Geometria obrazu
Wykład 1
Przetwarzanie obrazu Filtry liniowe.
1. Filtry dolnoprzepustowe.
2. Filtry górnoprzepustowe.
3. Filtry krawędziowe.
4. Filtry konturowe.
Filtry statystyczne.
Filtry.
W przetwarzaniu obrazów filtry stosuje się do obliczenia nowej wartości piksela na podsta- wie wartości pikseli z jego otoczenia. Każdy z sąsiednich pikseli ma określoną wagę, którą uwzględnia się podczas obliczeń. Wagi te za- pisywane są w postaci maski. Typowe rozmia- ry masek to 3 x 3, 5 x 5 lub 7 x 7. Rozmiary masek zazwyczaj są nieparzyste, ponieważ środkowy element reprezentuje piksel dla którego wykonywana jest operacja przekształ- cania filtrem.
Rozpatrzmy maskę o rozmiarze 3 x 3.
f
1,1f
1,0f
1,-1f
0,-1f
0,0f
0,1f
-1,1f
-1,0f
-1,-1Nową wartość składowej punktu o współrzędnych (i, j) obliczamy w
następujący sposób. Najpierw liczymy sumę ważoną składowych danego punktu i jego sąsiadów z wagami występującymi w masce filtra, tzn.
S = f-1,-1a(i-1,j-1) + f-1,0a(i-1,j) + f-1,1a(i-1,j+1) + f0,-1a(i,j-1) + f0,0a(i,j) + f0,1a(i,j+1) + f1,-1a(i+1,j-1) + f1,0a(i+1,j) + f1,1a(i+1,j+1).
Następnie otrzymaną sumę S dzielimy przez sumę wszystkich wag maski (jeśli jest ona różna od 0, w przeciwnym razie skalujemy wyniki). Taka normalizacja wartości składowej punktu ma na celu zapobieżenie zmianie jasności przetwarzanego obrazu.
a’(i,j) = S/(f-1,-1 + f-1,0 + f-1,1 + f0,-1 + f0,0 + f0,1 + f1,-1 + f1,0 + f1,1).
Takie filtry nazywamy liniowymi.
Obliczenia wykonujemy osobno dla każdej składowej obrazu, np. jeżeli obraz reprezentowany jest w modelu RGB, to robimy to oddzielne dla składowych R, G i B.
Dla punktów położonych blisko
krawędzi obrazu może zdarzyć się, że maska częściowo wychodzi poza obraz.
Problem ten można spróbować rozwiązać na kilka sposobów, np.:
-pomijając filtrację dla takich punktów, - zmniejszając obraz po filtracji o punk- ty, dla których proces ten nie mógł być wykonany,
- dodając do filtrowanego obrazu
zduplikowane piksele znajdujące się na jego brzegu.
Filtry dolnoprzepustowe (ang. low-pass).
Filtry te przepuszczają elementy obrazu o małej częstotliwości. Elementy o wysokiej częstotliwości (szumy, drobne szczegóły) są natomiast
tłumione bądź wręcz blokowane. Wynikiem działania takich filtrów jest redukcja szumu (w szczególności gdy obejmuje on niewiele pikseli), ale również wygładzenie i rozmycie obrazu (przy zachowaniu jego ksztaltu).
Przykłady.
Filtr uśredniający - jego wynikiem jest uśrednie- nie każdego piksela względem jego sąsiadów.
Filtr kwadratowy - odfiltrowuje większą liczbę szczegółów jak w przypadku poprzedniego filtru.
Filtr kołowy - jest modyfikacją filtru kwadrato- wego - kształt jego maski zbliżony jest do koła, punkty położone w narożnikach nie biorą udziału w procesie filtracji.
1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0
LP - różni się od filtru uśredniającego zwięk- szeniem wagi, dla aktualnie przetwarzanego punktu, powoduje to zmniejszenie "efektu roz- mycia" w stosunku do filtru uśredniającego.
Zmieniając wagę środkowego elementu otrzymujemy różne filtry.
Filtr piramidalny - gdyby kolejne komórki tego filtru miałyby postać słupków o wysokości od- powiadającej przypisanej im wadze to w
efekcie otrzymalibyśmy bryłę podobną do piramidy z przyciętymi wierzchołkami.
1 1 1 1 1 4 1 1 1
1 2 3 2 1 2 4 6 4 2 3 6 9 6 3 2 4 6 4 2 1 2 3 2 1
0 0 1 0 0 0 2 2 2 0 1 2 5 2 1 0 2 2 2 0 0 0 1 0 0
0 1 2 1 0 1 4 8 4 1 2 8 16 8 2 1 4 8 4 1 0 1 2 1 0
Przykład.
[http://aragorn.pb.bialystok.pl/~boldak/DIP/CPO-W03-v02-50pr.pdf]
Filtry górnoprzepustowe (ang. high-pass).
Filtry te przepuszczają i wzmacniają elementy obrazu o dużej częstotliwości, czyli szumy, drobne szczegóły i krawędzie. Tłumieniu natomiast ulegają elementy o niskiej częstotliwości. Wynikiem działania takich filtrów jest wyostrzenie obrazu, a także zwiększenie ilości (wyrazistości) szumów.
Filtr „usuń średnią” (ang. mean removal) - jest podstawową wersją filtru górnoprze- pustowego. Jego użycie powoduje znaczne wyostrzenie obrazu, ale także wzmocnienie wszelkich szumów i zakłóceń.
Filtr HP - w porównaniu z poprzednim fil- trem, cechuje się mniejszym wyostrzeniem obrazu, nie uwypukla tak bardzo szumów znajdujących się w przetwarzanym obrazie.
Filtr HP’ - z przedstawionych tu filtrów
górnoprzepustowych powoduje najmniejsze wzmocnienie szumów.
-1 -1 -1 -1 -1 9 -1 -1 -1
1 1 -2 1 -2 5 -2
1 -2
0 0 -1 0 -1 20 -1
0 -1
Filtry krawędziowe.
Filtry przesuwania i odejmowania przesuwają obraz a następnie odejmują obraz od jego kopii. Filtry te służą do wykrywania krawędzi w obrazie. W zależności od kierunku przesuwania obrazu będą to krawędzie pionowe, poziome bądź ukośne. Należy zauważyć, że w wyniku działania tego
rodzaju filtrów wynikowa wartość składowej piksela może wyjść ujemna.
W takim wypadku należy użyć wartości bezwzględnej albo sprowadzić wartość do 0.
Filtr pionowy - przesuwa obraz o jeden punkt w kierunku pionowym a następnie odejmuje wartość punktu od jego kopii. W ten sposób wykrywa na obrazie krawędzie poziome.
Filtr poziomy - przesuwa obraz o jeden punkt w kierunku poziomym a następnie odejmuje wartość punktu od jego kopii. W ten sposób wykrywa
krawędzie pionowe.
Filtr ukośny - przesuwa obraz o jeden punkt na ukos a następnie odejmuje wartość punktu od jego kopii. W ten sposób wykrywa krawędzie ukośne .
0 0 -1 0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 1 -1
0 0
0 -1 0 0 0 1 0 0 0
Filtry kierunkowe.
Gradientowe filtry kierunkowe (ang. gradient directional) służą do wykrywania krawędzi w obrazie. Filtry te uwypuklają zmienności
intensywności światła wzdłuż określonego kierunku (liczymy amplitudę gradientu).
Nazwa kolejnych przedstawionych filtrów określa krawędzie (zgodnie z kierunkiem geograficznym), które będą wykryte na obrazie wynikowym.
Wschód:
Południowy-zachód:
Północ:
1 -1 1 1 1 -2 -1 -1 1
1 1 -1 -1 -1 -2 1 1 1
-1 1 1 1 1 -2 1 -1 -1
Przykład.
Pole wektorowe gradientu nałożone na obraz oryginalny pokazuje kierunek wzrostu jasności obrazu.
[http://aragorn.pb.bialystok.pl/~boldak/DIP/CPO-W03-v02-50pr.pdf]
Filtry uwypuklające (ang. embossing) wprowadzają złudzenie wypukłości i wklęsłości w miejscach, gdzie w obrazie znajdują się krawędzie - daje to efekt podobny do płaskorzeźby.
Nazwa kolejnych przedstawionych filtrów określa krawędzie, zgodnie z kierunkiem geograficznym, które będą uwypuklone w obrazie
wynikowym.
Wschód:
Południowy-zachód:
Północ:
1 -1 0 1 1 1 -1 -1 0
0 0 -1 -1 -1 1 1 1 1
-1 1 1 1 0 1 0 -1 -1
Filtry konturowe.
Filtry konturowe służą do wykrywania krawędzi.
Podstawowymi filtrami konturowymi są filtry Sobela oraz Prewitta.
Poziomy filtr Sobela
Pionowy filtr Sobela
Poziomy filtr Prewitta
Pionowy filtr Prewitta
-1 1 0 -1
0 -2 2
1 0
1 -1 -1 -1 0 0 0 1 1
-1 1 0 -1 -1 0 1
1 0
-1 2
0 0 0 -1 -2
1 1
[https://www.slideshare.net/Mark_Kilgard/siggraph-2012-nvidia-opengl-for-2012-728]
[http://slideplayer.pl/slide-9172599/]
Filtry Laplace’a także stosowane są do wykrywania krawędzi. W porównaniu do przedstawionych wcześniej filtrów cechuje je
wielokierunkowość - wykrywają krawędzie we wszystkich kierunkach (ale nie zawsze skutecznie). Ponadto dają w efekcie ostrzejsze krawędzie.
Można je też stosować do wykrywania „plam” (ang. blob detection). W zależności od grubości wykrywanych linii należy stosować maski
różnych rozmiarów.
fx’(x,y) = f(x+1,y)-f(x,y), fx”(x,y) = f(x+1,y)+f(x-1,y)-2f(x,y),
2f(x,y)= f(x+1,y)+f(x-1,y)+f(x,y+1)+f(x,y-1)-4f(x,y).
Ukośny filtr Laplace’a:
Poziomy filtr Laplace’a :
Pionowy filtr Laplace’a :
0 0 -1 0 -1 4 -1
0 -1
-1 -1 -1 -1 2 2 2 -1 -1
-1 -1 2 -1 -1 2 -1 -1 2
Przykład.
Zastosowanie filtrów Laplace’a.
[http://aragorn.pb.bialystok.pl/~boldak/DIP/CPO-W03-v02-50pr.pdf]
Filtry statystyczne - wykorzystuje się je podobnie jak przedstawione powyżej filtry liniowe. Wartość wynikowa powstaje nie w wyniku obliczenia sumy ważonej (funkcji splotu) poszczególnych pikseli, lecz poprzez wybranie wartości odpowiedniego piksela w masce.
Filtr medianowy - mediana, to wartość środkowa. Wynikiem działania tego filtru jest wybranie piksela o wartości środkowej wszystkich pikseli pod maską, czyli dla filtru 3x3 będzie to taka wartość punktu, że wśród pozostałych punktów 4 mają wartość niewiększą i 4 wartość niemniejszą.
Filtr medianowy pozwala na eliminacje szumu z obrazu bez znacznego rozmycia obrazu, tak charakterystycznego dla filtrów
dolnoprzepustowych.
Filtr minimalny - zwany jest także filtrem kompresujacym albo
erozyjnym. Jego działanie polega na wybraniu w masce punktu o wartości najmniejszej. Jego działanie powoduje zmniejszenie jasności obrazu
dające efekt erozji obiektów. Czasem mówi się, że daje on efekt jakby obraz namalowany został przy użyciu farb olejnych.
Filtr maksymalny - zwany jest także filtrem dekompresującym albo ekspansywnym. Jego działanie polega na wybraniu w masce punktu o wartości największej. Jego działanie powoduje zwiększenie jasności obrazu dające efekt powiększania się obiektów.