Czy tryumfy nauki niosą jakieś niebezpieczeństwo? „Nowy wspaniały świat” A. Huxleya
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń: zna pojęcia: utopia i antyutopia (podaje uproszczone definicje),
zna treść Konwencji bioetycznej.
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
zanalizować fragment powieści i wskazać w nim odniesienia do współczesności,
dostrzec kontrowersyjność niektórych osiągnięć naukowych człowieka,
sformułować wnioski i wyrazić je w trakcie klasowej dyskusji,
znaleźć w tekście potrzebne mu informacje,
płynnie czytać nowy tekst.
2. Metoda i forma pracy
Praca z tekstem, metoda oglądowa, dyskusja
3. Środki dydaktyczne
Fragment powieści z podręcznika, treść Konwencji Bioetycznej (z podręcznika To lubię), wywiad z Markiem Safjanem (z podręcznika To lubię), słownik terminów literackich
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel prosi, by uczniowie zapoznali się z notką biograficzną o A. Huxleyu (w podręczniku) i wskazali najważniejsze informacje na temat jego życia i twórczości.
b) Faza realizacyjna
1. Kolejnym etapem jest głośna lektura tekstu Huxleya.
2. Po jej zakończeniu nauczyciel stawia pytania ułatwiające interpretację np.: Czy jest to sympatyczny świat (gdzie dzieje się akcja, jakie kolory dominują w opisie, co tam się
odbywa)?
3. Prosi, by uczniowie, odwołując się do tekstu, ustalili, jak hoduje się człowieka. Nauczyciel moderuje polemikę pytaniami: Jaki jest człowiek? Czy ma szansę być tym, kim chce? Czy jest szczęśliwy? Co to jest warunkowanie? Po krótkiej dyskusji następuje wyjaśnienie problemu społeczeństwa kastowego.
4. Nauczyciel rozdaje kartki z wywiadem z M. Safjanem. Prosi jednego z uczniów o głośne odczytanie. Inicjuje krótką dyskusję, pytając: Jak daleko nam do „nowego wspaniałego świata” Huxleya? Czy świat utworu jest dla nas nowy?
5. Następnie wspólnie z uczniami uzupełnia tabelę na tablicy.
Nowy wspaniały świat Huxleya np. butlowanie
warunkowanie ...
...
Nasz świat XXI wieku np. klonowanie
zapłodnienia in vitro ...
...
6. Po jej uzupełnieniu proponuje klasową dyskusję: Czy eksperymenty są moralne? Czy pęd człowieka do wiedzy niesie ze sobą jakieś niebezpieczeństwa? Jak daleko może posunąć się człowiek w zgłębianiu tajników natury? Prosi, by uczniowie odwołali się do innych tekstów kultury mówiących o tym problemie np. film Park Jurajski, Seksmisja.
7. Po dyskusji proponuje interpretuję rysunku Czeczota pt. Sklonowany nietopniejący bałwan.
8. Nauczyciel wprowadza termin utopia – uczniowie szukają go w słowniku i zapisują definicję w zeszytach.
9. Pytanie nauczyciela: „Czy przedstawiony świat jest utopią?” ma służyć utrwaleniu terminu i wprowadzeniu pojęcia antyutopia.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie dostają kartki z Konwencją Bioetyczną. Zakończeniem lekcji jest wspólne omówienie punktów Konwencji.
5. Bibliografia
1. Huxley A., Nowy wspaniały świat (fragmenty), w: W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach, WSiP, Warszawa 2001.
2. Jędrychowska M., Kłakówna Z. A., To lubię. Podręcznik dla klasy 3 gimnazjum, Wydawnictwo Edukacyjne, Warszawa 2001.
6. Załączniki
Kartki z materiałami (Konwencję, wywiad i rysynek można znaleźć w podręcznkiu To lubię).
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak