Jak powstał Układ Słoneczny
Powstanie Układu Słonecznego wyjaśnia teoria Wielkiego Wybuchu. Układ Słoneczny powstał około 5 - 6 miliardów lat temu z obłoku gazowo - pyłowego, który przyciągał
materię ku gęstniejącemu jądru. W środku obłoku gaz kurczył się szybciej niż w zewnętrznych warstwach i
powstało Słońce, a pozostała materia utworzyła dysk wokół niego. Ok. 50 milionów lat później zaczęły zachodzić
reakcje jądrowe ,co spowodowało, że Słońce zaczęło
świecić.
Ciała planetarne
Słońce i planety nie są jedynymi ciałami Układu
Słonecznego. Przerwę między Marsem a Jowiszem zapełnia pas planetoid. Innymi ciałami znajdującymi się w naszym Układzie są komety. Przebywają one na obrzeżach
zewnętrznego Układu Słonecznego poza orbitą Neptuna.
Podobnie jak planety zewnętrzne, komety zbudowane są ze skał, lodu wodnego, zamrożonego metanu, amoniaku i
cyjanowodoru. Układ Słoneczny jest otoczony przez
Chmurę Oorta - wiązkę komet, a łącznikiem między nim a wewnętrznym Układem Słonecznym jest pas Kuipera -
rejon poza orbitą Neptuna w odległości 30 do 100 AU od
Słońca, zawierający wiele małych, lodowych ciał.
Model układu słonecznego
Obiekty w Układzie Słonecznym
Wokół Słońca krąży 8 planet: Merkury, Wenus, Ziemia,
Mars, Jowisz, Saturn, Uran i Neptun. Oprócz nich znajdują się w nim satelity naturalne niektórych planet, pas
planetoid pomiędzy Marsem a Jowiszem, komety, ciała
meteorytowe, pył oraz gaz międzyplanetarny.
Merkury
Odległość od Słońca w mln km: 59,9
Okres obiegu wokół Słońca:
87,969 dnia
Okres rotacji: 58,65 dni
Średnica (km): 4878
Masa (Ziemia = 1): 0,056
Objętość (Ziemia = 1): 0,05
Gęstość (g/cm³): 5,43
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 47,4
Liczba znanych księżyców: 0
Wenus
Odległość od Słońca w mln km: 108,2
Okres obiegu wokół Słońca:
224,7 doby
Okres rotacji: 243 doby
Średnica (km): 12104
Masa (Ziemia = 1): 0,815
Objętość (Ziemia = 1): 0,88
Gęstość (g/cm³): 5,24
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 35,0
Liczba znanych księżyców: 0
Ziemia
Odległość od Słońca w mln km: 149,6
Okres obiegu wokół Słońca:
365 dni 6h
Okres rotacji: 23 h 56 min
Średnica (km): 12752
Masa (Ziemia = 1): 1,000
Objętość (Ziemia = 1): 1,00
Gęstość (g/cm³): 5,52
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 29,8
Liczba znanych księżyców: 1
Mars
Odległość od Słońca w mln km: 227,9
Okres obiegu wokół Słońca:
686,738 dnia
Okres rotacji: 24 h 37 min
Średnica (km): 6788
Masa (Ziemia = 1): 0,107
Objętość (Ziemia = 1): 0,15
Gęstość (g/cm³): 3,04
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 24,1
Liczba znanych księżyców: 2
Jowisz
Odległość od Słońca w mln km: 778,3
Okres obiegu wokół Słońca: 11 lat 315 dni
Okres rotacji: 9,8 godzin
Średnica (km): 142800
Masa (Ziemia = 1): 317,9
Objętość (Ziemia = 1): 1316
Gęstość (g/cm³): 1,32
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 13,1
Liczba znanych księżyców: 63
Saturn
Odległość od Słońca w mln km: 1427
Okres obiegu wokół Słońca:
29 lat 167 dni
Okres rotacji: 10 h 14 min
Średnica (km): 120660
Masa (Ziemia = 1): 95,1
Objętość (Ziemia = 1): 755
Gęstość (g/cm³): 0,7
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 9,6
Liczba znanych księżyców: 60
Uran
Odległość od Słońca w mln km: 2870
Okres obiegu wokół Słońca:
84,014 lat
Okres rotacji: 10 h 49 min
Średnica (km): 51108
Masa (Ziemia = 1): 14,5
Objętość (Ziemia = 1): 52
Gęstość (g/cm³): 1,27
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 6,8
Liczba znanych księżyców: 27
Neptun
Odległość od Słońca w mln km: 4497
Okres obiegu wokół Słońca:
164,78 lat
Okres rotacji: 15 h 40 min
Średnica (km): 49530
Masa (Ziemia = 1): 17,2
Objętość (Ziemia = 1): 44
Gęstość (g/cm³): 1,77
Prędkość ruchu po orbicie (km/s): 5,4
Liczba znanych księżyców: 13
Inne Ciała Planetarne
KOMETY
KSIĘŻYC
KWAZARY
METEOROIDY, METEORY I METEORYTY
MGŁAWICE
PLANETOIDY
PULSARY
CEFEIDY
Komety
Kometa – małe ciało
niebieskie poruszające się w układzie planetarnym, które na krótko pojawia się w
pobliżu gwiazdy centralnej.
Ciepło tej gwiazdy powoduje, że wokół komety powstaje koma, czyli gazowa otoczka.
W przestrzeń kosmiczną jądro komety wyrzuca materię, tworzącą dwa warkocze kometarne –
gazowy i pyłowy, skierowane pod różnymi kątami do
kierunku ruchu komety.
Księżyc
Księżyc– jedyny naturalny satelita Ziemi. Jest piątym co do wielkości księżycem w Układzie Słonecznym.
Przeciętna odległość od środka Ziemi do środka Księżyca to 384 403 km, co stanowi mniej więcej
trzydziestokrotność średnicy ziemskiej.
Średnica Księżyca wynosi
3474 km
[1], nieco więcej niż
1/4 średnicy Ziemi.
Kwazar
Kwazar (z ang. quasar – quasi-stellar radio source lub też QSO – quasi-stellar object, dosłownie "obiekt gwiazdopodobny
emitujący fale radiowe") – zwarte źródło ciągłego promieniowania
elektromagnetycznego o ogromnej mocy, pozornie przypominające gwiazdę.
W rzeczywistości jest to
rodzaj aktywnej galaktyki.
Meteoryt
Meteoryt – pozostałość drobnego skalnego ciała niebieskiego
przyciągniętego przez znacznie większe ciało
niebieskie, która w postaci ciała stałego dotarła do
jego powierzchni.
Badaniem meteorytów i
wszystkich aspektów z
nimi związanych zajmuje
się meteorytyka.
Mgławica
Mgławica – obłok gazu i
pyłu międzygwiazdowego
lub bardzo rozległe otoczki
gwiazd (dawniej również
tak nazywano galaktyki).
Planetoidy
Planetoida- ciało niebieskie o małych rozmiarach – od kilku metrów do czasem ponad 1000 km, obiegające Słońce, posiadające stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o
nieregularnym kształcie, często noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.
Pulsar
Pulsar- jest rodzajem gwiazdy neutronowej
wyróżniającym się tym, że wysyła w regularnych,
niewielkich odstępach czasu impulsy
promieniowanie
elektromagnetycznego (najczęściej
promieniowanie radiowe).
Cefeida
Cefeidy– gwiazdy zmienne pulsujące, nadolbrzymy,
których jasność zmienia się z okresem od 1 do 150 dni.
Cefeidy to wyjątkowo jasne, tysiąc lub nawet dziesięć tysięcy razy jaśniejsze od Słońca gwiazdy regularnie zmieniające swą jasność.
Każda cefeida pulsuje - okresowo zmienia swoje rozmiary i temperaturę powierzchni. Okres takich zmian wynosi od kilku dni do kilku miesięcy.
