• Nie Znaleziono Wyników

Dostęp do informacji publicznej i ochrona danych osobowych

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dostęp do informacji publicznej i ochrona danych osobowych"

Copied!
51
0
0

Pełen tekst

(1)

Dostęp do informacji publicznej i ochrona danych osobowych

r. pr. dr Anna Zalesińska

(2)

PODMIOTY UPRAWNIONE DO SKŁADANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ

Zajęcia nr 2

(3)

Zakres podmiotowy ustawy

(4)

Zakres podmiotowy ustawy

Art. 2. 1. Każdemu przysługuje, z zastrzeżeniem art. 5, prawo dostępu do informacji publicznej,

zwane dalej "prawem

do informacji publicznej".

2. Od osoby wykonującej prawo

do informacji publicznej nie wolno żądać

wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

(5)

Zakres podmiotowy ustawy

• Zawarte w art. 61 Konstytucji RP sformułowanie

„Obywatel ma prawo" wskazuje przede wszystkim na osobę fizyczną, a ponadto mogłoby sugerować, że dotyczy ono tylko obywateli państwa polskiego;

• Jednak międzynarodowe standardy praw człowieka,

na które zwracał uwagę Trybunał Konstytucyjny już

w latach 90. XX w., nakładają na państwo obowiązek

gwarantowania praw i osobistych wolności

wszystkim, nie tylko swoim obywatelom

(6)

Zakres podmiotowy ustawy

• Dostępu do informacji zatem może domagać się każda osoba fizyczna, bez względu na przynależność państwową, jeżeli tylko ma pełnię praw cywilnych, tzn.

jest pełnoletnia i nie została ubezwłasnowolniona.

• W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęto, że na podstawie art. 2 ust. 1 u.d.i.p. pojęcie „każdy" oznacza zarówno osoby fizyczne i prawne, jak i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, np.

organizacje społeczne (zob. wyrok WSA w Warszawie z 11

lutego 2004 r., II SAB 391/03, „Gazeta Prawna" 2005, nr

18, s. 6, LexPolonica nr 373153).

(7)

Kazus 1

• Wniosek anonimowy

(8)

Wnioski anonimowe

• Przy tak szerokim rozumieniu pojęcia „każdy" w

komentowanym przepisie praktyczne problemy mogą

powstać wtedy, gdy wnioski składane są telefonicznie bądź pocztą internetową, co uniemożliwia indywidualizację

wnioskodawcy, a tym samym adresata udzielonej informacji publicznej.

• Wydaje się, że w sytuacji, gdy żądana informacja nie jest informacją przetworzoną i jej udzielenie nie naraża na ujawnienie żadnych tajemnic ustawowo chronionych,

podmiot zobowiązany powinien jej niezwłocznie udzielić,

nie starając się ustalić, dla kogo w istocie jest przeznaczona.

(9)

Kazus 2

• Wnioski o udostępnienie informacji publicznej nie są po to, by dokuczać urzędom K.S. złożyła skargę na bezczynność Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy wobec nierozpoznania jej wniosku z listopada 2018 r. o udostępnienie informacji

publicznej. Skarżąca podniosła, że nieudzielenie informacji naruszyło jej prawa, które wynikają z Konstytucji i Konwencji o Ochronie Praw Człowieka. Ze skargi

wynikało, że skarżąca domagała się uzyskania od Dyrektora PUP uzyskania szeregu danych, m.in. listy obecności Dyrektora PUP w pracy oraz ewidencji wyjść

służbowych i prywatnych. Tymczasem organ odmówił udzielenia jej informacji, wskazując, że żądanie stanowiło nadużycie prawa do dostępu do informacji publicznej. Dyrektor PUP domagał się oddalenia skargi. Wyjaśnił, że skarżąca

regularnie składa do urzędu wnioski z żądaniem udzielenia jej informacji publicznej.

Takie żądania kieruje od czasu rozwiązania przez PUP umowy z jej matką w

przedmiocie refundacji kosztów wyposażenia stanowisk pracy. Zdaniem organu, działania skarżącej związane były z chęcią szykanowania pracowników urzędu. Nie wynikały one z troski o dobro publiczne – wskazano w odpowiedzi na skargę.

(10)

Kazus 3

• Wniosek osoby małoletniej?

• Wniosek osoby ubezwłasnowolnionej?

(11)

Zakres podmiotowy ustawy

Art. 2. 1. Każdemu przysługuje, z zastrzeżeniem art. 5, prawo dostępu do informacji publicznej,

zwane dalej "prawem

do informacji publicznej".

2. Od osoby wykonującej prawo

do informacji publicznej nie wolno żądać

wykazania interesu prawnego lub

faktycznego.

(12)

Zakres podmiotowy ustawy

• Wprawdzie od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego, jednakże konkretne żądanie udzielenia informacji musi podlegać wstępnej ocenie pod kątem tego, czy mamy do czynienia z informacją o sprawach publicznych ważnych i interesujących dla ogółu.

• Wymaga to od podmiotu zobowiązanego do

udostępnienia informacji obiektywizacji treści wniosku,

natomiast podmiot wnioskujący o udzielenie informacji

powinien wykazać obiektywny, a nie subiektywny interes

w jej uzyskaniu.

(13)

Przykład:

Przykładem próby realizowania interesu subiektywnego może być wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 12 września 2006 r. (IV SA/Wr 568/06, LexPolonica nr 2144858) wydany w sprawie, w której wnioskodawca domagał się od kontrahenta umów potwierdzenia, że umowy będące przedmiotem wniosku wykonane zostały należycie.

Uzyskanie takiego potwierdzenia było potrzebne wnioskodawcy do przedłożenia w postępowaniach przetargowych, w których brał udział. W rezultacie prawidłowo wywiedziono, że w istocie była to prośba o referencje, a nie wniosek o udostępnienie informacji publicznej.

Zakres podmiotowy ustawy

(14)

Zakres podmiotowy ustawy

Przykład:

Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie powinna być

wykorzystywana do uzyskiwania informacji niezbędnych organom

władzy publicznej do wykonywania ich ustawowych zadań. Wprawdzie

określenie „każdy" może w niektórych sytuacjach pozwalać również tym

podmiotom na uzyskiwanie informacji publicznej, jednak co do zasady

organy, w ramach funkcjonowania tzw. dobrej administracji, powinny do

sprawnego współdziałania wykorzystywać bądź przepisy ustaw

szczególnych, bądź też ogólne zasady nakazujące harmonijne

współdziałanie organów władzy publicznej i innych podmiotów

realizujących przekazane im zadania publiczne (zob. wyrok NSA z 11 maja

2011 r., I OSK 177/11, LexPolonica nr 2563561; i postanowienie NSA z 28

października 2009 r., I OSK 508/09, LexPolonica nr 2295348).

(15)

Zakres podmiotowy ustawy

Może się jednak zdarzyć, że podmiot wykonujący zadania publiczne zwraca się do innego podmiotu również wykonującego takie zadania o udostępnienie informacji publicznej, ale do celów innych niż realizacja przypisanych mu ustawą zadań (np. w zamiarze ochrony prestiżu czy wiarygodności). Informacja taka powinna być wówczas udostępniona, prawo do informacji publicznej służy bowiem

„każdemu", a jednym z celów ustawy o dostępie jest

transparentność zachowań podmiotów publicznych, co może

przyczyniać się do zwiększenia poczucia odpowiedzialności za

wystąpienia publiczne i utrzymania publicznej debaty na

powszechnie akceptowanym poziomie

(16)

PODMIOTY ZOBOWIĄZANE DO

UDOSTĘPNIENIA INFORMACJI PUBLICZNEJ

Zajęcia nr 3

(17)

Zakres podmiotowy ustawy-organ

Art. 4. 1. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu

terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują

zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

2. Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), oraz partie polityczne.

3. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.

(18)

Zakres podmiotowy ustawy – organy władzy publicznej

• Ustawodawca nie utożsamił jednak pojęcia „podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej" z pojęciem

„organ administracji publicznej" z art. 1 k.p.a., ale rozszerzył krąg podmiotów zobowiązanych do udzielenia informacji tak, aby każdy podmiot publiczny, który taką informację posiada ją udostępnił.

• Do ustalenia, czy określony podmiot może być zobowiązany do udzielenia informacji na podstawie omawianej ustawy, konieczne jest zbadanie istnienia dwóch przesłanek:

– po pierwsze, czy jest to podmiot wykonujący zadania publiczne,

– po drugie, czy w ramach wykonywania powierzonych mu zadań

publicznych może wytwarzać lub pozyskiwać informację publiczną.

(19)

Zakres podmiotowy ustawy – organy władzy publicznej

• Pod pojęciem „władze publiczne” należy przede wszystkim rozumieć organy państwa i organy samorządu terytorialnego. Szczegółowy zakres pojęcia

„władza publiczna” można zdekodować poprzez analizę nałożonych na władzę publiczną określonych obowiązków

– wyrok TK z 7 stycznia 2004 r., K 14/03

• Pojęcie "władzy publicznej" obejmuje wszystkie władze konstytucyjne państwa lub samorządu, a także inne instytucje, o ile wykonują funkcje

"władzy publicznej" w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji.

Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo zróżnicowane formy aktywności. Wykonywanie takich funkcji łączy się z reguły, chociaż nie zawsze, z możliwością władczego kształtowania sytuacji jednostki

– wyrok TK z 18 października 2005 r., SK 48/03

(20)

Zakres podmiotowy ustawy – organy władzy publicznej

• Ustawodawca nie utożsamił jednak pojęcia „podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej” z pojęciem „organ

administracji publicznej” z art. 1 k.p.a., ale rozszerzył krąg

podmiotów zobowiązanych do udzielenia informacji tak, aby każdy podmiot publiczny, który taką informację posiada, ją udostępnił.

Do ustalenia, czy określony podmiot może być zobowiązany do udzielenia informacji na podstawie ustawy o dostępie (…), konieczne jest zbadanie istnienia dwóch przesłanek:

– czy jest to podmiot wykonujący zadania publiczne,

– czy w ramach wykonywania powierzonych mu zadań publicznych

może wytwarzać lub pozyskiwać informację publiczną.

(21)

Zakres podmiotowy ustawy – organy władzy publicznej

• Organy władzy publicznej będą więc wszystkimi organami funkcjonującymi w ramach władzy:

– ustawodawczej, – wykonawczej i

– sądowniczej (art. 10 ust. 1 Konstytucji RP),

• a także tymi organami, które nie poddają się jednoznacznej klasyfikacji według zasady trójpodziału władz

– Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, – Najwyższa Izba Kontroli,

– Rzecznik Praw Obywatelskich, – Rzecznik Praw Dziecka

– Narodowy Bank Polski.

(22)

Prezydent RP?

poszczególni członkowie Rady Ministrów?

Kancelaria Prezydenta?

kurator oświaty?

dyrektor szkoły publicznej?

 sądy i prokuratura?

organy samorządu terytorialnego?

Zakres podmiotowy ustawy – organy władzy

publicznej

(23)

Osoba pełniąca funkcję publiczną

• Konstytucja nie definiuje pojęcia „osoba pełniąca funkcję publiczną” – chodzi o osoby fizyczne

• Art. 4 ustawy o dostępie (…) nie odwołuje się do pojęcia funkcjonariusza publicznego, nie

utożsamia także „osoby pełniącej funkcję publiczną z funkcjonariuszem publicznym

– definicja w art. 115 par. 13 Kodeksu karnego

– stworzona z uwagi na odmienne zastosowanie

(24)

Osoba pełniąca funkcję publiczną

art. 115 § 19 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, zgodnie z którym osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu

samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub

uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą

Polską umowę międzynarodową

(25)

Kazus 4

• Informacje o wynagrodzeniach osób

pełniących funkcje publiczne

(26)

Kazus 5

• Informacja o wynagrodzeniach urzędników?

(27)

Zakres podmiotowy ustawy-organ

Art. 4. 1. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu

terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują

zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

2. Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), oraz partie polityczne.

3. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.

(28)

Zakres podmiotowy ustawy – organy

samorządów gospodarczych i zawodowych

• Do drugiej kategorii podmiotów wskazanych w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. należą organy samorządów gospodarczych i zawodowych (art. 4 ust. 1 pkt 2).

• Jest to zgodne z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi, że prawo do uzyskiwania informacji obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności samorządu gospodarczego i zawodowego. Art. 17 ust.

1 Konstytucji RP powierza samorządom zawodowym pieczę nad należytym wykonywaniem zawodów zaufania publicznego w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Inne rodzaje samorządów zgodnie z ust. 2 art. 17 Konstytucji RP nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej.

• Samorządy zatem wykonują również w pewnym zakresie zadania

publiczne i wiedza o ich działalności jest niewątpliwie informacją

publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p.

(29)

Kazus 6

• Wysokość honorarium adwokata za szkolenie

aplikantów to informacja publiczna

(30)

Zakres podmiotowy ustawy – organy

samorządów gospodarczych i zawodowych

• Samorząd gospodarczy zrzesza podmioty prowadzące działalność gospodarczą, a przynależność do niego jest dobrowolna.

• Przez działania na rzecz przedsiębiorców samorząd ten ma wspierać rozwój

gospodarczy kraju, nie wykonuje jednak

żadnych uprawnień władczych w stosunku do

osób zrzeszonych.

(31)

Zakres podmiotowy ustawy-organ

Art. 4. 1. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu

terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują

zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

2. Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), oraz partie polityczne.

3. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.

(32)

Zakres podmiotowy ustawy – podmioty reprezentujące Skarb Państwa

Do trzeciej grupy podmiotów należą podmioty wskazane w art. 4 ust. 1 pkt 3-5 ustawy, tj.

podmioty reprezentujące Skarb Państwa lub

osoby albo jednostki organizacyjne wskazane w

tych przepisach.

(33)

Zakres podmiotowy ustawy – podmioty reprezentujące Skarb Państwa

• Podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa – np. Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa [od 1.01.2017 – Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej], por. wyrok NSA z 4 sierpnia 2015 r., I OSK 1639/14, CBOSA

• Państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego.

• Inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu

gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu

przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

(34)

Zakres podmiotowy ustawy – podmioty reprezentujące Skarb Państwa

• Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – jako organ reprezentujący na zewnątrz

państwową jednostkę organizacyjną, posiadającą osobowość prawną –

zobowiązany jest do udzielania informacji publicznej

– Wyrok WSA w Warszawie z 5 lipca 2007 r., II

SAB/Wa 19/07

(35)

Zakres podmiotowy ustawy – podmioty reprezentujące Skarb Państwa

• Art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o dostępie (…) odnosi się do jednostek

organizacyjnych samorządu terytorialnego w wąskim zakresie znaczeniowym tego pojęcia.

• Dotyczy samorządowych jednostek organizacyjnych, które pomimo swojego organizacyjnego wyodrębnienia ze struktury jednostki samorządowej działają w jej imieniu i na jej rachunek.

• Gminne jednostki organizacyjne: żłobek, przedszkole, gminny ośrodek sportu i rekreacji, zakład gospodarowania nieruchomościami.

• Powiatowe jednostki organizacyjne: placówki oświatowo-wychowawcze, biblioteka powiatowa, powiatowy ośrodek dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.

• Na szczeblu województwa samorządowymi jednostkami organizacyjnymi będą m.in.: szkoły artystyczne, domy kultury, galerie sztuki, filharmonie, opery i operetki, wojewódzkie zarządy dróg.

(36)

Zakres podmiotowy ustawy – podmioty reprezentujące Skarb Państwa

Polski Związek Działkowców?

Zrzeszenie Właścicieli Nieruchomości w Warszawie?

Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Warszawie?

publiczne szkoły wyższe?

Spółki komunalne?

 niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej?

osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki

samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego

albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu

przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów?

(37)

Kazus 7

• Informacje dotyczące składu zarządu koła

łowieckiego czy protokołów z posiedzenia

tego zarządu

(38)

Kazus 8

• Spółdzielnie mieszkaniowe

(39)

Kazus 9

• Dyrektor Narodowego Centrum Badań i

Rozwoju

(40)

Zakres podmiotowy ustawy-organ

Art. 4. 1. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu

terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują

zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

2. Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), oraz partie polityczne.

3. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.

(41)

Zakres podmiotowy ustawy- org. związkowe i pracodawców, partie polityczne

• Aby organizacje związkowe i organizacje

pracodawców podlegały obowiązkowi

udostępniania informacji publicznej, muszą

być reprezentatywne w rozumieniu wskazanej

w tym przepisie ustawy z 6 lipca 2001 r. o

Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-

Gospodarczych i wojewódzkich komisjach

dialogu społecznego (Dz. U. z 2001 r. Nr 100,

poz. 1080 ze zm.).

(42)

Zakres podmiotowy ustawy- org. związkowe i pracodawców, partie polityczne

• Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 580 ze zm.) partia

polityczna jest dobrowolną organizacją, występującą pod określoną nazwą, stawiającą sobie za cel udział w życiu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej.

• Partie polityczne wykonują zadania publiczne, dysponują majątkiem publicznym w postaci dotacji podmiotowych i subwencji z budżetu państwa na działalność statutową.

• Wydatki partii politycznej są sprawą publiczną, a informacja na ten

temat podlega – co do zasady – udostępnieniu na zasadach i w trybie

określonych w ustawie o dostępie (…) – wyrok NSA z 18 grudnia 2014

r., I OSK 687/14

(43)

Zakres podmiotowy ustawy-organ

Art. 4. 1. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu

terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują

zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

2. Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozuminstytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), oraz partie polityczne.ieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych

3. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.

(44)

Zakres podmiotowy ustawy – podmioty będące w posiadaniu informacji publicznej

• Z art. 4 ust. 3 u.d.i.p. wynika zasada, że do udzielania informacji publicznej zobowiązane są podmioty będące w ich posiadaniu. W wypadku pojawienia się problemów dowodowych związanych z ustaleniem, czy żądana informacja jest rzeczywiście w posiadaniu podmiotu, do którego skierowano wniosek, przesądzające znaczenie powinno mieć to, czy przedmiot żądania pokrywa się z zakresem działania podmiotu, do którego skierowano wniosek

• Podmiot, który twierdzi, że nie posiada informacji wskazanej we wniosku, powinien twierdzenie to uwiarygodnić. Powiadomienie o nieposiadaniu żądanej informacji powinno zawierać dane pozwalające na ocenę rzetelności takiego twierdzenia. Gdyby bowiem przyjąć, że samo takie twierdzenie zwalnia od zarzutu bezczynności, wnioskodawca byłby faktycznie pozbawiony realnej ochrony (zob. wyrok NSA z 24 listopada 2009 r., I OSK 851/09 , LexPolonica nr 2474778).

• Jeżeli żądana informacja nie znajduje się w posiadaniu adresata wniosku, powinien on zawiadomić o tym wnioskodawcę pismem, co traktowane jest jak czynność materialno- techniczna, na którą nie można złożyć środka zaskarżenia. Wnioskodawcy przysługuje natomiast skarga na bezczynność do sądu administracyjnego . UWAGA! Czynność materialno - techniczna

(45)

Wniosek do podmiotu niewłaściwego

(46)

Wniosek do podmiotu niewłaściwego

• Skierowanie wniosku o udzielenie informacji publicznej do organu niewłaściwego nie może stanowić podstawy do postawienia temu organowi zarzutu bezczynności, zwłaszcza w sytuacji, gdy organ ten podejmuje w sprawie czynności wyjaśniające i udziela odpowiedzi na złożone przez skarżącego wnioski na podstawie dokonanych ustaleń (wyrok WSA w Olsztynie z 7 stycznia 2005 r., II SAB/Ol 53/04, niepubl.).

• Nie ma obowiązku przekazania do podmiotu właściwego - W takiej sytuacji powinno się powiadomić wnioskodawcę, że podmiot nie jest w posiadaniu żądanej informacji. Powiadomienie przybiera postać zwykłego pisma, wysłanego wnioskodawcy w taki sposób i taką drogą komunikacji, jaką wybrał on sam, składając wniosek. W tym zakresie należy postępować w sposób dalece odformalizowany, ale jednocześnie w sposób dający pewność, że informacja dotarła do wnioskodawcy.

"Organ nie pozostaje zatem w bezczynności w sytuacji, gdy poinformuje wnioskodawcę, iż nie dysponuje żądaną informacją publiczną" (wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 marca 2012 r., II SAB/Wa 32/12, CBOSA).

• Brak obowiązku przekazania według właściwości!!!!!

(47)

UDIP A PRAWO PRASOWE

Zajęcia nr 3

(48)

Definicja dziennikarza

Zgodnie z legalną definicją zawartą w art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późn.

zm.), za dziennikarza uznaje się osobę

zajmującą się redagowaniem, tworzeniem lub

przygotowywaniem materiałów prasowych,

pozostającą w stosunku pracy z redakcją albo

zajmującą się taką działalnością na rzecz i z

upoważnienia redakcji.

(49)

Uprawnienia dziennikarza

• Z punktu widzenia formalnego dziennikarze nie posiadają żadnych specjalnych

ustawowych udogodnień czy usprawnień w zakresie prawa do informacji publicznej.

• Wobec wniosków dziennikarskich nie ma

zastosowania specyficzna, przyspieszona czy

ułatwiona procedura postępowania.

(50)

Uprawnienia dziennikarza

• Pozycja formalnoprawna dziennikarzy jako wnioskodawców została zrównana z uprawnieniami innych podmiotów

wnioskujących, co wynika wprost z art. 3a pr. pras.: "W zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się

przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej [...]". "Osoba, która w celach

dziennikarskich chce otrzymać informację publiczną ma takie same uprawnienia w tym zakresie jak osoba działającą na

podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a co za

tym idzie stosuje się w przypadku takiej osoby zapisy ustawy o

dostępie do informacji publicznej" (wyrok WSA w Lublinie z

dnia 23 października 2012 r., II SA/Lu 372/12).

(51)

Dziękuję za uwagę!

Cytaty

Powiązane dokumenty

W konsekwencji przyjętego przez polskiego ustawodawcę mechanizmu łącznika siedziby rzeczywistej i odesłania dalszego do państwa powstania 59 , pod

i Jan B., będący lekarzami stomatologami, prowadzili wspólnie gabinet dentystyczny w ramach spółki cywilnej Piękny uśmiech s.c. Marian W., działając jako wspólnik spółki

• Ustalenie, kto składa wniosek o udostępnienie informacji publicznej, w sensie formalnym nie ma żadnego znaczenia dla dalszego biegu sprawy. • Nie ma takich

Uzasadniając takie stanowisko, sądy wskazują, że jawność i związany z nią dostęp do informacji publicznej mają wymuszać transparentność, uczciwość oraz

Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych

zestaw danych osobowych dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest. scentralizowany, zdecentralizowany czy rozproszony

Ćwiczenia nr 9 BIP - jako forma bezwnioskowego upubliczniania informacji publicznej Określenie prawnie dopuszczanych form upubliczniania informacji na płaszczyźnie wybranych

Określenie zakresu dopuszczalnych form udostępniania wiedzy publicznej w świetle uregulowań ogólnych - ustawy z dnia 6. września