W ło c ła w e k , ś ro d a 4 s ty c z n ia 1 9 3 9 r. Cena 10 Ir.
lb 3 Rok XW L
4 T o r u ftONMLKJIHGFEDCBA
W y ,o k a 1 2 K o n i c a M ie tk a
im . K o p e r n i k
i A D M IN IS T R A C J A I P rz e d m ie js k a 2 0
T e le fo n A fe 1 1 -0 0
i express Kujawski
R e d a k to r w s p r a w a c h p la m a p r z y jm u je w R e d e k c R p r e y e tia p BreesO d e j IW 2 9 o d p o d a tn y 1 4 » o j d o p e d n in y W - e j c o d o in o o i a z a w p fe iM o n i n io d e M I t w U ś R e d a k c ja p p te o p h id w itłe z a s trz c ń o n y c ś i id e z w a o e o I z o e irz e p a o o M e p a n w o z m ia n .
it fiK h lt n lłi M M fiH Iim A M ffŚ ll* miftaięczna s odoiorem w Adminiatraojl xł, 2.50 s odai**
w U r iin K I P r E n O R lS r O iy * Bieniem dc domu i xamlejM. ii. 3,- d la w a ja k o w y o k ,
ar ’ędalków, anędnlt. w smarytowanych. policji i robotników sł. Ł —
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ a m a B f f im n n m n M a H H m M n n u m n a m n m H m a M n n m a a a a a fp n n n ó łfltT O n 1 D a a C rM M M 11 ▼ k M W a w k ia h 15 gr. la m m . Ocłoaaaoia s a a d a a a a s a a ty w C lly U X lU ś 4 K li« pcztj i, 2, 3 , 4 , 5 » p a k , ire iM M 1 5 g ra m y m w y ra c . Taradny druku mogą być pnas A d m h d a tra a ję a w d o a la n a d a w e ia la
Żywotność i siła działania
P o z n a ń , 3 . 1 . Ż y c ie w y m a g a o d n a s c ią g ły c h w y s iłk ó w . N ie z n o s i z a s to ju . N a w e t n ie m o ż liw y je s t z a stó j. S ta łb y s ię p r z y c z y n ą k a ta s tro f y . Ż y c ie p o lity c z n e je s t c ią g le , b e z u s ta n n ie n a b ie ż n i. N ie fra z e s to , ż e is tn ie je w y ś c ig — m ó w ią — z b r o je ń , p ra c y , p la n ó w , z a m ie rz e ń , W k a ż d e j d z ie d z in ie ż y c ia — k to n ie id z ie n a p rz ó d , p r z e g ry w a — c z ło w ie k , n a ró d , p a ń s tw o . T r w a c ią g ły ru c h , w a lk a .
K ie d y w r o k u 1 9 2 6 J ó z e f P iłs u d sk i o tw ie ra ł n o w y ro z d z ia ł ż y c ia p a ń s tw o w e g o P o ls k i, n ie w s z y s c y z d a w a li s o b ie d o s ta te c z n ie s p ra w ę z te g o , w ja k im k ie r u n k u p ó jd z ie ro z w ó j n o w e g o p o r z ą d k u . O k re s 1 9 2 6 — 1 9 3 5 b y ł e t a p e m w a l k i z m a g a ń o n o w ą p r a w d ę p o l s k ą . J e g o z a k o ń c z e n ie m b y ło u - c h w a le n ie K o n s ty tu c ji k w ie tn io w e j, p rz y n o s z ą c e j p a ń s tw u tr w a łe p o d w a li
n y s iln e g o u s tro ju .
A le w a lk a n ie z o s ta ła z a k o ń c z o n a . R o z p o c z ą ł s ię ty lk o d a ls z y je j e ta p . T y m ra z e m s z ło o u tr w a le n ie z a s a d n o w e g o p o r z ą d k u w ś w ia d o m o ś c i c a łe g o n a ro d u , o ic h r e a l i z a c j ę w c a ły m ż y c iu P o ls k i.
W y s iłe k te n p o d ją ł M a r s z a ł e k E d w a r d Ś m i g ł y - R y d z , k o n ty n u u ją c d z ie ło J ó z e f a P iłsu d s k ie g o . Z g o d n ie z e w s k a z a n ia m i N a c z e ln e g o W o d z a p o w s ta ł O b ó z Z je d n o c z e n ia N a ro d o w e g o , k tó r y w k ró tk im , b o z a le d w ie d w u le tn im o k re s ie c z a s u s ta ł s ię a k ty w n ą s iłą p o lity c z n ą , z d o ln ą s a m o d z ie l n ie s ię g a ć p o d e c y d u ją c e w p ły w y w o p i
n ii k r a ju i — z w y c ię ż a ć .
K to k o lw ie k o b ie k ty w n ie s p o jrz y n a te n p ro c e s — m u s i u z n a ć p o z y ty w n y r e z u lta t te j w ie lk ie j i s z e ro k o z a k ro jo n e j a k c ji, ja k a s ię ro z p o c z ę ła w lu ty m 1 9 3 7 ro k u . D la p rz e c iw n ik ó w O . Z . N . f a k t te n p o w in ie n ś w ia d c z y ć © p o g ł ę b i e n iu s i ę k r y z y s u i d e o l o g i i , ja k ą p a r tie ż y w iły d o ty c h c z a s o p in ię s p o łe c z e ń s tw a , d la z w o le n n ik ó w o s ią g n ię c ia O . Z . N . s ą d o w o d e m , ż e id e a o - b o z u n a tr a f iła n a p o d a tn y g ru n t i w a rto w y tę ż y ć d a ls z e s iły , a b y z a p e w n ić je j p e łn e i c a łk o w ite z w y c ię s tw o .
W a ru n k ie m p o w o d z e n ia je s t je d n a k z d e c y d o w a n a p r o s t o l i n i j n o ś ć w d a ls z e j a k c ji. T a je m n ic ą s u k c e s u O . Z . N . b y ła d o ty c h c z a s je g o b e z k o m p ro m i- s o w o ść w s to s u n k u d o ró ż n y c h te n d e n c y } i p rą d ó w .
O . Z . N , n ie z a n ie d b y w a ł n ig d y o - k a z ji d o w c ią g n ię c ia n a p la tfo rm ę w s p ó ł d z ia ła n ia r ó ż n y c h e l e m e n t ó w s p o ł e c z e ń s t w a i ra z p o r a z a p e lo w a ł d o o p in ii k ra ju , a b y n ie o c ią g a ła s ię w u d z ie la n iu c z y n n e g o p o p a r c ia id e o lo g ii o b o z u . N ig d y je d n a k d la u z y s k a n ia d o ra ź n e g o e f e k tu n ie s c h o d z ił O . Z . N . z z a s a d n ic z e g o s ta n o w is k a , n ie s p rz y ja ł s ła b o ś c io m . T o w ła śn ie s ta ło s ię je g o s i łą .
K ie d y n a p ro g u n o w e g o r o k u ro z w a ż a m y ró ż n e z a s a d y i z ja w is k a w ż y c iu n a ro d o w y m i p a ń stw o w y m , n ie o d r z e c z y b ę d z ie s tw ie rd z ić ró w n ie ż te w a r
to ś c i, k tó r e s ta n o w ią p o s ta w ę a k c ji, m a ją c e j n a c e lu p r z e o b ra ż e n ie ż y c ia p o i s k ie g o i p rz y g o to w a n ie g o d o h is to ry c z n y c h z a d a ń w n a jb iź lsz e j p rz y s z ło ś c i.
S łu s z n o ś ć p ro g ra m u O . Z . N . w e w s p ó łc z e sn y m o k r e s ie n ie u le g a ju ż d la
n ik o g o w ą tp liw o śc i. N ik t z p r z e c iw n ik ó w n ie p ró b u je n a w e t k w e s tio n o w a ć a k c ji o b o z u z te j s tro n y . J e d n i b o w ie m w y r a ż a ją ty lk o o b a w y , c z y O . Z . N . m a d o s ta te c z n e o p a rc ie w s p o łe c z e ń stw ie , in n i o g ra n ic z a ją s ię d o z a c h ę c a n ia o b o z u , a b y s z y b k o r e a liz o w a ł s w ó j p r o g ra m . C z a s b ę d z ie n a jle p sz y m le k a rz e m , k tó r y z a sp o k o i o b a w y je d n y c h i
n ie c ie rp liw o ś ć d ru g ic h .
R z e c z is to tn a p o le g a n a ty m , ż e d o ty c h c z a s o w e r e z u l t a t y o s ią g n ię te d o ty c h c z a s o w ą m e to d ą s ą p o z y t y w n e .
W ż y c iu p o lity c z n y m n ie n a le ż y c o p r a w d a n ig d y u s ta w a ć w b a d a n iu n o w y c h p o tr z e b i n o w y c h m e to d d z ia ła n ia . B y ć m o ż e , ż e n a jb liż s z a p r z y
Dwa palące problemy
czekają w roku bieżącym na rozwiązanie
B e rlin , 3 . 1 . (P A T ) Z w y n u rz e ń n o w o ro c z n y c h p o lity k ó w i p u b lic y s tó w n ie m ie c k ic h w y c ią g n ą ć m o ż n a w n io s e k , ż e w ro k u b ie ż ą c y m c z e k a ją ro z w ią z a n ia p rz e d e w s z y stk im d w a w ie lk ie z a g a d n ie n ia m ię d z y n a ro d o w e : k w e s tia ż y d o w sk a o ra z u k ła d s ił n a d m o rz e m Ś ró d z ie m n y m .
M in . G o e b e ls z a p o w ia d a d z is ia j n a ła m a c h „ 1 2 U h r B la tt" , iż n a ro d o w y s o c ja liz m n ie p ó jd z ie w k w e s tii ż y d o w s k ie j n a ż a d n e k o m p ro m is y o ra z ż e ż a d e n b o jk o t, c z y n a w e t te r r o r p o lity c z n y n ie z d o ła ją p o w s trz y m a ć R z e s z y o d ra z p o w z ię ty c h d e c y z y j. T y m s a m y m o k a z a ły s ię p o z b a w io n e p o d s ta w w s z y s tk ie w o s ta tn ic h d n ia c h
Kłopoty Holandii z żydami
Ucieczki z obozu — Aresztowania uchodźców
H a g a , 3 . 1 . (P A T ).
Z o b o z u V a n H o lla n d , g d z ie w ła d z e h o le n d e rsk ie u m ie ś c iły u c h o d ź c ó w ż y d o w s k ic h , k tó rz y n ie le g a ln ie p rz e d o sta li s ię d o H o la n d ii, u c ie k ło 5 in te rn o w a n y c h . P o lic ji u d a ło s ię u c ie k in ie ró w s c h w y ta ć i u m ie śc ić ic h p o n o w n ie w o b o z ie .
W z w ią z k u z ty m w ła d z e h o le n d e rs k ie w y d a ły o s trz e js z e z a rz ą d z e n ia w s p ra w ie k o n tro li o b o z u i z a k a z a ły in te rn o w a n y m p rz y jm o w a n ie w iz y t n a w e t n a jb liż sz y c h c z ło n k ó w ro d z in y . R ó w n ie ż k o re s p o n d e n c ja in te rn o w a n y c h p o d le g a ś c isłe j k o n tro li. C e le m z a ję c ia b e z c z y n n y c h u c h o d ź c ó w w o
Druga depesza Wang-Czing-Wei’a
do marsz. Czang-Kai-Szeka
C z u n g K in g , 3 . 1 . (P A T ).
U rz ę d o w a a g e n c ja c h iń s k a C e n tra l N e w s o g ło s iła d o s ło w n y te k s t d łu g ie j d e p e s z y , w y s to s o w a n e j p rz e z W a n g -C z in g - W e i’a d o C z a n k -K a i-S z e k a o ra z rz ą d u c e n tra ln e g o .
W d e p e s z y te j w y k lu c z o n y z K u o m in - ta n g u W a n g -C z in g -W e i w y ra ż a n a d z ie ję , ż e o fe rta p o k o jo w a ja p o ń s k ie g o p re m ie ra K o n o y e n ie z o s ta n ie o d rz u c o n a p rz e z rz ą d c h iń s k i, p o n ie w a ż w s z y stk ie je j p u n k ty s ą ła tw e d o p rz y ję c ia d la C h in . N a w e t p ro p o z y c ja ja p o ń sk a , d o ty c z ą c a z a w a rc ia p a k tu a n ty k o m in te rn o w sk ie g o , n ie z a w ie ra w s o b ie n ie b e z p ie c z e ń s tw a , g d y ż rz ą d ja p o ń s k i s tw ie rd z ił u ro c z y śc ie , iż n ie z a m ie rz a te g o u k ła d u w y k o rz y s ty w a ć d o m ie sz a n ia s ię w p o lity c z n e i w o js k o w e z a g a d n ie n ia C h in .
K o m u n ik a t u rz ę d o w y , o g ło s z o n y p rz e z a g e n c ję c h iń s k ą C e n tra l N e w s p o w y k lu c z e n iu m in . W a n g -C z in g -W e i z K u o m in - ta n g u , p o d k re śla , ż e m in is te r z d ra d z ił p o k ła d a n e w n im z a u fa n ie w n a jk ry ty c z n ie j- s z y m m o m e n c ie w o jn y . P o s tę p o w a n ie m in i
s tr a b a rd z o z b liż o n e je s t d o p o ro z u m ie n ia z n ie p rz y ja c ie le m w c e lu z n isz c z e n ia p o d s ta w p a ń s tw a c h iń s k ie g o .
Z a le c e n ia W a n g -C z in g -W e i — g ło s i d a le j k o m u n ik a t — s ą p o tę p io n e n ie ty lk o
b o z ie , w ła d z e ro z p a tru ją m o ż n o ś ć d o s ta r
c z e n ia im p ra c y .
W A m ste rd a m ie p o lic ja p rz e p ro w a d z iła re w iz je w d z ie ln ic y ż y d o w s k ie j i z a a re s z to w a ła p rz e s z ło 7 0 u c h o d ź c ó w , k tó rz y n ie d a w n o p rz e k ro c z y li g ra n ic ę h o le n d e rs k ą b e z o d p o w ie d n ic h p a p ie ró w n a w y ja z d . P r a w d o p o d o b n ie w ła d z e h o le n d e rsk ie o d e ś lą ic h z p o w ro te m d o N ie m ie c .
W k a ż d y m ra z ie w ła d z e h o le n d e rs k ie z a p o w ie d z ia ły , ż e w p rz y sz ło śc i k a ż d y u c h o d ź c a , k tó ry n ie le g a ln ie p rz e k ro c z y g ra n ic ę h o le n d e rsk ą , b ę d z ie n a ty c h m ia s t w y s ła n y z p o w ro te m d o te g o k ra ju , s k ą d p rz y b y ł.
p rz e z w ła d z e c e n tra ln e , s ą o n e ró w n ie ż n ie p rz e b a c z a ln e w e d łu g o p in ii n a ro d u c h iń s k ie g o , g d y ż d o p ó k i C h in y p ro w a d z ić b ę d ą w o jn ę , ż a d e n C h iń c z y k n ie m o ż e p o p ie ra ć in n e j p o lity k i, ja k ty lk o p o lity k ę rz ą d u c e n tra ln e g o .
Wymiana telegramów
pomiędzy ministrami Gafencu i Beckiem
W a rs z a w a , 3 . 1 . (P A T ) Z o k a z ji o b ję c ia u rz ę d o w a n ia m in iste r s p ra w z a g ra n ic z n y c h R u m u n ii p . G rz e g o rz G a fe n c u w y s ła ł d o m in istra J . B e c k a n a s tę p u ją c ą d e p e s z ę :
„ W c h w ili o b e jm o w a n ia u rz ę d u m in i
s tr a s p ra w z a g ra n ic z n y c h ra d je s te m , ż e m o g ę p o n o w n ie z ło ż y ć W . E . w y ra z y m e j s ta re j p rz y ja ź n i i m o ic h n a jse rd e c z n ie jsz y c h u c z u ć . P ra g n ę z a p e w n ić W , E ,, iż je s t m o im p ra g n ie n ie m p ra c o w a ć z c a ły c h s ił n a d u trz y m a n ie m i z a c ie ś n ie n ie m w ę z łó w , k tó re łą c z ą n a s z e o b a s p rz y m ie rz o n e k ra je . J e s te m p rz e k o n a n y , /e b ę d ę m ó g ł lic z y ć n a p e łn ą p o m o c W . E . w d ą ż e n iu d o o s ią g n ię -
s z ło ść w y k a ź e k o n ie c z n o ś ć z a s to s o w a n ia in n e j m e to d y . J e d n o je s t w ty m p e w n e , ż e m e to d a ta m u s ia ła b y z a p e w n ia ć u m o c n ie n ie d o ty c h c z a s o w y c h o - s ią g n ię ć , a n ie ic h re d u k c ję .
S ta ć n a s n a s p o k o jn e ro z w a ż a n ia , a le s ta ć ta k ż e n a z m ia n ę te m p a p r a c y
— a n a w e t n a z m ia n ę m e to d . W ty m le ż y n a s z a ż y w o tn o ś ć i s iła .
la n s o w a n e p o g ło s k i, w e d łu g k tó ry c h o s try k u rs a n ty ż y d o w s k i u le g n ie z ła g o d z e n iu . N ie m c y d o p ro w a d z ą — w e d łu g s łó w m in . G o e b b e ls a — d o ro z w ią z a n ia p ro b le m u ż y d o w s k ie g o p rę d z e j c z y p ó ź n ie j ró w n ie ż i n a p ła sz c z y ź n ie m ię d z y n a ro d o w e j.
D ru g im a k tu a ln y m p ro b le m e m , p o ś re d n io in te re s u ją c y m R z e s z ę , je s t s p ra w a z li
k w id o w a n ia z a ta rg u ś ró d z ie m n o m o rs k ie g o . Z w ra c a ją tu u w a g ę n a a rty k u ł V irg in io G a y d y w „ V o e lk isc h e r B e o b a c h te r" , p rz y p o m in a ją c y p rz y o m a w ia n iu ro z w o ju s to s u n k ó w w ło s k o - n ie m ie c k ic h i o b e c n e j fa z y z a ta rg u z F ra n c ją p o m o c , ja k ie j W ło c h y u d z ie liły N ie m c o m .
W z w ią z k u z ty m z ro z u m ia łe je s t z a in te re s o w a n ie p ra s y n ie m ie c k ie j p o d ró ż ą p re m ie ra D a la d ie r n a K o rsy k ę i d o T u n isu . P o w s trz y m u je s ię o n a je d n a k n a ra z ie o d k o m e n ta rz y .
G ło s w s p ra w ie s y tu a c ji n a m o rz u Ś ró d z ie m n y m z a b ie ra d z is ia j je d y n ie „ D e u ts c h e A llg e m e in e Z tg ." , k tó re j z d a n ie m , w ra z z d e m o n s tra c y jn ą p o d ró ż ą D a la d ie r o ra z z e z b liż a ją c ą s ię w iz y tą C h a m b e rla in a i H a li- fa x a w R z y m ie ro z g ry w k a ś ró d z ie m n o m o r
s k a z a c z y n a w k ra c z a ć w s ta d iu m b a rd z ie j d e c y d u ją c e . W o b e c te g o , ż e i g e n . F ra n c o z a p o w ia d a z a s a d n ic z e ro z s trz y g n ię c ie w w o jn ie d o m o w e j, ro k o b e c n y s ta n ie s ię — w e d łu g p is m a n ie m ie c k ie g o — ro k ie m d e c y d u ją c y m o m o rz u Ś ró d z ie m n y m . P o z w y c ię s tw ie g e n . F ra n c o , H is z p a n ia , ja k o c z w a r te m o c a rs tw o , z a c z n ie — z d a n ie m „ D e u t
s c h e A llg . Z tg ." — b ra ć c z y n n y u d z ia ł w k o n c e rc ie m o c a rstw ś ró d z ie m n o m o rs k ic h . S y tu a c ja H is z p a n ii s ta n ie s ię n a w e t w ó w c z a s, ja k p rz e w id u je d z ie n n ik , k lu c z o w ą . D o te j n o w e j z m ie n io n e j s y tu a c ji z a s to so w a ć s ię b ę d ą m u s ia ły — z d a n ie m p is m a n ie m ie c k ie g o — p a ń s tw a , k tó ry c h in te re s y le ż ą n a d ty m m o rz e m .
c ia id e a łó w p o k o ju , k tó r e s ą n a m d ro g ie " . W o d p o w ie d z i n a tę d e p e s z ę m in is te r s p ra w z a g ra n ic z n y c h J . B e c k w y s ła ł te le g ra m n a s tę p u ją c e j tre ś c i:
„ S p ie s z ę p rz e k a z a ć W . E . n a jle p s z e ż y c z e n ia o w o c n e g o p e łn ie n ia w y s o k ie g o u - rz ę d u , k tó ry p rz y p a d ł W . E . i z g ó ry c ie s z ę s ię n a b lis k ą w s p ó łp ra c ę , k tó r a b e z w ą t
p ie n ia n a w ią ż e s ię p o m ię d z y n a m i, ja k o k ie ró w n ik a m i p o lity k i z a g ra n ic z n e j n a s z y c h o b u z a p rz y ja ź n io n y c h i s p rz y m ie rz o n y c h k ra jó w . P ra g n ę w y ra z ić W , E . m o je o s o b is te u c z u c ia n ie z m ie n n e j p rz y ja ź n i i s z c z a re g o o d d a n ia " .
StelFEDCBA Środa, dnia 4 ałycznia 1939 ft Nr. 3
Po zgonieRQPONMLKJIHGFEDCBA
Romana Dmowskiego
teJ Warszawa, 1 1.
Śp, Roman Dmowski przebywał ostat
nimi czasy w dworku p. Mieczysławow- stwa Niklewiczów w Drozdowie. We środę dnia 28 grudnia wystąpiły objawy przezię-
b ien ia, a 3 0 g ru d n ia ta k ie p o g o rszen ie, źe w n o cy z 31 g ru d n ia n a 1 sty c zn ia b . r. n a stą p iła śm ierć.
D n ia 3 b m . p rz e w ie z io n o z w ło k i jeg o z d o m u ż a ło b y d o k o śc io ła p a ra fia ln e g o w D ro zd o w ie.
W e śro d ę d n ia 4 b m . n a stą p i p rz e w ie z ie
n ie z w ło k d o Ł o m ży , a n a stę p n ie d o W a r
szaw y . D alszy p rz e b ie g u ro czy sto ści p o g rzeb o w y ch n ie je st jeszcze u stalo n y .
Odpowiedź na zamach
Cieszyn, 3. 1. (PAT) W z w ią z k u z zam ach em b o m b o w y m w S zo m b ark u w p o w ie c ie cieszy ń sk im w n o cy z 3 0 n a 31 g ru d n ia, k tó ry — ja k w y k a za ło śle d z tw o — był dziełem terrorystów czeskich, wojewoda śląski zarządził natych miastowe wysiedlenie 100 uciążliwych cu
dzoziemców z terenu powiatów cieszyń
skiego i frysztackiego.
Benesz krzywoprzysięzcą ?
Praga, 3. 1. (PAT)
P ra sa c z e sk a d o n o si, źe p e łn o m o c n ik g e n e ra ła G ay d y , d r R a d a , w n ió sł d o sąd u sk arg ę p rz e c iw k o b y łem u p re z y d e n to w i B en eszo w i o k rz y w o p rz y się stw o , k tó re g o b . p re z y d e n t B en esz m iał się d o p u ścić w sw y m o św iadczen iu p rz e d k o m isją k a rn ą m in iste rstw a o b ro n y n a ro d o w e j w g ło śny m sw eg o czasu p ro c e sie p rz e c iw k o g en . G ay - d zie.
Anglia wypowie układ handlowy z Z.S.R.R.
Londyn, 3. 1. (ATE).
„ S u n d a y D is p a tc h ” d o n o si, źe
rząd an g ielsk i z a m ie rz a wypowiedzieć w najbliższym czasie układ handlowy ze Związkiem Sowieckim.
D zien n ik stw ie rd z a , źe rz ą d so w ieck i n ie w y k o n a ł p u n k tó w p rz e w id z ia n y c h u k ła d em h an d lo w y m an g ielsk o - so w ieck im i p rz e m y sł an g ielsk i n ie u z y sk a ł n a sk u te k te g o k o rzy ści, n a k tó re liczy ł. T e rm in w y p o w ie d z e n ia w y n o sić m a 6 m iesięcy .
Republikanie pragną pokoju
Rzym, 3. 1. (PAT)
„T r i b u n a “ z w ra c a u w ag ę n a sło w a p re z y d e n ta re p u b lik i h isz p a ń sk ie j A zan y , k tó ry , p rzy jm u jąc n o w eg o a m b a sa d o ra F ran cji, o św iad czy ł, źe kraj jego gotów jest natychmiast złożyć broń.
K o m en tu jąc te sło w a A zan y , „T r i b u -
n a" stw ie rd z a, źe g en . F ra n c o n ie zm ienił sw o ich w a ru n k ó w p o k o jo w y ch , k tó re do
magają się całkowitego poddania i kapitu
lacji „czerw o n y ch ** b e z żad n y ch z a strz e
żeń .
Odkrycia w kraju Basków
Lizbona, 3. 1. (P A T )#
D o n o szą z B ilb ao o o d k ry c iu ta m n o w y ch b a rd z o b o g aty ch złó ż ru d y żelazn ej.
Z ło ża zn ajd u ją się p o d m ia ste c z k ie m G al- la rta . M in iste rstw o p rzem y słu i h an d lu ro z
p o c z ę ło stu d ia n a d sp o so b em w y d o b y w an ia
rud w te n sp o só b , b y m ie sz k a ń c y n ie b y li n a ra ż e n i n a stra ty i m iaste cz k o z o sta ło n a p o w ie rz c h n i n ie n a ru sz o n e .
Odezwa do nauczycieli
O realizację celów deklaracji ideowej O.Z.IV.
Warszawa, 5. 1. (Isk ra) K o m isja n a u c z y c ie lsk a w sto łeczn ej R a
d zie O k ręg o w ej O . Z . N . w y d a ła d o o g ó łu n au czy cieli P o la k ó w o d ezw ę tre śc i n a stę p u ją c e j:
— N au czy cielstw o sto licy zg ru po w an e w 0 . Z . N -, p ra g n ąc zrealizo w ać d ążen ia O bo
z u w d ziedzin ie w y ch o w an ia, n a u c z a n ia i p o lsk iej k u ltu ry , sta je d o w sp ó łpracy i o- siąg a n ia celó w , k tó re z o sta ły n a k re ślo n e w d e k la ra c ji id eo w ej O . Z . N .
A b y zap ew n ić so bie sk u te c z n ie jsz ą p ra cę, p o g łęb ić jej n u rt, sk o o rd y n o w ać w y sił
k i, u ch w alo n o p o w o łać d o ży cia k o m isję n a u c z y c ie lsk ą p rz y sto łeczn ej R ad zie O k rę
g o w ej 0 . Z . N .
Z ad an iem k o m isji je st: zo rg an izo w an ie p ra c y n a u c z y c ie li w ra m a ch 0 . Z . N ., k o o r
d y n o w an ie p ra c y sp o łeczn ej i n au czycieli, p ro je k to w a n ie w d zied zin ie -w y cho w an ia i n a u c za n ia szk oln eg o , w sp ó łd ziałan ie w d zied zinie w y ch o w an ia i n a u c z a n ia p o za
szk oln eg o , czu w an ie n a d w a ru n k a m i p racy zaw o d o w ej n au czy cieli i p raco w n ik ó w k u l
tu ra ln o - o św iato w y ch w k o n ta k c ie z z a in tereso w an y m i o rg an izacjam i zaw o d o w y m i.
K o m isja u w ażając, że w szy scy n a u c z y ciele P o lacy m u sz ą w y tw o rzy ć jed n o z o g n iw sc a la jąc y c h N aró d , w zy w a W as, K o le
żan k i i K o led zy do w stęp o w an ia w szereg i 0 . Z . N . i z g ła sz a n ia się d o w sp ó łp racy p o d
Lawina zasypała narciarzy
Znany narciarz Wagner poniósł śmierć
Berlin, 3. 1. (PAT)
W o k re sie n o w o ro czn y m ru sz y ły z sz e
reg u m iejsco w o ści n iem ieck ich law in y , k tó re p o c ią g n ę ły z a so b ą k ilk a o fiar. S u n ąca z n ajw y ższeg o szczy tu S c h w a lz w a ld u la w i
Hołd mieszkańców stolicy
u trumny ks. kard. Rakowskiego
W a rsza w a , 3. 1. (P A T ) W czo raj w d alszy m ciąg u liczn e rzesze m ie sz k a ń c ó w sto licy sp ie sz y ły d o p a ła c u a rc y b isk u p ie g o , b y o d d a ć u tru m n y h o łd p o śm ie rtn y śp . k s. k a rd y n a ło w i A le k sa n d ro w i R a k o w sk ie m u .
W g o d zin ach ra n n y c h J, E . k s. n u n cju sz a p o sto lsk i a rc y b isk u p F ilip C o rtesi o d p ra
w ił m szę św . u tru m n y zm arłeg o a rc y p a ste - rza.
R ó w n ież m sze św . w żało b n ej k ap licy o d p ra w ia li J. J. E . E . k się ż a b isk u p i.
W e w to re k w g o d zin ach ra n n y c h m szę św . o d p raw i b isk u p o b rz ą d k u g re c k o -k a to - lick ieg o G rz e g o rz C h o m y szy n ze S ta n isła
w o w a.
W d alszy m ciąg u n a p ły w ają d o k a p itu ły m e tro p o lita ln e j liczn e d ep esze k o n d o le n cy jn e z k ra ju i zag ran icy .
M . in . n a d e sz ły te le g ra m y o d w szy stk ich k się ży a rc y b isk u p ó w i b isk u p ó w o b rz ą d k u
N a zd jęciu : Ś . p . k s. k a rd y n a ł A le k sa n d e r K o k o w sk i n a ło żu śm ierci w P a ła c u A rcy b isk u p im w W arszaw ie.
ła c iń sk ie g o i g re c k o -k a to lic k ie g o o ra z o d z a rz ą d c y a rc h id ie c e zji o rm iań sko - k a to lic k iej. Z z a g ra n ic y o d b . n u n cju sza w W a r
szaw ie k a rd y n a ła M arm ag g ieg o , a rc y b i
sk u p a P a ry ż a — k a rd y n ała V e rd ie r, arcy b i
k ie ru n k ie m k o m isji n a u c z y c ie lsk ie j.
N ie m o że z a b ra k n ą ć an i jed n eg o n au czy cielą P o la k a w O bozie, k tó ry w y k u w a id ee, h a sła i p ro g ra m y k u b u d o w ie lep szeg o ju tra P o lsk i.
R ealizacja ty c h id ei, h a seł i p ro g ram ó w o p rze się n a p rzeb u d o w ie p sy c h ik i N aro du , a k tó ż jeśli n ie m y n au czy ciele P o lacy m a m y n ajw ięcej d o p o w ied zen ia i zro b ien ia w d zied zin ie w y ch o w an ia n aro d o w eg o ; T o też sta n ie m y w szy scy w szereg ach O . Z . N - k a m ie m a sz e ru ją cy c h p o d sz ta n d a re m , n a k tó ry m w y p isan o „P rzezn aczen iem P o lsk i:
Jej W ielk o ść”. *
Nieścisłe wiadomości
Warszawa, 3. 1. (Isk ra) W zw iązk u z n ie śc isły m i w iad o m o ścia
m i, zam ieszczan y m i p rzez n ie k tó re p ism a, a d o ty czący m i zam ierzeń i z a k re su d z ia ła n ia k o m isji n au czy cielsk iej O Z N — o k ręg sto łeczn y 0 . Z . N . stw ierd za, że in fo rm acje te n ie o d p o w iad ają p raw d zie. ’
C ele i z a d a n ia k o m isji n au czycielsk iej sp recy zo w an e są ściśle w w y d an ej o d e
zw ie.
K o m isja n ie zam ierza ro zb ijać istn ie ją cy ch o rg an izacy j zaw o d o w y ch n au czy ciel
sk ich , a n a w e t p ra g n ie n aw iązać z n im i k o n ta k t i w sp ó łd ziałać w ich p o czy n an iach w zak resie zaw o d o w o - szk o ln y m .
n a z a sy p a ła d ru ży n ę n a rc iarsk ą, k tó rą p ro w a d z ił z n a n y n a rc iarz L o n i W ag n er.
W y d o b y to g o m artw eg o .
O g ro m n e law in y ru sz y ły ró w n ież w A l
p a c h alg aw sk ich .
sk u p a B u d a p e sz tu — k a rd . S ered iego , o d c z ło n k a a k a d e m ii fran cu sk iej — b isk u p a G re n te ,
KONDOLENĆJE WATYKANU Warszawa, 3. 1. (PAT)
Z W a ty k an u n a rę c e d z ie k a n a k a p itu ły m e tro p o lita ln e j J. E . k s. a rc y b isk u p a G alla n a d e sz ła d e p e sza tre śc i n a stę p u ją c ej:
„N ajw y ższy p a ste rz , g łęb o k o b o lejąc n a d zg o n em Je g o E m in en cji k a rd y n a ła R a k o w sk ieg o , m o d li się ż a rliw ie o św ia tło ść i p o k ó j w ie k u isty d la jeg o w zn io słej d u szy , a całej arch id iecezji o siero co n ej p rzez zg o n zg o n o jca i p a ste rz a z se rc a b ło g o sław i.
(— ) K a rd y n a ł F a c e lii.”
Transmisja z pogrzebu
Warszawa, 3. 1. (P A T ) D n ia 3 sty cz n ia rb . o g o d z. 2 2 ,1 5 w p ro
g ram ie o g ó ln op o lsk im P o lsk ie R ad io p o d a tran sm isję z e k sp o rta c ji zw ło k śp , k s.
k a rd y n a ła A le k sa n d ra R a k o w sk ie g o z p a ła c u arcy b isk u p ieg o d o k a te d ry św . Ja n a w W a rsz a w ie . T ra n sm isja ta p o d a n a b ę
d zie ró w n ie ż n a fale W a rsz a w y 2 -ej o g o d zin ie 2 1 ,05 ,
D n ia 4 sty cz n ia rb . o k o ło g o d z. 10,30 tra n sm ito w a n a b ę d z ie z k a te d ry św . Ja n a ż a ło b n a m sza p o n ty fik a ln a za d u szę śp . k s. k a rd y n ała A le k sa n d ra R ak o w sk ieg o , a rc y b isk u p a m e tro p o lity w a rsz a w sk ie g o o - ra z zło żen ie zw ło k w p o d ziem iach k a te d ry .
Fala ciepła z zachodu
Berlin, 3. 1. (A T E ).
N o w y R o k ro z p o c z ą ł się w całej R zeszy N iem ieck iej o d w ilżą. W N iem czech zach o - d n ich z a n o to w a n o siln e o p a d y a tm o sfe ry c z n e ,a n a w e t o b e rw a n ia się ch m u r. F a la c ie p ła p o su n ę ła się aż d o N iem iec w sc h o d n ich . R ó w n ież w B e rlin ie p a d a ł d eszcz.
N ag ła o d w ilż p rzy n o si ze so b ą n ie b e z
p ie c z e ń stw o law in w A lp a c h .
Dookoła świata bez lądowania
Moskwa, 3. 1. (A T E ).
M ich ał G ro m o w , z n a n y lo tn ik so w ieck i, o św iad c z y ł p rz e d sta w ic ie lo m p ra sy w n ie d zielę, źe o n o ra z k ilk u in n y ch lo tn ik ó w so w ieck ich z a m ie rz a ją w ro k u 1939 d o k o n ać lo tu d o o k o ła św ia ta b ez lą d o w a n ia .
Zderzenie pociągu z tramwajem
Walencja, 3, 1. (P A T ) P o ciąg e le k try c z n y z d e rz y ł się n a u licy S a g o n te z tram w ajem . Z o só b z o sta ło z a b ity ch , a 16 o d n io sło ra n y .
Urodziny Kacapa
Moskwa, 3. 1. (ATE).
W ła d z e so w ie ck ie w O d esie u rz ą d ziły u ro c z y sto ść u c z c z e n ia ro czn icy u ro d zin m ie sz k a ń c a O d esy ż y d a H e rsz la K acap a, k tó ry w czo raj u k o ń c z y ł 115 lat.
Z tej o k a z ji S ta lin w y słał d o so le n iza n ta d e p e sz ę g ra tu la c y jn ą . H e rz e l K acap — ja k d o n o szą d zien n ik i so w iec k ie — o p ły w a w d o sta tk ic h i źy je w ra z z liczn ą ro d z in ą w jed n y m z n ajlep szy ch m ieszk ań O d esy.
P o d czas u ro c z y sto śc i K acap o d c z y ta ł sw ó j w iersz p . t, „P ro w ad zi n as S ta lin ",
Choroby zaraźliwe zwierząt domowych
Warszawa, 3. 1.
W ed łu g d an y ch m in iste rstw a ro ln ic tw a i re fo rm ro ln y c h w o k re sie o d 1 sty c z n ia d o 3 0 listo p a d a 1938 r. (cy fry d o ty czące ro k u 1937 zam ieszczo n e w n aw iasach ) n a te re n ie c a łe g o k ra ju z a re je stro w a n o 2 4 7 .6 52 w y p a d k i (22.901) ró żn y ch ch o ró b z a ra ź li
w y ch z w ie rzą t d o m o w y ch , w ty m p ry sz cz y cy (zarazy p y sk a i racic) — 2 2 9 ,6 1 0 (— ), w y p a d k ó w w ą g lik a (k arb iin k u łu ) — 766 (780), sz e le stn ic y 451 (515), ra z y d ziczy zny i b y d ła ro g a te g o 2 8 4 (608), g ru źlicy o tw a r
tej b y d ła 3 4 (60), n o sacizn y 1.044 (1.496), o trę tu k o n i 101 (194), o trę tu b y d ła 3 0 (22), św ie rz b u k o n i 3 1 5 (275), św ierzb u o w iec 21 (—), w śc ie k lizn y p só w i k o tó w 2 .7 8 6 (2.612), w śc ie k liz n y in n y ch z w ie rz ą t 5 8 8 (602), p o m o ru św iń 1 .9 3 7 (3.596), z a ra z y św iń 491 (1 .0 7 1 ), p o m o ru św iń p o w ik ła d n e g o z a ra z ę 5 1 0 (789), ró ż y c y (czerw o n k i św iń ) — 8 .4 6 4 (9 .5 8 3 ), c h o le ry d ro b iu 110 (583), p o m o ru d ro b iu 1 (15), n ie d o k rw isto śc i zak aźn ej 28 (74), in flu en zy k o n i 8 (21), p o so czn icy k a rp i 7 3 (3).
Recepty na długowieczność
Sis Kowno, 3. 1.
P e w ie n le k a rz k o w ie ń sk i w y k o rz y stał sw ó j teg o ro czn y u rlo p w sp o só b d o ść n ie
z w y k ły i p o ż y te c z n y d la n au k i. O tó ż o d w ie d z ił o n 1 0 -ciu stu le tn ic h sta rc ó w , p rz e p ro w a d z a ją c szczeg ó ło w ą a n k ie tę co d o w a ru n k ó w ich ży cia. R e z u lta ty sw y ch b a d a ń le k a rz p rz e d sta w i n a n ajb liższy m p o sie d z e
n iu zw iązk u le k a rz y lite w sk ic h .
W Wiedniu za dużo kobiet
SS Wiedeń, 3. 1.
P o p rz y łą c z e n iu o statn io 93 n o w y ch m iejsco w o ści d o W ie d n ia liczb a lu d n o ści sto lic y d aw n ej A u strii w z ro sła o 2 1 2 ,7 1 7 , z czeg o n a k o b ie ty p rz y p a d a 110.865. P o n ie
w aż ju ż w d aw n y ch g ran icach W ied n ia n a d w y ż k a k o b ie t w y n o siła 8 1 ,2 8 6, to o b ecn ie p o p rz y łą c z e n iu n o w y ch g m in n a d w y ż k a ta w y n o si 1 9 2 .1 5 1 .
