Ferdynand Pasternak
"Studia Warmińskie", T. VI, 1969 :
[recenzja]
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 15/1-2, 309-310
PRZEGLĄ D CZA SO PISM
309
P ra w o kanoniczne 15 (1972) n r 1—2
HOMO DEI, 39 (1970), n r 1, ss. 57—62. — N a d z w y c za jn y sy n o d b isk u
p ó w щ R zy m ie — O. T eodor K a c z e w s k i , CSSR.
S ynod odbył się w d n iach 11— 12 p a ź d z ie rn ik a 1969 r. P rzeb ieg jego a u to r p rz e d sta w ił w n a s tę p u ją c y c h p u n k ta c h : P rz y g o to w an ie i sto su n ek do poprzedniego synodu. N a stro je p rzedsynodalne. P rzeb ieg synodu. S ynod a p rasa . N a m a rg in esie synodu. P rz em ó w ie n ia p a p ie ża. — Całość o p raco w an ia d aje b ezpośredni w g ląd w p rac e i o rg a n i zacje tegoż synodu.
HOMO DEI, 39 (1970), n r. 4, ss. 310—312. — P ierw sza k o n fere n cja ep i
sk o p a tu P olski. — Ks. W ład y sław P a d а с z.
K odeks P ra w a K anonicznego nie w sp o m in a o k o n feren c jac h b isk u pów , je d n a k działały one ju ż w ró żn y ch k ra ja c h n a w iele la t przed K odeksem . W P olsce I K o n fe re n cja B isk u p ó w P o lsk ich odbyła się w W arszaw ie w d n iu 11 m a rc a 1917 r. Po ra z p ierw szy odbyły się w sp ó ln e n a ra d y bisk u p ó w z trze ch zaborów . U dział w zięło 12 b isk u p ów i 2 a d m in istra to ró w apostolskich. S p o tk an ie zw ołane zostało p rzy sposobności obchodzonej u roczystości se tn ej rocznicy po w o łan ia do życia arc h id iec ez ji w a rsza w sk ie j.— W ym ieniony szkic je st cennym n aśw ietlen ie m do sisto rii p a rty k u la rn e g o p ra w a polskiego.
K s. A n to n i G ościm ski
STU D IA W A R M IŃ SK IE, tom VI. O lsztyn 1969, W a rm iń sk ie W y d a w n ict wo D iecezjalne.
T om VI z a w iera d w a a rty k u ły zw iązane z p ro b le m a ty k ą k an o n icz n ą a zw łaszcza z h isto rią i s tr u k tu r ą p ra w n ą n ie k tó ry c h d aw nych i po soborow ych in sty tu c ji k anonicznych:
1. Ks. E d m u n d P r z e k o p , P o w sta n ie г organizacja p ra w n a k a p itu
ły k o leg ia c kiej w D o b rym M ieście do r. 1429 (ss. 25—84).
A u to r w ro zp raw ie te j p o ru sza n a s tę p u ją c e zagadnienia: p o w stan ie k a p itu ły i pie rw sz e w iadom ości o k a p itu le k o legiackiej, dzieje zew nę trz n e k ap itu ły , b u d o w a k olegiaty, o rg an izacja k ap itu ły , sk ła d p e rso n aln y k a p itu ły i sposób o bsadzania w niej u rzę d ó w (p ra ła tu r i k a n o nii), w reszcie u p ra w n ie n ia i obow iązki członków k ap itu ły .
310 P rz e g lą d czasopism [2] N a p o d sta w ie d ostępnych źró d eł i a rc h iw alió w — A u to r z a jm u je się o k rese m n a jsta rsz y m te j in stu tu c ji, m ianow icie od ch w ili istn iejący c h ślad ó w je j p o w sta n ia (т. 1341) do r. 1429, czyli okresem , w k tó ry m form ow ało ją p ra w o zw yczajow e. R ozpraw ę tę poczy tu je A u to r jako w stę p do pełnego m onograficznego o p rac o w a n ia h isto rii i s tru k tu ry p ra w n e j te j in sty tu c ji. B a d an ie n a d p o w sta n iem i h isto rią k a p itu ły w D obrym M ieście je s t p rzy c zy n k ie m do b ad a ń n a d polskością ty c h ziem (diec. w arm iń sk a ) a ta k ż e w k ła d e m do b a d a ń n a d h isto rią in s ty tu c ji k an o n iczn y ch w Polsce, m oże za te m z a in te re sa w a ć n ie ty lk o k an o n istę ale i h isto ry k a .
2. Ks. T adeusz P a w 1 u k, S tr u k tu r y kolegialne w poso b o ro w ym praw ie
k a n o n ic zn y m (ss. 347- -375).
A u to r z a jm u je się w ty m a rty k u le in sty tu c ja m i kanonicznym i, k tó ry m p oczątek d a ł sobór W a ty k a ń sk i II, ja k synod biskupów , jego g en e za i s tr u k tu r a p ra w n a oraz w ew n ętrz n y re g u la m in działan ia; k o n fe re n cje biskupów , ich geneza o raz k o m p e ten c je w św ietle soborow ej k o n s ty tu c ji o L itu rg ii i in n y c h d o k u m en tó w w ykonaw czych (Esslesiae s a n ctae). O m aw ia ta k że R ady K ap ła ń sk ie a w zw iązku z tym — udział k a p ła n ó w w zarządzie kościołem p a rty k u la rn y m w aspekcie h isto ry c z nym , ja k o u za sa d n ien ie h isto ry c z n o -p ra w n e te j now ej in sty tu c ji. Na k ońcu ok reśla bliżej soborow ą kon cep cję i s tr u k tu r ę R a d K ap ła ń sk ic h .
N adto — om aw ian y tu tom VI z a w iera n a k ońcu s k o r o w i d z e : do tom ów I — V (1964— 1968) w o p rac o w a n iu Ks. Ju lia n a W o j t к o w - s k i e g o oraz to m u VI (1969) w op raco w an iu Ks. M a ria n a B o r z y s z - k o w s k i e g o .
O. F. P a ste rn a k STU D IA TH EO LO G IC A V A RSA V IEN SIA , 8 (1970), n r 2, ss. 1 1 9 -
158 — K olegiata w K r u szw ic y w latach 1514—1531. — Ks. H e n ry k R y - b u s.
O bszerna m o n o g rafia o b e jm u ją c a pro b lem y z h isto rii kościoła kole- giackiego w K ruszw icy łączące się z działalnością b isk u p a M acieja D rzew ickiego z W rocław ia. O p raco w an ie u ję te w trz y części: S ta tu ty k a p itu ły k ru szw ic k iej z 1516 ro k u ; S k ład p e rsa n a ln y k a p itu ły ; K ole g ium w ik a riu sz y kolegiaty. — B iskup M aciej D rzew icki po p rz e p ro w ad z en iu w izy tac ji w iosną 1516 r. w yznaczył posiedzenie g en e ra ln e n a m iesiąc czerw iec tegoż roku; N a ty m p osiedzeniu u ch w a lo n e zostały s ta tu ty k ap itu ły . A u to r szczegółowo om aw ia zachow aną ko p ię ty c h s ta tu tó w oraz ich tre ść i znaczenie. — B isk u p zab ieg ał też u siln ie i skutecznie o u tw o rze n ie k o legium w ik ariu sz y koleg iaty dla p ro w a d ze n ia p ra c y d u sz p aste rsk iej i sp raw o w an ia litu rg ii. C złonkow ie bow iem k a p itu ły n ie byli zobow iązani do rez y d en cji p rzy kolegiacie. L iczba w i k ariu sz y m ia ła odpow iadać liczbie p re b e n d k anonickich.
