Włodzimierz Wołyniec
Maryja Oblubienica Ojca według M. J.
Scheebena
Salvatoris Mater 1/1, 229-238
M
aciej Józef Scheeben był wybitnym teologiem katolickim koń ca dziewiętnastego wieku. O ważności i aktualności jego teo logii świadczy choćby fakt, że jest on cytowany w oficjalnym doku mencie Papieskiego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 20001. W środowisku polskiej teologii najbardziej znane są jego Die Mysterien des Christentums (1865), które są wspaniałym wykładem dogmatycznym o Bogu w Trójcy jedynym, stworzeniu, grzechu i eko nomii odkupienia, Eucharystii, Kościele i sakramentach, rzeczach ostatecznych i przeznaczeniu2. W dziele tym nie umieścił on jednak mariologii. Możemy ją natomiast znaleźć w jego Handbuch der ka tholischen Dogmatik, a przede wszystkim w dziele Die bräutliche Got tesmutter, które stanowi wyciąg z Podręcznika Dogmatyki Scheebena, opracowany przez Karola Feckesa3.Scheeben posiadał genialną spekulatywną umysłowość połą czoną z głęboką pobożn ością. Wbrew opinii niektórych ówcze snych teologów był mocno przeko nany, że teologia spekulatywna po siada niesłychaną doniosłość dla prawdziwego i wysokiego wyrobie nia umysłu i serca, oraz że pod kie runkiem wielkich mistrzów Kościo ła wytycza ona bezpieczne ścieżki wiodące aż na najwyższe szczyty Bożych prawd4.
W teologii Scheebena mariologia zajmuje miejsce pomiędzy na uką o Zbawicielu i Jego dziele (chrystologia i soteriologia), a nauką o łasce Zbawiciela i jej przekazywaniu w Kościele (charytologia i ekle- zjologia/sakramentologia). Naukę o Matce Bożej nazywał on kluczem do zrozumienia objawionych prawd wiary5.
W jaki sposób ukazuje Scheeben osobę Maryi wobec Osoby Ojca? Czy można nazywać Ją Oblubienicą Ojca i jaki jest sens tego
1 Pełna jest Ziemia Twego Ducha, Panie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1997,130. 2 Książka została przetłumaczona i wydana w języku polskim: M .J. SCHEEBEN,
Tajemnice chrześcijaństwa, WAM, Kraków 1970.
3 M. J. SCHEEBEN, Die bräutliche Gottesmutter, opr. C. FECKES, Herder und Co. G.m.b.H., Freiburg im Breisgau 1936. Dzieło to stanowi podstawowe źródło dla mojego artykułu. Z tego względu przy cytowaniu dzieła używać będę skrótu „SCH EEBEN/FECKES” .
4 Zob. TEN ŻE, Tajemnice..., 12-13.
5 Por. TENŻE, Maria Schutzherrin der Kirche, opr. J. Schmitz, Paderborn 1936,10.
Ks. Włodzimierz
Wołyniec
Maryja
Oblubienica Ojca
według
M. J. Scheebena
SALVATORIS M ATER 1 (1999) nr 1, 229-238 229 JUBILEUSZ O D K U P IE N IAJUBIL EU SZ O D K U P IE N IA 230
tytułu? Celem artykułu jest odpowiedź na te właśnie pytania. Z bogactwa mariologicznej refleksji Scheebena spróbujemy wydo być jego wypowiedzi dotyczące Maryi jako Oblubienicy Ojca.
1. Maryja jako Oblubienica
Według Scheebena, obraz Maryi jako Oblubienicy wyłania się w duchowym sensie przede wszystkim z Księgi Pieśni nad Pieśniami, podobnie jak z Księgi Psalmów wyłania się świętość Maryi i Jej tytuł Niepokalana, a z ksiąg mądrościowych - obraz Maryi jako Córki Boga6. Nade wszystko jest Maryja Oblubienicą Chrystusa czyli Słowa. Księga Pieśni nad Pieśniami opisuje w sensie alegorycznym Jej zaślubiny z Chry stusem, a poprzez Maryję i w Maryi zaślubiny Chrystusa z całą ludzko ścią w sposób realny i rzeczywisty7. Dlatego przez wejście do Kościoła każdy człowiek staje się prawdziwą oblubienicą Syna Bożego8.
Opis zaślubin Chrystusa z Maryją i Kościołem przedstawiony jest w Księdze Pieśni nad Pieśniami w czterech częściach. Pierwsza mówi o tęsknocie Oblubieńca do Oblubienicy (Pnp 1, 4 - 2, 17), druga opisuje uroczyste zaślubiny Oblubieńca z Oblubienicą (Pnp 3, 1 - 5, 1), trzecia mówi o zaślubinach Chrystusa z każdą duszą (Pnp 6, 3-9) i czwarta opisuje próbę, jakiej jest poddana zaślubiona Oblu
bienica (Pnp 6, 1 0 - 8 , 7). Scheeben wyjaśnia, że niektóre teksty
należy odnieść wprost do Maryi. N a przykład w pierwszej części Oblubieniec przypomina postać Dziecka w ramionach Matki:
Do zaprzęgu faraona
przyrównam cię, przyjaciółko moja. Śliczne są lica twe wśród wisiorków,
szyja twa wśród korali. Wisiorki zrobimy ci złote
z kuleczkami ze srebra.
Gdy król wśród biesiadników przebywa, naród mój rozsiewa woń swoją. Mój miły jest mi woreczkiem mirry
wśród piersi mych położonym.
6 SCHEEBEN/FECKES, 7.
7 TAMŻE, 9.
8 Por. M. J. SCHEEBEN, Tejetnnice..., 429. Autor dodaje, że Kościół jest we wszystkich swoich członkach Ciałem Chrystusowym i Chrystusową Oblubienicą. TAMŻE.
Gronem henny jest mi umiłowany mój w winnicach Engaddi
O jak piękna jesteś, przyjaciółko moja, jak piękna,
oczy twe jak gołębice (Pnp 1, 9-15).
Podobnie też w trzeciej części Maryja jest ukazana jako naj ważniejsza Oblubienica spośród wszystkich ludzi poślubionych przez Chrystusa:
Sześćdziesiąt jest królowych i nałożnic osiemdziesiąt, a dziewcząt bez liczby
[lecz] jedyna jest moja gołąbka, moja nieskalana, jedyna swej matki
wybrana swej rodzicielki.
Podziwiają ją dziewczęta i zwą ją szczęśliwą, królowie i nałożnice ją wysławiają: „Kimże jest ta, która świeci z wysoka jak zorza,
piękna jak księżyc, jaśniejąca jak słońce, groźna jak zbrojne zastępy ?” (Pnp 6, 8 -10).
Należy zwrócić uwagę na porównanie Maryi do Zorzy i Księży ca; jak słońce jest obrazem Chrystusa jako Źródła nadprzyrodzonego życia ludzi, tak Maryja jest ukazana jako Zorza albo jako Księżyc, któ ry odbija blask Słońca i jest jakby Drugim Światłem9. Maryja jest Ju trzenką łaski, która poprzedza Słońce łaski objawiające się w ciele10.
Scheeben zwraca też uwagę na porównanie Oblubienicy do Ogrodu:
Ogrodem zamkniętym jesteś, siostro ma, oblubienico, ogrodem zamkniętym, źródłem zapieczętowanym. Pędy twe - granatów gaj,
z owocem wybornym kwiaty henny i nardu: nard i szafran, wonna trzcina i cynamon,
9 Obrazem Maryi może być też Niebo jako miejsce i siedziba Słońca; zob.
SCHEEBEN/FECKES, 16-17.
10 Por. M. J. SCHEEBEN, Maria Schutzherrin..., 26. Scheeben stwierdza, że nieomylna Katedra Zastępcy Chrystusa na ziemi jest natomiast Gwiazdą wieczoru, na której świecące Słońce wiecznej Prawdy pozostawia swój blask, aby świat nie popadł na nowo w ciemności. TAMŻE.
JUBILE USZ O D K U P IE N IA 232
i wszelkie drzewa żywiczne,
mirra i aloes, i wszystkie najprzedniejsze balsamy. [Tys] źródłem mego ogrodu, zdrojem wód żywych
spływających z Libanu (Pnp 4, 12-15).
Ogród jest jednym z najważniejszych obrazów Maryi. Obraz ten jest nawiązaniem do ogrodu w Eden, w którym umieścił Bóg Adama
(por. Rdz 2, 8). Scheeben zwraca uwagę, że ogród w Eden nie został
uczyniony z tej samej bezwodnej ziemi, z której ulepił Bóg Adama, i która potrzebowała życiodajnego deszczu i naturalnego nasienia, aby mogły pojawić się polne krzewy (por. Rdz 2, 5). Ziemia, na której zasadził Bóg swój ogród w Eden, nie była jeszcze przeklęta z powodu grzechu, lecz pełna życia i obecności Boga11. Scheeben zarzuca teologom protestanckim, że traktują Maryję tylko jako zie mię, z której był stworzony pierwszy Adam, a nie jako osobę złączo ną z Chrystusem i całkowicie przemienioną przez Jego łaskę12. Tym czasem Maryja jest od samego początku swojego istnienia uświęco na przez Boga jako Oblubienica bez skazy13.
Według Scheebena, Maryi należy się pełnia dziewictwa, które wyraża się w całkowitej wolności od grzechu. Właśnie jako zasadzo ny przez Boga Ogród dla Syna Bożego jest Ona całkowicie przenik nięta przez łaskę w całej swojej naturze, aby całkowicie żyć dla Syna14. Chociaż nie została uwolniona od cierpienia i śmierci, to jednak przez zasługi Chrystusa jest wolna od każdego zła związane go z grzechem pierworodnym. W swoim Niepokalanym Poczęciu wychodzi Maryja z Boku Chrystusa i z Łona Boga jak obłok z ust Boga (por. Syr 24, 3). Wolność Maryi od każdego osobistego grze chu jest specjalnym przywilejem łaski dla nowej Ewy. Tę prawdę ukazują biblijne obrazy: Arki Przymierza uczynionej z nieciosanego drzewa i pokrytej na zewnątrz złotem (por. Wj 25,10-11) oraz Nie wiasty obleczonej w słońce (por. Ap 12, l ) 15. Bezgrzeszność Maryi wynika przede wszystkim z Jej wyjątkowego, personalnego związ ku z Bogiem jako Oblubienicy Boga. M ocą tego związku z Bogiem jest Ona tak wypełniona Bogiem, że grzech nie mógł Jej opano wać. Obecny w Maryi Bóg tak przemienia Jej życie, że może Ona
11 SCHEEBEN/FECKES, 16. 12 TAMŻE, XVI.
13 TAM ŻE, 125.
14 Por. M . J. SCHEEBEN, Maria Schutzherrin..., 58.
15 SCHEEBEN/FECKES, 122, 127. Sobór Trydencki wypowiedział się autoryta tywnie, że Maryja nie popełniła żadnego osobistego i aktualnego grzechu. Podstawą tej Wypowiedzi jest Jej całkowite podobieństwo do Chrystusa. TAM ŻE, 131.
powiedzieć jak Apostoł: Teraz zaś już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus (Ga 2, 2 0)lć.
Złączenie Maryi z Synem Bożym poprzez Boskie Zaślubiny (matrimonium divinum) pozwalają nadać Maryi tytuł Oblubieni cy Boga17. Maryja staje się we Wcieleniu Mieszkaniem i Domem Boga, w której zamieszkało Bóstwo na sposób ciała (por. Kol 2, 9). Dlatego jest Ona nazwana również Odbiciem i Obrazem Boga. W Niej zamieszkał pełny, zewnętrzny Obraz O jca18. Natom iast przez Boską Osobę Logosu jest Maryja związana z każdą Osobą Boską. Opisując Jej relację do Ojca zauważa Scheeben, że dzie cięctwo Boże Maryi jest istotowo inne od naszego człowieczeń stwa. Pisze on przy tym: Matkę Syna Bożego można nazwać w spe cjalny sposób „O blubienicą O jca”, ponieważ przyjm ując Syna jako Dar, posiada Go wspólnie z Ojcem i przez Syna jest złączo na z Ojcem19. Sam Scheeben nie chce jednak określać w ten spo sób Maryi, gdyż mogłoby to prowadzić do nieporozumień, iż Ojciec rodzi Syna dopiero przy współudziale M atki. Podkreśla on natomiast, że Maryja ma szczególną wspólnotę z Ojcem przez i w Człowieczeństwie Syna Bożego20.
Scheeben zauważa jednak, że Maryja miała oblubieńczy stosu nek do Boga już od chwili swojego istnienia. Pisze on, że Maryja poślubiła Boga już od młodości; a dla Boga małżeństwo jest nieroze rwalne, dlatego nie mógł On rozwiązać tego duchowego małżeń stwa, w którym On sam uczynił siebie Oblubieńcem21. Istnienie Maryi (Dasein) jest z odwiecznego postanowienia Bożego Jej istnie niem jako Oblubienicy Boga. Maryja jest stworzona do bycia Oblu bienicą i dla oblubieńczości. Scheeben mówi, że Bóg wciela Maryję w siebie i w ten sposób wciela Ją w Boską Oblubieńczość. Oblubień- czość Maryi zostaje w Niej wyciśnięta jako pieczęć lub osobowy charakter. Pieczęć ta jest zrośnięta z Jej osobowym istnieniem22.
Scheeben porównuje Maryję do Ewy, która w zamyśle Bożym została stworzona dla Adama - ojca całej ludzkości jako jego oblu
16 TAM ŻE, 134-136. 17 TAMŻE, 48. 18 TAMŻE, 50. 19 TAMŻE, 55. 20 TAMŻE.
21 TAMŻE, 78. Scheeben pisze też, że z oblubieńczego zjednoczenia z Chrystusem i Bogiem wynika najwyższa godność i moc działania Maryi. M aryja jest narzędziem działania Ducha Świętego - podobnie jak Człowieczeństwo Chrystusa, które jest narzędziem działania Logosu. TAM ŻE, 151.
JUBIL EU SZ O D K U P IE N IA 234
bienica. Podobnie Maryja, została stworzona dla ostatniego Adama jako Jego Oblubienica23.
Zjednoczenie Maryi z Bogiem jest najpełniejszym zjednoczeniem osoby ludzkiej z Osobą Boską. Obejmuje ono całe istnienie osoby Maryi. Jest Jej wcieleniem w Boga i Chrystusa. Dlatego współdzia łanie Maryi z Ojcem w dziele zbawienia można określić jako współ działanie oblubieńcze. Maryja współdziałała ze swoim duchowym Oblubieńcem w najgłębszej z Nim wspólnocie24. Scheeben twierdzi, że zjednoczenie to jest najpełniejsze, ponieważ polega ono na Bo skich Zaślubinach, które tworzą istotę łaski Macierzyństwa Maryi25.
2. Bożooblubieńcze Macierzyństwo Maryi
Niepowtarzalna i szczególna wspólnota Maryi z Ojcem wynika z daru Macierzyństwa. Maryja jest pod wpływem Ojca, który odwiecz nie rodzi Syna i jest Ona do Niego podobna w swoim własnym macie rzyństwie. Scheeben wyjaśnia, że Maryja jest przyczyną zrodzenia Syna w ludzkiej naturze tak, jak Ojciec jest przyczyną zrodzenia Syna w Bo skiej naturze26. Ponadto, jest Ona podobna do Ojca poprzez to, iż ro dząc Syna duchową Mocą zachowuje swoją integralność. Dlatego w swoim Macierzyństwie Maryja jest Odbiciem Ojcostwa Boga, który jest Ojcem. Określenie Odbicie lub Ikona Ojca najlepiej wyraża bogac two wspólnoty Ojca i Maryi, ponieważ ten sam Syn, którego Ojciec nosi w swoim Łonie, przebywał także w łonie Maryi27.
Scheeben nazywa macierzyństwo Maryi Bożą Oblubieńczością lub Bożooblubieńczym Macierzyństwem. Wynika ono z duchowego zjednoczenia Maryi z Bogiem, które polega na wzięciu M aryi w po siadanie przez Boga i na je j wcieleniu w Boga (Angliederung an Gott). To wzięcie w posiadanie Maryi przez Boga oznaczają słowa: Pan z Tobą (Łk 1,28). Określają one ponadto stałą i ciągłą wspólno tę Maryi z Bogiem oraz stałą i ciągłą opiekę Boga28.
23 TAMŻE, 80.
24 W przeciwieństwie do Ewy. TAM ŻE, 168. Autor dodaje też, że Bóg chciał, aby w największym dziele zbawienia brała udział nie tylko stworzona natura, tj. natura ludzka Chrystusa, lecz również stworzona osoba, tj. osoba Maryi. TAM ŻE, 162.
25 TAMŻE, 88.
26 Scheeben uważa jednak, że Ojciec rodzi swego Syna nie tylko na Łonie swej Boskiej natury, lecz również w naturze ludzkiej; M. J. SCHEEBEN, Tajemnice..., 289. 27 SCHEEBEN/FECKES, 55-56.
Maryja otrzymuje łaskę macierzyństwa już od swojego Niepo kalanego Poczęcia. Ale łaska ta zostaje dopełniona w momencie po częcia Chrystusa. Poczęcie Chrystusa jest więc momentem Bożooblu- bieńczym w Boskim macierzyństwie M aryi, ponieważ wtedy Logos jako duchowy Oblubieniec przyjmuje M aryję do wewnętrznej wspólnoty życia z Bogiem29.
Macierzyństwo Maryi ma zatem nadprzyrodzony i oblubieńczy charakter. Maryja jest wyniesiona ponad swoją naturę do macie rzyństwa Bożego przez łaskę. Scheeben porównuje Bożooblubień- cze macierzyństwo Maryi do zjednoczenia osobowego natur Boskiej i ludzkiej w Chrystusie: Macierzyństwo Maryi ma w niej personalny charakter przez nadprzyrodzone i duchowe zjednoczenie osoby M a ryi z Boską Osobą Jej Syna. To zjednoczenie Osób oznacza ich wza jemną przynależność, przy czym Maryja jest włączona w Logos i całkowicie wzięta przez Niego w posiadanie30. Dzięki temu słusznie można nazywać Ją Siedzibą Mądrości i Odbiciem Sprawiedliwości31. Organiczne połączenie Maryi z Chrystusem oznacza, że Oblubienica i Oblubieniec nie stoją obok siebie, lecz działają i istnieją w sobie32.
Dzięki łasce macierzyństwa Maryja jest organicznie związana z Bogiem. Dlatego Scheeben stwierdza, że Ona sama w sobie jest Przymierzem, w którym Bóg łączy się ze stworzeniem. Bez Jej współ działania Chrystus nie zostałby posłany na świat33. Dlatego Ojcowie Kościoła porównują Maryję do pierścienia lub drabiny łączącej zie mię z Niebem. Pełni Ona zatem uniwersalną funkcję pośredniczenia między Bogiem a stworzeniem. Scheeben zauważa też, że Maryja może wypełniać tę funkcję dlatego, że Ona pierwsza przyjmuje w sposób bezpośredni samoudzielającego się Boga34. Dzięki temu przyjęciu czyni Bóg Maryję w szczególny sposób swoją Córką, Ob lubienicą i Świętością. Dlatego jest Ona pełna łaski35.
Dzięki złączeniu z Pierwszym Źródłem Życia (Urprinzip) i mocą swojego Boskiego macierzyństwa jest Maryja drugorzędną przyczyną
29 TAMŻE, 76. 30 TAMŻE, 73.
31 Scheeben odnosi te tytuły także do Urzędu Nauczycielskiego Kościoła, który strzeże czystości i nadprzyrodzonego blasku Prawdy; M. J. SCH EEBEN, Maria
Schutzherrin..., 23.
32 SCHEEBEN/FECKES, 171. 33 TAMŻE, 97.
34 TAMŻE, 98.
35 Scheeben wyjaśnia, że pełnia łaski Maryi jest różna od pełni łaski Chrystusa. Chrystus jest bowiem jedynym Źródłem łaski, która przelewa się na wszystkich ludzi. Łaskę Maryi i łaskę Chrystusa można porównać do Jutrzenki i Słońca lub do wody kanału i wody morza. TAMŻE, 103.
JUBIL EU SZ O D K U P IE N IA 236
(Prinzip) nadprzyrodzonego życia. Dlatego nosi Ona tytuł Matki laski Bożej (Mater divinae gratiae), czyli staje się matczyną Przy czyną łaski36.
W poczęciu Chrystusa przyjmuje więc Maryja wszystkich ludzi, którzy mają być zrodzeni do nadprzyrodzonego życia. Jest to Jej duchowe macierzyństwo, w którym Maryja jest podporządkowana i przyporządkowana duchowemu Ojcu. Scheeben dodaje, że jako duchowa Matka zajmuje Ona w analogiczny sposób takie miejsce, jakie ma każda naturalna matka w rodzinie, tj. miejsce pośrednie między ojcem a dziećmi. Jest to jednak miejsce niezastąpione, które można porównać do miejsca serca w ludzkim ciele37.
Jak Chrystus rodzi nową ludzkość na krzyżu po ojcowsku (väter lich), tak Maryja rodzi po macierzyńsku (mütterlich) nową ludzkość przez swoje współcierpienie38. Scheeben zauważa, że Jej duchowe rodzenie jest pełne boleści (także fizycznych) w przeciwieństwie do fizycznego zrodzenia Jezusa, w którym Maryja była wolna od cier pienia właściwego kobietom przy porodzie. To bolesne duchowe rodzenie zbawionych przez Maryję jest także Jej współdziałaniem z Ob lubieńcem Chrystusem jako duchowym Ojcem zbawionych39. Dla Scheebena, nadprzyrodzone macierzyństwo jest centralną tajemnicą Kościoła. Odnosi się ono także do Kościoła i do kapłaństwa40.
Scheeben uważał, że mariologia ratuje prawdziwą wiarę. Pisał on: Można mówić „chrześcijaństwo”, ale mieć jeszcze pogańskie ob ciążenia; można mówić „Chrystus”, ale nie być w pełni katolikiem; dopiero kiedy mówimy „Chrystus i Maryja”, to staje przed nami prawdziwie Boskoludzki Chrystus i Odkupiciel41.
Scheeben mówi o Maryi jako Oblubienicy Boga. Jej oblubień- czość wynika ze szczególnej i wyjątkowej wspólnoty z Bogiem. Od chwili Niepokalanego Poczęcia została Ona wzięta całkowicie w po siadanie Ojca, który stworzył Ją jako Matkę dla swojego Syna. M a ryja cała należy do Boga. Ojciec, który wziął Ją w posiadanie, udzie lił Jej pełni łaski. Maryja jest zatem Oblubienicą Ojca, którą stwo rzył z miłością i przeznaczył całą do wspólnoty z sobą. Jest Ona Oblubienicą Ojca, ponieważ przyjęła Syna Ojca jako Dar i posiada
36 TAM ŻE, 93.
37 Maryja zajmuje więc miejsce serca w Ciele Chrystusa. TAM ŻE, 95.
38 Scheeben dodaje, że jej macierzyńskie rodzenie polega na wydaniu na świat swojego Syna. TAMŻE, 184.
39 TAM ŻE, 186-187.
40 M. J. SCHEEBEN, Tajemnice..., 432-433. 41 Zob. TEN ŻE, Maria Schutzherrin..., 18.
Go wspólnie z Ojcem. Scheeben rezerwuje jednak ten maryjny tytuł przede wszystkim do Syna. Określanie Maryi tytułem Oblubienicy Ojca mogłoby prowadzić do niewłaściwej interpretacji jej udziału w rodzeniu Syna. Maryja jest więc Oblubienicą Syna. Zjednoczenie Maryi z Synem w Jej łonie pod działaniem Ducha Świętego nazywa Scheeben Boskimi Zaślubinami. Przez swoje macierzyństwo staje się Ona Oblubienicą Syna.
Scheeben zauważa, że Ojciec rodzi odwiecznie Syna na swoim Łonie w Boskiej naturze, ale również rodzi Go w ludzkiej naturze dopuszczając Maryję do uczestnictwa w tym ludzkim rodzeniu. Sche eben nazywa Jej macierzyństwo Bożooblubieńczym macierzyń stwem, dlatego że Maryja jest od początku swojego istnienia Oblu bienicą Ojca. Ojciec dopuszcza Maryję do uczestnictwa w rodzeniu Syna, które staje się w pełni Jej udziałem we Wcieleniu. Dlatego Scheeben nazywa Wcielenie momentem bożooblubieńczym. Maryja jest zatem Oblubienicą Boga jako Matka Boża i dlatego słusznie można nazywać ją Oblubieńczą Matką Boga.
Podsumowaniem mariologicznych rozważań Scheebena o M a ryi jako Oblubienicy Ojca może być fragment poematu błogosła wionej siostry Teresy Benedykty od Krzyża (Edyty Stein), który na pisała kilka miesięcy przed swoją męczeńską śmiercią:
To Tyś utworzył to Zwierciadło jasne Bliziutko tronu Boga Najwyższego. Podobne morzu szklanemu z kryształu, W którym się Bóstwo z lubością przegląda.
Morze podobne do kryształu, które siostra Teresa obiera za sym bol maryjny, jest morzem w niebie (por. Ap 4 ,2 ), gdzie króluje nowe stworzenie, którego Ona jest kwiatem i koroną, Oblubienicą przy boku Oblubieńca42.
ks. dr Włodzimierz Wołyniec Papieski Fakultet Teologiczny (Wrocław)
PI. Katedralny 14 P L - 20-329 Wrocław
42 Por. J. PAWLAK, Maryjne drogi Edyty Stein, Papieski Fakultet Teologiczny, Wrocław 1998, 84.
Maria come Sposa del Padre secondo M J . Scheeben
(Riassunto)Mattia Giuseppe Scheeben fu un famoso teologo cattolico del novecento in Germania. E’ conosciuto prima di tutto dalla sua opera Die Mysterien des Chri
stentums (1865) la quale e una profonda riflessione sul Dio Trino ed Uno, sulla
creazione, peccato e redenzione, sull’Eucaristia, Chiesa, sacramenti ed escatolo- gia. In quest’opera non si trova purtroppo la sua mariologia. La troviamo invece in un’altra opera intitolata Handbuch der katholischen Dogmatik, ma specialmen te nel libro Die bräutliche Gottesmutter il quale e un estratto del suo manuale di dogmatica, elaborato da Carlo Feckes.
Scheeben e uno studioso speculativo ma nello stesso tempo un uomo di pro fonda devozione. Convinto che soltanto la teologia speculativa permetta al teolo go di raggiungere le piü alte cime della conoscenza e del cuore sotto la guida dei grandi maestri della Chiesa, egli trova la chiave della rifflessione sulle veritä della fede proprio nella mariologia.
Secondo Scheeben Maria e la Sposa di Dio. II suo essere Sposa deriva dalla sua particolare ed unica unione con Dio. Dal momento dell’Immacolata Conce- zione Maria e stata presa pienamente nel possesso del Padre. La figura di Maria e un giardino in Eden fatto da Dio non dalla stessa terra dalla quäle e il primo Adamo.
Maria appartiene totalmente al Padre il quäle Le ha dato la pienezza della grazia. Maria e dunque la Sposa, perche Ella accoglie il Figlio del Padre come Dono e Lo possiede insieme al Padre.
Scheeben non raccomanda l’uso del titolo della Sposa del Padre, perche qu- esto titolo potrebbe provocare interpretazioni sbagliate. Si puö parlare invece di M aria come Sposa del Figlio. La concezione di Cristo nel momento dell’Annun- ciazione e un matrimonio divino tra il Figlio e la Madre. Nella sua maternitä diventa Maria la Sposa del Figlio.
II Padre che genera eternamente il Figlio fa partecipare Maria alla sua umana generazione. Maria e la Madre di Dio da Sposa di Dio. E’ creata per essere la Madre del Figlio, ma la sua maternitä si realizza in pieno nel momento dell’An- nunciazione.
