Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Jamielniku
WEWNĄTRZSZKOLNY
SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
w roku szkolnym 2019/2020
Podstawa prawna:
• Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1457,1560, 1669)z dnia 31 lipca 2018 r.
• Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. ( Dz. U. 2018 poz. 996)
• Ustawa Przepisy wprowadzające ustawę–Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie zasad działania publicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (z późn.zm.)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego
Wstęp
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego określa działania podejmowane w szkole w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia.
Doradztwo zawodowe rozumiane jest jako „ prowadzenie zaplanowanych i systematycznych działań mających na celu wspieranie uczniów (…) w procesie podejmowania świadomych decyzji edukacyjnych i zawodowych”. Obejmuje ogół czynności podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru dalszego kierunku kształcenia i zawodu, wejścia na rynek pracy oraz efektywnego funkcjonowania w nim.
Strategia uczenia się przez całe życie wymaga umiejętności podejmowania ważnych decyzji – poczynając od wyboru szkoły ponadpodstawowej , decyzji o wyborze kierunku studiów, miejsca pracy, sposobie podnoszenia swoich kwalifikacji, aż do ewentualnych decyzji o zmianie zawodu. Etap szkolny ma tu szczególne znaczenie gdyż jest to czas samopoznania, budowania samooceny, rozwoju kompetencji społecznych i kształtowania postaw wobec pracy czy rozwijanie takich cech jak sumienność; uczciwość;
systematyczność.
Funkcjonowanie spójnego systemu doradztwa zawodowego pomaga uczniom w poznaniu własnych predyspozycji, zasobów, potrzeb czy możliwości. Zadaniem szkoły jest wspieranie ucznia w procesie wyboru ścieżki edukacyjno-zawodowej, zgodnie z jego okresem rozwojowym, możliwościami i potrzebami.
Działania z zakresu doradztwa zawodowego obejmują:
• w oddziale przedszkolnym – preorientację zawodową,
• w klasach I – VI szkoły podstawowej - orientację zawodową (z podziałem na klasy I-III i IV – VI),
• w klasach VII i VIII działania z zakresu doradztwa zawodowego, które wspierają uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu.
• Cele i treści Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego:
Celem głównym jest przygotowanie uczniów do podjęcia trafnej decyzji, dotyczącej wyboru ścieżki kształcenia i zawodu, zgodnie z posiadanymi predyspozycjami oraz do roli pracownika na współczesnym rynku pracy.
Cele dla poszczególnych grup wiekowych:
• PREORIENTACJA ZAWODOWA - ma na celu zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami oraz pobudzanie ich zainteresowań i uzdolnień,
• ORIENTACJA ZAWODOWA - ma na celu zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień.
• DORADZTWO ZAWODOWE w klasach VII i VIII działania, które wspierają uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy.
Treści zakresu doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej w Jamielniku zawarte zostały w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 roku w sprawie doradztwa zawodowego. Zostały one podzielone na 4 podstawowe obszary:
• Poznanie siebie (przedszkole, klasy I-III) / poznawanie własnych zasobów (klasy IV-VIII).
• Świat zawodów i rynek pracy
• Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
• Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno- zawodowych
Szczegółowe treści w poszczególnych obszarach zawiera Program Realizacji Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej w Jamielniku, który jest załącznikiem do niniejszego dokumentu.
• Adresaci Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego:
Działania związane z doradztwem zawodowym w szkole podstawowej są kierowane do trzech grup adresatów:
• uczniów,
• rodziców,
• nauczycieli.
• Działania Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego
Działania kierowane do uczniów:
• zajęcia lekcyjne z doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII,
• udzielanie porad i konsultacji indywidualnych,
• zajęcia grupowe w formie warsztatów, godzin wychowawczych, prelekcji i innych,
• aranżowanie sytuacji sprzyjających poznawaniu własnych zasobów np. poprzez udział w konkursach, przygotowywanie określonych zadań na zajęcia przedmiotowe, udział w organizowaniu uroczystości i imprez szkolnych,
• prowadzenie kół zainteresowań,
• organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji rynku pracy i rynku edukacyjnego, stwarzanie okazji do udziału w wydarzeniach takich jak np. targi edukacyjne,
• umożliwianie udziału w spotkaniach informacyjnych z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych,
• informowanie o ofercie kształcenia w szkołach programowo wyższych,
• organizowanie spotkań z przedstawicielami zawodów,
• organizowanie wycieczek zawodoznawczych – zgodnie z ich zainteresowaniami i potrzebami;
• zapoznanie uczniów i umożliwienie dostępu do informacji edukacyjno-zawodowej poprzez strony internetowe szkoły,
• organizowanie tablic informacyjnych,
• organizowanie, uczestniczenie w imprezach o charakterze zawodoznawczym, np.
konkursy, prezentacje zawodów,
• udostępnianie materiałów multimedialnych (np. testów predyspozycji) ułatwiających samopoznanie, podejmowanie decyzji edukacyjnych i zawodowych,
• prowadzenie projektów edukacyjnych tematycznie powiązanych z orientacją zawodo- wą oraz doradztwem zawodowym,
• wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu w trakcie bieżącej pracy z uczniami,
• pomoc uczniom w procesie rekrutacyjnym.
Działania kierowane do nauczycieli, wychowawców, specjalistów:
• umożliwienie udziału w szkoleniach i kursach z zakresu doradztwa zawodowego,
• organizacja szkoleniowych posiedzeń rady pedagogicznej,
• inicjowanie kontaktów z przedstawicielami instytucji rynku pracy i organizowanie spotkań z przedstawicielami firm lokalnego rynku pracy,
• poszerzanie szkolnej biblioteki i udostępnianie zasobów z obszaru doradztwa zawodowego,
• wspieranie w realizacji zadań doradztwa zawodowego.
Działania kierowane do rodziców:
• organizowanie spotkań dla rodziców informacyjno-doradczych z pedagogiem pełniącym obowiązki doradcy zawodowego w szkole ,
• informowanie o targach edukacyjnych i innych przedsięwzięciach lokalnych związanych z doradztwem zawodowym,
• udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych,
• włączanie rodziców w szkolne działania związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym.
Realizacja doradztwa zawodowego odbywa się:
• na zajęciach edukacyjnych, prowadzonych zgodnie z przyjętymi programami wychowania przedszkolnego,
• na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego w klasach I-VIII,
• w klasach VII i VIII na obowiązkowych zajęciach z doradztwa zawodowego, wynikających z ramowych planów nauczania,
• na zajęciach związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
• na zajęciach z nauczycielem wychowawcą,
• w ramach wycieczek zawodoznawczych w zakładach pracy,
• podczas innych działań związanych z doradztwem zawodowym realizowanych w szkole lub poza nią.
• Realizatorzy działań związanych z doradztwem zawodowym
W Szkole Podstawowej w Jamielniku w realizację działań związanych z doradztwem zawodowym zaangażowani są wszyscy członkowie rady pedagogicznej:
Dyrektor:
• odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym,
• współpracuje z osobą pełniącą obowiązki doradcy zawodowego w celu realizacji WSDZ,
• wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej oraz doradz- twa zawodowego w szkole a instytucjami zewnętrznymi,
• zapewnia warunki do realizowania w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
• organizuje w szkole wspomaganie realizacji działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego poprzez planowanie i przeprowadzanie działań mających na celu poprawę jakości pracy placówki w tym obszarze.
Pedagog /Doradca zawodowy
• określa mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• pomaga uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej,
• prowadzi zajęcia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego oraz zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu – w klasach VII i VIII oraz w ramach pomocy psychologicznej,
• wspiera nauczycieli, wychowawców, specjalistów i rodziców w realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym,
• prowadzi doradztwo indywidualne dla uczniów,
• diagnozuje zapotrzebowanie uczniów, rodziców i nauczycieli na działania związane z doradztwem zawodowym,
• planuje, koordynuje, monitoruje i prowadzi ewaluację oraz promuje działania związane z doradztwem zawodowym podejmowane przez szkołę we współpracy z wychowawcami, nauczycielami i specjalistami,
• gromadzi, aktualizuje i udostępnia informacje edukacyjne i zawodowe właściwe dla danego poziomu kształcenia,
• organizuje współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym szkoły podnoszącą efektywność prowadzonych działań związanych z doradztwem zawodowym;
• współpracuje z dyrektorem szkoły, realizując zadania związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym,
• gromadzi, aktualizuje i udostępnia zasoby związane z orientacją zawodową oraz do- radztwem zawodowym, współpracuje ze specjalistami z poradni psychologiczno- pedagogicznych, instytucjami działającymi na rynku pracy i partnerami z otoczenia społeczno-gospodarczego w celu realizacji działań z zakresu doradztwa zawodowego.
• wspólnie z zespołem opracowuje WSDZ i roczny program jego realizacji.
Wychowawcy:
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
• włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
• realizują tematy związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych,
• wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej,
• współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno- zawodowej ich dzieci,
• współpracują z pedagogiem szkolnym pełniącym obowiązki doradcy zawodowego oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
Nauczyciele (w tym nauczyciele wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej):
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
• współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizowania zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów,
• przygotowują uczniów do udziału w konkursach np. zawodoznawczych;
• prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe;
• organizują w sali edukacji wczesnoszkolnej, wychowania przedszkolnego kąciki zawodoznawcze;
• współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w za- kresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
Specjaliści – nauczyciel logopeda, nauczyciel terapii pedagogicznej, nauczyciel rewalidacji
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• włączają treści z zakresu orientacji zawodowej i zawodowego w prowadzone przez siebie zajęcia dla uczniów,
• współpracują z wychowawcami klas w ramach realizowania działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów,
• włączają się w proces podejmowania przez uczniów decyzji edukacyjnych i zawodo- wych (informacje dotyczące ucznia wynikające z pracy specjalisty)
• współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w za- kresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
Nauczyciel -na zajęciach w świetlicy szkolnej/Doradca zawodowy:
• włącza w zajęcia realizowane w świetlicy szkolnej treści z zakresu orientacji zawodowej,
• organizuje w sali kąciki zawodoznawcze,
• rozpoznaje i wspiera w rozwoju zdolności i uzdolnienia uczniów,
• prowadzi indywidualne konsultacje dla uczniów w ramach świetlicy szkolnej,
• wskazuje uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w wyborze kierunku kształcenia i zawodu;
• udziela uczniom informacji o możliwościach korzystania z usług doradcy zawodowego.
Nauczyciel-bibliotekarz:
• współpracuje z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w za- kresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym,
• włącza się w organizowane przez szkołę i instytucje zewnętrzne wydarzenia z zakresu doradztwa zawodowego.
Inne osoby zatrudnione w szkole - pielęgniarka:
• udziela informacji o kwestiach zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów wybieranych przez uczniów.
• Zasoby materialne przydatne w realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym
• zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego są realizowane w salach lekcyjnych w których jeśli to możliwe znajduje się komputer z dostępem do Internetu oraz rzutnik multimedialny,
• doradca zawodowy powinien mieć zapewniony dostęp do pracowni komputerowej w celu prowadzenia zajęć grupowych,
• uczniowie mają dostęp do komputerów, na których zainstalowane są programy edukacyjne oraz możliwy jest dostęp do stron internetowych związanych z doradztwem zawodowym np. w bibliotece,
• zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu (doradztwo indywidualne) odbywają się w gabinecie lub pokoju z dostępem do Internetu dla doradcy
zawodowego / pedagoga oraz dla uczniów.
Wyposażenie doradcy zawodowego stanowią:
• biblioteczka z materiałami i publikacjami dla uczniów, dla nauczycieli i rodziców ( poradniki, materiały zawodoznawcze, ulotki, broszury, klasyfikacja zawodów i specjalności itp.),
• sprzęt do ekspozycji materiałów drukowanych (tablica informacyjna, itp.),
• sprzęt do powielania materiałów informacyjnych (np. drukarka, kserokopiarka),
• zbiory informacji multimedialnych (testy predyspozycji zawodowych ”Labirynt” itp.),
• materiały wspomagające pracę doradcy i nauczycieli: ankiety, kwestionariusze, scena- riusze zajęć itp.,
• materiały biurowe i inne niezbędne do realizacji zajęć z zakresu doradztwa zawodowego,
• Program realizacji Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego Program opracowuje rada pedagogiczna pod nadzorem koordynatora WSDZ na dany rok szkolny. Przedstawia on szczegółowo tematykę podejmowanych działań, metody i formy jego realizacji, terminy, osoby za nie odpowiedzialne oraz podmioty z którymi szkoła
współpracuje przy realizacji działań z zakresu doradztwa zawodowego. Program stanowi załącznik do Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego.
• Monitoring i ewaluacja wewnętrzna WSDZ
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego oraz roczny plan doradztwa są monito- rowane. Za monitoring odpowiada bezpośrednio dyrektor szkoły, doradca zawodowy.
Monitoring stanowi podstawę do okresowej ewaluacji i koniecznych modyfikacji WSDZ.
Dyrektor, po konsultacji z doradcą zawodowym, ustala sposoby, zasady i harmonogram oraz obszary prowadzenia monitoringu i ewaluacji. Ewaluacja przeprowadzana jest w formie wybranej przez szkołę: co roku lub po całym cyklu kształcenia.
Załączniki:
• Program realizacji Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego na rok szkolny 2019/2020
• Doradztwo zawodowe – plan nauczania przedmiotu w klasie VII i VIII w Szkole Podstawowej w Jamielniku w roku szkolnym 2019/2020.
Zapoznałem się z Wewnątrzszkolnym Systemem Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej w Jamielniku:
•
•
