Edward Górecki
"Křestan a život ve světě : Odkaz
předkoncilini diskuse teologie
„laikátu” a Druhého Vatikánského
Koncilu dnešní praxi ciřkve", Pavel
Ambros, Olomouc 1998 : [recenzja]
Wrocławski Przegląd Teologiczny 8/2, 197-198
OMÓWIENIA I RECENZJE 1 9 7
W kolejnej jed n o stce pt.
Filozoficzna hermeneutyka w sporze o obiektywność pozna
nia
autor porusza problem ob iek tyw izm u i ob iek tyw n ości poznania, g łó w n ie z punktu w id zen ia filo zo ficzn ej herm eneutyki H ansa-G eorga Gadamera. A utor w yróżnia i charak teryzuje następujące typy obiektyw izm u: on tologiczny, ep istem ologiczn y, m eto d o lo g icz n y i ak sjologiczny.C zw artą jed n o stk ę p o św ięc a autor zagadnieniu fundam entalizm u. O m aw ia tu funda m entalizm filo zo ficzn y , ep istem ologiczn y, m etodologiczny, aksjologiczny, kulturowy, sp o łe cz n o -p o lity c zn y i religijny.
K olejna jed n ostk a n osi tytuł
Wartości chrześcijańskie.
P o w stęp n ych u staleniach ter m in o lo g icz n y c h autor rozw aża karierę pojęcia w artości w czasach n ow o ży tn y ch , stan ow i ska filo z o fó w w o b e c sposobu istnienia w artości oraz ich poznaw ania, kryteria w yboru w artości oraz relację m ięd zy w artościam i ogóln olu dzkim i a chrześcijańskim i. W ydaje się, iż autor podjął p o w y ż sze zagadnienia w zw iązku z dyskusjami toczonym i w ostatnich latach w P olsce nad m iejscem religii w życiu społecznym i prawną ochroną w artości religijnych.Przedostatnia jednostka nosi tytuł
Religia a nauka
i p ośw ięcona je st relacji zachodzącej m ięd zy tym i d w om a podstaw ow ym i dziedzinam i ludzkiej kultury. Sporo uw agi p o św ięca , autor spraw ie konfliktów m ięd zy tym i dziedzinam i - w historii i w czasach w sp ółczesn ych .O statnia jed n ostk a p o św ięc o n a je st
Mircei Eliadego fenomenologii religii.
A utor ch a rakteryzuje tu sy lw e tk ę naukow ą, badania religiozn aw cze i p o gląd y na r e lig ię je d n e g o z n ajw ybitn iejszych teoretyków religii naszych czasów , jakim w ła śn ie b y ł M ircea E liade(1907-1986).
A utor d ołącza d o ca ło ści rozw ażań tekst
Hermeneutyka
autorstwa H ansa-G eor-ga G a damera w e w ła sn y m tłum aczeniu. P ozycję zam yka b ogaty spis bibliograficzny.K siążka autora godna jest polecenia studentom w ydziałów teologiczn ych i filo z o fic z nych. Pow inni w ziąć ją do ręki alumni sem inariów duchownych. M oże być stosow ną lekturą uzupełniającą do w ykładu z zakresu filozofii w spółczesnej. Praca tego typu m oże okazać się bardzo potrzebna i pom ocna także w ykładow com przedm iotów filozoficzn ych . K siążka p o w inna trafić nie tylko do bibliotek teologiczn ych w naszym kraju, ale także w inna u bogacić k sięgozbiory prywatne interesujących się w spółczesn ą filozofią, n a u k ą religią i kulturą.
ks. Ignacy Dec
Pavel Ambros,
K fe s ta n a z iv o t ve svëtë. O d k a ź p r e d k o n c ilin i
d isk u se te o lo g ie „ laikatu ” a D ru h éh o Vatikànského K o n c ilu
d n e ś n ip r a x i cifk v e .
Olomouc 1998.
Jak sam o sform ułow an ie podtytułu rozpraw y w skazuje, autor - ob ecn y dziekan W y działu T e o lo g ic zn eg o U niw ersytetu P alackiego w O łom uńcu - w sw ojej refleksji pastoral nej zajm uje się zarów no przedsoborow ym zam ów ien iem na w ła śc iw e u m iejsco w ien ie la ikatu w ży c iu K o śc io ła oraz o d p o w ied zią Soboru W atykańskiego II na to oczek iw an ie.
O m aw iana publikacja składa s ię z ob szern ego w prow adzenia na tem at teo lo g ii laikatu i now ej ew a n g eliza cji, trzech cz ę ś c i i zakończenia.
C zęść p ierw sza została p o św ięco n a w ierze i ogóln ym w arunkom ży cia w e w sp ó łc z e sn ości. C zytelnik znajdzie w niej najpierw charakterystykę życia w d zisiejszym św ie cie ,
198 OMÓWIENIA I RECENZJE
sp ojrzenie na o b ecn y stan kultury zaw ierające ró w n ież jej krytyczną o cen ę. Spotyka s ię w niej tak że z reflek sją o w ier ze w k on tek ście potrzeb sp o łeczeń stw a p o stk om u n istyczn e g o w Europie W schod niej p o roku 19 8 9 , c o zo sta ło ukazane paralelnie do duchow ej p o trzeby n o w ej ew a n g eliza c ji w Europie w o g ó le i jej rezonansu w d zied zin ie te o lo g ii du ch o w o ści. W trzecim p un kcie pierw szej c z ęści A utor om aw ia p o d sta w o w e zagad n ien ia d o ty czą ce ż y c ia d u c h o w eg o , w ła śc iw e dla d u ch ow ości antropologii, p o jęcia o so b y w uję ciu h istoryczn ym i jej relacji d o naturalnych w artości, kultury laickiej i bardzo istotnej d ziś spraw y d o cen ien ia relacji o so b o w y c h . W e w spom n ianych relacjach o so b o w y c h u w yd at nia s ię id eał ch rześcijań sk iego ży cia w yrażony w sło w ie „ m iło ść”.
C zęść druga pracy n o si tytuł:
Spojrzenie wstecz.
W sz eśc iu punktach u m ie ścił w niej Autor: d o św ia d c ze n ie katolicyzm u francuskiego m .in. w yrażającego s ię sz c z e g ó ln ie w d o konaniach kard. Sucharda, E. M ouniera, Ch. P éguv, J. Marataina; te o lo g ię laikatu Y. C on- gara, m iejsc e laika w K o śc ie le i w ś w ie c ie na p o d sta w ie m y śli K . Rahnera i H . U rs v. B a l- thasara; n au k ę Soboru W atykańskiego II o laikacie i d ysku sję p o so b o r o w ą na ten tem at m .in. o „ św ie ck im ” charakterze K o śc io ła oraz in ne zagadnienia.C zę ść trzecia zo sta ła zatytułow ana:
Podstawowe tematy dotyczące chrześcijanina ży
jącego
wświecie.
W sz eśc iu punktach A utor zajm uje s ię m .in. ch rześcijańską sa m o św ia d o m o śc ią laikatu, relacją św ie ck ich d o kultury i p olityk i, laikatem jak o „problem em ” dla K o ścio ła , a n g ażow an iem s ię św ie ck ich w spraw y K o ścio ła , parafii; relacjam i m ięd zy du ch o w n y m i i św ieck im i. W punktach 5 i 6 d użo u w agi p o św ięc o n o teo lo g ii now ej ew a n g e lizacji i spraw z n ią zw iązan ych , te o lo g ii p osłan ia oraz zagadnieniu inkulturacji.Po zak oń czen iu u m ie szc zo n o w k sią żce w y k a z źród eł i wybranej literatury z p rzew agą ob co języ czn ej.
O m aw iana p o zy cja k siążk ow a plasuje się w śród opracow ań te o lo g ii pastoralnej. Jej zaletą je s t p od ejm o w a n ie pytań staw ianych przez d zisiejszeg o cz ło w ie k a . D o porusza n ych zagad n ień naw iązu je struktura pracy. K siążka, stanow iąca nauk ow e op racow anie, lic zy na zain teresow an ie czyteln ik a n iefach ow ca, co przesądza ró w n ież o jej n iew ątp li w y m w alorze. N a le ż y gratulow ać A utorow i - p astoraliście w ydan ia tej p o zycji.
ks. Edward Górecki
Vojtech Nepsinskÿ,
L itu rg ia na S lo ven sk u
v
o b d o b i
trid e n tsk é h o k o n cilu ,
Banska Bystrica - Badin 1998, ss. 167
W ydaniem przytoczonej p o zy cji zap oczątkow ano serię w y d a w n iczą Studia
Theologi-
ca Neosoliensia,
w której publikują sw o je rozpraw y naukow e w y k ła d o w cy Instytutu T eo lo g ic z n e g o d iecezji bansko-bystrickiej w Badinie. A utor rozprawy, aktualny rektor In sty tutu T e o lo g ic zn eg o , sp ecjalizu je się w d zied zin ie liturgiki.O m aw iane op racow an ie składa s ię z p ięciu rozdziałów . P ierw szy zo sta ł zatytułow any: