RADA NAUKOWA WŁADYSŁAW

RADA NAUKOWA

W

S

(

) G

D

, B

D

, T

G

M

G

, T

K

, J

M

E

P

-Ł

, Z

R

B

S

, A

Z

-J

REDAKCJA NAUKOWA

L

S

(

), F

C

J

K

, A

J. N

(

-

.

) P

M

, A

W

(

)

R

: A

W

, J

T

W

: Ł

D

, A

P

, P

T

, L

S

Książka dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Filozoficznego, Instytutu Filozofii, Zakładu Semiotyki Sztuki oraz Uniwersytet

Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

PROJEKT OKŁADKI Franciszek Chmielowski

Instytut Filozofii, Uniwersytet Jagielloński ul. Grodzka 52, 31-004 Kraków-PL

eik@iphils.uj.edu.pl tel./fax (48-12) 422-49-16

© Copyright by Uniwersytet Jagielloński

Książka, ani żaden jej fragment, nie może być przedrukowywana bez pisemnej zgody Wydawcy. W sprawie zezwoleń na przedruk należy zwracać się

do Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

ISBN 978-83-233-2651-9 ISSN 1643–1243

www.wuj.pl

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Redakcja: ul. Michałowskiego 9/2, 31-126 Kraków

tel. 012-631-18-81, tel./fax 012-631-18-83 Dystrybucja: ul. Wrocławska 53, 30-011 Kraków

tel. 012-631-01-97, tel./fax 012-631-01-98 tel. kom. 0506-006-674, e-mail: sprzedaz@wuj.pl Konto: PEKAO SA, nr 80 1240 4722 1111 0000 4856 3325

SPIS TREŚCI

Od redakcji Artykuły

HENRYK CZUBAŁA Czytanie przeciw interpretacji MAŁGORZATA DYMNICKA,

T^OMASZ R^OZWADOWSKI Miasto w reżimie konsumpcji

BEATA FRYDRYCZAK Estetyka przyrody: nowe pojmowanie natury

JOANNA JAKUBOWSKA Potęga wyobraźni. Między pesymizmem Baudrillarda a optymizmem Beltinga TOMASZ MAJEWSKI,

AGNIESZKA REJNIAK-MAJEWSKa

„Herbarium czystych zewnętrzności”:

Siegfried Kracauer, Busby Berkeley, Sherrie Levine

JANINA MAKOTA Filozofia wartości według Nicolaia Hart- manna

R^OMAN NIECZYPOROWSKI Modernizm Josefa Albersa. Szkic do portretu

ALEKSANDRA PAWLISZYN Transgresywne aspekty dzieła sztuki PIOTR J. PRZYBYSZ Ścieżki aksjologicznych rozstrzygnięć

Stefana Morawskiego (cz. II)

K^ATARZYNA ROZMARYNOWSKA Ideologia w przyrodzie, ogrodzie i krajo- brazie

PIOTR SALABER Symbioza muzyki i dramatu – czyli kom- pozytor w teatrze (cz. III)

MATEUSZ SALWA Kiedy malowidło staje się obrazem?

J^ÓZEF T^ARNOWSKI Funkcjonalizm w architekturze: od neoli- tu do wczesnego modernizmu

JACEK WOJTYRA Pojęcie obrazu w koncepcjach Hansa Beltinga i Waltera Benjamina

Tłumaczenia

ROLAND BARTHES Arcimboldo lub Retor i Magik

13

27

41

56

64

88

107 120

132

143

170 181

190

214

225 13 9

225

6 Spis treści

IWONA MARIA MALEC Roland Barthes: malarska retoryka Arcimbolda

ELLEN DISSANAYAKE Sztuka jako ludzkie uniwersalium:

spojrzenie adaptacjonistyczne NICOLAS MEEÙS Apologia partytury

Dialogi i diagnozy ŁUCJA DEMBY Śmierć konwencji?

KAMILA DĘBSKA Studia nad genezą sztuk

MAGDALENA GARBACIK Ogrody Bliskiego i Dalekiego Wschodu ANNA GRUCA Koniec sztuki według Donalda Kuspita S^ZYMON J^ACHNA Fotografia a piękno

ARTUR JEWUŁA Nieokreśloność jako kategoria filozoficzno-estetyczna ANNA MARKWART Kino a śmierć heroiczna RAFAŁ KOSCHANY Pisać o doświadczeniu IWONA KWIECIEŃ Obrona modernizmu

IZABELA ROMAŃSKA Brzydota w ujęciu Umberto Eco ELŻBIETA ANNA SEKUŁA Ścieżki post-polis Ewy Rewers

KONRAD SZOCIK Estetyka poza estetyką Wolfganga Welscha N^ATALIA T^ARANTA Ekstaza i zuchwalstwo według Jeanette Win-

terson

PAULINA TENDERA „Prawda w życiu moralnym i duchowym”.

IV Ogólnopolskie Forum Etyczne PAULINA TENDERA W poszukiwaniu tożsamości G^RETA W^IERZBIŃSKA Wprowadzenie do filozofii muzyki MAŁGORZATA ZBOIŃSKA UN Studio – nowe trendy w architekturze

Noty o książkach

A^NNA M. K^ŁONKOWSKA Rafał Eysymontt (red.), Integracja i dezinte- gracja w krajobrazie miast…

J^AKUB S^TEBLIK Thérèse Delpech Powrót barbarzyństwa w XXI wieku

ADRIANNA SMURZYŃSKA Tadeusz Gadacz Historia filozofii XX wieku.

Nurty

Noty o autorach Książki nadesłane

240

247 264 272 272 277 282 288 294

298 303 310 315 320 326

335

340 343 347 355 359

359

361

363 365 371 331

CONTENTS

Editorial Articles

HENRYK CZUBAŁA Reading Against Interpretation MAŁAGORZTA DYMNICKA,

TOMASZ ROZWADOWSKI

Urban Space in the Consumerist Regime

BEATA FRYDRYCZAK Towards a New Understanding of the Aes- thetics of Nature

JOANNA JAKUBOWSKA Power of Imagination. Between Beltling’s Pessimism and Optimism

T^OMASZ M^AJEWSKI,

AGNIESZKA REJNIAK-MAJEWSKA

„Herbarium of Pure Surface-Level Manife- stations”: Siegfried Kracauer, Burby Berkley, Shevrie Levine

JANINA MAKOTA The Philosophy of Values According to Nico- lai Hartmann

ROMAN NIECZYPOROWSKI Modernism of Josef Albers. Sketch to the Portrait

ALEKSANDRA PAWLISZYN Transgressive Aspects of the Work of Art PIOTR J. PRZYBYSZ Stefan Morawski and the Meanders of Axio-

logical Judgments (Part III)

K^ATARZYNA ROZMARYNOWSKA Ideology in Nature, Gardens and Landscape PIOTR SALABER The Composer on Stage, or on the Symbiosis

Between Drama and Music (Part III) MATEUSZ SALWA When Paint Starts to Represent

JÓZEF TARNOWSKI Functionalism in Architecture: from the Neolithic Period to Early Modernism

JACEK WOJTYRA The Concept of Image in the Works of Hans Belting and Walter Benjamin

Translations

ROLAND BARTHES Arcimboldo or Rhetor and Magician

9 13 13 27

41

56

64

88

107 120

132

170 143

181

190

214 225 225

8

IWONA MARIA MALEC Roland Barthes: Painting Rhetoric of Arcimboldo

ELLEN DISSANAYAKE Art as a Human Universal:

Adaptationist View NICOLAS MEEÙS Apology of Literature

Dialogues and Diagnosis ŁUCJA DEMBY Death of Convention?

KAMILA DĘBSKA Study on Genesis of Art

MAGDALENA GARBACIK Gardens of the Middle and Far East ANNA GRUCA Donald Kuspit’s End of Art

S^ZYMON J^ACHNA Photography and Beauty ARTUR JEWUŁA Indeterminacy as Philosophical

and Aesthetic Category ANNA MARKWART Heroic Death in a Movie RAFAŁ KOSCHANY Writing about Experience IWONA KWIECIEŃ Defense of Modernism

IZABELA ROMAŃSKA Ugliness According to Umberto Eco ELŻBIETA ANNA SEKUŁA Ewa Rewers Paths of Post-polis KONRAD SZOCIK Wolfgang Welsch Aesthetics outside

Aesthetics

NATALIA TARANTA Ecstasy and Audacity According to Jeanette Winterson

PAULINA TENDERa „Truth in Moral and Spiritual Life”. 4^th Ethic Forum

PAULINA TENDERA In Search for Identity

GRETA WIERZBIŃSKA Introduction to Philosophy of Music MAŁGORZATA ZBOIŃSKA UN Studio – New Trends in Architecture

Book Reviews

ANNA M. KŁONKOWSKA Rafał Eysymontt (ed.) Integracja i dezinte- gracja w krajobrazie miast…

JAKUB STEBLIK Thérèèse Delpech Powrót barbarzyństwa w XXI wieku

A^DRIANNA S^MURZYŃSKA Tadeusz Gadacz Historia filozofii XX wieku.

Nurty

Notes on Authors Books Received

240

247 264 272 272 277 282 288 294

298 303 310 315 320 326

331

335

340 343 347 355

359

361

363 365 371 359 Contents