WPàYW WSKAħNIKA PLASTYCZNOĝCI NA
PARAMETRY WYTRZYMAàOĝCIOWE GRUNTÓW
Wojciech TymiĔski, Tomasz Kieáczewski
Geoteko Projekty i Konsultacje Geotechniczne Sp. z o.o.
Streszczenie. W artykule opisano wyniki badaĔ przeprowadzonych w aparacie trójosio- wego Ğciskania na próbkach gruntów spoistych o nienaruszonej strukturze. Dla gruntów o szerokim zakresie zmiennoĞci wskaĨnika plastycznoĞci wykonano kilkadziesiąt oznaczeĔ parametrów wytrzymaáoĞciowych – kąta tarcia wewnĊtrznego (Ic) i spójnoĞci (c'), oraz wytrzymaáoĞci na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu (cu). Na podstawie analizy wyników badaĔ w odniesieniu do dotychczas stosowanych norm i literatury przedstawiono zaleĪ- noĞü miĊdzy wskaĨnikiem plastycznoĞci gruntów a kątem tarcia wewnĊtrznego. Zwrócono równieĪ uwagĊ na przyczyny zawyĪania wartoĞci spójnoĞci gruntów, przyjmowanej do ob- liczeĔ geotechnicznych. Przywoáano kilka zaleceĔ normy Eurokod 7, dotyczących interpre- tacji wyników badaĔ wytrzymaáoĞciowych.
Sáowa kluczowe: parametry wytrzymaáoĞciowe, badania trójosiowe, kąt tarcia wewnĊtrz- nego, spójnoĞü, wytrzymaáoĞü na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu
WSTĉP
Parametry geotechniczne umoĪliwiają jakoĞciowy i iloĞciowy opis oĞrodka grunto- wego. W celu wyznaczenia cech ¿ zycznych i mechanicznych gruntu wykonuje siĊ szereg badaĔ laboratoryjnych i terenowych. Zachowanie siĊ oĞrodka gruntowego opisywane jest przez parametry wytrzymaáoĞciowe i odksztaáceniowe. W projektowaniu geotechnicz- nym najczĊĞciej stosowanymi parametrami wytrzymaáoĞciowymi są kąt tarcia wewnĊtrz- nego i spójnoĞü.
W minionych latach norma PN-81/B-03020 Grunty budowlane. Posadowie- nie bezpoĞrednie budowli stanowiáa swego rodzaju punkt odniesienia, jeĞli chodzi o dobór parametrów geotechnicznych. Parametry wytrzymaáoĞciowe i odksztaáceniowe zamieszczone w tej normie zostaáy odniesione do stanu gruntu. Oznaczenie wáaĞciwoĞci
¿ zycznych gruntu jest taĔsze i moĪliwe do wykonania w znacznie krótszym terminie
Adres do korespondencji – Corresponding author: Wojciech TymiĔski, Geoteko Projekty i Konsultacje Geotechniczne Sp. z o.o., ul. Waábrzyska 3/5, 02-739 Warszawa, e-mail: wojciech.
tyminski@geoteko.com.pl
niĪ przeprowadzenie i interpretacja badaĔ wytrzymaáoĞciowych. Rozwój technik badaw- czych oraz lepsze poznanie mechaniki gruntów pozwoliáo na zwery¿ kowanie parame- trów okreĞlonych w normie PN-81/B-03020.
Norma PN-EN 1997-2:2009 Eurokod 7. Pojektowanie geotechniczne. CzĊĞü 2: Roz- poznanie i badanie podáoĪa gruntowego nie zawiera gotowych zaleĪnoĞci umoĪliwiają- cych wyznaczenie parametrów wáaĞciwoĞci mechanicznych gruntów. Norma ta zawiera wiele wskazówek, wymogów i uwag dotyczących przeprowadzania badaĔ oraz oceny i wykorzystania ich wyników.
PARAMETRY WYTRZYMAàOĝCIOWE GRUNTU W UJĉCIU EUROKODU W geotechnice w celu opisania zmian wytrzymaáoĞci gruntu czĊsto stosuje siĊ kry- terium Coulomba-Mohra. Obwiednia zniszczenia wyznaczona na podstawie kóá Mohra (rys. 1) opisywana jest równaniem Coulomba (1776 r.):
IJ= ı · tgI+ c (1) gdzie: IJ– wytrzymaáoĞü na Ğcinanie,
ı– Ğrednie naprĊĪenie normalne.
V'3
Df
V'1
V'n
Df
Wf
W
V' W = V’tgI’ + c’ I'
Df = 45 o + I’/2 Wf
V'n
V'1
V'3
Df
c’
Rys. 1. Schemat rozkáadu naprĊĪeĔ na powierzchni zniszczenia oraz obwiednia zniszczenia wy- znaczona na podstawie kóá Mohra
Fig. 1. Stresses on the failure surface and Mohr’s circles envelope
Parametrami wytrzymaáoĞciowymi wyznaczanymi na podstawie tego kryterium są kąt tarcia wewnĊtrznego (I, I’) i spójnoĞü (c, c’). Parametry te moĪna wyznaczyü w odniesieniu do naprĊĪeĔ caákowitych (I, c) lub efektywnych (I', c’). Kąt tarcia we- wnĊtrznego jest parametrem charakteryzującym siáy tarcia (naprĊĪenia styczne), wystĊ- pujące miĊdzy cząsteczkami gruntu. SpójnoĞü odpowiada wytrzymaáoĞci na Ğcinanie, przy zerowej wartoĞci Ğredniego naprĊĪenia efektywnego, i zaleĪy od historii naprĊĪenia, przedziaáu naprĊĪeĔ, dla którego zostaáa wyznaczona, stanu gruntu i czynników chemicz- nych oddziaáujących na grunt (np. cementacji).
PoniĪej przywoáano i skomentowano kilka wybranych istotnych zagadnieĔ, na które zwrócono uwagĊ w Eurokodzie 7 PN-EN 1997-2:2009.
Dotychczas w Polsce parametry wytrzymaáoĞciowe c’ i I’ wyznaczano na podstawie wyników badaĔ trójosiowych z konsolidacją i Ğcinaniem, w warunkach z odpáywem lub bez odpáywu. Eurokod 7 PN-EN 1997-2:2009 precyzuje, Īe kąt tarcia wewnĊtrznego i spójnoĞü mogą byü wyznaczane z badaĔ ze Ğcinaniem w warunkach z odpáywem, nato- miast z badaĔ w warunkach bez odpáywu powinno okreĞlaü siĊ wytrzymaáoĞü na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu (cu). Warto zwróciü uwagĊ równieĪ na to, Īe parametry wy- znaczone z badaĔ w warunkach bez odpáywu są bardziej wraĪliwe na wpáyw naruszenia struktury gruntu niĪ parametry wyznaczone z badaĔ w warunkach z odpáywem.
Innym ciekawym zagadnieniem, na które zwraca uwagĊ Eurokod 7 PN-EN 1997-2:
2009 jest nieliniowoĞü obwiedni zniszczenia gruntów. NaleĪy pamiĊtaü, Īe liniowa eks- trapolacja wyników badaĔ moĪe daü báĊdne wartoĞci wytrzymaáoĞci gruntu, poniewaĪ obwiednia wytrzymaáoĞci nie jest linią prostą, zwáaszcza przy maáych wartoĞciach na- prĊĪeĔ normalnych.
Wedáug Eurokodu 7 PN-EN 1997-2:2009 istnieje koniecznoĞü odnoszenia parame- trów wytrzymaáoĞciowych do przedziaáu naprĊĪeĔ, w którym zostaáy one okreĞlone.
Oznacza to, Īe obwiednia zniszczenia wyznaczona na podstawie liniowego kryterium Coulomba-Mohra jest pewnym uproszczeniem. W tym miejscu naleĪy równieĪ dodaü, Īe w badaniach z konsolidacją i Ğcinaniem w warunkach bez odpáywu zmiana konsolidują- cego naprĊĪenia efektywnego nie spowoduje wprost proporcjonalnej zmiany wytrzyma- áoĞci gruntu na Ğcinanie.
Analizując ksztaát „prawdziwej” obwiedni zniszczenia, moĪna wyznaczyü kilka cha- rakterystycznych punktów (rys. 2):
A – wytrzymaáoĞü na Ğcinanie odpowiadająca zerowej wartoĞci naprĊĪenia efektywnego, B – wartoĞü naprĊĪenia efektywnego, powyĪej której obwiednia zniszczenia wpisuje siĊ
w liniĊ prostą,
C – wartoĞü naprĊĪenia prekonsolidacji.
Jednoznaczne wyznaczenie poáoĪenia wszystkich punktów A, B i C jest zazwyczaj trudne, szczególnie dla gruntów naturalnych.
Na nieliniowe zachowanie siĊ obwiedni zniszczenia gruntów prekonsolidowanych uwagĊ zwracają w swoich publikacjach m.in.: Kulhawy i Mayne [1990], Jamiolkowski i inni [1991] oraz Terzaghi i inni [1996].
NaleĪy tu podkreĞliü, Īe parametry wytrzymaáoĞciowe wyznaczane na podstawie zaleĪnoĞci podawanych w normie PN-81/B-03020 nie uwzglĊdniają zachowaĔ gruntu opisanych powyĪej.
BADANIA W APARACIE TRÓJOSIOWEGO ĝCISKANIA
Istnieje wiele metod badawczych, które ciągle ulegają unowoczeĞnianiu i ulepszaniu.
KaĪda metoda ma swoje wady, zalety i ograniczenia. Ograniczenia wynikają zarówno z rozwiązaĔ technicznych zastosowanych w danym urządzeniu, jak i z sensu wykorzysty- wania poszczególnych metod badaĔ w danych warunkach geotechnicznych. Dotyczy to i metod laboratoryjnych, i terenowych. Biorąc pod uwagĊ jedynie aspekty merytoryczne, moĪna powiedzieü, Īe zaletą badaĔ laboratoryjnych jest moĪliwoĞü kontrolowania wa- runków brzegowych (np. wilgotnoĞci, dziaáających siá, wymiarów próbki) i moĪliwoĞü obserwacji reakcji oĞrodka na dziaáanie czynników zewnĊtrznych, takich jak naprĊĪe- nia i zmiany temperatury. Wadami tych badaĔ są: naruszenie struktury gruntu, problem z oznaczeniem stopnia reprezentatywnoĞci próbki gruntu i dáugi czas potrzebny na wy- konanie badaĔ.
Wyniki badaĔ opisane w niniejszej publikacji zostaáy uzyskane na podstawie badaĔ trójosiowych z izotropową konsolidacją i Ğcinaniem w warunkach z odpáywem (TXCID) lub bez odpáywu (TXCIU). Badania zostaáy wykonane na gruntach spoistych.
Procedury badaĔ trójosiowych obejmowaáy nastĊpujące etapy: nasączanie grawita- cyjne, nasączanie metodą ciĞnienia wyrównawczego (back pressure), izotropową kon- solidacjĊ oraz Ğcinanie w warunkach z odpáywem lub bez odpáywu prowadzone ze sta- áą wartoĞcią deformacji, wedáug ĞcieĪki standardowej, tj. przy staáej wartoĞci ciĞnienia w komorze i wzrastającej wartoĞci naprĊĪenia pionowego.
Dla kaĪdego badanego gruntu wykonywano komplet badaĔ wáaĞciwoĞci ¿ zycznych:
analizĊ uziarnienia, granice konsystencji (wL i wP) oraz wilgotnoĞü naturalną.
WYNIKI BADAē I ICH ANALIZA
Na podstawie wyników badaĔ trójosiowych przedstawiono zaleĪnoĞci miĊdzy wáaĞci- woĞciami mechanicznymi i ¿ zycznymi badanych gruntów. Jako najbardziej miarodajny
OC NC
W= V'tgI' + c’ B W= V'tgI' + c’
C
A
V’ V’
W
Rys. 2. Schemat obwiedni zniszczenia dla gruntów prekonsolidowanych i normalnie skonsolido- wanych
Fig. 2. Failure envelopes for overconsolidated and normally consolidated soils
czynnik charakteryzujący zmiennoĞü parametrów mechanicznych w stosunku do wáaĞci- woĞci ¿ zycznych gruntów przyjĊto wskaĨnik plastycznoĞci (Ip).
Na rysunkach 3 i 5 przedstawiono zaleĪnoĞü miĊdzy wartoĞciami kąta tarcia wewnĊtrz- nego i spójnoĞci uzyskanymi z badaĔ (TXCID) a wskaĨnikiem plastycznoĞci. Badania byáy wykonywane przy róĪnych przedziaáach Ğrednich naprĊĪeĔ efektywnych na koniec etapu konsolidacji, jednak wartoĞci naprĊĪeĔ nie przekraczaáy 550 kPa. Przedstawiony wykres (rys. 3) obrazuje zmiennoĞü kąta tarcia wewnĊtrznego wzglĊdem spoistoĞci grun- tu. Podobne zaleĪnoĞci w swoich pracach zaprezentowali m.in. Holtz i Kovacs [1981]
oraz Jamiolkowski i inni [1991]. Odnosząc wartoĞci tarcia wewnĊtrznego uzyskane z badaĔ do wartoĞci wyznaczanych na podstawie normy PN-81/B-03020 (rys. 4), moĪna zauwaĪyü, Īe szczególnie istotne róĪnice wystĊpują w przypadku gruntów o wskaĨniku plastycznoĞci poniĪej 20%. Wedáug zaleĪnoĞci z normy PN-81/B-03020 Īadne grunty spoiste nie charakteryzują siĊ kątem tarcia wewnĊtrznego wiĊkszym niĪ 25°.
Rysunek 5 przedstawia zaleĪnoĞü miĊdzy spójnoĞcią gruntu a wskaĨnikiem pla- stycznoĞci. Warto tutaj zwróciü uwagĊ, Īe rysunek ten jest pewnym uproszczeniem, a wartoĞü spójnoĞci gruntu w duĪym stopniu zaleĪy od jego stanu i historii naprĊĪenia.
WartoĞci spójnoĞci zostaáy okreĞlone dla liniowych obwiedni zniszczenia, które wyzna- czono na podstawie wyników badaĔ wykonywanych w róĪnych przedziaáach Ğrednich naprĊĪeĔ efektywnych. Jak widaü z rysunku 5, przyjmując liniową obwiedniĊ zniszcze- nia, moĪna uzyskaü bardzo duĪe wartoĞci spójnoĞci. W wielu przypadkach przyjĊcie tak duĪych wartoĞci jest niebezpieczne [Horodecki i Dembicki 2009].
WytrzymaáoĞü na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu (cu) z badaĔ TXCIU okreĞlano jako wartoĞü poáowy dewiatora, odpowiadającą odksztaáceniu próbki, przy którym sto- sunek efektywnych naprĊĪeĔ gáównych jest maksymalny (rys. 6 i 7). Badania wykonano
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
0 20 40 60 80 100
wskaĨnik plastycznoĞci IP [%]
plasticity index kąt tarcia wewnĊtrznego [o ] friction angle
Piaski gliniaste Pyáy Gliny Iáy
Rodzaje gruntów oznaczano zgodnie z normą PN-86/B-
02480 Grunty budowlane.
OkreĞlenia, symbole, podziaá i opis gruntów.
The types of soils were determined according to the
standard PN-86/B-02480 Construction soils.
Definitions, symbols, classification and description of the soils.
Rys. 3. ZaleĪnoĞü miĊdzy wartoĞciami kąta tarcia wewnĊtrznego uzyskanymi z badaĔ (TXCID) a wskaĨnikiem plastycznoĞci
Fig. 3. Relationship between internal friction angle from triaxial tests (TXCID) and plasticity index
A B C
D
0.2 0.4 0.6 0.75 5o
10o 15o 20o 25o
IL(n)
Iu(n)
Rys. 4. Schemat pokazujący zaleĪnoĞü miĊdzy kątem tarcia wewnĊtrznego a stopniem plastycz- noĞci wedáug PN-81/B-03020
Fig. 4. Relationship between internal friction angle and liquidity index according to PN-81/B- -03020
Rys. 5. ZaleĪnoĞü miĊdzy wartoĞciami spójnoĞci uzyskanymi z badaĔ (TXCID) a wskaĨnikiem plastycznoĞci
Fig. 5. Relationship between cohesion from triaxial tests (TXCID) and plasticity index 0
10 20 30 40 50 60 70 80
0 20 40 60 80 100
wskaĨnik plastycznoĞci IP [%]
plasticity index spójnoĞü [kPa] cohesion
Piaski gliniaste Pyáy Gliny Iáy
Rodzaje gruntów oznaczano zgodnie z normą PN-86/B- 02480 Grunty budowlane.
OkreĞlenia, symbole, podziaá i opis gruntów.
The types of soils were determined according to the
standard PN-86/B-02480 Construction soils.
Definitions, symbols, classification and description of
the soils.
0 50 100 150 200 250 300
0 100 200 300 400 500 600
( V'v + V'h )/2 [kPa]
( V
v - Vh )/2 [kPa]
V V
VV
Rys. 6. ĝcieĪki naprĊĪeĔ efektywnych uzyskane z badaĔ trójosiowych (TXCIU) na gruntach spo- istych o wskaĨniku plastycznoĞci (IP) z przedziaáu 6–17%
Fig. 6. Effective stress paths from triaxial tests (TXCIU) for cohesive soils (plasticity index 6–17%)
V V
VV
0 50 100 150 200 250
0 100 200 300 400 500 600
( V'v + V'h )/2 [kPa]
( Vv - Vh )/2 [kPa]
Rys. 7. ĝcieĪki naprĊĪeĔ efektywnych uzyskane z badaĔ trójosiowych (TXCIU) na gruntach spo- istych o wskaĨniku plastycznoĞci (IP) z przedziaáu 37–44%
Fig. 7. Effective stress paths from triaxial tests (TXCIU) for cohesive soils (plasticity index 37–44%)
w zakresie naprĊĪeĔ 20–500 kPa. Uzyskane wartoĞci wytrzymaáoĞci znormalizowano ze wzglĊdu na Ğrednie naprĊĪenie efektywne na koniec etapu konsolidacji. Na rysunku 8 przedstawiono wpáyw naprĊĪenia na wartoĞü znormalizowanej wytrzymaáoĞci. Zmiana wytrzymaáoĞci na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu nie jest wprost proporcjonalna do zmiany naprĊĪenia efektywnego na koniec konsolidacji. WartoĞü wytrzymaáoĞci na Ğci- nanie w warunkach bez odpáywu naleĪy zawsze odnosiü do naprĊĪenia efektywnego, dla którego zostaáa ona wyznaczona.
PODSUMOWANIE
Eurokod 7 PN-EN 1997-2:2009 pokazuje wiele waĪnych, dotychczas nieuwzglĊdnia- nych w Polsce czynników, na które naleĪy zwróciü uwagĊ przy wykonywaniu i interpre- tacji badaĔ.
WartoĞci parametrów wytrzymaáoĞciowych wyznaczanych na podstawie normy PN- -81/B-03020 róĪnią siĊ znacznie od wartoĞci uzyskiwanych ze wspóáczesnych badaĔ, jak równieĪ nie znajdują potwierdzenia w zaáoĪeniach teoretycznych (np. uzaleĪnienie war- toĞci kąta tarcia wewnĊtrznego od stanu gruntu). Udoskonalenie aparatury laboratoryjnej i metod badawczych umoĪliwiáo wyeliminowanie wielu czynników wpáywających nega- tywnie na jakoĞü badaĔ trójosiowych (np. stosowanie przy nasączaniu metody ciĞnienia wyrównawczego).
WartoĞci spójnoĞci uzyskane z badaĔ trójosiowych są w praktyce czĊsto báĊdnie in- terpretowane i przeszacowane. PoniĪej przedstawiono kilka przyczyn przyjmowania zbyt duĪych wartoĞci spójnoĞci:
Zakáadanie liniowej obwiedni zniszczenia przy interpretacji badaĔ wytrzymaáo- Ğciowych.
0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4
0 100 200 300 400 500 600
s' [kPa]
cu/s'
IP 6% ÷17 % IP 37% ÷ 44
Rys. 8. Wpáyw naprĊĪenia efektywnego na zmiennoĞü znormalizowanej wytrzymaáoĞci na Ğcina- nie w warunkach bez opáywu (cu/s’) dla gruntów o róĪnej spoistoĞci
Fig. 8. InÀ uence of effective stress on normalized undrained shear strength for soils of different values of plasticity index
Maáa reprezentatywnoĞü próbki przeznaczonej do badaĔ. WartoĞci parametrów wytrzymaáoĞciowych wyznacza siĊ na podstawie badaĔ próbek gruntu o niewielkich wy- miarach, a okreĞlone parametry przypisuje siĊ do wydzielonych warstw geotechnicznych, czĊsto obejmujących duĪe obszary. Próbki do badaĔ wybiera siĊ w ten sposób, by byáy jak najbardziej jednorodne, lecz przy takim podejĞciu są one czĊsto niereprezentatywne, np. w przypadku iáów wybranie kilku próbek jednorodnych oznaczaü moĪe pominiĊcie wystĊpujących zlustrzeĔ mających znaczny wpáyw na zachowanie siĊ caáej warstwy.
Przyjmowanie spójnoĞci na podstawie badania w jednoosiowym stanie naprĊĪeĔ w aparacie trójosiowym, tzw. badanie uncon¿ ned. Poáowa wartoĞci wytrzymaáoĞci na Ğciskanie otrzymana z takiego badania przyjmowana byáa czĊsto jako spójnoĞü. Bada- nie to jednak przeprowadza siĊ przy zerowej wartoĞci naprĊĪenia caákowitego (ciĞnienia w komorze), a nie naprĊĪenia efektywnego, jak to czĊsto jest zakáadane. Ze wzglĊdu na ciĞnienie ssania istnieje problem z wykonaniem badaĔ trójosiowych przy zerowej war- toĞci naprĊĪenia efektywnego, szczególnie dla gruntów bardzo spoistych prekonsolido- wanych.
NajwaĪniejszymi czynnikami wpáywającymi na wartoĞü wytrzymaáoĞci na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu są: rodzaj gruntu, stan i historia naprĊĪenia. Zmiana wytrzy- maáoĞci na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu nie jest wprost proporcjonalna do zmiany naprĊĪenia efektywnego na koniec konsolidacji. Związane jest to z wpáywem naprĊĪenia prekonsolidacji na zachowanie siĊ parametru Skemptona (Af) – rysunki 6, 7 i 8.
Szczególnie w przypadku kąta tarcia wewnĊtrznego wskaĨnik plastycznoĞci jest mia- rodajnym czynnikiem charakteryzującym zmiennoĞü tego parametru wytrzymaáoĞcio- wego. Związek miĊdzy spójnoĞcią a wskaĨnikiem plastycznoĞci nie jest jednoznaczny.
MoĪna zauwaĪyü wyraĨny wzrost wartoĞci spójnoĞci wraz ze wzrostem spoistoĞci gruntu (wskaĨnika plastycznoĞci), jednak naleĪy pamiĊtaü, Īe na wartoĞü spójnoĞci wpáywa wie- le innych czynników (np. stan gruntu, historia naprĊĪenia).
WartoĞci wytrzymaáoĞci na Ğcinanie w warunkach bez odpáywu są wyraĨnie mniejsze dla gruntów charakteryzujących siĊ wyĪszym wskaĨnikiem plastycznoĞci, jednak warto- Ğci wytrzymaáoĞci naleĪy zawsze odnosiü do naprĊĪenia efektywnego, dla którego zosta- áy wyznaczone.
Ze wzglĊdu na wiele czynników wpáywających na wartoĞci parametrów wytrzyma- áoĞciowych naleĪy pamiĊtaü, Īe zaleĪnoĞci korelacyjne są jedynie pewnym narzĊdziem pomocnym przy szacowaniu parametrów.
PIĝMIENNICTWO
Holtz R.D., Kovacs W.D., 1981. An Introduction to Geotechnical Engineering. Prentice Hall., En- glewood Cliffs, New York.
Horodecki G., Dembicki E., 2009. Awaria Ğciany szczelinowej stanowiącej obudowĊ wykopu gáĊ- bokiego. XXIV Konferencja Naukowo-Techniczna, Szczecin – MiĊdzyzdroje.
Jamiolkowski M., Leroueil S., LoPresti D.C.F., 1991. Theme lecture: Design parameters from the- ory to practice. Proceedings, Geo-Coast ’91, Yokohama, Japan, 1–41.
Kulhawy F.H., Mayne P.W., 1990. Manual on Estimating Soil Properties for Foundation Design.
Cornell University, Ithaca, New York.
PN-EN 1997-2:2009 Eurokod 7. Pojektowanie geotechniczne. CzĊĞü 2: Rozpoznanie i badanie podáoĪa gruntowego.
PN-81/B-03020 Grunty budowlane. Posadowienie bezpoĞrednie budowli.
PN-86/B-02480 Grunty budowlane. OkreĞlenia, symbole, podziaá i opis gruntów.
Terzaghi K., Peck R.B., Mesri G., 1996. Soil Mechanics in Engineering Practice. Michgan Uni- wersity, Michigan.
INFLUENCE OF PLASTICITY INDEX ON SOIL SHEAR STRENGTH PARAMETERS
Abstract. The triaxial tests results, performed with use of undisturbed cohesive soils sam- ples, were described in this paper. Shear strength parameters – internal friction angle (I'), cohesion (c') and undrained shear strength were evaluated for soils of various values of plasticity index. Based on tests results analysis the relationship between internal friction angle and plasticity index was presented in respect to used standards and literature. The attention was drawn to the reasons of cohesion overestimating. The recommendations of Eurocode 7 for interpretation of strength tests were evoked too.
Key words: shear strength parameters of soil, triaxial tests, internal friction angle, cohe- sion, undrained shear strength of soil
Zaakceptowano do druku – Accepted for print: 8.06.2013
