjnego (...) Izby Lekarsko- Weterynaryjnej na rzecz skarżącego Stowarzyszenia A z siedzibą w W. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Bezczynność
• Dla uznania, iż bezczynność organu miała miejsce z
naruszeniem prawa w stopniu rażącym należy wykazać, że odpowiedzialność za nią ponosi organ administracji i że jest ona niemożliwa do zaakceptowania w państwie prawnym. W sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej
stwierdzenie bowiem przez sąd administracyjny, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłości z rażącym
naruszeniem prawa uzasadnia jednocześnie podejrzenie
popełnienie czynu zabronionego, o którym mowa w przepisie art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do
informacji publicznej
I OSK 734/15 - wyrok NSA (N) z dnia 28-10-2016
Bezczynność
• To na organie administracji publicznej spoczywa obowiązek takiego skonfigurowania poczty
elektronicznej, aby możliwy był odbiór każdej
wiadomości e-mail kierowanej do organu w ramach oficjalnego systemu służącego do komunikacji z tym organem, nawet jeśli będzie to wymagało także
regularnej kontroli poczty znajdującej się w systemie SPAM
• II SAB/Go 39/18 - wyrok WSA Gorzów Wielkopolski z
dnia 16-08-2018
Odpowiedzialność karna
Art. 23 Kto, wbrew ciążącemu na nim
obowiązkowi, nie udostępnia informacji
publicznej, podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do roku.
Art. 23 udip a art. 268 kk
Art. 268 § 1 kk
Kto, nie będąc do tego uprawnionym, niszczy, uszkadza, usuwa lub zmienia zapis istotnej
informacji albo w inny sposób udaremnia lub znacznie utrudnia osobie uprawnionej
zapoznanie się z nią,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do lat 2.
Art. 23 udip a art. 268 kk
• Zgodnie z regułą specjalności (lex specialis
derogat legi generali), przepis art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do
informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1189 ze zm.) wyłącza możliwość kumulatywnego zbiegu tego przepisu z art. 268 § 1 KK SNO
28/16 - uchwała SN - Izba Karna z dnia 18-07-
2016.
Odpowiedzialność karna
• Nie jest rzeczą sądu administracyjnego badanie czy adresat informację
posiada, czy rzeczywiście nie włada dokumentem, a więc czy twierdzenie o nieposiadaniu polega na prawdzie. Jeżeli zatem podmiot, do którego się zwrócono podaje, że nie posiada danej informacji, to nie można od niego wymagać i zobowiązywać do uwzględnienia żądania udostępnienia danych publicznych, stąd skarga na bezczynność w tej materii, jako nieuzasadniona, winna zostać oddalona I OSK 588/16 - wyrok NSA (N) z dnia 10-01-2018.
• Krótki okres pozostawania podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej w bezczynności lub podejmowanie przez niego działań zmierzających do załatwienia sprawy wskazują, że bezczynność, chociaż ma miejsce, to nie jest ona rażąca I OSK 588/16 - wyrok NSA (N) z dnia 10-01-2018.
Odpowiedzialność karna
• Artykuł 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198) jest jedynym przepisem karnym zawartym w tej ustawie, a to przesądza, że wymierzenie grzywny na jego podstawie jest możliwe tylko w wyniku ustalenia wyczerpania znamion określonego tam czynu zabronionego w ramach postępowania karnego - a to z kolei oznacza, że sprawa w tym zakresie nie należy do właściwości sądu administracyjnego i skargę w tym zakresie należy odrzucić na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.
Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)
• II SAB/Rz 49/10 - wyrok WSA Rzeszów z dnia 27-01-2011
