23. Zarządzanie ryzykiem i jakością w projekcie informatycznym.
Jakość.
Jakość projektu jest rozumiana jako takie osiągnięcie efektów realizacji projektu aby cele założone na początku zostały w jak najwyższym stopniu spełnione. Podobnie też rozumie się zarządzanie jakością jako ciąg działań zapewniających osiągnięcie zaplanowanych celów projektu.
Zarządzanie jakością składa się z następujących elementów:
planowania jakości (quality planning) - określania jakie standardy jakościowe należy zachować w trakcie realizacji projektu i w jaki sposób je osiągnąć,
zapewnienia jakości (quality assurance) - dostosowania wszystkich elementów procesu projektowego do stawianych wymagań,
kontroli jakości (quality control) - kontrolowania i nadzorowania działań projektowych w celu zapewnienia założonej jakości oraz eliminowania czynników mogących obniżyć jej poziom.
Trzeba zdać sobie sprawę, że współczesne zarządzanie jakością wpływa w
znaczący sposób na zarządzanie jakością projektu. Obie dyscypliny zwracają uwagę na kluczowe znaczenie takich zagadnień jak:
satysfakcja klienta - takie zrozumienie potrzeb klienta aby móc w pełni zaspokoić lub nawet przekroczyć jego oczekiwania. W zakresie zarządzania projektem oznacza to, że wynik projektu musi być zgody ze specyfikacją i powinien spełnić rzeczywiste potrzeby dla których projekt został podjęty,
zapobiegać zamiast naprawiać, czyli tak zarządzać projektem aby unikać wszelkich nieprawidłowości - koszt uniknięcia pomyłki jest zawsze niższy niż jej naprawy,
odpowiedzialność zarządzania - sukces projektu zapewnia uczestnictwo wszystkich jego członków, ale odpowiedzialność za zapewnienie środków do osiągnięcia sukcesu spoczywa na zarządzających projektem,
działanie małymi krokami - zarządzanie projektem przypomina nieustanny cykl planowanie-wykonanie-sprawdzenie-zastosowanie realizowany w każdej fazie projektu.
Ryzyko.
Do zminimalizowania ryzyka projektu przyczynia się proces zarządzania ryzykiem, czyli identyfikowania, analizowania i odpowiadania na ewentualne nieprawidłowości w przebiegu projektu, które mogłyby zwiększać jego ryzyko. Zadaniem zarządzania ryzykiem jest maksymalizacja pozytywnych efektów wszelkich zdarzeń i
minimalizacja negatywnych konsekwencji takowych zdarzeń. Proces zarządzania ryzykiem składa się z następujących zadań:
identyfikacji ryzyka - określenia jakie ryzyko może wystąpić w projekcie i opisanie jego charakterystyki,
kwantyfikacji ryzyka - określenie i ocenę wpływu ryzyka na projekt
zapobiegania ryzyku - wypracowania metod wykorzystywania szans i unikania zagrożeń,
kontroli ryzyka - monitorowaniu ewentualnych zmian w istniejącym ryzyku i pojawiania się nowych rodzajów zagrożeń.
Ryzyko wewnętrzne jest rodzajem ryzyka możliwego do kontrolowania przez zespół projektowy, natomiast ryzyko zewnętrzne pozostaje poza możliwościami kontroli i wpływu (np. załamanie się rynku, zmiana przepisów prawnych). Zasadniczo ryzyko jest identyfikowane jako jednoznaczne poniesienie jakiejś straty lub uszczerbku, jednakże w przypadku zarządzania projektem identyfikacja ryzyka jest połączona z określaniem szans (pozytywnych możliwości) i zagrożeń (negatywnych możliwości).
Identyfikacja ryzyka może polegać na identyfikowaniu przyczyn i zapobieganiu skutkom zdarzeń lub identyfikowaniu skutków i likwidacji przyczyn. Pomocne jest także prowadzenie wywiadów zorientowanych na wystąpienie ryzyka pomiędzy zespołem projektowym i zleceniodawcami projektu, budowanie list zagrożeń i używanie diagramów przyczynowo-skutkowych. W procesie identyfikacji ryzyka możemy wyizolować ewentualne źródła ryzyka (np. złą dekompozycję celów, zbyt optymistyczne plany czasowe, zbyt małe kwalifikacje zespołu), możliwość
wystąpienia potencjalnych ryzyk (np. pojawienie się nowej technologii, trzęsienie ziemi) i opisać symptomy występowania poszczególnych ryzyk (np. słabe
motywowanie zespołu obniża morale, co z kolei może doprowadzić do obniżenia efektywności i powstawania opóźnień w realizacji projektu).
