w
/
URZĄD STATYSTYCZNY W K A T O W I C A C H
WOJEWÓDZKI BIULETYN
STATYSTYCZNY
sierpień 1996
miesięcznik:
.2 22
Uriqd S t a tystyczny i n fo r m u j e :
1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:
- w 1995 r. - 702,62 zł
- w II półroczu 1995 r. - 779,93 zł - w I kwartale 1996 r. - 842,90 zł - w II kwartale 1996 r. - 855,35 zł
2. Przeciętne m iesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:
- w 1995 r. - 754,17 zł
- w I kwartale 1996 r. - 853,27 zł - w II kwartale 1996 r. - 928,28 zł - w I półroczu 1996 r. - 890,83 zł - w czerwcu 1996 r. - 922,45 zł - w lipcu 1996 r. - 966,76 zł - w sierpniu 1996 r. - 947,56 zł w tym bez wypłat z zysku:
- w 1995 r. - 738,51 zł
- w I kwartale 1996 r. - 839,23 zł - w II kwartale 1996 r. - 888,49 zł - w I półroczu 1996 r. - 863,90 zł - w czerwcu 1996 r. - 8 9 1 ,2 6 zł - w lipcu 1996 r. - 952,82 zł - w sierpniu 1996 r. - 937,90 zł
3. Przyrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:
- w 1995 r. - 27,8%
- w I kwartale 1996 r. - 6,8%
- w II kwartale 1996 r. - 5,0%
- w czerwcu 1996 r. - 1,0%
- w lipcu 1996 r. - spadek o 0,1%
- w sierpniu 1996 r. - 0,5 %
4. Przyrost cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w II kwartale 1996 r. w stosunku do I kwartału 1996 r. wyniósł 2,9%.
5. Średnia krajowa cena skupu żyta wyniosła za 1 q:
- w I kwartale 1996 r. - 29,88 zł - w II kwartale 1996 r. - 38,17 zł - w czerwcu 1996 r. - 39,24 zł - w lipcu 1996 r. - 39,63 zł - w sierpniu 1996 r. - 35,11 zł
6. Średnia cena sprzedaży drewna tartacznego iglastego uzyskana przez nadleśnictwa w I półroczu 1996 r.
w ynosiła 162,55 zł za 1 m .
Dni k a l e n d a r z o w e i robocze
Wyszczególnienie 1995 1996
Liczba dni roboczych: r o k ... 265 266 sie rp ie ń ... 2 2 23 styczeń - sierpień ... 177 178 Upływ czasu (w %) w sierpniu:
k a le n d a rz o w e g o ... 66,58 66,67 roboczego ... 66,79 66,92
SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI
S E K T O R WŁ A S N O Ś Ć F OR MA P R A W N O - O R G A N I Z A C Y J N A
P s U E B K L T I
0 C
R ZN
Y
własność Skarbu Państwa własność
państwo
wa własność
państwowych osób prawnych
własność komunalna
P S R E Y K W T A 0 T R N Y
własność prywatna krajowa
r
własność mieszana
- organy władzy, administracji, kontroli państwowej . wymiar sprawiedliwości
- fundusze
»spółki Skarbu Państwa
■ inne państwowe jednostki organizacyjne przedsiębiorstwa państwowe
fundusze
spółki państwowych osób prawnych inne państwowe jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego
» w tym przedsiębiorstwa komunalne fundusze
spółki komunalne
spółki z przewagą mienia sektora publicznego
sektor czmony
własność zagraniczna
własność mieszana
-» spółdzielnie i ich związki
organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe spółki prywatne
fundacje i ich zakłady
jednostki organizacji wyznaniowych
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
» w tym gospodarstwa indywidualne rolne przedstawicielstwa firm zagranicznych
przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z przewagą kapitału zagranicznego
prywatny
spółki z przewagą mienia sektora prywatnego
" ; ogólne
1. W spółpraca Polski z krajam i rozwiniętymi gospodarczo, w tym szczególnie z krajam i EW G wymaga dostosowania modelu polskiej statystyki do standardów światowych. W ram ach tych dostosow ań zasadnicze znaczenie ma wprowadzenie do naszej statystyki EKD, stosowanej w krajach EWG.
Od stycznia 1994 r. w bieżącej ewidencji i statystyce wprowadzono do stosowania Europejską Klasyfikację D ziałalności (EK D ) w m iejsce stosow anej K lasyfikacji G ospodarki N arodow ej. EK D m a charakter p rzed m io to w y i je s t usystem atyzow anym zbiorem rodzajów działaln o ści sp o łeczn o -g o sp o d arczy ch występujących w gospodarce narodowej. Podstawę klasyfikowania stanowi rodzaj działalności prowadzonej przez, podm iot gospodarki narodowej (np. produkcja tkanin, handel detaliczny). EK D je st klasyfikacją pięciopoziom ow ą, z dodatkowym poziomem pośrednim dla niektórych sekcji. W ymieniając kolejno od poziom u najbardziej ogólnego do poziomu najbardziej szczegółowego, układ EKD dzieli zbiorow ość na sekcje, podsekcje (poziom pośredni), działy, grupy, klasy i podklasy.
2. W dostosowaniu statystyki do przepisów ustawy o denominacji dane w Biuletynie Statystycznym i lata poprzednie prezentuje się w nowej jednostce pieniężnej.
3. P ub lik o w an e dotychczas dane statystyczne w przekrojach działow o-gałęziow ych w u k ładzie KGN prezentow ane są w układzie EKD według sekcji, działów i - w niektórych przypadkach - grup.
4. Dane prezentow ane w Biuletynie Statystycznym dotyczą całej gospodarki narodowej, lj.: wszystkich podm iotów gospodarczych zaliczanych do sektora publicznego (własność państwowa, własność kom unalna, własność m ieszana z przewagą kapitału publicznego) oraz sektora prywatnego (własność pryw atna krajowa in.in. spółdzielnie, organizacje społeczne, polityczne i związków zawodowych, zakłady osób fizycznych, spółki, fundacje; własność zagraniczna - mi n. zagraniczne przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, spółki zagraniczne lub z przew agą kapitału zagranicznego; własność mieszana z. przewagą kapitału prywatnego).
5. Dane opracow ano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym podm iotów gospodarki narodowej.
6. W Biuletynie Statystycznym dane miesięczne w zakresie:
a) pracujących, zatrudnienia i wynagrodzeń dotyczą podmiotów sektora przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 5 osób, przy czym dane nie obejm ują zatrudnionych poza granicami kraju, zatrudnionych w działalności statutowej organizacji społecznych,
b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży detalicznej towarów dotyczą podm iotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób.
D ane zbiorcze dotyczące pkt a i b obejm ują wszystkie jednostki sporządzające m iesięczny m eldunek uzupełniony o szacunek zbiorowości jednostek nie objętych badaniem.
c) przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w sektorze przedsiębiorstw obejm ują jedynie przychody w bieżących cenach bazowych, tj. przychody ze sprzedaży produktów netto (bez podatku VAT) pom niejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.
d) w yników finansow ych przedsiębiorstw dotyczą podm iotów gospodarczych prow adzących księgi rachunko
w e i zobow iązanych do sporządzania co m iesiąc spraw ozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym - F-01 (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności je st działalność zaklasyfikowana według EKD do sekcji "Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo", Rybołów stw o i rybactwo") przy czym dane w zakresie:
□ górnictwa i kopalnictwa oraz działalności produkcyjnej dotyczą podmiotów, których liczba pracujących przekracza 50 osób,
□ pozostałych rodzajów działalności dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 20 osób.
7. Ilekroć w Biuletynie jest m owa o sektorze przedsiębiorstw, dotyczy to podm iotów prow adzących działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrew nych działalności usługowych: rybołów stw a w wodach morskich; górnictwa i kopalnictwa; działalności produkcyjnej; zaopatrywania w energię elektryczną, gaz i wodę; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku dom ow ego; hoteli i restauracji, transportu, gospodarki m agazynow ej i łączności; obsługi nieruchomości, w ynajm u i działalności związanej z prow adzeniem interesów; odprow adzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i pokrewnych; działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.
D ane d o tyczące sektora przedsiębiorstw nie obejm ują w yników działalności gospodarczej je d n o stek budżetow ych (z wyjątkiem tablicy -"Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodow ej" - prezentowanej kwartalnie).
8. Ilekroć w Biuletynie jest m owa o przemyśle, dotyczy to sekcji EKD: "Górnictwo i kopalnictw o", "Działalność produkcyjna" oraz "Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę".
9. W tablicach - o ile nie zaznaczono inaczej - dane podano w cenach bieżących.
10. N iektóre dane m ają charakter danych wstępnych i mogą ulec zmianie w następnych w ydaniach Biuletynu Statystycznego.
11. w
stosunku do obowiązujących klasyfikacji w Biuletynie Statystycznym zastosowano nazw y uproszczone, których pełne brzmienie prezentuje EKD wydanie II - GUS Warszawa 1991 r.Oceno ogólno
W okresie I - VIII br. zaobserwowano następujące tendencje i relacje gospodarcze:
■ wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego wyrażające się przyrostem wielkości produkcji sprzedanej w sektorze przedsiębiorstw,
■ obniżenie się przeciętnej rentowności jednostek gospodarczych na co m iały wpływ jednostki górnictw a i kopalnictwa wykazujące znaczne straty,
■ zmniejszenie się udziału jednostek rentownych w ogólnej liczbie jednostek badanych,
■ stabilizacja sytuacji na rynku pracy, spadek bezrobocia.
P rodukcja sprzedana w sierpniu br. w sektorze przedsiębiorstw była o 0,9% (w cenach bieżących) w iększa niż w miesiącu poprzednim , przeciętne zatrudnienie utrzym ało się na poziom ie z m iesiąca poprzedniego (spadek o 0,1% ) a liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu sierpnia była niższa o 3% w stosunku do końca lipca br. Przeciętna liczba zatrudnionych w sierpniu br. w sektorze przedsiębiorstw w ynosiła 860,4 tys. osób, a zarejestrow anych bezrobotnych 145,6 tys. osób (stan na koniec miesiąca) z czego ponad 55% nie posiadało prawa do zasiłku. Według stanu na koniec sierpnia znajdowało się w urzędach pracy prawie 3,7 tys. ofert pracy z czego praw ie 85 % pochodziło z sektora prywatnego.
Przyrost przychodów ze sprzedaży w sektorze przedsiębiorstw w cenach bieżących w okresie I-VI1I w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego wynosił 15,9% (w analogicznym okresie ub.roku 42,2% ).
Przeciętna liczba zatrudnionych zm alała i była niższa niż w analogicznym okresie ub.roku o 2,1%.
Tem po wzrostu produkcji sprzedanej przem ysłu w cenach stałych było w okresie I-V III niższe niż w roku ubiegłym , gdyż wystąpił wzrost produkcji sprzedanej o 4,9% , gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego o 12,1%. Produkcja sprzedana przemysłu w sierpniu liczona w cenach stałych była wyższa o 0,9% w stosunku do sierpnia ub.roku, a przeciętne zatrudnienie zmalało o 2,3% co spowodowało wzrost przychodów na 1 zatrudnionego około 3% (w okresie I-VIII około 7%). Do wzrostu tego w znacznym stopniu przyczyniły się jednostki działalności produkcyjnej, których przychody w cenach stałych zwiększyły się w sierpniu br. w stosunku do sierpnia ub.roku o 5,0% (okres I-VIII o 5,8%) najwięcej w miesiącu i okresie narastającym przy produkcji pojazdów m echanicznych i artykułów żywnościowych. W sierpniu przychody w zaopatrywaniu w energię elektryczną gaz i wodę zmalały o 0,3% , a w górnictwie i kopalnictwie obniżka przychodów wyniosła 5,5%.
W ielkość produkcji podstawowych wyrobów przemysłowych liczona w jednostkach naturalnych w sierpniu br. obniżyła się w stosunku do sierpnia ub.roku: węgla kamiennego o 3,9%, koksu z węgla kam iennego 0 11,7%, stali surowej o 13,1%, cementu o 9,8%. W zrosła natom iast produkcja ilościowa gazu ziem nego o 13,7%
1 energii elektrycznej o 17,1%. W zakresie produkcji artykułów spożywczych wzrósł tonaż serów tw arogowych niedojrzew ających o 101%, m asła o 58% , produkcji mięs surowych o około 27% , przetworów m ięsnych o 17%, zm alała natom iast ilość m leka o ponad 12%, a pieczywa o ponad 4%.
D yn am ik a w ielkości przychodów ze sprzedaży w sekcjach: budow nictw o oraz transport, składow anie i łączność w cenach bieżących hyła w sierpniu br. wyższa odpowiednio o ponad 30% i 36% w
Ogólna ocena 5
porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. W budownictwie znaczny w zrost obserw ow ano przy pracach polegających na wznoszeniu kompletnych budowli (wzrost wartości przychodów o 33,7% ), a efekty budow nictw a m ieszkaniowego w postaci mieszkań oddanych do użytku były niższe niż w ubiegłym roku zarówno w okresie I-V1II (około 67% poziomu w analogicznym okresie ub.roku) jak w sierpniu (około 74% poziom u z sierpnia ub.roku).W transporcie w okresie I-VUI br. przewozy ładunków liczone w jednostkach naturalnych wzrosły w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego w zakresie transportu sam ochodowego prawie 9%, a w zakresie transportu kolejowego zmalały o około 2%, natomiast w sierpniu zmalały odpowiednio o około 6%
i 4%.
Przeciętne w ynagrodzenie m iesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw w ynosiło w sierpniu 1119,56 zł (netto 896,21 zł) i obniżyło sie w stosunku do miesiąca poprzedniego o 2,3% (brutto). W związku ze wzrostem cen towarów i usług konsum pcyjnych w sierpniu o 0,5%, płaca realna w sierpniu obniżyła się o 3,0%.
Zarobki netto były wyższe w sierpniu i w okresie I-VII1 br. w stosunku do analogicznych okresów roku ubiegłego odpow iednio o 18,8% oraz 24,1%. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w sierpniu br. w sektorze pryw atnym (890,62 zł) stanow iło 69,2% w ynagrodzenia w sektorze publicznym . N ajw yższe przeciętne w ynagrodzenia brutto w sierpniu wynosiły 1530,84 zł i wystąpiły w górnictwie i kopalnictwie. Najniżej płatnymi pracownikam i byli zatrudnieni w hotelach i restauracjach (średnio około 600 zł brutto). Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w skali kraju wynosiło w sierpniu 947,56 (z zyskiem) i było wyższe o około 26% niż w sierpniu ub.roku.
Efektyw ność ekonom iczna badanych przedsiębiorstw w okresie I-VII br. była zbliżona do wyników obserw ow anych w analogicznym okresie ub.roku. W skaźnik poziom u kosztów z całokształtu działalności był w ysoki, 99,2% poziom u przychodów (okres I-VII uh.roku, 99,3% ), co oznacza, że przychody przedsiębiorstw ogółem były wyższe od kosztów jedynie 0,8%. Znaczny w pływ na ten stan rzeczy m iała nieefektyw na ekonom icznie działalność górnictwa i kopalnictwa gdzie koszty przekroczyły przychody o 11,2% (okres I-VII u.roku, o 12,0%).
Przedsiębiorstwa badane wykazały niższy niż przed rokiem wskaźnik rentowności obrotu brutto (0,9%
wobec 1,0% w analogicznym okresie ub.roku). Oznacza to, że zyski brutto wynosiły około 1% wartości przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (górnictwo i kopalnictwo 11,4% straty, pozostałe sekcje 4,2% zysku). Strata netto w okresie I-VII br. wynosiła 0,7% poziom u przychodów (górnictwo i kopalnictwo - strata 11,9%, pozostałe sekcje - zysk 2,3%).
W dalszym ciągu liczba przedsiębiorstw wykazujących zysk brutto przew ażała w ogólnej liczbie przedsiębiorstw, niemniej udział ten zmniejszył się w stosunku do okresu I-VII ub.roku (65,7% wobec 69,3% ).
M niejszy był także udział tych przedsiębiorstw w przychodach ogółem (61,8% wobec 65,0% w analogicznym okresie ub.roku).
Negatywnym zjawiskiem obserwowanym w ub.roku w gospodarce województwa je st rosnąca relacja zobowiązań krótkoterm inowych do należności i roszczeń. W okresie I-VII br. zobowiązania te przekroczyły należności i roszczenia o 43,3% (analogiczny okres ub.roku - o 34,2%, styczeń br. - o 36,6%).
J e d n o s t k i g os po d a rk i n a r o d o w e j
W rejestrze Regon w końcu sierpnia br. zarejestrowane były 21143 osoby praw ne i sam odzielne jednostki organizacyjne nie m ające osobow ości praw nej (bez spółek cywilnych), tj. o 6,0% więcej niż w końcu 1995 r. i 0,5% więcej niż w m iesiącu poprzednim . Przyrost liczby jednostek wystąpił w obu sektorach, przy czym w sektorze pryw atnym przybyło 100 jednostek, a w sektorze publicznym tylko 8. Według stanu na koniec sierpnia br. w sektorze prywatnym zarejestrowane było 70,6% ogółu podmiotów, zaś w sektorze publicznym - 29,4%.
W sierpniu br. zarejestrowano 118 jednostek tj. o 29,3% mniej niż w poprzednim m iesiącu i o 22,9%
więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Liczba nowych podm iotów w wybranych grupow aniach w edług form prawno-własnościowych przedstawiała się następująco:
- spółki praw a handlow ego... 44
w tym: - spółki państwowych osób prawnych ... 1
- spółki prywatne kapitału k ra jo w e g o ... 30
- spółki z udziałem kapitału zagranicznego ... 10
- organizacje społeczne, związki zawodowe, partie p o lity c z n e 48 - przedstaw icielstw a zag ran iczn e... 2
- spółdzielnie... 2
- jednostki samorządu terytorialnego... 4
- jednostki Kościoła K a to lic k ie g o ... 1
- państwowe jednostki o rg a n iz a c y jn e ... 8
- pozostałe jednostki ... 9
W procesie restrukturyzacji gospodarki narodowej odnotowano w om awianym miesiącu następujący fakt:
• dw a zakłady K atow ickiego H oldingu W ęglowego S A. tj. K opalnię W ęgla K am iennego
"KATOW ICE" i Kopalnię Węgla Kamiennego "KLEOFAS" połączono w jeden zakład p.n. Kopalnia Węgla K am iennego " KATOW1CE-KLEOFAS".
3 % %
:
I o t r u d n i e n i e . W y n a g r o d z e n i e . R y n e k procy
W sierpniu br. liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw (w dużych i średnich jednostkach) wyniosła 885,4 tys. osób i spadek jej był nieznaczny w stosunku do miesiąca poprzedniego o 0,2%. W porównaniu z sierpniem ub. r. liczba pracujących obniżyła się o 1,5%.
W sekcji górnictw o i kopalnictw o liczba pracujących (około 29% liczby pracujących sektora przedsiębiorstw) spadła zarówno w stosunku do lipca br. ja k i do analogicznego okresu ub. r. odpow iednio o 0,4%
i o 5,1%.
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu br. wyniosło 860,4 tys. osób. W porównaniu do m iesiąca poprzedniego wystąpił minimalny spadek lej wielkości o 0,1%.
N ajwiększy spadek przeciętnej liczby zatrudnionych w sierpniu br. w porównaniu do lipca br. wystąpił w sekcji rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo o 3,0%, natomiast największy wzrost przeciętnej liczby zatrudnionych odnotow ano w sekcji hotele i restauracje o 2,8%.
Porównując z analogicznym miesiącem ub. r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu br. spadło o 1,6%, przy czym w sektorze prywatnym zanotowano wzrost o 5,6%, a w sektorze publicznym spadek o 6,2%.
W okresie styczcń-sierpień przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w yniosło 862,6 tys. osób i było niższe niż przed rokiem o 2,1%.
W przem yśle w okresie 8 miesięcy przeciętne zatrudnienie wynosiło 578,0 tys.osób i porów nując do roku ubiegłego było niższe o 2%.
Spadek (wzrost) przeciętnego zatrudnienia w przem yśle w okresie styczeń-sierpień br. w odniesieniu do analogicznego okresu ub.r. w poszczególnych sekcjach przedstawia wykres:
H górnictwo i kopalnictwo UD działalność produkcyjna
■ zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne wyniosło w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu br.:
■ brutto 1119,56 zł
■ netto 896,21 zł
i w porównaniu do m iesiąca poprzedniego spadło odpowiednio o 2,3% i o 2,5%.
W stosunku do sierpnia ub.r. płace te wzrosły:
■ brutto o 19,1%
■ netto o 18,8%
N ajw iększy wzrost przeciętnego wynagrodzenia w porównaniu do m iesiąca poprzedniego w ystąpił w sekcji zaopatryw anie w energię elektryczną, gaz i wodę (brutto o 8,0% i netto o 7,7% ), natom iast największy spadek odnotow ano w sekcji działalność produkcyjna (brutto o 4,7% i netto o 4,6% ).
Największy poziom osiągnęły w sierpniu br. wynagrodzenia w sekcji górnictw o i kopalnictw o 1530,84 zł brutto i 1213,16 zł netto. Również za okres 8 m iesięcy br. w ynagrodzenia w tej sekcji były najwyższe.
W okresie styczeń-sierpień płace brutto i netto w sektorze przedsiębiorstw w yniosły odpow iednio 1102,16 zł i 887,22 zł. W porównaniu z analogicznym okresem ub.r. płace te były wyższe o 24,2% brutto i o 24,1%
netto.
W przem yśle przeciętne wynagrodzenie w okresie 8 miesięcy br. wyniosło:
■ brutto 1230,24 zł
■ netto 988,46 zł
i w porów naniu do analogicznego okresu ub. r. wzrosło odpowiednio o 27,6% i 27,3%.
W poszczególnych sekcjach przem ysłu przeciętne wynagrodzenie kształtowało się następująco:
■ górnictw o i kopalnictw o 1539,25 zł (netto 1230,20 zł)
■ działalność produkcyjna 937,12 zł (nelto 759,71 z ł )
■ zaopatryw anie w energię elektryczną, gaz i wodę 1257,47 zł (netto 1005,11 zł).
W sierpniu br. w porównaniu do lipca br. nastąpił spadek płacy realnej w sektorze przedsiębiorstw o 3,0%.
Liczba zarejestrow anych bezrobotnych według stanu na koniec sierpnia br. wyniosła 145,6 tys.osób i była niższa o 4,4 tys. osób (3% ) od stanu z końca lipca br. i niższa o 10,5 tys. (6,7% ) od stanu z końca sierpnia ub.roku.
Udział procentow y kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych naszego wojew ództw a w yniósł na koniec m iesiąca spraw ozdaw czego ponad 71,6%.
Bezrobotni pozostający w ewidencji urzędów pracy na koniec sierpnia br. to głów nie osoby, które poprzednio pracow ały (80,7% ). Co ósm a osoba spośród nich utraciła pracę z przyczyn zakładu pracy.
Spośród bezrobotnych, którzy dotychczas nie pracowali 29,0% stanowili absolwenci. Były to głównie osoby legitym ujące się świadectwem ukończenia szkół zawodowych oraz policealnych i średnich zawodowych.
O soby bezrobotne nie posiadające praw a do zasiłku stanow iły 55,4% ogółu zarejestrow anych bezrobotnych i wskaźnik len w porównaniu z końcem lipca br. zm niejszył się o 1,1 pkt.
Spośród bezrobotnych zarejestrowanych w miesiącu sprawozdawczym po raz pierw szy zarejestrowało się 5,7 tys.osób (47,7%), natom iast 6,2 tys. (52,3%) stanowiły osoby, które po raz kolejny odnotow ano w ewidencji urzędów pracy.
W sierpniu br. wyłączono z ewidencji rejonowych urzędów pracy 16,3 tys. osób, tj. o 0,2 tys. mniej niż w lipcu br. i o 2,9 tys. więcej w porównaniu z sierpniem ub.roku. Spośród tej grupy 9,2 tys. osób nie potwierdziło gotowości do pracy, 5,4 tys. osób podjęło pracę, a 1,0 tys. osób dobrowolnie zrezygnowało ze statusu bezrobotnego.
W końcu m iesiąca sprawozdawczego największą liczbę bezrobotnych odnotowano w U rzędach Pracy w Sosnowcu (11,7 tys.), w Bytomiu (9,9 tys.) i Gliwicach (9,5 tys.), najmniejszą zaś w Pszczynie (1,6 tys.), w Czechowicach-Dziedzicach (2,6 tys.) oraz w Raciborzu (2,7 tys.).
Pozostającym bez pracy i poszukującym jej za pośrednictwem urzędów pracy oferow ano w końcu sierpnia br. 3,7 tys. wolnych miejsc pracy, tj. o 0,2 tys. ofert więcej niż w ubiegłym miesiącu, w tym 1,9 tys.
(51,9% ) stanowiły oferty pracy stałej.
Na jedną ofertę pracy według stanu na koniec miesiąca przypadało 39 zarejestrowanych bezrobotnych (w lipcu 43 bezrobotnych).
Z danych przekazanych urzędom pracy wynika, że w sierpniu br. 10 zakładów pracy zgłosiło zwolnienie 0,2 tys. osób.
Produkcjo m a t e r i a l n a
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu br.
wyniosły 4852,0 min zł (w cenach bazowych bieżących) co stanowi wzrost o 0,9% w stosunku do lipca br.
W sekcji górnictw o i kopalnictw o przychody te osiągnęły wartość 1210,6 min zł (tj. 25% przychodów sektora przedsiębiorstw ) i w porównaniu do miesiąca poprzedniego spadły o 0,4%. Spadek przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług wystąpił w sekcjach:
■ handel i naprawy ... o 0,8%
■ obsługa nieruchom ości ... o 1,3%
N atom iast wzrost przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano w sekcjach:
■ działalność produkcyjna ... o 0,3%
■ transport, składowanie i łączność ... o 2,8%
■ zaopatryw anie w energię elektryczną, gaz i wodę . . . . o 3,7%
■ budow nictw o... o 5,1%
■ pozostała działalność u s łu g o w a ... o 6,8%
■ hotele i re s ta u ra c je ... o 16,9%
W sekcji działalność produkcyjna w sierpniu br. zanotowano najwyższy poziom przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług tj. 2236,8 min zł, natomiast najniższy poziom w sekcji hotele i restauracje (11,1 min zł).
W okresie styczeń - sierpień br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw w yniosły 37158,3 min zł i były wyższe o 15,9% niż przed rokiem, przy czym w sektorze publicznym przychody te osiągnęły wartość 24131,5 min zł (w zro sło 12,9%), a w sektorze prywatnym 13026,9 m in zł (w zrost o 22%).
W przem yśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sierpniu br. wyniosły 3789,9 min zł (ceny bazow e bieżące) i w odniesieniu do lipca br. wzrosły o 0,4% w cenach bazowych bieżących, natom iast w cenach bazow ych stałych spadły o 2,4%. W porównaniu z lipcem ub. roku przychody w przem yśle wzrosły zarówno w cenach bazowych bieżących jak i w cenach bazowych stałych w rzeczywistym czasie pracy odpow iednio o 15,0%
i 0,9%. W porów nyw alnym czasie pracy przychody te w cenach bazowych bieżących wzrosły o 10,0%, a w cenach bazow ych stałych spadły o 3,5%.
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody w cenach bazowych bieżących stanowiły 32% przychodów w przem yśle. Kształtowanie się dynamiki przychodów w sekcji górnictwo i kopalnictwo w cenach bazowych stałych w poszczególnych miesiącach br. przedstawia wykres:
% 1995 = 100
140 130 120
1 1 0
100
Od stycznia do sierpnia br. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła 29421, 1 min zł(ceny bazowe bieżące) i w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku wzrosła o 17,0%.
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w przemyśle przypadające na 1 zatrudnionego w okresie 8 m iesięcy były wyższe zarówno w cenach bazowych bieżących jak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 19,4% i 7,1% , na co przede wszystkim miał wpływ wzrost przychodów w sekcji górnictwo i kopalnictw o w cenach bazowych bieżących o 24,6% i o 10,1% w cenach bazowych stałych.
W sierpniu br. wydobyto 10,6 min ton węgla kamiennego tj. o 8,1% mniej niż w lipcu br. W okresie styczeń - sierpień wydobycie wyniosło 88,9 min ton węgla i było wyższe niż przed rokiem o 2,1%. W iększa była rów nież produkcja gazu ziem nego o 8,4%, olei opałowych o 39,2%, energii cieplnej o 11,0%, a także bednarki o 43,4% , prętów łuszczonych o 44,7% , konstrukcji m ostowych i budowlanych stalowych o 13,0%, m aszyn do obróbki plastycznej metali o 31,9% , suwnic o 20,4%. O ponad 132% wzrosła produkcja maszyn i urządzeń do liczenia.
W okresie styczeń - sierpień br. wzrost produkcji zanotowano wśród niektórych wyrobów chem icznych jak: sól warzona o 6,1%, kwas siarkowy łącznie z oleum o 3,4%, kwas octowy o 15,1%, pestycydy koncentraty o 9,3% , wyroby lakierowe o 4,4%.
Więcej niż przed rokiem wyprodukowano również takich wyrobów jak: elementy ścienne ceram iczne o 33,3% , gąsiory dachowe wypalane z gliny o 55,6%, szkło stołowe i galanteryjne o 17,7%, w yroby sanitarne ceram iczne o 11,8%, papier i tektura (odpowiednio o 11,7% i 21,0%), ubiory z dzianin o 41,6% , obuw ie ogółem 0 17,5%.
W okresie 8-miu m iesięcy br. wzrosła również produkcja niektórych wyrobów konsum pcyjnych takich jak:
przetwory mięsne i podrobowe ze zwierząt rzeźnych o 15,5%, konserwy mięsne o 12,8%, tuszki drobiow e o 44,5% , sery twarogowe niedojrzewające o 85,4%, piwo o 7,4%, tłuszcze roślinne jadalne o 15,5%, cukierki o 69,3%.
Okres styczeń - sierpień br. zaznaczył się również spadkiem produkcji niektórych wyrobów takich jak: stal surow a o 11,3%, blachy ocynkowane o 13,8%, kształtowniki gięte o 18,4%, wyroby walcowane z ołowiu, alum inium i niklu (odpowiednio 16,5%, 27,2% i 35,7%). Mniej niż przed rokiem wyprodukowano rów nież maszyn 1 urządzeń koksowniczych o 61,4%, oraz maszyn i urządzeń dla przemysłu drzewnego (spadek o 58,3% ). W porównaniu z rokiem ubiegłym zmniejszyła się również produkcja m leka spożywczego norm alizow anego o 12,2%
oraz spadła produkcja makaronów i pieczywa odpowiednio o 20,8% i 4,9%.
W budow nictw ie w sierpniu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (ceny bazowe bieżące) wyniosły 511,3 m in zł, co stanowi wzrost o 30,3% w odniesieniu do analogicznego miesiąca ubiegłego roku.
W sektorze publicznym przychody te osiągnęły wartość 81,2 min zł (wzrost o 1,0% w porów naniu do sierpnia ubiegłego roku), a w sektorze prywatnym 430,1 min zł (w zrost o 37,8%). Nadal największy udział w przychodach tej sekcji m ają przedsiębiorstwa zajmujące się wznoszeniem budowli lub ich części, inżynierią lądową i wodną (75%). N atom iast przychody ze sprzedaży produkcji budowlano - m ontażowej (ceny bieżące) wyniosły 367,7 min zł i były wyższe o 28,6% w stosunku do sierpnia ub.r.
W okresie styczeń - sierpień br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie wyniosły 3372,3 m in zł i w odniesieniu do analogicznego okresu ub.r. wzrosły o 17,4%. W przeliczeniu na I zatrudnionego przychody w budownictwie były również wyższe o 24,9%.
W sierpniu 1996 r. oddano do użytku w województwie katowickim 111 mieszkań o pow ierzchni użytkowej 14,1 tys.m 2 tj. o 26% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Najwięcej m ieszkań tj. 107 oddano w budow nictw ie indywidualnym , a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 13,3 tys. m 2. Spółdzielnie m ieszkaniow e przekazały 4 mieszkania o powierzchni użytkowej 0,8 tys. m 2 W okresie ośm iu miesięcy br. oddano do użytku 1043 m ieszkania tj. o 32,8% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich pow ierzchnia użytkow a w yniosła 130,0 tys.m 2 co stanowiło 82,9% poziomu analogicznego okresu ubiegłego roku. W budow nictw ie indyw idualnym oddano do użytku 926 mieszkań tj. o 7,9% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich pow ierzchnia użytkowa wyniosła 119,3 tys.m2 natom iast spółdzielnie m ieszkaniowe oddały do użytku 55 m ieszkań o powierzchni użytkowej 6,7 tys.m2.
M iasta, w których oddano najwięcej m ieszkań w okresie styczeń-sierpień br. to: Katowice (114), R ybnik (64), G liw ice (42), Pszczyna (38), Tychy (37).
Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania przekazanego do użytku w okresie styczeń-sierpień br.
wyniosła 124,7 m 2, przy czym w spółdzielniach mieszkaniowych 122,7 m 2, a w budow nictw ie indywidualnym 128,8 m 2
W okresie ośmiu miesięcy br. w województwie katowickim wydano 2314 pozwoleń na budow ę budynków m ieszkalnych w budownictwie indywidualnym.
Jednostki transportu sam ochodow ego dysponujące w sierpniu br. taborem o ładowności 34,8 tys. ton (stan na koniec miesiąca) przewiozły 1,5 min ton ładunku (o 5,1% mniej niż w poprzednim m iesiącu i o 5,7%
mniej niż przed rokiem).
Z usług transportu sam ochodowego skorzystało w sierpniu 6,8 min osób, tj. mniej niż w ub. miesiącu i sierpniu ub. r. odpowiednio o 2,7% i 10,5%. Natomiast w okresie 8 miesięcy przewozy osób w yniosły 61,1 min osób tj. o 6,2% więcej niż przed rokiem.
W okresie styczeń - sierpień br. transportem samochodowym przewieziono 13,8 min ton ładunków tj. o 8,7%
więcej niż przed rokiem.
Śląska D O K P w sierpniu br. przewiozła taborem kolejowym 10,2 min ton ładunków z czego 8,3 min to węgiel. Ilość przewiezionych ładunków ogółem w porównaniu z lipcem br. spadła o 4% , natom iast węgla kam iennego o 0,5%. Tonaż przewiezionych ładunków od początku roku wyniósł 81,5 min ton i spadł o 2,0% w porów naniu z analogicznym okresem ub.r.
Finanse
Analizując wyniki rentowności podmiotów gospodarczych od początku roku można zauw ażyć (począw szy od lutego br.) stopniow o zm niejszającą się liczbę podm iotów deficytowych, a tym samym wzrost liczby jednostek rentownych.
Identyczne zjawisko wystąpiło także na przestrzeni m inionego roku, z tą jednak różnicą, że procentowy udział poszczególnych grup podmiotów (deficytowych i rentownych) był korzystniejszy. Na koniec lipca br. zysk brutto wykazywało 65,7% podmiotów, zysk netto 63,4%. Należy zaznaczyć iż lepszą kondycją finansową charakteryzowały się jednostki zaliczane do sektora prywatnego: procentowy udział podm iotów w ykazujących zysk brutto w yniósł 67,5% , a zysk netto 65,4%. W sektorze publicznym w skaźniki te w yniosły odpowiednio: 67,5% i 57,6%.
W ynik finansow y brutto będący wynikiem na działalności gospodarczej skorygowany o saldo strat i zysków nadzwyczajnych kształtował się na zbliżonym poziomie jak w okresie I - VI br. Za okres siedm iu m iesięcy br. przyjął wartość 373,9 min zł, oznacza to wzrost o 18,9% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.
Sytuacja finansow a w obu sektorach była różna. Jednostki gospodarcze zaliczane do sektora publicznego wykazały stratę brutto w wysokości minus 235,4 min zł, natom iast podm ioty sektora prywatnego wykazały zysk brutto - 609,3 min zł. Najwyższy wzrost wyniku finansowego brutto, w porównaniu do okresu I-VII ub.r. zanotowano w jednostkach prowadzących działalność w sekcji: handel i naprawy (w zrost o 133,6%) oraz hotele i restauracje (wzrost o 77,5%).
W ynik finansow y netto stanowiący wynik finansowy brutto po odliczeniu obowiązkowych obciążeń na koniec lipca br. wyniósł ogółem minus 275,6 min zł (mniej o 442,6 min zł niż na koniec I kwartału br.).
W podziale na sektory wynik netto przedstawiał się następująco:
- sektor publiczny m inus 673,0 min zł - sektor prywatny 397,4 min zł
Na ujemny wyniku netto duży wpływ miał niekorzystny wynik osiągnięty przez jednostki z sekcji górnictw o i kopalnictwo - wynik netto minus 1002,4 min zł, jest to rezultatem stale utrzymującej się nadwyżki strat nad zyskami dla tej grupy podmiotów.
Od początku bieżącego roku obserwujemy stopniowo powiększającą się wartość straty netto, jest to w głównej m ierze rezultatem stosunkowo wysokich obow iązkow ych obciążeń wyniku. Zm niejszenia wyniku finansow ego brutto (m.in. podatek dochodowy od osób praw nych i fizycznych, dyw idenda od funduszu założycielskiego) za siedem miesięcy br. ogółem wyniosły 649,5 min zł, przewyższały one osiągnięty zysk brutto o 73,7%. Największy udział w obciążeniach (89,3%) stanowił podatek dochodowy w kwocie 579,9 min zł. Relacja podatku dochodowego do zysku brutto przedstawiająca udział podatku u podm iotów rentow nych w wypracowanym zysku za okres I-VII br. wyniosła 34,1%.
Porównując wielkości obciążeń za okres I-V1I br. do tych z przed roku można zauważyć, iż dla sekcji górnictwo i kopalnictwo kwota odliczeń była niższa o 40,5% niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, w przeciwieństwie do sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę, gdzie wzrosły one o 37,0%.
W skaźnik rentow ności obrotu brutto przedstawiający relację wyniku finansowego brutto do przychodów ogółem za okres styczeń-lipiec br. wyniósł 0,9% i był niższy o 0,1 pkt niż przed rokiem , przy czym
dla sektora publicznego przyjął on wielkość minus 0,9% (spadek o 0,6 pkt w porównaniu do okresu I-V II ub.r), a dla sektora prywatnego 4,5% (wzrost o 0,4 pkt w stosunku do analogicznego okresu ub.r).
W skaźnik rentowności obrotu netto będący relacją wyniku finansowego netto do przychodów z całokształtu działalności za siedem miesięcy br. przyjął wielkość m inus 0,7% (w zrost o 0,2 pkt w stosunku do okresu I-VII ub.r).
W podziale na sektory w skaźnik ten kształtował się następująco:
- sektor publiczny m inus 2,5% (spadek o 0,2 pkt) - sektor prywatny 3,0% (wzrost o 0,6 pkt).
W skaźnik rentowności obrotu: ze sprzedaży, brutto i netto za okres styczeń-lipiec br. dla podm iotów prow adzących działalność w podstaw ow ych sekcjach przedstawia poniższy wykres:
ze sprzedaży
brutlo
nello
■8
-12 -4 0 4 8
% 12
pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna
§ transport, składowanie i łączność
■ handel i naprawy El budownictwo
B zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
® działalność produkcyjna
□ górnictwo i kopalnictwo
W skaźnik poziom u kosztów z całokształtu działalności będący relacją kosztów do przychodów uzyskanych w efekcie prowadzonej działalności na przestrzeni styczeń-lipiec br. wyniósł ogółem 99,2% , o 0,1 pkt mniej niż przed rokiem w tym samym czasie.
W poszczególnych sektorach wskaźnik poziomu kosztów przedstawiał się następująco:
- sektor publiczny 101,1% (wzrost o 0,5 pkt) - sektor prywatny 95,4% (spadek o 0,6 pkt)
Podobnie ja k w poprzednich miesiącach wysoki wskaźnik poziomu kosztów w ystąpił w sekcji górnictw o i kopalnictwo, bowiem koszty przekroczyły przychody o 11,2%, natomiast dla pozostałych sekcji był niższy - koszty stanowiły 96% przychodów. Najbardziej korzystny, tj. najniższy wskaźnik odnotow ano m in. w sekcjach: zaopatryw anie w energię elektryczną, gaz i wodę (91,2% ), pozostała działalność usługow a kom unalna, socjalna i indywidualna (92,5% ) oraz obsługa nieruchomości i firm (94,8%).
W skaźniki bieżącej płynności finansowej umożliwiają ocenę zdolności podm iotów gospodarczych do term inow ego regulow ania zobowiązań bieżących.
W skaźnik bieżącej płynności I stopnia przedstawiający relację aktywów o dużym stopniu płynności (środki pieniężne i papiery wartościowe przeznaczone do obrotu) do zobowiązań krótkoterm inowych wyniósł na
koniec lipca br. 10,0%, wzrastając o 0,9 pkt w stosunku do okresu I-VII ub.r i o 3,3 pkt w porównaniu do stycznia br.
W skaźnik bieżącej płynności II stopnia będący relacją aktywów o niższym stopniu płynności (aktywa będące składnikami wskaźnika płynności I stopnia powiększone o należności i roszczenia) do zobowiązań bieżących wyniósł 79,7% (spadek o 4,0 pkt w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego i o 0,8 pkt w porównaniu z ubiegłym miesiącem). W podziale na sektory różnica pomiędzy wielkością tego w skaźnika była znaczna i wyniósł on odpowiednio:
- sektor publiczny 71,8% (spadek o 7,0 pkt w porównaniu do ub.r.) - sektor prywatny 106,2% (wzrost o 2,7 pkt w porównaniu do ub.r.)
W skaźnik płynności III stopnia czyli relacja majątku obrotowego do zobowiązań krótkoterm inowych na koniec lipca br. przyjął wielkość ogółem 112,4%. Podobnie ja k wskaźnik I i II stopnia, wskaźnik III stopnia był wyższy w sektorze prywatnym , gdzie wyniósł 148,1%. N atom iast w sektorze publicznym odnotow ano jego spadek o 7,5 pkt.
M ajątek obrotow y według stanu na koniec lipca br. był wyższy o 19,2% niż przed rokiem i wyniósł 19031.7 min zł. W zorem ubiegłych miesięcy największy udział w strukturze majątku - 62,1% stanowiły należności i roszczenia, w tym z tytułu dostaw i usług - 53,8%. Wartość zapasów według stanu na 31 VII br. wyniosła ogółem 4788,4 min zł. Obserwując ich strukturę w poszczególnych sektorach można zauważyć, iż w sektorze publicznym najwięcej, bo aż 43,9% zapasów stanowiły materiały. W sektorze prywatnym natomiast wartość towarów wzrosła o 52,4% w porównaniu ze stanem na koniec lipca ub.r i stanowiły one 42,6% ogółu zapasów, dla porów nania w sektorze publicznym - tylko 9,5%.
Zobowiązania krótkoterm inowe (płatne przed upływem 1 roku) wyniosły za siedem miesięcy br.
16928.8 min zł, ij. o 23,0% więcej niż przed rokiem.
Udział poszczególnych zobowiązań krótkoterminowych w sektorach przedstawia poniższy wykres:
sektor publiczny sektor prywatny
0 kredyty bankowe
OH zobowiqzania z tytułu dostaw i usług 1 zobowiązania z tytułu podatków [13 inne
Zobow iązania długoterm inow e (termin płatności ostatniej raty następuje po upływie 1 roku) na koniec lipca br. wynosiły 6553,1 min zł, w tym wartość długoterminowych kredytów bankow ych zaciągniętych przez podm ioty gospodarcze wyniosła 4152,6 min zł.
W sektorze prywatnym w porównaniu do stanu na koniec lipca ub.r nastąpił prawie trzykrotny wzrost wartości kredytów płatnych po upływie 1 roku. W skaźnik pokrycia odsetek zyskiem dla jednostek z tego sektora zm alał z 621,4% (stan na 31.V1I ub.r) do 381,0% (koniec lipca br.).
Ceny
W sierp n iu br. na rynku w ojew ództw a katow ickiego odnotow ano dalsze podwyżki cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych. Podobnie jak w poprzednim miesiącu znacznie zdrożały artykuły z grupy "mięso, podroby i przetw ory", zwłaszcza m ięso wieprzowe:
■ żeberka ... o 6,5%
■ boczek z ż e b e rk a m i...o 5,2%
■ s c h a b ...o 5,0%
Wśród artykułów żyw nościowych w porównaniu z lipcem br. w zrosły rów nież ceny pieczyw a (0,6% -5,9% ), przetworów owocowych (0,3% -5,9% ), drobiu i jego przetworów (l,7% -5,7% ) oraz przetw orów warzyw nych (0,4% -4,6% ). W tym samym czasie koncentraty spożywcze zdrożały od 0,4% do 4,5% , przetw ory zbożow e od 0,9% do 4,4% zaś nabiał od 0,9% do 4,2%. Znacznie wzrosła cena jaj w porównaniu z poprzednim m iesiącem (o 17,4%).
W porównaniu do sierpnia ub.roku najwyższą dynamikę osiągnęły:
przetw ory w a r z y w n e 102,4% - 171,2%
koncentraty spożywcze 101,2% - 159,8%
pieczyw o 125,6% - 151,4%
przetw ory zbożowe ... 118,6% - 150,0%
ryby i przetwory ry b n e 108,3% - 146,1%
przetw ory o w o c o w e 108,7% - 137,5%
w yroby c u k ie rn ic z e 102,2% - 136,7%
Kształtowanie się cen wybranych artykułów w okresie od sierpnia 1995 r. do sierpnia 1996 r. ilustrują wykresy:
chleb m ieszany wiejski (1000 g)
bułka pszenna duża (200 g)
2,00 1,90 1,80 1,70 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 1,10 1,00
XI XII V I V II V III
1995 1996
0,20zł 0,16 0,12 0,08 0,04 0,00
V III IX X XII
1995 1996
mąka tortowa ( 1 kg)
kasza pszenna, manna (1 kg)
2,00 1,90 1,80 1,70 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 1,10
1,00 vni ix x xi xn 1995
V I V II V III
1996 2,00
1,90 1,80 1,70 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 1,10 1,00
V III IX X X I X II
1995
II III IV V V I V II V III
1996
D y n a m i k ę c e n w y b r a n y c h a r t y k u ł ó w spożywczych które najbardziej z d r o ż a ł y w s i e r p n i u br.
przedstawia wykres:
v m 95 = 100
ogórki kw aszone (1 kg)
kapusta kw aszona (1 kg)
przypraw a do zup
makrela w ędzona
100 110 120 130 140 150 160 170 180'
Podobnie jak w poprzednim miesiącu zaobserwowano sezonowy spadek cen warzyw. Najbardziej w stosunku do lipca br. staniały:
■ m a rc h e w ... o 51,0%
■ papryka św ie ż a ... 0 38,8%
■ selery korzeniowe ... 0 32,8%
■ buraki o b c in a n e ...0 28,5%
■ k a la fio ry ... ° 24’4%
Porównując ceny warzyw z sierpniem ubiegłego roku można zauważyć że najbardziej zdrożały:
■ ogórki świeże - g ru n to w e ... o 161,0%
■ pom idory s z k la rn io w e ...0 135,0%
■ papryka ś w ie ż a ... 0 106,0%
■ ogórki świeże sz k larn io w e...° 102,0%
■ m archew o b c in a n a ... ° 69,0%
Zróżnicow anie cen niektórych warzyw w wybranych m iastach województwa katow ickiego w HI dekadzie sierpnia przedsawia wykres:
K ato w ice
D ąb ro w a G ó rn icza
G liw ic e
R a cib ó rz
S o sn o w iec
Z a w ie rc ie
H O górki gruntow e BI Pom idory
EU K apusta b iała św ieża
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 zł
N a rynku owoców także zaobserwowano sezonowy spadek cen owoców. Najbardziej staniały w stosunku do lipcabr. winogrona (41,6% ), jabłka (29,6% -36,7% ) i śliwki (50,0%).
Zróżnicow anie średnich cen śliw ek w wybranych m iastach ilustruje wykres:
Katowice Bytom Gliwice Chrzanów Dąbrowa Górnicza Racibórz
Sosnowiec Zawiercie
0,0 0,4 0,8 1,2 1,6 2,0 2,4
" < ' ' i
2,8 /J
W sierpniu w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego więcej płaciliśmy za usługi:
VIII 1995 = 100 VII 1996 = 100
■ szewskie 6,0% - 38,8% 0,6% - 6,5%
■ RTV 5 ,8 % -2 1 ,8 % 0,6% - 1,0%
■ kom unalne 6,2% - 32,2% 2,2% - 2,6%
■ ochronę zdrowia 3,2% - 47,5% 0,2% - 4,6%
■ fryzjerskie i kosm etyczne 1 1 ,3 % -2 2 ,8 % 1,0% - 1,7%
Opłaty za naukę (w stosunku do sierpnia ub. roku) wzrosły od 3,6% - 26,7% (nauka w liceum ogólnokształcącym o 26,7%). W sierpniu br. ceny usług turystycznych kształtowały się od 5,7% do 54,5% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku.
W sierpniu br. zanotowano wzrost cen niektórych artykułów nieżyw nośclow ych takich ja k obuw ia o 0,6% - 15,0%, ubiorów gotowych o 0,1 % - 6,3% i bielizny o 1,0% - 7,6%, spadły natom iast ceny letniej odzieży i obuw ia (w ynik sezonowej obniżki cen). W roku szkolnym 96/97, płacimy znacznie więcej za podręczniki szkolne - ich ceny wzrosły w stosunku do ubiegłego roku od 39,8% do 104,5% a artykułów szkolnych od 5,7% do 38,5%.
Ceny 19
Dynamiki cen wybranych artykułów szkolnych przedstawiają wykresy:
240
200
160
120 -
80
40
0
sierpień 1995 = 100
podręcznik do matematyki kl. II szkoły podstawowej
—_____
podręcznik podręcznik do do historii historii kl. HI kl. V szkoły liceum podstawowej ogólnokształcącego
zeszyt 16 - kartkowy ołówek
kredki szkolne wkład do długopisu flamastry akwarele tenisówki szkolne tornister szkolny z ortalionu
"
sierpień 1995 = 100
100 110 120 130 140 150%
W mniejszym stopniu podrożały:
■ sprzęt gospodarstwa dom owego ...0 ,1 % - 4,5%
■ sprzęt R T V ...0,1% - 14,8%
■ artykuły higieny osobistej i le k a rs tw a ...0,3% - 11,9%.
K ursy w alut w połow ie sierpnia br. w pryw atnych kantorach w ybranych m iast w ojew ództw a katowickiego kształtowały się następująco (ceny za 100 $ lub 100 DEM):
WYSZCZEGÓLNIENIE a - sprzedaż b - skup
c - różnica
Katowice Chorzów Bytom Sosnowiec Rybnik łychy Gliwice
Dolar am ery k ań sk i.. . a 273,00 272,50 271,50 274,00 272,00 269,50 273,50
b 271,00 271,00 270,00 272,50 270,00 269,00 269,00
c 2,00 1,50 1,50 1,50 2,00 0,50 4,50
M arka niemiecka . . . . a 184,00 183,80 182,20 183,70 182,50 181,50 184,00
b 182,50 182,00 180,00 182,50 181,00 181,00 182,00
c 1,50 1,80 2,20 1,20 1,50 0,50 2,00
W sierpniu br. zarówno dolary jak i marki najkorzystniej można było kupić w Tychach, natom iast sprzedaż była najbardziej opłacalna: dla dolarów w kantorach w Sosnowcu, a dla marek w Sosnowcu i Katowicach.
W kraju ceny towarów i usług konsum pcyjnych obniżyły się w lipcu br. w stosunku do czerwca br.
o 0,1%. Było to głównie wynikiem sezonowego spadku cen żywności, w tym zwłaszcza ziem niaków i niektóiych warzyw oraz najniższego od 9 lat wzrostu cen towarów nieżywnościowych.
Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych kształtowała się następująco:
O kresy O gółem Żyw ność N apoje alkoholow e
Tow ary nicżyw no-
ściow e
U sługi
Grudzień roku poprzedniego = 100
1995 V I I ... 112,5 109,0 110,6 113,6 116,8 1996 V I I ... 111,3 109,7 112,0 110,9 114,3
M iesiąc poprzedni = 100
1996 I ... 103,4 102,3 103,3 102,2 106,3 I I ... 101,5 101,8 100,4 101,1 101,8 III... 101,5 102,3 100,5 101,2 101,0 I V ... 102,2 102,8 100,4 102,0 101,7 V ... 101,4 101,2 101,5 102,0 100,7 V I ... 101,0 100,9 104,4 101,0 100,5 V I I ... 99,9 98,1 100,9 100,9 101,5
Analogiczny okres 1995 r. = 100
1996 I ... 121,0 117,5 132,1 123,7 121,7 1 1 ... 120,4 117,0 132,0 123,0 121,0 III... 120,4 117,8 129,3 122,4 120,6 I V ... 120,3 117,7 124,8 122,2 121,3 V ... 119,8 116,9 125,8 122,4 120,3 V I ... 119,5 116,6 130,5 121,7 119,7 V I I ... 120,4 119,6 130,7 121,1 119,2 I - V I I ... 120,2 117,6 129,3 122,3 120,5
W okresie styczeń-lipiec br. wzrost cen konsumpcyjnych był niższy niż w analogicznym okresie ub.roku (o 11,3%, wobec 12,5%), w tym najbardziej wzrosły ceny usług (o 14,3%) i napojów alkoholow ych (o 12,0%), mniej artykułów nieżywnościowych (o 10,9%) oraz żywności (o 9,7%). W skali roku ceny konsum pcyjne wzrosły o 20,4% , podczas gdy przed rokiem odpowiednio o 27,6%. W lipcu br. ceny artykułów żywnościowych obniżyły się (w stosunku do czerwca br). o 1,9% (wobec 4,8% przed rokiem). Najbardziej spadły ceny artykułów w grupie
"ziem niaki, warzywa, owoce i przetwory o 22,6%. Ceny świeżych warzyw spadły o 27,0% , w tym ziemniaków o 44,7% , a kapusty świeżej o 42,3%. Ceny owoców krajowych były niższe o 12,3%, Znacznie więcej niż w poprzednich miesiącach podrożało mięso, podroby i przetwory (o 3,5%), w tym głównie m ięso wieprzowe (o 5,0% ) oraz drób (o 3,9%). "Cukier, wyroby cukiernicze i miód" zdrożały o 2,0%, w tym najbardziej podrożał cukier (o 3,1%).
Zarów no w okresie siedmiu miesięcy br. jak i w skali roku największy był wzrost cen pieczywa (odpow iednio o 35,3% i 43,6% ) oraz przetworów m łynarskich i makaronowych.
Ceny napojów alkoholow ych wzrosły (w porównaniu z czerwcem ) o 0,9% , w tym piw o podrożało o 1,8%.
Ceny tow arów nieżyw nościow ych były wyższe o 0,9% niż w czerwcu. Ich relatyw nie niewielka dynam ika była głównie wynikiem najniższego od wielu lat wzrostu cen odzieży i obuwia (po 0,6% ). D użo więcej niż przed miesiącem konsum enci płacili za wydawnictwa (o 3,0% ), w tym zwłaszcza za podręczniki (o 6,5%).
Ponad przeciętną dynam ikę wzrosły ceny wyrobów tytoniowych (o 1,7%) oraz opału (o 1,6%).
Nastąpiło ponowne przyspieszenie dynamiki cen usług - wzrost o 1,5% w porównaniu z czerw cem br.
Nadal rosły opłaty za najem m ieszkania i pobór zimnej wody (łącznie o 2,5%). Opłaty telekom unikacyjne wzrosły o 4,4% , w tym telegram y o 17,2% oraz krajowe rozm owy telefoniczne o 6,2%. Podrożały także usługi ubezpieczeniow e (o 8 ,2 % ), w tym głównie obowiązkowe ubezpieczenia samochodowe.
Zanieczyszczenie p ow i e tr z a
Badania zanieczyszczenia powietrza prowadzone przez W ojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Katowicach w miesiącu pom iarow ym od 16.07.96 r. do 15.08.96 r. wykazały przekroczenia dopuszczalnych stężeń dobowych w przypadku:
■ pyłu zawieszonego (PM -10) na 5 spośród 18 stacji pomiarowych, m aksymalnie przez 19,4% czasu w Zabrzu;
■ dwutlenku siarki na stacjach pom iarowych w Rudzie Śląskiej przez 3,2% czasu i Sosnowcu przez 19,4% czasu;
■ dwutlenku azotu na stacjach pomiarowych w Dąbrowie Górniczej przez 9,7% czasu i Tarnowskich Górach przez 6,4% czasu;
■ fenolu na 20 spośród 23 stacji pomiarowych, maksymalnie przez 90,3% czasu w Rudzie Ślskiej;
■ formaldehydu na 4 spośród 20 stacji pomiarowych, m aksymalnie przez 35,5% czasu w Tychach;
■ am oniaku na stacji pomiarowej w Tarnowskich Górach przez 25,8% czasu;
■ tlenku węgla na wszystkich 5 stacjach pomiarowych, m aksym alnie przez 93,6% czasu. W odniesieniu do 8-godzinnej wartości dopuszczalnej zalecanej przez Światową Organizację Zdrowia przekroczenia wystąpiły jedynie w Chorzowie przez 2,2% czasu.
W analizowanym miesiącu pomiarowym nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych stężeń fluoru.
M iesięczne stężenia składników pyłu w okresie od 16.06.96 do 15.07.96 osiągały poziomy.
■ ołów od 49 n g /m 1 w Łubowicach do 521 ng/m3 w Szopienicach,
■ kadm od 0,8 ng/m'3 w Łubowicach do 73,9 ng/m 3 w Bukownie,
■ mangan od 12 ng/m 3 w Pszczynie do 91 ng/m3 w Chorzowie,
■ nikiel do 10,9 ng/m 3 w Łaziskach,
■ chrom od 1,2 ng/m3 w Wodzisławiu i Bojszowie do 9,6 ng/m" w Łaziskach.
DOBOW E STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W ŚRÓDMIEŚCIU KATOWIC W SIERPNIU 1996 R.
(według danych WSSE Katowice)
ug /m
PYŁ ZAW IESZONY
120
100
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31
Wartość dopuszczalna
3 ug/m
200 180 160 140 120 100 80 60 40 20
DW UTLENEK SIARKI ( S O j
□
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31
DOBOW E STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W ŚRÓDMIEŚCIU KATOWIC W SIERPNIU 1996 R.
(według danych WSSE Katowice)
ug/m 160
DW UTLENEK AZOTU (N O J
140 120 100
80 60 —
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31
Wartość dopuszczalna
ug/m"
TLENEK WĘGLA ICO)
2 4 6 8 10 12 20 22 24 26 28 31
1 3 5 7 9 11 19 21 23 25 27 30
ŚREDNIE DOBOW E STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W OKRESIE 16.07.1996 R. - 15.08.1996 R.
(według danych WSSE Katowice)
P Y Ł Z A W I E S Z O N Y
Katowice, ul. Raciborska 39 Katowice - Szopienice Chorzów Chrzanów Dąbrowa Górnicza Jastrzębie - Zdrój Łaziska Średnie Miasteczko Śląskie, Żyglinek Mysłowice Olkusz Pszczyna Ruda Śląska Toszek Wodzisław Śląski Zabrze Rudnik - Łubowice Rudziniec, Bojszów Zebrzydowice
140 60
średnie maksymalne
ug/m
Wartość dopuszczalna stężenia dobowego - 120 ug/m
rocznego - 50 ug/m
ŚREDNIE DOBOW E STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA (cd.) (według danych WSSE Katowice)
DWUTLENEK SIARKI
Katowice, ul. Raciborska 39 Katowice, ul. Konopnickiej 2
Będzin Bytom fM
Chorzów Dąbrowa Górnicza Gliwice Jastrzębie - Zdrój Jaworzno Łaziska Średnie Miasteczko Śląskie - Żyglinek Mysłowice Olkusz Pszczyna Racibórz Ruda Śląska - Kochłowice Rybnik Siemianowice Sosnowiec Tarnowskie Góry Toszek Tychy Wodzisław Śląski Zabrze Zawiercie Gorzyce Rudnik - Łubowice Rudziniec - Bojszów
0
L i * *
.
u g /m
40 80
120160 200 240 280
średnie maksymalne
Wartość dopuszczalna stężenia dobowego - 200 ug/m
rocznego - 32 ug/m '
Ś R E D N IE D O B O W E ST Ę Ż E N IE Z A N IE C Z Y S Z C Z E Ń P O W IE T R Z A (cd .) (według danych WSSE Katowice)
DW UTLENEK AZOTU Katowice, ul. Raciborska 39
Katowice, ul. Konopnickiej 2 Będzin
Bytom Chorzów Chrzanów Dąbrowa Górnicza - Błędów Gliwice Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Łaziska Średnie Miasteczko Śląskie - Żyglinek Mysłowice Olkusz Pszczyna Racibórz Ruda Śląska - Kochłowice Rybnik Siemianowice Śląskie Sosnowiec Tarnowskie Góry Toszek Tychy Wodzisław Śląski Zabrze Zawiercie Gorzyce Rudnik - Łubowice Rudziniec - Bojszów
Ug/tf
40 80
120160 200 240
średnie
:maksymalne
3
rocznego - 50 ug/m3
ŚREDNIE DOBOW E STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA (dok.) (według danych WSSE Katowice)
T F . R N R K W Ę G L A
Katowice
Chorzów
Łaziska Średnie
Rybnik
Wodzisław Śląski
M i
m m ;
O 1
Wartość dopuszczalna stężenia: dobowego - 1 mg/m 3 ' rocznego - 0,12 m g/m 3
3
mg/m
10maksymalne
średnie
Stan b e z p i e c z e ń s t w a publicznego
W sie rp n iu br. w e d łu g d a n y c h K o m e n d y W o jew ó d zk iej P o lic ji lic z b a stw ierdzonych przestępstw utrzym yw ała się na poziom ie odnotow anym w ubiegłych miesiącach tj. około 6 tys. lecz była niższa niż przed rokiem o ponad 11%. W sierpniu najczęściej w łam yw ano się do obiektów pryw atnych (co trzecie przestępstw o) oraz przyw łaszczano cudze m ienie (ponad 16% przestępstw ogółem).
W okresie ośm iu miesięcy br. na terenie województwa katowickiego stw ierdzono 47,6 tys. przestępstw tj. o 11,6% mniej niż w analogicznym okresie ub.roku. Przeważały przestępstwa o charakterze krym inalnym stanow iące 86% przestępstw ogółem, lecz ich liczba w stosunku do ośmiu miesięcu ub.roku obniżyła się o ponad 11%. O bniżyła się również ilość przestępstw ó charakterze gospodarczym - o ponad 28%. Wśród przestępstw o charakterze krym inalnym dom inowały w łam ania do obiektów pryw atnych (34% przestępstw ogółem ), lecz ich dynam ika nieznacznie obniżyła się.
N iepokojącym objawem jest systematyczne obniżanie się wskaźnika w ykrywalności przestępstw - z 86% w styczniu br. do 58% w sierpniu br. W dalszym ciągu utrzymuje się wyższa wykryw alność przestępstw gospodarczych (76% ) niż krym inalnych (55%).
W spółczynnik przestępstw stwierdzonych na KM) tys. ludności był w okresie styczeń-sierpień br.
korzystniejszy niż przed rokiem i osiągnął wielkość 1209 ( 1369 przed rokiem). Rejonami szczególnie zagrożonym i przestępstw am i kryminalnymi (głównie kradzieżami) były: C h o rzó w , Będzin, Katowice oraz Dąbrowa Górnicza.
W okresie ośmiu miesięcy br. na terenie województwa katowickiego wydarzyło się 3306 w ypadków drogow ych (o 128 mniej niż w analogicznym okresie ub.roku), w wyniku których rannych było prawie 4 tys. osób a zabitych 254 osoby. Najwięcej wypadków miało m iejsce w okolicach Gliwic, Tychów, Katowic oraz Pszczyny.
Tam też odnotow ano największą ilość rannych.
K O N IU N K T U R A G O SPO D A R C Z A
P r z e m y s ł p r z e t w ó r c z y
(dane dla kraju)
L I P I E C 19 9 6
(Ci
S E K T O R Y
o g ó ł e m (O ) - - - s e k t o r p u b lic z n y (R u) s e k t o r p ry w a tn y (Rr)
20
10
- I O
-20
-30
VIVII IX XII
IX XII
XII VI IX XII V I IX XII VI
1992 1993 1995 1996
20
10
-10
-20
-30
P R Z E D S I Ę B I O R S T W A
— — r n a ło (M) ( 6 - 5 0 p r a c u j ą c y c h ) ś r e d n i o ( 6 ) (61 - 6 0 0 p r a c u j ą c y c h )
d u ż e (D) ( 5 0 1 - 2 0 0 0 p r a c u j ą c y c h ) w ie lk ie (W) ( p o w y ż e j 2 0 0 0 p r a c u j ą c y c h )
40
30 30
20 20
l O 1 0
- i o -10
'20 -20
-30 -30
I X X I I VIVII X I I
VI III I X X I I
V I I X X I I V I I X X I I III VI
1992 1993 199-4 1 9 9 5 1996
P re z e n to w a n e w o p ra c o w a n iu w skaźniki p o w sta ły n a p o d s ta w ie opinii dy rek to ró w p rze d sięb io rstw . S p o s ó b o b lic z a n ia w sk aź n ik ó w p rz e d sta w io n o w z e s z y c ie m e to d y cz n y m "B ad a n ie koniunktury" W -wa, m a rz e c 1994 r, GUS.
WYBRANE DZIAŁY PRZEMYSŁU PRZETWÓRCZEGO*
1M2 1 * 3 m 1395
M ateriały n iem etaliczn e
1982 1882 1895 1996
/ 29 M aszyny i u rząd zen ia
1984 1896 1986
20 10 0
•10
•20
■30
19*
1964
Drewno i wyroby z drewna z i :..:1
20
10
0
•10
-20
-30 VII K XII
199» 1906 1992 1694
1995 1986
1994 1996 1996
W lipcu zanotow ano wzrost ogólnego w skaźnika klimatu w przemyśle przetwórczym z wartości m inus 1 w czerw cu d o wartości plus 3. W śród badanych przedsiębiorstw 22% oceniało swoją koniunkturę jako dobrą, a 19% jako złą. Popraw ę ogólnego w skaźnika koniunktuiy zanotow ano w obu sektorach własności i w przedsiębiorstw ach wszystkich klas wielkości. Popraw ę koniunktury zanotowali przede wszystkim producenci:
sprzętu 1 aparatury radiowo-telewizyjnej, tkanin, w yrobów ze skóry, w yrobów z drew na, mebli. Pogorszenie koniunktury w ystąpiło głów nie u producentów : w yrobów celulozow o-papierniczych oraz sprzętu transportow ego.
• w edług Europejskiej Klasyfikacji Działalności (która od stycznia 1994 r. zastąpiła Klasyfikację G ospodarki Narodowej KGN), poszczególne działy przem ysłu przetw órczego (sekcja D) oznaczone są symbolami od 15 d o 36 (pełne nazw y działów p o d an e są w załączonej w kładce).
Mouynyl «>< M ra ^ektryceno 31
