ILUSTROWANY
Wydanie B.Prenumerata +10zł “ dor’*wynosi zł W ćzenie miejscowe
Ceno egzemplarza zł
Pobieranie wyższej opłaty jest nadużyciem
POLSKF
Rok II Centrala telefoniczna IKP w Bydgoszczy 33-41 I33-42 Telefon międzymiastowy 36-00 Rozmównicadla publiczności 19-07
Sekretariat redakcji przyjmuje codziennie od godziny10 do12 Sobota, dnia 14 września 1946 r. Wydawca: SPÓŁDZIELNIA WYDAWNICZA „ZRYW"
Koata PKO ,.ZRYW“ Nr VI-13S PKO IKP Nr VM40
Konto bieżące:Bank Związku Spółek Zarobkowych w Bydgoszczy Nr 249
Wobec nikłych postępów w pracach komisji Koniei^ncji Pokojowej zainteresowane państwa same rozpatrzą kwestie sporne
MdnhzniDwy jugosłowiańsko-włoskie
I Filadelfia dla Polski SpiUWlC THOSIU
Oświadczenie delegata Ameryki
9 września wszedł do Gdyni statek
„Australia Victory" z darami Fila- delfii dla Polski. W czasie uroczy
stości, jaka się z tej okazji odbyła, przemawiał m. in. szef misji UNRRA w Polsce gen. Drury (na zdjęciu mówi do mikrofonu).
Foto-Ars — Gdynia
Anglii! MaiMi
Akcja karna za odmowę6 mieiMio
wypłacenia odszkodo wań w związku z por
waniem brytyjskiego agenta politycznego
LONDYN PAP-ms). Reuter dono
si z New Delhi, że w związku z por
waniem majora Donalda, brytyjskie
go agenta politycznego, gubernator Waziristanu, prowincji granicznej w północno-zachodnich Indiach, zażą
dał od ludności odszkodowania. Żą
danie to spotkało się z odmową. W konsekwencji zbombardowano 6 miejscowości. Zostały one zresztą u-
Polacy na kongresie słowiańskim w St. Zjedn.
WARSZAWA (PAP-ms). Dziś wyjeżdża do Ameryki delegacja ko
mitetu słowiańskiego na kongres słowiański w Stanach Zjednoczo
nych. Na czele delegacji stoi gen Świerczewski. Arka Bożek, który również wchodzi w skład delega
cji, wyjedzie do Ameryki w dniach najbliższych.
Na tropie Degrelle'a
PARYŻ (PAP-ms). Dobrze poin
formowane koła hiszpańskie stwierdzają, że Degrełle spędził noc z 6 na 7 września w miejsco
wości Ondaretti w pobliżu San Se
bastian, gdzie niedawno przebywał generał Franco.
Czarny rynek
pochłania zapasy gotówki
DUSSELDORF (ZAP). Podejmo
wanie wkładów bankowych w kasach oszczędności i bankach północnej Nadrenii przybrało na sile w sposób, notowany tylko w dniach klęski wo
jennej. Wkłady są znacznie mniejsze od podejmowań. Przyczyną tego jest jakoby silny rozwój „czarnego ryn
ku", pochłaniającego zapas? gotówki.
wsprawieodszkodowań wło skich — Memoriał Świa towej Federacji Związków
Zawodowych
PARYŻ (dr). W sprawie granicy j ugosłowiańsko-włoskiej przedstawi
ciel Włoch, Bonomi, oświadczył, iż między rządem jugosłowiańskim a włoskim istnieje zgodność poglądów co do tego, że granice polityczne przebiegać winny wzdłuż granic et
nicznych i że wola ludności musi być wzięta pod uwagę. Z tego powodu rozpoczęły się wślad za bezpośredni
mi rozmowami austriacko-włoskimi
— rozmowy jugoslowiańsko-włoskie.
Jugosłowianie w rozmowach tych proponują, by strefa Triestu była łącznie zarządzana przez Jugosłowian i Włochów, z pominięciem wszelkich innych krajów, jak również stwo
rzenie samorządu dla tych stref. Po
za tym rozpatruje się sprawę ewen
tualnego plebiscytu w prowincji We
necja Julia.
w Indiach
przednio ew’akuowane, tak, że akcja karna wyrządziłaby jedynie szkody materialne, gdyby nie przypadkowe 3 ofiary w ludziach.
Ostra polemika Gromyko - Cadogan w sprawie
wojskbrytyjskichwGrecji
Posiedzenie Rady
Nar. Banku Polskiego
WARSZAWA (PAP-ms). W dniu 11 września rb. odbyło się w War
szawie w obecności ministra skar
bu pierwsze posiedzenie rady Na
rodowego Banku Polskiego z pre
zesem Banku, Edwardem Drożnia- kiem, członkami rady i zarządu Banku. Po zagajeniu i przyjęciu ślubowania prezes Drożniak wy
głosił przemówienie.
Dary Filadelfii dla Polski
Kiedy Amerykanief opuszcza Austrię ■
WIEDEŃ (PAP-ms). Amerykań
skie władze wojskowe zawiadomiły rząd austriacki, że oddziały amery
kańskie stacjonujące w Austrii opu- Uroczysty moment podpisywania na statku „Australia Victory" odbioru szcaą ten kraj w 4 miesiące po pod- ładunku przez min. Kturyłowiaza t gaa. Drury. fjfuto-Ars Gdynia) ptwuwn traktatu pokojaweąp.
Tak samo toczą się bezpośrednie rozmowy między Węgrami a Czecho Słowacją w sprawie granic i mniej
szości. Czechom chodzi o poprawienie granicy koło Bratysławy i wysiedle
nie Węgrów z niektórych części Sło
wacji.
Na posiedzeniu komisji ekonomicz
nej dla Włoch przedstawiciele po
szczególnych państw zgłaszali i uza sadniali swe pretensje reparacyjne.
Norwegia zażądała 20 milionów do
larów. Egipt 10 milionów funtów egipskich. Delegat Abisynii pod
trzymywał żądania swego kraju w sprawie uzyskania od Włoch odszko dowań w wysokości 184 milionów funtów szterlingów. Delegat Fran
cji biorąc pod uwagę zły stan gospo
darczy Włoch i chęć utrzymania do
brych stosunków francusko-włoskich oświadczył, iż Francja ogranicza swe żądania do minimum.
Delegat amerykański podkreślił, że Stany Zjednoczone od chwili za
wieszenia broni udzieliły Włochom pomocy w wysokości 1 miliarda do
larów. „Żądamy, aby ciężar odszko
dowań włośkich nie spoczywał na nas, — oświadczył delegat — nie chcemy, aby pomoc, jaką udzielamy Włochom przeszła tylko przez ten kraj i utknęła w innych krajach Rzecznik rządu włoskiego oświadczył, że łączna suma odszkodowań nie po
winna przekraczać sumy 50—70 mi
lionów funtów i Włochom powinno się udzielić 5-letniego moratorium.
(Dokończenie na str. 2-giej).
Wytworzona sytuacja pro wadzi do walk na pograni czu albańsko - greckim — oświadczył delegat radziecki
LONDYN (ms). Na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa sir Aleksander Cadogan wystąpił w ostrych sło
wach przeciw zarzutom Gromyka w sprawie obecności wojsk brytyjskich w Grecji. Przemówienie swe wygło-
Entuzjazm niemiecki po mowie Bymesa
STUTTGART (PAP-ms). Na kon
ferencji prasowej przedstawiciele Bawarii, Hesji i Wirtembergii wy
rażali się z entuzjazmem o mowie min. Bymesa. Stwierdzono, że bez odzyskania ziem straconych na ko
rzyść Polski, Niemcy nie będą mo
gły stać się państwem demokratycz
nym. W odpowiedzi na zapytanie je
dnego z dziennikarzy w sprawie Za
głębia Saary odpowiedziano, że Francja nie ma żadnych powodów do obaw.
Radzieckie dzieła sztuki
wracają do ZSRR
HAMBURG (ZAP). Z Monachium wyjechał do ZSRR transport z ra
dzieckimi dziełami sztuki, zrabowa
nymi przez Niemców na terenie Zw.
Radzieckiego w czasie ostatniej woj
ny. Transport zawiera 1.178 zabyt
ków, w tym szereg cennych arcydzieł z XV i XVI stulecia.
Nota brytyjska do Danii
w sprawie południowego Szlezwiku
LONDYN (PAP-ms). Dzienniki brytyjskie omawiają tekst noty rzą
du brytyjskiego do Danii w spra
wie południowego Szlezwiku. Rząd brytyjski proponuje rządowi duń
skiemu wysunięcie wniosku w spra
wie zatwierdzenia granicy po prze
prowadzeniu plebiscytu lub wymiany ludności między Danią a południe wym Szlezwikiem. Jeżeli Dania wy
razi na to swą zgodę, rząd brytyjski przedstawi sprawę innym państwom dla rozpatrzenia. Jeżeli Dania nie przejawi ochoty do takiego załatwie
nia sprawy winna zaprzestać miesza
nia się do spraw obywateli niemiec
kich pochodzenia duńskiego zamie
szkałych w Szlezwiku.
sił po wystąpieniu delegata radziec
kiego, który popierał skargę Ukra
iny przeciwko Grecji i twierdził, że wojska brytyjskie przebywają w [Grecji nielegalnie, bo jakkolwiek zo
stały zaproszone przez rząd grecki, obecność ich w Grecji nie jest for
malnie uzasadniona. Wytworzona sy
tuacja prowadzi do walk na pogra
niczu albańsko-greckim. Gromyko za
pytał:
— Do jakich rozmiarów sytuacja w Grecji ma nabrzmieć, aby zasłu
żyła na uwagę Rady Bezpieczeń
stwa?.
Cadogan odpowiedział, że delegat Ukrainy nie potrafił uzasadnić swych bezpodstawnych zarzutów (?) i za
kończył swe przemówienie powtórze
niem uwagi delegata Ukrainy, że współpraca między mocarstwami jest główną gwarancją pokoju, doda
jąc: o ile współpraca ta oznacza konsultację i współdziałanie a nie wysuwanie nieuzasadnionych oskar
żeń.
Więcej serca dla repatriantówMówiąc o Ziemiach Odzyska
nych, nie możemy nie dotknąć wrażliwego tematu repatriantów.
Obok ludzi na wysokim poziomie moralnym, o wypróbowanym pa
triotyzmie i ofiarnej pracy wokoło zagospodarowania ziem zachod
nich, na ziemie te przybyli również ludzie o słabych charakterach nie
kiedy zdemoralizowani przez wojnę i ciężkie przejścia osobiste.
Na tym tle dochodzi do częstych zadrażnień z ludnością osiedleńczą z centralnej Polski i autochtonami.
Były chwile, kiedy zdawało się, że dojdzie do otwartego konfliktu po
między jedną i drugą grupą osie
dleńczą. Zwłaszcza szkodliwe było nieprzejednane początkowo stano
wisko repatriantów ze Wschodu, a nawet niektórych urzędników ad
ministracji polskiej, wobec tubyl
ców, których bojkotowano i okra
dano bezlitośnie jako rzekomych Niemców
Na szczęście władze polskie nie tolerują dziś tego szkodliwego sta
nu rzeczy. Oczywiście zdarzają się jeszcze wypadki złego traktowania tubylców, zwłaszcza gdzieś na od
ludziu — należą one jednak już do rzadkości.
Ostatnio ukazały się zarządzenia władz centralnych, nakazujące roz
toczenie opieki nad ludźmi, którzy nie z własnej winy słabo władają językiem polskim i nie z własnej winy nie posiadają dostatecznego uświadomienia narodowego. Dłu
goletnia niewola i potworny wprost naoisk germanizacyjny pozostawi
ły niekiedy głębokie ślady w du
szy autochtonów.
Nie mniej serdecznie należy u- stosunkować się do ogółu repa
triantów, którzy na Ziemiach Od
zyskanych stanowią 30% ludności polskiej. Ludzie ci przez swój po
wrót do kraju dowiedli patriotycz
nego i aktywnego ustosunkowania się do nowej Polski. Dla powzię
cia decyzji powrotu do kraju, zwłaszcza z Zachodu, musieli zwal czyć silne opory. Niekiedy powrót do kraju zdawał im się na skutek propagandy antypowrotowej wprost szaleństwem. Tacy ludzie są niewątpliwie cenym wkładem do obecnego stanu zaludnienia, który tak wielkie straty poniósł w związ
ku z wojną i eksterminacyjną po
lityką okupanta.
Repatriant jest elementem gospo
darczo słabym, oderwanym od swego warsztatu pracy — potrze
buje więc i musi otrzymać wszelką możliwą pomoc ze strony władz państwowych dla ułatwienia mu jak najszybszego włączenia się w twórczy proces gospodarczy.
Dlatego powitać należy z uzna
niem okólnik Ministerstwa Ziem Odzyskanych do władz administra
cyjnych, w którym to okólniku na
kazuje się urzędnikom ustosunko
wać jak najżyczliwiej do repatrian
tów. Inne ustosunkowanie się bo
wiem do repatriantów wywołać musiałoby wśród nich atmosferę zawodu, goryczy i przygnębiania, co osłabiłoby zbiorowy wysiłek od
budowy. Przede wszystkim nie wolno zatruwać ludziom życia przez skomplikowaną biurokrację, która najczęściej wypływa z nieudolno
ści urzędnika. Odsyłanie petenta od Annasza do Kajfasza, wynika najczęściej z chęci pozbycia się trudu załatwienia sprawy lub z niedorośnięcla do zajmowania da nego stanowiska. A już zbrodnię wobec Narodu i Państwa popełnia urzędnik. który zniederpliwiosw-
Wybuch 150 ton dynamitu
mu. bezradnemu repatriantowi o- żwiadcza: „Poeoście właściwie wracali!"
7aleŻy..^“,yć'Jby ?re!cłą dostarczy 160000 m. sześć, materiałów budowlanych
iif>nn nkńlnilca Ministerstwa Ziem *•**«••*—• j tniego okólnika Ministerstwa Ziem
Odzyskanych przejęli się głęboko wszyscy urzędnicy na Ziemiach Odzyskanych. Wiele wtedy zmieni się na lepsze.
Odkrycie osady prapolskiej
POZNAN (PAP-ms). Instytut Badania Starożytności Słowiań
skich sygnalizuje o odkryciu w Ja- wornicach pow. laskim resztek o- sady prapolskiej z drugiego okresu wczesnohistorycznego (800—950 przed Chrystusem). Odkopano m.
in. zachowane zwały zwęglonych belek dębowych, bruku kamienne go, ułamki naczyń glinianych, po
zwalające stwierdzić wysoki, jak na owe czasy, poziom życia mie
szkańców tych ziem.
PRAGA (PAP). W jednym z ka
mieniołomów w Czechosłowacji prze
prowadzony ma być przy jednorazo
wym użyciu 150 ton dynamitu wy
buch, który według obliczeń dostar
czy 160 tysięcy m. sześć, kamienia
do budowy zapór wodnych i mo
stów w Czechosłowacji. Do przewie
zienia tego materiału użytych zosta
nie 500 pociągów towarowych po 50 wagonów każdy.
Obowiązek pomocy sąsiedzkiej
Wystawa dorobku
rybołówstwa morskiego
GDYNIA (PAP-ms). W Gdyni otwarta została wystawa rocznego dorobku rybołówstwa morskiego.
Wśród eksponatów zwracają uwa
gę kutry i łodzie rybackie z peł
nym wyposażeniem. Wystawę, otwartą pod protektoratem min.
żeglugi i handlu zagr. Stefana Ję- drychowskiego, zwiedził premier OsóbkaMorawski w towarzystwie wicewojewody gdańskiego, Gadom
skiego.
przy zbiorach i zasiewach
WARSZAWA (PAP-ms). Min.
Roln. i Reform Rolnych zarządziło, że wszystkie gospodarstwa rolne dy
sponujące sprzężajem, narzędziami rolniczymi lub siłą roboczą, po prze
prowadzeniu niezbędnych robót przy Zbiorach i zasiewach we własnym gospodarstwie, podlegają obowiązko
wi udzielenia pomocy sąsiadom. W wyjątkowych wypadkach wójt lub starosta powiatowy może, w porożu-
mieniu z przewodniczącym RN, za
rządzić obowiązek pomocy sąsiedz
kiej nawet przed wykonaniem prac w gospodarstwach, obowiązanych do pomocy. Konieczność udzielania po
mocy sąsiedzkiej stwierdza i o jej rozmiarach decyduje wójt lub staro
sta powiatowy w porozumieniu z przewodniczącym gminnej lub powia
towej RN.
Dr.Jakymowiczprzedsqdem
MisjabrytyjskawNiemczech
BERLIN (PAP-dr). Z Hamburga donoszą, że przybyło tam samolo
tem z Londynu 8 członków parla
mentu brytyjskiego, celem zazna
jomienia się z sytuacją w brytyj
skiej strefie okupacyjnej. Podczas 3-dniowego pobytu misja ta spot
kała się z burmistrzem Hamburga, z urzędnikami administracji nie
mieckiej i z przywódcami związ
ków zawodowych.
Nacjonalista ukraiński współdziałał z Niemcami powodując śmierć i szykanując wielu Polaków
niemieckich sukcesów wojennych posunięć władzy.
Jakymowicz należał również w roku 1943 do nacjonalistycznej or
ganizacji ukraińskiej „banderow
ców", działającej na szkodę Naro
du Polskiego.
W sprawie Jakymowicza, która wzbudziła silne zainteresowanie o- pinii krakowskiej, zeznawać bę
dzie ponad 60-ciu świadków dowo dowych.
Nowe państwo |
Reńskie ■
MOGUNCJA (ZAP). Reuter dono
si na podstawie wiadomości otrzy
manych z autorytatywnych źródeł, że rząd francuski idąc za przykładem brytyjskiego ma zamiar stworzyć nowe państwo ze stolicą w Moguncji, które obejmowałoby Nadrenię, Hes
sen-Nassau i Pfalz.
KRAKÓW (PAP). Przed Specjal
nym Sądem Karnym w Krakowie rozpoczęła się rozprawa przeciwko dr Julianowi Jakymowiczowi, b.
kierownikowi kliniki chirurgicznej U. J. z czasów okupacji. Jakymo- wicz, nacjonalista ukraiński i wróg Polaków, współdziałał z Niemcami w ich polityce eksterminacyjnej, powodując śmierć szeregu osób przez dokonywanie nanich operacji chirurgicznych, przy udziale stu
dentów niemieckich. Jakymowicz obchodził się ponadto brutalnie z polskimi pacjentami na klinice szykanując ich, bijąc po twarzy i lżąc, pobierał on od chorych Pola
ków wygórowane opłaty za lecze
nie, trudnił się donosicielstwem itd. Manifestował on poza tym gorliwie swe nastawienie pronie
mieckie, wyrażając zadowolenie z
i
Bezpośrednie rozmowy jugosłowiańsko-włoskie i
Dokończenie ze strony 1-ej. <
Odszkodowania powinny być ograni-/z dostawami UŃRRA ze wszysfr*
czone do krajów, które doznały bez, /kich pięciu części świata.
pośrednich szkód. r\ ° Berna przybył poseł i mint- Komisja prawnicza konferencji pa-g*-x ster pełnomocny ZSRR Ana- ryskiej zajmowała się wnioskiem Au-Stol Kolaszenko.
stralii w sprawie utworzenia między ficjalnie donoszą, że Czecho- narodowej instytucji obrony praw^Cy Słowacja została przyjęta do człowieka. Sprawa ta zostanie praw-|gwjatowej organizacji dla spraw dopodobnie odesłana do rozpatrzenia/! ^ywnościowo-rolniczych.
przez ONZ. / ę trajk funkcjonariuszy instytn- PARYŻ (PAP-ms). Wszystkie ko-/*-) cjj publicznych we Włoszech misje konferencji paryskiej ze wzglę ^północnych rozszerza się na Wło- du na nawał prac prowadzić będą/chy południowe. Włoska federacja urzędowe czynności nawet w godzi-| pracy stwierdza, te jeżeli rząd nie nach nocnych. Na posiedzeniu komi-/zgodzi się na powszechną podwyt- sji polityczno-terytorialnej dla Buł /kę poborów, strajk może się rozsze- garii delegat Stanów Zjednoczonych/rzyć na cały kraj.
oświadczył, iż rząd jego nie jest w/ D ezdomni londyńczycy w dalszym stanie uznać pretensji Bułgarii do^J-5 ciągu zajmują niezamieszkałe Morza Egejskiego. Delegat Ukrainy/bloki. Ostatnio zajęto ogromny bloik, poparł Bułgarię twierdząc, że nie-jęty w czasie wojny przez perso- uwzględnienie wniosku Bułgarii mo-|nel RAF ,i opróżniony parę miesięcy że pociągnąć za sobą niepożądane jętemu.
następstwa. Roszczenia Bułgarii są/ rasa brytyjska podkreśla z za- tym bardziej uzasadnione, że parali j dowoleniem fakt nawiązania tują greckie tendencje ekspansyjne.^ stosunków handlowych między Wiel- światowa federacja związków za-*Jką Brytanią a Związkiem Radziec- wodowych złożyła na ręce delegatów^1 kim, wyrażając riadzieję, że w ślad konferencji memoriał w sprawienia tym nastąpi również polepszenie swobodnego działania związków za-/się stosunków politycznych.
wodowych w Grecji, światowa Fede-^ rj jugosłowiański uzgodnił swe racja protestuje przeciwko terrorowi/Z\ stanowisko z rządem Stanów w Grecji i proponuje wysłanie spe /Zjednoczonych w sprawie odsżkodo- cjalnej komisji śledczej złożonej z^wań z tytułu śmierci pasażerów sa- delegatów państw i delegatów związ-źmolotu amerykańskiego w czasie ka- ków zawodowych. Memoriał wyraża ^tastrofy nad terytorium Jugosławii, nadzieję, że stwierdzone fakty poz-/p„. jjarwjnje n* Śląsku Cieszyń- wolą konferencji podjęcie krokówS W skim zorganizowały władze cze- dla umożliwienia swobodnej działał-/^ ob6z kamo-wychowawczy, prze- nosci greckich związków zawodo j^-^y dla uchylających się
w?'ch- /od obowiązku pracy. Jest to pierw-
gszy tego rodiaju obóz w Czechosło- /wacji.
Sisiatu fuUuu t-neryzacfi
« no końca sierpnia br. przybyto /■L--' do portów polskich 753 statki
Rado kontrolna w Berlinie;P... .ii. i dzynarodowego w Norymberdze
Obraduje W sprawie wydobycia węgla poświadczył, że wyrok na 21 przestęp-
^•ców wojennych transmitowany bę- BERLIN (ZAP). W Berlinie od-1 misje koordynacyjne, których zada-/dzie przez stacje telewizyjne.
Zwiększenie
przydziałów żywnościowych w Niemczech
HAMBURG (ZAP). W angielskiej strefie okupacyjnej w 29 okresie przydziałowym racje żywnościowe będą podwyższone o 500 g chleba i 250 g innych środków odżywczych.
Przydziały specjalne w wielkich miastach w ilości 200 kalorii dzien
nie będą dalej zachowane tylko w formie przydziałów chleba, a nie mięsa i tłuszczu, jak dotychczas.
We francuskiej strefie okupacyjnej po ostatnim podwyższeniu racji chle
ba z 250 na 300 g nastąpi dalsza podwyżka do 350 g chleba dziennie.
Marszałek Montgomery
w Stanach Zjednoczonych
NOWY JORK (PAP-dr). Mar
szałek Montgomery, szef sztabu gen. imperium bryt, przybył z Kanady do Nowego Jorku. Jest to pierwsza jego wizyta w USA.
Marszałek wypowiedział się za ści
słą współpracą wojska amerykań
skiego z brytyjskim.
misje koordynacyjne, których zada-^dzie preez stacje telewizyjne, niem będzie kontrola rozdziału węgla / ___ i«_ ™
i stosowanie jak najpraktyczniej./nnnistenatay w Egipcie szych metod przy jego rozprowadzę-P^oąga się. Oetatnm premier niu oraz składanie miesięcznych spra^^du egipskiego udał się na wyspę wozdań, dotyczących wydobycia wę- 5Rodos, celem odbycia konferencji z
gla. /królem Farukiem.
Ażeby zwiększyć eksport oraz za-^rizj Berlinie daje się zauważyć lek- spokoić w większym stopniu zapo-/ VV ki zanik przestępczości, o ile trzebowanie wewnętrzne, komisje ko-Schodzi o zbrodnie. W sierpniu popeł- ordynacyjne mają opracować plan|niono w Berlinie 11 morderstw wo- intensywniejszej eksploatacji węgla. 16 w Rpcu j 24 w czerwcu.
W celu zwerbowania rekrutów do ko-/ . , , , . . . . — palń przewiduje się dla nich specjał.^ J merykansk! szef sztabu w Eu- ne przydziały tytoniu, piwa i alko-jź ropie, gen. Clarence Jugner- holu, a poza tym urlop specjalny i^new oświadczył w Frankfurcie, że polepszenie warunków mieszkanie-/do 1 lipca 1947 r. armia Stanów
wych gZjedn. na całym świecie bedzie
x ^prawdopodobnie wynosiła 1.570,000
La 6uard:a w sprawieły się na przyjęcie uchodźców. Zwoi obradujące w Genewie, kon- utliośźtśw<=~
niłem oficerów łącznikowych polskich^tynuuje swe prace. Ostatnio na i jugosłowiańskich, gdyż rola ich by-^ porządku obrad była sprawa zje- ła niewłaściwa. Nie można bowiem^dnoczenia wszystkich sił, które u- oczekiwać, by te osoby namawiały^znają służbę dla pokoju,
uchodźców do powrotu do kraju, je-^ irr onstytuanta włoska wznowiła śli sami wrócić do niego nie chcą.54\ SWe obrady.
Zdaniem La Guardia istnieje za dużo^ odsekretarz stanu dla spraw komitetów, zajmujących się sprawą/./ przemysłu w wywiadzie z uchodźców, przez co wysiłki te są^przedgtawjejejem Associated Press rozproszkowane. Powstać winien tyl-/ stwierdził, że liczba bezrobotnych ko jeden komitet przy ONZ. 4we wioszech w czasie nadchodzą
cej zimy osiągnie cyfrę 2 i pół mi-
Apel Bevina na konferencjipilona.
Ostatnie transporty jeńców
BERLIN (ZAP). W poniedziałek do obozu w Gronenfelde koło Frank
furtu n/Odr. nadszedł znów tran
sport 5.500 jeńców wojennych z Ro
sji. Powrót ostatnich jeńców spodzie
wany jest z końcem przyszłego ty
godnia. Dzięki przyspieszeniu tran
sportu w ostatnim czasie repatria
cja 120 tys. jeńców niemieckich, obli
czona początkowo na czas do 15 paź
dziernika, zostanie w najbliższym czasie zakończona.
było się zebranie Rady Kontrolnej w sprawie wydobycia węgla.
Uchwałą Rady utworzone będą ko-
ifloiki nie ndiieli Ulwom krtiii
WASZYNGTON (PAPms), Rze
cznik departamentu stanu oświad
czył, że rząd Stanów Zjednoczonych
Miniatury
Dachau i Buchenwaldu
BERLIN (ZAP). We Freibergu o- twarto wystawy miniatur, będących wierną kopią obozów koncentracyj
nych w Dachau i Buchenwaldzie. Da
wny więzień, który długie lata spę
dził w obydwu obozach opowiada zwiedzającym swoje przeżycia, ażeby im uprzytomnić okrucieństwa obo
zów. Statystyki i plany uzupełniają
wbrew pewnym informacjom ze źró
deł zagranicznych, nie ma zamiaru udzielić Węgrom nowych kredytów.
W dniu 25 kwietnia Węgry otrzyma
ły 25 milionów dolarów, a 16 sierpnia przez komisję likwidacyjną uzyska ły materiały za sumę 5 milionów do
larów.
NOWY JORK (dr). La Guardia wygłosił po powrocie do Ameryki przemówienie, w którym zilustrował los uchodźców. Jestem za tym, — po- wyśtawę^która*—jak"twierdźą”Ni*em- wiedział La Guardia — by wszystkie cy _ jest bardzo pouczająca. kraje, nie wyłączając mojego, zgodzi-kraje, nie wyłączając mojego, zgodzi-
W związku z wzmożeniem aktów terroru
obławy w Palestynie trwaja
JEROZOLIMA (PAPms). We wtorek stwierdzono oficjalnie w Je
rozolimie, że 101 żydów zostało tam zatrzymanych i wysłanych do obozu dla internowanych w celu dalszego zbadania w związku z atakami ter
rorystycznymi w Tel-Avivie. Cztery kobiety żydowskie zostały zatrzymane w odległości 25 mil na południe od Haify, ponieważ nie chciały się wy
legitymować. Dwóch mężczyzn 'zosta
ło rannych, gdy sprzeciwiali się re
wizji, jaką mieli przeprowadzić żoł
nierze brytyjscy.
LONDYN (m-s). Konferencja „0- krągłego Stołu" trwa w dalszym cią gu. Przewiduje się, że przywódcy A- rabów palestyńskich przystąpią do udziału w obradach konferencji. Na
tomiast przedstawiciel Agencji Ży
dowskiej, Goldman, oświadczył, że Żydzi wezmą udział w konferencji tylko wtedy, gdy bazą dyskusji bę
dzie projekt podziału Palestyny, o- pracowany przez Żydów.
Abonuicie || ig'
„Okrągłego Stołu"
JEROZOLIMA (PAP-ms). Po za
kończeniu tajnej części obrad kon
ferencji palestyńskiej wydano komu
nikat, w którym przytoczono mowę Bevina pod adresem delegacji arab
skiej. Min. Bevin prosi, aby trakto
wano zagadnienie palestyńskie z szerszego punktu widzenia, ponieważ omawiane sprawy odbijają się szero
kim echem w całym świecie.
godz. 17.45 po krótkich cierpieniach, W dniu 11. 9. 1946 r. o godz. 17.45 po krótkich cierpieniach, opatrzony ostatnia Komunią św., zasnął w Bogu w swej umiłowa
nej Ojczyźnie najdroższy mąż, najukochańszy, nigdy niezapomniany ojczulek i brat
Sianirlaw Rymkiewicz
emeryt. Komisarz Straży Więziennej w Fordonie w 79 roku swego pracowitego, znojnego i pełnego poświęcenia życia. W głębokim smutku pogrążona
5685 żona, córka, syn, brat i rodzina.
Pogrzeb odbędzie się w sobotę, dnia 14. 9. 48 r. o godz. 15-tej z kaplicy cmen
tarza Polskiej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej przy ul. Zaświat 6 w Bydgoszczy
i. p.
„Mgliilm
Wyniki nocnej obławy w mieszkaniachiinli
wojskowych armii okupacyjnejREGENSBURG (ZAP). Władze policyjne chcąc zwalczyć nierząd nie
mieckich dziewcząt, zwanych już po
pularnie „czekoladowymi dziewczęta mi", przeprowadza nocne obławy w mieszkaniach zajmowanych przez wojskowych armii okupacyjnej. Po-
wyniki. Okazało się, że żołnierze sto
sują coś w rodzaju „małżeństwa na próbę". Władze policyjne naturalnie nie mogły im tego zabronić. Wobec tego jednak, że na 41 tych „żon" 38 było wenerycznie chorych, zabrano je do zakładów leczniczych.
ODBUDOWA WAŻNEJ UNII KOLEJ.
GDAŃSK (dz). Na terenie woje
wództwa gdańskiego kontynuowana jest odbudowa linii kolejowej Mal
bork — Kwidzyn i to na odcinku Kwidzyn — Sztum. Odbudowa po
stępuje równolegle z odbudowę od
cinka Gardeja — Kwidzyń. Po ukoń
czeniu prac nastąpi otwarcie bezpo
średniej komunikacji Toruń — Gru
dziądz — Kwidzyń — Malbork — Elbląg, a oddany już do użytku most pod Opaleniem usprawni połączenie Gdańska ze wspomnianymi miasta-
ILUSTROWANY KURIER POLSKI
Miasto, które Hitler chciał uczynię stolica świata
Oblicze powojennego Berlina
Krzywdzące zarządzenieWojewoda szczeciński znosi Ł zw. angielską sobotę
Stolica Niemiec żyła niegdyś bar
dzo szeroko. Wiedzieli to wszyscy, zwłaszcza że Niemcy nie zapominali rozpisywać się o tym przy każdej sposobności. Berlin przed wojną bił pełnym tętnem, a z chwilą wybuchu wojny Hitler z całym naciskiem o- świadczał, że stolica niemiecka prze
trwa wszystko i wybije się na pierw
sze miejsce pośród wszystkich wiel
kich miast świata.
A oto jak wygląda dzisiaj
„pierwsze miasto świata". to Spacerując po ulicach Berlina można zaobserwować różne charak
terystyczne dla czasów powojennych zjawiska. Z powodu braku pojazdów
i utrudnionej komunikacji, panuje przeważnie ruch pieszy. Ruch ten odbywa się wśród ruin zburzonych domów. Na skrawkach oczyszczo
nych od gruzów, ludzie uprawiają warzywa. Tu i ówdzie wśród ruin zauważyć można klatki z drobiem.
Berlińczycy rzucają się łapczywie na każdy transport dzienników angiel
skich, drukowanych na cienkim pa
pierze (aby przy transporcie samolo
tami zmniejszyć jak najbardziej ich wagę). Nie kupują ich jednak, aby czytać, lecz po prostu dlatego, że pa
pier ten służy im do skręcania pa
pierosów. Bibułki papierosowe są bowiem rzadkością.
Sklepy berlińskie świecą pustkami.
Nawet przedmioty codziennego użyt
ku. np. szczotki do zębów, są nie do nabycia. To samo jest z grzebienia
mi. Wyroby perfumeryjne, jeśli je można gdzieś spotkać, są ostatniego gatunku, W aptekach, prócz aspiry
ny, nie ma innych medykamentów.
Najczęściej w sklepach i na stra
ganach nabyć można tzw. artykuły pamiątkowe, widokówki, papielnicz- ki z widokami miast niemieckich itp.
przeznaczone przeważnie do nabycia dla zwiedzających miasto cudzoziem
ców.Na wystawach sklepów i zakładów fotograficznych widnieją zdjęcia i portrety żołnierzy amerykańskich i innych. Kwiaciarnie zieją pustkami, gdyż w oranżeriach uprawia się prze
de wszystkim jarzyny.
Jeśli chodzi o liczbę Niemców, dzi
siejszych mieszkańców Berlina, nie można jej ustalić z całą dokład
nością. Wiadomo tylko, że na tere
nie miasta wydano 3 miliony kart żywnościowych. Nie znaczy to jednak, że nie ma więcej Niemców.
Wielu z nich nie zabiega o przydział żywności i utrzymuje się własnymi
„środkami", czyli żyje z nielegalnego handlu i spekulacji, sprzedając i ku
pując wszystko, co się im nawinie pod rękę.
System kartkowy jest poważnie skomplikowany i zawiera wiele róż
nych kategoryj i podkategoryj. Nie
które przydziały są bardzo niewiel
kie. Np. miesięczny przydział papie
rosów wynosi 18 sztuk.
Największy handel, jaki kwitnie, to handel starzyzną. Ponieważ ma
teriały ubraniowe są niezwykłą rzad
kością, na rynkach tu i ówdzie
Warzywa wśród ruin — Dzienniki angielskie na bibułki do papierosów — Nielegalny handel i spe
kulacja — Kwitnie handel starzyzną, gdy noc na- stanie... — „Pierwsze miasto świata**
„kupcy" wystawiają ubrania okazyj
ne, najczęściej przerobione z mun
durów wojskowych. Ceny tych ubrań są bardzo wygórowane.
Niektóre magazyny wystawiają na sprzedaż protezy. Kosztują one jednak olbrzymie sumy. To też nie-
szczególnego wyrazu życia. Z nasta
niem jednak nocy oblicze jego zmie
nia się natychmiast Dancingi i ka
barety „pracują" pełnym tempem.
Czarny handel różnymi artykułami wzbiera również na sile. Do tego przyłączają się strzelaniny, napady mieccy inwalidzi wojenni przeważnie
posługują się szczudłami.
Podczas dnia Berlin robi raczej wrażenie miasta spokojnego i bez
i morderstwa.
Jak widać Berlin, wybił się pierwsze miasto świata, ale...
względem rozkładu życia.
podna
Warszawa przed 6-ciu lały
Niemcy wdzierają się na przedmieścia Warszawy.
Krach na giełdzie i strajki zagrażają przemysłowi
HaialislrajkDWwAwKE
„New York Times" zmniejszył swąobjętośćz 48 na 12stronNOWY JORK (PAP-ms). Sytuacja strajkowa w Stanach Zjednoczonych jest nadal zaostrzona. Strajk mary
narzy trwa w dalszym ciągu, unie
ruchamiając w portach setki statków handlowych. Natomiast nadchodzą wiadomości o rychłym zakończeniu strajku kierowców samochodów cię
żarowych.
Poza tym zapowiadany jest strajk pracowników kolei podziemnej w Nowym Jorku oraz strajk pracow
ników elektrowni w Pitsburgu.
Dzienniki w Nowym Jorku pojawiły się w zmniejszonej objętości.
„New York Times", mający prze- ciętnie 48 stron, zmniejszył swą ob
jętość do 12 i zapowiada dalsze ogra-
cie 2.000 sklepów spożywczych. Krach na giełdzie i strajki zagrażają nie
którym gałęziom przemysłu we wschodnich stanach USA. Działacze związkowi zapowiadają domaganie się lepszych warunków płacy i pracy dla robotników.
Biuro Stabilizacji Płac odrzuciło żądania podwyżki płac marynarzy.
Zniżka kursów na giełdzie nowo
jorskiej i ożywiony ruch sprzedażny, który rozpoczął się w poniedziałek ub. tygodnia, trwają nadal. Akcje straciły od 1—12 dolarów na kur
sie. Trzy miliomy akcji zmieniło wła
ścicieli
CZYTA.TCIE
SŁUPSK (K). Ukazało się za
rządzenie woj. szczecińskiego, zno
szące na terenie całego wojewódz
twa tzw. angielską sobotę. Dotych
czas pracownicy umysłowi po
szczególnych urzędów pracowali w sobotę o jedną i pół godziny krócej, obecnie na skutek powyższego za
rządzenia pracować będą do godz.
15, jak w każdy inny dzień tygo
dnia.
Wywołało to wśród szerokich rzesz urzędniczych słuszne rozgo
ryczenie, gdyż przy nieco skróco
nym czasie pracy w soboty, mieli jedyną możliwość załatwienia róż
nych swoich spraw osobistych i rodzinnych, na co brak czasu w ciągu tygodnia. Biorąc rzecz ści
śle dla urzędników nie istnieją go
dziny pracy, gdyż żaden z nich nie
może odejść od biurka, jeśli nie wykonał tego, co mu powierzono, bez względu na to czy jest to godz.
15 czy 22, co niestety bardzo czę
sto się zdarza. Nie upominają się o dodatkowe wynagrodzenia, jak również nikt im nie płaci za peł
nione 8 godzinne dyżury, bez wzglę du na dzień powszedni czy świąr teczny. Wypełniają swe obowiązki gorliwie często dosłownie o gło
dzie i chłodzie i gdy tego zajdzie potrzeba — o każdej porze dnia i nocy, to też to ostatnie zarządzenie Wojewody z wielkim żalem trakto
wane jest nie' tylko jako wysoce krzywdzące, ale też uważane jest za okazanie im braku uznania dla ich pełnego poświęcenia, wysiłku i trudu.
Deszcze przeszkadzają w żniwach
25 procent zbóż uległo zniszczeniu
WEJHEROWO (ab). Padające deszcze w okresie żniw spowodo
wały, że nie udało się zebrać wszystkiego z pól. Około 25°/«
zbóż przeważnie jarych uległo zro
śnięciu i zgniciu. Najwięcej ucier
piał majątek Selbowo pod Puckiem, prowadzący doświadczalną hodo
wlę nasion zbożowych.
Omłoty natomiast wykazują nie
co lepsze rezultaty, niż w ub. ro
ku. Z hektara otrzymuje się 6—8 kwintali ziarna. W dalszym cią
gu padające deszcze nie pozwolą również na prawidłowy zbiór ko
niczyny i traw. Zachodzi obawa, że większość paszy — zwłaszcza na nisko położonych łąkach — u- legnie zepsuciu. W takim wypad
ku wyżywienie bydła i koni w o-
kresie zimowym stanie się powa
żnym problemem dla rolników pow. morskiego.
Specjalna akcja siewna w okre
sie jesiennym nie jest już przewi
dywana. Sytuacja gospodarcza po
wiatu uległa o tyle poprawie, że rolnicy potrafią wykonać jesienne roboty polne i zasiewy bez specjal
nie organizowanej pomocy. Pomoc organizuje się jedynie dla rolników gminy Chwaszczyno, jako najbar
dziej zniszczonej. Również pod o- pieką zostają repatrianci i osie
dleńcy, którzy objęli później go
spodarstwa i nie posiadają zbóż ozimych do zasiewu. Dla nich u- zyskało Powiatowe Biuro Rolne 105 ton pszenicy i czyni starania o zwolnienie 100 ton żyta.
Z wydawnictw nadesłanych
{Kill Hitler wilii swastykę?
Zagadnieniem tym zajął się prof.J. Kostrzewski w wyczerpującym artykule, który ukazał się w ostat
nim numerze (3—6) dwumiesięczni
ka „Z otchłani wieków". Numer ten zawiera poza tym wspomnienie po
święcone zmarłemu w 1934 r. znako
mitemu prehistorykowi duńskiemu Sophusowi Mullerowi — pióra dra W. Hensla, ciekawe uwagi na temat rozmieszczenia grodów prasłowiań
skich — Wł. Szafrańskiego, dzieje chleba od najdawniejszych czasów — prof. J. Kostrzewski ego oraz pełen swady i werwy artykuł dra Z. Ra- jewskiego na temat miodu staropol
skiego. Całość zamyka kronika in-
jedynym tego rodzaju pismem w Polsce. To też wobec wzrastającego stale w społeczeństwie naszym zain
teresowania zagadnieniami prehisto
rycznymi czasopismo „Z otchłani wieków" ma przed sobą wspaniałe widoki rozwoju. Przystępna oraz to
te resując a treść artykułów w ostat
nim numerze zachęci z pewnością wszystkich, którym nie jest obojętna nasza przeszłość przed dziejowa, do bliższego zapoznania się z tym wy
dawnictwem.
Dla informacji podajemy, że re
dakcja „Z otchłani wieków" mieści się w Łodzi, AL Kościuszki 52 m. 3, administracja zaś w Muzeum Prehi- formująca o powojennej działalności
polskich ośrodków prehistroii.
Czasopismo „Z otchłani wieków"
może poszczycić się poważną trady
cją wydawniczą, pierwszy numer niczenia wskutek wyczerpywania się
zapasu papieru. Dzienniki zamie- LI II LI 1""^ ! Wznowione po wojnie przez Muzeum szczają fotografie pustych wnętrz) "“c i Prehistoryczne w Poznaniu i Insty- sklepowych i zapowiadają zamknię- Tygodnik Stronnictwa Pracy | tut Prehistoryczny UP, jest obecnieODNOWĘ bowiem ukazał się w roku 1926.
sferycznym w Poznaniu, ul. Sew.
Mielżyńskiego 26/27. Cena jednego egzemplarza wynosi 30 zł., abona
ment roczny 150 zł.
„Z otchłani wieków" nabyć można w administracji oraz w większych księgarniach.
Żniwa w Niemczech
Krwawe dni Bydgoszczy
w oczach Angielki miss Baker Beall
rv.
Od samego początku wysyłano do Niemiec w wielkiej .ilości polskie dziewczęta, piętnastoletnie i starsze.
Dopiero po kilku tygodniach matki zaczęły otrzymywać listy od swych córek, które donosiły, że poddane zo
stały lekarskim zabiegom, otrzymu
jąc trzy razy tygodniowo zastrzyki, dlaczego — nie wiedziały — lecz czu
ły się po nich źle, tak że niektóre z nich musiały pójść do szpitala na trzy tygodnie. W lutym lub nieco Wcześniej wydano nowe zarządzenie, że dziewczęta od 16-go do 25 go roku życia mają być wysłane do Niemiec, by według rozkazów Hitlera „od
świeżyć germańską krew", a na krótki czas przed moim wyjazdem wydano jeszcze inny rozkaz do kie
rowników szkół, że nazwiska wszyst
kich chłopców i dziewcząt od czter nastu lat i wzwyż mają być podane do niemieckich urzędów. Dziwi te były aresztowane na ulicach Mb w
domu i wysłane pociągami do Nie
miec, w jakim celu — rodzice mogli się tylko domyślać. Rodzice byli w rozpaczy. Ci, którzy mogli, wysyłali swe dzieci do odległych miejsc, do tzw. niezaanektowanej części Polski, itd., ale nawet wówczas nie byli pewni, czy są one bezpieczne. Niem
cy mówili, że to specjalne traktowa
nie ma na celu uchronić dzieci od pewnych chorób, lecz w przekonaniu Polaków było ono poto, by wprowa
dzić sterylizację wśród młodej gene
racji.
Równocześnie odbywało się wysie
dlanie tysięcy ludzi w nieznane, do innych części kraju, łub do Niemiec.
Mężczyzn po największej części wy
syłano na roboty do Niemiec, w in
ny nieco sposób postępowano z ko
bietami i dziećmi. Zwykle zrywano ludzi ze s<nu około 2-ej w nocy, da
wano 20 minut na ubranie siebie i dzieci i wyprowadzano, częściowo tylko ubranych, na ostre zimno. Mu-
sieli iść do najbliższego placu lub parku i tam czekać pod uzbrojoną eskortą, dopóki nie zbierze się pew
na liczba rodzin, ..przeważnie cztery
sta", co trwało mniejwięcej do godz.
6-tej rano. Następnie załadowano ich do nieogrzanych wagonów bydlę
cych lid) otwartych wagonów towa
rowych i wieziono godzinami w głąb kraju.
W jednym z takich transportów znajdowały się stare, 75-letnie ko
biety, wśród których było kilka krew
nych moich przyjaciół. Jeżeli szczę
ście sprzyjało ich krewnym, mogli oni po paru tygodniach otrzymać pocztówkę z zawiadomieniem, że ewa
kuowani zostali dowiezieni do takie
go a takiego miejsca i wysłani na roboty na wieś. Oczywiście ich ume
blowanie zabrano i skonfiskowano.
Jakby niedość było jeszcze złego, Niemcy powiększali ich nieszczęście moralną torturą.
W małej wiosce niedaleko S — mieszkańcy zostali zerwani ze snu w nocy, we wtorek przed Gwiazdką, dnia 21 grudnia i wypędzeni w zwy kły sposób z rozkazem czekania, aż się wszyscy zgromadzą. Po długim oczekiwaniu nadeszła wiadomość, te rozkaz ewakuacji aoetoł odwołany r
że ludzie mogą powrócić do swych domów. Padli na kolana, dziękując Bogu za wybawienie i udali się do domów szczęśliwi, że będą mogli spę
dzić Gwiazdkę jak zwykle. W Wigi
lię, w czasie ich skromnych radości, rozległo się pukanie do drzwi i bez żadnego przygotowania zastali wy-' wleczeni, załadowani na oczekujące wozy i wywiezieni daleko od swych domów.
Lekarzom, prawnikom, profeso rom, nauczycielom, dentystom, w o- góle wszystkim ludziom, posiadają
cym zawód, zakazano wykonywania go, wyrzucano ich z mieszkań, za
brawszy im meble i wszelką wła
sność. Opowiadano mi, że niektórzy lekarze rozpoczęli obecnie praktykę w Warszawie lub okolicy. Akcja ta trwa w dalszym ciągu. Początkowo Niemcy tłumaczyli się, że wysiedlają Polaków, którzy przybyli z Kongre
sówki i z Galicji, lecz wkrótce za
niechali tej wymówki i wysiedlali mężczyzn i kobiety, którzy tak, jak ich rodzice i dziadkowie, urodzili się na Pomorzu i w Poznańskim. Wśród wysiedlonych było dużo moich przy
jaciół.
Tłum. Ałłdreef Rtobotasfai
HAMBURG (ZAP). Zbiory w Niemczech będą w tym roku tylko o 20—25«/» niższe niż w latach przed
wojennych. W Turyngii z jednego ha zebrano przeciętnie 13,2 q zbóż ozi
mych, 140 q ziemniaków.
50000 inwalidów
wojennych w Berlinie
BERLIN (ZAP). W Berlinie prze
bywa obecnie 75.300 inwalidów, z te
go 50.000 inwalidów wojennych. W liczbie tej 9.000 ludzi straciło nogę, a 4.000 — ramię.
Dotychczas zdołano zatrudnić 55*/«
wszystkich inwalidów. Korzystają oni też ze stałej opieki lekarskiej i ortopedycznej.
Uroczyste...
oddawanie fabryk Niemcom
ERFURT (ZAP). W powiatach Erfurt, Weimar, Gotha, Armstadt i Apolda zostały dotychczas skonfisko
wane majątki i fabryki zwrócone dawnym właścicielom, o ile byli oni tylko tzw. „nominalnymi" członkami partii hitlerowskiej. Jak donosi dziennik „Thueringer Volk“ odda
waniu temu nadano charakter wiel
kiej uroczystości.