Przywrócenie ceł na rynku zbóż Czy Komisji Europejskiej zależy na Europejskim rolnictwie?

(1)

1

biuletyn informacyjny KFPZ o Federacji

Świat Zbóż Nr 10 Grudzień 2008

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Świ Śwwi Świ Ś Świi Śww Świ Św Świw Świ Świ Ś Świ Ś Św Ś Ś Ś Świ Ś Ś Ś Ś Ś Ś Św Ś Ś Ś Ś Św Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś

Śwatatataaataaatatataaatataatataatatatatataataaatat atataaatatatataatataaaaatataaatatttttttt tttttttttttttttttZZZZZbZbZZZbZZZZZZbZZZZZZbZbZbZZZbZbóZbóZZZZZbZZbZbZbZZZZZZZbZbZZZbZZbZZZZbZbZZZZbZbZZbZbZbZZZZZZbZbZbZbZZZbZZbZZbZbZZZZbZbZZbZbZbZbZZZZZZZbZbZbZZbZZbZZZZZZZZbZbZbZZZbZZZZbbbbbbbbbbbbbbbbbbóbbbbóbbbbóbbóbbóbbbóbóbbbóóbóbóbbbbbbóbóbbóbbóbóóóóóóżżżż żżżż żżżżżżżżżż NrNrNr NNr NrNNrNr NrNr NNr NNr NrNNrNNNNrNrNrNNNrNNrNrrrr110101010101011111000000000000000 00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 G G G G GGGGGrGGGrGGGGGrGGGGGGGGGGGGGGGrGGGGGGrGGGrGGGrGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGrGGGGrGGGGGGGGGGGGGGGGGGrGGGGGGGGGGrGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGrGGrGGGGGGGrGGGGGGrGGGGGGGGGGGGGGGGGGrGGGrGGGGGGGGGGGGGGrrrrrrrrrrrrrrudzuudzudzudzudzuuudzuuudzudzudzudzudzudzudzudzudzududzudzudzudzddzdzdzieńddzdzddzdzddzddzdzddzddzdzzzzzzieńieieńieńieieieńiieńieńieńieńieńieńieeńeńeeeńeeńeeeńeńeeeeńeeeeńeńeeńeńeńeeńeńeeeńńńńńńńńńń 2 20 2 20 2 2 2 20220202022202020202222220222222000000000000000008000808008008080808080080008080080808080080808000088888888888888888 Ś

Ś Ś Ś Ś Ś Ś

14 17 10

Przywrócenie ceł na rynku zbóż Czy Komisji Europejskiej zależy na Europejskim rolnictwie?

Czy Parlamentowi Europejskiemu zależy na Europejskim Rolnictwie?

Krajowa produkcja zbóż i pasz zbożowych w sezonie 2008/09

Numer 10 Grudzień 2008

swiat zboz 10.indd 1

swiat zboz 10.indd 1 2008-12-05 11:00:062008-12-05 11:00:06

(2)

biuletyn informacyjny KFPZ

2

o Federacji

swiat zboz 10.indd 2 2008-12-05 11:00:572008-12-05 11:00:57

(3)

3

Świat Zbóż Nr 10 Grudzień 2008 Redakcja

redaktor naczelny: Katarzyna Kurzyńska tel. +48 22 623 23 51

e.mail: redakcja@swiatzboz.pl www.swiatzboz.pl

Skład i grafi ka

PRINTOMATO.pl

e.mail: magda@printomato.pl www.printomato.pl

Krajowa Federacja Producentów Zbóż ul. Wspólna 30, pokój 535

00-930 Warszawa tel.: +48 22 623 23 51 fax: +48 22 623 27 52 www.kfpz.pl e.mail: biuro@kfpz.pl

4

26 35 14

17

30

3

Ś Ś

Członkowie wspierający:

O FEDERACJ

1. List Prezesa KFPZ - Zbigniewa Kaszuby 4

2. Październik miesiącem protestów 5

3. Izba Zbożowo-Paszowa

Konferencja: Rynek zbożowy 2008/2009 7 4. Spotkanie Uzgodnieniowe – 28 sierpień 2008 r. 8 5. Obrady Grupy Roboczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych

i Białkowych COPA-COGECA i spotkaniu Grupy Doradczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych

COPA-COGECA z przedstawicielami Komisji

Europejskiej w dniach 25-25 września br. 8 6. Bayer Crop Science – Spotkanie prasowe 9 7. Seminarium „Przegląd Wspólnej Polityki

Rolnej Health-Check – stan debaty na forum UE” 9 8. Posiedzenie Rady Gospodarki Żywnościowej

w dniu 9 października 2008 r. 10

9. Czy Komisji Europejskiej zależy na Europejskim rolnictwie?

Czy Parlamentowi Europejskiemu zależy na Europejskim Rolnictwie? 10 - Michał Fogg

10. Promocja pieczywa to promocja zdrowego

sposobu odżywiania 12 11. Krajowe Konferencje fi rmy DuPont już po raz dziesiąty 13

POLITYKA ZBOŻOWA

1. Przywrócenie ceł na rynku zbóż 14 2. Uwarunkowania funkcjonowania rolniczego ubezpieczenia

społecznego 16

RYNEK ZBÓŻ

1. Krajowa produkcja zbóż i pasz zbożowych

w sezonie 2008/09 17

- Wiesław Łopaciuk

2. Po roku tłustym rok chudy 20

- Cz. M. Humięcki

3. Działania Agencji Rynku Rolnego na rynku zbóż 22

4. Wiadomości cenowe 23

- Katarzyna Kurzyńska

5. Wiadomości zbożowe 24 - Beata Michalska

LIST DO REDAKCJI

1. List do do redakcji 26

- Janusz Kobryner

2. W trosce o chleb nasz powszedni 27 - Stanisław Grundas

OCHRONA ZBÓŻ

1. Miotła zbożowa 30 - Krystyna Miklaszewska

2. Szkodniki zmagazynowanych zbóż 32 - Paweł Olejarski

3. Żółwinek zbożowy 34 - Marek Mrówczyński

- Grzegorz Pruszyński - Henryk Wachowiak

AGROTECHNIKA

1. Fosfor i potas w nawożeniu zbóż 35 - Czesław Szewczuk

swiat zboz 10.indd 3 2008-12-05 11:00:592008-12-05 11:00:59

(4)

4

o Federacji

Szanowni Państwo

Po zaskakującym poprzednim sezonie na rynku zbóż, obecny sezon 2008/2009 już na samym starcie zaskoczył chyba wszystkich jeszcze bardziej, nie- stety producentów, tym razem wyjątkowo dotkliwie. Podważone zostały ekonomiczne fundamenty wielu gospodarstw zbożowych, w wyniku cen zbóż, które osiągnęły właśnie krytyczne dno. Entuzjazm poprzedniego sezonu tak szybko jak się objawił, tak szybko prysł jak bańka mydlana, pozostawiając nam w spadku ogromne podwyżki cen środków do produkcji. Co będzie dalej i kto jest w stanie trafnie wyprognozować dalszy rozwój rynku zbóż w najbliższych miesiącach? Wszak wszelkie racjonalne prognozy mogą się nie sprawdzić. To właśnie na podstawie racjonalnych przesłanek sądziliśmy, że rynek zbóż po obecnych żniwach ustabilizuje się wprawdzie na dużo niższym od poprzedniego sezonu poziomie, ale dającym nadzieję na rentowność tej produkcji.

Produkcja zbóż w Polsce pomimo suszy okazała się nieco lepsza niż sądziliśmy, czyli wg szacunku KFPZ bez kukurydzy nieco poniżej 24 mln ton, ale z pewnością nie aż tak duża jak ją oszacował GUS – 25,2 mln ton, jakby nie uwzględniając szacunków nie tylko naszych, ale i większości rzeczoznaw- ców centralnych. Ostateczną prognozę poznamy w grudniu 2008 roku. Do tego okazuje się, że ze względu na nienajlepszą pogodę, zwłaszcza pod koniec żniw, duża ilość pszenicy straciła na jakości. Przy załamaniu się produkcji zwierzęcej na rynku w bieżącym sezonie, z pewnością możemy liczyć się z nadwyżką zbóż paszowych w związku ze spadkiem spożycia o około 1,5 mln ton. Mając zatem doskonałą okazję dla rozwoju biopaliw, gdy w końcu na rynku mamy dużo, do tego bardzo tanich, zbóż paszowych okazuje się, że polskie gorzelnie stoją bezczynnie, a etanol do paliw koncerny paliwowe kupują za granicą. To zakrawa na skandal i świadczy jedynie o potwornej nieudolności rządzących. Niestety nikt również nie chce podjąć działań w kwestii rozwoju polskiej infrastruktury portowej, czy organizacji rynku zbóż w powiązaniu z producentami przy prywatyzacji Firmy Elewarr, co jest wręcz niezbędne dla poprawy konkurencyjności polskiego zboża na rynkach światowych. Wszak już w najbliższych latach, co zresztą dawno prognozo- waliśmy, będziemy zdani na konieczność eksportu naszego zboża.

Natomiast bilans zbóż konsumpcyjnych, zwłaszcza pszenicy jakościowej wydaje się być napięty, a wręcz wiosną można spodziewać się niedoborów.

Przestrzegałbym tutaj kupców przed przekonaniem, że pszenicę będzie można kupować bez ograniczeń w tak niskich cenach jak dzisiaj. W tym miejscu odsyłam czytelników do zapoznania się ze szczegółami zawirowań związanymi z przywróceniem ceł dla Wspólnoty Europejskiej, które bez wątpienia Komisja Europejska wprowadziła pod wpływem protestów rolników na zamojszczyźnie. Szkoda tylko, że Minister Rolnictwa przypisał to jako swój sukces, jakby zapominając, że i tak zapisy celne są martwe, bo oto mamy niewykorzystane kontygenty bezcłowe 2,4 mln do końca 2008 roku i kolejny taki sam kontygent od stycznia 2009, dotyczy to importu tylko z obszaru Morza Czarnego.

Życzę więc Państwu pomimo tak wielu zagrożeń dla naszej produkcji, abyśmy potrafi li przetrwać ten trudny okres, gdyż wobec istotnego obniżenia nakładów na produkcję zbóż nie tylko w Polsce, można się spodziewać odwrócenia się tej niekorzystnej tendencji w przyszłości. A fakty są takie, że światowy bilans zbóż wcale nie wygląda tak różowo i obecnie zaledwie niedobory zbóż zostały częściowo zredukowane. Pamiętać też należy, iż zmiany klimatyczne są już trwałym zjawiskiem, które potrafi zweryfi kować wszelkie optymistyczne prognozy produkcji żywności. Do tego stały wzrost liczby ludności na świecie powodujący wzrost spożycia zbóż o co najmniej 3 % rocznie z pewnością będzie tu decydujący. Wszak pomimo światowego kryzysu popyt na żywność wydaje się być ostatnim, który go odczuje.

Z poważaniem

Prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż

Spokojnych, zdrowych, pełnych optymizmu i uśmiechu świąt Bożego Narodzenia,

Radości, pogody ducha oraz niezapomnianych chwil spędzonych w rodzinnym gronie,

a w Nowym Roku wiary w lepsze jutro życzą

Członkowie Zarządu Krajowej Federacji Producentów Zbóż oraz Przewodniczący Komisji Rewizyjnej.

swiat zboz 10.indd 4 2008-12-05 11:01:042008-12-05 11:01:04

(5)

55

Trudna sytuacja na rynku rolnym w Polsce doprowadziła do tego, że polscy rolnicy wyszli na ulicę, aby zademonstrować swoją obecną ciężką sytuację.

PROTEST ROLNIKÓW Z NSZZ „SOLIDARNOŚĆ”

Kilkuset rolników zrzeszonych w NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych protestowało 10 października przed gmachem resortu rolnictwa w Warszawie.

„Protestujemy przeciwko bankructwu polskich gospodarstw rolnych, szczególnie tych, które produkują zboża, mleko, owoce. Żądamy pod- jęcia skutecznych działań przez rząd w celu odwieszenia ceł na zboża w Unii Europejskiej. Żądamy skutecznej kontroli sprowadzanych pro-

duktów z importu przez inspekcje do tego powołane, wdrażania pro- gramu rządowego wsparcia produkcji biopaliw” – powiedział prze- wodniczący rolniczej „Solidarności”, senator Jerzy Chróścikowski.

W związku ze złą sytuacją ekonomiczną polskiej wsi, złożono w ministerstwie petycję podnoszącą najważniejsze problemy. Rol- nicy domagają się w niej m.in. przywrócenia dopłat eksportowych do produktów mleczarskich, zwiększenia kwoty pieniędzy w bu- dżecie państwa na rolnictwo i obszary wiejskie oraz utrzymania obecnego systemu ubezpieczeń społecznych w KRUS.

Z delegacją rolników spotkał się wiceminister rolnictwa Artur Ławniczak.

M.B.

„NADESZŁA CHWILA NA MĄKĘ Z CZARNOBYLA.

CO TAK ŚWIECI? TO TWOJE DZIECI"

Rolnicy, także członkowie KFPZ, zablokowali we wtorek 21 paź- dziernika 2008 r. w Brzeźnie (woj. lubelskie) drogę dojazdową do polsko-ukraińskiego przejścia granicznego w Dorohusku.

„Nadeszła chwila na mąkę z Czarnobyla. Co tak świeci? To twoje dzieci”. „Unia kłamie, Unia zdradza, cła na zboże nie wprowadza”,

„Precz z reformami Pani Komisarz Fischer-Boel” (unijna komisarz ds.

rolnictwa – PAP) – takie hasła pojawiły się na transparentach zgro- madzonych uczestników.

„Domagamy się przywrócenia ceł, które w czerwcu zostały zawie- szone, dlatego że sytuacja jest dramatyczna. Cała produkcja rolnicza jest na skraju opłacalności, do zboża przy intensywnej produkcji trze- ba dopłacić ok. tysiąca złotych do hektara. Skąd to wziąć?” – powie- dział Wiesław Gryń z komitetu protestacyjnego.

Dodatkowo rolnicy są zdania, że napływające zza granicy wschod- niej zboże jest z niewiadomego pochodzenia. „Nie wiadomo, czy to ukraińskie, może być kazachskie czy rosyjskie” – powiedział Gryń.

Tamtejsi rolnicy ponoć stosują substancje, które w UE już są niedozwolone, a importowane zboże nie jest dostatecznie kon- trolowane. Od polskich rolników żąda się natomiast wszystkich atestów.

„To zboże badane jest tylko na wilgotność i czy nie ma szkodników.

Nikt tego nie bada na pozostałości pestycydów, na mykotoksyny, a od rolnika unijnego wymaga się, że tego ma nie być. My musimy mieć

Październik miesiącem protestów

swiat zboz 10.indd 5 2008-12-05 11:01:082008-12-05 11:01:08

(6)

6

o Federacji

23 PAŹDZIERNIKA – PROTEST ROLNIKÓW W STOLICY Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych (FBZPR) zorganizowała i przeprowadziła 23 października w Warszawie protest w związku z trudną sytuacją na rynku zbóż.

Protest odbył się przed budynkiem Ministerstwa Gospodarki.

Rolnicy wyrażali swoje niezadowolenie z aktualnej sytuacji na rynku zbóż w Polsce i starali się przekonać rząd do wprowadzenia mechanizmów, które doprowadzą do uregulowania rynku i przywrócenia opłacalności produkcji. Protestowali przeciwko ro- snącym kosztom prowadzenia uprawy oraz spadającym cenom skupu. Domagali się wprowadzenia dopłaty do importu mleka oraz zniesienia ulgi akcyzowej.

Protest ten był powiązany z akcją, która odbyła się 21 października zorganizowana przez Komitet Protestacyjny przeciwko nadmier- nemu importowi taniego zboża z Ukrainy.

Jak zaznaczył p. Marian Sikora, Federacja postuluje zwiększenie zapasów zbóż przez Agencję Rezerw Materiałowych. Wyjaśnił, że państwowe zakupy doprowadziłyby do zmniejszenia ilości ziarna na rynku, co spowodowałoby wzrost cen.

Ponadto Federacja domagała się wprowadzenia wzmożonej kontroli jakości ziarna importowanego z krajów pozaunijnych oraz

rozważenia możliwości wsparcia gospodarstw dotkniętych klę- skami żywiołowymi w formie pomocy zbożowej.

Wicepremier – minister gospodarki Waldemar Pawlak nie spotkał się z protestującymi, gdyż w tym czasie znajdował się z ofi cjalną wizytą w Moskwie. W ministerstwie nie było też żadnego z jego zastępców.

Czy nie jest to dowód na bagatelizowanie prolemów rolników przez administrację?

Protestujący zapowiedzieli, że jeżeli stosunek rządu do nich nie zmieni się, zaostrzą swój protest.

Federacja róznież zwróciła się z pismem do Pana Waldemara Pawlaka z prośbą o przedstawienie informacji na temat działań Rządu, które mają na celu realizację przedstawionych postulatów.

Postulaty dotyczące przywrócenia ceł i zwiększenia cen skupu interwencyjnego zostały skierowane do Komisji Europiejskiej oraz Komitetu Rolniczych Organizacji Zawodowych COPA.

Biuro KFPZ

atesty, szkolenia. A tu tylko wiadomo, że jest to zboże z wagonu” – dodał Gryń.

Protestujący rolnicy zapowiedzieli, że jeśli protest nie przyniesie efektów, będą organizować kolejne blokady.

Warto podkreślić, że Protest ten został poparty również przez Litewski Związek Rolników oraz Stowarzyszenie Hodowców Zbóż.

Poniżej tłumaczenie listu popierającego, który otrzymała Krajowa Federacja Producentów Zbóż.

Do Polskich rolników w związku z protestem 21 października.

Litewski Związek Rolników oraz Stowarzyszenie Hodowców Zbóż poparło natychmiastowe, powtórne nałożenia cła importowego na zboża od czerwca 2008r. Nawiązując – było rzeczą niemal oczywi- stą, iż plony zbóż w UE, (zwłaszcza pszenicy) będą tego roku bardzo wysokie. Od momentu podjęcia naszej decyzji wywieraliśmy nacisk na naszego Ministra Rolnictwa, aby ofi cjalne stanowisko rządu było możliwie najbardziej korzystne dla litewskich rolników.

Zamierzone rezultaty osiągnęliśmy 29 sierpnia 2008, litewski mi- nister rolnictwa zwrócił się do Komisji Europejskiej z zapytaniem o powtórne nałożenie ceł importowych na zboża.

Uważamy jednak, że cła importowe dla zbóż zostały wprowadzone za późno i rynek europejski zdążył odczuć negatywny wpływ tego działania. Nadal zdecydowanie podkreślamy, że cła importowe mu- szą być nałożone ponownie. Ponadto, nalegamy, aby system inter- wencji dla rynku zbóż został zrewidowany oraz aby została ustalona nowa cena interwencyjna na poziomie nie niższym niż 160 EUR/t. Co więcej, rolnicy litewscy pytają o równe dopłaty bezpośrednie. Fran- cuscy, Polscy i Litewscy rolnicy którzy konkurują na Wspólnym rynku muszą być w równym stopniu subsydiowani.

Pomimo, że jesteśmy oddaleni o setki kilometrów, całym sercem po- pieramy wasz protest na Ukraińsko-Polskiej granicy.

Jonas Talmantas - Przewodniczący Litewskiego Związku Rolników Aušrys Macijauskas - Przewodniczący Litewskiego Stowarzyszenia Hodowców Zbóż

swiat zboz 10.indd 6 2008-12-05 11:01:112008-12-05 11:01:11

(7)

77 Izba Zbożowo-Paszowa

Konferencja: Rynek zbożowy 2008/2009

Konferencja zorganizowana przez Izbę Zbożowo-Paszową odbyła się 4 września 2008 w Warszawie. Celem spotkania była ocena tegorocznych zbiorów zbóż w Polsce, Europie i na świecie.

Prezes KFPZ przedstawił prezentację na temat: Ocena zbiorów i jakości z punktu widzenia producentów.

Spotkanie poprowadził Prezydent Izby, Pan Zbigniew Bryś.

Sytuację na światowym i polskim rynku zbóż jako prezentację wprowadzającą przedstawiła Pani Maria Włodarczyk z Biura Analiz i Programowania Agencji Rynku Rolnego.

„Produkcja zbóż na świecie w bieżącym sezonie będzie większa o 4,3 % w porównaniu do zeszłego roku, w UE – o 16,3%. Zarówno globalnie, jak i w UE-27 produkcja znacznie przekroczy zapotrzebo- wanie pozwalając na odbudowanie zapasów”.

Ocenę zbiorów i jakości z punktu widzenia producenta przedsta- wił p. Zbigniew Kaszuba – Prezes Krajowej Federacji Producen- tów Zbóż.

Pan Eugeniusz Grabowski, Dyrektor Biura Produktów Roślin- nych Agencji Rynku Rolnego przekazał uczestnikom informacje na temat działań interwencyjnych na rynku zbóż.

Przypomniał zasady interwencji obowiązujące na rynku unijnym oraz przedstawił najważniejsze założenia propozycji Komisji Euro- pejskiej w tej dziedzinie:

Likwidacja lub zwiększenie zakupów interewncyjnych dla zbóż paszowych (jęczmień i kukurydza) oraz pszenica durum, Utrzymanie zakupów interewcyjnych tylko dla pszenicy zwy-

czajnej (bez limitów ilościowych),

Warunki zawieszenia interwencji dla pszenicy (cena pszenicy FOB Rouen>cena referencyjna),

Ujednolicone okresy zakupu interwencyjnego dla wszystkich krajów członkowskich (01/11- 31/05).

Istotnym uzupełnieniem prezentacji stała się dyskusja osób pre- zentujących Zakłady Młynarsko-Zbożowe położone w różnych częściach Polski ( P. Edmunda Kowalskiego, Henryka Łady, Rober- ta Kaczmarka, Andrzeja Kaźmierczaka).

Uczestnicy doszli do następujących stwierdzeń, charakteryzują- cych tegoroczny rynek zbóż: produkcja zbóż na świecie w bie- żącym sezonie zwiększy się o 4,3 % do roku ubiegłego, w UE – o 16,3%; produkcja znacznie przekroczy zapotrzebowanie, co pozwoli za odbudowanie zapasów.

„Polska będzie jednym z niewielu krajów, które odnotowują zmniej- szenie produkcji zbóż w stosunku do roku ubiegłego. Ocena skali tego zmniejszenia jest w obecnej sytuacji bardzo trudna do oszacowania.

Rozbieżności zamykają się w przedziale 23,2 – 23,6 mln ton bez kukurydzy. Nawet przy najbardziej pesymistycznym wariancie nie będzie on miał wpływu na bilans zbożowy. Szacuje się, że zużycie krajowe, zwłaszcza paszowe będzie w bieżącym sezonie znacznie mniejsze (o około 4%)."

Odnośnie jakości tegorocznego zbioru, będzie ona niezwykle zróżnicowana. Z wypowiedzi uczestników spotkania z Pomorza, Lubelszczyzny i Wielkopolski wynika, że zbierane zboże charakte- ryzuje się dobrą jakością.

W dolnośląskim zaś, mimo, że odnotowano dobre plony ( wyższe niż w roku ubiegłym), to jakość (białko, wyrównanie, zanieczysz- czenia) kwalifi kują pszenicę w rzędzie paszowej. Będzie można odczuć niedobór wysokojakościowej pszenicy konsumpcyjnej na rzecz pszenicy klasy paszowej.

Najgorzej pod względem jakości wypadły owies i jęczmień, gdyż to one najbardziej ucierpiały w efekcie majowo-czerwcowej suszy.

Na specjalne zaproszenie Izby przyjechał p. Dietmar Muller, któ- ry dokonał charakterystyki rynku niemieckiego. W Niemczech zbiory będą większe o blisko 6,5 mln ton z czego połowa przypa- da na pszenicę. Na sytuację bilansową niewątpliwie wpływ będzie mieć katastrofa w niemieckim przemyśle biopaliw (minimalny sto- pień wykorzystania mocy produkcyjnych). Zapowiada więc się rok nadwyżkowy, co spowoduje silną presję na eksport.

Na koniec spotkania p. Dariusz Kutzias, Szef Zespołu ds. Ramo- wego Kontraktu Zbożowego, przedstawił stan zaawansowania tworzenia dokumentu, który ma regulować całokształt praw i obowiązków stron kontraktu kupna-sprzedaży zbóż i nasion oleistych, precyzując jednocześnie szereg pojęć z tej dziedziny.

Zapowiedział, że prace na tym dokumentem dobiegają końca i wymagają jeszcze konsultacji prawniczych. Jego premiera powin- na nastąpić na branżowym spotkani Izby w grudniu br.

Powyższe zagadnienia doprowadziły do burzliwej dyskusji co do potrzeby lepszych kontaktów i większego zrozumienia pomiędzy producentami zbóż a jego przetwórcami i odbiorcami. Prezes Kra- jowej Federacji Producentów p. Zbigniew Kaszuba zaproponował zgromadzonym wspólną organizację cyklicznych spotkań tych grup w celu przedstawienia swoich wzajemnych oczekiwań oraz wy- pracowania wspólnego konsensusu. Krajowa Federacja Producen- tów Zbóż jest jak najbardziej otwarta na tego typy spotkania.

Biuro KFPZ

swiat zboz 10.indd 7 2008-12-05 11:01:122008-12-05 11:01:12

(8)

8

o Federacji

Obrady Grupy Roboczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Biał- kowych COPA-COGECA i spotkaniu Grupy Doradczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA z przedstawicielami Komisji Europejskiej w dniach 25-25 września br.

Na posiedzeniu Grupy Roboczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA w dniu 25.09.2008 przedstawiciele poszczególnych państw przedstawili szacunki zbiorów zbóż w mijającym sezonie 2007-2008 oraz omówili sytuację na rynkach krajowych. Generalnie sytuację określano jako dobrą a nawet bardzo dobrą jeśli chodzi o plony. Natomiast wystąpiły pewne problemy z jakością. Kilka delegacji podniosło problem zasadności przywrócenia ceł. Jako przedstawiciel Polski także podkreśliłem ważność możliwie szybkiego przywrócenia ceł na ziarno zbóż, szczególnie, że jesteśmy bezpośrednim sąsiadem Ukrainy, skąd do Polski na rynek wchodzi bardzo tanie zboże, dodając przy tym, że Polscy producenci liczą na to, że COPA-COGECA zrobi wszystko aby te cła możliwie szybko wprowadzić. Jednoczenie określiłem sytuacje na polskim rynku jako krytyczną (stagnacja, brak transakcji, bardzo niskie ceny). Zauważyłem też, że w związku z tym szykują

się w Polsce silne protesty producentów.

Wśród głosów w dyskusji warto zwrócić uwagę na wypowiedź wskazującą na konieczność obniżania kosztów produkcji przez producentów unijnych, gdyż tylko produkując tanio będziemy kon- kurencyjny w eksporcie.

Obrady Grupy Doradczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA w dn. 26 września br. dotyczy- ły mi. nowych regulacji prawnych dotyczących obrotu środkami ochrony roślin. W dyskusji dotyczącej tego tematu zwrócono przede wszystkim uwagę na niebezpieczeństwa związane ze zmniejszeniem liczby dostępnych na rynku substancji aktywnych.

W poddanej w kolejnym punkcie programu ocenie sytuacji ryn- kowej zwrócono uwagę na potencjał produkcyjny Ukrainy. Po- nadto przedmiotem rozważań na spotkaniu były tematy związa- ne z przewidywanymi problemami związanymi z ograniczeniami w obrocie nasionami zmodyfi kowanymi genetycznie (GMO).

Ważnym elementem dyskusji był także problem wysokich cen nawozów.

Jerzy Grabiński IUNG-PIB Puławy

Obrady Grupy Roboczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA i spotkaniu Grupy Doradczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-CO- GECA z przedstawicielami Komisji Europejskiej w dniach 25-25 września br.

Spotkanie Uzgodnieniowe – 28 sierpień 2008 r.

W dniu 28 sierpnia 2008 roku odbyło się spotkanie uzgodnieniowe organizowane przez Federację Branżowych Związków Produ- centów Rolnych. Brali w nim udział przedstawiciele z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Polskie- go Związku Producentów Roślin Zbożowych, Krajowej Federacji Producentów Zbóż, Federacji Branżowych Związków Producen- tów Rolnych, Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku oraz NSZZ „Solidarność”.

Spotkanie miało na celu wymianę poglądów na temat sytuacji na rynku zbóż w 2008 roku oraz wypracowanie stanowiska, które zostanie przedstawione na posiedzeniu Grup „Zboża, rośliny ole- iste i białkowe” w Brukseli.

Przedstawiono sprawozdanie z ostatniego spotkania w COPA oraz podjęto temat rynku interwencyjnego zbóż, WPR, WTO, GMO.

Prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż przedstawił wstęp- ny szacunek zbiorów poziomie 23,6 mln ton (bez kukurydzy), szacunek ten został poparty przez pozostałych uczestników. Istot- nym faktem jest to, że pomimo niesprzyjających warunków po- godowych zbiory zbóż ozimych były bardzo dobre, nieznacznie wpłynęła na nie panująca susza. Anomalie pogodowe natomiast wpłynęły niekorzystnie na plon zbóż jarych.

W sprawie nadwyżki zbóż, która będzie rosła podkreślono, że jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu jest zagospoda- rowanie jej w biopaliwa.

Przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jarosław Wiśniewski przedstawił sytuacje skupu interwencyjnego zbóż. Za- znaczył, że ma ona na celu wyrównanie szans eksportu zbóż, ale musi być jednolite fi nansowanie dla wszystkich krajów. Wszyscy zgodnie przyznali, iż po 2013 roku powinny być takie same warunki fi nansowe dla wszystkich krajów członkowskich UE.

Pan Jerzy Grabiński zakończył spotkanie stwierdzeniem, iż powin- niśmy tworzyć rzeczywistość i wpływać na nią. Starać się, aby nasz głos w COPA stawał się coraz głośniejszy.

Wspólnie wypracowane stanowiska zostały przedstawione we wrześniu na dwóch posiedzeniach Grupy Roboczej i Konsultacyj- nej.

Na pierwszym z nich (11-12.09 br.) uczestniczył p. Zbigniew Ka- szuba – Prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż, natomiast na drugim (25-16.09 br.) p. Jerzy Grabiński - reprezentujący Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych.

Biuro KFPZ

swiat zboz 10.indd 8 2008-12-05 11:01:132008-12-05 11:01:13

(9)

99

Katarzyna Kurzyńska uczestniczyła w spotkaniu prasowym w dniu 16 października 2008 r. zorganizowanym przez Bayer CropScience, fi r- mę specjalizującą się w produkcji środków ochrony roślin.

Firma zaprezentowała wyniki swojej działalności w pierwszym półro- czu 2008 roku oraz przedstawiła plany na dalsze lata. Zapowiedzia- no też wprowadzenie na rynek nowych produktów, które pozwolą zwiększyć wydajność upraw.

Bayer CropScience osiągnął w pierwszym półroczu 2008 roku wzrost sprzedaży na poziomie 1,1 mld euro, co jest najlepszym wynikiem w historii fi rmy.

Dyrektor Manfred Weiser zapowiedział rozpoczęcie nowego programu badawczo-rozwojowego na lata 2008–2012 nad innowacyjnymi produktami ochrony roślin i nowymi rozwiązaniami w zakresie nasion i biotechnologii. W tym okresie fi rma planuje wprowadzenie na rynek 10 nowych substancji aktywnych środków ochrony roślin, czyli 4-5 nowych produktów rocznie.

Polski rynek środków ochrony roślin, podobnie jak inne rynki europej- skie, odnotował silny wzrost w 2008 r. Dotyczył on wszystkich upraw

z wyjątkiem buraka cukrowego, którego obszar uprawy mocno się zmniejszył. Głównym powodem tej sytuacji były wysokie ceny skupu zbóż, kukurydzy i rzepaku już na początku sezonu, co było korzystną alternatywą do uprawy buraka cukrowego. W konsekwencji rolnicy inwestowali np. w ochronę fungicydową zbóż, aby zwiększyć plon.

Firma Bayer CropScience uzyskała wzrost sprzedaży na poziomie nieco wyższym niż wzrost rynku, osiągając tym samym najlepsze wyniki w swojej historii. Do tego sukcesu przyczyniły się w dużym stopniu, wprowadzane w ostatnich 3 latach, nowe i innowacyjne produkty takie, jak: fungicydy zbożowe Univo™ i Fusaro™, herbicydy zbożowe Sekator^® i Atlantis^®, fungicyd w uprawie ziemniaka – Infi nito^®. Bayer CropScience w swoich działaniach przykłada bardzo dużą wagę do badania i rozwoju nowych produktów, dzięki czemu utrzymuje pozycję lidera w branży środków ochrony roślin.

Najbliższe plany fi rmy to inwestycje wartości 3,4 mld euro na potrzeby prac badawczych i rozwoju nowych produktów z dziedziny biotechnologii i nasiennictwa, budowa nowych i modernizacja istnie- jących obiektów. Do największych tego typu przedsięwzięć należy projekt budowy nowego zakładu produkcyjnego w Knapsack pod Ko- lonią, w którym produkowany będzie prekursor substancji aktywnej glufosynatu amonowego (herbicydu sprzedawanego pod nazwami handlowymi Liberty^®, Ignite^® oraz Basta^®). Rozpoczęcie produkcji zaplanowano na 2009 r., a koszt budowy zakładu szacowany jest na 60 mln euro.

Biuro KFPZ

Seminarium „Przegląd Wspólnej Polityki Rolnej Health-Check – stan debaty na forum UE”

Bayer Crop Science – Spotkanie prasowe

W dniu 13 października 2008 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zorganizowało Seminarium na temat „Przegląd Wspólnej Polityki Rolnej Health-Check – stan debaty na forum UE” w spotkaniu uczestni- czył Prezes KFPZ Zbigniew Kaszuba.

Celem spotkania było przekazanie informacji o istocie trwającego Przeglądu Wspólnej Polityki Rolnej, przebiegu i postępie prac oraz stanowisku Rządu prezentowanym przez resort rolnictwa w toku trwających negocjacji. Spotkanie to było tym bardziej konieczne, gdyż proces negocjacji wchodzi w fazę decydujących rozstrzygnięć, które mogą przynieść zmiany we Wspólnej Polityce Rolnej już od 2009 roku. Kluczowymi kwestiami w kontekście przeglądu WPR są zmiany w polityce rolnej w obszarze płatności bezpośrednich, Progra- mu Rozwoju Obszarów Wiejskich i interwencji na rynkach rolnych, a także potencjalne konsekwencje Health-Check dla kształtu Wspól- nej Polityki Rolnej po 2013 roku.

W seminarium wziął udział minister Marek Sawicki, a także podse- kretarze stanu Marian Zalewski oraz Andrzej Dycha.

„Jest to temat, którym od półtora roku żyje cała Europa, a przy najmniej cała jej rolnicza część” – podkreślił szef resortu rolnictwa.

„Reforma z 2003 roku, tzw. Reforma Luxemburska, zakładała dwa istot- ne cele: oderwanie płatności od produkcji oraz solidarnościowy, wspólno- towy charakter Wspólnej Polityki Rolnej, a tymczasem mamy do czynienia z dwiema politykami, a nawet z 27.” – tak podsumował dotychczasowy przegląd WPR minister Marek Sawicki i dodał, że „widać wyraźnie, że ważniejsze od solidaryzmu, od wspólnotowości, ważniejsze są narodowe interesy”.

Minister podkreślił, że nie możemy się zgodzić na unarodowienie Wspólnej Polityki Rolnej, na przeniesienie ciężaru fi nansowania tej polityki na budżety narodowe. „Nie po to wstępowaliśmy w 2004 roku do Wspólnoty, żeby teraz zgodzić się na propozycje państw bogatszych rozczłonkowania, rozdrobnienia tej polityki” – powiedział szef resortu rolnictwa.

Minister poinformował również, że domagamy się szybszego tempa wyrównywania tych polityk – w starej i w nowej części Wspólnoty.

„Dlatego też proponujemy, aby w ramach przeglądu WPR, bardzo wyraź- nie w konkluzjach wpisać konieczność budowy nowego systemu płatności po roku 2013. Nie godzimy się na propozycje „starej” Unii Europejskiej, że ma być to system SPS, ten, który stosują te kraje, ani nie mówimy, że ma być to system SAPS, który my stosujemy, ale mówimy, że trzeba pracować nad nowymi rozwiązaniami, które będą dawały szanse na to, aby rolnictwo mogło wypełniać wiele ważnych innych funkcji poza tą pod- stawową – produkcją żywności na odpowiednim poziomie, bezpieczną i po przystępnych cenach” – powiedział minister Marek Sawicki.

Tego typu seminarium jest kontynuacją wielu spotkań i debat dotyczą- cych perspektywy zmian we Wspólnej Polityce Rolnej.

Najważniejszymi kwestiami w kontekście przeglądu WPR są zmiany w polityce rolnej w obszarze płatności bezpośrednich, Progra- mu Rozwoju Obszarów Wiejskich i interwencji na rynkach rolnych, a także potencjalne konsekwencje Health-Check dla kształtu Wspól- nej Polityki Rolnej po 2013 roku.

Biuro KFPZ

swiat zboz 10.indd 9 2008-12-05 11:01:142008-12-05 11:01:14

(10)

10

o Federacji

Posiedzenie Rady Gospodarki Żywnościowej w dniu 9 października 2008 r.

W dniu 9 października 2008 r. odbyło się posiedzenie Rady Gospo- darki Żywnościowej, którego tematem była Rejestracja środków ochrony roślin, aktualne wyzwania oraz perspektywy wynikające z procesowanej legislacji Unijnej. W posiedzeniu ze strony resortu rolnictwa uczestniczyli Pan Minister Marian Zalewski i Dyrektor De- partamentu Hodowli i Ochrony Roślin Pani Małgorzata Surawska. Na posiedzeniu omówiono: procedurę dopuszczania środków ochrony roślin po wprowadzeniu nowych przepisów UE, zagrożenie dostęp- ności środków ochrony roślin po wprowadzeniu nowych przepisów Unijnych, ocenę skutków przygotowywanej legislacji Unijnej w krajach członkowskich oraz zagrożenie w produkcji warzyw wobec braku za- praw nasiennych. Podsekretarz Stanu Marian Zalewski podkreślił istotę problemu zwracając uwagę na monitoring zdarzeń i planowanie per- spektywiczne wobec zagrożeń: klimatycznych, energetycznych, żyw- nościowych, a także informacyjnych. Zafałszowania informacji mogą często skutkować brakiem podejmowania szybkich decyzji.

Powołana komisja wnioskowa opracowała wnioski z posiedzenia, któ- re zostały zaakceptowane przez Członków Rady Gospodarki Żywno- ściowej oraz skierowane do Kierownictwa Resortu.

1. Wystąpić do KE o przeprowadzenie należytej, holistycznej oceny skutków wprowadzenia Rozporządzenia Parlamentu i Rady zastę- pującego Dyrektywę 91/414 przed drugim czytaniem Rozporzą- dzenia w Parlamencie Europejskim.

2. Silnie zaakcentować, w pracach Rady Unii Europejskiej (listopad br.) stanowisko wspierające projekt Rozporządzenia przyjęty przez Radę Ministrów w czerwcu tego roku i potwierdzić mandat dla prezydencji, do dalszych prac w takim duchu. Wprowadzanie dalszych poprawek przez Parlament Europejski będzie mieć negatyw- ne skutki dla zdrowotności płodów rolnych i cen żywności.

3. Zapewnić możliwość oceny ryzyka poprzedzających decyzję o za- twierdzeniu substancji aktywnej do stosowania w środkach ochrony roślin, w celu zapewnienia przejrzystości i naukowych podstaw takiej decyzji.

4. Dopuścić do obrotu w trybie pilnym pestycydy stosowane do za- prawiania nasion warzyw, tak aby mogły one zostać użyte jeszcze w sezonie jesienno–zimowym 2008/2009. Jest to podstawowa metoda ochrony roślin i zarazem najbardziej proekologiczny i naj- tańszy sposób ochrony roślin, pozwalający na minimalizację stosowanych środków chemicznych, przy zachowaniu najdłuższych możliwych okresów karencji.

5. Dołożyć starań o prawidłowe tłumaczenia tekstów przepisów unijnych zwracając szczególną uwagę na konieczność stosowania polskiej terminologii i poprawności gramatycznej tłumaczonych tekstów.

Jednym z referentów na posiedzeniu, który omówił zagrożenie do- stępności środków ochrony roślin po wprowadzeniu nowych przepi- sów Unijnych, był Członek RGŻ pan Michał Fogg – Polskie Stowa- rzyszenie Ochrony Roślin.

Udało nam się przeprowadzić z Panem Michałem rozmowę (tekst po- niżej), za którą serdecznie dziękujęmy.

Z tymi pytaniami zwróciliśmy się do Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin (PSOR).

Redakcja: Czy tak należy odczytywać proponowane przepisy o dopuszczaniu pestycydów?

PSOR, Michał Fogg, dyrektor Stowarzyszenia: W pewnym sen- sie tak! Bo jak inaczej można tłumaczyć sobie choćby brak oceny skutków proponowanej, nowej legislacji dotyczącej dopuszczania pe- stycydów.

Red: Dlaczego potrzebne są nowe przepisy?

PSOR: Dyrektywa regulująca dopuszczanie pestycydów do stosowa- nia została przygotowana w 1991 roku, a zatem zasadnym wydaje się potrzeba jej uaktualnienia. Nastąpił ogromny postęp w nauce.

W 1991 roku ustalono pewne zasady, które dzisiaj powinny być roz-

wijane. Jedną z kardynalnych zasad dopuszczania pestycydów jest zasada oceny ryzyka. Naukowcy oceniają przedstawione przez pro- ducentów preparatów dane i wyniki badań pod kątem ryzyka, jakie może nieść środek zastosowany w określonej uprawie i w precyzyj- nie opisanych warunkach. Na podstawie takiej oceny, od 1991 roku dokonano przeglądu stosowanych środków. Znaczna ilość substancji została wycofana. Ryzyko było widocznie zbyt duże.

W tej chwili pozostała jedna trzecia substancji z tych, które stosowa- no w latach dziewięćdziesiątych.

Nowe przepisy, wydawało się będą kontynuacją zasady oceny ryzyka.

Red: Dlaczego miano zmieniać sposób oceny substancji aktywnych?

PSOR: Intencją Komisji Europejskiej, która przygotowała projekt pod rozważania Parlamentu Europejskiego oraz Rady Unii Europejskiej,

Czy Komisji Europejskiej zależy na Europejskim rolnictwie?

Czy Parlamentowi Europejskiemu zależy na Europejskim Rolnictwie?

swiat zboz 10.indd 10 2008-12-05 11:01:152008-12-05 11:01:15

(11)

11 11

było, w pierwszej kolejności doprowadzenie do pełnej unifi kacji za- sad dopuszczania pestycydów we wszystkich krajach członkowskich Unii. W drugiej, wydaje się, pokuszono się o uproszczenie systemu, w obawie, że dzieląc się pracą nad dopuszczaniem substancji aktyw- nych kraje członkowskie dysponujące różnym potencjałem naukowym mogą nie mieć równych szans. I dlatego (chyba), wprowadzono kryte- ria odrzucania substancji aktywnych zamiast oceny ryzyka.

Red: Czy to upraszcza system oceny substancji aktywnych?

PSOR: To przede wszystkim podważa wiarę w ocenę naukową. Stwo- rzono zasadę dyskryminacji w oparciu o wyznaczone kryteria, tam gdzie to było zasadne i tam, gdzie to było bezzasadne.

Red: Czy to oznacza, że Komisja nie uznaje oceny dokonywa- nej przez naukowców?

PSOR: Na to wygląda.

Red: Ale czy Komisja Europejska zdaje sobie sprawę ze skut- ków zmiany przepisów, a może Komisja jednak ma rację?

PSOR: Komisja chyba nie zdaje sobie sprawy ze skutków. Komisja ma w jednym rację. System dopuszczania środków ochrony roślin powinien być jednakowy we wszystkich krajach, ale z drugiej strony cokolwiek człowiek robi, wymaga oceny ryzyka. Pijąc alkohol, kawę chyba jesteśmy świadomi ryzyka. Jedząc maliny też.

Red: Jak to, jedząc maliny?

PSOR: Kwas pruski w pestkach malin jest naturalną obroną owoców przed patogenami, dla nas kwas pruski nie jest najzdrowszy. Kawa, którą właśnie pijemy zawiera substancje rakotwórcze, ale uznajemy, że fi liżanka albo dwie dziennie nam nie zaszkodzą. Bo nie zaszkodzą.

Red: Czy to ma przełożenie na skomplikowane substancje chemiczne jakimi są pestycydy?

PSOR: Oczywiście. Umiemy ocenić ryzyko, zresztą Polski Rząd się za tym opowiedział.

Red: Za oceną ryzyka pestycydów?

PSOR: Tak. Stanowisko Rządu Polskiego do ostatniej fazy prac Rady Unii Europejskiej mówiło wyraźnie: tam gdzie to jest zasadne potrzebne są kryteria odrzucania, ale tam gdzie należy dokonywać oceny skutków – należy ją przeprowadzać.

Red: Czy to stanowisko było silnie akcentowane w Brukseli?

PSOR: Było bardzo trudno znaleźć koalicję, która myślała tak samo.

Wydaje mi się, że strona polska przestała w pewnym momencie wie- rzyć w możliwość przeforsowania swojego stanowiska.

Red.: Jesteśmy wielkim rolniczym krajem, czy to nie powinno rzutować na nasze stanowisko?

PSOR: Zapewne, zapewne.

Red.: Co teraz, jakie dalsze kroki?

PSOR: W skomplikowanej procedurze tworzenia prawa Unijnego te- raz przyszła pora na konsultacje pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską. To jest próba sił. Rada ma swój projekt, który wypracowała na podstawie projektu Komisji Europejskiej. Parlament ma swój projekt wypracowany w pierwszym czytaniu, które odbyło się w październiku zeszłego roku. Teraz trzy strony muszą się zastanowić, jaką wersję zechce przyjąć Parlament.

Red.: Czy Rząd Polski jeszcze ma coś w tej sprawie do po- wiedzenia?

PSOR: Tak. Powinien stale i silnie wyrażać swój pogląd. Odbywają się ciągle konsultacje, na różnych szczeblach. Na początku listopada odbędą się kolejne. Głosowanie w Parlamencie Europejskim przewi- dziane jest na początek stycznia przyszłego roku.

Red.: Jak można pokrótce wyjaśnić potencjalne skutki nowych przepisów?

PSOR: Proszę pozwolić mi skupić się tylko na jednej substancji, a właściwie grupie substancji aktywnych, dopuszczonych do stosowa- nia w bardzo szerokim zakresie pod rygorami obecnych przepisów.

Są to triazole, substancje aktywne stosowane w zwalczaniu chorób grzybowych zbóż, rzepaku, jabłoni. Tylko w tych uprawach choroby, które można zwalczyć triazolami stanowią jedno z poważniejszych zagrożeń: septoriozy zbóż, sklerotinia w rzepaku oraz parch jabłoni.

Jakie mogą być skutki gospodarcze niezwalczania tych patogenów wiecie Państwo doskonale. Triazole zaś stanowią 70 procent prepara- tów kontrolujących te choroby. Brak triazoli pozostawia nas z bardzo ograniczonym wyborem. Ograniczenie ilości mechanizmów działania, gdy zabraknie triazoli spowoduje, że wykreujemy odporność i pozosta- niemy bez właściwych sposobów ochrony roślin.

Red.: Odmalował Pan dosyć czarny scenariusz. Co możemy jeszcze zrobić?

PSOR: Popierać Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w żądaniu oceny skutków nowej legislacji zanim Parlament Europejski przystąpi do gło- sowania. Posłowie nie powinni głosować w ciemno.

Serdecznie dziękujemy za rozmowę.

KFPZ

Rola Triazoli w ochronie rzepaku

Rola Triazoli w ochronie zbóż

Rola Ditiokarbaminianów w zwalczaniu zarazy ziemniaka

Strobiluriny 4%

Strobiluriny 9%

Maneb 7%

Chlorotalonil 3%

Inne 6%

Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin

Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin Carboxamidy

18%

Triazole 72%

Triazole 69%

Inne 13%

Inne 28%

Triazole-Strob mieszanki

69%

Mankozeb 62%

swiat zboz 10.indd 11 2008-12-05 11:01:162008-12-05 11:01:16

(12)

12 Promocja pieczywa to promocja zdrowego sposobu odżywiania

Prowadzona od czerwca 2008 r. kampania telewizyjna promująca spożycie ryb („Ryba wpływa na wszystko”) skłania do zastanowienia się nad formami systemowego wsparcia dla różnych branż sekto- ra rolno-spożywczego udzielanego przez UE. Warto przy tym podkreślić, że wsparcie w zakresie promocji przyznawane jest w odpowiedzi na zdiagnozowane potrzeby społeczne w zakresie zdrowia i żywienia, nie zaś jako próba rozwiązania wewnętrznych problemów danej branży. W przywołanym przykładzie stwier- dzono, że spożycie produktów rybnych jest zbyt niskie w stosunku do norm żywieniowych. Dodać trzeba, że podobnie jest w odniesieniu do produktów branży mleczarskiej oraz owoców i warzyw, które to grupy również objęte są działaniami wspiera- jącymi sprzedaż, zapewniającymi dostęp na preferencyjnych warunkach lub kampaniami promocyjnymi.

Warto więc przyjrzeć się bliżej zaleceniom dietetycznym, zawar- tym w Piramidzie Zdrowego Żywienia, prezentującej składniki ży- wieniowe i proporcje prawidłowo ułożonego jadłospisu. Im dana grupa żywności jest niżej, tym częściej i w większych ilościach zalecane jest spożywanie produktów wchodzących w jej skład.

opracowanie grafi czne: Instytut „Polskie Pieczywo” na podstawie IŻŻ oraz USA Department of Health i USA Department of Agriculture

Weźmy teraz pod uwagę realizowane systemowe programy wsparcia w kontekście miejsca danej grupy żywnościowej w Pira- midzie Zdrowego Żywienia (PZŻ):

1) Ryby – półroczna kampania społeczna „Ryba wpływa na wszystko”, przygotowana dla MRiRW ze środków unijnych – III poziom PZŻ;

2) Mleko i wyroby mleczarskie – program „Szklanka mleka”, duże kampanie medialne „Pij mleko – będziesz wielki!” oraz

„Stawiam na mleko!” – III poziom PZŻ;

3) Owoce i warzywa – Komisja Europejska proponuje prze- znaczanie 90 milionów euro rocznie na dostawy owoców i warzyw do szkół, począwszy od roku szkolnego 2009/2010 (obecnie Komisja Rolnictwa UE wystosowała opinię, w któ- rej wnioskuje, aby kwotę tą podwyższyć do 500 mln euro) – II poziom PZŻ.

W porównaniu tym brakuje produktów przemiału zbóż, znaj- dujących się na I poziomie PZŻ. Brakuje natomiast dlatego, że pieczywo jak dotąd nie zostało objęte żadną formą systemowego wsparcia. Zgodnie zaś z zaleceniami dietetyków, wyroby przemia- łu zbóż spożywane powinny być najczęściej (kilka razy dziennie) i w największych proporcjach (dostarczając ok. 55% dziennego zapotrzebowania energetycznego). Warto podkreślić: to zdecydowanie więcej niż w odniesieniu do ryb, mleka, czy owoców i warzyw. W chwili obecnej jednak, konkretne środki na realiza- cję projektów oraz wymierne efekty przypadają w udziale tym ostatnim… Należy jednak postawić pytanie, czy ubieganie się o udzielenie wsparcia w zakresie działań promocyjnych dla pro- duktów przemiału zbóż jest uzasadnione ze względu na potrzeby społeczne: czy pieczywo rzeczywiście posiada walory zdrowotne i żywieniowe oraz czy jego spożycie jest wystarczające?

Pieczywo jako główne źródło wolno spalających się węglowoda- nów złożonych, zapewnia równomierną i dostateczną ilość energii w ciągu dnia, która jest konieczna do wykonywania codziennych aktywności. Co jeszcze bardziej korzystne, zawiera niewielkie ilości tłuszczu (przy czym nawet ten tłuszcz ma „pozytywny”

charakter, jako że przeważają tutaj tzw. wielonienasycone kwa- sy tłuszczowe). Pieczywo jest również zasobnikiem większości makro i mikroelementów – źródłem tokoli, charakteryzujących się aktywnością witaminy E, a także witamin z grupy B. Wyroby piekarnicze z pełnego przemiału zawierają także takie pierwiastki odżywcze jak fosfor, magnez, potas, żelazo czy cynk. Pieczywo jest więc bogatym źródłem substancji biologicznie aktywnych, dostarczanych organizmowi w łatwo przyswajalnej formie. Brak pieczywa pozbawia organizm wielu substancji niezbędnych w zapobieganiu współczesnym chorobom cywilizacyjnym (w tym chorobom układu krążenia, cukrzycy). Ponadto, przetwory zbo- żowe to główne źródło błonnika. Najwięcej błonnika zawarte jest w chlebie razowym, zwłaszcza żytnim. Już 6-9 kromek pieczywa pełnoziarnistego pozwala dostarczyć równoważną ilość błonni- ka 2 kilogramom ziemniaków lub 7 kg pomidorów. Jak stwierdza dr inż. Anna Diowksz z Instytutu Technologii Fermentacji i Mi-

swiat zboz 10.indd 12 2008-12-05 11:01:182008-12-05 11:01:18

(13)

13 13

krobiologii Politechniki Łódzkiej: „Należy podkreślić, zwłaszcza w kontekście drastycznie spadającego spożycia pieczywa, że chleb, zwłaszcza pełnoziarnisty, bogaty w błonnik pokarmowy, powinien stanowić podstawę prawidłowo zbilansowanej diety. Dotyczy to także osób pozostających na diecie skierowanej na redukcję masy ciała. Pieczywo razowe spowalnia proces trawienia, wchłaniania glukozy i zapobiega wahaniom jej poziomu we krwi, dzięki czemu zwiększa się uczucie sytości, co pomaga wytrwać w diecie.” Jest to tym bardziej istotne, że substytuty pieczywa (fast-food’y, chrupki, chipsy, batoniki itp.) są zarówno produktami wysokokalorycznymi, jak i pozbawianymi wartości odżywczych. Wielkość spożycia tych produktów rokrocznie rośnie. W odniesieniu zaś do pieczywa, od blisko 10 lat odnotowywany jest spadek jego spożycia średnio o około 2-3 kg rocznie. W wyniku tej negatywnej tendencji, w 2007 roku spożycie to osiągnęło poziom 63 kg/osoba. Wiel- kość ta budzi niepokój tym większy, że zalecany minimalny poziom spożycia wynosi 72 kg na osobę rocznie. Co gorsza zaś, nic nie wskazuje na samoczynne wyhamowanie tendencji spadkowej w najbliższej perspektywie.

Kondycja zdrowotna polskiego społeczeństwa ulega pogorszeniu:

coraz więcej osób w wyniku niewłaściwej diety cierpi na nadwagę i otyłość, a jednocześnie brakuje zapewnienia właściwej profi lak- tyki żywieniowej w celu zapobiegania współczesnym chorobom cywilizacyjnym. Podjęcie działań promujących spożycie wyrobów przemiału zbóż jest więc jak najbardziej uzasadnione: ma pozy-

tywny wpływ na utrzymanie i poprawę zdrowia społecznego.

Próba przekonania decydentów Unii Europejskiej o potrzebie wdrożenia systemowego wsparcia musi z pewnością uwzględ- niać fakt, że działania promocyjnie (zakładające partycypację UE) w zakresie przetworów zbożowych przewidziane są obecnie na tzw. rynkach krajów trzecich. Natomiast, ze względu na wspólny zakres pozytywnych efektów dotyczących promowania przetwo- rów zbożowych, tematem tym powinni być zainteresowani za- równo producenci zbóż, zakłady przemiału, jak i branża piekarni- cza. Szukając przykładów, na pewno można wiele nauczyć się od branży mleczarskiej, skutecznie zabiegającej i zdobywającej środki z różnych dostępnych programów i źródeł oraz organizującej duże projekty promocyjne. Konieczne jest prowadzenie w tym zakresie aktywnej polityki i nie pozostawianie spraw swojemu losowi.

Współpraca organizacji branżowych i regionalnych liderów (w tym wobec instytucji UE), oparta na fi larze podejścia prozdrowotnego i projakościowego, stanowi jedną z szans na odbudowę spożycia pieczywa jako elementu poprawy stanu zdrowia społecznego - ku satysfakcji konsumentów i wszystkich sektorów łańcucha „od pola do stołu”…

Grzegorz Nowakowski Dyrektor Zarządu Instytut „Polskie Pieczywo”

dyrektor@polskiepieczywo.pl www.polskiepieczywo.pl

Krajowe Konferencje fi rmy DuPont już po raz dziesiąty

Firma DuPont Środki dla Rolnictwa, na początku każdego roku organizuje cykl Konferencji dla rolników i producentów rolnych. W 2009 spotkania te odbędą się już po raz dziesiąty i tym razem w 11 miejscach w Polsce.

Podobnie, jak co roku w programie każdej konferencji uwzględnione są szkolenia z zakresu agronomii i ochrony roślin, jak również wystąpienia polskich i za- granicznych przedstawicieli nauki z niezależnych ośrodków naukowych, pra- cujących dla rolnictwa.

Swój udział zapowiedzieli także przedstawiciele fi rm zajmujących się szeroko pojętym agrobiznesem jak np.: Pioneer (rynek nasienny), Lhoist Polska (rynek nawozów), Vederstadt (maszyny rolnicze) a także przedsiębiorcy pracu- jący w usługach GPS dla rolnictwa.

Z okazji jubileuszowego charakteru Konferencji 2009, przewidziano dodatkowo udział przedstawicieli fi rmy DuPont Środki dla Rolnictwa z takich kra- jów jak USA, Francja, Niemcy, Hiszpania, Wielka Brytania.

Główne tematy konferencji:

• Nowe inicjatywy fi rmy DuPont na szczeblu światowym i europejskim.

• Rozwój ekonomicznej technologii PREMIUM 2009 w ochronie pszenicy ozimej przed chorobami

• Wprowadzenie nowego fungicydu do ochrony zbóż – Reveller^® 280 SC

• Postęp w agrotechnice kukurydzy – kilka zupełnie nowych rozwiązań w ochronie przed chwastami z uwzględnieniem nowego środka Hector^® 53,6 WG.

• Propozycje programów ochrony przed chorobami w pszenżycie i jęczmie- niu.

• Nowoczesne i ekonomiczne rozwiązania w ochronie rzepaku ozimego przed chorobami grzybowymi.

• Rola i znaczenie nawożenia wapniowego (Lhoist)

• Nowe odmiany rzepaku i kukurydzy fi rmy Pioneer.

• Programy i propozycje dla producentów rolnych bazujace na współpracy fi rmy DuPont z przemysłem.

• Promocje fi rmy DuPont w 2009 roku, w tym niezwykle atrakcyjne oferty jedynie dla uczestników Konferencji.

• Losowanie atrakcyjnych nagród

Wszystkich rolników i producentów rolnych zainteresowanych udziałem w wybranej konferencji prosimy o kontakt z fi rmą DuPont Środki dla Rolnictwa.

Informacji udziela Katarzyna Konat. Tel.: 022 320 09 52

KALENDARZ KONFERENCJI DuPont 2009

Data Miejscowość

27.01.2009 Opole

28.01.2009 Katowice

29.01.2009 Sieniawa

30.01.2009 Lublin

03.02.2009 Wrocław

04.02.2009 Poznań

05.02.2009 Włocławek

06.02.2009 Stargard Szczeciński

10.02.2009 Bydgoszcz

11.02.2009 Elbląg

swiat zboz 10.indd 13 2008-12-05 11:01:212008-12-05 11:01:21