KASY POŻYCZKOWEJ f O W IA T U ^
K R A K Ó W .
W D R U K A B N I U N I W E R S Y T E T U J A G I E L L O Ń S K I E G O pod zarządem Konst. Mańkowskiego.
1 8 7 0 .
iJiJEKj
•
g m w g Y
i )
-ß a d a pow iatow a Sam borska imieniem pow iatu Sambor
skiego z a k ła d a pow iatow ą k a sę pożyczkow ą i w yznacza ku temu z funduszów pow iatu sum ę 1S00 złr. w. a.
§• 2.
C e l e m tej k a sy pożyczkow ej je s t udzielanie człokom Cel kasy po- swoim pożyczek, przedew szystkiem tym członkom , k tó rz y są zy°zkoweJ- w łaścicielam i m niejszych posiadłości lub m niejszych p rzed się
biorstw przem ysłow ych.
§• 3.
I'
C z ł o n k i e m z a k ł a d u tego może być k a ż d y , k tó ry Członkowie w pow iecie albo m ieszka, albo w łasność nieruchom ą p o siad a zaWadu- i obow iązku w §. 4 w yrażonego dopełnił.
§. 4.
P rzy stąp ien ie ja k o członek do zak ład u doko n y w a się przez uiszczenie przynajm niej jed n ej raty jed n eg o udziału.
§• 5.
U dział w ynosi 3 złr. w. a., wolno je d n a k p rzy stąp ić do o udziałach, z ak ład u z więcćj niż jed n y m udziałem .
§. 6.
W p łata udziału uskutecznia się albo jednorazow o, albo w ratach. E a ta udziału nie może w ynosić m niej ja k 1 złr.
wal. austr.
i
§• 7-
Każdem u członkow i w stępującem u w ydaną będzie k s ią żeczka, w której zapisyw ane b ęd ą w szelkie w płaty, niemniój też w szelkie b ąd ź n a k a p itał udziałow y, bądź na dyw idendę zaliczone mu w ypłaty.
§• 8.
Z a w szelkie zobow iązania zakładu rę czą:
Z ak ład w łasnym zakładow ym m ajątkiem i członkow ie zakładu w stosunku sw ych w k ład ek bez ograniczenia i so- 1 lidarnie,
§• 9.
C złonek zakładu może z końcem roku adm inistracyjnego w y s t ą p i ć z zakładu, musi jed nakow oż zam iar w ystąpienia oznajm ić zakładow i n a p rz ó d , jeżeli w k ła d k a jego przenosi 500 złr. w. a., najm niej n a 6 m iesięcy, w innych razach n a j
mniej na 3 m iesiące.
C złonek będący dłużnikiem zak ład u nie może w ystąpić, póki się z długu w zględem zak ład u zupełnie nie uiścił.
K ok adm inistracyjny poczyna się z dniem 1 stycznia, a kończy się dnia 31 grudnia. P ierw szy zaś rok ad m in istra
cyjny obejm uje okres czasu od rozpoczęcia czynności aż po dzień 31 g ru d n ia tegoż roku.
§. 10.
Z końcem roku, w którym członek zak ład u w ystępuje, zam yka się rachunki z n im , a najpóźniej w dniach 90 po upływie ro k u tego w ypłaci mu zak ład kw otę udziałów jego, jednakow oż po strącen iu należytości zak ła d u .
P rz y takiem zam knięciu rachunków b ę d ą zaległości u dłużników z w ypłacalności w ątpliw ych uw ażane wobec w y
stępującego członka za zupełnie przepadłe. W razie sporu, o ile tak ie zaległości m ają być uznane wątpliwem i, ro zstrzy g a ostatecznie w ydział pow iatow y.
§■ U -
Z czystego dochodu z a k ła d u , ja k i z końcem ro k u po zam knięciu rachunków się okaże, będzie
a) 10% p rzekazane na fundusz zapasow y zak ład u ; b) reszta zaś będzie ja k o d y w i d e n d a rozdzieloną m ię
dzy fundusz w łasny zak ład u i członków w stosunku kw ot do zak ład u w płaconych, lecz z opuszczeniem na rzecz funduszu zapasow ego ułam ków centa.
§• 12.
W k ład k i u d z ia ło w e , dop o k ąd nie d o się g a ją 3 złr. w. a., nie m ają p raw a do dyw idendy.
§• 13.
A żeby ułatw ić rozdzielanie przeznaczonej n a dyw idendę kw oty m iędzy pojedyncze udziały, w kładki w szelkie w ciągu m iesiąca w łożone uw ażane b ę d ą ja k o b y płacone ostatniego d n ia tego m iesiąca.
§. 14.
D yw idenda może być podniesioną począw szy od 31 s ty cznia k. r. za okazaniem książeczki udziałow ej.
N iepodniesiona przez la t 3 , licząc od dnia jej zapadłości, dyw idenda p rzep ad a n a rzecz zapasow ego funduszu zak ład u .
§• 15.
O kaziciel k siążeczki udziałow ej będzie, jeżeli w k ła d a jący nie w yraził innego za strz e że n ia , uw ażanym ja k o u p o ważniony do podniesienia dyw idendy, ja k i k a p ita łu udziało
wego.
§• 16.
W razie stra ty książeczk i udziałow ej wolno stro n ie za
w iadom ić zak ład o stracie i zażąd ać prenotacyi stra ty w k się gach z a k ła d u , poczćm ani k ap itał ani dyw idenda nie będ ą w ypłacane nikomu, k toby nie był w stanie w ykazać się z p ra w a własności.
Użycie czy
stego do
chodu z za
kładu.
Dywidenda.
I
6
M ajątek zakładu.
Fundusz zapasowy.
Z arząd zakładu.
W dniach 14 po uzyskaniu prenotacyi w inna stro n a u przynależnej w ładzy w yjednać potrzebne zabezpieczenie, inaczej u zy sk an a p renotacya stanie się bezskuteczną.
§. 17.
A m ortyzacya straconćj książeczki w inna n a stą p ić w e
dług przepisów dla dokum entów pry w atn y ch obow ięzujących, w szelakoż term in do am ortyzacyi u stan aw ia się n a 6 m ie
sięcy. W celu przeprow adzenia am ortyzacyi w yda zak ład stro nie w yciąg z księg i sw o jej, a za okazaniem uchw ały są d o wej am ortyzacyi d o zw alającej, w yda jej d u p lik at straconćj książeczki, co zarazem w księgach swoich zaznaczy.
§. 18.
M a j ą t e k z a k ł a d u sk ła d a się.- a) Z w łasnego funduszu z a p a so w e g o ; b) z udziałów przez członków złożonych.
§. 19.
F u n d u s z z a p a s o w y pow staje z k ap itału w edle §. 1 włożonego, i w z rasta w pływ am i w §. 11 lit. a) ó) i w §. 14 w skazanem i.
Przeznaczeniem jeg o je s t:
a) P o k ry w ać m ożliwe niedobory;
b) utw orzyć dla zak ład u z czasem w łasny fundusz obro
towy.
Po nabytem p rzek o n an iu , że cele pow yższe d o state
cznie s ą ubezpieczone, może R ada pow iatow a p rzeznaczyć część funduszu zapasow ego n a cele pow iatu.
§. 20.
K a sa pożyczkow a je s t zakładem p o w iato w y m , zarząd jej m a siedzibę sw oje w Sam borze. Z a rz ą d za nią kom isya z 5 członków przez R ad ę pow iatow ą n a cały jej p eryod w y
borczy w yb ran a i urzęduje aż do w stąp ien ia nowej komisyi.
W szelako wolno R adzie każdego czasu ca łą kom isyą lub jej pojedynczych członków zmienić.
§. 21.
W ybór kom isyi uskutecznia R ad a pow iatow a w ten sp o sób , iż k ażd a z trzech grup w R adzie reprezentow anych w y b iera jed n eg o członka, resztę zaś członków obiera R a d a cala.
D la każdego członka kom isyi w ybiera się w ta k i sam sp o sób zastępcę.
K ażd y z tych w yborów n astęp u je b ezw zg lęd n ą w ięk szo ścią głosujących. Jeżeli ta k a w iększość nie d a się osięgnąć, natenczas należy p o stąp ić p o d łu g postanow ień §. 31 ord.
w yb. pow iat, z dnia 12 sierpnia 1866 roku.
§. 22.
T a k w y b ran a k om isya pożyczkow a w ybiera z g rona sw ego przew odniczącego i jego zastępcę. T e n je s t praw nym rep rezen tan tem k asy pożyczkow ćj na zew n ątrz w obec c. k.
S ądów i W ładz.
§. 23.
P osada członka i zastępcy kom isyi je st b ezp łatn ą, m ogą oni je d n a k żąd ać w y n ag ro d zen ia z funduszów zak ład u za w y d atk i w gotow ych p ieniądzach z ich urzędow aniem po
łączone. O sposobie i w ysokości tego w ynagrodzenia orzeka R a d a pow iatow a.
§• 24.
R a d a pow iatow a m a praw o uchw alić w gran icach n i
niejszych statutów p o rząd ek czynności i p ostępow ania d la k o m isyi p ożyczkow ej, doda jćj potrzebnych u rzędników i słu g i uchw ali w aru n k i p rzy jęcia i p łacę tychże.
§. 25.
W ydział pow iatow y m a praw o w glądać każdocześnie w zarząd i p rzed sięb rać rew izyą kasy.
N adzór zarządu.
8
Rachunki.
Komu m ogą być udzielo
ne pożyczki.
Cenzorowie.
§• 26.
Po upływ ie roku adm inistracyjnego w inna kom isya p o życzkow a najdalej w dniach 30 złożyć Kadzie pow iatow ej r a chunek roczny i w ykazać stan k asy i w szelkie zaległości, czy to w k ap itałach , czy w odsetkach.
K achunki te , zanim K adzie do rozpoznania p rz e d sta wione będ ą, w inne być poprzednio najm niej przez czternaście d ni złożone w W ydziale pow iatow ym do przejrzenia, a sp o strzeżenia m a ją przy rozpoznaw aniu rachunku być w zięte pod rozw agę.
T erm in tego publicznego złożenia rachunku m a być n a leżycie ogłoszony.
§. 27.
Z a k ła d daje pożyczki tylko członkom swoim i w tych tylko m iejscow ościach, z których bądź z funduszu gm iny lub zakładów gm innych, bąd ź z udziałów pojedynczych członków gm iny, bądź z tych w szystkich źródeł razem k w o ta p rz y n a j
mniej 30 złr. w. a. do k asy pożyczkow ej w łożoną została.
§. 28.
Jeżeli członek podnoszący z zak ład u pożyczkę nie w p ła
cił jeszcze całkow icie udziału sw ego, w ów czas z udzielonćj mu pożyczki potrącone będzie ty le, ile potrzeb a n a zupełne zapłacenie zaległych ra t udziałow ych.
§ • 2 9 .
W każdej miejscowości upraw nionej do ko rzy stan ia z p o życzek zakładu, będzie ustanow ionych 3 cenzorów . Dwóch w ybiera R ad a gm inna z zastrzeżeniem zatw ierdzenia przez k om isya pożyczkow ą, trzeciego u stan aw ia kom isya pożyczko
w a zpośród m ieszkańców tej miejscowości.
§. 30.
Cenzorowie są m ężam i zaufania z a k ła d u ; m ają w edle sum ienia i w iedzy swej strzedz dobra zak ład u , b adać w swej
miejscowości najściślej m ajątkow e stosunki zgłaszających się o pożyczki, i daw ać o tych stosunkach pod w łasn ą odpow ie
dzialnością praw dziw e i bezstronne zdanie swoje. O bow ięzują się do tego przez podanie rę k i i złożenie przyrzeczenia w ręce przew odniczącego kom isyi poźyczkowój lub jego zastępcy.
§■ 31.
Pożyczki udzielane b ę d ą za prow izyą 10 od sta rocznie W ysokość
. . . . , . . , . w arunki po-
na czas me d łuższy ja k pięcioletni. życzki.
Pożyczki nie przenoszące 50 złr. w. a., m ogą być udzie
lan e na k re d y t o so b isty ; zaś w yższe nad 50 złr. w. a. udzie
lan e być m ogą tylko na hip o tek ę lub inny odpow iedni zastaw . Pożyczki m niejsze m ają pierw szeństw o p rzed wyższem i.
§• 32.
Z ak ład w tenczas tylko może n a hipoteki daw ać poży- czki, jeżeli pożyczka z doliczeniem ciężarów n a ofiarow anćj hiootece ju ż będących nie przenosi dw óch trzecich części w a r
tości hipoteki.
D om y m ogą być za hip o tek ę p rzy jęte w tedy tylko, je żeli są zabezpieczone w tow arzystw ie zabezpieczeń od ognia, przy zezw oleniu pożyczki dłużnikow i w skazanem . W artość hipoteki w yprow adzić m ożna z sądow ych oszacow ań, z w y kazów kilkoletniek przychodów lub z k o n trak tó w kupna.
Ja k o w artość gruntów p rz y ję tą będzie 100-krotna k w o ta zw yczajnego pod atk u gruntow ego w raz z dodatkiem y3, jak o w artość domów zaś czynsz przynoszących, jeżeli stan tychże dobry je s t udow odniony, ta kw ota, ja k a się okaże, strącając V3 z przeciętnego dochodu ostatnich lat sześciu , a obracając resztę na k a p ita ł po 6°/0.
§• 33.
K om isya pożyczkow a może żądać d o starczen ia jednego lub dw óch ręczycieli znanych z w ypłacalności, może zam iast żądanej w yższej kw oty pożyczki pozw olić m niejszą, lub też pożyczki zupełnie odmówić, a to bez po d an ia powodów. Orze-
10
Spłata pożyczki.
Postępow a
nie przy dzielaniu upożyczki.
czenie kom isyi je s t stanow ezem i nie dopuszcza dalszego od
w ołania się.
§• 34.
R adzie pow iatow ej służy praw o obniżenia albo też p o d w yższenia stopy procentow ej od pożyczek zakładu.
U chw ała podw yższająca stopę procentow ą nie n o ż e obo- w ięzyw ać d łu żn ik ó w , k tó rzy przed z a p ad łą uchw ałą tak ą pożyczkę z zak ład u podnieśli.
§. 35.
W m iarę w zrastan ia funduszów z a k ła d u , a mianowicie funduszu zapasow ego zakładu, może R ad a pow iatow a udzie
lić pożyczkę ta k ż e n a czas dłuższy niż pięcioletni. T ak ie pożyczki tylko na hipotekę udzielone być m ogą.
§. 36.
K apiłał sp łaca się w ratach , najdłużej rocznych, a naj
mniej tygodniow ych, k tóre przy udzieleniu pożyczki postanow i dłużnikow i kom isya pożyczkow a. W olno je d n a k dłużnikow i tak że spłacić k a p ita ł p rzed term inem , bąd ź częściow o, bądź całkow icie.
W m iarę uiszczonych częściow ych sp łat k ap itału odsetki m o g ą być żąd an e tylko od niespłaconćj reszty kapitału.
§. 37.
Kto p rag n ie uzyskać p o ż y czk ę, m a zgłosić się do k o m isyi pożyczkow ej i p rzed staw ić sw oje ż ą d a n ie , to jest, ile i n a ja k długo chce pożyczyć, i w jak ich ratach chce p oży
czony k a p ita ł spłacić.
K om isya po w ysłuchaniu cenzorów postanow i, czyli pożyczka m a być d a n ą , w jak ićj w ysokości i w ja k ic h r a tach spłacaną.
§• 38.
K om isya pożyczkow a o rz e k a w iększością głosów o u d z ie leniu pożyczki, jej w ysokości i ratach spłacania.
Do pow zięcia uchw ały kom isyi pożyczkow ej po trze
b n ą je s t obecność Przew odniczącego (lub w razie przeszkody jego zastępcy) i przynajm niej dw óch członków .
§• 39.
W księgach zak ład u d o kładnie m usi być uw idocznione, p-z^udzie- ile z każdćj m iejscow ości b ąd ź z m ajątk u gm iny lub zak ład u
gm innego, bądź z udziałów pojedynczych m ieszkańców tej •wigzują.cy.
gm iny do k a sy zak ład u w płynęło.
D o w ysokości sum y z w płat tej m iejscow ości urosłej m ają m ieszkańcy takich m iejscow ości pierw szeństw o do po
życzki przed m ieszkańcam i innej miejscowości. G dyby je d n a k z tej miejscowości nie zgłosiła się dostateczn a liczba ż ą d a ją cych pożyczki, n aten czas sum y zbyw ające użyte być m ogą do pożyczek dla osób innych m iejscowości.
§• 40.
B iorący p o życzkę w ystaw i legalizow any s k ry p t podług Skrypt bio- przedłożonego mu przez kom isyą w zoru. r?życzkg.°'
§• 41.
W raz z pożyczką otrzym a dłużnik k siążeczkę, w której Kwitaryusz.
b ęd ą dokładnie w y p isan e k w o ta pożyczona i naznaczone do jej spłacenia term iny.
K ażd a w ypłata, k tó rą dłużnik do k asy uiszcza, m a być w tej książeczce zap isan ą i podpisem P rzew odniczącego lub innego członka kom isyi, tudzież podpisem k a sy era stw ierdzoną.
K siążk ę tę przynosi dłużnik celem pokw itow ania go p rzy każdej spłacie, oraz służy ona ja k o dow ód uiszczonych sp łat ta k k ap itału ja k o i o dsetek.
§. 42.
O udzielonej pożyczce uw iadam ia kom isya pożyczkow a Czuwanie cenzorów m iejscow ości, w której dłużnik m ieszka. Ci winni “ zeństwem"
czuw ać n ad bezpieczeństw em w ierzytelności, a skoro zauw a- w ierzytelno- ź a ją , iż udzielona pożyczka m ogłaby u dłużnika przepaść,
winni sta ra ć się nakłonić d łu żn ik a, aby dług swój dobrow ol
12
Odpowie
dzialność rgczyoieli/
Z ałatw ien ie sporów.
Zw inięcie kasy poży
czkowej.
nie zabezpieczył zastaw em , zarazem w inni spostrzeżenia swoje donieść bezzw łocznie kom isyi pożyczkow ej.
O rzeczeniu kom isyi pożyczkow ej, że zachodzi obaw a, iż d ług p rzepaść może, poddaje się dłużnik bezw arunkow o p rzy jęciem pożyczki, uznaje takow e ja k o obow ięzujące i zrzek a się w szelkich przeciw tem u możliwych zarzutów .
§■ 43.
Jeżeliby dłużnik w takim razie nie chciał dać zastaw u, lub jeżeliby nie zapłacił w term inie oznaczonym czy to pro- w izyi, czy k ap itału lub ra ty tegoż, w inna k om isya p ożyczkow a.
z ażąd ać od niego natychm iastow ego zap łacen ia całego nie
spłaconego jeszcze k a p ita łu , a on obow iązanym będzie ta kow y n aty ch m iast uiścić.
G dyby dłużnik nie uczynił zadość w ezw aniu, kom isya p ożyczkow a obow iązaną będzie p o starać się o zabezpiecze
nie i o ściągnięcie całej należytości w drodze praw nej, przy- czem m a m ieć m iejsce postępow anie sum aryczne lub inne n a j
k rótsze ustaw am i dozw olone.
§. 44.
Ręczyciele odpow iadają solidarnie z dłużnikiem , a w r a zie sporu p o d d ają się sum arycznem u łub innem u najkrótszem u ustaw am i dozwolonem u postępow aniu.
§. 45.
W szelkie spory m ogące w yniknąć m iędzy zakładem , a członkam i jego, ze stosunku stow arzyszenia, ro zstrzy g a o sta tecznie W ydział p o w iato w y , od którego orzeczenia nie ma apelacyi.
§. 46.
In sty tu t k a s y pożyczkow ej może być zw inięty tylko za .uchwałą R ady pow iatow ej.
§ . 47.
W razie zw inięcia k asy pożyczkow ej staje się fundusz zapasow y w łasnością pow iatu.
§. 48.
S tatuta niniejsze m ogą być zm ienione tylko za u ch w ałą Zm iana sta- B ady pow iatow ćj i za przyw oleniem c. k. R ządu. tutow .
§. 49.
P rzy słu g u jące R ządow i praw o do nadzoru w ykonuje s t o -Prawo R ządu sow nie do istniejących przepisów kom isarz rządow y. 'lo nadzoru-
§. 50.
Z akładow i p rzy słu g u ją n astęp u jące p rzy w ileje: Przyw ileje a) P raw o używ ania za godło herbu krajow ego z ogólnym
n a p is e m :
„ K a s a p o ż y c z k o w a p o w i a t u S a m b o r s k i e g o “.
b) W yzw olenie w yjątkow e zpod ogólnych u staw sądow ych dozwolone zakładom kredytow ym rozporządzeniem c. k.
M inisterstw a S tan u i M inisterstw a Spraw iedliw ości z 28 paźd ziern ik a 1865 r. D z. pr. p. Nr. 110.
c) W yzw olenie zpod ogólnych przepisów praw nych o n a- leżytościach od interesów p ra w n y c h , od dokum entów , pism i czynności urzęd o w y ch , ja k ie dozw olone zostało zakładom kredytow ym u staw ą z 10 lipca 1865 r. Dz.
pr. p. Nr. 55, rozporządzeniem c. k. M inisterstw a finan
sów z 16 sty czn ia 1866 r. D z. pr. p. Nr. 9 i u staw ą z 14 g rudnia 1866 r. Dz. pr. p. Nr. 161.
zakładu.
L. 18953.
S ta tu ta niniejsze potw ierdzam w calój osnow ie n a moey upow ażnienia W ysokiego c. k. M inisterstw a S tanu z 8 sier
pnia 1866 i. 13970.
Z c. k. N am iestnictw a.
Lwów 18 czerw ca 1870.
(L. S.)
