raport o stanie nauczania języka kaszubskiego

(1)

#dëtczinakaszëbsczi

- raport o stanie nauczania języka kaszubskiego w szkołach województwa pomorskiego

w roku szkolnym 2018/2019

w 15. rocznicę przyjęcia Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym

w ramach kaszubskiego Roku Praw Mniejszości zebrał i opracował Mateùsz Titës Meyer

Wsparcie merytoryczne: Wsparcie finansowe:

Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota Fundacja dla Polski

Sieć Obywatelska Watchdog Polska Fundusz Obywatelski

Warszawa, 15.11.2020

(2)

Spis treści

I. Wstęp ... str. 3

II. Raport ogólny ... str. 6 A. Szkoły ... str. 8 B. Uczniowie ... str. 12 C. Nauczyciele ... str. 14 D. Sale lekcyjne ... str. 17 E. Finansowanie ... str. 20

III. Wnioski i propozycje ... str. 28

IV. Informacja publiczna ... str. 30 A. MEN ... str. 30 B. JST ... str. 32 C. Szkoły ... str. 33

V. Raport szczegółowy ... str. 38 Wykaz JST ... str. 113

(3)

I. Wstęp

Akcję Watchdog na Kaszubach 2020, pierwotnie pod nazwą #dëtczinakaszëbsczi, rozpocząłem 18.10.2019 r., wysyłając wniosek o informację publiczną do Ministerstwa Edukacji Narodowej. We wniosku pytałem o finansowanie nauki języka kaszubskiego w szkołach w roku szkolnym 2018/19. Poprosiłem także o wykaz Jednostek Samorządu Terytorialnego, które otrzymały dodatkową subwencję oświatową na ten cel oraz o podanie wysokości przekazanych kwot.

Bezpośrednią inspiracją do podjęcia działania były informacje od nauczycieli skarżących się na trudności w pozyskiwaniu funduszy na zakup pomocy naukowych, w tym szczególnie kaszubskojęzycznych książek, potrzebnych do realizacji podstawy programowej. Informacje takie docierały do mnie od lat - dawniej, gdy pracowałem w lokalnych mediach na Kaszubach, później, podczas kierowania stowarzyszeniem Kaszëbskô Jednota oraz w ostatnich latach, gdy pracowałem w Centrum Edukacji Obywatelskiej. Dodatkowową motywacją była chęć sprawdzenia "legend miejskich"

dotyczących finansowania nauki tego przedmiotu przez Gminy i Powiaty na Kaszubach.

Opowieści o tym, gdzie trafiają środki przeznaczane przez MEN na naukę kaszubskiego, w ciągu 15 lat od wprowadzenia Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym w Polsce, powstało na Kaszubach bardzo wiele. Pamiętać należy o tym, że Państwo wspiera naukę języka kaszubskiego od 1995 roku, jednak to od 2005 roku nastąpił znaczny przyrost liczby uczniów i szkół z nauczaniem języka kaszubskiego, co wynikało z wprowadzenia ustawowych rozwiązań dotyczących ochrony praw mniejszości w Polsce, w tym m. in. obowiązku finansowania szkolnictwa w językach mniejszościowych w formie dodatkowej subwencji oświatowej.

Powszechnie na Kaszubach mówi się o finansowaniu z tych środków remontów dróg, chodników, budowy i wyposażaniu sal gimnastycznych, świetlic wiejskich, nagród dla urzędników, a nawet o utrzymywaniu lokalnych drużyn piłkarskich. Z tego typu głosami będzie można zapoznać się w ekspertyzie Budowanie środowiska wspierającego edukację kaszubską i wykorzystanie jej potencjału dla rozwoju dzieci i młodzieży oraz wspierającego efektywne zarządzanie środkami i nakładami finansowymi przeznaczonymi na edukację kaszubską opracowanej w 2016 roku przez dr Adelę Kożyczkowską z Uniwersytetu Gdańskiego oraz mgr Renatę Mistarz z Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku. Ekspertyza ukaże się w najbliższym czasie w publikacji Mniejszości etniczne i ich pogranicza. Szkice tożsamościowe., aktualnie będącej na etapie drukowania nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego. Korzystając z uprzejmości autorek w drugiej i trzeciej części niniejszego Raportu będę odnosił się do ww. Ekspertyzy, a także do publikacji Nauczanie języka kaszubskiego w szkołach ze szczególnym uzględnieniem wydatkowania i przekazywania przez jednostki samorządu terytorialnego subwencji na naukę języka kaszubskiego wydanej przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w 2010 roku.

Aby podjąć próbę weryfikacji wspomnianych informacji, 11.11.2019 r. wysłałem wniosek o informację publiczną do JST, w których w roku szkolnym 2018/19 nauczano kaszubskiego. Tym razem pytałem o wysokość przekazanych środków do szkół. Poprosiłem także o dane adresowe szkół oraz liczbę uczniów uczęszczających na lekcje rodnej mowy.

Dzięki temu chciałem sprawdzić, jaką część dodatkowej subwencji oświatowej na naukę kaszubskiego z MEN Samorządy przekazują w formie dotacji do szkół. Jednocześnie przygotowywałem się do wysłania ostatniego wniosku o informację publiczną, tym razem do szkół, by zweryfikować informacje pozyskane z JST, a przy okazji dopytać o bardziej szczegółowe dane dotyczące m. in.: przygotowania nauczycieli do nauczania kaszubskiego, wyposażenia sal lekcyjnych oraz wydatkowania środków na naukę tego przedmiotu. W tym

(4)

celu, przy wsparciu merytorycznym stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota, opracowałem czterostronnicową ankietę, którą dołączyłem do wniosku wysłanego do szkół 22.06.2020 r.

oraz ponownie 29.09.2020 r.

Narzędzie - wniosek o informację publiczną, którym posługiwałem się prowadząc badania, początkowo wydawał mi się najlepszym rozwiązaniem do pozyskania potrzebnych mi danych, ponieważ z uwagi na Ustawę o prawie dostępu do informacji publicznej oraz art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP podmioty, do których wnioskowałem, były zobowiązane do udzielenia odpowiedzi. Z obowiązku tego najlepiej wywiązało się MEN, udzielając odpowiedzi w ustawowym terminie 14 dni. W przypadku większości samorządów odpowiedzi wpływały tuż po upływie tego terminu, część przekroczyła go w sposób znaczny, były też takie, które odmawiały udzielenia informacji, twierdząc, że wnioskowane przeze mnie informacje nie są publiczne, bądź wzywając do "wykazania szczególnej istotności dla interesu publicznego przetworzenia informacji publicznej". Ostatecznie dzięki merytorycznemu wsparciu poradni prawnej działającej przy Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska, udało mi się pozyskać wnioskowane informacje ze wszystkich samorządów.

Na tym etapie otrzymałem wsparcie finansowe w wysokości 4800 zł z Fundacji dla Polski w ramach Funduszu Obywatelskiego na działanie strażnicze "Watchdog na Kaszubach 2020", które miało się skupić na ostatnim etapie mojego badania - przeprowadzeniu kontroli wydatkowania środków publicznych na naukę języka kaszubskiego w szkołach. Wcześniejsze działania podjęte przeze mnie w tym zakresie miały charakter niedochodowy.

W moim odczuciu, w przypadku szkół, wniosek o informację publiczną, jako narzędzie pozyskiwania informacji, nie przyniósł oczekiwanych efektów. Tuż po wysłaniu wiadomości do szkół otrzymałem kilka nieprzychylnych odpowiedzi, (zarówno na mejla, jak i za pośrednictwem mediów społecznościowych,) w tym jedną mającą charakter próby zastraszenia przez anonimowy profil reprezentujący grupę motocyklową działającą w jednym z miast na Kaszubach - Profil ten udało mi się bez problemu powiązać z jedną ze szkół, do których wnioskowałem, gdyż wśród udostępnianych wpisów znajdowały się zachęty do wzięcia udziału w rekrutacji uczniów na rok szkolny 2020/21. w prywatnej placówce działającej w tym samym mieście. Najczęściej stawiane przez szkoły pytanie brzmiało: "Z czyjego polecenia prowadzona jest kontrola?", mimo, że we wniosku wskazywałem, że prowadzę ją na potrzeby indywidualne oraz podpisywałem się imieniem i nazwiskiem, do czego Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie zobowiązuje – każdy obywatel ma prawo wnioskować z zachowaniem anonimowości. Część szkół podjęła także próbę weryfikacji wniosku dzwoniąc do biura Fundacji dla Polski, której logotypy znalazły się w przesłanej do szkół wiadomości.

Niewiele placówek udzieliło odpowiedzi w ustawowym terminie – do połowy lipca 2020 roku. Część podmiotów odpowiedziała na wniosek pod koniec sierpnia, czyli przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Z uwagi na zawodowe doświadczenia współpracy ze szkołami postanowiłem przypomnieć o wcześniej złożonym wniosku pod koniec września, czyli po okresie organizacyjnym w szkołach. Biorąc pod uwagę tegoroczną sytuację szkół - trwającą pandemię oraz rządowe obostrzenia - poprosiłem o odpowiedzi na wniosek do końca października, jednak do dnia sporządzenia tego raportu, tj. 15.11.2020 r., nie uzyskałem ich z 69 placówek. Od części tych szkół udało mi się uzyskać potwierdzenia wpłynięcia wniosku za pośrednictwem rozmowy telefonicznej przeprowadzonej w ostatnich dniach października, jednak nie miało to wpływu na udzielenie odpowiedzi. Oczywiście, zgodnie z Ustawą o dostęp do informacji publicznej, mógłbym domagać się odpowiedzi ze strony szkół na drodze prawnej, składając skargę na bezczynność do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, jednak koszt wszystkich skarg, a także ich obsługa prawna i biurowa znacznie przekroczyłyby moje możliwości finansowe i organizacyjne.

(5)

Pomimo tego, że nie uzyskałem odpowiedzi ze wszystkich placówek postanowiłem zebrać wszystkie pozyskane informacje i przygotować raport o stanie nauczania języka kaszubskiego będący podsumowaniem akcji Watchdog na Kaszubach 2020. Niestety, z uwagi na to, że nie wszystkie szkoły odpowiedziały na wniosek w wyznaczonym terminie, nie jest to raport pełny, a przynajmniej nie w takim stopniu, w jakim planowałem go opracować. Jest to jednak próba zobrazowania tendencji i przybliżenia stosowanych w samorządach i szkołach praktyk związanych z nauczaniem kaszubskiego. Mam też nadzieję, że raport ten rozpocznie otwartą dyskusję na Kaszubach wokół finansowania tego przedmiotu, szczególnie w kwestii wyznaczania potrzeb społeczności kaszubskiej w tym zakresie. Przede wszystkim jednak liczę na to, że raport ten znacznie ułatwi nauczycielom języka kaszubskiego ubieganie się o środki finansowe potrzebne do prowadzenia zajęć na najwyższym poziomie.

Pòjmë w przódk z Kaszëbizną!

Mateùsz Titës Meyer

(6)

II. Raport ogólny

Raport ogólny opracowany został w oparciu o informacje udzielone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, 74. Jednostki Samorządu Terytorialnego oraz 288 szkół w ramach odpowiedzi na wniosek o informację publiczną.

Raport ten składa się z pięciu części:

A. Szkoły B. Uczniowie C. Nauczyciele D. Sale lekcyjne E. Finansowanie

Każda z tych części obrazuje ogólne informacje pozyskane ze wszystkich podmiotów w zakresie danego tematu i zestawia je z dotychczas dostępnymi informacjami we wspomnianych we Wstępie publikacjach, a także z danymi zamieszczonymi m. in. przez Kuratorium Oświaty w Gdańsku, MEN, GUS i SIO/RSPO w internecie.

Na potrzeby zapewnienia czytelności poniższego rozdziału przyjąłem następujące skróty, którymi będę posługiwał się przy prezentacji poszczególnych informacji:

Ekspertyza – R. Mistarz, A. Kożyczkowska, Budowanie środowiska wspierającego edukację kaszubską i wykorzystanie jej potencjału dla rozwoju dzieci i młodzieży oraz wspierającego efektywne zarządzanie środkami i nakładami finansowymi przeznaczonymi na edukację kaszubską (ekspertyza), w: A. Kożyczkowska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Mniejszości etniczne i ich pogranicza. Szkice tożsamościowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020 (w druku).

Raport ZKP – Ł. Grzędzicki, M. Lemańczyk, Raport Nauczanie języka kaszubskiego w szkołach ze szczególnym uwzględnieniem wydatkowania i przekazywania przez jednostki samorządu terytorialnego subwencji na naukę języka kaszubskiego, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Gdańsk 2010.

MEN – dane udostępnione przez MEN 04.11.2019 r. w ramach odpowiedzi na skierowany przeze mnie wniosek o informację publiczną dotyczącą nauki języka kaszubskiego z dnia 18.10.2019 r.

JST – dane udostępnione przez Jednostki Samorządu Terytorialnego (od 13.11.2019 r. do 09.01.2020 r.) w odpowiedzi na skierowany przeze mnie wniosek o informację publiczną dotyczącą nauki języka kaszubskiego z dnia 11.11.2019 r.

Szkoły – dane udostępnione przez szkoły (od 23.06.2020 r.

do 04.11.2020 r.), które odpowiedziały na skierowany przeze mnie wniosek o informację publiczną dotyczącą nauki języka kaszubskiego z dnia 22.06.2020 r., ponowiony 29.09.2020 r.

Szczegółowe informacje dotyczące poszczególnych szkół: liczby uczniów uczących się języka kaszubskiego w stosunku do łącznej liczby uczniów danej placówki, dostępności sal przeznaczonych wyłącznie na naukę tego przedmiotu oraz finansowania nauki kaszubskiego w szkole w stosunku do kwoty przekazanej przez MEN i organ prowadzący, a także do wysokości zakładanej przez MEN dodatkowej subwencji, która powinna być przekazana szkole, znajdują się w rozdziale V. Raport szczegółowy na stronie 38 niniejszej publikacji.

Z uwagi na ilość pozyskanych informacji dotyczących nauczycieli, organizacji nauki w grupach klasowych, wyposażenia sal lekcyjnych i szczegółowego wydatkowania subwencji, informacje te znajdują się wyłącznie w ogólnym zestawieniu poniżej.

(7)

Podczas opracowywania niniejszego Raportu powstała także interaktywna mapa szkół, w których naucza się języka kaszubskiego, wraz z informacjami zamieszczonymi w rozdziale V. Raport szczegółowy, dostępna pod adresem:

cutt.ly/watchdog-na-kaszubach-2020

Kod QR z dostępem do powyższej mapy:

(możliwość uruchomienia w przeglądarce i aplikacji Mapy Google)

(8)

A. Szkoły

396

- liczba szkół z językiem kaszubskim w roku szkolnym 2018/19¹

+5

- przedszkola z zajęciami z języka kaszubskiego

SZKOŁY DWUJĘZYCZNE Z WYKŁADOWYM KASZUBSKIM:

3 357

- liczba szkół z kaszubskim w roku szkolnym 2018/19

/różnica 39 szkół/ według JST

szkoły objęte badaniem

w porównaniu ze spisem szkół zamieszczonym na stronie ZKP²

opracowanym dla Kuratorium Oświaty w Gdańsku na rok szkolny 2017/18:

» liczba szkół zmalała o 12 (z 408)

po części jest to efekt likwidacji gimnazjów

» liczba nowych szkół z kaszubskim: 16

nie występowały w spisie ZKP na rok szkolny 2017/18

» rzeczywista liczba szkół, w których zaprzestano nauki kaszubskiego: 28

część z nich zlikwidowano, lub przekształcono

Liczba uczniów i szkół w podziale na typy placówek w roku szkolnym 2018/19.

1 https://dane.gov.pl/pl/dataset/276,nauka-jezykow-mniejszosci-narodowych-etnicznych-i-jezyka-regionalnego dostęp 15.11.2020 r.

2 http://www.kaszubi.pl/images/dodatkowe/A%2011.2017/SZKOLY%20jezyk%20kaszubski%20sio%202017%202018.pdf, j. w.

(9)

Liczba szkół, które udzieliły odpowiedzi na wniosek:

288 » 200

szkół odpowiedziało w ciągu 14 dni na wniosek z 22.06

» 13

szkół odpowiedziało przed końcem września 2020

» 39

szkół odpowiedziało w ciągu 14 dni po wiadomości z 29.09

» 36

szkoły odpowiedziały później, ale przed opracowaniem Raportu

» 69

szkół nie odpowiedziało na żadną wiadomość

Lista szkół, które nie udzieliły odpowiedzi na wniosek przed 15.11.2020 r. :

(podział alfabetyczny pod względem JST prowadzących szkoły)

Gmina Bytów:

1. Gimnazjum nr 2 w Bytowie Gmina Cewice:

2. Niepubliczna Szkoła Podstawowa Popowie Gmina Chmielno:

3. Szkoła Podstawowa w Chmielnie Gmina Chojnice:

4. Szkoła Podstawowa w Charzykowach Gmina Czarna Dąbrówka:

5. Szkoła Podstawowa w Czarnej Dąbrówce Gmina Gniewino:

6. Samorządowa Szkoła Podstawowa w Gniewinie Gmina Główczyce:

7. Społeczna Szkoła Podstawowa w Szczypkowicach 8. Społeczne Gimnazjum w Szczypkowicach

Gmina Kartuzy:

9. Szkoła Podstawowa w Prokowie 10. Szkoła Podstawowa w Mirachowie 11. Szkoła Podstawowa w Grzybnie

12. Szkoła Podstawowa im. gen. J. Wybickiego w Staniszewie Gmina Kościerzyna:

13. Szkoła Podstawowa w Nowym Klinczu 14. Publiczne Gimnazjum w Wielkim Klińczu

Gmina Krokowa:

15. Szkoła Podstawowa w Lubocinie Gmina Linia:

16. Szkoła Podstawowa im L. Teligi w Lini 17. Szkoła Podstawowa w Miłoszewie

(10)

Gmina Liniewo:

18. Szkoła Podstawowa w Głodowie Gmina Luzino:

19. Szkoła Podstawowa w Sychowie Gmina Łęczyce:

20. Szkoła Podstawowa w Brzeźnie Lęborskim Gmina Parchowo:

21. Szkoła Podstawowa w Nakli 22. Szkoła Podstwawowa w Parchowie

Gmina Potęgowo:

23. Szkoła Podstawowa w Potęgowie Gmina Przodkowo:

24. Szkoła Podstawowa w Wilanowie 25. Szkoła Podstawowa w Pomieczynie 26. Szkoła Podstawowa w Przodkowie

Gmina Przywidz:

27. Szkoła Podstawowa w Pomlewie Gmina Puck:

28. Szkoła Podstawowa w Celbowie Gmina Sierakowice:

29. Zespół Szkolno-Przedszkolny "Mała Szkoła" w Szopie Gmina Somonino:

30. Szkoła Podstawowa im. Ziemi Kaszubskiej w Goręczynie 31. Szkoła Podstawowa w Somoninie

Gmina Sulęczyno:

32. Szkoła Podstawowa w Mściszewicach Gmina Szemud:

33. Szkoła Podstawowa im. mjr. H. Sucharskiego w Szemudzie Gmina Ustka:

34. Szkoła Podstawowa w Gąbinie Gmina Wejherowo:

35. Szkoła Podstawowa im. mjr. H. Sucharskiego w Gościcinie 36. Szkoła Podstawowa w Górze

37. Szkoła Podstawowa w Nowym Dworze Wejherowskim 38. Szkoła Podstawowa im. M. Kopernika w Bolszewie 39. Szkoła Podstawowa im. J. Brzechwy w Orlu

40. Szkoła Podstawowa Towarzystwa Salezjańskiego im. ks. I. Błażewskiego w Kniewie Gmina Wicko:

41. Szkoła Podstawowa w Szczenurzy Gmina Władysławowo:

42. Szkoła Podstawowa w Jastrzębiej Górze Gmina Żukowo:

43. Szkoła Podstawowa w Glinczu

(11)

miasto Gdańsk:

44. Chrześcijańska Szkoła Montessori w Gdańsku 45. Szkoła Podstawowa Be Montessori School Gdańsk 46. Podstawowa Szkoła Społeczna "Niedźwiednik" w Gdańsku 47. Chrześcijańska Szkoła Montessori nr 2 w Gdańsku

miasto Kościerzyna:

48. Prywatna Szkoła Podstawowa "HAPPY KIDS" w Kościerzynie miasto Lębork:

49. Społeczna Językowa Szkoła Podstawowa LTO w Lęborku miasto Puck:

50. Szkoła Podstawowa 'Małe Morze" im. M. Płażyńskiego w Pucku 51. Gimnazjum Ogólnokształcące im. M. Płażyńskiego w Pucku 52. Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Pucku

miasto Reda:

53. Szkoła Podstawowa nr 5 im. J. Drzeżdżona w Redzie 54. Prywatna Szkoła w Redzie

miasto Słupsk:

55. Młodzieżowe Liceum Ogólnokształcące w Słupsku miasto Sopot:

56. Niepubliczna Szkoła Podstawowa LOKOMOTYWA w Sopocie

57. Niepubliczna Szkoła Podstawowa "Sopocka Szkoła Montessori" w Sopocie miasto Wejherowo:

58. Społeczna Szkoła Podstawowa nr 1 w Wejherowie

59. Szkoła Podstawowa Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego im. Bł. Alicji Kotowskiej powiat bytowski:

60. Technikum nr 2 w Bytowie

61. Branżowa Szkoła I stopnia nr 1 w Bytowie powiat chojnicki:

62. Technikum nr 3 w Chojnicach powiat kartuski:

63. ZSO 2 – Liceum w Kartuzach 64. ZSO 2 – Technikum w Kartuzach

powiat kościerzyna:

65. Szkoła Branżowa w Kościerzynie

66. Szkoła Podstawowa nr 5 Specjalna w Kościerzynie powiat pucki:

67. Branżowa Szkoła I stopnia w Pucku 68. Technikum w Pucku

powiat wejherowski:

69. Branżowa Szkoła I stopnia Towarzystwa Salezjańskiego im. ks. I. Błażewskiego w Kniewie

(12)

B. Uczniowie

20 052

- liczba uczniów uczących się kaszubskiego

w roku szkolnym 2018/19³

+344

- przedszkolaków z zajęciami z języka kaszubskiego

Liczba uczniów uczących się kaszubskiego według MEN:

19 545

MEN nie uwzglęniło w swoim zestawieniu m. in.: uczniów uczących się w szkołach dwujęzycznych z wykładowym kaszubskim, których w roku szkolnym 2018/19 było:

» 71

według JST

» 102

według szkół

19 048

- liczba uczniów uczących się kaszubskiego według JST Liczba uczniów uczących się kaszubskiego według szkół:

???

z uwagi na brak odpowiedzi z 69 placówek niemożliwa do określenia

Liczba uczniów wśród

288

szkół które odpowiedziały:

15 288

według JST

15 495

według szkół

19,1%

- średnia liczba uczniów uczących się języka kaszubskiego pośród wszystkich uczniów w 288 szkołach

80 939

⁴

3 https://dane.gov.pl/pl/dataset/276,nauka-jezykow-mniejszosci-narodowych-etnicznych-i-jezyka-regionalnego dostęp 15.11.2020 r.

4 dane wnikające z odpowiedzi szkół, zweryfikowane z danymi na stronie: https://rspo.men.gov.pl/

(13)

Organizacja nauki kaszubskiego w grupach klasowych.

(wyniki ankiety)

A - wyłącznie w obrębie grup, których uczniowie są członkami w trakcie innych zajęć lekcyjnych (klasy)

B - w obrębie grup utworzonych z kilku równoległych rocznikowo klas C - w obrębie grup utworzonych z kilku roczników

Powyższa ankieta miała możliwość wielokrotnego wyboru odpowiedzi; kilka szkół podkreślało, że w przypadku klas wczesnoszkolnych zajęcia z kaszubskiego odbywają sie w ramach tych samych grup, co na innych lekcjach (A), a w przypadku klas starszych są to grupy stworzone z klas mieszanych z tego samego rocznika (B) albo z kilku roczników (C).

85 - szkoły wybrały odpowiedź A 29,5%

45 - szkół wybrało odpowiedź B 15,5%

72 - szkół wybrało odpowiedź C 25%

11 - szkół wybrało odpowiedź A+B 3,7%

11 - szkół wybrało odpowiedź A+C 3,7%

37 - szkół wybrało odpowiedź B+C 12,8%

4 - szkoły wybrały odpowiedź A+B+C 1,8%

23 - szkół nie udzieliło żadnej odpowiedzi 8%

(14)

C. Nauczyciele

W pierwszym pytaniu skierowanym do szkół prosiłem o podanie imienia i nazwiska nauczycieli uczących języka kaszubskiego w szkole. Powoływałem się tu na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku⁵, stwierdzającego, że imię, nazwisko (oraz wynagrodzenie) nauczyciela nie podlegają ochronie danych osobowych i stanowią informację publiczną, ponieważ nauczyciel pełni funkcję publiczną. Dzięki temu miałem nadzieję policzyć aktywnych zawodowo nauczycieli języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/19. Niestety, dwie szkoły, pomimo wskazania na ww. wyrok WSA, odmówiły podania danych swoich nauczycieli. Dodatkowo sporą przeszkodą w próbie policzenia nauczycieli okazał się brak odpowiedzi na wniosek z 69 szkół. O ile w innych zagadnieniach, które pragnąłem zbadać, dzięki uzyskanym odpowiedziom można próbować zaprezentować ogólne tendencje, o tyle w kwestii określenia dokładnej liczby nauczycieli języka kaszubskiego niestety badanie nie przyniosło oczekiwanych rezultatów.

W dalszej części badania pytałem o:

» liczbę zatrudnionych w szkole nauczycieli języka kaszubskiego

» nauczanie innych przedmiotów przez kaszubistów

» podejmowane sposoby dokształcania w zakresie nauki kaszubskiego

» posiadane uprawnienia do nauki tego przedmiotu

Na pytania te odpowiedzi udzieliły 273 szkoły. Wyniki ankiety poniżej.

5 http://www.gloskociewia.pl/56-bez-kategorii/471-wygrana-przed-wsa-nauczyciel-pelni-funkcje-publiczne-i-jego-wynagrodzenia-sa- jawne, dostęp 15.11.2020

(15)

Nauczanie innych przedmiotów przez kaszubistów.

(wyniki ankiety)

inny przedmiot l. nauczycieli

edu. wczesnoszkolna 79

j. polski 55

historia 27

muzyka 24

plastyka 22

religia 17

j. angielski 14

biblioteka 13

geografia 13

j. niemiecki 13

świetlica 13

technika 13

WF 13

biologia 12

matematyka 12

godz. wychowawcza 10

informatyka 10

przyroda 9

przedszkole 9

fizyka 7

WOS 7

chemia 5

n. wspomagający 5

EDB 4

logopedia 4

WDŻ 4

gim. korekcyjna 3

pedagog szkolny 3

rewalidacja 3

oligofrenopedagogika 2

doradztwo zawodowe 1

język francuski 1

język rosyjski 1

wicedyrektor 1

WOK 1

Analizując odpowiedzi dotyczące nauczania innych przedmiotów, należy pamiętać o częstej praktyce

"ł ą c z e n i a" ich przez jednego nauczyciela, np.:

- historii i WOS-u, - chemii, fizyki i biologi, - matematyki i informatyki, - muzyki, plastyki i techniki.

(16)

Rozwijanie umiejętności i samodoskonalenie się kaszubistów.

(wyniki ankiety)

Zamieszczone zestawienie obrazuje najpopularniejsze sposoby doskonalenia nauczycieli, należy jednak pamiętać o tym, że jeden nauczyciel mógł brać udział w różnych formach rozwijania umiejętności.

(17)

Kwalifikacje zawodowe kaszubistów.

(wyniki ankiety)

D. Sale lekcyjne

W kolejnej części ankiety pytałem o to, czy nauka kaszubskiego odbywa się w oddzielnych, przygotowanych do tego salach lekcyjnych^*, a także o wysposażenie pomieszczeń, w których odbywają się zajęcia z kaszubskiego.

Na pytanie odpowiedziało 288 szkół, wyniki poniżej.

* szkoły nie mają obowiązku zapewniać oddzielnej sali lekcyjnej.

odpowiedź D: (1,9%)

Pozwolenie Kuratorium Oświaty z Gdańska umożliwia prowadzenie zajęć nauczycielom będącym na studiach podyplomowych UG/AP przygotowujących do nauki tego przedmiotu.

(18)

Wyposażenie sal lekcyjnych do nauki języka kaszubskiego.

(wyniki ankiety)

(19)

(20)

E. Finansowanie

Obliczanie dodatkowej subwencji, progi i wagi.

Wzór pozwalający wyliczyć wysokość dodatkowej subwencji przysługującej szkole:

S

^D

= S

^{O *}

D

^{I *}

LU

^*

W

^Px

Oraz dla szkół dwujęzycznych:

S

^D

= S

^{O *}

D

^{I *}

LU

^*

(W

^Px

+W

^P25

)

Przy czym:

S

^D – subwencja dodatkowa na naukę języka kaszubskiego

S

^O – subwencja oświatowa ogłaszana przez MEN na każdy rok w 2018/19 roku szkolnym:

5 568,57 zł D

^I– wskaźnik korygujący wyliczany przez MEN dla każdej JST

(zależny od liczby uczniów, nauczycieli i średniego wynagrodzenia nauczycieli w JST)

LU

– liczba uczniów

W

^Px– wartość progu P22-P24 zależna od liczby uczniów (podane w poniższej tabeli)

W

^P25– wartość progu P25 obowiązująca w szkołach dwujęzycznych

2010/11

⁶

2016/17

⁷

2018/19

⁸

2020/21

⁹

P16 = 0,40

szkoły dwujęzyczne P25 = 0,60

szkoły dwujęzyczne P27 = 0,60 szkoły dwujęzyczne

P10 = 1,50 podstawówki: do 84 gim./średnie: do 42

P14 = 1,50 podstawówki: do 60

gim./średnie: do 34

P24 = 1,30 podstawówki: do 80

gimnazja: do 10 średnie: do 30

P26 = 1,30 podstawówki: do 80

średnie: do 30

P15 = 1,10 podstawówki: 60-84

gim./średnie: 34-42

P23 = 1,00 podstawówki: 80-112

gimnazja: 10-14 średnie: 30-42

P25 = 1,00 podstawówki: 80-112

średnie: 30-42

P9 = 0,20 podstawówki: 84+

gim./średnie: 42+

P22 = 0,20 podstawówki: 112+

gimnazja: 14+

średnie: 42+

6 za: Raport ZKP 7 za: Ekspertyza

8 za: https://www.gov.pl/web/edukacja/podzial-czesci-oswiatowej-subwencji-ogolnej-w-2019-roku, dostęp 15.11.2020 r.

9 za: https://pracodawcy.pl/projekt-rozporzadzenia-mein-w-sprawie-sposobu-podzialu-czesci-oswiatowej-subwencji-ogolnej-dla- jednostek-samorzadu-terytorialnego-w-roku-2021/

(21)

Przykładowo:

POWIAT CHOJNICKI w 2018/19 roku:

•

LU

^P22

= 145

•

LU

^P23

= 42

•

LU

^P24

= 8

•

D

^I

= 1,041026519

^*

(5 568,57 zł * 1,041026519 * 145 * 0,2) + (5 568,57 zł * 1,041026519 * 42 * 1,0) + (5 568,57 zł * 1,041026519 * 8 * 1,3) = 471 878,16 zł

471 878,16 zł

– kwota łącznej subwencji dodatkowej na naukę kaszubskiego otrzymana przez chojnieckie Starostwo

Z wysokościami kwot przeznaczonych dla JST przez MEN można zapoznać się w rozdziale V. Raport szczegółowy na stronie 38.

Progi a liczba uczniów w szkołach.

* wartość D^I dla każdego samorządu jest inna, dokładny wykaz ich wartości znajduje się w rozdziale V. Raport szczegółowy na stronie 38 niniejszej publikacji.

42/329 SP (~12%) - na granicy progów P24 i P23 25/28 szkół średnich (~85%) nie przekracza P23

(22)

Szkoły dwujęzyczne i kontrole Kuratorium Oświaty z Gdańska.

(wyniki ankiety)

SZKOŁY DWUJĘZYCZNE Z WYKŁADOWYM KASZUBSKIM 2018/19:

3 Kuratorium Oświaty z Gdańska w roku szkolnym 2018/19 nie przeprowadziło kontroli wydatków dodatkowej

subwencji na naukę języka kaszubskiego w żadnej szkole.

Środki na nauczanie języka kaszubskiego.

(środki trudne do ustalenia - różnica kwot z JST dla szkół według JST i według szkół)

(23)

Środki przeznaczone na naukę języka kaszubskiego w 2018/19 roku.

133 859 875,00 zł

- kwota przekazana przez MEN do JST w ramach dodatkowej subwencji na kaszubski w roku szkolnym 2018/19¹⁰

17

JST nie rozlicza dodatkowej subwencji

»

kwota przekazana z MEN do nierozliczających JST:

22 209 860,02 zł

»

kwota przekazana z MEN do rozliczających JST:

111 650 014,98 zł

57

JST rozlicza dodatkową subwencję

Kwota przekazana przez JST do szkół:

81 957 382,56 zł

według 57 JST

29 190 116,53 zł

według szkół podlegających 57 JST

72

szkoły z

57

JST nie podały wysokości otrzymanej kwoty

Kwota przekazana przez JST do szkół (po wykluczeniu 72 szkół):

42 715 054,07 zł

według 57 JST (-72 szkół)

29 190 116,53 zł

według szkół podlegających 57 JST

8

szkół nie podało wysokości kwoty wydanej na kaszubski

Kwota przekazana przez JST do szkół (po wykluczeniu 80 szkół):

38 181 373,78 zł

według 57 JST (-80 szkół)

25 596 000,67 zł

według szkół podlegających 57 JST Kwota wydana na kaszubski przez resztę szkół (po wykluczeniu 80 szkół) z 57 JST:

18 190 871,19 zł

10 odpowiedź MEN na wniosek o informację publiczną

30,18%

kwoty, którą przeznaczyło dla tych szkół MEN

(24)

Środki, których wykorzystania nie udało się ustalić.

(we wszystkich uzyskanych odpowiedziach)

69 238 446,71 zł

– kwota, której JST nie przekazały do szkół

(różnica kwoty z MEN i kwoty z JST według JST)

+ 21 521 934,94 zł

– kwota, której JST nie przekazały do szkół

(różnica kwoty z JST według JST i kwoty z JST według szkół)

16 525 582,57 zł

– kwota niewydana na kaszubski w szkołach

(różnica kwoty z JST według szkół i kwoty wydanej na kaszubski)

Kwota wydana na kaszubski przez 225 szkół, które wskazały wydatki w ankiecie:

26 573 910,78 zł

Wydatki poniesione przez szkoły z tytułu nauki kaszubskiego.

31,89%

kwoty, którą przeznaczyło dla tych szkół MEN

(25)

JST: liczba uczniów i wysokość otrzymanej dodatkowej subwencji

(26)

Kwoty przekazane do szkół przez samorządy - procentowo.

(27)

(28)

III. Wnioski i propozycje

Głównym założeniem projektu Watchdog na Kaszubach 2020 było zweryfikowanie informacji dotyczących problemów z pozyskiwaniem środków na nauczanie kaszubskiego.

Nauczyciele-kaszubiści najczęściej wskazywali na niechęć udzielania pomocy w pozyskiwaniu środków ze strony samorządów, o czym wspomina Ekspertyza¹¹:

1) Zdaniem uczestników pieniądze nie trafiają „tak jak powinny” do beneficjentów edukacyjnych. JST nie przekazują pełnych kwot subwencji.

2) Zdaniem uczestników JST odgórnie ustalają kwoty pieniężne dla szkół;

pieniądze rozdysponowane są np. według zasady „każda szkoła tyle samo”.

3) Zdaniem uczestników w środowisku lokalnym istnieje niewielka lub brak jest współpracy dyrektorów szkół i wójtów gmin w zakresie współdziałania na rzecz edukacji kaszubskiej.

4) Zdaniem uczestników brak jest przejrzystych zasad i dochodzi do hamowania lub nawet blokowania przepływu środków z subwencji oświatowej przez JST; utrudnia to, a nawet „przeszkadza” w planowaniu i realizacji działań oraz zadań edukacyjnych.

Informacje pozyskane w ramach projektu Watchdog na Kaszubach 2020 pozwalają sądzić, że sytuacja ta nie jest normą. Większość samorządów (54,1%) na naukę kaszubskiego do szkół przeznacza ponad 75% otrzymywanych środków z MEN. Część z nich do otrzymanej puli z MEN dokłada nawet do 28,5% dodatkowych środków z własnej inicjatywy (patrz str.: 26-27). Oczywiście, są jednak JST, które deklarują - zgodnie z obowiązującymi przepisami, że nie wydzielają z ogólnej subwencji oświatowej środków na naukę kaszubskiego, gdyż nie są one znaczone przez MEN. Sytuacja ta dotyczy 17 JST. Informacje otrzymane ze szkół pozwoliły ograniczyć liczbę nieweryfikowalnych samorządów do 4 (z 74). Być może zawarte powyżej zestawienia środków, które powinny trafiać z JST do szkół będą pomocne zarówno dla urzędników, jak i dla nauczycieli języka kaszubskiego w znajdowaniu wzajemnego zrozumienia.

Okazuje się jednak, że większy problem z właściwym rozdysponowaniem otrzymanej subwencji/dotacji mają szkoły. Według wyliczeń dotyczących środków weryfikowalnych na wszystkich etapach: MEN -> JST -> szkoły -> j. kaszubski, to ostatni etap budzi największe wątpliwości (patrz str.: 22-23 oraz V. Raport szczegółowy). Szkoły na naukę kaszubskiego przeznaczają średnio około 30% dodatkowej subwencji oświatowej z MEN. Być może problemem jest tu brak wykazu środków przypadających na jednego ucznia na naukę języka kaszubskiego w szkołach? W tej sytuacji pomocne mogą okazać się opracowane wzory (str. 20) oraz wskaźniki korygujące (DI, dla każdej JST inne) podane w rozdziale V. Raport szczegółowy.

11 R. Mistarz, A. Kożyczkowska, Budowanie środowiska wspierającego edukację kaszubską i wykorzystanie jej potencjału dla rozwoju dzieci i młodzieży oraz wspierającego efektywne zarządzanie środkami i nakładami finansowymi przeznaczonymi na edukację kaszubską (ekspertyza), w: A. Kożyczkowska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Mniejszości etniczne i ich pogranicza. Szkice tożsamościowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020 (w druku).

(29)

W kwestiach organizacji nauki języka kaszubskiego dostrzegalne są także inne problemy. Członkowie społeczności kaszubskiej: działacze, samorządowcy, nauczyciele, dyrektorzy szkół, wykładowcy naukowi i eksperci edukacyjni w najbliższym czasie powinni rozważyć, jakie działania należy podjąć w celu polepszenia sytuacji nauczania języka kaszubskiego i dostosowania do zmian wynikających z ostatniej reformy edukacji.

1. Liczba szkół, w których naucza się kaszubskiego, zaczyna spadać.

Porównując rok szkolny 2018/19 z 2017/18, można mówić o "utracie"

w sumie 28 szkół, a nie był to jeszcze etap likwidacji gimnazjów.

2. Zdecydowana większość szkół (ponad 80%) ograniczała liczbę uczniów do wartości poniżej najniższego progu P24: 80 uczniów w szkołach podstawowych, 10 w gimnazjach, 30 w szkołach średnich. Liczba uczniów w 15% podstawówek znajdowała się na granicy progów P24-P25, natomiast w szkołach średnich tylko 3 szkoły przekroczyły te progi. Niskie wartości progów stanowią zagrożenie dla zwiększania liczby uczniów w szkołach średnich i uniemożliwiają uruchamianie klas z nauką języka kaszubskiego na tym etapie edukacyjnym. Średnia liczba uczniów uczących się kaszubskiego w szkołach wynosiła 19,1% ogólnej liczby uczniów placówek objętych badaniem - wciąż nie wykorzystuje się ich pełnego potencjału.

3. Mała liczba uczniów uczących się kaszubskiego w szkołach przekłada się na organizację zajęć. Prawie 45% szkół zajęcia z kaszubskiego organizuje w grupach utworzonych z kilku roczników. O ile jest to zrozumiałe w małych szkołach, gdzie w podobny sposób organizuje się naukę także innych przedmiotów, o tyle w większych szkołach może być to problematyczne zarówno dla uczniów, jak i dla nauczycieli - począwszy od doboru podręczników, przez ustalenie planu lekcji, na realizacji podstawy programowej kończąc. Sytuacja ta dotyczyła najczęściej starszych klas szkoły podstawowej, gimnazjów i szkół średnich. Zastanawiająca jest więc efektywność nauki języka kaszubskiego na tych etapach.

4. Ponad 45% nauczycieli nie podejmuje żadnych form rozwijania swoich umiejętności w zakresie nauki języka kaszubskiego. Pozostali najchętniej uczestniczą w szkoleniach i warsztatach doskonalących umiejętności językowe - co pokrywa się z postulatami wyrażonymi przez nich w Ekspertyzie. Należy przeprowadzić dokładną ewaluację potrzeb, która pozwoli nie tylko ustalić liczbę kaszubistów aktywnych zawodowo, ale także zapewnić im rozwój, dostosowując narzędzia do obecnych wymogów.

5. Najczęstszym wydatkiem ponoszonym z tytułu nauki kaszubskiego przez prawie 93% szkół jest organizacja wycieczek szkolnych. Należy niezwłocznie wypracować propozycje dla szkół, dotyczące poszerzenia wariantów wydatkowa środków otrzymywany na język kaszubski, co ma szczególne znaczenie w panujących obecnie warunkach epidemiologicznych i realizowanej przez szkoły edukacji zdalnej.

Powyżej pozwoliłem sobie wskazać tylko te problemy, które uważam za potrzebujące natychmiastowej reakcji. Mam nadzieję, że niniejszy Raport, przyczyni się do poszukiwania rozwiązań służących rozwijaniu języka kaszubskiego i jego nauki w szkołach także na innych płaszczyznach.

(30)

IV. Informacja publiczna - wnioski i odpowiedzi.

A. MEN

»

Wniosek

WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ

Na podstawie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP wnoszę o udostępnienie następującej informacji publicznej:

1. Ile wynosiła subwencja oświatowa z tytułu nauki języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018-2019 w przeliczeniu na jednego ucznia w zależności od liczby uczniów uczących się w szkole i poziomu szkoły?

2. Jaką łączną kwotę przeznaczono na subwencję oświatową z tytułu nauki języka kaszubskiego w szkołach w Polsce za rok szkolny 2018-2019?

3. Ilu uczniów uczyło się języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018-2019? Proszę o wykaz szkół i liczby uczniów uczących się języka kaszubskiego w tych szkołach w roku szkolnym 2018-2019, np. Szkoła Podstawowa nr 3 w Kartuzach 84 uczniów.

4. Do których jednostek samorządu terytorialnego trafiły środki przeznaczone na naukę kaszubskiego w roku szkolnym 2018-2019? Proszę o wykaz jednostek i przekazanych do nich środków, np. Gmina Lipusz 125 680 zł

5. W jaki sposób szkoły / jednostki samorządu terytorialnego rozliczyły przekazane środki na naukę języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018-2019?

6. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej w roku szkolnym 2018-2019 wsparło finansowo Uniwersytet Gdański z tytułu nauki kaszubskiego / prowadzenia kierunku etnofilologia kaszubska? Jeżeli tak, to jaka była to kwota i w jaki sposób została rozliczona?

Wnoszę o przesłanie wskazanej informacji w formie skanów dokumentów bądź wyeksportowanych tabeli z informacjami o przekazanych środkach, liczbie uczniów, danych szkół oraz jednostek samorządu terytorialnego w formacie pdf za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres, z którego wysłano niniejszy wniosek.

» Odpowiedź

Warszawa, 04 listopada 2019 r.

DWST-WSST.0191.19.2019.JD

Pan

Mateusz Tites Meyer

(31)

Szanowny Panie,

odpowiadając na wniosek o udostepnienie informacji publicznej, uprzejmie informuję.

1. Kwota subwencji oświatowej w przeliczeniu na 1 ucznia, naliczona w ramach wag P22 – P24 na uczniów uczących się języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/2019 wyniosła 6.849 zł.

2. Dodatkowe środki naliczone w 2019 r. w ramach subwencji oświatowej na uczniów uczących się języka kaszubskiego wyniosły 133.859.875 zł.

3. W roku szkolnym 2018/2019 języka kaszubskiego uczyło się 19.545 uczniów. Dane na temat nauki języków mniejszości narodowych, etnicznych i języka regionalnego w podziale na województwo, typ szkoły i język mniejszości znajdują się na portalu Otwarte Dane Ministerstwa Cyfryzacji na stronie: https://dane.gov.pl/dataset/276,nauka-jezykow- mniejszosci-narodowych-etnicznych-i-jezyka-regionalnego/resource/16398. Obrazują one stan na 30 września 2018 r.

W przypadku zapotrzebowania na bardziej szczegółowe dane – wykaz szkół wraz z liczbą uczniów w poszczególnych szkołach, należy postępować z zasadami udostępniania danych z bazy danych Systemu Informacji Oświatowej dostępnymi na stronie:

https://www.gov.pl/web/edukacja/system-informacji-oswiatowej.

4. Wykaz jednostek samorządu terytorialnego, które otrzymały dofinansowanie na naukę języka kaszubskiego przedstawia załącznik nr 1 do pisma.

5. W myśl przepisów art. 167 ust. 2 Konstytucji RP subwencje ogólne (w tym część oświatowa) są dochodami jednostek samorządu terytorialnego.

O przeznaczeniu środków otrzymanych z tytułu otrzymanej subwencji oświatowej decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego (tj. rada gminy, rada powiatu lub sejmik wojewódzki)¹². Kieruje się on własnymi kryteriami podziału środków budżetowych na poszczególne szkoły i placówki z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań i specyfiki poszczególnych szkół.

6. Odpowiedź na pytanie dotyczące finansowania Uniwersytetu Gdańskiego leży w kompetencji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Z poważaniem

Marcin Nowak Zastępca Dyrektora

Departament Współpracy z Samorządem Terytorialnym

/ – podpisany cyfrowo/

12Art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach samorządu terytorialnego.

(32)

Ze względu na liczbę otrzymanych odpowiedzi z JST i szkół poniżej zamieszczam tylko treści wniosków.

B. JST

»

Wniosek

WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ Na podstawie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP wnoszę o udostępnienie następującej informacji publicznej:

1. Ilu uczniów łącznie we wszystkich szkołach podlegających pod Państwa Jednostkę Samorządu Terytorialnego uczyło się języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018- 2019?

2. W których szkołach - proszę o dokładne dane adresowe wraz z aktualnym adresem e-mail oraz imieniem i nazwiskiem dyrektora - nauczany był w roku szkolnym 2018- 2019 język kaszubski oraz ilu uczniów w tych poszczególnych szkołach uczęszczało na lekcje kaszubskiego? W załączniku przesyłam tabelkę, w której możecie Państwo uzupełnić dane.

3. Jakiej wysokości środki przekazane zostały poszczególnym szkołom w ramach dofinansowania na naukę języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018-2019?

4. W jaki sposób szkoły rozliczyły przekazane środki na naukę języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018-2019?

Wnoszę o przesłanie wskazanej informacji w formie uzupełnionej tabeli z załącznika, bądź wyeksportowanych tabeli z informacjami o przekazanych środkach, liczbie uczniów, danych szkół w formacie pdf za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres, z którego wysłano niniejszy wniosek.

Do wniosku załączono tabelę:

(33)

C. Szkoły

»

Wniosek

WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ Szanowni Państwo,

Na podstawie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP oraz art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wnoszę o udostępnienie następującej informacji publicznej, dotyczącej roku szkolnego 2018/2019:

- liczba uczniów uczących się języka kaszubskiego w Państwa szkole, - liczba uczniów uczących się w Państwa szkole,

- w jakich grupach odbywała się nauka kaszubskiego w Państwa szkole, - liczba nauczycieli uczących języka kaszubskiego w Państwa szkole, - jakich innych przedmiotów nauczali owi nauczyciele,

- zakres dokształcania się nauczycieli uczących języka kaszubskiego, - zakres uprawnień do nauki języka kaszubskiego nauczycieli, - czy nauka kaszubskiego odbywała się w oddzielnej sali,

- wyposażenie sali (możliwość wyboru odpowiedzi w ankiecie), - czy szkoła ma status szkoły dwujęzycznej,

- jakie środki finansowe otrzymała szkoła na naukę języka kaszubskiego, - jakie środki finansowe zostały przeznaczone na naukę języka kaszubskiego,

- czy szkoła przeszła kontrolę Kuratorium Oświaty z Gdańska w zakresie wydatkowania środków na naukę kaszubskiego,

- na jakie działania szkoła przeznaczyła środki związane z nauką kaszubskiego (możliwość wyboru odpowiedzi w ankiecie)?

Informacje te posłużą badaniom nad aktualnym stanem finansowania publicznego nauki języka kaszubskiego w szkołach województwa pomorskiego po 15 latach od wprowadzenia nauki języka kaszubskiego do szkół.

Dla ułatwienia prowadzonych badań przesyłam Państwu ankietę z możliwością odpowiedzi wielokrotnego wyboru i wnoszę o przesłanie wskazanej informacji publicznej w formie uzupełnionego pliku z załącznika, bądź jego skanu.

Powyższe informacje w formie uzupełnionej ankiety, bądź skanu proszę przesłać za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres nadawcy mejla w ustawowym terminie 14 dni. Brak odpowiedzi we wskazanym terminie będzie skutkował skierowaniem skargi administracyjnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Do wniosku załączono ankietę (kolejne 4 strony) :

(34)

WNIOSEK O INFORMACJĘ PUBLICZNĄ – załącznik 1.

W ramach odpowiedzi na wniosek o informację publiczną proszę o uzupełnienie i odesłanie poniższej ankiety. Wszystkie pytania dotyczą roku szkolnego 2018/19.

nazwa szkoły:

imiona i nazwiska nauczycieli języka

kaszubskiego:

1. Uczniowie.

 Ilu uczniów w roku szkolnym 2018/19 uczyło się w Państwa szkole języka kaszubskiego?

 Ilu uczniów w roku szkolnym 2018/19 uczyło się w Państwa szkole (wliczając w to przedszkola)?

 W jakich grupach odbywała się nauka kaszubskiego? (proszę zaznaczyć) o wyłącznie w obrębie grup, których uczniowie są członkami w trakcie

innych zajęć lekcyjnych (klasy)

o w obrębie grup utworzonych z kilku równoległych rocznikowo klas o w obrębie grup utworzonych z kilku roczników

2. Nauczyciele.

 Ilu nauczycieli w roku szkolnym 2018/19 uczyło w Państwa szkole języka kaszubskiego?

 Czy nauczyciele uczący języka kaszubskiego w Państwa szkole nauczali także innych przedmiotów?

TAK / NIE

 Jeżeli tak, proszę wskazać, jakich innych przedmiotów nauczali nauczyciele uczący języka kaszubskiego?

(35)

 Czy nauczyciele uczący języka kaszubskiego w Państwa szkole dokształcali się w zakresie nauki języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/2019?

TAK / NIE

Jeżeli tak, w jaki sposób?

………

 Jakie uprawnienia do nauki języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/2019 posiadali nauczyciele uczący języka kaszubskiego w Państwa szkole?

(proszę zaznaczyć)

o dyplom ukończenia studiów wyższych o kierunku umożliwiającym naukę języka kaszubskiego (etnofilologia/filologia polska ze

specjalizacją kaszubskojęzyczną na UG)

o dyplom ukończenia studiów podyplomowych umożliwiających naukę języka kaszubskiego

o certyfikat poegzaminacyjny (wydawany przez Zrzeszenie Kaszubsko- Pomorskie)

o inne:

………

3. Sala lekcyjna.

 Czy nauka języka kaszubskiego odbywała się w oddzielnej, przeznaczonej do nauki tego przedmiotu sali?

TAK / NIE

 Wyposażenie sali, w której odbywała się nauka języka kaszubskiego:

(proszę zaznaczyć) o odtwarzacz CD

o odtwarzacz DVD i telewizor/projektor o komputer stacjonarny/laptop

o ekran multimedialny o tablica interaktywna o grafiki naścienne

o biblioteczka z słownikami kaszubsko-polskimi

(36)

o biblioteczka z kaszubskojęzyczną literaturą o mapa ścienna Kaszub

o tablica korkowa z wystawą poświęconą Kaszubom o kaszubska flaga

o kaszubskie godło z Gryfem

o portrety ścienne kaszubskich pisarzy o płótna z haftem kaszubskim

o inne: …...

…...

4. Finansowanie nauki języka kaszubskiego.

 Czy Państwa szkoła posiada status szkoły dwujęzycznej i naucza innych przedmiotów poza językiem kaszubskim po kaszubsku?

TAK / NIE

 Jakiej wysokości środki finansowe otrzymała Państwa szkoła w roku szkolnym 2018/2019 na naukę języka kaszubskiego?

zł

 Jakie środki przeznaczone zostały na naukę języka kaszubskiego w 2018/2019 roku w Państwa szkole?

zł

 Czy w roku szkolnym 2018/2019 w Państwa szkole odbyła się kontrola stanu wydatkowania finansów przeznaczonych na naukę języka kaszubskiego prowadzona przez Kuratorium Oświaty z Gdańska?

TAK / NIE

 Na jakie działania przeznaczone zostały środki na naukę języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/2019 w Państwa szkole? (proszę zaznaczyć)

o wynagrodzenie dla nauczycieli

o zakup podręczników do nauki języka kaszubskiego o zakup kaszubskojęzycznych książek

(37)

o zakup płyt z muzyką bądź filmem po kaszubsku

o zakup materiałów pomocniczych do nauki języka kaszubskiego (gry planszowe, fiszki i inne w języku kaszubskim)

o zakup innych materiałów pomocniczych (papier, kredki, mazaki i inne materiały biurowe)

o kserokopie materiałów pomocniczych do nauki języka kaszubskiego o inne wyposażenie sali do nauki języka kaszubskiego:

o sprzęty elektroniczne i multimedialne

o grafiki naścienne, flagi, mapy, płótna z haftem itp.

o organizacja wyjazdów dla uczniów uczących się języka kaszubskiego

o zakup kaszubskich strojów ludowych

o zakup innej odzieży z elementami nawiązującymi do kultury kaszubskiej (np. koszulki z napisami „Kaszëbë”)

o opłaty bieżące – ogrzewanie sali, dostawa energii elektrycznej itp.

o organizacja spotkań z działaczami kaszubskimi, teatrem kaszubskim, bądź zajęcia ruchowe dla dzieci (np. bùczka) o inne:

……….

………

………..

(38)

V. Raport szczegółowy

Kolejność JST według alfabetu, kolejność szkół według daty odp. na wniosek.

GMINA BORZYTUCHOM Di: 1,0900054428

• kwota z MEN:

1 309 856,71 zł

• kwota z JST dla szkół:

"Urząd Gminy nie posiada informacji dot. liczby uczniów uczęszczających na lekcje języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/2019 i wysokości środków w ramach dofinansowania na naukę języka kaszubskiego w roku szkolnym 2018/2019."

1. Szkoła Podstawowa w Borzytuchomiu l. uczniów: 167

• kwota z JST dla szkoły (według szkoły):

1 317 746,40 zł

• kwota, którą szkoła powinna otrzymać:

202 730,37 zł

• kwota wydana przez szkołę na kaszubski:

"Trudno wyodrębnić kwotę w subwencji"

2. Szkoła Filialna w Dąbrówce przy Zespole Szkół w Borzytuchomiu

(zsumowane wyżej)

3. Szkoła Podstawowa w Niedarzynie przy ZS w Borzytuchomiu

(zsumowane wyżej)

GMINA BRUSY Di: 1,0299397680

4 032 480,47 zł

3 669 490,85 zł

4. Szkoła Podstawowa w Zalesiu l. uczniów: 63

• kwota z JST dla szkoły (według gminy):

421 767,70 zł

68 041,12 zł

469 720,39 zł

68 041,12 zł

5. Szkoła Podstawowa w Czapiewicach l. uczniów: 26

167 252,71 zł

17 919,26 zł

193 852,86 zł

17 919,26 zł

(39)

6. SP im. S. Sikorskiego w Wielkich Chełmach l. uczniów: 87

167 252,71 zł

100 010,52 zł

498 970,38 zł

100 010,52 zł

7. SP im. bł. ks. J. Jankowskiego w Czyczkowach l. uczniów: 72

407 223,98 zł

51 791,43 zł

536 823,30 zł

51 791,43 zł

8. Szkoła Podstawowa nr 2 w Brusach l. uczniów: 28

245 005,64 zł

24 831,84 zł

208 764,62 zł

24 831,84 zł

9. SP im. ks. B. Śledzia w Kosobudach l. uczniów: 96

520 217,45 zł

61 789,79 zł

550 588,00 zł

61 789,79 zł

10. Szkoła Podstawowa w Męcikale l. uczniów: 27

218 155,71 zł

20 319,37 zł

201 308,74 zł

20 319,37 zł

11. SP im. kard. S. Wyszyńskiego w Leśnie l. uczniów: 73

436 311,41 zł

34 107,85 zł

544 279,18 zł

34 107,85 zł

(40)

12. Szkoła Podstawowa nr 1 w Brusach l. uczniów: 43

378 136,56 zł

29 109,54 zł

320 602,81 zł

29 109,54 zł

13. SP im. TOW "Gryf Pomorski" w Lubni l. uczniów: 47

349 608,50 zł

43 939,93 zł

350 426,32 zł

43 939,93 zł

GMINA BYTÓW Di: 1,0416989323

1 911 353,36 zł

75 666,00 zł

14. Szkoła Podstawowa w Gostkowie l. uczniów: 18

5 567,00 zł

6 150,00 zł

135 738,10 zł

6 150,00 zł

15. Szkoła Podstawowa nr 2 w Bytowie l. uczniów: 7

2 433,00 zł

1 300,00 zł

52 787,04 zł

1 300,00 zł

16. Szkoła Podstawowa nr 1 w Bytowie l. uczniów: 68