Ponadczasowość poezji księdza Jana Twardowskiego
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• zna poezję religijną,
• zna przedstawicieli poezji religijnej,
• wie, jakie wartości opiewa w swojej twórczości ksiądz Jan Twardowski.
b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi scharakteryzować poezję religijną,
• potrafi opierając się na cytatach wskazać walory artystyczne utworów księdza Twardowskiego,
• potrafi scharakteryzować i omówić tematykę wybranych wierszy.
2. Metoda i forma pracy
Ćwiczenie, praca z całą klasą oraz praca indywidualna ucznia.
3. Środki dydaktyczne
Karta pracy, tomiki wierszy i utwory księdza Jana Twardowskiego.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel prosi uczniów, by wypowiedzieli się na temat twórczości zmarłego księdza Jana Twardowskiego.
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel podaje uczniom ogólne wiadomości dotyczące poezji religijnej (załącznik 1). Następnie wprowadza ich w charakterystykę utworów księdza Twardowskiego. Odczytuje kilka jego wierszy (załącznik 2) i prosi uczniów o dokonanie ich charakterystyki.
Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy z ćwiczeniem, które mają wykonać samodzielnie (załącznik 3).
c) Faza podsumowująca
Nauczyciel zbiera karty pracy, które odda uczniom ocenione na kolejnej lekcji. Następnie dyktuje
klasie zadanie domowe (załącznik 4).
5. Bibliografia
1. Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego, red. B. Górska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001.
2. Twardowski J., Poezje wybrane, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1999.
3. Żebrowska B. [red.], Literatura polska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.
4. Wiersze księdza Twardowskiego w Internecie: http://wpk.p.lodz.pl/%7Esebekmez/t/index.html
6. Załączniki
a) Wiadomości dla uczniów Załącznik 1.
Do przedstawicieli poezji religijnej możemy zaliczyć Jerzego Lieberta, który w dwudziestoleciu międzywojennym stworzył oryginalna poezje religijną. Jest ona pełnym wątpliwości dialogiem ze stwórcą. Ostatnie z tekstów Lieberta ujmują zjawisko śmierci i umierania w sposób bliski późniejszej poezji, czyli odważny, a czasem nawet makabryczny.
Cytat z Lieberta:
„Wypędzili z raju aniołowie Ludzi, ptaki i strwożone sarny, Zamiast ambrozji słodkiej i złotej Krowie mleko nam dali i chleb czarny”.
Ksiądz Jan Twardowski był z całą pewnością najwybitniejszym poeta religijnym, który zacierał w swojej twórczości granicę pomiędzy poezją a prozą, która jest oszczędna w doborze środków ekspresji.
Poeta unikał patosu i powagi. Cenił prostotę, zwyczajny język, posiadał niezwykłe poczucie humoru.
Świat księdza Twardowskiego to życie miłością właśnie do całego świata. Brak miłości jest przedstawiony jako grzech najcięższy.
b) Wybrane wiersze Załącznik 2.
Poczekaj
Nie wierzysz – mówiła miłość
w to że nawet z dyplomem zgłupiejesz że zanudzisz talentem
że z dwojga złego można wybrać trzecie w życie bez pieniędzy
w to że przepiórka żyje pojedynczo
w zdartą korę czeremchy co pachnie migdałem w zmarłą co żywa pojawia się we śnie
w modnej spódnicy i rozciętej z boku w najlepsze najgorsze
w profesora co głaszcze kociaka po rękach w każdego łosia co ma żonę klępę
w dziewczynkę z zapałkami w niebo i piekło
w diabła i Pana Boga w mieszkanie za rok
Poczekaj jak cię rąbnę to we wszystko uwierzysz
Serce
Cebulo za nerwowa firletko wesoła
maślaku w deszczu lepki opieńko miodowa
obupłciowa dżdżownico więc dwa razy smutna biedronko kropka w kropkę
jak przed pierwszą wojną czy lat dwadzieścia cztery czy sześćdziesiąt dziewięć
tak samo serce łazi jak samotna pszczoła
c) Karta pracy Załącznik 3.
Ćwiczenie 1.
Wytłumacz, co oznaczają słowa: Nie bój się stracić – kochając nigdy nie tracisz.
Ćwiczenie 2.
Dokonaj interpretacji wiersza:
Kubek
Nie chcę z poduszką krzesełka pieca łopatki wiaderka
zegarka pieniędzy kuferka Szekspira szafy sweterka skarbonki trąbki pudełka domu co stał się już duchem lecz powróć mi święty Antoni mój kubek z jednym uchem
d) Zadanie domowe Załącznik 4.
Napisz w zeszycie definicję wiersza białego.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
