Organizacja teatrów Rzeczypospolitej. (Projekt ustawy)

Maciej Krywoszejew

O R G A N I Z A C J A

TEATRÓW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(P R O JE K T U S T A W Y )

W A R S Z A W A — - 1928

N A K Ł A D E M K S I Ę G A R N I F. H O E S I C K A

O R G A N IZA C JA T E A T R Ó W

R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Maciej Krywoszejew

O R G A N I Z A C J A

T E AT RÓW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(P R O JE K T U S T A W Y )

W A R S Z A W A = = = = = = = = = = = = = = = 1928 N A K Ł A D E M K S I Ę G A R N I F. H O E S I C K A

S £ 5 e

W S Z E L K IE P R A W A Z A S T R Z E Ż O N E .

5 Z 2 M &

t e ! i w f

„ D ru k a rn ia K r a jo w a 41 w W a rs z a w ie , C h ło d n a 44. T c l. 188-70,

U S T A W A

O I R C iU C J l TERTRtiW RIECMFOSMUTEJ POLSKIEJ.

A r t. 1. A by szerokim m asom u d o stęp n ić teatr, ja ­ ko niezm iernie don io sły czynnik kulturalny;

a b y obudzić zrozum ienie i um iłow anie sztuki teatralnej zaró w n o w sr'-d m ieszkań­

ców stolicy jak ■ prowincji; aby ująć kie­

row nictw o teatru w stałą organizacja, fi­

nansow o sam ow ystarczalną, — i ab y w resz­

cie zabezpieczv< b y t ak to ra, pop ierając za­

razem tw órczość ro d : im ą, — pow ołuje się d o zyc i — na p o ż y tek i ch w ałę kultury p ilsk iej i R zeczypospolitej — P rzed sięb io r­

stw o p o d n a zw ę : „T eatry R zeczypospoli­

tej P olskiej", d^.a tające w edle upraw nień, zaw artych w niniejszej U staw ie.

Przedsiębiorstw o „1 e a tiy R zeczy p o sp o ­ litej Polskiej" jest osobą praw ną.

Z w ierzch n i nadz-‘r n a d P rzedsiębior­

stw em „T e atry R ze rz y p c sp o L ej P o lsk iej“

w y k o n y w a M inister W . R i O . P.

A rt. 2. Frzedsięb.orstw o „T eatry R zeczypospolitej Polskiej “ obejm uje adm inistrację i eksploa­

tację kom pleksu te atió w , m ianowicie:

a) te atró w b. rządow ych, które należały do rząd ó w b. zab o rcó w , a obecnie sta­

now ią w łasn o ść S k arb u P a ń stw a ; b) teatrów , należących do gm in m iejskich,

po ułożeniu się z tem i gm inam i o dzier­

żaw ę lub w y k u p należących do nich gm achów i urządzeń teatralnych;

c) gm achów teatraln y ch , należących do osób pry w atn y ch , po zaw arciu o d p o ­ w iednich um ów z ich właścicielam i;

d) teatró w , które b ę d ą w y b u d o w an e p rzez Przedsiębiorstw o „T eatry R zeczypospo­

litej Polskiej".

W szystkie gm achy teatralne oprócz dzier­

żaw ionych, tu d zież urządzenia teatralne, w y k onane przez Przedsiębiorstw o „T e atry R zeczypospolitej Polskiej", stan o w ią w łas­

ność Skarbu P ań stw a.

A rt. 3. Przedsiębiorstw o „ T e a try R zeczypospolitej P olskiej" spraw uje adm inistrację kom pleksu teatrów na całym obszarze R zeczypospoli­

tej, jako sam odzielna gospodarczo jednost­

ka, z m ożnością zaciągania w granicach eksploatacji i inwestycji teatrów w szelkich zobow iązań oraz z odpow iedzialnością za wszelkie zobow iązar ra, zaciągane w grani­

cach wyżej określonych, przyczem służy m u praw o bud o w y now ych gm achów te a ­ tralnych n a obszarze Państw a.

P rzed sięb io rstw o „T e atry R zeczypospolitej Polskiej4* przejm uje wszelkie p raw a i zo­

b o w ią z a n a , w ynikające z dotychczasow ej

gospodarki zarów no b . teatrów rząd o w y ch

(b. zaborców ), jak i teatró w , należących

d o gm in m iejskich (art. 2).

A rt. 4. Z a rz ą d P rze d sięb io rstw a „ T e a try R zeczy­

pospolitej Polskiej**, kierow nictw o arty sty cz­

ne w szystkich teatró w , n a leż ą cj'c h dc*

kom pleksu „ T e a tró w R zeczypospolitej Pol- skiej“ , szczegółow e regulow anie sto su n k u artystów i pracow ników te a tra ln y c h do w ym agań teatru , norm ow anie i system aty­

zow anie personelu zarów no arty sty czn eg o , jak technicznego służbow ego — w ykony­

w ać będą: a) D y r e k c j a G ł ó w n a „ T e a ­ tró w R zeczypospolitej Polskiej** i b ) D y ­ r e k c j e S z c z e g ó ł o w e „ T e atró w R ze­

czypospolitej Polskiej**.

A rt. 5. N a czele D yrekcji G łów nej „ T e a tró w R ze­

czypospolitej P olskiej" stoją: a) P rezes D yrekcji G łów nej, tudzież b) D yrektor fi­

nanso w o -h an d lo w y tejże D yrekcji. Pierw szy kieruje stro n ą arty sty czn ą „T eatró w R ze­

czypospolitej Polskiej** i pełni zarazem funkcje reprezentacyjne; drugi kieruje stro­

ną gospodarczo-adm inistracyjną, finansow o- hand lo w ą i techniczną. O b aj działają rów ­ nolegle, lecz sam odzielnie, we w spólnem porozum ieniu, stosow nie do zakresu sw ych funkcji, ok reślo n y ch przez regulam in, w y ­ dan y przez M inistra W . R. i O . P. (art. 11).

P re z e s i D y rek to r fin a n so w o -h a n d lo w y D yrekcji G łów nej oraz inn. funkcjonariu­

sze są urzędm kan ■ P rzed sięb io rstw a „T e a ­ try R zeczy p o sp o litej P o lsk iej", którzy p racu ją n a zasadzie no rm służbow ych, zatw ierdzonych przez M inistta W . R . i O . P . Art. 6. D yrekcja G łów na „ T e a tró w R zeczypospo­

litej Polskiej", ześro d k o w u jąc w szystek

m aterjał, d o ty czący „ T e atró w R zeczypo­

spolitej Pnlskie»“ , tw orzy sekcje: I) opery i m uzyki, 2) drą/jiatu i kpraedji, 3) wido- w^ek rozryw kow ych, 4) teatruw rucho­

mych, 5) personalne,, 6) em ery taln ą, 7) bud- efcowo-tmansową, 8) p o d a tk u w idow i­

skowego, 9) łjechn czno-budu w laną, 10) m alarstw a i stylu oraz 1 1) kontroli og Jlnej.

ir t . 7. O b szar R zeczypospolitej Polskiej po d zielo ­ ny będzie n a pięć o k r ę g ó w teatralnych, mianowicie: w arszaw ski, krakow ski, po- z n i 'sk i, lwovvski i wueńsk: Na czele każ­

dego okręgu staje D yrekcja Szczegółow a, k tó ra kieruje wszystkiemu te a tia m i swoje­

go okt ;gu.

Na czele Dyrekcji Szczegółow ej stoją: pre zes oraz dyrektor finansow o - handlow y;

pierw szy kieruje stron,-} artystyczną, drugi—

g o sp o d arczo - finansow ą i techniczną.

A rt 8. W m iastach prow incjonalnych (w ojew ódz­

kich i starościńskich), gdzie p o w stan ą sta­

łe teatry , tw orzą się a e n c j e t e a t r a l n e , w ch o d zące w sk ład D yrekcji Szczegółow ej danego okręgu teatralnegc Z adaniem ajencji teatraln y ch będzie: kierow nictw o te atram i m iejscow em i, przeznaczonem i d la tru p stałych i „o k rężn y ch ", jakoteż teatram i ru ch o m -mf, przeznaczonem i dla osad, wsi i żołnierza poh?k\ego.

Na czele ajencji teatraln y ch stoją: kierow ­ nik aity sty czn y oraz kierow nik tinansow o- handlow y, którzy czuw ają rów nolegle:

pierw szy nad stroną artystyczną, drugi— nad

stroną gospodarczo-finansow ą techniczną

dan ej aienq’i teatralnej.

A rt. 9. Piezesa D y rek c(i Główne) m ianuje P rezy­

dent R zeczypospolite), na w niosek m inistra W. R . i O . P.; d y rek to ra finansow o-han­

dlow ego D yrekcji Główne* m ianuje Mini­

ster W. R. i O . P . na w niosek Prezesa D yrekcji G łównej.

P rezesó w i dyrektorów tinansow o - h an ­ dlo w y ch tudzież innych członków D yrekcji G łów nej, D yrekcji Szczegółow ych oraz ajen­

cji teatralnych

m ianuje P rezesa Dyrekcji G łów nej w porozum ieniu z dyrektorem fin an so w o -h an d lo w y m tejże Dyrekcji G łów nej.

A r t. 10. W celu nakreślenia ogólnego p lan u a rty ­ stycznego „ T e atró w R zeczypospolitej P o l­

skiej" na cały rok operacyjny oraz u k ła ­ dania rep ertu aru p lan o w eg o d la w szyst- kłi°.h działów teatraln y ch (dla o p ery , kon­

certów symfon, iznych, d ra m a tu i kom edji, tudzież w idow isk rozryw kow vch), przezn a­

czo n y ch dla kom pleksu „ T e atró w R ze­

czypospolitej Polskiej", u tw o rzo n a będzie przy D yrekcji G łów nej R eda Repertuarowa.

Przew odniczącym tej R ad y je st Prezes D yrekcj. G łów nej „ T e a trc w R zeczypos­

politej F )lsk.ej“ . C złonkam i jej są: pre­

zesi i kierow nicy artystyczni Dyrekcji Szczegółow ych i ajencji leatralnych (art.

7 i 8); dyrektorow ie poszczególnych trup, kierow nicy lueraccy i m uzyczni, reżysero­

wie o ra z ,w c h a r a k t e r z e r z e c z o z n a w ­ c ó w , przedstaw iciele dram atopisarzy, św ia­

ta m uzycznego, krytyk, teatraln ej i m u­

zycznej o iaz m alarstw a. K ierow nictw o fi­

nansow o-gospodarcze m a sw ego p rzed sta­

w iciela w R adzie R epertuarow ej. R egulam in,

określający kom petencję i szczegółow ą orga­

nizację R ad y R epertuarow ej i w szystkich jej sekcji— n a w niosek Dyrekcji G łów nej „ T e a ­ tró w R zeczypospolitej Polskimi" — zatw ier­

d z a M inister W . R . i O . P.

A rt. 11. K ierow nictw o artystyczne tudzież kierow ­ nictw o finansow o -h a n d lo w e funkcjonują i i .vnolegle, lecz sam odzielnie, w ram ach od­

rębnych sw y ch kom petencji (art. 5), stosując się ściśle do b u d żetó w rocznych i plan ó w finansow ych, zatw ierd zan y ch p rzez M inistra W . R. i O. P., a obejm ujących ogólny p lan p ra c y artystycznej i gospodarczej całego kom pleksu teatrów , nakreślony przez R ad ę R ep ertu aro w ą n a d a.iy ro k operacyjny.

A rt. 12. U strój każdej poszczególnej tru p y , sto su ­ nek d y rek to ró w trupy, kierow ników lite­

rackich i m uzycznych oraz reżyserów i ich pom ocników określi statut, w y d an y przez D yrekcję G łów ną „ T e a tró w R zeczypospolite;

Polskiej".

A rt. 13. P rzed sięb io rstw o „ T e a try R zeczypospoli­

tej P olskiej" p o k ry w a z w łasnych docho­

dów i funduszów wszelkie sw oje w ydatki jak ró w n ież oprocentow anie i am ortyzację pożyczek, zaciągniętych n a cele P rzed­

siębiorstw a, i p ro w ad zi swoją g o sp o d ark ę

n a podstaw ie budżetów rocznych i planów

finansow o - gosp o d arczy ch , uzgodnionych

zarów no p rzez kierow nictw o artystyczne

jak i kierow nictw o finansow o-handlow e,

a zatw ierdzonych przez M inistra W. R . i O . P .

oraz na podstaw ie bilansów, sporządzonych

z końcem każdego roku operacyjnego,

ulegających takiem u sam em u zatw ierdzeniu.

A rt. 14. Przedsiębiorstw o „ T e atry R zeczy p o sp o litej Polskiej* po siad a n astęp u jące fundusze:

a) o brotow y, b ) zapasow y, c) inw estycyjny * d) em erytalny.

A rt. 15. Fundusz obro to w y P rzedsiębiorstw a „T ea try R zeczypospolitej Polskiej" sk ład a się z zap asó w m ateriałow ych, przeznaczonych dla w ytw orzenia m o n tażu teatraln eg o (kostium ów , dekoracji, rekw izytów i t. p.) oraz gotów ki, otrzym anej z d o ch o d ó w ze sp rzed aży biletów teatralnych, p o d atk u widowiskowego, w ynajm u lokalów w gm a­

chach teatraln y ch i d o ch odow ych, należą­

cych do P rzed sięb io rstw a „T eatry R zeczy­

pospolitej Polskiej" i t. p. Fundusz ob ro to ­ w y przeznaczony jest n a prow adzenie eksploatacji teatrów .

F undusz o b ro to w y dla celów w łasnych kom pleksu „T eatró w R zeczypospolitej P o l­

skiej" nie pow inien przekraczać kw oty jednej trzeciej części ogólnej sum y b u d ż etu rocznego „T eatró w R zeczypospolitej P o l­

skiej". P rz e w yżka przelew ana będzie do funduszu inw estycyjnego (art. 17).

A rt. 16. F undusz zap aso w y P rzedsiębiorstw a „T ea­

try R zeczypospolitej Polskiej" p o w staje z odliczeń 1/

°/o z d o ch o d u eksploatacyjne­

go b ru tto oraz z 40 % czystego zysku, k tó ry zdobędzie P rzedsiębiorstw o ,.T eatry

^Rzeczypospolitej Polskiej" z eksploatacji kom pleksu teatró w (art. 20). F u n d u sz za­

pasow y i*_e pow inien p rzek raczać kw oty

jednej czw artej części ogólnej sum y b u d ­

ż e tu rocznego „T eatró w R zeczypospolitej P olskiej". P rzew yżkę przelew a się d o fun­

duszu inw estycyjnego (art. 17).

F undusz zap aso w y służyć m oże tylko na po k rycie strat nieprzew idzianych i w ydat ków , p o w sta ły c h skutkiem w y p ad k ó w nad­

zw yczajnych, jak rów nie: na pokrycie ew en tu aln y ch deticytów . W inien on byc lokow any w instytucjach zarów no p a ń ­ stw o w y ch jak i p ry w a tn y c h na w arunkach, w sk azan y ch przez M inistra Skarbu. Ko­

rzystanie z te g o funduszu m oże nastąpić za zgodą M inistra W . R . i O. P .

A r t, 17. Fundusz inw estycyjny tw o rzy się z term i­

now ych pożyczek, zaciągniętych przez P rzedsiębiorstw o „T eatry R zeczypospolitej P o lsk iej" w S karb’ 5 Państw a lub w in sty ­ tucjach p ry w atn y ch , tudzież z 60°/o czy­

stego zysku, który zdobędzie Przedsiębior­

stw o ,,T e a try R zeczypospolitej P o lsk iej"

z eksploatpci kom pleksu teati ew (art. 20) F u ndusz n w e sty c jjn y służy w yłącznie na cele takiego rozszerzenia Przedsiębiorstw a teatraln eg o , kt- re zw iększa m ajątek „ T e a ­ tró w R zeczypospolite1 P u l s k i e j j a k bud o ­ w a now ych gm achów teatralnych, kapi­

talna p rzeb u d o w a istniejących gm achów , w p ro w ad zen ie no w y ch urządzę technicz­

nych i t. p. O p ła tą procentów i am orty- zac- zaciągniętych pożyczek obciąża b u d ­ żet eksploatacji ,,1 eatrow R zeczypospolitej Polskiej' .

A rt. 13. W celu zapew nienia artystom i p raco w n i­

kom P rzed sięb io rstw a „ T e a try R zeczypo­

spolitej P olskiej" zao p atrzen ia em erytalne­

go tw o rzy się fundusz em erytalny z odli­

czeń z uposaż,e»ia artystów i pracow ników teatraln y ch o raz z do p łat P rzed sięb io rstw a

„T e alry R zeczypospolitej Polskiej**. Sum y ty c h odliczeń, jak rów nież p rzep isy ulo­

kow ania i zarządzania tym funduszem ora?

sposób prz

'zn aw an ia em erytur okresu oso b ­ ne rozpoi ządzenie R ad y M inistrów.

Art. 19. P ró cz funduszów , w y m ien io n y ch w art. 14, m ogą by ć utw orzone n a p o d staw ie zarzą­

dzenia D yrekcji GJównej „ T e atró w R ze­

czypospolitej P olskiej” , zatw ierdzonego przez M inistra W. R. i O . P., in n e jeszcze fundusze.

Art 20. Z a czysty zysk P rzed sięb io rstw a „ T e a try R zeczypospolitej Polskiej*1 uw ażać należy różnicę, p o w stałą z p o trącen ia od ogólne­

go dochodu: a) w szystkich w ydatków zw iązanych z eksploatacją kom pleksu tea­

trów za ubiegły rok operacyjny; b) p o ­ trąceń n a fundusz zap aso w y (art. 16);.

c) p ro cen tó w i am orlyzac’ poży czek n a fundusz inw estycyjny (art. 17) i d) p o trąć ceij na fundusz em erytalny ( art. 18).

Z ogólnej sum y osiągniętego czystego zy ­ sku 40°/o przelew a się do funduszu z ap a ­ sow ego (art. 16), zas 60°/o do funduszu inw estycyjnego (art. 17).

Art. 21. W celu stw orzenia trw ałej p o d staw y finan­

sowej dla P rzed sięb io rstw a „ T e a try R ze­

czypospolite.! Polykiej** u stan aw ia się na rzecz tego? P rzeds, u stw a „ T e a try R ze­

czypospolitej Polskiej“ p o d a tek w idow i-

skow y, t. j. o p ła tę ze w szystkich w idow isk i w szelkiego rod zaju przed staw ień , zab aw i rozryw ek, urząd zan y ch p o za P rzedsię­

biorstw em „ T e atry R zeczypospolitej Pol­

skiej “ przez o soby pryw atne, gm>ny miej­

skie : w iejskie oraz instytucje dobroczynne.

P o d atk o w i tem u po d leg ają w szelkie p ro ­ dukcje żyw ego słow a, m uzyczne i m echa­

niczne (jak k in o teatry , radio-koncerty i t. p.), za które p o b ie ra n a jest o p ła ta od w idzów lu b słuchaczów .

O prócz p o d atk u od w stęp u n a wyścigi i p o d o b n e w idow iska, połączone z grą lub zakładam i, w olno pobierać tak że p o ­ d a te k o d staw ek gry lu b zakładów i od w ygranych.

D o przedstaw ień te atraln y ch i w y stęp ó w o wyższej w artości artystycznej lub n au­

kow ej oraz d o przedstaw ień utw orów i fil­

m ów krajow ych w inny b y ć stosow ane ul­

g o w e staw ki podatkow e.

O d zaw o d ó w i p o p isó w , urząd zan y ch p rzez tow arzystw a sp o rto w e i gim nastycz­

ne, których u-ytecznośc publiczną uzna G łó w n a D yrekcja „ T e atró w R zeczypospo­

litej P o lsk iej", p o d a te k nis m oże przewyż­

s z a ć 10% cen y w stęp u .

P o d a te k p o b ie ra się od ceny sprzedażnej biletu w ejścia łącznie ze w szystkiem i d o ­ p łatam i dodatkow em i do tej ceny. N orm y p o d a tk u o d poszczególnych w idow isk . zab a w , zależne o d ich poziom u artystycz- no-kulturalnego, sp o só b p o b o ru tego po­

d a tk u i kontrolę n ad tym poborem określi—

na p o d staw ie w niosku M inistra W .R . i O .P .—

rozporządzenie R ad y M inistrów*).

A rt. 22. W celu w prow adzenia oszczędności w lu ­ dziach i m aterjałach, P rzedsiębiorstw o „T ea- tr y R zeczy p o sp o litej Polskiej'' będzie u ru ­ chom iało zarów no m onta.: teatraln y (d e­

k oracje, kostium y, rekw izyty i t. p .), jak i personel artystyczny w te n sp o só b , że sztuka, w ystaw iona w jed n y m teatrze, b ę ­ dzie m ogła obiec inne sceny, należące do kom pleksu „T eatró w R zeczypospolitej P o l­

sk iej". S posób i w arunki urządzania w niektórych m iastach „gospód te a tra l­

ny ch " d la tru p „okrężnych" oraz org an izo ­ w ania odpow iednich śro d k ó w kom unika- cyjnych i tran sp o rto w y ch dla uruchom ienia p erso n elu artystycznego i m ontażu teatralne­

g o — określi u staw a Dyrekcji G łów nej „ T e a ­ tró w R zeczypospolitej P o lsk iej", zatw ier­

dzona p rzez M inistra W . R . i O . P Przedsiębiorstw u „ T e a try R zeczypospoli­

tej Polskiej1' służy p raw o założenia M u­

zeum teatraln eg o , gdzie grom adzone b ę d ą p am iątk i i dzieła sztuki, zw iązane z hi- sto rją i kulturą teatraln ą.

Przedsiębiorstw u „T eatry R zeczypospolitej Polskiej" służy p raw o przyjm ow ania zapi­

sów i legatów .

*) W y s o k o ś ć p o d a tk u w id o w is k o w e g o n a r z e c z T e a tr u P o ls k ie - g o w e d łu g p ro je k tu , o p r a c o w a n e g o p r z e z W o jc ie c h a B o g u s ła w s k ie ­ g o , L u d w ik a O s iń s k ie g o i in n y c h , z a tw ie r d z o n e g o p r z e z R a d ę A d m i­

n is tra c y jn ą K ró le s tw a P o ls k ie g o w ro k u Ib 19. a u z u p e łn io n e g o w ro ­ k u 1826, w y n o s iła o k o ło 17°/q d o r h o d u b r u tto ('/g c z ę ś ć d o c h o d u b r u tto ) , p o z o s ta ła z a ś c z ę ść te g o p o d a tk u , w m y śl U s ta w z r. 1812 i 1836, p r z e z n a c z o n a b y ła n a rz e c z s z p ita li tu d z ie ż n a o g ó ln e p o tr z e b y g m in y .

A rt 23, Przedsiębiorstw o „T eatry R zeczypospolitej Polskiej" b ęd zie w olne od obow iązku opłacania jakichkolw iek p o d atk ó w i danin publicznych na rzecz S karbu P aństw a, u b t i ;£ na rzecz poszczeg 'ilnych

A rt. 24. Szczegółow e p o stan o w ien ie o sp o so b ie sporządzania zam knięć rach u n k o w y ch i ze­

staw ienia doch o d ó w rozchodów , p la n u finansow o-gospodarczego i bilansu P rzed ­ siębiorstw a „T eatry R zeczypospolitej Pol- sk.ej" w y d a M inister W. R. i ). P. w p o ­ rozum ieniu z M inistrem Skarbu.

A r t. 25. Przedm ioty m ontażu teatralnego (dekoracje, kostium y, rekw izyty i t. p ) , niem ające cen y stałej, rynkow ej, — podlegają am or­

ty zacji w ciągu pierw szego roku opera- cy/nego.

A r t. 26. D o Kom isji Rewizyjnej P rzedsiębior­

stw a „T eatry R /e c z y pospolitej Polskiej"

w ch o d zą przedstaw v;iele: M inisterstw a W. R . i O . P., Prokuratorji G eneralnej R ze­

czypospolitej Polskiej tudzież N ajw yższej Izby K ontroli.

A rt. 27. D o ogólnego B udżetu P ań stw o w eg o w łą­

cza się ty lk o n ied o b ó r P rzedsiębiorstw a

„ T e a try R zeczypospolitej Polskiej" (art. 16) lub czysty zysk Przedsiębiorstw a, przezna­

czony n a cele inw estycyjne (art. 20).

A r t. ? 8 . D zień rozpoczęcia działalności P rzedsię­

b io rstw a „7 eatry R zeczypospolitej 'ni­

skiej “ oraz okresy b u d żeto w e Przedsię­

b io rstw a usta*' rozporządzenie M inistra

W P . i O . P .

A rt. 29. W ykonanie niniejszej u staw y pow ierza się M inistrowi W . R. i O . P. oraz M inistrow i Skarbu.

Art. 30. U staw a niniejsza w chodzi w ż /c ie z dniem

ogłoszenia.

U ZA SA D N IEN IE

U ST A W Y O O R G A N IZA C JI T E A T R Ó W

R Z E C Z Y P O S P O L IT E J POLSKIEJ

W szystkie te a try w Polsce p rzech o d zą obecnie ostry kryzys finansow y. Byt ich m alerjaln v jest zachw iany. G łów ną przyczyną tego stanu, graniczą­

cego z bankructw em , jest w adliw y a zadaw n my ustrój te atró w nietylko w Polsce, lecz w szędzie.

C ałe życie teatraln e p o d w zględem konstrukcyj­

n y m ulec pow inno gruntow nej reorganizacji. P ro ­ jek t niniejszy jest wtasni** tej reorganizacji planem o charakterze zasadniczym .

* *

*

P rojekt reorganizacja teatró w R zeczypospolitej Polskiej — o p raco w an y przez M acieja K ryw oszejew a p . t. „ Teatr a Faństuio" •— w ychodzi z zasadniczego założenia, że sp orząd zen ie d la każdego poszczegól­

nego te atru w łasnego m o n tażu (t. j. dekoracyj, kostium ów , rekw izytów , całej m ise-en-acene i t. p.) d la w szystkich w ystaw ionych kolejno sztuk naraża te a tr na w ydatki, k tó ry c h żad n a frekwencia. no r­

m aln a, a n aw et w yjątkow a, po k ry ć nie jest w m oż­

ności Pojedyncze, rozrzucone p o całej Polsce teatry sam odzielne o w łasnych b u d ż e ta c h m uszą przestać istnieć, jako niezapew ruające rów now agi m iędzy roz­

ch o dem a dochodem .

Z e w szystkich p rzeto te a tr (w n a obszarze R ze­

czypospolitej Polskiej, zarów no byłych rządow ych

w trzech byłych zaborach, ja k m iejskich, t. j. n a le ­ żący ch do gmin m iejskich (art. 2 U staw y ) — m a b y ć utw orzony jeden ogólny kompleks teatrów.

K om pleks ten m a twórz y i sam odzielną, a u to n o ­ m iczną a sam o w y starczaln ą instytucję p o d pro tek to ­ ratem P ań stw a, n ad k tó rą zw ierzchni nadzór w yko­

nyw a M inister W . R. i O . P .— Instytucja ta w inna b y ć p ro w ad zo n a w ed łu g zasad h an d lo w y ch z uw zględ­

nieniem potrzeb P a ń stw a oraz p o trzeb kulturalnvch społeczeństw a.

Sztuka, w p ro w ad zo n a na scen ę w jed n y m z teatrów , w inna obiec inne sceny, należące d o k o m pleksu „T eatró w R zeczypospolitej Polskiej", przez co k o szt jej w ystaw ienia ro zk ład ałb y się n a w szy­

stkie sceny, n a k tó ry ch b y się rzeczona sztuka ukazała.

rzecią zasadi-iczą tezą projektu jest niezależ­

ność budżetu kom pleksu „T eatró w R zeczypospolitej Polskiej*1 o d ogólnego budżetu państw ow ego (art. 27 U staw y) lub b u d żetó w gm in m iejskich. A u to ro m icz- n o sć i sam ow ystarczalność zjednoczonych „T eatró w R zeczypospolitej Polskiej" p rzek reślałab y wszelkie d o ty ch czaso w e subsydjow anie tej lub owej sceny nrzez S k arb Państw a.

'" y ra ź n j’’ w reszcie p o d ział ściśle rozgraniczonej a rów noległej w ład zy kierow niczej, m ianow ,uie: n a kierownictwo artystyczne oraz gospodarczo-finansowe n a d ało b y now ej O^ganizacii specyficzną c*“.chr (art. 1 1 U staw y).

* * *

M echanizm now ej organizacja „T eatr, w R zeczy­

p o s p o litą Polskiej" przed staw ia się, jak n astęp u je;

Cały teren te atró w Rzeczypospoi" ;ej Polskiej podzielony m a byc n a okręgi: w a rsz a w sk i k ra­

kow ski, lw ow ski, p o zn ań sk i i w leńsiu. N a czele całej organizacji stoi D yrekcja G łó w n a „T eatrów R zeczypospolitej Polskiej" z siedzibą w V rarszav,ie.

O k ręg an u kierują D yrekcje Szczegółow e, (art.

4, 5 i 7 U staw y).

D yrekcja G łow na, w porozum ieniu z Radą RzperiuarotOą (art. 10 U staw y), ustala rep ertu ar dla każdego teatru , uw zględniając (d la dram atu) trz y k ateg o rje sztuk, m ianowicie:

1) sztuki zakw alifikow ane d o w ystaw ien-a kolejna zarów no na scen ach m iast głów nych (W arszaw a, K raków , Lw ów , P oznań, W ilno), ja k prow incjo­

nalnych (w m iastach w ojew ódzkich i starościńskich), t. j. sztuki z miejscową obsadą i ruchomym montażem;

2) dalej sztuki w ym agające specjalnej obsady, t. j sztuk z ruchomą obsadą i ruchomym montażem; i wreszcu

3) sztuki z ta k zw anego w ielkiego repertuaru (fundamentalnego), t. j. sztuki z miejscową obsadą i miejscowym montażem.

S ztu k a, w ystaw iona n a jed n ej ze scen m iast głów nych, po zejściu jej z tej sceny, m a b y ć w ysta­

w iana kolejno na innych scenach, w prem jerow ym sw ym m ontażu oraz p o d p ie rw o tn ą sw oją reży- serją, gran a przez m iejscow ą tru p ę każdego z te a tru m iast głów nych. Sztuka, po odegianru jej n a scenach m iast głów nych, będzie dalej w y staw ia­

na w m iastach prow incjonalnych (w ojew ódzkich

i starościńskich) w tym że m oniaku, lecz do sto so ­ w anym d o s c e r prow incjonalnych, a grana przez Irupy „okrężne".

N ow a O rganizacja T e a tró w przew iduje, że skc- ro scen a każdego teatru m iasta głów nego w ystaw i co sezo n dw ie sztuki kategorji pierwszej (z miejscową olsadą i ruchomym montażem), to w szystkie sceny teatró w m iast głów nych, więc: w arszaw ska, krakow ­ ska, lw ow ska, poznańska, w ileńska, d a d zą dziesięć sztuk kategorji pierw szej. K ażda z tych dziesięciu sztuk grana będzie >na w szystkich scenach teatró w m iast głów nych w interpretacji sił miejscowych, tylko w m ontażu ruchom ym i w tej reżyaerji, w której o d b y ła się prem jera danej sztuki. Będzie to miało ten wynik, i z k ażd y z te atró w m iast głów nych otrzym a w cią^u sezonu dziesięć pr^m jer now ych sztuk d ram atycznych kategorji pierwszej.

P o d o b n ie w ystaw ienie w sezonie po jednej tylko sztuce fcategorji drugiej (z ruchomą obsadą i ru­

chomym montażem) n a scenach m iast głów nych d a każdej z ty c h scen w ciągu sezonu pięć sztu k tej kategorji, co z dziesięciu prem jeram i oierwszej kategorji stanow ić będzie piętnaście prem jer n o w y ch sztuk.

W reszcie, jeśli dołączyć w ystaw ienie w każdym

teatrze m iasta głc wnego d w ó ch tylko sztuk fyate-

gorji trzeciej (repertuaru fundamentalnego, z miejscową

obsado i miejscowym montażem) — liczba prem ier

(w szystkich trzech kategorji) dosięgn:-e na scenfr

każdego teatru rr-iasta głów nego w ciągu sezonu

siedemnastu, p rz y m ontow an i przez ka> dy z teatró w

m iast głów nych tylko sztuk pięciu, m ianowicie:

2-ch sztuk k ateg°Tji pierwszej (z m .ejscow ą o b sad ą i ruchom vm m ontażem ); jednej sztukr fcategorji dru­

giej (z ruchom ą o b sad ą i ruchom ym m ontażem ) oraz 2-ch sztu k fcategorji trzeciej (rep ertu aru funda­

m entalnego, z m iejscow ą o b sad ą i m iejscow ym m ontażem ).

T ru p y „okrężne" d a d z ą w każdym teatrze prow incjonalnym (try b em szczegółow o w projekcie sprecyzow anym )— w ciągu sezonu 25 premjer, w y reży ­ serow anych przez reżyserów teatrów m iast głów nych;

w m ontażu, p rzy g o to w an y m w p raco w n iach tychże te a tró w głów nych, a dostosow anym do scen pro­

w incjonalnych d la trup „okrężnych“ . W liczbie tych p rem jer, dziesięć sztuk będzie należało do kategorji trzeciej, t. j. do re p e rtu a ru klasycznego (fundam en­

talnego).

D la osad, wsi i żołnierza polskiego uruchom io­

ne b ę d ą specjalne teatry (łącznie z k in em ato g rafem -, co przy stałej organizacji nie pociągnie za sobą zb y t wielkich kosztów .

T eatry „dzielnicow e", utw orzone w w ielkich m iastach (na peryferjach), dla sfer pracujących, rów ­ nież otrzym ają około dwudziestu prem jer w ciągu sezonu, rów nież z ruchom ym m ontażem i ruchom e-

mi miejscowemi zespołami.

O rganizacja „T eatró w R zeczypospolitej P olskiejr u tw oizyć m a — p rz y każdym teatrze m iast głów ­ n y c h — si ałe sceny t. zw. „S tu d jo " (z niedużem i salkam i d la w»dzow), n a k tó ry ch to scenach odby­

w ać się b ę d ą p race eksperym entalne w dziedzinie

now oczesnego teatru, jego tw órczości zarów no arty­

stycznej jak technicznej. Sceny te eksperym entalne nocsić b ę d ą ch arak ter swego rodzaju „lab o rato rju m teatraln eg o ", ich ra ś w idow nie przeznaczone b ę d ą wyłącznie tylko d la „fachow ców *'— d la t. zw. „ludzi

e atru “ ... '

Projekt przew iduje uproszczenie lokom ocji zarów ­ no dla zespołów , jak i dla m ontażów , w łasne w ago­

ny osobow e i tow arow e, „g o sp o d y teatralne'* w m ia­

stach prow incjonalnych, przeznaczone dla personelu artystycznego, gratisow e przejazdy, d o d a tk o w e w y­

nagradzanie arty stó w tru p „okrężnych" i t d.

* * *

Co do opery, to projektow ane jest wydzielenie z opery w arszaw skiej i poznańskiej ruchom ych zespołów op ero w y ch , któreby daw ały abon am en to ­ we cykle w ieczorów operow ych w m iastach, m ają­

cy ch sceny, przystosow ane do widow isk operow ych.

P rojektow ane jest rów nież utw orzenie orkiesti sym ­ fonicznych ruchom ych.

O rganizacja „T eatrów R zeczypospolitej Polskiej"

p ro w ad zić te ż m a — ze w spólnej kasy w szystkich te a tr ó w — w idow iska rozryw kow e, jako to: operetę, krotochw ilę, a n a w et te a try kinem atograficzne, prze­

znaczone głów nie d la osad i wsi. O p ereta m a b yc ruchom a, w zorując się n a operze, korzystając z a p aratu m ontażow ego operety w arszaw skiej i czę­

ściow o z jej zespołu. Lekkich k o m e d j j oraz fars

zakwalifikuje R ad a R epertuarow a cen traln a po pięć

d la pięciu scen m iast głów nych, co, przy ruchom ości

tych rozryw kow ych w idow isk, d a każdem u teatrow i okręgow em u dw adzieścia pięć prem jer lekkiej ko- medji i krotochw ili w ciągu sezonu.

Z ałożenie wreszcie n a d u żą skalę prze-' O rga­

nizację „T eatró w R zeczypospolitej Polskiej “ w łasnej w ytw órni filmów d a m ożność naw et zyskow nego eksportow ania tak w ysoce dziś popularnej „sztuki niem ej".

Z espolenie wszystKich elem entów , pracujących w dziedzienie teatru i sztuki, w jed n ą organiczną całość d a m ożność jaknajszerszego w ykorzystania tych sił, przez jed n o czesn e zatrudnianie ich w sze­

regu now ych im prez artystycznych, k tó re b y O rg a­

nizacja łatw o m ogła z siebie wyłonić.

* * *

Projekt reorganizacji T eatró w zapew nia a k to ­ rowi liczne korzyści natu ry du ch o w ej i m aterjalnej*

jako to studjow anie ról nie z poniedziałku na w torek, lecz przez całe mi isiące; obfitą liczbę prób;

p racę w zespole stałym a zgranym ; zao p atrzen ie em erytalne (art. 18 U staw y), stabilizację i t. p.

A u to ro m dram atycznym oraz kom pozytorom m uzycznym zap ew n ia now a O rganizacja tan tjem y o d takiej ilości przedstaw ień, o jakiej dz*ś żad en au to r lub kom pozytor m arzyć n aw et nie m oże, czyli zapew nia m u aoch-Id w zm ożony.

P rzy szła O rganizacja „'i eatrów R zeczypospolitej

Polskiej" nie będzie nosiła cech etatyzmu, lecz b ęd zie

ugruntow ana n a zasad ach kom ercjalizacji; nie będzie

o n a r j \ / n i e ż żadnym monopolem. T eatralnej inicja­

tyw*e prywaine, zostaw ia s«; szeroki teren. P ro jek t p rzew id u je udzielanie zapom óg teatrom pryw atnym

o w ysokim poziom ie artystycznym i jednolitym lepertuurze.

Jednem z najpilniejszych zad ań now ej O rgani­

zac ji m a bj-c niezw łoczne rozpoczęcia zarów no bu­

dow y, jak i przebudowyw anie, gm achów teatralnych w różnych m iastach. P ro jek t w skazuje szczegołow o źródła, skąd fundusze b u d o w lan e m ogą by ć z łatw o­

ś c ią zaczerpnięte.

* * *

F ausum ując zarów no ideę przew odnią, jak p lan finansow y nowej pro p o n o w an ej Organizacji.

Z a sa d ą przewodn_ą jest: obniżenie kosztów , p o ­ n o szo n ych obecnie przez pojedyncze te a try w Pol­

sce — innem i słow y, oszczędność w ludziach i ma- terjale. G łów ną drogą, p ro w ad zącą do osiągnięcia tego celu, jest ruchomość; zespołów aktorskich, za­

rów no n a scenach „dzielnicow ych” (n a peryferjach miast głów nych) ja k i prow incjonalnych, tudzież ruchom ość reiy seij- i m ontażu teatralnego, zu­

żytkow anie tych sam ych kostium ów , rekw izy­

tów i t. p. nie n a jednej tylko scenie, lecz na, scenach całego szeregu te a tió w w Państw ie. U tw o ­ rzenie zaś sporej liczby zespołów aktorskich, tak zw anych tru p „okrężnych*', d a szerokie p ole dla p ra c y artystom , kład ąc zarazem k res próźniaczemu balastowi, obciążającem u dziś ta k dokuczliw ie nie­

m al w szystkie trupy.

P rojekt O rganizacji „T eatrów R zeczypospolitej

Polsk.«.j“ przew iduje, Że nie w szystk.e imprezy*

w chodzące w zakres O rganizacji, przynosić b ęd ą zyski Przew iduje z góry, że opera (dw ie, stałe i dwie ruchom e), ^oncer/j/ symfoniczne, dramat i po Ważna komedju oraz teatry ruchome dla osad i w si w p o łączen iu z D om am i L udow em i i rucho- memi kinoteatrami tudzież teatry eksperymentalne („S tu d jo ”) przynosić b ę d ą niedobory i to bardzo po­

ważne. Z a m .a st szukania jednak pokryi ia d la ty ch niedoborów w p rzeróżnych subw encjach państw o­

w ych i kom unalnych — tak szkodliwych dla samej istoty teatru — p ro jek t O rganizacji jasn o precyzuje, że środki znajdą się w łonie tej now ej istytucji—

i to w ta k dalece w y starczający ch rozm iarach, aby w ugólnej sum ie budżetu p o z o sta w a ła zaw sze p ew na nadw yżka. Z tego dok ład n eg o obliczenia w ynika, że ani Skarb Państwa, ani k asy municypalne, zarów no w stolicy i n n ych centrach, jak n a w e t na najdalszym parLykularzu, żadnych funduszów na imprezy teatralne nie będą łożyły.

Na pokrycie wyżej w yłuszczonych niedoborów oraz n a osiągnięci^ spodziew anej nadw yżki czystego zysku netto służyć b ę d ą pozycje następuje:

I. N adw yżka d o ch o d ó w n ad rozchodam i z pro ■ w adzenia lekkiej kom edji i krotochw ili (t. zw.

„farsy ").

Projektow anych jest pię.: tru p k ro to ­

chwili (farsy) w pięciu głów nych cen trach .

D aw ać one b ę d ą przedstaw iania z r u c h o ­

m ym m ontażem i ruchom ą ob sad ą. K oszta

utrzym ania ty ch pięciu zesp o łó w b ęd ą.

stosunkow o nieduże w porów naniu z pre­

liminowanemu dochodam i;

2. N adw yżka d o ch o d ó w n ad rozchodam i prow adzenia operety.

P ro jek to w an e są dw ie tru p y operety:

jed n a stała, druga ruchom a. O bie trupy, ra c jo n a ln a zorganizow ane, przynosić m ają zysk.

3. Z y sk i z prow adzenia w ytw órni kinem ato­

graficznej.

Projektow ana w y tw ó rn ia, w oparciu o O rganizację te a tr w, posiada*' będzie nie- tylko w y p ró b o w an e siły aktorskie, zespoły b aleto w e t. p ., lecz i b o g a te zasoby m ontażow e, jak kostium y, m eble, rekw izy­

ty i t. p.

4. D ochód z eksploatacji nieruchom ości tea­

tra ln y c h (czynsze dzierżaw ne za sklepy i lokale w gm achach teatralnych, zarów no już istniejących, ja k i m ających pow stać).

Do tej kategorji zaliczyć należy czynsz dzierżaw ny z a lokale w „D om u D ochodo­

w ym T eatró w W arszaw skich" (n a rogu W ierzbow ej i T rębackiej), który — w ybu­

d o w an y i ek sp lo ato w an y przez pryw atnego przedsiębiorcę n a p raw ach usufruit’u — w krótce przejd:’ e na w łasność T eatrów W arszaw skich.

5. D ochody różne, jak z urządzania w salach

te a tra ln y c h doryw czych im prez (zabaw y, red u ty

i t. p.); za w y p o ż y c z a n a ko stiu m ó w i rekw izytów

te a tro m pryw atnym ; d o ch ó d z ogłoszeń na a fi"

szach i program ach; dochód z w ydaw nictw teatralnych, ja k z projektow anego tygodnika, pośw ięconego sp ra ­ w om teatrologji, tak i roczników teatralnych; za w yko­

nanie ro b ó t p ry w atn y ch w d ru k arn i teatralnej i t.p .—

i wreszcie

6. D ochód z części p o d a tk u w idow iskow ego (art. 21 U stawy).

C zęść p o d atk u w idow iskow ego na rzecz „T eatrów R zeczypospolitej P olskiej“

p o b ie ra n y będzie podług sto p y , ustalonej rozporządzeniem R ad y A dm inistracyjn^i K rólestw a Polskiego z r. 1819 i 1826 (w m yśl projektu, opracow anego przez W ojciecha Bogusław skiego, Ludw ika O sińskiego i in.).

Pozostała część tego p o d atk u przezn aczo ­ n a będzie n a rzecz gm in m iejskich. Z a s a d ­ niczą tezą p o b o ru tego p o d a tk u m a być, że w idow iska teatrów p ry w atn y ch w arto ­ ściow e p o d w zględem k u ltu raln o -arty sty c z ­ nym w inny być całkiem zwolnione o d ja­

kichkolw iek op łat: natom iast im w idow iska stać b ę d ą niżej p o d w zględem kulturalnym , tem w yższy b ę d ą o p łacały p o d atek zarów no na rzecz „T eatró w R zeczypospolitej Polskiej'*

jak i gminy. Do kwalifikacji w idow isk te a tró w p ry w atn y ch p o d w zględem kulturalno-arty­

stycznym R ad a R ep ertu aro w a przy Dyrekcji G łów nej „T eatró w R zeczypospolitej Polskiej*1 w yłoni ze sw ego grona specjalną sekcję (art. 6 i 10).

W ostatecznym w yw odzie oraz po skrupu-

latnem rozw ażeniu stro n y finansow ej, projekt O rg a­

nizacji przew iduje, le zorganizow ane na racjonalnych p o d staw ach „T eatry R zeczypospolitej Polskiej";

p ro w ad zo n e sprężyscie fachow o p o d w zględem gospodarczym , a w ytraw nie i czujnie p o d w zględem artystycznym -— daw ać m uszą, w ogólnym w y n ik u r zysfai, które obracan e b ę d ą bądź n a powiększenie kapitału em erytalnego i obrotow ego, bądź n a ró żne inw estycje tudzież n a bu d o w ę now ych gm achów teatralnych i D om ów L u d o w y ch .

W szelako, a b y nie w strzym yw ać praw idłow ego biegu życia teatraln eg o , pro jek t zastrzega, że do p racy n a d reorganizacją „ T e a tio w R zeczypospolitej P olskiej" przystąpić należy stopniow o. A więc:

p rzed ,‘w szystkiem — u p o rząd k o w ać teatry w cen­

trach (w n ;astaćh głów nych), organizując zarazem ruchom e teatry „dzielnicow e“ (na peryferiach); za ­ tem przystąpić kolejno do organizacji O kręgów , D y rę k o Szczegółow ych oraz uruchom ienia ajencji teatraln y ch prow incjonalnych, wreszcie z a j w szy st­

kie zorganizow ane poszczególne części p o łą c z y ć w jedną całość.

,

*

Nie o d rzeczy będzie tu zaznaczyć, że n o w a O ig an izacja nietylko w niczem krępować nie będzie elementów twórczych W dziedzinie estetyczno-artystyczne) lealru, lecz, usuw ając w szelkie przeszkody natu ry gospodarczej, m aterjalnej i technicznej, — dążyć będzie — i dążyć m usi —- do podniesienia poziom u S ztuki teatraln ej.

Autor, aktor, reżyser, m uzyk 1 plastyk z n ajd ą

w now ej Orgar..zacji teatralnej szerokie pole d la

swej wolnej twórczej pracy.

G łów ne w ięc w ytyczne projektu reform y i o r­

ganizacji „T eatró w R zeczypospolitej P o lsk iej" s ą : 1. D ać d o b ry te a tr nietylko m ieszkańcom sto­

licy, lecz i prow incji, a zarazem w y ro b ić—

n aw et na najdalszym p a rty k u la rz u — p u ­ bliczność teatralną, rozum iejącą i m iłującą Sztukę te a tra ln ą .

2. U niezależnić b y t i rozw ój te a tru od uzdol­

n ień i dobrej w oli kierow nika - jednostki, lecz ująć kierow nictw o teatru w stałą a racjonalną organizację.

3. Stw orzyć te atr sam ow ystarczalny p o d wzglę­

dem m aterjalnym , a b y w yzw olić go w resz­

cie o d wszelkich subw encyj i zap o m ó g p ań stw o w y ch i kom unalnych, a co za tem idzie — od ingerencji elem en tó w niefa­

chow ych.

4. Z ab ezp ieczy ć b y t aktora, zap ew n iając m u liczne korzyści n atu ry m aterjaln ej i d u ch o ­ w ej, reg u lu jąc zarazem kw estję em erytury.

5. Popierać tw ó rczo ść rodzim ą, zapew niając autorom dram atycznym oraz k om pozytorom m uzycznym d o c h ó d znacznie w zm ożony, w reszcie

6. D ać w idzow i rep ertu ar, u ło żo n y w edług racjonalnego, dobrze obm yślonego pro g ra­

m u — re p e rtu a r plan o w y , k tó ry kształciłby

duszą narodu.

B 1 B L I O G R A F J A

BI BLI OGRAFJ A

a r ty k u io w o organizacji „T eatrów R zeczyp osp olitej P olskiej", w ed łu g projektu, o p ra co w a n eg o przez M acieja K ryw oszejew a: p. t. „T eatr a P a ń stw o " * ).

1. „W arszawianka". Michalski Jerzy, prof. (b. minister Skarbu). „Płatnicy podatków a na­

sze teatry". Nr. 200 (25 lipca) 1926.

2. „ Tenże. „Nietygodniowe rozw aża­

nia... teatralne"- Nr. 255 ( ^ w r z e ś ­ nia) 1926.

3. „ G rzegorczyk M arjan. „D ookoła tea­

tru. Projekt reformy teatralnej".

Nr. 186 f i 2 lipca) 1926.

4. „Kurjer W arszaw ski". V ox. „Z poza kurtyny". Nr. 157 (10 czerwca) 1926.

5. „ „ Cz. Jan. „Projekt organizacji tea­

trów". Nr. 141 (24 m aja) 1927.

6. „ „ K otarbiński Józef. „P rojekt refor­

my teatrów ". Nr. 154 (7 czerwca) 1927. ^

7. „ „ „T eatr a Państw o". Nr. 150 (1 czerw­

ca) 1928.

* ) Z w ią z e k A rty s tó w S c e n P o ls k ic h , w m y śl u c h w a ły V II W a l ­ n e g o Z ja z d u d e le g a tó w A r ty s tó w S c e n P o ls k ic h , o g ło s ił n a ła m a c h ty g o d n ik a „ Ż y c ie T ea tru * 4 d y s k u s ję n a d p r o je k te m M a c ie ja K ry w o - a z e je w a o o r g a n iz a c ji T e a tr ó w w P o ls c e , p rz y c z e m U s ta w a t e g o p r o ­ je k tu tu d z ie ż u z a s a d n ie n ie je j o p u b lik o w a n e b y ły w „ Ż y c iu T e a tr u - {w N r. N r. 22, 23 i 24 z a ro k 1926).

8. „Kurjer Czerwony". Rzym owski W incenty. „K lątw a gospodarki teatralnej". Nr. 216 (20 w rześnia) 1927.

9. „Przegląd W ieczorny". „Z za kulis. W czem zło“.

Nr. 129 (9 czerwca) 1926.

10. „ „ „Z za kulis. P rojekt Krywo- szejewa". Nr. 113 (18 m aja) 1927 11. „G azeta Poranna" (dawniej „2 G rosze"). „Reforma teatru w Polsce jest koniecznością chwili". Nr. 92 (27 m aja) 1928.

12. ,,Erho W arszaw skie11. Świerczewski Eugenjusz. ,O r- tfarji.£ai_ja teatrów w Polsce" Nr. 146 (17 czerwca) 1926-

13.

Tenże. , Organizacja teatri w w Polsce". N r 181 (2'i lipca) 1926.

14. „ » Tenże. „Organizacja teatrów w Polsce" Nr. 198 (8 sierpnia) I92

. 15. „ „ Tenże. „O rganizacja teatrów w

Polsce". Nr. 205 (15 sierpnia) 1926.

16. * „ Tenże. „Projekt p.-K ryw oszejew a nabiera aktualności", Nr. 167 (8 lipca) 1926.

7. „ „ „Projekty p. Krywoszejewa". Nr. 188 (,29 lipca) 1926.

18. „ R o b o t n i k " . Liberm an H. (poseł na Sejm).

„Kryzys teatralny". Nr. 329 (30 li­

stopada) 1927.

19. „Głos Codzienny". — „O sanacji teatru w Polsce".

Nr. 199 (ZB lipca) 1926.

20. „ „ W. P.. „Rzucanie miljonów w bło­

to". Nr. 201 (30 lipca) 1926.

21. „

Mu jony złotych płarim y rocz­

nie za niedołęstwo magistrackich

„tachowc w " teatralnych" Nr. 135 (16 iiiaja) 1927.

22. w S I o w o “. Jankow sk Czesław. „Kw«stta tea­

tralna Nr. 178 (3 sierpni; ) 1926

23. „ S ł o w o Jankowski Czesław. „ K w e sta tea­

tralna'4. Nr. 179 (4 sierpnia) 1926.

24. „ T enże. „K w estja teatralna". Nr. 180 (5 sierpnia) 1926.

25. . Tenże. „K w estja teatralna". Nr. 181 (6 sierpnia) 1926.

26. „

„Na progu sezonu". Nr. 202

(13 września) 1927.

27. „ „Projekty p. K rywoszejew a godne są tego, by Państw o zajęło sie ich realizacją". Nr. 216 (16 wrześnu.)

1926.

28. „ R e p u b l i k a 11. Polak W . „Upaństwowić teatry polskie. Oryginalny projekt dyr.

Kryw oszejew a11. Nr. 125 (8 maja) 1927.

29. » T enże. „Co będzie z teatrami?"

III. Nr. 129 (12 m aja) 1927.

30. Tenże „Co będzie z teatrami?"

IV. Nr. 130 (13 m aja) 1927.

31. „ Tenże. „Co będzie z teatrami?"

i V. Nr. 131 (14 maja) 1927.

32. „ S. „O rganizacja teatrów Rzeczy­

pospolitej. P rojekt M. Krywosze­

jew a skierow any będzie do Sejmu".

Nr. 156 (7 czerw ca) 1928.

33 „R o z w ó j ‘. Allan. „Jak teatrow i przyw rócić publiczność?" Nr. 127 (10 m aja)

1927.

34. „ Tenże. „W obliczu nowego rozkwi­

tu teatrów w Polsce". Nr. 12*2(12 m aja) 1927.

35. „ Tenże. „Realizacja projektu M.

K ryw oszejew a4. Nr. 131 (14 maja) 1927.

36. „Głos Polski" B. H. „Istotne przyczyny Kjryzysu teatralnego w Polsce". Nr. 263

’ (2 w rześnia) 1927.

Głos P olski-*. G ustaw W assercug. „Organizacja teatrów w Polsce musi być grun­

townie zreform owana". Nr. 353 (25 grudnia) 1927.

Dziennik Ludow y". „Jak uzdrowić teatry. O ry­

ginalny pom ysł b. dyrektora tea­

trów warszawskich". Nr. 278 (4 grudnia) 1927.

Życie T eatru " (tygodnik). „O rg an zac ja teatrów w Polsce" . Nr. 22 (13 czerwca) 1926.

„ „ „O rganizacja teatrów w Polsce".

Nr. 23 (20 czerwca) 1926.

„ „ „O rganizacja teatrów w Polsce".

Nr. 24 (27 czerwca) 1926.

„ Jankowski Czesław. „O rganizacja teatrów Rzeczypospolitej Polskiej*.

Nr. 10 (27 m arca) 1927.

„ „ Tenże. „O rganizacja teatrów Rze­

czypospolitej Polskiej". Nr. 1 I — 12.

(10 kw ietnia) 1927.

„ „ T enże. „O rganizacja teatrów Rze­

czypospolitej Polskiej". Nr. 13 (20 kw ietnia) 1927.

„ „ Tenże. „O rganizacja teatrów R ze­

czypospolitej Polskiej". Nr. 14 (8 m aja) 1927.

„ „ Michalski Jerzy, prof. „O rganizacja teatrów Rzeczypospolitej Polskiej”.

Nr. 15 (15 m aja) 1927.

„ „ Jellenta Cezary „O rganizacja tea­

trów Rzeczypospolitej Polskiej14.

Nr. 16 (22 m aja) 1927.

„ „ M ayzel M aurycy (w.-prezes Rady miejskiej). „O rganizacja teatrów Rzeczypospolitej Polskiej". Nr. 17 (29 maja) 1927.

„ „ Janusz Jan (art. dram.) ..Organi­

zacja teatrów Rzeczypospolitej

Polskiej". Nr, 18 (5 czerwca) 1927.

50. „Życie T e a tru “. Świerczewski Eugeniusz. „O rga­

nizacja teatrów Rzeczypospolitej Polskiej". Nr. 19 (12 czerwca) 1927.

51. „C o m o e d i a “ (tygodnik). Świerczewski Eugenjusz ..Projekt zorganizow ania teatrów w Polsce". Nr. 21(12 września)^ 1926.

52. „ Tenże. „Mussolini stw arza pod­

waliny rozw oju teatru we W ło ­ szech. A ktualność projektów Kry*

w oszejew a". Nr. 16 (17 kw ietnia) 1927.

53. „ Jellenta Cezary. „Być albo nie

być — M elpom eny". Nr. 30 — 31 (11 września) 1927.

54. ^Ekran i Scena" (tygodnik). „Kryzys teatralny roz­

wiązany w duchu now oczesnym ".

Nr. 4 (11 grudnia) 1927.

55. „ „ „O rganizacja teatrów w Polsce musi być gruntownie zreform o­

w ana'1. Nr, 2 (8 stycznia) 1928.

56- „W iadomości Literackie". „W alka z kryzysem te­

atralnym ". Nr. 51 (8 grudnia) 1927.

57. „ P r a w d a “ (tygodnik). P. Z. „Problem teatral­

ny". Nr. 17 (24 kw ietnia) 1927.

58. „ Z. „A bsurdy w gospodarce tea­

tralnej". Nr 31 (31 lipca) 1927.

59. „ Jellenta Cezary. „Być albo nie

b y ć — M elpom eny". Nr. 33 (14 sier­

pnia) 1927

60. Tenże. „A rtyści bez dogm atu".

Nr. 34 (21 sierpnia) 1927.

61. „ P r a c a " (tygodnik). J W ł. „O kierunk teatru w Łodzi14. Nr. 16(17 kwietnia)

1927.

62. „ Sulima. „N a marginesie dyskusji

teatralnej" Nr. 23 (5 czerwca) 1927.

63 ,,Myśl N iepodległa11. L. N. „T eatr a kina (w obec ankiety , Życia T eatru ‘). Nr. 830 (I I września) 1926.

64. „Biały Paw " (miesięcznik). JellentaC ezary. ,,W yj­

ście z marazmu teatralnego". Nr.

(sierpień) 1926.

65. „Tygodnik Polski14 (D odatek niedzielny do „Rzeczy­

pospolitej1). Er. „Spraw a reorgani­

zacji Teatrów w świetle projektów i dyskusji “ Nr. 8. (19 lutego) 1928.

i

66. „ „ Tenże. „Spraw a reorganizacji T e a ­ trów w świetle projektów i dy­

skusji11. Nr. 9 (26 lutego) 1928.

67. „ „ Tenże. „Óprawa reorganizacji T ea­

t rów w świetle projektów i dy­

skusji '. Nr. 10 (4 m arca) 1928.

68. ,, „ Tenże. , Spraw a reorganizacji T e a ­ trów w świetle projektów i dy­

skusji11. Nr. 11 (11 marca) 1928.

69. „ „ T e r ie . „Spraw a reorganizacji T ea­

tr.. w w świetle projektow . dy­

skusji11. Nr. 12 (18 m arca) 1928.

70. „ „ Tenże. „Spraw a reorganizacji T e a ­ trów w świetle p-rojektów i dy~

skusii“ Nr. 13 (25 marca) 1928.

71. „ „ Tenże. ,.Spraw a reorganizacji T e a ­ trów w świetle projektów i dy­

sk u sji’. Nr. 16 (15 kwietnia) 1928 72. ,, „ Tenże. „Spraw a reorganizacji T e a ­

trów w świetle projektów i dyskusji11.

Nr. 17 (22 kw ietnia) 1928.

73. „N ow ości" (tygodnik). W. Brumer. „O rganiza­

cja 1 iatrów Rzeczypospolitej Pol­

skiej11- Ni. 13 (25 marca) 1928.

74. „Tygodnik Illustrowany11. W . Zawistowski. „O organi­

zację teatru w Polsce11. Nr. 1/

\ - , ,; £• (28 kwietn.) 1928.

75. „W i e k X X " (tygodnik). „T eatr“. Nr. 6 (6 m aja) 1928.

76. „ W. B. „T eatr a Państw o". Nr. 10 (3 czerwca) 1928.

77. „Głos Prawdy* (dodatek niedzielny). „T eatr a Pan stw o“. Nr. 249 (10 czerw ca) 1928.

78. „ K. r a j “ (tygodnik). Jellenta C ezary. „Sa­

m orządy i przyszła O rganizacja T eatrów ". Nr. 12 (17 czerwca)

1928.

79. „ E p o k a

(21 czerwca) 1928 r.

S P I S R Z E C Z Y :

Ustawa o „Organizacji Teatrów Rzeczypospolitej

Polskiej“ ...5

Uzasadnienie Ustawy ( e x p o s e ) ...19

B i b l i o g r a f i a ...35

Wkrótce, w tymże nakładzie, ukaże się obszerna praca tego ż autora p. t.s

„ T E A T R A P A Ń S T W O ” .

Posłuży ona za materjał przy opracowa­

niu przepisów wykonawczych do Ustawy o „Organizacji Teatrów Rzeczypospolitej Polskiej1'.

O M Y Ł K I D R U K U :

Stron. Wiersz Zamiast: M a być:

9 11 od góry m ianuje P rezesa m ianuje Prezes

26 6 „ „ eatru teatru

29 9 od dołu n astęp u je jak następuje

31 3 „ „ (art. 6 i 10) (art. 6 i 10 U staw y )

Biblioteka Śląska w Katowicach Id: 0030000112207

I I 5 8 2 2 4 5