Z prac Prezydium NRA
Palestra 18/4(196), 91-93N r 4 (*196) Z prac P r e z y d iu m N R A 91
A dw okacka m iała w ty m względzie dostateczne u p raw n ie n ie w y n ik a ją ce z a rt. 74 ust. 2 u. o u.a. S korzystanie z tego u p raw n ie n ia było o ty le rów nież uzasadnione, że Zespół Z żadnych osobistych zastrzeżeń przeciw ko obu kolegom w łączonym do jego skład u osobowego nie w ysunął.
W ty m stanie rzeczy P re zy d iu m NRA nie znalazło pod staw do
uw zględnienia w y su w anych przez Zespół Z sprzeciw ów w obec zaskarżo n ej uchw ały i d lateg o uchw ałę tę, jako zgodną z in teresem ad w o k atu ry , postanow iło u trzy m ać w mocy.
D.
Z p ra c P rezydium N R A
O stanie spraw prowadzonych przez rzeczników dyscyplinarnych w latach 1972 i 1973
W ro k u 1973 do rzeczników d y scy p lin arn ych w szystkich ra d adw o kackich w p ły n ęły 283 spraw y, co św iadczy o tym , że w p orów n aniu z 1972 r., w k tó ry m w pły n ęło 350 spraw , n a stą p ił spadek o 77 sp raw .
W w y n ik u p rzeprow adzonych dochodzeń przez rzeczników dyscyp li n a rn y c h zapadły n a stę p u jąc e postanow ienia:
a) przekazać do kom isji dyscy p lin arn ej a k t oskarżenia: w 79 sp ra w ach — w ro k u 1972, a w 62 sp raw ach — w ro k u 1973;
b) przekazać dziekanow i ra d y adw okackiej (w try b ie a rt. 98 u. o u.a.): w r. 1972 — 45 spraw , a w r. 1973 — 35 spraw ;
c) um orzyć dochodzenie: w r. 1972 — w 100 sp raw ach, a w 1973 r . — w 89 spraw ach;
d) odm ówić ścigania: w r. 1972 — w 61 spraw ach, a w r. 1973 — w 44 spraw ach;
e) zwrócić się do k iero w n ik a zespołu o udzielenie ostrzeżenia lu b do dziekana o p rzeprow adzenie z adw ok atem rozm ow y i zw rócenie m u uw agi (ta o statn ia form a nie jest przew idziana w u. o u.a., ale w w ielu w y p adk ach okazała się bardzo skuteczna); w r. 1972 za
łatw iono w te n sposób 118 spraw , a w r. 1973 — 105 spraw .
W w ielu w y pad k ach w yniki przeprow adzonych dochodzeń w skazu
ją n a to, że obw iniony dopuścił się czynu, za k tó ry n a jb a rd z ie j w spół m ie rn ą k a rą byłoby upom nienie, a n ajw yżej — nagana. W w ypad k ach tak ich rzecznicy d y scy p lin arn i pow inni z reg u ły kierow ać spraw ę do dzie k an a ra d y w celu w ydania orzeczenia w try b ie a rt. 98 u. o u.a. Za znacz ny m zw iększeniem stosow ania tego try b u przem aw ia fakt, że kom isje d y scy p lin arn e często o rzekają k a ry u pom nienia lu b nagan y, co jed n a k poprzedzone je s t n iejed n o k ro tn ie bardzo d ługim i skom plik ow an ym po stępow aniem . Dla uproszczenia w ięc i przyspieszenia w y d aw an ia orze czeń d y scy p lin arn y ch w spraw ach, w k tó ry c h m ożna przew idzieć, że hie będzie orzeczona k a ra inna niż upom nienie lu b nagana, dziekani ra d po w in n i w każdym tego ro d zaju w y pad k u korzystać z u p raw n ie ń wTy n ik a- jący ch z a rt. 98 u. o u.a.
92 Naczelna Rada A d w o ka c ka N r 4 (196>
W 1973 ro k u n ajw ięcej orzeczeń w ydali dziekani R ad A dw okackich w K rakow ie, we W rocław iu i w Łodzi. Z u p raw n ien ia tego nie sk o rzy stał dziekan R ady A dw okackiej w L ublinie w całej poprzedniej kad en cji (1970— 1973), jak rów nież w bieżącej. R ów nież w okresie o statnich d w u la t dziekan R ady A dw okackiej w P oznaniu nie w ydał żadnego orzecze nia dyscyplinarnego.
A rty k u ł 29 u. o u.a. d aje zebraniom zespołów i ich kierow nikom p ra wo udzielania ostrzeżenia członkow i zespołu, k tó ry dopuścił się u chy bie nia w pracy zaw odow ej. U staw a nie tra k tu je tego środka jako k a ry d y scy p lin arn ej. D latego też zespoły lu b ich kierow nicy, k o rzy stając we w łaściw ym czasie z tego up raw n ien ia, zw róciliby ad w okatow i uw agę na jego niew łaściw e postępow anie, co z kolei uchro niłob y go n iejed n o k ro tn ie p rzed postępow aniem dy scyplinarnym . N iezrozum iała je s t więc zupełnie niechęć kierow ników do ko rzy stan ia z tego środka pro filak ty k i.
Z d arzają się tak że w ypadki, że w w yn ik u przeprow adzonego postępo w ania dyscyplinarnego p rzew in ienie adw okata je s t ew identne, ale tak niew ielkie, iż w ym ierzona za nie k a ra u pom nienia b y łab y zbyt surow a- W ta k ic h w ypadkach rzecznicy d yscyplinarni, nie sporządzając a k tu os
karżenia, pow inni się zw racać z w nioskiem do k iero w nik a zespołu
o udzielenie adw okatow i ostrzeżenia. Zdarza się, że rzecznicy d y scy pli n a rn i ta k w łaśnie p ostępują, ale —• n ieste ty — k ierow n icy zespołów od m aw iają niekiedy udzielenia ostrzeżenia. Takie stanow isko kierow ników św iadczy o zupełnym niezrozum ieniu znaczenia ostrzeżenia. W zw iązku z ty m rad y adw okackie pow inny om aw iać to zagadnienie na zebraniach k ierow ników zespołów.
W razie stw ierdzenia drob n y ch uchybień w p ra c y adw okatów , k tó re nie k w a lifik u ją się ani do postępow ania dyscyplinarnego, ani n a w e t do udzielenia ostrzeżenia, ale ze w zględu na sw ą częstotliw ość św iadczą o niepraw idłow ym sty lu pracy adw okata, bardzo skutecznie działa zw ró cenie uw agi adw okatow i na te niepraw idłow ości przez dziekana rady . D latego też byłoby w skazane, a!by dziekani w w iększym niż d otychczas stopniu k o rzy stali z tej fo rm y 'z a p o b ie g a n ia w szelkim niepraw idłow o ściom w p ra c y adw okatów .
W lata ch 1972 i 1973 stosunek ilościow y różnego ro d zaju zarzutów staw ian y ch adw okatom w doniesieniach nie uległ zm ianie, ale ogólna ich liczba w ro k u 1973 zm niejszyła się w porów naniu z rokiem 1972, jak to w ynik a z n astępującego zestaw ienia:
a) p rzy jęcie w ynagrodzenia poza zespołem adw okackim : w roku 1972 -— 53 spraw y, w ro k u 1973 — 37 spraw ;
b) niedopełnienie obowiązków zawodowych: w ro k u 1972 — 121 spraw , w ro k u 1973 — 96 spraw ;
c) nadużycie wolności słowa: w rok u 1972 ■— 55 spraw , w roku
1973 — 41 spraw ;
d) niedopełnienie obowiązków korporacy jn ych: w ro k u 1972 — 27 spraw , w rok u 1973 — 15 spraw ;
e) inne: w ro k u 1972 — 94 spraw y, w ro k u 1973 — 94 sp raw y . . Pow yższe d ane św iadczą o tym , że ta k w ro k u 1972 ja k i w ro k u 1973 najw ięcej w płynęło skarg zaw ierających z a rz u ty niedopełnienia
obo-N r 4 (196) Or ze cz nictw o Sądu N a jw yż sze g o 9 3
wiązków zaw odow ych oraz zarzu ty nadużycia wolności słowa. Są to n a j częściej tego ro d za ju uchybienia, ja k n iew niesienie we w łaściw ym te r m inie śro d ka odw oławczego, op łat sądow ych itp. Ze w zg lędu n a dość dużą ilość tego ro d za ju u chybień rad y adw okackie, kierow n icy zespołów oraz w iz y ta to rz y p o w in ni zw racać szczególną uw agę na te w szelkie p rz e ja w y b ra k u d y scy p lin y zaw odow ej.
P rzep ro w ad zając w izy tację p rac y rzeczników d y scy p lin arn y ch przez R zecznika D yscyplinarnego NRA, badano rów nież w p ływ sk a rg i sposób ich załatw ian ia przez re fe ra ty skarg. Do refe ra tó w ty ch w płynęło w 1972 r. 1056 skarg, z k tó ry ch 622 okazały się całkow icie n ieuzasadnio ne, a w 1973 r. — 1004 skargi, z któ ry ch 549 było nieuzasadnionych. Na p o d kreślenie zasługuje fakt, że w śród sk arg bezzasadnych n ajw ięcej po chodzi od przeciw ników procesow ych adw okata, k tó ry spraw ę w ygrał.
W yniki w izy tacji pozw alają stw ierdzić, że większość rzeczników d y sc y p lin a rn y c h prow adzi sp raw y w sposób zadow alający, aczkolw iek peł na ocena ich p rac y b y łab y w tej chw ili przedw czesna ze w zględu n ą zbyt k ró tk i okres bieżącej 'kadencji. P odkreślić poza ty m należy, że choć w ięk szość spraw załatw ian a jest w ciągu trzech m iesięcy, to je d n a k w n ie k tó ry c h spraw ach stw ierdzono zbyt długi upływ czasu m iędzy poszczegól nym i czynnościam i, co w rezu ltacie pow oduje przew lekłość p o stęp o w a nia. W w y p ad kach tak ich zw racano uw agę rzecznikom d yscy p lin arn y m , aby zak reślali te rm in y w yko n an ia czynności przez zastępców rzecznika i spraw dzali potem d o trzym yw anie przez nich ty c h term inów .
• O R Z E C Z N I C T W O S Ą D U N A J W Y Ż S Z E G O
WYROK Z DNIA 4 KWIETNIA 1973 R. (II CR 694/72)*
Osoba, która nabyła nielegalnie wartości dewizowe (dolary), zobo wiązana jest — z mocy art. 412 k.c. — do ich wydania Skarbowi Państwa, a w razie ich utraty (zbycia) — do uiszczenia ich rów nowartości według kursu specjal nego, ustalonego przez Narodowy Bank Polski w trybie art. 12 pkt 5 ustaw7y dewizowej z dnia 28 mar ca 1952 r. (Dz. U. Nr 21, poz. 133), a obowiązującego w chwili nastą pienia przepadku, a więc w chwili nabycia dolarów.
Sąd N ajw yższy, z udziałem
przed staw iciela P ro k u ra tu ry G e
n eraln ej PR L, po rozpoznaniu
sp ra w y z pow ództw a P ro k u ra to ra
działającego na rzecz S k a rb u
P a ń stw a (P rezydium M iejskiej R ady N arodow ej — W ydział F i nan so w y w R.) przeciw ko I. J. o w ydanie przedm iotu św iadczenia, na sk u tek rew izji obu stro n od w y rok u Sąd u W ojew ódzkiego w R. z dnia 21 w rześnia 1972 r.,
o d d a l i ł obie rew iz je oraz w niosek pozw anej o zasądze nie kosztów procesu za in sta n c ję rew izy jn ą.