Aleksandra Cofta-Broniewska
Przybranowo, gm. Aleksandrów Kuj.,
woj. włocławskie. Stanowisko 10
Informator Archeologiczny : badania 13, 46-47
46 z n a n y c h n a m f o r m g ro b o w c a b e z k o m o ro we go n a K u ja w a c h . P R O S N Ą , g m . B u d z y ń M u zeu m A r c h e o lo g ic z n e w o j. p ils k ie w P o z n a n iu S ta n o w isk o 7 B a d a n ia p r o w a d z ił d r A n d r z e j P r i n k e . F i n a n s o w ał W KZ w P i l e . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o k u rh a n o w e k u ltu r y p u c h a ró w le jk o w a ty c h . P o d c z a s p e n e t r a c j i z a p l e c z a b a d a n e j w y k o p a li akow o o s a d y k u ltu r y p u c h a ró w le jk o w a ty c h w B u d z y n iu , e tn , 1 / p o r . s p r a w o z d a n ie w n in ie js z y m to m ie " I n f o r m a t o r a A r c h e o lo g ic z n e g o ” / , w o d le g ło ś c i o k o ło 400 m n a z a c h ó d od te g o o b ie k tu o d k r y to c z t e r y n i s k i e , r e g u l a r n e n a s y p y . M a ją o ne k s z t a ł t z b liż o n y do t r ó j k ą t a o r a z w y m ia r y o k o ło 25 x 6 m , N a p o w ie r z c h n i b r a k é ła d ó w o b s ta w y k a m ie n n e j. W ykop w e r y f ik a c y jn y o w y m ia r a c h 8 x l m , w y k o n a n y p o p r z e c z n ie w p ie r w s z y m n a s y p ie od s t r o n y p ó łn o c n e j, d o s t a r c z y ł k ilk u n a s tu f r a g m e n tó w c e r a m i k i k u ltu r y p u c h a ró w le jk o w a ty c h , p r z y p u s z c z a l n i e z j e j f a z IV -V , a p o n iż e j o d s ło n ił s k r a j b r u k u k a m ie n n e g o o s z e r o k o ś c i 1 m , z tk w ią c ą w n im s i e k i e r ą k a m ie n n ą , W ś w ie tle p o w y ż s z y c h d a n y c h , s ta n o w is k o u z n a ć m o ż n a z a p ie r w s z e c m e n t a r z y s k o k u r h a now e w y m ie n io n e j k u ltu r y z te r e n u W ie lk o p o ls k i. I s t n i e j e m o ż liw o ś ć k o n ty n u a c ji o b s z a r u c m e n t a r z y s k a w k ie r u n k u p o łu d n io w y m , g d z ie z w a r ty , w y s o k o p ie n n y la s u t r u d n i a p r z e p r o w a d z e n ie p e n e t r a c j i . M a te r ia ły z a b y tk o w e i d o k u m e n ta c ja z n a d ju ją s i ę w M u z e u m A r c h e o lo g ic z n y m w P o z n a n iu . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . B R Z Y B R A N O W O , g m . A le k s a n d r ó w K u j. U n iw e r s y te t im . A d a m a w o j. w ło c ła w s k ie M ic k ie w ic z a w P o z n a n iu S ta n o w isk o 10 K a te d r a A r c h e o lo g ii Z e s p ó ł B a d a d K ujaw B a d a n ia pod k ie r u n k ie m d o c , d r h a b , A le k s a n d r y C o f ta - B r o n ie w s k ie j. F in a n s o w a ł R e jo n D ró g P u b lic z n y c h w R a d z ie jo w ie , P i e r w s z y e e z o n b a d a li. O s a d a k u ltu r y a m f o r k u lis ty c h . B a d a n ia r a to w n ic z e p o d ję to w s t r e f i e z a c h o w a n e g o f r a g m e n tu w ie lo k u ltu ro w e g o s ta n o w is k a . Z a r e j e s t r o w a n o n a p o w ie r z c h n i o k . 3 a r ó w p o z o s t a ł o ś c i o s a d y k u ltu r y a m f o r k u lis ty c h . O b ie k t z a l i c z y ć m o ż e m y do k a t e g o r i i o s ie d li " t r w a ł y c h " . P ie r w o tn a je g o w ie lk o ś ć w y n o s iła ok, 9 0 0 - 1 200 m , z c z e g o w s p ó łc z e ś n ie z a c h o w a ło s i ę o k , 30%. We w n ę tr z u o s a d y o d k ry to 3 b u d o w le n a z ie m n e o r a z 2 d o m n ie m a n e p ó łz ie m ia n k t, zb u d o w an e n a p la n ie t r a p e z u . B u d o w le z lo k a liz o w a n o p r a w · do p o d o b n ie n a p la n ie k o ła lub o w a lu . O b ie k to m o c h a r a k t e r z e m ie s z k a ln y m
47 to w a r z y s z y ły z r ó ż n ic o w a n e f u n k c jo n a ln ie o b ie k ty g o s p o d a r c z e , w ty m m , in . b l i ż e j z in t e r p r e t o w a n e : p a le n is k a / p o z a b u d y n k a m i/ 1 s k ła d o w is k a s u r o w c a o r a z od p ad ó w w y tw ó r c z o ś c i k a m i e n i a r s k i e j . N a jw ię c e j i n f o r m a c j i u z y s k a no c o d o o b ró b k i s u ro w c ó w n ie o r g a n ic z n y c h , g łó w n ie k a m ie n ia . O d k ry to ta k ż e s to s u n k o w o b o g a ty z e s ta w n a r z ę d z i i odpadów w y tw ó r c z o ś c i k r z e m i e - m a r s k i e j . N a s z c z e g ó ln e p o d k r e ś le n ie z a s łu g u je z n a le z ie n ie w je d n e j z h ip o te ty c z n y c h p ó lz ie m ia n e k m ie d z ia n e j z a w ie s z k i w k s z t a ł c i e s ty liz o w a n e j f ig u r k i a n tr o p o m o r g ic z n e j, D ru g i p o dobny e g z e m p la r z z n a le z io n o n a z ło ż u w tó rn y m w z d e w a s to w a n e j c z ę ś c i s ta n o w is k a . N a jb liż s z e a n a lo g ie d la o m a w ia n y c h fo r m p o c h o d z ą z te r e n ó w z & k a rp a c k ic h . O s a d ę m o ż n a d a to w a ć n a p r z e ło m fa z U / l i l a k u ltu r y a m f o r k u lis ty c h .
R E W A , g m , K o sak o w o M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w o j. g d a ń s k ie w G d a ń sk u S ta n o w isk o 1 B a d a n ia p r o w a d z ił m g r O lg ie r d F e l e г а к . F i n a n so w a ło M u zeu m A rc h e o lo g ic z n e w G d a ń s k u , P i e r w s z y s e z o n b a d a rt. O s a d a k u ltu r y r z u c e w -
sk iej.
S ta n o w isk o n r 1 j e s t n o w ą o s a d ą k u ltu r y r z u c e w s k i e j o d k r y tą w 1979 r . p o ło ż o n ą w n a d m o r s k im p a s ie W y b rz e ż a W s c h o d n ie g o , n a s k r a ju p r a d o lin y z w a n e j M e a n d r e m K a s z u b s k im , O s a d a u s y tu o w a n a j e s t n a p ia s z c z y s ty m w z n ie s ie n iu w p o b liż u c y p la r e w s łd e g o i w o d le g ło ó c i S00 m n a z a c h ó d o d w s c h o d n ie g o b r z e g u m o r z a .W c e lu u s t a l e n i a z a s ię g u o s a d y z a ło ż o n o 3 w ykopy - w z a c h o d n ie j i w s c h o d n ie j c z ę ś c i w z n ie s ie n ia , a ta k ż e n a je g o k u lm in a c ji. O g ó łe m ł ą c z na p o w ie r z c h n ia w ykopów w y n io s ła 80 m ^ . O b ie k ty a r c h e o lo g ic z n e w p o s ta c i 7 ja m o s a d n ic z y c h o d k r y to w w ię k s z o ś c i w o b r ę b ie w ykopu z lo k a liz o w a n e g o w e w s c h o d n ie j c z ę ś c i w z n i e s i e n ia . N a k u lm in a c ji w z n ie s ie n ia w y s tą p iła je d n a j a m a , a w c z ę ś c i z a c h o d n ie j n ie o d k r y to ż a d n y c h o b ie k tó w n ie r u c h o m y c h . J a m y w y s tą p iły b e z p o ś r e d n io pod 2 0 -3 0 c m w a r s tw ą o r n ą , a g łę b o k o ś ć ic h z a le g a n ia w c a lc u w a h a ł a s i ę w g r a n ic a c h o d 30 d o 80 c m . N a jw ię k s z a i l o ś ć c e r a m i k i i k r z e m i e n i w y s tą p iła w o b r ę b ie w ykopu z lo k a liz o w a n e g o w e w s c h o d n ie j c z ę ś c i w z n ie s ie n ia . In w e n ta rz o b e jm u je m a t e r i a ł y a r c h e o lo g ic z n e n a le ż ą c e w y łą c z n ie do k u ltu r y r z u c e w s k ie j: lic z n e f r a g m e n ty c e r a m i k i / n a j c z ę ś c i e j z d o b io n e o r n a m e n te m s z n u ro w y m i s te m p e lk o w y m /, w y ro b y k r z e m ie n n e / 5 g r o d k ó w la n c e to w a ty c h , d r a p a c z e , s k r o b a c z e , r d z e n i e , o d łu p łd / o r a z d w ie n ie w ie l k ie g ru d k i b u r s z ty n u o d k r y te w ja m ie n r 2 . N a p o d s ta w ie d o ty c h c z a s p r z e · b a d a n e g o o b s z a r u o r a z r o z r z u t u c e r a m i k i , n a le ż y p r z y p u s z c z a ć , ż e o s a d a z a jm o w a ła o b s z a r o k o ło 2 h a . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
