S tud ia T eologiczne Bia!., D roh., Łom .
14(1996)
BISKUP ŁOMŻYŃSKI
JULIUSZ PAETZ 1983-1996
K siądz B iskup Ju liusz P aetz urodził się 2 lutego 1935 r. w Poznaniu. Ś w ię cen ia k apłań skie przyjął 28 czerw ca 1959 r. P racow ał ja k o w ik ariu sz w O stro w ie W ielkopolskim . N astępnie studiow ał teologię do gm aty czn ą na K ato lickim U niw ersy tecie L ubelskim , kontynuow ał te studia w R zym ie, uzysk ując stopień doktora teolo gii w zakresie eklezjologii patrystycznej. W 1967 r. został w sp ó ł pracow n ik iem sekretarza generalnego Synodu B isku pó w k ard y n ała W ład y sła w a R ubina. W 1976 r. p ap ież P aw eł V I m ianow ał ks. J. P aetza prałatem A nty- kam ery papieskiej. W ten sposób w szedł on do grona osób p osłu g u jący ch b ez p ośrednio osobie P apieża. N a tym stanow isku był przy P aw le V I, Janie P aw le I i Janie P aw le II, aż do grudnia 1982 r.
D n ia 20 grudnia 1982 r. Jan P aw eł II m ianow ał ks. J. P aetza B isk up em Ł om ży ńskim i 6 stycznia 1983 r. sam u dzielił św ięceń biskupich. N o m in at objął D iecezję 25 stycznia i odbył ingres do katedry 13 m arca 1983 r. D nia 11 k w iet nia 1996 r. p apież Jan P aw eł II m ianow ał bpa J. Paetza A rcy bisku pem P o z n a ń skim . D n ia 23 kw ietnia objął w p o siadanie now ą diecezję a 27 kw ietn ia 1996 r, odbył uroczysty ingres do katedry w P oznaniu.
D iecezję Ł o m ży ń sk ą u tw orzył p apież Pius X I bu llą Vixdum P o lo n ia e U ni
tas z 28 paźd ziern ik a 1925 r. Z końcem 1991 r. w diecezji było 630 tysięcy
w iernych, 153 parafii i 7 sam od zieln ych ośrodków duszpastersk ich . P ap ież Jan Paw eł II bullą Totus Tuus P oloniae P opu lus z 25 m arca 1992 r. p rzen ió sł z diecezji łom żyńskiej do diecezji ełckiej tereny A u gustow szczyzny i S u w alszczy zny, razem 38 parafii i 2 sam odzielne ośrodki duszp asterskie, około 167 tysięcy w iernych, 74 kapłanów diecezjalnych i 12 kapłanów zakonnych. Jed n o cześn ie O jciec Św ięty przyłączył z diecezji płockiej do diecezji łom żyńskiej 31 parafii, około 113 tysięcy w iernych, 57 kapłan ów diecezjalnych i 1 kap łan a zakonnego. W edług stanu z 1 p aźd ziernik a 1995 r. obszar diecezji w ynosił 11.500 k m 2. Z n a j dow ało się tutaj 6 03.250 m ieszkańców , w tym 59 3.846 w iernych. W diecezji K S . W IT O L D JE M IE L IT Y
b y ło 19 dekanatów , 164 parafii, 504 księży diecezjalnych, z tych 342 p raco w ało na terenie diecezji, 29 studiow ało, 63 to em eryci, rezyd enci i b ędący na u rlopie, 70 pracow ało poza diecezją, tak w kraju, ja k za granicą.
W tak zakreślonych granicach i stanie osobow ym diecezji p racow ał K siądz B iskup. D o je g o podstaw ow ych obow iązków należało u d zielanie św ięceń. A u tor przedstaw i nazw iska w szystkich m łodych kapłanów za okres 13-lecia. K siądz B iskup udzielał się n a w ielorakich odcinkach życia diecezjalnego, zg od nie ze sw oim pow ołaniem . A utor p o dkreśli je d y n ie kilk a spełniany ch zadań, ale c h a rak terystyczn ych, m niej spotykanych za poprzedn ich B isku pó w naszej d ie c e zji, m ianow icie: w ysy łanie kleryków do sem inariów zag ran iczny ch, k sięży do pracy duszpasterskiej w innych krajach, na studia sp ecjalisty czn e oraz n ad a w a n ie godności k ościelnych. A utor w spom ni je d y n ie o ad m inistro w an iu d iecezją, gdy po p rzed n ie zagad n ien ia om ów i dokładnie.
i. K S IĘ Ż A W Y Ś W IĘ C E N I P R Z E Z BPA JU L IU S Z A PA ETZA
2 8 .V. 1983: C zaplicki Stanisław , H ry naszkiew icz Jarosław , K aczyński T adeusz, K leczkow ski W ładysław -L eszek, K rzyw ak M irosław , M ikucki Stanisław , O rłow ski M irosław -Jan, Płoński Jan-P aw eł, P ru szyń sk i E ug eniusz, Pru- szyński K onstanty-Jan, P rzygoda Stanisław , S iedlecki T adeusz, Sochacki E ugeniusz-K rzy sztof.
26.V .1984: B ro nakow ski Tadeusz, D enisiuk M irosław -M arek, D ziękiew icz S ta nisław , F igoń Janusz, H erm an T adeusz-A ndrzej, K losek K azim ierz, K ry- sztofik W iesław -A n to n i, M ierzejew sk i A ntoni, M ik laszew sk i M arian , N apiórkow ski R yszard, O rzechow ski Jan, O staszew ski A ndrzej, P ru szy ń ski Jan , S am sel Jerzy, S o łty sik T ad eu sz-Jó zef, U ra d ziń sk i S tan isław , W róblew ski K rzysztof.
30.X II.1984: W ojciechow icz W aldem ar.
1. VI. 1985: C eberek Stefan, D ylnicki K rzysztof, G liński D aniel-Paw eł, G o d lew ski L ec h -Jan u sz , K a czm arsk i Z b ig n iew -Jó z ef, K a lin o w sk i W ojciech, K uk ow ski Stanisław , L ach Jacek, L oro A ntoni, M ajew sk i Józef, M ałż C zesław , M ańczuk H enryk, M ilanow ski M arek, N ajd a B ogdan, S tepnow - ski Janusz-B ogusław , W róblew ski Jan-M arek, Z ału ski W ojciech.
3 1.V. 1986: D em biński Jerzy-Z ygm unt, G udan K rzysztof, Jaczyński L udw ik, Jarząbek A ndrzej-K azim ierz, K otow ski Janusz, K ow alew ski Przem ysław - T adeusz, K rupiński K rzysztof-Z dzisław , L en iew sk i T adeusz, Ł ap iń sk i E dw ard, M alinow ski K rzysztof, M alinow ski T adeusz, N ow acki W ojciech, O rna Z dzisław -W ładysław , O zorow ski M ieczysław , S alw o w sk i A ndrzej, S iem ion Stanisław , S ikora Jerzy, Stępień M arek-Jan, Ś liw ow ski S ta n i sław, Ż bik ow ski Stanisław .
2 7.X II.1986: M asłow ski T adeusz-A ntoni, S uchocki A leksander.
30.V .1987: B ączyk W itold-T adeusz, C hilicki A ndrzej-K azim ierz, G udan M a-rek-S tanislaw , G utow ski W iesław , H erom iń ski W aldem ar, Jurczy k o w sk i 6
B IS K U P Ł O M Ż Y Ń S K I JU L IU S Z PA E T Z 1983-1996
Jan, K am iński L ech-S tanisław , K apusta Janusz, K aro lew sk i K rzysztof, K rzyw iński W aldem ar-Jakub, K ukow ski Jan-Z bigniew , N ieciecki A dam , O lszew sk i Jarosław -B ernard, S tefaniak Jaro slaw -Jacek , Ż ebro w sk i R y szard, Ż ebrow ski Z ygfryd.
28.V .1988: A ndry szew sk i T adeusz-B ronislaw , B ielski T adeusz, D y lnicki Z dzi- sław -Izydor, F idura Jerzy, G aw rychow ski A rtur-A dam , G o d lew sk i A n drzej, G ródecki S law om ir-Jan, K lim aszew ski M iroslaw -S zym on, K rajew ski R em igiusz, K ruszew ski Jerzy-R yszard, K uczew ski Z b ign iew -S tan i- slaw, M ikołajczyk K azim ierz, M yszkow ski Jarosław , O grodnik K rzysztof, P oteraj Tadeusz-Piotr, R ów ny A ndrzej, S ebu nia M irosław , S o b o tk a P a w eł, Sokołow ski Jarosław , S zajda M irosław -T adeusz, W ardaszka S ław o- m ir-G rzegorz, W ądołow ki K azim ierz, Z w ierzyński G rzegorz.
27.X II.1988: B rzósko Jacek-W ojciech.
2 7.V. 1989: B agan C zesław -Józef, C hałko Jacek, D ąbrow ski H enryk-W aldem ar, D e m b iń sk i M arek, D rężek D ariusz-S ław om ir, D ygan C zesław , G acki A ndrzej-Jerzy, G órski W iesław , K aczyński T adeusz, K isłow sk i Jan, K o w alew ski L ech, K ulesza T adeusz, K ulik R olan d-A n drzej, L en iew ski Jan- A dam , N apiórkow ski W ładysław , O sow ski A ndrzej, P aw łow ski R yszard, P odbielski L eszek, P olesiński G rzegorz-S tanisław , S ierzpu to w sk i G rz e gorz, S trękow ski Stanisław , S utkow ski Stanisław , T yszka Janusz, W alen- dziuk K rzysztof-W ojciech, W roński Stanisław , Z alew sk i M arek.
27.X II.1989: S utkow ski R obert.
2 6 .V. 1990: B iały Stanisław , B oraw ski M arek-W iktor, B rodziak W aldem ar, B ru- szew ski K rzy szto f, C h o jn o w sk i Jaro sław -M arek , C ho rchel K rzysztof, D uba M arek, Jaw orow ski Z bigniew , K otarski A ndrzej, K rajew ski Piotr, K rysztopa Jerzy, M akow ski Jan, P ruszyński R ado sław -K rzy sztof, S ch n e id er Jacek-T om asz, S tefaniak W ojciech, W no row ski W iesław , Z a b o ro w ski W iesław.
25.X .1990: S aw icki A ntoni.
29.V I.1991: B udziński L eszek-Józef, C hoiński W aldem ar, D arm etk o W ojciech- M aciej, D om iński Jan, D w orakow ski R obert-Jerzy, G rodzki Z bigniew , G runw ald M arek, K am iński E dm und, K apelański Piotr, K araś R om an- A ndrzej, K arpiński Jerzy, K azim ierczuk A ndrzej, K ochanow ski K rzysztof- Jan, K rankow ski B ogum ił, L ipski C ezary, Ł apińsk i D ariu sz-F ran ciszek , Ł osiew ski A dam , Ł upiński Józef-S tanisław , M aciejew sk i R obert-P aw eł, M ańko w sk i S ław om ir-M arian, M roziew ski W itold, N arew sk i D ariusz, O lfier W iesław , O rłow ski A ndrzej, O rpik D ariu sz-F lo rian, P aszczyk S ła w om ir, R ostkow ski B ogdan, R ukat L eszek -A n to ni, S aw icki W aldem ar, S ieńkow ski Jarosław , S kuza Z big niew -F ran ciszek , W asilczyk Sław om ir, W ierzbicki A ndrzej, W ołpiuk K azim ierz, Z akrzew sk i D ariusz.
30.V. 1992: B ieńkow ski F ranciszek, D m ochow ski A ndrzej, D om el S ylw ester- K arol, D ziekoński S tan isław -K rzyszto f, G ołaszew sk i Jarosław , K oren- kiew icz M irosław , L aguna M ariusz, N agórski D ariusz, N iestępsk i Jerzy,
O fm an B ogusław , O łów Stanisław , R ekuć R obert-Jerzy, Sam sel B ogu- sław -K arol, S typulkow ski A ndrzej-Stanisław , Sulew ski Sław om ir, Szczu- b ełek Jan, Ś niadach G rzegorz, Turecki Jacek, W is'niew ski A ndrzej, Żda- n uk A ndrzej.
2 6.V III.1992: D obecki Szczepan, F erenc D ariusz, M aciuszko W iesław.
2 9 .V. 1993: C h orom ański A ndrzej, C zartoszew ski Jacek-W ojciech, D ołęgo w sk i M arek, F ilip ow icz A dam , Idźkow ski R obert, K ortow ski Z ygm unt, K o w alew ski A ndrzej, Pac W iesław , P ękała R obert-P iotr, P iętka Z bigniew , P olakow ski A ndrzej, S w ięciński A ndrzej, W iśniew ski A ndrzej, Z ieliński Sław om ir.
2 8 .V 1994: B iałczak W iesław , B ieńkow ski M ichał, C hoiński W ojciech, D ąb ro w ski K rzysztof, F ilo chow sk i Jarosław , G odlew ski A ndrzej, G olon T ad e usz, G rom adzki W itold, Jastrzębski G abriel-P aw eł, Jaw orow ski G rzegorz, K otow ski Jarosław , Kul asik R om an, L adziński C ezary, L en czew ski D a riusz, L ipiński Jacek, L epkow ski Jarosław , M alinow ski Janu sz, R o g o w ski M arek, S itkiew icz Piotr, T rojanow ski Stanisław , W ierzchoń K rzysztof, W ilczew ski B ogdan-S tanisław , W izner D ariusz, Z yśk W ojciech, Ż u k o w ski W ojciech.
2 7 .V. 1995: B anach S ław om ir-Jan, B rzeziński M irosław , G ałązka W ło d zim ierz - S tanisław , G rzeszczuk W aldem ar, Idźkow ski Sław om ir, K arw ow ski K rz y
sztof, K onopka K rzysztof, Ł em picki R om an, N au m o w icz C ezary, R u- d ziew icz Jacek, R ynk iew icz K azim ierz, S taw ierej M ariusz, S utu ła S ta n i sław -A rtur, Ś ledziew ski S ław om ir-Janusz, U gniew ski R ob ert-A d am , Za- raś M ariusz Franciszek, Z aręba Rom an, Ż ochow ski Karol; razem 270 k się ży.
B p Juliu sz P aetz u dzielił św ięceń kapłańskich zakonnikom . K apu cyn om w Łom ży:
20.X II.1986: M ajkow ski Stefan. 19.I X .1987: K ow alski Tadeusz.
S tow arzyszeniu A p o stolstw a K atolick iego w O ltarzew ie:
5.V.1985: B iały M ieczysław , B rzostow ski K rzysztof, G o m u łczak F ran ciszek , G w ozdow ski Józef, K aim A ndrzej, N arw o jsz A ndrzej, Pac Józef, Pelc A ndrzej, P ieczatow ski Piotr, R achw alik W alter, S k w arek T adeusz, So- picki K rzysztof.
Inni biskupi udzielili św ięceń kapłańskich k siężo m diecezji łom żyńskiej. 10.V I.1987: K rupka Jan, p ap ież Jan P aw eł II w Lublinie.
2 7.X .1988: B oguszew ski M irosław , bp F. G ualdini w Italii. 2 5 .IV. 1992: G n iedziejk o Z bigniew , bp L. G iovanetti w Italii. 2 0.IX .1992: P rzyborow ski K rzysztof, bp P. B ottacioli w Italii.
13.V I.1992: B rakoniecki K rz y szto f i C iak Jerzy, bp Z. K am iński w P łocku. W latach 1983-1996 zm arło 78 kapłanów .
B IS K U P Ł O M Ż Y Ń S K I JU L IU S Z PA ETZ 1983-1996 II. A L U M N I W S E M IN A R IA C H Z A G R A N IC Z N Y C H
1 .IX. 1984: K ulik R oland po II roku - R zym . M y szkow ski Jarosław po II - P aler mo.
2 9 .IX. 1985: S ierzputow ski G rzegorz po II - F lorencja. Z alew ski M arek p o II - F lorencja.
1.IX. 1986: B og uszew sk i M irosław po III - A syż. B ruszew ski K rzy szto f p o II - A grigento.
1 .X. 1986: K ow alew sk i L ech H enryk po II - Fulda. M aciejew ski B o g usław po II - Fulda. N arew ski D ariusz po II - N ow y Jork. R aczkow ski B o gu sław J a cek po II - N ow y Jork.
15.V II.1987: D arm etko W ojciech M aciej po II - R eggio E m ilia. D w o rako w sk i R obert Jerzy po II - Bolonia. K am iński E dm und po II - M ediolan, K arpiński Jerzy po II - M ediolan , K azim ierczu k A ndrzej po II - Terni, K o chan ow ski K rzy szto f Jan po II - B olonia, K rankow ski B ogum ił po II - R eggio E m ilia, M aciejew ski R obert Paw eł po II - Toledo, O lfier W iesław po II - Florencja, O rłow ski A ndrzej p o II - Toledo, R ekuć R obert po II - R zym , R ostko w sk i B ogdan po II - R eggio E m ilia, S kuza Z bigniew F ranciszek po II - M odena, W ierzbicki A ndrzej po II - P alerm o, W ołpiuk K azim ierz po II - M odena. 1.IX. 1987: D w orakow ski R obert po II - A grigento. G n ied ziejko Z b ig niew po II
- Fiesole.
1.IX. 1988: K ośn ik M arek po II - A syż. M aciuszko W iesław po II - A syż. M a li now ski Jan W alenty po I - R zym . M uraw sk i K rz y szto f po I - R zym , P ieńkow ski A ndrzej po II - Terni. P rzyborow ski K rzy szto f po II - G ubio. Ś ledziew ski Jarosław Jan u sz po I - M onachium . W iśniew ski A ndrzej po II -C atania. Ż danis R om uald po I - Rzym .
1989: K aszkiel D ariusz Jó ze f po II - R zym . S liw ow ski A rtur po IV - A ugsburg. B u dziński L eszek Jó ze f po IV - Florencja.
1990: A ptacy Janusz po I - F lorencja. B rzeziński M iro sław po I - A grigento. F abrycki G rzego rz po I - Fulda. O rłow ski T om asz p o II - Patti. Ś w iątk o w ski W aldem ar po II - Fulda.
1991 : R udziew icz Jacek po II - R eggio E m ilia. Ś w iderski Jacek po I - F lorencja. Z araś M ariusz F ranciszek po II - R eggio E m ilia. Ż u brow ski Jan A ntoni po I - R zym .
1992: A ndrzej kie w icz D ariusz p o II - Fiesole. N iem ira T om asz po II - F idenza. W ilczew ski B ogdan S tanisław po IV - Fidenza.
1.IX. 1994: A ndala A rkadiu sz po II - B olonia. B rako niecki S tanisław po II - F lorencja. Jaszczak M arek po II - Fidenza. K najp K rzy szto f po II - R zym . K ulesza B ogusław po IV - M odena. L utrzykow ski M arek po II - R eggio E m ilia. O lędzki M arek po II - F lorencja. Ż yznow ski P io tr po II - F iesole. 1995: W óltański Stanislaw po II - Florencja.
Ł ącznie w yjechało 60 alum nów , w tym do Italii - 50, N iem iec - 6, H iszpanii i U S A p o 2. D o kw ietn ia 1996 r. 36 alum nów p rzy jęło św ięcen ia kapłańskie,
przew ażn ie w Ł om ży z rąk bpa J. Paetza. Z tych w kw ietniu tego ż roku p ra c o w ali w diecezji łom żyńskiej: M aciuszko W iesław i N arew sk i D ariusz; w d ie c e zji ełckiej: M aciejew ski R obert P aw eł i Ś liw ow ski Artur. P ozostali są za g ra n i cą, w d u szpasterstw ie bądź na studiach specjalistycznych. Z tych ju ż są ekskar- dyno w an i z diecezji łom żyńskiej: Budziňs'ki L eszek Józef, G n ied ziejko Z b i gniew , K ow alew ski Lech H enryk i O lfier W iesław. W m aju 1996 r. p rzy jęło św ięcenia kapłańskie 4 alum nów, w sem inariach za granicą po zostaje 9 alum nów ; inni zrezygnow ali z kapłaństw a.
B p J. P aetz całkow icie sam decydow ał o liczbie w ysyłanych alu m nó w i w y borze sem inarium zagranicznego. W yjeżdżali alum ni raczej zd olniejsi i o dobrej prezentacji zew nętrznej. D la nich w szystkich w ystarczało m iejsca w se m in arium duchow nym w Łom ży. Były to lata licznych pow ołań. D o sem in a riu m w Ł om ży przyjm ow ano: 1981/82 - 27 kandydatów , 1982/83 - 34, 1983/84 - 3 1 , 1984/85 - 25, 1985/86 - 52, 1986/87 - 39, 1987/88 31, 1988/89 - 28, 1989/ 9 0 - 3 1 , 1990/91 - 37, 1991/92 - 15, 1992/93 - 23 (i z P łocka przeszło do Ł om ży
11), 1993/94 - 28, 1994/95 - 21 kandydatów .
III. K S IĘ Ż A SK IE R O W A N I P R Z E Z BPA J. PA ETZA D O P R A C Y D U S Z P A S T E R SK IE J Z A G R A N IC Ą 1.V II .1983: K rajew ski Jó z e f - U SA , ekskard. 1991.
26.IX .1994: W ojno K azim ierz A ndrzej - B razylia. 19.1.1985: Juch n iew icz L eon - U SA , ekstard. 1991. 26.1.1986: Ignaczuk Jerzy - B razylia.
1.IX. 1986: C h orom ańsk i Z bigniew - U SA , p ow rócił 1993, w y jech ał 1994. K u czyński K azim ierz - U SA , ekskard. 1992. M ańczuk H enryk - N R D , w rócił
1986. S am sel Jerzy - U S A , w rócił 1993, w yjechał 1996.
1 .IX. 1987: C eberek Jerzy - Italia, w rócił 1988. D enisiuk M irosław - Italia, w rócił 1991, w yjechał 1991, studia 1992. K ow alew ski P rzem y sław T adeusz - Italia, w rócił 1993, w yjechał 1994.
1 .VII. 1988: Siedlecki T adeusz - B razylia, w rócił 1993.
1.IX. 1988: K w iecień W ojciech - U SA . Jurczy kow ski Jan - Italia. P alkow ski Jan S tanisław - U S A , ekskard. 1994. R ów ny A ndrzej - Italia.
1.IX. 1989: H rynaszkiew icz Jarosław - Italia, w rócił 1989, w yjechał 1989, stu dia 1991. K apliński P iotr - U SA . K apu sta Jan usz - Italia, stu d ia 1992. K ow alew ski Lech - N iem cy, ekskard. 1991. M asłow ski T adeusz - Italia. S ierzpu tow ski G rzego rz - Italia. Z alew ski M arek - dy plo m acja p ap iesk a
1995.
15.IX .1989: G órski A ndrzej - B razylia, w rócił 1992. S alw ow ski A ndrzej - B ra zylia.
2 1 .V I.1989: K rzyw ak M irosław - K anada, ekskard. 1989.
1.I X .1990: D em biński Jerzy - Italia. K otarski A ndrzej - Italia, w ró cił 1994.
B IS K U P Ł O M Ż Y Ń S K I JU L IU S Z PA ETZ 1983-1996
M ajew ski Jó ze f - B iałoruś, w rócił, je s t w d iecezji ełckiej. M ieszczańsk i W ład ysław em eryt - B iałoruś. P olesińsk i G rzeg orz - Italia, w rócił 1991. S zajda M irosław - Italia. W ardaszka S ław om ir - Italia.
6.1.1991 : O lszew ski Jarosław - W enezuela.
1.V II.1991: B udziński Jó ze f L eszek - Italia, ekskard. 1995. B ru szew sk i K rz y sztof - Italia. D arm etko W ojciech - Italia. D w o rak ow ski R o bert - Italia. K am iński E dm und - Italia, od 1994 w Zairze. K arpiński Jerzy - Italia. K azim ierczuk Jerzy - Italia. K ochanow ski K rzy szto f - Italia, stud ia 1994. K rankow ski B ogum ił - Italia. K ulik R oland - Italia, w ró cił 1990, w y je chał 1991. O lfier W iesław - Italia, ekskard. 1994. R ostk ow ski B o gdan - Italia. Sieńkow ski Jarosław - Italia. S kuza Z bign iew - Italia, stu d ia 1994. W ierzbicki A ndrzej - Italia. W ołpiuk K azim ierz - Italia.
1.IX. 1991: C h oiński W aldem ar - Italia. C hojno w sk i Jarosław - Italia, w ró cił 1992. K rajew ski P iotr - Italia. W ądołow ski K azim ierz - Italia, w rócił 1991. 1.II. 1992: K arolew ski K rzy szto f - B iałoruś.
1.VII. 1992: G niedziejko Z bign iew - Italia, ekskard. 1995. Jaw o rsk i Z big n iew - Italia. K oren kiew icz M irosław - Italia. L ag u n a M ariusz - Italia, w rócił 1995. M roziew sk i W itold - U SA . Ś niadach G rzeg orz - Italia. Ż d an u k A ndrzej - Italia.
1.XII. 1992: G órski W iesław - R FN , w rócił 1994.
1.IX. 1993: L ipski C ezary - Italia, w rócił 1993. O lszew ski Jarosław - Italia. P aw łow ski R yszard - Italia. P rusinow ski Z bign iew - Italia, nie żyje. S ch neider Jacek - Italia, w rócił 1993. W iśniew ski A ndrzej - Italia.
1 .VII. 1994: Ż yznow ski G rzego rz - N iem cy.
1.IX. 1994: G rzybow ski A ndrzej - M oskw a. G utow ski W iesław - Italia. P iętka Z bigniew - Italia. Sam sel B ogusław - Italia. W ilczew ski B ogdan - Italia. 1.IX. 1995: B rzeziński M irosław - Italia. Jaw o row sk i G rzego rz - F rancja. M y szkow ski Jarosław - Italia. R udziew icz Jacek - Italia. Z araś M ariu sz - Italia.
U w aga. 13.I X .1993: K am iński L eszek, P aryż do zakonu.
W okresie rządów bpa J. P aetza w yjechało do pracy duszp asterskiej za granicę 80 księży. Z tych p ow róciło do kraju na stale - 12, w ró ciło i znów w y je chało do pracy duszpasterskiej bądź na studia sp ecjalisty czne - 6 księży. Za granicą je s t w ięc nadal 68, z tych ek skardyno w ało się - 9 księży. Z tych 80 księży p onad p o ło w a u k o ń czyła sem inarium ducho w ne w Łom ży, p o zostali byli w sem inariach zagranicznych. D o pracy za granicę udaw ali się księża m łodzi i zdrow i. P ozostaw ali tam na um o w ie o pracę, n iektórzy o dch o d zą na stałe z diecezji łom żyńskiej.
IV. K S IĘ Ż A S K IER O W A N I P R Z E Z BPA J. PA ETZA N A S T U D IA S P E C JA L IS T Y C Z N E
1 .IX. 1983: G olan Z dzisław - K U L. K w iecień W ojciech - K U L. M ieczko w sk i M arian - PAT K raków . O kuła Jan - ATK, p otem Paryż.
1.V III. 1984: B oraw ski Ireneusz - U S A , potem R zym . H ry naszk iew icz Jarosław - M ediolan, potem R zym . Jarząbek Z enon - R zym . K rzyw ak M iro sław - S zw ajcaria. M iklaszew ski M arian - M onachium , potem Szw ajcaria. O sta szew ski A ndrzej - R zym . P ruszyński E u g eniu sz - R egensburg. P ruszyń- ski Jan - Paryż.
1.IX. 1984: Ł upiński S tanisław - ATK. M itros S zczepan - ATK.
1.IX . 1985: O rłow ski M irosław - K U L. S tepnow ski Jan u sz - H iszpania. Z ału sk i W ojciech - Rzym .
1.IX .1986: N ow acki W ojciech - R zym . O zorow ski M ieczysław - S zw ajcaria. S ikora Jerzy - K U L. S tępień M arek - R zym .
1.IX. 1988: K am iński L eszek - K U L. K rajew ski R em ig iusz - K U L. K ru pk a Jan - R zym . K u czew ski Z big n iew - S zw ajcaria, p o tem ATK. K rz y w iń sk i W aldem ar - ATK. M yszkow ski Jarosław - R zym . N iecieck i A dam - K U L. S obotka Jan - H iszpania. Sokołow ski Jaro sław - R zym .
1I X . 1989: G ródecki S ław om ir - H iszpania. K ruszew ski Jerzy - H iszpania. K ulik R oland - Rzym .
1.IX. 1990: D em biński M arek - R zym . G agacki A ndrzej - R zym . G órski W ie sław - N iem cy. S trękow ski Stanisław - R zym .
1.IX. 1991: Ł upiński Jó z e f - R zym . M ańkow ski S ław om ir - R zym . P aszczy k S ław om ir - R zym . S ierzputow ski G rzego rz - R zym . W asilczyk S ław o m ir - S zw ajcaria. Z aborow ski W iesław - R zym . Z alew ski M arek - R zym . L II. 1992: Ł apiński D ariusz - Rzym .
1.VII. 1992: Z akrzew sk i D ariusz - H iszpania.
1.IX. 1992: D ziekoński S tanisław - ATK. N arew ski D ariusz - R zym . O rło w ski A ndrzej - H iszpania. R ekuć R obert - Rzym .
1.X.1992: O lfier W iesław - H iszpania.
1 .IX. 1993: B ruszew ski K rzy szto f - H iszpania. C horchel K rz y szto f - K U L. C ho- rom ańsk i A ndrzej - S zw ajcaria. C zartoszew ski Jacek - ATK. F ilip o w icz A dam - K U L. Ś w ięciński A ndrzej - R zym . W iśniew ski A ndrzej - R zym . W noro w ski W iesław - R zym .
1.IX. 1994: B iały S tanisław - ATK, potem R zym . D obecki S zczep an - K U L. K ochano w ski K rzy szto f - R zym . S kierkow ski M arek - ATK. S k u za Z b i g niew - R zym . T ro janow ski S tanisław - R zym . W ierzchoń K rz y szto f - R zym . W izner D ariusz - R zym . Z akrzew sk i D ariusz - R zym . Ż biko w sk i S tanisław - ATK.
1.IX. 1995: Ł ep kow ski Jaro sław - K U L. R ynkiew icz K azim ierz - N iem cy. Śle- dziew ski S ław om ir - N iem cy.
W sum ie 72 księży p odjęło stud ia specjalistyczne. B p J. P aetz p rzez o so biste k ontakty uzyskał dla w ielu stypendia nau ko w e za granicą. Z tych, 21 k się 12
B IS K U P Ł O M Ż Y Ń S K I JU L IU S Z PA ETZ 1983-1996
ży zdobyło stopień doktora, inni licencjaty i m agisteria, niektórzy w ycofali się ze studiów . Jest kilku „w ieczn ych” studentów , ale ci p racu ją d o datko w o w d u sz p asterstw ie zagranicznym . O to n azw iska księży, którzy uzyskali d ok to raty w o kresie rządó w bpa J. P aetza (sześciu księży zaczęło studia p rzed 1983 r.).
1984: P ogorzelsk i A ndrzej - R zy m - pracuje w sem inarium duchow nym . Soło- w ianiuk Jan - K U L - sem inarium duchow ne.
1986: Ł apiński K arol - R zym - n un cjatura w W arszaw ie. 1987: Ł apiński A ndrzej - R zym - d yrek to r dom u em erytów .
1989: Jarząbek Z enon - R zym - W atykan. O łów A ntoni Jan - R zym , K U L - sem in. duchow ne. Stepnow ski Jan usz B ogusław - H iszp. - W atykan. Z a łuski W ojciech - R zym - dyplom acja papieska.
1991: B oraw sk i Ireneusz C zesław - U SA , R zym - sąd biskupi. G olan Z d zisław - K U L - sem in. duch. Ełk. Ł upiński S tanisław - ATK - sem in. duch. N o w acki W ojciech - R zym - sem in. duch. Stępień M arek Jan - R zym - k o n feren cja episkopatu.
1992: G ródecki S ław om ir Jan - H iszp. - sem in. duch. K ruszew ski Jerzy R y szard - H iszp. - sem in. duch. M yszkow ski Jaro sław - R zym - p ra ca duszp. w Italii. O staszew ski A ndrzej - R zym - urlop. O zorow ski M ieczy sław - S zw ajcaria - sem in. duch.
1993: B ro nak ow ski T adeusz - ATK - k uria biskupia. G rajew ski Jan L u cjan - ATK - sem in. duch. Jam iołkow ski M arian - K U L - kuria.
1994: S o b o tk a P aw eł - H iszp. - m isje. S okołow ski Jarosław - R zym - sem in. duch.
1995: D em biński M arek - R zym - sem in. duch. P ruszy ńsk i K on stan ty - ATK - sem in. duch. S zajda M irosław - R zym - od 1990 p raca duszp. w Italii. Z alew ski M arek - R zym - dyp lom acja papieska.
Ł ącznie 27 księży uzyskało stopnie doktora. B p J. P aetz ubo gacił d iecezję ło m ż y ń sk ą w y so c e w y k s z ta łc o n y m i k siężm i. N ie k tó rz y słu żą K o śc io ło w i pow szechnem u na różnych placów kach.
V. G O D N O Ś C I K O Ś C IE L N E N A D A N E P R Z E Z BPA J. PA ETZA P r o to n o ta r iu s z e A p o sto lscy
1989: C hm ielew sk i C zesław w Szw ecji.
13.V I.1992: B iernacki Józef, W ierzbicki Stanisław . 8. V III.1994: S obotka Jan.
P r a ła c i H o n o ro w i J e g o Ś w iąto b liw o ści
2 6 .XI. 1984: D zierm ejko Ignacy, N aru szew icz Piotr, O rło w sk i K azim ierz. 18.X I.1990: D om el C zesław , O lędzki Paw eł.
13.X I.1992: Ż ukow ski Zygm unt.
8. V III. 1994: A b ram o w icz Jerzy, G ołaszew sk i H en ryk , Jan k o w sk i H enryk , M iałch ow ski Z dzisław A ndrzej.
K a p e la n i J e g o Ś w iąto b liw o ści
26.X I.1 9 8 4 : B in iew sk i Józef, B oszko A ntoni, G órski T adeusz, K o zik o w sk i W ład y sław , K ru czy ń sk i Jó zef, O lsze w sk i M ieczy sław , W iśn ie w o lsk i Józef.
24.X I. 1986: A m broziak R adzisław , G rajew ski Jan L ucjan, L iszew sk i B olesław , Ł upiński K azim ierz, M ierzejew ski Józef, M ocarski T adeusz, R o szk o w ski Czesław , Scech Stanisław , W ysocki Stanisław , W yzner Józef.
8.1.1988: G rajew ski Stefan. 20.1.1990: G łow icki C zesław .
18.X I.1990: F ilipkow ski M arian, Ł apiński K arol, O leksy C zesław .
13.XI. 1992: C haberek K azim ierz, G ryszko F erdy nand Jan, Ł atw ajtis S tanisław , N iem yjski M arian, S karżyński Stanisław , S oło w ianiu k Jan, S liw ow ski T adeusz, Z am brzycki Edw ard.
13.IV. 1993: Z ałuski W ojciech.
10.X I.1993: D w orakow ski M ieczysław E dw ard, Jem ielity W itold, Ł ad a Piotr, Ł upiński Stanisław .
8. V III. 1994: R oszkow ski Jan. 24.X II.1994: Jarząbek Zenon.
9.III. 1995: S tepnow ski Janusz B ogusław . K a p itu ła K a te d r a ln a Ł o m ż y ń s k a a ) P ra ła c i
2 .XI. 19984: Sam sel E dw ard E ugeniusz - prałat kustosz. 7 .X II.1987: S am sel E dw ard E ugeniusz - prałat archidiakon.
9.X II.1987: O lędzki Paw eł - prałat kustosz, O leksy C zesław - p rałat scholastyk. 8.X II.1992: S o botka Jan - prałat archidiakon.
24.V .1995: B oszko A ntoni - prałat archidiakon. 2 1 .IX. 1995: G ołaszew ski H enryk - prałat kustosz. b ) K a n o n ic y
2.X .1984: B rzostow ski L udw ik, G ołaszew ski H enryk. 17.IX .1985: H am erszm it K azim ierz - rezygnacja. 6.XI1.1985: O leksy C zesław , S oło w ianiuk Jan. 24.IV. 1986: D w orakow ski M ieczysław E dw ard. 9.X II.1987: S liw ow ski Tadeusz.
27.V .1989: B oszko A ntoni. 29.IX .1995: G rajew ski Jan Lucjan. c) K a n o n ic y h o n o ro w i
20.X .1984: K ossakow ski Stanisław .
6 .X II.1985: G rodzki W ładysław , S liw ow ski Tadeusz.
24.IV. 1986: D ąbrow ski B ronisław , G arbow ski B olesław , Jank o w sk i H enryk, K ochański A ntoni (jun.). M ilanow ski Józef, R ogow ski L eopold, R o g o w ski P rzem ysław , S w ięcki W ładysław , W oronow ski F ranciszek, Ż u k o w ski Z ygm unt.
B IS K U P Ł O M Ż Y Ń S K I JU L IU S Z PA ETZ 1983-1996 11 .X. 1986: W yszyński D ariu sz z USA.
1.XII. 1986: S tubbs C harles z U SA .
24.IX . 1987: P iw ow arski K azim ierz z RFN .
9.XII. 1987: Jaw o ro w ski S tanislaw , K aczyński Józef, M ialch o w sk i Z dzisław A ndrzej, M iko łajczy k Z dzisław , R oszkow ski Stanisław , S zym an ow ski H enryk Józef.
23 .X II .1988: B erezow ski E ugeniusz, Faltyn Piotr, M ajew ski Józef, P o g o n o w ski R om an Z dzisław , U rban K azim ierz, H eininger W ilhelm z RFN . 22.X II. 1989: O rłow ski E dw ard M arian, S utkow ski T adeusz, W rób lew sk i F ra n
ciszek.
27.X .1990: C hm ielew ski E dm und, G rajew ski Jan L ucjan, H arasim Jan, R ost- kow ski C zesław z B razylii.
29.V I.1991: A bram o w icz Jerzy, A m broziak R adzisław , D ołęga Jó z e f M arceli, G ołubow ski Z bigniew , K arw ow ski H enryk, K opiczko Z ygm unt, K orża H enryk, O łów A ntoni Jan, Podeszw ik W ładysław , Sadow ski F rum encjusz, W róblew ski W itold, W ysocki Stanisław .
2 8 .VI. 1992: S aw icki H eliod or Piotr.
8.X II.1992: B artosiew icz K azim ierz, G osk Jerzy, G rabow icz F ranciszek, Ja k u b iak Stanisław , K arpiński S tefan, P olkow ski Jerzy, R ogow ski Jan, S o b o t k a Stanisław , S zym ański K azim ierz, Ś leszyński Jerzy, B assetti G u altiero z Florencji.
24.V I.1993: Ż ur Tadeusz. 16.X II.1993: O łdakow ski Jan.
23.X .1993: P eszkow ski Z dzisław z W arszawy.
1.XII. 1993: G órski Tadeusz, G rochow ski Jan, O lszew ski M ieczysław , P o g o rzelski A ndrzej.
23 .VI. 1994: B rzozow ski A leksander, M arzec Stanisław , M uzal Stanisław , Ś w ie rad Jan F ranciszek.
25.111.1995 : L uley M artin z N iem iec.
15.IV. 1995: D aniłow icz M ieczysław , R ów ny K azim ierz, Skow roński K azim ierz Jan, S narski Jan, U szyński Tadeusz z W arszawy.
29.IX .1995: F ran czak Tadeusz, F udała K azim ierz, M alinow ski B ogdan B o g u m ił, O lszew ski M arian, P aw łow ski Jan, S taw ierej H enryk, Ś liw ow ski Tadeusz A ndrzej.
K a p itu ła S e jn e ń s k a a) P ra ła c i
5 .II. 1985: R ogow ski S tanisław - prałat archidiakon. b ) K a n o n ic y
5.II.1985: D zierm ejko Ignacy, S am luk Józef, R ogow sk i F ranciszek. 7.X .1989: M ieszczański W ładysław .
c) K a n o n ic y h o n o ro w i
24.IV. 1986: B ruliń ski W itold, C hrzanow ski K azim ierz, C zajk ow sk i W acław , C zerw iń ski M arian, F alk ow ski Stanisław , G ołaszew sk i M ieczysław , G u m o w sk i W alenty, K a czo ro w sk i K a zim ie rz, K a p u sta A n to n i, K u lesz a W ojciech, M akow ski T adeusz, N agórski W itold S tanisław , R o szk o w sk i Jan, S ędziak Z ygm unt, U szyński K azim ierz.
7.X II.19 87 : Z abielski Piotr.
9.X II.1987: B rzo zow ski W ładysław z W iednia, P upek M ieczysław , S ó jko w sk i Julian, W norow ski Jan.
31.V .1988: O lszew ski W itold.
2 3 .XII. 1988: C w alin a E dw ard, C zajkow ski F ranciszek, G ołębiew ski E ugeniusz, S ierbińsk i E ugeniusz, Targoński B ogusław .
12.X II.1989: G acki K azim ierz, U rban Z ygm unt, Ż y łow ski Jó z e f Lucjan. 22.IX .1990: C ho dźk o K azim ierz.
27.X .1990: B orko w ski M arian, R om anow ski Tadeusz.
W okresie rządów b p a J. P aetza otrzym ali w ięc godności: P ro to n o tariu sz A postolsk i - 4 osoby, P rałat H onorow y Jego Ś w iątob liw ości - 10, K ap elan Jego Ś w iątobliw ości - 38, P rałat kapituły łom żyńskiej - 6, K an onik kapituły ło m ży ń skiej - 8, K anon ik h onorow y kapituły łom żyńskiej - 83 (w tym 9 spoza d ie c e zji), P rałat kapituły sejneńskiej - 1, K anon ik kapituły sejneńskiej - 4, K an o n ik honorow y kapituły sejneńskiej - 34.
W diecezji łom żyńskiej daw niej nie było tylu osób w yróżnionych. N o r m alnie obsad zane były stanow iska prałatów i k anoników rzeczy w istych obu kapituł. W 1964 r. po nad to był prałat honorow y pap iesk i - 1, szam belan p a p ie ski - 1 , kan on icy honorow i łom żyńscy - 3, k anonicy honorow i sejneńscy - 6. W
1975 r. p rałaci honorow i papiescy - 6, szam belan p ap ieski - 1 , kan on icy h o n o ro wi łom żyńscy - 12, kanonicy honorow i sejneńscy - 9. W 1983 r. p rałató w h o n o row ych p apieskich -1 1 , kapelanów papieskich - 7, kanoników ho norow ych ło m żyńskich - 11, kanoników honorow ych sejneńskich - 12. O gólnie kiero w an o się zasadą, iż nie m oże być w ięcej kan oników honorow ych niż czło n k ó w rz e c z y w istych kapituły, czyli najw yżej dw unastu.
B p J. P aetz zm ieni! strój obu kapituł. W 1925 r. dla k apituły katedralnej łom żyńskiej przep isan o strój: rokieta (ozdobna kom ża), m antolet koloru cz er w on ego, pas, biret, d y stynkto rium i pierścień. D la kapituły sejneńskiej p o d o b nie, aie m antolet był koloru czarnego. D n ia 24 czerw ca 1985 r. bp J. P aetz dekretem ustalił dla kanon ików rzeczyw istych i h onorow ych ło m żyńskich: s u tan n a fioletow a, pas fioletow y, kom ża z pod bitkam i czerw onym i, m an to let fio letow y, dy sty nktoriu m i pierścień, biret z obszyw k am i i po m p o n em fio leto w y m . D la k apituły sejneńskiej: sutanna czarna z guzikam i i obszy w k am i fioletow ym i, pas fioletow y, kom ża z podbitkam i czerw onym i, m ucet fioletow y, d y sty n k to rium i pierścień , biret z obszyw kam i i p om p o n em fioletow ym .
W ielu księży u b rało się w sutanny fioletow e. D n ia 12 g rud nia 1992 r. b p J. P aetz w ydał now y dekret. P isał iż w zw iązku z zaleceniam i S tolicy A p o sto l skiej zm ierzającym i do upro szczen ia stroju czło n k ó w K apituł, zarząd ził z m ia
B IS K U P Ł O M Ż Y Ń S K I JU L IU S Z PA ETZ 1983-1996
ny w stroju kano ników grem ialnych i honorow ych kapituły łom ży ńsk iej. R zecz sprow adzała się do zm iany sutanny fioletow ej na czarn ą z guzik am i i obszyw - kam i fioletow ym i.
VI. A D M IN IS T R O W A N IE D IE C E Z JĄ
W zarząd zaniu bp J. P aetz korzystał z pom ocy bisku pów T adeusza Jó zefa Z aw istow skieg o i E d w ard a E ugen iu sza S am sela (do 1992 r.). O d 3 .V .1 9 8 4 r. do
1 .V. 1994 r. ks. C zesław O leksy był w ikariuszem biskupim do spraw d u szp a ste r stw a, od 8.V I.1994 r. ks. A ntoni B oszko w ikariuszem g eneralnym p rz e w o d n i czącym w ydziału duszpasterskiego. K ancelarią k ierow ał ks. L ud w ik B rzo sto w ski, od 27.III. 1986 r. ks. T adeusz Sliw ow ski. N a czele sądu b isk up ieg o stał ks. H enryk G ołaszew ski, od 27.111.1986 r. ks. L udw ik B rzostow ski. R ektorem se m inarium du chow n ego był ks. bp E dw ard E ugeniusz S am sel, od 1.IX. 1983 r. ks. A ntoni B oszko, od 24.IX .1991 r. ks. Z d zisław A ndrzej M iałchow ski.
Z araz po objęciu rządów bp J. P aetz ogłosił dni p rzy jęć interesantów : p o n iedziałek, w torek i środę w godzinach 10-13, a w spraw ach nagły ch i nie cier piących zw łoki, w każdy dzień tygodnia i o każdej porze. K sięża m ieli się u p e w nić, je śli to było m ożliw e, co do o becności K siędza B iskupa, na kilka dni przed zam ierzonym spotkaniem . To o b o w iązyw ało p rzez trzyn aście lat. K siąd z B i skup często w yjeżdżał także p o za granice kraju, odw iedzał księży pracujących za granicą, alum nów w tam tych sem inariach i księży studentów .
W okresie rządów bpa J. P aetza erygow ano 34 parafie.
1985: Ł apy - Ś w ięty K rzyż, Ł o m ża - M iłosierdzie B oże, Szepietow o. 1986: Ł apy - Jan C hrzciciel, Z am bró w - D uch Święty.
1987: O bierw ia, R adule, S zulborze, W ach. 1988: Suw ałki - M iłosierdzie Boże.
1989: B oraw e, Ł o m ża - B oże C iało, G rajew o - M B N ieustającej Pom ocy, M a ł kin ia - N aw ró cen ia św. Paw ła, O stro łęka - Z baw iciel Św iata.
1992: K rukow o, Ł ęg S tarościński, K upiski, O strów M az o w ieck a - C hrystu s D obry Pasterz, Z am brów - św. Jó z e f R zem ieślnik.
1993: A m elin, Kąty, Lełis, O lszew o Borki.
1994: K ozioł, K rysiaki, Ław sk, O strołęka - św. F ranciszek z A syżu, Połoń, P rzy tuły Stare, R ząśnik, Skarżyn Stary, W ygoda.
1995: W ysokie M azow ieckie - św. P iotr i Paw eł.
W 1985 r. zniesiono parafię S zczebra tw orząc z jej terenu parafię S zczep- ki. W 1991 r. zm ieniono nazw ę parafii P o dżyliny na Żyliny. W 1994 r. z n ie sio no p arafie K apice i Przechody. W 1984 r. p o dzielo no dekanat Ł om ża n a dwa: św. M ich ała A rchan ioła i św. B runona z K w erfurtu, d ekanat A ugu stów na dwa: NS Jezu so w eg o i M B C zęsto cho w skiej, dekanat Suw ałki na dw a: św. A lek sa n dra i św. P iotra i Paw ła. W 1986 r. w m iejsce dekanatu S okoły u stan o w io n o dekanat K obylin. W 1992 r. utw orzono dekanaty: C horzele, K rasn osielc, R óżan i W yszków .
Z g odnie z duchem Soboru W atykańskiego II K siądz B iskup p o w o łał sze reg instytucji: R adę K apłańską, R adę D uszp asterską, K olegium K onsul torów, R adę E k on o m iczn ą i inne. U stanow ił dw ie grupy w izytato ró w w stęp ny ch do kanon iczn ych w izytacji parafii. W 1995 r. zw ołał I S ynod D iecezji Ł o m ż y ń skiej.
D iecezja p rzeżyła szereg uroczystości: 1983 r. - n aw ied zenie obrazu M B C zęsto cho w skiej, 1985 r. - koronację obrazu M B P łon ko w sk iej, ju b ile u sz 60- lecia diecezji, 1986 r. - naw iedzenie obrazu M B C zęsto cho w sk iej, 1992 r. - II D iecezjalny K ongres E ucharystyczny, 1994 r. - 270 konferencję p lenarn ą E p i skopatu, 1996 r. pereg ry n ację figury M atki B oskiej F atim skiej.
W S uw ałkach cały czas istniał O środek S tudiów T eologicznych. W 1990 r. otw arto w Ł om ży D iecezjalne S tudium K atechetyczne, w 1993 r. p rz ek ształco ne na K olegiu m T eologiczne. W 1985 r. otw arto K sięgarnię D iecezjalną. Od 28.X I.1993 r. u kazuje się tygodnik diecezjalny G łos K atolicki.
N a szczególną uw agę zasługuje pobyt O jca Ś w iętego w Ł o m ży w dniach 4 i 5 czerw ca 1991 r. B yło to podczas czw artej p od ró ży papieskiej do P olski. Jedynie dzięki o sobistym zabiegom bpa J. P aetza Ł o m ża znalazła się na trasie tej podróży. K siądz B iskup w sw oim nauczaniu często m ów ił o O jcu Ś w iętym , przy w iększych spotkaniach z d u chow ień stw em - w w ielki czw artek, z okazji sym pozjów - słał telegram y do P apieża. W p rezbiterium katedry łom żyńskiej um ieścił popiersie Jana P aw ła II i stoso w n ą tablicę, w o gro dzie sem in ary jnym - posąg Papieża. N a spotkanie z O jcem Ś w iętym u po rząd ko w ano o to czen ie k a te dry. B p J. P aetz rozbudow ał sem inarium ducho w n e i po w ięk szył dom biskupi.
A utor w ykorzystał:
K sięgę alu m n ów sem inarium ducho w nego w Ł om ży, b ędącą u R ektora. Spis księży diecezji ło m żyń skiej, będący u K anclerza.
R o czn ik diecezji łom żyńskiej, opracow any p rzez ks. T. B ro n ak o w sk ieg o i ks. T.
Ś liw ow skiego, Ł om ża 1995.
R ozpo rzą d zen ia U rzędow e Ł om żyńskiej K urii D i e c e z j a l n e j (po tem Ł om żyń skie
