Ludwik Bernacki
Autor wiersza : "Na odjazd
Niemcewicza"
Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce
literatury polskiej 9/1/4, 291
Notatki·
s ta ra ją się p o h a m o w a ć o g a rn ia ją c ą ich n a m ię tn o ść do k ró lo w ej, tak je d e n ja k i drugi s ta r a ją się k ró lo w ę zgubić p rzed p o w ro te m k ró la, a o c z e rn ia ją ją , nim się p a r a k ró le w sk a z o b a c z y ła ; a n a lo giczne są nieb ezp ieczn e przy g o d y n a m o rz u i lito ść w y k o n aw cy w y ro k u ; p rz y b y ły do tego n o w e szczegóły, a m ian o w icie list k ró lo w ej, p rz e d sta w ia ją c y isto tn y s ta n rzeczy, dalej fakt, że k ró low a sa m a w p ątn ic z y c h sz a ta c h p rz y b y w a do k ró la , o ra z z a k o ń czenie, w k tó rem A lm iren u ła sk a w io n y żeni się z Ir e n ą ; k o n iec typow y dla te a tru h iszpańskiego, sto so w n ie do w y m ag an ia, ja k m ów i G rillp arzer — „ A u f jeden T o p f ein Deckel“ .
Nie z n ają c sztuki, k tó r a b y ła b ezp o śred n im w zo rem d la naszego sc e n a ry u sz a , m ogę tylko h y p o te ty c z n ie z ag ad n ien ie ro z w iązać. S cen a ry u sz w y d aje się b y ć w łoskiego p o ch o d zen ia, ja k n a to w sk azu je w sztu ce choćby tylko n a z w a b łazn a, P etro lin . Nie trz e b a je d n a k k o n ieczn ie p rz y p u sz c z ać d z ia ła n ia b e z p o śre dniego tru p y w łoskiej ; d o p a try w a ć n ależy się m oże racz ej w p ły w ów re p e rto a ru te a tr u w iedeńskiego.
K rólow a E leo n o ra , m a łż o n k a M ichała W iśn io w ieck ieg o , b y ła ja k w iad o m o s io s trą c e sa rz a L eo p o ld a I, z n a n ą zaś je s t rzeczą, ja k o lbrzym i b y ł w p ły w H iszpanii w czasie p a n o w a n ia tego m o n a rc h y , kiedy w e W ie d n iu n a w e t d a w a n o p rz e d sta w ie n ia w j ę zyku h isz p a ń sk im 1). R ów nie w ielkiem p o w o d zen iem m u siały się cieszyć p rz eró b k i u tw o ró w h isz p a ń sk ic h ; m oże w ięc i n asz sce n a ry u sz kom edyi, w ziętej z ję z y k a h iszpańskiego, je s t reflek sem ty c h u p o d o b a ń w h iszp ań sk im d ram acie . M ożna p rzy p u szczać, że do k u m en ty czy w zm ian k i jak ie k o lw ie k w p a m ię tn ik a c h w y k ry ją i ten dro b n y szczegół, ja k w iele in n y ch n ie ja sn y c h kw esty i, d o ty c z ą cy ch p o c h o d z e n ia ró ż n y c h u tw o ró w d ram aty czn y ch .
L w ów . A d a m Fischer.
Autor w iersza: Na odjazd Niemcewicza.
W p ierw szy m zeszy cie „ P a m ię tn ik a lite ra c k ie g o “ b. r. (s. 11 0 — 113) ogłosił Al. K r a u s h a r w iersz p. t. N a od jazd J u lia n a N iem cew icza do A m eryki (Rok 1805), d o m y ślając się, że a u to re m jeg o je s t K a je ta n K oźm ian. P o o k azan iu się z. I P a m ię tn ik a sp raw d ziłem , że w ie rsz b y ł d r u k o w a n y i że a u to re m jego je s t C y p r y a n G o d e b s k i 2), co n in iejszem p o d a ję do w iad o m o ści,
p ro s tu ją c p rzeo cz en ie Al. K ra u s h a ra i m oje.
Lwów. Ludw ik Bernacki.
*) Farinelli A., Spanien und die spanische L itteratur im Lichte der deutschen Kritik und Poesie. Z tschr. f. vgl. Litteratgesch. N. F. B. V (1892), s. 192 i n.
2) Por. G odebski C ypryan, Dzieła wierszem i prozą, po śm ierć autora zebrane po większej części drukiem nieogłoszone. Część II, w W arszawie, 1821, s. 38 3 — 387.
