Rak piersi jest najczêstszym no- wotworem z³oœliwym u kobiet.
W Polsce w 2000 r. zarejestrowano 10 987 nowych zachorowañ wœród kobiet i 132 u mê¿czyzn [1].
Filozofia leczenia tego nowotwo- ru na przestrzeni lat ulega³a du¿ym zmianom. Do lat 40. naszego wie- ku dominowa³ pogl¹d szerzenia siê raka piersi do tkanek przyleg³ych, co znalaz³o odbicie w radykaliza- cji zabiegów operacyjnych [2].
W latach 60. nast¹pi³a zmiana koncepcji rozprzestrzeniania siê te- go nowotworu i, co za tym idzie, jego leczenia, m.in. dziêki pracom Fishera [30].
Z³oty wiek rozwoju chemioterapii nowotworów piersi to wczesne la- ta 70. z nowoczesnymi badaniami randomizowanymi, przeprowadzo- nymi w Instytucie Onkologicznym w Mediolanie.
Wczesne prace badawcze pro- wadzone na modelach zwierzê- cych sugeruj¹, i¿ przedoperacyjna chemioterapia mo¿e wp³ywaæ na poprawê prze¿ycia chorych z ra- kiem piersi poprzez ograniczenie szybkoœci wzrostu guza pierwotne- go po operacji oraz spadek ryzy- ka rozwoju MDR w guzie pierwot- nym. Fisher i wsp. zaobserwowa- li, i¿ usuniêcie guza pierwotnego
u myszy powoduje zaburzenia w kinetyce guzów przerzutowych, mo¿na je zmniejszyæ przez zasto- sowanie chemioterapii przed usu- niêciem guza pierwotnego [14].
Goldie i Coldman zak³adali w swojej teorii, i¿ wraz ze wzro- stem guza pierwotnego, zwiêksza siê równie¿ liczba komórek z fe- notypem opornoœci wielolekowej, zale¿nej od spontanicznych muta- cji, i komórki te mog¹ byæ du¿o trudniejsze do eradykacji za po- moc¹ chemioterapii [15].
Chemioterapia przedoperacyjna jest postêpowaniem standardowym w leczeniu miejscowo zaawanso- wanego raka piersi oraz raka za- palnego. Coraz czêœciej we wcze- snych stopniach zaawansowania tego nowotworu stosuje siê lecze- nie indukcyjne. Brak jest jednak jasnych korzyœci (potwierdzonych w badaniach randomizowanych), wynikaj¹cych z takiego postêpo- wania. W tej grupie kobiet wzrasta liczba wykonywanych zabiegów oszczêdzaj¹cych, istnieje jednak realne zagro¿enie wzrostem czê- stoœci wznów miejscowych, spo- wodowane trudnoœci¹ w zachowa- niu nale¿ytych marginesów [3].
Przysz³ym kierunkiem rozwoju chemioterapii indukcyjnej bêdzie Rak piersi jest czêstym nowotworem
z³oœliwym u kobiet. Chemioterapia przedoperacyjna jest postêpowa- niem standardowym w leczeniu zmian miejscowo zaawansowanych oraz raka zapalnego. Coraz czê- œciej stosuje siê leczenie neoadju- wantowe we wczesnych stopniach zaawansowania tego nowotworu, chocia¿ brak jest jasnych korzyœci takiego postêpowania. OdpowiedŸ na chemoterapiê neoadjuwantow¹ mo¿e byæ stosowana jako test che- miowra¿liwoœci. Przeprowadzono wiele badañ randomizowanych II fa- zy, w których oceniano skutecznoœæ i toksycznoœæ taksanów w monote- rapii i w po³¹czeniu z jednym lub wiêksz¹ liczb¹ leków, równie¿
w schematach z „gêst¹” dawk¹.
W wielu z tych badañ uzyskano znaczny odsetek odpowiedzi kli- nicznych i patologicznych z akcep- towaln¹ toksycznoœci¹ leczenia, w schematach z „gêst¹” dawk¹ ist- nia³a koniecznoœæ stosowania pro- filaktycznego czynnika wzrostu oraz antybiotyku. Zakoñczono tak¿e 3 badania randomizowane III fazy, w których oceniano rolê taksanów w leczeniu neoadjuwantowym w czêstoœci uzyskiwania ca³kowi- tych patologicznych odpowiedzi oraz wp³yw na prze¿ycie chorych.
Wczesne dane z badania randomi- zowanego z Aberdeen sugeruj¹, i¿
ca³kowita remisja patologiczna uzy- skana w leczeniu neoadjuwanto- wym mo¿e przek³adaæ siê na wzrost prze¿ycia chorych. Utrzymuj¹ce siê zajêcie pachowych wêz³ów ch³on- nych w badaniu patologicznym jest z³ym czynnikiem prognostycznym.
Schematy lecznicze zawieraj¹ce docetaxel z doxorubicyn¹ powodu- j¹ znaczny wzrost klinicznych i pa- tologicznych odpowiedzi.
S³owa kluczowe: taksany, leczenie neoadjuwantowe, rak piersi.
W
Wssppóó³³cczzeessnnaa OOnnkkoollooggiiaa ((22000044)) vvooll.. 88;; 55 ((224455––224499))
Rola taksanów w leczeniu
neoadjuwantowym operacyjnego i miejscowo zaawansowanego raka piersi
Taxanes in the neoadjuvant treatment of operable and locally advanced breast cancer
Ma³gorzata Suszko-Ka¿arnowicz, Iwona Ryniewicz-Zander
NZOZ Poradnia Onkologiczna, Szpital Wojewódzki Elbl¹g, Oddzia³ Chemioterapii
Breast cancer is the most common malignant tumor among women.
Preoperational chemotherapy is the standard procedure in treating changes of a locally advanced breast cancer and inflammatory cancer. Neoadjuvant treatment is more often used in the early stages of breast cancer. Nevertheless, there are not many advantages of this procedure. The response to neoadjuvant chemotherapy may be used as a chemosensitivity test.
Many randomized trials of phase II were carried out. In those trials taxanes’ effectiveness and toxicity were estimated in monotherapy, in combination with one or more pharmaceuticals and in schemes with a dose-dense. In the majority of trials many clinical and patho- logical responses with acceptable treatment toxicity were obtained. In schemes with a dose-dense there was a necessity of prophylactic use of a growth factor and an antibiotic.
Three trials of the phase II/III were completed which assessed the effect of taxanes on the frequency full pathological responses and on life expectancy in neoadjuvant treatment. Early data from a rando- mized trial from Aberdeen suggest that the total pathological re- mission obtained in neoadjuvant treatment may reflect the longer life expectancy of the patients. Long- lasting involvement of axillary lymph nodes (in the microscopic exami- nation) is a disadvantageous prog- nostic factor. Treatment schemes combining docetaxel with doxo- rubicin increase clinical and patho- logical responses.
Key words: taxanes, neoadjuvant therapy, breast cancer.
ocena bardziej efektywnych sche- matów chemioterapii w leczeniu jednoczasowym i sekwencyjnym, w celu minimalizacji zabiegów ope- racyjnych z oszczêdzeniem piersi i wêz³ów ch³onnych pachowych.
Drugi nurt rozwoju chemiotera- pii neoadjuwantowej to ocena od- powiedzi pierwotnej jako czynnika chemiowra¿liwoœci, który pozwoli wyodrêbniæ chore ma³o wra¿liwe, u których nale¿y stosowaæ bar- dziej efektywne krzy¿owo-oporne schematy leczenia.
U chorych, które odpowiadaj¹ na pierwotne leczenie, unika siê nara¿enia na przed³u¿on¹ terapiê i wynikaj¹c¹ z niej toksycznoœæ.
Dotychczasowe badania klinicz- ne ukaza³y jedynie ma³y lub ca³- kowity brak wp³ywu chemioterapii indukcyjnej na prze¿ycie chorych [11–13].
Taksany, obok antracyklin, ugrun- towa³y swoj¹ pierwszoplanow¹ po- zycjê w leczeniu chorych z rozsia- nym rakiem piersi w leczeniu sko- jarzonym, jak i w monoterapii.
Przedmiotem poni¿ej przedsta- wionego przegl¹du jest ocena tak- sanów w leczeniu neoadjuwanto- wym chorych na raka piersi.
TAKSANY W LECZENIU NEOADJUWANTOWYM (PRZEDOPERACYJNYM) CHORYCH Z RAKIEM PIERSI
Badania II fazy
Po zachêcaj¹cych wynikach uzyskanych w leczeniu rozsianego raka piersi, wielu badaczy podjê-
³o próby w³¹czenia tego leku do leczenia neoadjuwantowego.
Istnieje wiele badañ II fazy, w których oceniana by³a skutecz- noœæ i toksycznoœæ taksanów w le- czeniu chorych z nieoperacyjnym rakiem piersi (CS III).
Docetaksel stosowano w mono- terapii lub te¿ kojarz¹c go z jednym lub dwoma cytostatykami, stosowa- no tak¿e programy intensyfikuj¹ce dawkê (gêst¹) w rytmie co 14 dni.
Skutecznoœæ 6 kursów docetak- selu w dawce 100 mg/m2 co 21
dni oceniono w grupie kobiet z ra- kiem piersi w II i III stopniu za- awansowania. Uzyskano 68,4 proc.
obiektywnych odpowiedzi, potwier- dzonych ca³kowit¹ remisj¹ patolo- giczn¹ w 19,8 proc. W grupie 72,4 proc. leczonych wykonano nastê- powy zabieg oszczêdzaj¹cy (BCT).
Neutropienia III i IV stopnia wyst¹- pi³a u 70,5 proc., u 13,6 proc.
z nich rozwinê³a siê towarzysz¹ca posocznica [22].
Najnowsz¹ koncepcj¹ stosowania taksanów s¹ programy z wykorzy- staniem gêstoœci dawki. W jednym z badañ chorych na raka piersi w stopniu IIIa i IIIb oceniano lecze- nie zintensyfikowane czterema kur- sami docetakselu w dawce 100 mg/m2 co 14 dni z profilaktycznym u¿yciem czynnika stymuluj¹cego wzrost kolonii granulocytarnej. Au- torzy badania zaobserwowali a¿ 33 proc. ca³kowitych patologicznych re- misji. Nie zaobserwowano III i IV stopnia toksycznoœci hematologicz- nych, leczenie by³o dobrze tolero- wane [23].
Kolejnym nowatorskim sposobem dawkowania taksanów jest podawa- nie ich w schematach cotygodnio- wych. Próbê tak¹ oceniono na ma-
³ej grupie chorych na raka piersi w stopniu II i III, gdzie stosowano co 7 dni docetaksel (40 mg/m2). Za- notowano 68 proc. ca³kowitych od- powiedzi klinicznych, potwierdzo- nych w 16 proc. ca³kowit¹ remisj¹ patologiczn¹. Toksycznoœæ leczenia by³a akceptowalna, toksycznoœæ he- matologiczn¹ zaœ rzadko spotykano, jedynie o ma³ym nasileniu, natomiast czêœciej przy takim sposobie daw- kowania obserwowano os³abienie i zmêczenie [24].
Podjêto równie¿ próbê oceny mo¿liwoœci i toksycznoœci leczenia skojarzonego docetakselu i epirubi- cyny w cotygodniowym rytmie. Le- czenie okaza³o siê mo¿liwe do przeprowadzenia, bezpieczne i bar- dzo aktywne u chorych na raka piersi przy dawce 35 mg/m2 doce- takselu i 30 mg/m2 epirubicyny [27].
W badaniu przeprowadzonym przez grupê Gradishera chore w III
Rola taksanów w leczeniu neoadjuwantowym operacyjnego i miejscowo zaawansowanego raka piersi
247
stopniu zaawansowania otrzymywa-
³y przed zabiegiem operacyjnym docetaksel w dawce 100 mg/m2 co 21 dni, po zabiegu operacyjnym prowadzono dalsze leczenie wg programu AC. Badacze zaobserwo- wali 78 proc. odpowiedzi klinicz- nych, w tym 14 proc. ca³kowitych, lecz jedynie u 1 chorej zosta³a ona potwierdzona mikroskopowo. Lecze- nie by³o dobrze tolerowane, obser- wowano œredniego stopnia nasile- nie toksycznoœci. Autorzy badania wskazywali na koniecznoœæ inten- syfikacji leczenia, stosowanie doce- takselu w wy¿szych dawkach lub w skojarzeniu z innymi aktywnymi lekami [4].
Próba w³¹czenia nowych leków o unikalnych sposobach dzia³ania i udowodnionej skutecznoœci w le- czeniu choroby rozsianej jest no- wym podejœciem terapeutycznym.
Trastuzumab jest lekiem wyj¹tkowo aktywnym u chorych z przerzuto- wym rakiem piersi, u których wy- stêpuje nadekspresja receptora HER2 [29]. Ze wzglêdu na zwiêk- szon¹ kardiotoksycznoœæ skojarzo- nego podawania z antracyklinami, podejmowane s¹ próby leczenia sekwencyjnego lub kojarzenia z równie aktywnymi lekami, jakimi s¹ taksany. W badaniach in vitro i in vivo docetaksel wykazuje syner- gizm z trastuzumabem [27]. W ba- daniu Van Pelt u kobiet z guzem piersi (LABC z lub bez przerzutów) z nadekspresj¹ receptora HER-2 oceniano skutecznoœæ kliniczn¹ le- czenia sk³adaj¹cego siê z trastuzu- mabu (za pierwszym razem 4 mg/kg, nastêpnie 2 mg/kg tygo- dniowo) z docetakselem (100 mg/m2 co 21 dni), 4 kursy w rytmie co 21 dni, po zabiegu operacyjnym chore otrzymywa³y uzupe³niaj¹co 4 kursy AC bez trastuzumabu. Mie- si¹c po zakoñczeniu chemioterapii przez rok leczono trastuzumabem w monoterapii. Leczenie okaza³o siê bardzo skuteczne, szczególnie u chorych z zapalnym rakiem pier- si, 77,3 proc. klinicznie obiektyw- nych odpowiedzi, w tym 40,9 proc.
ca³kowitych. Leczenie by³o powik³a-
ne w 31,8 proc. neutropeni¹, z 2 zgonami z powodu posoczni- cy. Zdaniem autorów zastanawiaj¹- cy jest fakt obserwacji du¿ej liczby przerzutów do oœrodkowego uk³a- du nerwowego [21].
W jednym z badañ I/II fazy, prze- prowadzonym przez niemieckich ba- daczy, oceniano mo¿liwoœæ kojarze- nia docetakselu (75 mg/m2) z antra- cyklinami (50 mg/m2) w rytmie 14- i 21-dniowym. W badaniu tym oce- niano mo¿liwoœæ leczenia skojarzo- nego w schematach z intensyfikacj¹ dawki, jak i skutecznoœæ w ocenie remisji u chorych z nieoperacyjnym rakiem piersi. Uzyskano 93 proc.
odpowiedzi, w tym 33 proc. ca³ko- witych, tolerancja leczenia by³a do- syæ dobra, g³ównie obserwowano toksycznoœæ hematologiczn¹ w stop- niu I i II oraz podwy¿szon¹ tempe- raturê z infekcj¹. Programy o zinten- syfikowanym dawkowaniu wymaga-
³y profilaktycznego stosowania czynników wzrostu [5].
Skutecznoœæ 6 kursów doksorubi- cyny (50 mg/m2) z docetakselem (75 mg/m2) co 21 dni jako leczenie neoadjuwantowe u kobiet z opera- cyjnym rakiem piersi oceniano w badaniu francuskim. Zaobserwo- wano 85 proc. odpowiedzi, w tym 23 proc. ca³kowitych remisji patolo- gicznych. Po œrednim okresie obser- wacji, 36 mies., DFS i OS wyst¹pi-
³y w 85 proc. i 96 proc. Jednak a¿
u 65 proc. chorych zaobserwowano III i IV stopieñ neutropenii [18].
Biernat ze wspó³pracownikami przeprowadzili badanie II fazy, oce- niaj¹ce skutecznoœæ i toksycznoœæ schematu 3-lekowego (ADM + DCL + FU). Leczenie okaza³o siê bar- dzo aktywne, jednak ze wzglêdu na czêste wystêpowanie gor¹czki neutropenicznej wymagana by³a zmiana protoko³u w postaci do³¹- czenia profilaktycznego antybiotyku i G-CSF-u. Autorzy badania postulu- j¹ zamianê wlewu ci¹g³ego fluorou- racylu na kapecytabinê [6].
Innym skutecznym schematem 3-lekowym ocenianym w leczeniu indukcyjnym jest TEF (docetaksel 80
mg/m2, epirubicyna 60 mg/m2, fluo- rouracyl 500 mg/m2). Uzyskano a¿
95 proc. odpowiedzi, z toksyczno- œci¹ porównywaln¹ z innymi sche- matami z u¿yciem taksanów [25].
Skutecznoœæ docetakselu by³ rów- nie¿ oceniana w badaniu randomi- zowanym fazy II/III. W badaniu GEPARDO grupa niemieckich bada- czy porównywa³a skutecznoœæ zin- tensyfikowanego programu AT (co 14 dni) z lub bez tamoksifenu u chorych z rakiem piersi w stopniu III, z ujemnym receptorem estroge- nowym. Uzasadnieniem takiego sko- jarzenia by³ stwierdzany synergizm docetakselu i tamoksifenu, polegaj¹- cy na indukowaniu przez docetaksel bloku G2M i apoptozy, z jednocza- sowym stosowaniem tamoksifenu w liniach komórkowych z nieobec- nym receptorem estrogenowym. Nie znaleziono ró¿nicy miêdzy schema- tami chemio- i chemiohormonotera- pii. Schematy o intensywnym daw- kowaniu by³y nieco bardziej toksycz- ne, ale równie¿ wydawa³y siê nieco bardziej skuteczne [7].
Docetaksel w badaniach II fazy okaza³ siê lekiem skutecznym, od- powiedŸ kliniczn¹ na leczenie ob- serwowano u 80–100 proc. cho- rych, leczenie by³o dobrze tolero- wane, chocia¿ w schematach zintensyfikowanych wymagane by-
³o profilaktyczne podawanie G-CSF i antybiotyku.
Badania III fazy
Taksany (paklitaksel i docetaksel) – grupa leków, która w latach 90.
ugruntowa³a swoj¹ pozycjê w lecze- niu rozsianego raka piersi. W po³o- wie lat 90. rozpoczêto próby ich stosowania we wczesnych stop- niach zaawansowania tego nowo- tworu. Niedawno zakoñczono 3 ba- dania randomizowane w leczeniu neoadjuwantowym raka piersi z u¿y- ciem taksanów, uzyskane wyniki, aczkolwiek wczesne, wskazuj¹ na ich wa¿n¹ rolê w tym leczeniu.
Badacze z Aberdeen u chorych z miejscowo zaawansowanym ra- kiem piersi (LABC) stosowali che- mioterapiê z antracyklinami (4 razy
CVAP). Pacjentki, które odpowie- dzia³y na leczenie (uzyska³y CR, PR), by³y nastêpnie randomizowa- ne do kontynuacji tego samego le- czenia (4 kursy), lub otrzymywa³y 4 kursy docetakselu 100 mg/m2. W grupie leczonej sekwencyjnie z dodatkiem docetakselu autorzy zanotowali odpowiedŸ kliniczn¹, co znamienne, statystycznie czêœciej (94 vs 64 proc.), potwierdzon¹ znacznym odsetkiem ca³kowitych odpowiedzi patologicznych (34 vs 16 proc.). Te wyniki prze³o¿y³y siê na obserwowany wzrost prze¿ycia w 3-letniej obserwacji [8].
W kolejnym badaniu przeprowa- dzonym przez NSABP B-27 oce- niano korzyœci z dodania docetak- selu do leczenia przed- lub po- operacyjnego, w stosunku do leczenia jedynie czterema kursami AC. Oceniano wp³yw do³¹czenia docetakselu, jak i sekwencji jego stosowania na OS i DFS. Ocenia- no równie¿ znaczenie dodania przedoperacyjnego docetakselu na wzrost liczby odpowiedzi patolo- gicznych oraz wykonywanych za- biegów oszczêdzaj¹cych.
Autorzy wykonali równie¿ 2 do- datkowe analizy, w których porów- nywano poziomy biomarkerów i ich wp³yw na wyniki leczenia.
W badaniu B-27.1 oceniano wp³yw wartoœci erbB-2 i przeciwcia³ anty-erbB-2 w surowicy, w przewi- dywaniu odpowiedzi na leczenie neoadjuwantowe, jak i na d³ugolet- nie prze¿ycie chorych. Autorzy oce- niali równie¿ zmiany w poziomie bio- markera w trakcie leczenia i jego korelacjê z odpowiedzi¹ guza na chemioterapiê i ryzykiem wznowy.
W badaniu B-27.2 oceniano, czy biomarkery, takie jak stopieñ z³oœli- woœci, poziom ER i PR, markery pro- liferacji, p53, erbB-2, bcl-2, P-gliko- proteina, uzyskane przed leczeniem w FNA lub wycinku, a nastêpnie oceniane w preparacie po operacji, mog¹ byæ u¿yte jako czynnik predyk- cyjny odpowiedzi na chemioterapiê i wp³ywaj¹cy na prze¿ycie ca³kowite.
W pierwszej analizie danych uzy- skanych od 2 400 kobiet z operacyj- nym rakiem piersi, oceniano odpo-
wiedŸ kliniczn¹ i patologiczn¹. Uzy- skano znamienny statystycznie wzrost klinicznych (40,1 vs 58,2 proc.) i pa- tologicznych (13,7 vs 26,1 proc.) od- powiedzi u kobiet leczonych z do- datkiem docetakselu [9].
W kolejnym badaniu randomizo- wanym, przeprowadzonym w M.D.
Anderson chore na raka piersi w T1–T3, N0–N1, M0 przydzielano losowo do leczenia FAC lub pakli- takselem (250 mg/m2 jako 24-godzin- ny wlew) w monoterapii. Ca³kowita kliniczna odpowiedŸ po leczeniu FAC wynosi³a 79,3 proc., a w gru- pie leczonej paklitakselem 80,2 proc.
Toksycznoœæ leczenia by³a umiarko- wana i porównywalna w obu gru- pach. Wyniki tego badania wskazu- j¹, i¿ paklitaksel w monoterapii jest bardzo skuteczny, a jego aktywnoœæ jest porównywalna z FAC. Jedynie bardzo ma³a grupa chorych nie od- powiedzia³a na wstêpne leczenie (3 na FAC i 1 na paklitaksel). Wstêpna analiza po 4 latach wykaza³a, i¿ DFS w grupie z paklitakselem by³o 85 proc., w grupie FAC 81 proc. (P=2).
Chocia¿ w grupie otrzymuj¹cej le- czenie nieoporne krzy¿owo (4 razy paklitaksel, nastêpnie 4 razy FAC) obserwowano trend w kierunku lep- szych wyników, w porównaniu z gru- p¹, w której chore otrzyma³y 8 razy FAC [10, 17].
Autorzy badania z M.D. Anderson oceniali skutecznoœæ indukcyjnej chemioterapii PCL lub FAC w zmniejszaniu wielkoœci guza i wêz³ów ch³onnych pachowych u chorych na raka piersi w stopniu IIa, IIb, IIIa. Indukcyjna chemiote- rapia FAC i PCL jest efektywna w uzyskiwaniu zmniejszenia guza pierwotnego, jak i wêz³ów pacho- wych u chorych na raka piersi, chocia¿ znaczna czêœæ chorych posiada³a nadal przetrwa³¹ masê w badaniu mikroskopowym [16].
PODSUMOWANIE
Rola chemioterapii indukcyjnej w leczeniu miejscowo zaawanso- wanego, nieoperacyjnego raka piersi jest silnie ugruntowana.
Wydaje siê, ¿e istnieje koniecz- noœæ dok³adnego sprecyzowania wskazañ do tego postêpowania u kobiet z operacyjnym rakiem pier- si. Ze wstêpnych wyników 7 rando- mizowanych badañ, porównuj¹cych chemioterapiê przedoperacyjn¹ w stosunku do adjuwantowej, nie wykazano wp³ywu takiego postêpo- wania na prze¿ycie, czy toksycz- noœæ [25].
Docetaksel charakteryzuje siê wy- sok¹ aktywnoœci¹ w raku piersi. Ba- danie NSABP B-27 oraz badanie z Aberdeen wykaza³y, i¿ dodanie do- cetakselu do doksorubicyny powo- duje znaczny wzrost odpowiedzi kli- nicznych i patologicznych. W chwili obecnej brak jest jasnoœci, czy i kie- dy sekwencyjne stosowanie dokso- rubicyny i docetakselu jest bardziej skuteczne ni¿ stosowanie obu cyto- statyków jednoczasowo.
W wielu badaniach wykazano dramatyczny wzrost odpowiedzi kli- nicznych i patologicznych w lecze- niu neoadjuwantowym, lecz jedynie œwie¿o opublikowane wczesne da- ne z badania Aberdeen sugeruj¹, i¿ wzrost czêstoœci pe³nych remisji patologicznych uzyskanych w le- czeniu neoadjuwantowym przek³a- da siê na wzrost prze¿ycia, ale s¹ to wczesne wyniki i autorzy zaleca- j¹ ostro¿n¹ ich interpretacjê [8].
Badanie z M.D. Anderson suge- ruje, i¿ paklitaksel stosowany coty- godniowo jest bardziej aktywny ni¿
podawany co 21 dni, mo¿e to t³u- maczyæ brak tak spektakularnych odpowiedzi przy standardowym sto- sowaniu (co 21 dni), jakie obserwu- jemy przy u¿yciu docetakselu [31].
Wiele nale¿y jeszcze zrobiæ w celu ustalenia sposobu leczenia neoadjuwantowego, okreœlenia od- powiednich leków i sposobu opty- malnego ich dawkowania.
W przysz³oœci odpowiedŸ na chemioterapiê mo¿e byæ miernikiem chemiowra¿liwoœci. OdpowiedŸ kli- niczna, a szczególnie ca³kowita re- misja patologiczna, jest czynnikiem predykcyjnym, wp³ywaj¹cym na ro- kowanie. Utrzymuj¹ce siê natomiast zajêcie pachowych wêz³ów ch³on-
Rola taksanów w leczeniu neoadjuwantowym operacyjnego i miejscowo zaawansowanego raka piersi
249
nych w badaniu patologicznym jest z³ym czynnikiem prognostycznym.
Przysz³e wskazania do chemio- terapii przedoperacyjnej to ocena bardziej efektywnych schematów chemioterapii w leczeniu sekwen- cyjnym i jednoczasowym, w celu umo¿liwienia wykonywania zabie- gu oszczêdzaj¹cego pierœ (BCT).
PIŒMIENNICTWO
1. Didkowska J, Wojciechowska U, Tarkowski W. Nowotwory z³oœliwe w Polsce w 2000 roku. Warszawa 2003.
2. Halsted WS. The results of radical operation for the cure of cancer of the breast. Ann Surg 1907; 46: 1-19.
3. Fisher B, Brown A, Mamounas E, et al. Effect of preoperative chemotherapy on local-regional disease in women with operable breast cancer: findings from National Surgical Breast and Bowel Project B-18. J Clin Oncol. 1997; 15: 2479-82.
4. Gradishar WJ. Docetaxel as
neoadjuvant chemotherapy in patients with stage III breast cancer. Oncology 1997; 11: 15-8.
5. Van Minckwitz G, Costa SD, Eiermann W, et al. Maximized reduction of primary breast tumor size using preoperative chemotherapy with doxorubicin and docetaxel. J Clin Oncol 1999; 17 (7): 1999-2005.
6. Biernat L, Flaherta L, Philip P, et al.
A phase II study of combination of taxotere, doxorubicin and 5-fluorouracil in the treatment of locally advanced breast cancer. Breast Cancer Res Treat 1998; 50: 328.
7. Van Minckwitz G, Raab G, Schutte M, et al. Preoperative chemotherapy in primary operable breast cancer with a dose-dense combination of doxorubicin and docetaxel (Adoc) – Experience of the GEPARDO-GABG study group. Zentralbl Gynakol 2001;
123: 497-504.
8. Heys SD, Hutcheon AW, Sarkar TK, et al. Neoadjuvant docetaxel in breast cancer: 3-year survival results from the Aberdeen trial. Clin Breast Cancer 2002; 3: S69-74.
9. Bear HD, Anderson S, Brown A, et al.
The effect on tumor response of adding sequential preoperative docetaxel to preoperative doxorubicin and cyclophosphamide: preliminary results from National Surgical Adjuvant Breast and Bowel Project Protocol B-27. J Clin Oncol 2003; 21: 4165-74.
10. Buzdar AU, Singletary SE, Theriault RL, et al. Prospective evaluation of paclitaxel versus combination chemotherapy with fluorouracil, doxorubicin, and cyclophos- phamide as neoadjuvant therapy in patients with operable breast cancer.
J Clin Oncol 1999; 17: 3412-7.
11. Van der Hage JA, van der Velde CJH, Julien JP, et al. Preoperative chemotherapy in primary operable breast cancer: results from the European Organization for Research and Treatment of Cancer trial 10902.
J Clin Oncol 2001; 19: 4224-37.
12. Scholl SM, Fourquet A, Asselain B, et al. Neoadjuvant versus adjuvant chemotherapy in premenopausal patients with tumors considered too large for breast conserving surgery: prelimi- nary results of a randomized trial-S6.
Eur J Cancer 1994; 30: 645-2.
13. Powles TJ, Hickish TF, Makris A, et al. Randomized trial of chemoendo- crine therapy started before or after surgery for treatment of primary breast cancer. J Clin Oncol 1995; 13: 547-52.
14. Fisher B, Saffer E, Rudock C, et al.
Effect of local or systemic treatment prior to primary tumor removal on the production and response to a serum growth-stimulating factor in mice.
Cancer Res 1989; 49: 2002-4.
15. Goldie JH, Coldman AJ.
A mathematic model for relating the drug sensitivity of tumors to their spontaneous mutation rate. Cancer Treat Rep 1979; 63: 1727-33.
16. Vlastos G, Mirza NQ, Lenert JT, et al.
The feasibility of minimally invasive surgery for stage IIA, IIB, and IIIA breast carcinoma patients after tumor downstaging with induction chemo- therapy. Cancer 2000; 88: 1417-23.
17. Thomas E, Buzdar A, Theriault R, et al. Role of paclitaxel in adjuvant therapy of operable breast cancer:
Preliminary results of prospective randomized clinical trial. Proc Am Soc Clin Oncol 2000; 19: 74a.
18. Ganem G, Tubiana-Hulin M, Fumoleau P, et al. Phase II trial combining docetaxel and doxorubicin as neoadjuvant chemo- therapy in patients with operable breast cancer. Ann Oncol 2003; 14: 1623-8.
19. Chan S, Friedrichs K, Noel D, et al.
Prospective randomized trial of
docetaxel versus doxorubicin in patients with metastatic breast cancer. Clin Oncol 1999; 17 (8): 2341-54.
20. Van Minckwitz G, Costa SD.
Docetaxel (Taxotere) zur Therapie des
Mammakarzinomochste Wirksamkeit bei moderaten Nebenwirtungen. Med Klin (Munich). 1997; 92, Suppl 4: 4-9.
21. Van Pelt AE, Mohsin S, Elledge RM, et al. Neoadjuvant trastuzumab and doce- taxel in breast cancer: preliminary results.
Clin Breast Cancer 2003; 4: 348-53.
22. Amat S, Bougnoux P, Penault-Liorca F, et al. Neoadjuvant docetaxel for operable breast cancer includies a high pathological response and breast-conservation rate. Br J Cancer 2003; 88: 1339-45.
23. Paciucci PA, Raptis G, Bleiweiss I, et al. Neo-adjuvant therapy with dose-dense docetaxel plus short-term filgrastim rescue for locally advanced breast cancer. Anticancer drugs 2002; 13: 791-5.
24. Esterez LG, Cuevas JM, Anton A, et al. Weekly docetaxel as neoadjuvant chemotherapy for stage II and III breast cancer: Efficacy and correlation with biological markers in a phase II, multicenter study. Clin Cancer Res 2003; 9: 686-92.
25. Baltali E, Altundag MK, Onat DA, et al. Neoadjuvant chemotherapy with taxotere-epirubicin-5-fluoorouracil (TEF) in local-regionally advanced breast cancer: a preliminary report.
Tumori 2002; 88: 474-7.
26. Slamon DJ, Leyland-James B, Shak S, et al. Use of chemotherapy plus a monoclonal antibody against Her 2 for metastatic breast cancer that overexpresses Her-2-neu. N Engl J Med 2001; 344: 783-92.
27. Wenzel C, Locker GJ, Plusching U, et al. Phase I/II trial of weekly epidoxorubicin and docetaxel (wED) in the neoadjuvant and palliative treatment of patients with breast cancer. Cancer Chemother Pharmacol 2002; 50: 155-9.
28. Hortobagyi GN. Overview of treatment results with trastuzumab (Herceptin) in metastatic breast cancer. Semin Oncol 2001; 28: 43-7.
29. Fisher B. Personal contributions to the progress in breast cancer research and treatment. Semin Oncol 1996;
23: 414-27.
ADRES DO KORESPONDENCJI lek. MMaa³³ggoorrzzaattaa SSuusszzkkoo--KKaa¿¿aarrnnoowwiicczz Poradnia Onkologiczna
ul. Kopernika 30 10-513 Olsztyn
tel./faks +48 89 534 55 65 e-mail: andrzejkaz@cyberia.pl
