Nr. 6
■' rA „l' . „ • Z* pobiera «ię 0'1 w Ug4O®2eXll A • (J łam.; 10 gr, re retlan j r.-a itr. w winrlotnoiciacb potocznych 30 ni m pierw-
>0 tjr. Rabatu udziela aie przy częel ,G<- t V. ębrze.4;“ w; .rhodzi trzy r»„
niedziałak. •-rd- i piętek. SkrzyrĄ<
Reclakc:* i edministrrr ul. Mickie
»«rw/ea dłitftrcj- A gdzety. lub cwrctu
Przedpłata:
*
ik«ped. iaiciięcaala IJO *1 ■ »ó-
Wąbrzeźno, sobota 12 stycznia 1929 r. YXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
P i ą t e k H g y n y , M a t y b i y , H o n o r a t y S o b o l « A r k a d i u s z a T a c j a n y . N . e d z i e l a O k t a w a 3 K r ó l i
D z i ś ■ w s c h ó d s ł o ń c a ■> 8 1 5 z a c h . 1 ^ .4 4 J u t r o , , - 8 .1 5 , 1 5 (.5 D z i ś H k s i ę ż y c a 1 3 ,3 2 — , 4 3 9
Rok IX
K o n i e c z n o ś ć m » o j u n a s z e j ż e g l u g i p a s a ż e r s k i e j .
Polska posiadać musi dostateczną ilość okrętów turystycznych.
G d y n i a , 6 s t y c z n ia . D o p i e r o o d d w ó c h l a t P o l s k a z a p i s a ł a s i ę n a l i s t ę p a ń s t w m o r s k i c h , d o p i e r o d w a l a t a i s tn i e je n a p r a w d ę n a s z a m a r y n a r k a h a n d l o w a , a j u ż o w o - c e t y c h p o c z y n a ń p r z e ś c ig n ę ł y o c z e k iw a n ia n i e t y l - k o p e s y m i s tó w , l e c z i e n t u z j a s t y c z n y c h p r z y j a c ió ł
m o r z a . _
N a s z ą f l o t a h a n d l o w a o k a z u je s i ę n i e w y s t a r c z a j ą c ą . N i e m o ż e m y s k a r ż y ć s i ę n a b r a k f r a c h t ó w "
— p r z e c i w n ie , b r a k n a m t a b o r u . O t w ie r a j ą s i ę
nam nowe h o r y z o n t y , r o z s z e r z a s i ę n a s z h a n d e l I m o r s k i, o r g a n iz u je m y n o w e lin je to w a r o w e i ju ż w id z im y p o tr z e b ę d a ls z e g o a s z y b k ie g o r o z w o ju n a s z e j f lo ty h a n d lo w e j n a s z e r e g la t. _
R o z w ó j n a s z e j m a r y n a r k i h a n d lo w e j o s ię g a te m p o a m e r y k a ń s k ie . L e c z p r z e z z a a b s o r b o w a n ie s ię t ą p r a c ą n ie p o w in n iś m y z a p o m in a ć , ż e b a n d e r a p o p u la r y z u je s ię z n a c z n ie s z y b c ie j p r z e z r u c h p a s a ż e r s k i, d a ją c y z n a c z n ie w ię k s z y e f e k t z e w n ę tr z n y . N a s z s t a te k p a s a ż e r s k i n a o b c y c h m o r z a c h je s t n ie ty lk o z w y k ły m ś r o d k ie m lo k o m o c ji i tu r y s ty k i, le c z w y r a z ic ie le m n a s z e j n ie p o d le g ło ś c i r z e c z y w is ty m i n a m a c a ln y m d o w o d e m n a s z e g o d ą ż e n ia d o m ó r z i o c e a n ó w . S ta te k ta k i je d n a k , a b y s p e łn ił s w e z a d a n ie , w in ie n b y ć s ta tk ie m o d p o w ie d n ie g o to ń n a ż u , p ię k n y m i w y g o d n y m , b y n ie m ó w io n o o n a s , ż e ż e g lu g a je s t d la n a s te r e n e m o b c y m .
Każdy c u d z o z ie m ie c , k tó r y b y w k r o c z y ł n a p o k ła d n a s z e g o s ta tk u p a s a ż e r s k ie g o , w in ie n u j
r z e ć w s z ę d z ie p o r z ą d e k i k o m f o r t, o r a z w y n ie ś ć m iłe i s y m p a ty c z n e w r a ż e n ie . D o te g o w ię c je s t p o tr z e b n y s ta te k o to n n a ź u c o n a jm n ie j 3 .5 0 0 to n n ,
któryby nie o g r a n ic z a ł s ię d o p o d r ó ż y p o B a łty k u ; le c z w o k r e s ie z im o w y m k tó r y b y m ó g ł b y ć e k s p lo - . a to w a n y n a lin ja c h m o r z a Ś r ó d z ie m n e g o . S ta te k i ta k i b y łb y p o p ie r w s z e — n a r z ę d z ie m n a s z e j p r o - I p a g a n d y p o lity c z n o - g o s p o d a r c z e j, a p o d r u g ie —
s p o łe c z e ń s tw o n a s z e m o g ło b y z e ń k o r z y s ta ć d la c e ló w s w o ic h p o d r ó ż y tu r y s ty c z n y c h z a m ia s t w z b o g a c a ć o b c e k o m p a n je o k r ę to w e , c o n ie je s t
obojętnem dla n a s z e g o b ila n s u h a n d lo w e g o . R o z w ija ją c e s ię n a s z e p o d r ó ż n ic tw o m o r s k ie I n ie b ę d z ie m ia ło r e a ln y c h p o d s ta w d o s z e r z e n ia
« z d r o w e j p r o p a g a n d y , ta k w n a s z y c h w a r u n k a c h 1 p o tr z e b n e j, b e z ta k ie g o s ta tk u P . P . Ż e g lu g a P o ls k a I p o s ia d a ją c z a le d w ie je d e n m a ły o k r ę t ( „ G d y n ia " ) 1 d o p o d r ó ż y p o B a łty k u p o w in n o r o z p o c z ą ć ju ż B p r a c e p r z y g o to w a w c z e w k ie r u n k u z a o r o je k to w a - j
| n ia ta k ie g o s ta tk u , k tó r y b y s ię n a d a w a ł i b y ł p r z y - !
$ s to s o w a n y d o n a s z y c h p o tr z e b i w a r u n k ó w . N a j s ta tk u ta k im c z ę ś ć m ie js c m o g ła b y b y ć o d d a n a p o
1 b a r d z o n is k ie j c e n ie d la m ło d z ie ż y s z k o ln e j. T e n p u n k t' w id z e n ia n ie je s t o b c y m n a s z e m u m in is te r - w u ó ś W ta ty ; ••
I dla in te lig e n c ji p r a c u ją c e j n ie b y ło b y o b o ję t- n e ih n tie ć ih o ż r ió ś ć p o d r ó ż o w a ć m o r z e m ta n io i , W y g b d h ie n a p o ls k im s ta itk u P o u r u c h o m ie n iu p o i- I s k ie j lin ji tu r y s ty c z n e j ś r ó d z ie m n o m o r s k ie j k to W ie , c z y n 'fe b ę d z ie p r z y je m n ie j k o r z y s ta ć z u r lo - p ti w z im ie b ó le m z w ie d z e n ia S a r d y n ji, K o r s y k i, W ło c h , G r e c ji, E g ip tu , T u r c ji, A lg ie r u , M a r o k k a
| i t d . y ••
Bp v |• > • ' : a g - » t• I
N ie je s t b e z z n a c z e n ia i d la n a s z e g o k u p ie c tw a k w e ś tja ^ k ie r o w a n ia tu r y s tó w c u d z o z ie m s k ic h d o P o ls k i i z a p o z n a n ie c u d z o z ie m c ó w z n a s z y m to - w a r e m . N ie p o w in n iś m y r ó w n ie ż z a p o m in a ć , ż e n a s z a O jc z y z n a o b f itu je w n ie z lic z o n ą ilo ś ć p ię k n ie p o ło ż o n y c h m ie js c o w o ś c i, i u r z ą d z e ń k tó r e w a r to
I zwiedzać, oraz pamiątek historycznych. Zachęci-
O jc ie c ś w. m a o p u ś c ić w k r ó tc e m u r y d o b r o w o ln e g o o m i n i ę c i a .
R z ą d w ło s k i g o tó w je s t u s tą p ić S to lic y A p o s to ls k ie j o d p o w ie d n ie te r y to r ju m .
R z ą d w ło s k i g o d z i s ię z u p e łn ie n a te n p r o je k t i p o z o s ta w ia P a p ie ż o w i c z a s i s p o s ó b o g ło s z e n ia te j u g o d y .
U g o d a ta z a k o ń c z y z a ta r g , k tó r y o d p ó ł w ie k u r o z d z ie la ł W a ty k a n o d K w ir y n a łu , a O jc ie c ś w . m ó g łb y o p u ś c ić m u r y W a ty k a n u , u w a ż a n e g o p r z e z P a p ie ż a o d c z a s u z n ie s ie n ia p a ń s tw a k o ś c ie ln e g o z a d o b r o w o ln e w ię z ie n ie .
— o —
Rzym, 1 0 . I. 2 9 . J a k d o n o s z ą z p e w n e g o ź r ó d ła , j P a p ie ż je s t o b e c n ie z a ję ty r o z w ią z a n ie m t. z w . p r o
b le m u r z y m s k ie g o . j
R z ą d w ło s k i g o tó w je s t u s tą p ić s to lic y A p o s to ls k ie j te r y to r ju m , n a k tó r e m p r z e b y w a 1 1 — 1 5 ty s . m ie s z k a ń c ó w . P a p ie ż o tr z y m a łb y z r e s z tą n a d ty m o b s z a r e m ty lk o n o m in a ln ą s u w e r e n n o ś ć , p o d c z a s g d y w ła ś c iw a w ła d z a p o z o s ta ła b y w r ę k u r z ą d u w ło s k ie g o .
K o r y ta r z p o ls k i p r z y p r a w ia R ie m e ć w o g r y p ę !
NIESŁYCHANE BREDNIE NIEM. PISMA.
Berlin, 1 0 , I. 2 9 . K o r e s p o n d e n t je d n e g o z w ię k s z y c h p is m p r o w in c jo n a ln y c h „ G e n e ra l- A n z e ig e r f u e r D ie n s t" w S z c z e c in ie , s ta r a s ię z b ić tw ie r d z e
n ie p o ls k ie g o m in is tr a S p r a w Z a g r a n ic z n y c h o b r a k u ja k ie jk o lw ie k tr u d n o ś c i w k o m u n ik a c ji m ię d z y P r u s a m i w s c h o d n ie m i a R z e s z ą w s p o s ó b ś w ia d c z ą c y c o n a jm n ie j o z a k ło p o ta n iu , ja k ie s p r a w ia w N ie m c z e c h d y s k u s ja n a te n te m a t.
,,O d lic z n y c h p o d r ó ż n y c h , k tó r z y z m u s z e n i s ą o d b y w a ć p r z e z „ k o r y ta r z p o ls k i" p o d r ó ż m ó g łb y m in . Z a le s k i — p is z e „ G e n . A n z ." — d o w ie d z ie ć s ię n a ja k ie n ie s ły c h a n e tr u d n o ś c i n a p o ty k a ta k o m u n ik a c ja , N a g r a n ic y p o c ią g m u s i s ta w a ć , o d b y w a s ię ta m p lo m b o w a n ie w a g o n ó w , u r z ę d n ik ó w n ie m ie c k ic h z a s tę p u ją p o ls c y i n a w e t lo k o m o ty w y
P o ls k i k u te r z a to p io n y p r z e z p a r o w ie c n ie m ie c k i
W ie lk ie w z b u r z e n ie w ś r ó d lu d n o ś c i w G d y n i w y w o ła ło z a to p ie n ie p r z e z p a r o w ie c n ie m ie c k i p o ls k ie g o k u tr a r y b a c k ie g o p o d H e le m . W p o n ie d z ia łe k w p o łu d n ie w p o b liż u H e lu p a r o w ie c n ie m ie c k i ,,F r u h n e r t“ z p o r tu w F le n s b u rg u r o z b ił k u t e r p o ls k i, k tó r y u to n ą ł w r a z z je d n y m r y b a k ie m .
P o m o c r z ą d u
Z W a r s z a w y d o n o s z ą : W z w ią z k u z d y s k u s ją w k o m is ji b u d ż e to w e j, z a in ic jo w a n e j p r z e z p o s ła P o la k ie w ic z a , p . m in . s k a r b u u r u c h o m ił w d n . 8 - g o s ty c z n ia b r . k r e d y t w w y s o k o ś c i p ó ł m iljo n a z ł z b u d ż e tu i p r z e k a z a ł g o P , B . R . n a p o m o c d la in w a -
m y c u d z o z ie m c ó w d o z w ie d z e n ia p ię k n a i b o g a c tw n a s z e g o k r a ju , p r z e w o ż ą c ic h n a n a s z y m w y g o d n y m s ta tk u , a o p in ja z a g r a n ic z n a o n a s i n a s z b i
la n s h a n d lo w y u le g n ą z n a c z n e j p o p r a w ie .
B u d o w a ta k ie g o s ta tk u je s t o b e c n ie k o n ie c z n o ś c ią i n ie p o w in n iś m y tr a c ić a n i je d n e j c h w ili, g d y ż ju ż je s te ś m y s p ó ź n ie n i. S ta te k ta k i w in n iś m y p o s ia d a ć ju ż z w io s n ą b . r o k u , a b y w s p ó łd z ia ła ć z r u c h e m tu r y s ty c z n y m c u d z o z ie m c ó w d o P o l
s k i w z w ią z k u z P o w s z e c h n ą W y s ta w ą K r a jo w ą w P o z n a n iu .
T u s p o łe c z e ń s tw o w in n o o k a z a ć n a jd a le j id ą c ą p o m o c r z ą d o w i, p r o w a d z ą c te n p ię k n y c e l d o s z y b k ie g o z r e a liz o w a n ia i p a m ię ta ją c o te r n , ż e k a ż d y o k r ę t n a m o r z u , c z y te ż w o b c y m p o r c ie je s t ja k b y p i- ż e d łu ż e n ie m te r y to r ju m p a ń s tw a , je s t to d a l- s ż y c ią g O jc z y z n y . W o je w ó d z tw a , p o w ia ty s a m o r z ą d y m ie js k ie , o r g a n iz a c je s p o łe c z n e i t. d . p r z y s to s u n k o w o n ie w ie lk ie m o p o d a tk o w a n iu d o b r o w o l n e m m o g ą d o s ta r c z y ć d o s ta te c z n y c h z u p e łn ie ś r ó d k ó w i u w ie c z n ić s w o je im ię .
P o s ia d a ją c c h o c ia ż b y je d e n n a r a z ie , w ie lk i s ta te k p a s a ż e r s k i n ie b ę d z ie m y k r o c z y li z n a s z ą m a r y n a r k ą n a s z a r y m k o ń c u w s z e re g u p a ń s tw c y w iliz o w a n y c h , w s z e r e g u m o c a r s tw m o r s k ic h . U - f u n d o w a n ie ta k ie g o s ta tk u n a le ż a ło b y z w ią z a ć z d z ie s ię c io le c ie m o b ję c ia P o m o rz a i W y b r z e ż a i te -
n ie m ie c k ie z m ie n ia n e s ą n a p o ls k ie . P o w s ta je s tr a - i ta c z a s u s z c z e g ó ln ie u c ią ż liw a d la p o d r ó ż u ją c y c h w I s p r a w a c h in te r e s u . P o d r ó ż p r z e z k o r y ta r z o d b y w a
• s ię w ż ó łw im te m p ie , n a d o m ia r z a ś lo k o m o ty w y p o ls k ie s ą ta k s ła b e , ż e n ie s ą w s ta n ie d o s ta r c z y ć d o s ta te c z n e j ilo ś c i p a r y d la o g r z a n ia w a g o n ó w o s o b o w y c h . P o d r ó ż n i, k tó r z y p r z y b y li z P r u s W s c h o - - d n ic h d o B e r lin a n a r z e k a ją n a te n s ta n r z e c z y , p o -
‘ w o d u ją c y p r z e z ię b ie n ia i w y p a d k i g r y p y " .
T r u d n o c h y b a o ja s k r a w s z y d o w ó d u b o g ie j a r - I g u m e n ta c ji n ie m ie c k ie j w s p r a w ie , k tó r ą N ie m c y
। s y s te m a ty c z n ie w y s u w a ją n a p o lity c z n e f o r u m m tę - : d z y n a r o d o w e ja k o p ie rw s z o r z ę d n ą k w e s tję p o li- I ty c z n ą .
— o-
P o m im o ła tw o ś c i u r a to w a n ia k u tr a , i r y b a k a p a r o w ie c n ie m ie c k i n ie p o d e jm o w a ł p r ó b y r a tu n k u . S p r a w a p r z y p o m in a ją c a p o d o b n y n ie lu d z k i c z y n in n e g o p a r o w c a n ie m ie c k ie g o n a w y b r z e ż u p o l- s k ie m o p r z e s ię z a p e w n ie o w ła d z e p o r tu g d y ń s k ie g o .
d la in w a lid ó w .
lid ó w , w d ó w i s ie ro t, c e le m u r u c h o m ie n ia n o w y c h p r z e d s ię b io r s tw k o n c e s jo n o w a n y c h — w z g lę d n ie d la ju ż is tn ie ją c y c h .
P o ż y c z k i te o p r o c e n to w a n e b ę d ą w s to s u n k u o d 2 — 5 p r o c , w s to s u n k u r o c z n y m .
g o d r o g ie g o , n ie g d y ś w y d a r te g o n a m M o r z a P o l
s k ie g o .
W s to lic y P o m o r z a , T o r u n iu u tw o r z y ł s ję n ie d a w n o p o d p r e z e s u r ą S ta r o s ty K r a jo w e g o p . m in . W y b ic k ie g o s p e c ja ln y k o m ite t, m a ją c y n a ć e T u z B ie r a n ie w ś r ó d s p o łe c z e ń s tw a p o m o r s k ie g o o f ia r n a b u d o w ę , w z g l. z a k u p ie n ie o k r ę tu d la P o ls k i. O k r ę t te n m a b y ć p a m ią tk ą z b liż a ją c e j s ię r o c z n ic y d z ie s ię c io le c ia p r z y n a le ż n o ś c i P o m o r z a d o M a c ie rz y
P o ls k ie j. ,
S ą d z im y , ż e p r z y to c z o n e w n in ie js z y m a r ty k u le a r g u m e n ty p o w in n y p r z e k o n a ć w ła d z e K o m ite tu to r u ń s k ie g o , ja k i c a łe s p o łe c z e ń s tw o p o m o r
s k ie o k o n ie c z n o ś c i z a k u p ie n ia o k r ę tu n ie h a n d lo w e g o , le c z p a s a ż e r s k ie g o . N ie w ie lk i s ta te k „ G d y n ia " , o b lic z o n y je d y n ie n a p o d r ó ż e p o B a łty k u n ie s ta r c z y ju ż d z is ia j w z m a g a ją c e m u s ię p ę d o w i d ó p o d r o ż y z a g r a n ic z n y c h w ś ró d n a s z e g o s p o łe c z e ń s tw a .
P o ls k i o k r ę t tu r y s ty c z n y n a w ie lk ą s k a lę , u - f u n d o w a n y p r z e z P o m o r z e r o z n ie s ie n a jle p ie j p o s z e r o k ic h o c e a n a c h s ła w ę n a s z e j O jc z y z n y i z w ią z a n e j z n ią n ie r o z e r w a ln ie d z ie ln ic y p o m o r s k ie j.
— o —
C O S Ł Y C H A Ć W K R A J U I Ś W 1 E C I E YXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
x l —
W a r s z a w a . —M in . s p r a w w o j s k o w y c h p r z e d d o k o
n a n i e ml o t u t r a n s a t l a n t y c k i e g o p r z e z m jr . K u b a l ę i I d z i k o w s k i e g o n i e u d z i e li p o m o c y m o r a l n e j a n i m a t e r ja l n e j ż a d n e m u z p r z y g o t o w y w a n y c h l o t ó w p o l s k i c h , a n i t e ż n i e u d z i e li p o r . N i e w i a r o w s k i e m u p o z w o l e n i a n a z o r g a n i z o w a n i e l o t u t r a n s a t l a n t y c k i e s g o , k t ó r y b y ł p r o j e k t o w a n y z i n i c j a t y w y L ig i O b r o n y P . P . w T o r u n i u .
x — B e r l i n . — Z P a r y ż a d o n o s z ą o o k r o p n e j k a t a s t r o f i e l o t n i c z e j u w y b r z e ż y M o r z a Ś r ó d z i e m n e g o , w p o b l i ż u S t.
R a p h a e l . F r a n c u s k i s a m o l o t w o j s k o w y , w y p o s a ź c n y w t r z y m o t o r y i 6 k a r a b i n ó w m a s z y n o w y c h , s p a d ! w c z a s i e l o t u p r ó b n e g o z w y s o k o ś c i 1 2 5 m . d o m o r z a . Z a ł o g a , s k ł a d a j ą c a s i ę z t r z e c h o f i c e r ó w m a r y n a r k i i d w ó c h m e c h a n i k ó w , p o n i o s ł a ś m i e r ć . Ł o d z i e r a t u n k o w e z n a l a z ł y z n i s z c z o n y s a m o l o t n a g ł ę b o k o ś c i 4 m . D o t y c h c z a s w y d o b y t o z w ł o k i 2 o f i a r
— B e r li n . — W .e d łu g d o n i e s i e ń d z i e n n i k ó w , n a g r y p ę c h o r u j e o b e c n i e w B e r l i n i e o k o ł o m iljo n o s ó b
x ) — L i p s k .
— W y d a r z y ł a s ię t u d z i ś k a t a s t r o f a z d e r ż e n i a s ię 2 t r a m w a j ó w , p r z y c z e m 1 9 o s ó b z o s t a ł o z r a n i o
n y c h wt e m 5 c i ę ż k o .
x j — W i e d e ń . — P r a s a p o d a j e z K o p e n h a g i , ż e j e d n a z w y s p T o m p s o n a z n a j d u j ą c y c h s ię n a p o ł u d n i u m o r z a L o d o w a t e g o , z n i k ł a b e z ś l a d u . P e w n a e k s p e d y c ja n o r w e s k a s z u k a ł a t e j w y s p y w c i ą g u p a r u t y g o d n i , j e d n a k b e z r e z u l t a t u . Z n a l e z i o n o t y l k o w y s p ę B o u v e t a . P r z y p u s z c z a j ą , iż j e d n a z w y s p T o m p s o n a z n i k ł a p o d w o d ą .
— A n t i b e s . — P r e f e k t A n t i b e s z ł o ż y ł r o d z i n i e w i e l
k i e g o k s i ę c i a M i k o ł a j a M i k o ł a j e w i c z a k o n d o l e n c j e w i m i e n i u p r e z y d e n t a D o u m e r g u e 'a i r z ą d u f r a n c u s k i e g o o r a z z a w i a d o m i ł , ż e m a r s z a ł e k P a t a i n w y z n a c z o n y z o s t a ł j a k o o f i
c j a l n y d e l e g a t n a u r o c z y s t o ś c i p o g r z e b o w e .
y ) — L o n d y n . — P o c i ą g z m i e r z a j ą c y z B r i s to l u d o N o t - h i n g h a m z d e r z y ł s i ę w p o b l i ż u s t a c j i A s h c h u r c h z p o c i ą g i e m t o w a r o w y m . S k u t k i e m z d e r z e n i a l o k o m o t y w a i 4 w a g o n y k o l e j o w e u l e g ł y c a ł k o w i te m u z n i s z c z e n i u . L i c z b a o f i a r w y n o s i w e d ł u g p i e r w s z y c h w i a d o m o ś c i 4 z a b i t y c h i 1 5 r a n n y c h . K o m u n i k a c j a n a t e j lin ji z o s t a ł a p r z e r w a n a .
z ) —
M a d r y t . —W i e l k i e m a s y ś n i e g u z a b l o k o w a ł y c a ł k o w i c i e w ą w ó z P a i a r e s , u n i e m o ż l i w i a j ą c p r z e j a z d p o c i ą g ó w . L a w i n a ś n i e ż n a u s z k o d z i ł a z n a c z n i e 5 w a g o n ó w t o w a r o w y c h .
_ K a d y k s . —
J e d e n z m i e j s c o w y c h r y b a k ó w z n a l a z ł z w ł o k i d w u m a r y n a r z y s t o j ą c e g o o b e c n i e n a k o t w i c y w K a d y k s i e p a r o w c a w ł o s k i e g o „ V a l l a r z " . K a p i t a n t e g o p a r o w c a o ś w i a d c z y ł , iż 6 W o ł c h ó w i 2 H i s z p a n ó w w s t a n i e n i e t r z e ź w y m w y b r a ł o s i ę ł o d z i ą i z g i n ę ł o b e z w i e ś c i .
x ) — R y g a . —
P i s m a d o n o s z ą o o t r z y m a n i u p r z e z r z ą d ł o t e w s k i p r o p o z y c j i l i t e w s k i e j w s p r a w i e p r z y ł ą c z e n i a s ię d o p r o t o k ó ł u , d o t y c z ą c e g o w e j ś c i a w ż y c i e p a k t u K e l l o g a o i l e P o l s k a p r z y j m i e p r o p o z y c j ę S o w i e t ó w .
x ) — M o s k w a . —
N a d K u b a n ie m w y b u c h ł o l b r z y m i p o ż a r l a s ó w . L a s y p a l ą s i ę n a o b s z a r z e p r z e s z ło 3 0 k m . k w a d r a t o w y c h . P o ż a r g r o z i d a l s z e m r o z s z e r z e n i e m s « ę .
x ) — N a n k i n . —
N a m a ł e j s t a c j i k o l e j o w e j n i e d a l e k o N a n k i n a b a n d a , s k ł a d a j ą c a s i ę z 3 0 r o z b ó j n i k ó w , n a p a d ł a n a p o c i ą g , s t e r r o r y z o w a ł a s t r a ż w o js k o w ą i o g r a b i ł a p o d r ó ż n y c h . W ł a d z e n a t y c h m i a s t z a r z ą d z i ł y p o ś c i g z a z b i e g ły m i b a n d y t a m i .
P R Z E Z S Z P A R Y
N ie c z ę s t o z n a c h o d z im y lu d z i ż y ją c y c h w z g o d z ie , a t e m m n ie j z g o d n y c h lu d z i z a m ie s z k u ją c y c h d o m o s tw a c z y n s z o w e . C z e m w ię k s z y b u d y n e k m ie s z k a ln y i c z e m w ię c e j l o k a to r ó w w z g l. f a m ilij g o z a m ie s z k u je , t e m w ię c e j z a c h o d z i w n im n i e s n a s e k w y w o łu ją c y c h n ie z g o d ę .
J a k ie s ą p r z y c z y n y n ie z g o d y ? — N a lic z y ć m o ż n a ic h d z ie s ią tk i, a n a w e t s e tk i. N ie m a t u m ie js c a n a ic h s z e r e g o w a n ie , b o d o k ł ó t n i m ię d z y l o k a to r a m i d o p r o w a d z ić m o ż e r o d z in a , k t ó r e j d z ie c i a ż n a d t o h a ł a ś li w ie z a c h o w u ją s ię w s ie n i lu b n a s c h o d a c h , lu b s ą s ia d k a , k t ó r a w y s t a w i w a n n ę n a m ie js c u p r z e c h o d n ie m , a lb o t e ż s a m w ła ś c ic ie l b u d y n k u , k t ó r y w o b e c n y m c z a s ie p o w o je n n y m p o m i a t a l o k a to r a m i j a k p ie s o g o n e m .
Z p r z y c z y n t y l u z a jm ijm y s ię c h o c ia ż n a s t ę p u - ją c e m i i n a z w ijm y je b e z w z g lę d n o ś c ią .
B o b e z w z g lę d n o ś c i ą ju ż je s t, g d y k t ó r y ś z l o k a t o r ó w w c z a s ie b ia łe g o d n i a h a ł a ś l iw ie r z u c a d r z w ia m i i s p r z ę ta m i. L e c z w z m a g a s ię t a b e z w z g lę d n o ś ć w t e d y , k i e d y c z y to w ie c z o r e m , w n o c y lu b n a d r a n e m k t o k o l w ie k to s a m o c z y n i. W ł a ś n ie w c z a s i e n o c n y m , g d y z n a c z n a w ię k s z o ś ć l o k a t o r ó w w y w c z a s u s p r a g n io n a d o s n u s ię p o ło ż y , w ó w c z a s z n a jd z ie s ię z a w s z e ja k iś w s p ó łl o k a t o r , k t ó r y c is z ę n o c n ą p r z e r w i e . N ie ty lk o ż e h a ła ś liw ie z g r z y t a k l u c z e m w z a m k u b r a m y , le c z z a m y k a b r a m ę z t a k im h u k ie m , ż e b u d y n e k w p o s a d a c h d r ż y c a ły . C h o d z ą c p o s c h o d a c h — t u p i e c ię ż k ie m o b u w ie m , a d o s z e d łs z y d o s w e g o m ie s z k a n ia , z n ó w t r z a s k a z a m k ie m i d r z w ia m i i b u d z i r e s z t ę l o k a to r ó w , c z ę s t o c h o r o b ą z m o r z o n y c h .
B e z m y ś ln o ś ć w p o s tę p o w a n i u i b r a k u c z u c ia u p e w n y c h o s o b n ik ó w , n a k a z u je im z a p a m ię t a ć s o b ie p r z y s ło w ie ;
— „ N ie c z y ń d r u g ie m u te g o , c o t o b i e n ie
m i ł o ” . A l - B u .
Z A K U P Y C Z Y N I O N E W O B C E M M I E Ś C I E P R Z Y C Z Y N I A J Ą S I Ę D O Z U B O Ż E N I A
W Ł A S N E G O M I A S T A .
P o o g ł o s z e n i u d y k t a t u r y w J u g o s ł a w i i
N a d c h o d z ą c e w ia d o m o ś c i z J u g o s ła w ji w z u p e ł n o ś c i p o tw ie r d z a ją , ż e p o ło ż e n ie w B e lg r a d z ie w Z a g r z e b iu i w L u b la n ie p r z e d s t a w i a s ię ja k n a j
k o r z y s t n i e j d la n o w e g o u s tr o ju , w p r o w a d z o n e g o p r z e z k r ó l a . U c h y le n ie k o n s ty tu c ji C h o r w a c i p o c z y t a l i z a k r o k d la s i e b i e ż y c z liw y . W c a ły m k r a ju p a n u je s p o k ó j. W n i e k tó r y c h m ia s ta c h o d b y w a ją s ię m a n if e s ta c je n a r z e c z n o w e g o u s tr o ju .
S t i w a r x y s i e n i o m f e u u * a d i e !
P r z e d d w o m a t y g o d n i a m i z n a n y n a m
o b y w a t e l p . J a n K a c z y ń s k i ,z w o ł a ł z e b r a n i e p r e z e s ó w m i e j s c o w y c h k ó ł i T o w a r z y s t w , w s p r a w i e z a s i ą g n i ę c i a i n f o r m a c y j c o d c u r z ą d z e n i a s c e n y i s a li.
I o t ó ż , t a k j a k n a z e b r a n i u b y ł o m ó w i o n e , z c a ł ą s u m i e n n o ś c i ą t o p , J . K a c z y ń s k i w y k o n u j e n i e s z c z ę d z ą c k o s z t ó w i n a k ł a d u s ił d o p r a c y , z a a n g a ż o w a ł z P o z n a n i a a r t . m a l a r z a p . A d a m a B o ź u c h o w s k i e g o , k t ó r y s t o i w r z ę d z i e p i e r w s z o r z ę d n y c h m a l a r z y p o l s k i c h s c e n i c z n y c h , i d o b r y z n a w c a n o w o c z e s n e j s c e n y .
A ż e b y T o w a r z y s t w a n a s z e w i e d z i a ł y j a k ą s c e n ę b ę d ą m i a ł y d o d y s p o z y c j i p r z e d s t a w i a m y m a ł y s z k i c t e j ż e . O t ó ż I . W n ę t r z e c h a t y w i e j s k i e j , I I . W n ę t r z e s a l o n u , I I I . L a s , I V . w o l n a o k o l i c a , V . Z e w n ę t r z n a c z ę ś ć c h a t y w i e j s k i e j , c z y li z a g r o d a w ł o ś c i a ń s k a , V I . Z e w n ę t r z n a c z ę ś ć d o m u , c z y li p o d w ó r z e m i e j s k i e , V I I . W o l n a o k o l i c a , i t r z y t ł a .
S ą d z i m y , iż w s z y s t k i e t o w a r z y s tw a , t ę w i a d o m o ś ć p r z y j - m ą z w i e lk ą r a d o ś c i ą , d l a t e g o b o t a k o b s z e r n e j s c e n y i z t a k im i d o g o d n o ś c i a m i m i a s t o n a s z e n i e p o s i a d a ł o , a p r z e z t o ż y c i e w n a s z y c h t o w a r z y s t w a c h k u l a ł o , b o g d y c h c ia n o u r z ą d z i ć j a k i e ś p r z e d s t a w i e n i e , p ie r w ’s z y m z a p y t a n i e m b y ł o
— a g d z i e s c e n a ?
P a n u K a c z y ń s k i e m u n a l e ż y s ię u z n a n i e z a t a k w i e l k i c z y n , b o o n w ł a ś n i e w m u r o w 'u je t ą c e g i e ł k ę d o ż y c i a k u l t u r a l n o - o ś w i a to w e g o n a s z e g o g r o d u , b o s ł o w o p o l s k i e r z u c a n e z e s c e n y d o l u d u n a s z e g o , b y ł o i b ę d z i e z a w s z e t y m b o d ź c e m d o d a l s z e j c h ę t n e j i o w o c n e j p r a c y n a d s z e r z e n i e m k u l t u i d u c h a p o l s k i e g o .
N i e z a p o m n i j m y o t e m , ź e s a l a i s c e n a s t a n i e w n i e z a - d ł u g i m c z a s ie d o d y s p o z y c j i n a s z y c h t o w a r z y s t w i t o j a k
b y ł o m ó w i o n e
b e z p ł a t n i e , B . C z .W ia d o m o ś c i p o to c z n e
Wąb rzeźrio, d n a 1 2 s t y c z n i a 1 9 2 9 r .
— P o g r z e b ś p , S z y m a ń s k i e g o .
W c z o r a j p r z e d p o ł u d n i e m o d b y ł s i ę p o g r z e b ś p ,
M a k s y m i l j a n a S z y m a ń s k i e g o ,K o n d u k t p o g r z e b o w y z d o m u ż a ł o b y d o k o ś c i o ł a p r o w a d z i ł k s . p r ó b . Z a k r y ś a „ L u t n i a " d o k t ó r e j Z m a r ły n a l e ż a ł ś p ie w m ła M i s e r e r a e " W k o ś c i e l e o d p r a w i ł a s ię z a d u s z ę ś p . S z y m a ń s k i e g o ż a ł o b n a M s z a ś w . o r a z „ R e q u i e m " . Z k o ś c i o ł a , n a c m e n t a r z o d p r o w a d z i ł k o n d u k t ż a ł o b n y k r e w n y ś p . S z y m a ń s k i e g o k s . Z i e l a r s k i . N a c m e n t a r z u , n a d o t w a r t ą m o g i ł ą „ L u t n i a " o d d a j ą c o s t a t n i ą p r z y s ł u g ę s w e m u c z ł o n k o w i h o n o r o w e m u , o d ś p i e w a ł a p i e ś ń „ N a g r o b y , b r a c i a n a g r o b y " .
N i e c h o d p o c z y w a w s p o k o j u !
— N a k u c h n i ę l u d o w ą
z ł o ż y ł w r e d a k c j i n a s z e j p . Z . M i l a n o w s k i 1 0 z ł o t y c h .
— K A L E N D A R Z K S I Ą Ż K O W Y , k t ó r y d o d a n y b ę d z i e w n a s t ę p n y c h d n i a c h d o „ G ł o s u W ą b r z e s k i e g o " j e s t j u ż n a u - k o ń c z e n i u !
— S t a ł y m
n a s z y m k o r e s p o n d e n t o m p r z e s y ł a m y p i s m o n a s z e b e z p ł a t n i e . K t o w i ę c c h c e z o s t a ć s t a ł y m k o r e s p o n d e n t e m n a s z e g o p i s m a , n i e c h z g ł o s i s i ę d o R e d a k c j i .
— N a s z y m k o r e s p o n d e n t o m p o d u w a g ę ; Z d a r z a s i ę b a r
d z o c z ę s t o , ż e n a s i k o r e s p o n d e n c i z p o w i a t u , p i s z ą k o r e s p o n d e n c j e p r z e z n a c z o n e d o d r u k u o ł ó w k i e m i p o d w ó c h t s r o n a c h , c o u t r u d n i a n a m w z u p e ł n o ś c i p r a c ę . W o b e c p o w y ż s z e g o , p r o s i m y P P . K o r e s p o n d e n t ó w , b y z e c h c i e l i z a s t o s o w a ć s i ę d o n n a s z y c h u w a g , p i s a ć o t r a m e n t e m i p o j e d n e j s t r o n i e ! g d y ż w t e n s p o s ó b u ł a t w i a s i ę n a m p r a c ę .
R E D A K C J A .
— P r z e d s t a w i e n i e T o w a r z y s t w a L u d o w e g o . W
d n i u 2 7 b m . o d b ę d z i e s i e p r z e d s t a w i e n i e T o w a r z y s t w a L u d o w e g o . O d e g r a n e b ę d ą
„ W e r b e l d o m o w y " ,s z t u k a l u d o w a w 1 a k c ie , o r a z
„ C h r a p a n i e z r o z k a z u " .P r z e d s t a w i e n ie o d b ę d z i e s ię w s a l i H o t e l u „ D w ó r W ą b r z e s k i " , w z u n e ł n i e o d n o w i o - n e i s a l i . W ł a ś c i c i e l h o t e l u , c h c ą c j a k n a j p r e d z e j w y k o ń c z y ć s a l e , k i l k a r a z y n i e u r z ą d z a ł p r z e d s t a w ie ń k i n e m a t o g r a f i c z n y c h . O b e c n i e p r z e d s ta w i e n ia t e a t r a l n e o d b y w a ć s i ę b ę d ą s w o i m t r y b e m .
— S z a n u i c i e c u d z ą p r a c e ! N a j e z i o r z e z a m k o w e m z n a j- d u < e s i e t e r e n h o k e y o w v K . S . „ P o m o r z a n k i " , u t r z y m y w a n y w y ł ą c z n i e k o s z t e m t e g o ż k l u b u . W o b e c t e g o z w r a c a s i ę i r ^ a g e , ż e j e ż d ż e n i e p o t e r e n i e h o k e y o w y m j e s t w z b r o n i o n e . ( P a t r z o g ł o s z e n i e .)
— O d c z y t o ś w . B e r n a r d z i e z W ą b r z e ź n a .
W d n i u
1 2b m . o g o d z i n i e 1 8 5 0 w y g ł o s i
o . J ó z e f S ł a ń c z e w s k i ,r o d a k m i a s t a n a s z e g o , o d c z y t w R a d j o P o z n a ń s k i e m o „ ś w . B e r n a r d z i e z W ą b r z e ź n a " .
— K i n o H o t e l „ D w ó r W ą b r z e s k i " D z i s i a j t y l k o o g o d z i
n i e 4 - t e i i s z ó s t e ! n i e k n v f ilm S . O . S . ( N a s t o k a c h c y t a d e l i ) , w n i e d z i e l ę
o g o d z i n i e 4 - t e j - N i e z w y c i ę ż o n a f r e g a t a " . W p o n i e d z i a ł e k
o g o d z . 8 - m e i . . N i e z w y c i ę ż o n a f r e g a t a " . Z a j m u j ą c y d r a m a t m o r s k i w 1 4 a k t a c h .
— K ’n o S t o n c e .
D z i ś w i e c z o r e m p o r a ź o s t a t n i
R o k s z a ł u i u ż y c i a " .K t o c h c e w i e d z i e ć , k i e d y r o z p o c z y n a s i e
n r a -w d z i w e ż y c i e k o b i e t y , n i e c h i d z i e z o b a c z y ć f ilm
„ Ł z y M a t k i . w y ś w i e t l a n y w s o b o t ę i n i e d z i e l ę . W n i e d z i e l e 3 s e a n s e .
— Z m i a n a r y t u a ł u l i t u r g i c z n e g o . Z
d n i e m 1 - g o s t y c z n i a 1 9 2 9 r . w s z e d ł w P o l s c e w ż y c i e w d i e c e z j a c h K o ś c i o ł a K a t o l i c k i e g o n o w y r y t u a ł l i t u r g ic z n y . N o w y r y t u a ł u s u w a z p r z y s i ę g i „ o b l u b i e n i c y " w c z a s i e ś l u b u ś l u b o w a n i e p o s ł u s z e ń s t w a m a ł ż e ń s k i e g o , k t ó r e g o d o t ą d n i e ś l u b o w a l i t y l k o „ o b l u b i e ń c y " . Z d a j e s i ę j e d n a k , ź e z m i a n a r y t u a ł u n i e p o w i ę k s z y i l o ś c i ś l u b ó w , g d y ż d z i e w o j e , j a k d o t ą d , n i e w a h a ł y s i ę s t a n ą ć n a ś l u b n y m k o b i e r c u z o b a w y p r z e d k o n s e k w e n c j a m i p r z y s i ę g i p o s ł u s z e ń s t w a m a ł ż e ń s k i e g o .
— S p r a w a z a k u p u k o n i .
G ł ó w n a K o m e n d a P o l i c j i P a ń s t w o w e j w W a r s z a w i e z a k u p u j e w c z a s i e o d 1 5 - g o g r u d n i a d o k o ń c a l u t e g o 1 9 2 9 r . k o n i e w i e r z c h o w e d l a P o l i c j i P a ń s t w o w e j w c e n i e o k o ł o 1 4 0 0 z ł . z a k o n i a .
O w a r u n k a c h j a k i m k o n i e w i n n e o d p o w i a d a ć p o i n f o r m o w a ć s i ę m o ż n a d o k ł a d n i e w K o m e n d z i e P o w i a t o w e j w W ą b r z e ź n i e u l i c a W o l n o ś c i .
P r a s a b e lg r a d z k a p o d n o s i z c a łą p o w a g ą , ż e p r z e z d o k o n a n e z m ia n y z a c h o w a n a z o s t a ła j e d n o ś ć p a ń s tw a , u r a t o w a n y p r e s ti ż J u g o s ła w ji z a g r a n ic ą .
W s z y s tk ie s t r o n n ic t w a p o lity c z n e z o s t a ły r o z w ią z a n e , a k t a z a ś ty c h s t r o n n ic t w z o s ta ły p r z e k a z a n e d o s p e c ja ln e g o a r c h iw u m p a ń s tw o w e g o , d o k t ó r e g o d o s t ę p je s t w s z a k ż e u m o ż liw io n y d la k a ż d e g o .
O f e r t y n a k o n i e n a l e ż y s k ł a d a ć d o k o m i s j i r e m o n t o w e j N r . 2 . P o z n a ń C y t a d e l a . O f e r e n c i z o s t a n ą p o w i a d o m i e n i w s w o i m c z a s i e o p r z y b y c i u k o m i s j i n a m i e j s c e c e l e m z a k u p u k o n i .
— S p r a w a p r z e s y ł e k p o s t e - r e s t a n t e . W y d a n e z o s t a ł o
z a r z ą d z e n i e , n ą m o c y k t ó r e g o p r z e s y ł k i n a d a w a n e n a p o s t e -
r e s t a n t e m u s z ą z a w ie r a ć p r a w d z i w e n a z w i s k o a d r e s a t a . L i s t y z a o p a t r z o n e w n a z w i s k a z m y ś l o n e b ę d ą z w r a c a n e n a d a w c o m .
— D o t y c z y l i s t ó w p r z e w o z o w y c h . N a
s k u t e k z a r z ą d z e n i a M i n i s t e r s t w a K o m u n i k a c j i D y r e k c j i K o l e i P a ń s t w o w y c h p o w i a d a m i a , ź e l i s t y p r z e w o z o w e z w y c z a j n e
ip o ś p i e s z n e w z o r u o b o w i ą z u j ą c e g o p r z e d 1 l i s t o p a d a 1 9 2 8 r . p r z y j m u j e s ię n a d a l a ż d o d a l s z e g o z a r z ą d z e n i a .
— O c h r o n a z w i e r z y n y w r . 1 9 2 9 . N a r o k 1 9 2 9 j e s t u s t a
n o w i o n y n a s t ę p u j ą c y c z a s o c h r o n n y n a z w i e r z ę t a ł o w n e : s a r n y - k o z ł y o d 1 l u t e g o d o 2 0 w r z e ś n i a ; g ł u s z c e - k o g u t y o d 1 5 m a j a d o 1 5 m a r c a ; c i e tr z e w i e - k o g u t y o d 1 c z e r w c a d o 1 5 s i e r p n i a ; c i e t r z e w i e - k u r y o d 1 5 w r z e ś n i a d o 1 5 s i e r p n i a ; j a r z ą b k i o d 1 l u t e g o d o 1 5 s i e r p n i a ; p a r d w y o d 1 l u t e g o d o 1 5 s i e r p n i a ; b a ż a n t y - k o g u t y o d 1 l u t e g o d o 3 1 s i e r p n i a ; k u r o p a t w y o d 1 g r u d n i a d o 3 1 s i e r p n i a ; p r z e p i ó r k i o d p r z y l o t u d o 3 1 s i e r p n i a ; s ł o n k i o d 1 5 m a j a d o 1 5 s i e r p n i a ; d z i k i e k a c z o r y o d 1 c z e r w c a d o 1 0 l i p c a ; d z i k i e k a c z k i o r a z i n n e p t a c tw o ł o w n e i b ł o t n e o d 1 m a r c a d o lO l i p c a ; d z i k i e ł a b ę d z i c i d z i k i e g ę s i e o d 1 5 m a j a d o 3 1 l i p c a ; d z i k i e g o ł ę b i e , d r o z d y , k w i c z o ł y i p a s z k o t y o d 1 l u t e g o d o 1 5 s i e r p n i a . W i n n i p r z e k r o c z e n i a b ę d ą k a r a n i g r z y w n ą d o 5 0 0 z ł o t y c h , lu b a r e s z t e m d o 6 - c i u t y g o d n i , n a d t o z w i e r z y n a lu b ś w i e ż e je j s k ó r y u l e g n ą k o n f i s k a c i e .
— K i l k a w y p a d k ó w z p o w o d u ś l i z g a w i c y . D o n o s z ą n a m z k ó ł C z y t e l n i k ó w , ż e z d a r z y ł o s i ę k i l k a n a ś c i e w y p a d k ó w p o t ł u c z e n i a w s k u t e k ś l i z g a w i c y . W y p a d k i j e d n a k o w o ż n i e p o c i ą g n ę ł y z a s o b ą p o w a ż n i e j s z y c h n a s t ę p s t w — ł e c z p o w i n n y b y ć p r z e s t r o g ą d l a l u d z i l e k k o m y ś l n y c h , k t ó r z y i d ą c c h o d n i k a m i ś l i z g a ją s i ę — m i a s t iś ć s p o k o j n i e i o m i j a ć m i e j
s c a z l o d o w a c i a ł e .
— P ł y w a c z e w o . ( Z o c h o tn i c z e j S t r a ż y P o ż a r n e j .) O c h o t n i c z a S t r a ż P o ż a r n a u r z ą d z a w n i e d z i e l ę , d n i a 1 3 b m , w s a l i p . S ł u p s k i e g o z a b a w ę p o ł ą c z o n ą z p r z e d s t a w i e n i e m a m a - t o r s k i e m p o d t y t u ł e m „ M o j a c ó r e c z k a " o r a z „ S k a z a n i e c " . P o c z ą t e k o g o d z i n i e 6 - t e j w i e c z o r e m . W o b e c t e g o , ż e c z y s t y z y s k p r z e z n a c z a s ię n a u z u p e ł n i e n i e p r z y r z ą d ó w s t r a ż - ż a c k i c h , u p r a s z a s ię s z a n o w n e o b y w a t e l s t w o z P ł y w a c z e w a i o k o l i c y o j a k n a j l i c z n i e j s z y u d z i a ł .
— W ie ld z ą d z ( S a m o b ó js tw o w s k u t e k o b łę d u r e lig ijn e g o ) . N ie d a w n o d o n o s iliś m y o s a m o b ó js tw ie k o b ie ty , Z ie le ń s k ie j, k t ó r a r z u c ił a s ię p o d p o c ią g m ię d z y W ie ld z ą d z e m a P łu ż n ic ą . O b e c n ie d o w ia d u je m y s ię , ż e Z ie le ń s k a r z u c ił a s ię p o d p o c ią g w o b łę d z ie r e lig ijn y m . Z ie le ń s k a lic z y ła l a t 3 3 .
— T o r u ń . ( P o ż a r m ły n a ) . W Ł u b ia n c e s p ło n ą ł w ie lk i m ły n m o to r o w y w r a z z z a p a s a m i z b o ż a i m ą k i. S t r a ty s ię g a ją p ó ł m iljo n a z ł.
— T o r u ń . ( K i e d y m a s i ę m ę ż a b r u t a l a .) O n e g d a j w i e c z ó r w y s k o c z y ł a n a b r u k u l i c z n y z o k n a 1 - g o p i ę t r a d o m u p r z y u l. K l o n o w ic z a n i e j a k a Z o f ja G r z y w i ń s k a . P o w o d e m r o z p a c z l i w e g o k r o k u b y ł o b r u t a l n e o b e j ś c i e s i ę je j m ę ż a , k t ó r y p o w r ó c i w s z y w n i e t r z e ź w y m s t a n i e d o d o m u , z a d a ł ż o n ie k i l k a r a n w r ę k ę i w b o k . O f i a r a b r u t a ln o ś c i m ę ż a w s k u t e k u p a d k u n a b r u k d o z n a ł a o g ó l n y c h p o t ł u c z e ń . W s t a n i e n i e p r z y t o m n y m o d w i e z io n o j ą d o s z p i t a l a .
— N a p a d a w a n t u r n i k ó w n a p u ł k o w n i k a . K i l k u p ija n y c h k o l e j a r z y z K a z im ie r z e m W a h lm a n n e m n a c z e le n a p a d ł o p u łk . D ą b r o w s k ie g o z C e n tr . S z k o ły A r ty l e r ji . P u ł k o w n i k d o b y ł r e w o lw e r u . W c z a s ie s z a m o ta n ia s ię p a d ł s t r z a ł i k u la p r z e s z y ła p u łk , n o g ę . N a p a s tn i c y z b ie g li.
— G r u d z ią d z . ( S z a jk a w ła m y w a c z y p o d k l u c z e m ) . A r e s z t o w a n o s z a jk ę z ło ż o n ą z 3 z a w o d o w y c h w ła m y w a c z y , k t ó r z y o s t a t n i o w k r ó t k i m c z a s ie d o k o n a li 6 w ię k s z y c h w ła m a ń . H e r s z te m s z a j
k i b y ł z a m o ż n y g o s p o d a r z r o l n y J a m b r o ż y .
— G r u d z i ą d z . ( Z a to n ię c ie 8 - le tn ie j d z ie w c z y n k i) . P r z e d w c z o r a j o k o ł o g o d z . 2 p o p o ł. m i e s z k a ń c y u l. M ły ń s k ie j b y li ś w ia d k a m i tr a g ic z n e g o w y p a d k u , ja k i w y d a r z y ł s ię , n a p o k r y t e j lo d e m T r y n - c e , tu ż o b o k ł a z ie n e k m ie js k ic h , n a te jż e r z e c e .
N a p o k r y t e j lo d e m r z e c e , z a b a w i a ło s ię s a n e c z k o w a n ie m t r o je n i e le t n ic h d z ie c i, a m ia n o w ic ie 8 - l e tn i a W ł a d z ia Z i ę t a r s k a , c ó r e c z k a f u n k c jo n a r - ju s z a p o c z to w e g o i d w ó c h s y n ó w k o l e ja r z a L e o ś i S t a c h W e l k e — lic z ą c je d e n 4 a d r u g i 6 l a t . — W s z y s c y z a m ie s z k a li p r z y u l. M ły ń s k ie j 1 7 b .
N a g le , k i e d y d z ie c i z b liż y ły s ię d o m ie js c a , g d z ie je s z c z e p r z e p ł y w a w o d a , n ie p o k r y t a lo d e m , ló d s ię z a ł a m a ł i t r o j e d z ie c i w p a d ło d o w o d y .
J e d n e m u z c h ło p c ó w u d a ł o s ię w y d o s ta ć n a p o w ie r z c h n ię lo d u i p o d a ć r ę c e d r u g ie m u c h ło p c u ,
; n ie m a ją c je d n a k t y l e s iły , a b y g o w y d o b y ć z w o - j d y — k r z y c z a ł o p o m o c .
Z a ś d z ie w c z y n k a , k t ó r a w p a d ła d o w o d y g ło - j w ą z o s ta ł a u n ie s io n a p r ą d e m w o d y p o d p o w ło k ę i lo d o w a , g d z ie z a t o n ę ła .
— R o z z u c h w a l e n i e s i ę N i e m c ó w . W e w s i S z e m - b r u c h u p o w . g r u d z ią d z k ie g o , p o ło ż o n e j n a d g r a n i c ą n ie m ie c k ą , m ia ło m ie js c e z a jś c ie , ś w i a d c z ą c e o n i e b y w a ł e m r o z z u c h w a le n i u s ię ż y w io łu n i e m ie c k ie g o n a P o m o r z u . W m ie js c o w e j r e s t a u r a c ji g r u p a N ie m c ó w ś o ie w a ła n a c jo n a lis ty c z n e , p r o w a k a - c v ’n e p ie ś n i n ie m ie c k ie . G d y je d e n z p o l s k i c h r o l- j n ik ó w z w r ó c ił im u w a g ę n a n ie w ła ś c iw o ś ć ta k ie g o j w z y w a ją c e g o z a c h o w a n i a s ię , N ie m c y r z u c i li n a
‘ n ie g o i p o b ili d o u t r a t y p r z y to m n o ś c i.
— S ęp ó ln o . edcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA (W izytacja p. W ojewody). Powiat
^ępoleński odwiedział wojewoda pom orski Lamot zaszczycając swą obecnością walny zjazd kółek rolniczych w Sępólnie. Z okazji przybycia do Sę- oólna wojewody odbywało się również uroczyste posiedzenie Sejmiku Powiatowego. Po zwiedzeniu miasta udał się p. wojewoda w towarzystwie sta
rosty i kom endanta P. P. na zwiedzenie kilku miej
scowości w powiecie sępoleńskim.
— S ęp ó ln o . (W alka z dzikiem .) W czasie polowania na dziki w Pom ierowie, pow. Sępólno ranny dzik rzucił się na rjśnego Lisiaka w chwili gdy ten sztyletem chciał go dobić.
Ozik poranił leśnego, który jednak nie tracąc przytom noś- e>’ w w alce zabił go sztyletem .
— P ru szcz. (Pożar.) U posiedziciela p. K entzera w y
buchł pożar, który zniszczył chlew; rów nocześnie padła pa
stwą płom ieni pewna ilość siana, kilkaset centnarów’ karto
wi. 12 świń, i dużo drobiu. Pow stałe w skutek tego szkody oblicza poszkodowany na 15.000 zł. Przyczyna pożaru do
tąd nieznana.
— W ie lk i B u k o w ie c, pow. Starogard, (Nie
szczęśliwy wypadek). Nieszczęśliwemu wypadko
wi uległ p. Kurowski, który wyszedł z bronią na
bitą na podwórze i zaczął z nią manipulować. Pod
czas tej czynności padł strzał, który pozbawił K.
kilka palców u ręki.
— C h o jn ice. (Nowy starosta). Dotychczasowy starosta pow, chojnickiego p. W eiss — ma nieba
wem ustąpić z dotychczasowego stanowiska, które na objąć p. dr. Rzyszka z Poznania.
— C h o jn ice. (Bezczelność pruska.) Pewien fabrykant mebli w Chojnicach w dzień Nowego Roku urządził sobie ) orzejaźdżkę sankam i po m ieście a dla urozm aicenia „przy- ' em ności w cisnął swem u synkowi na głowę „pikelhaum“
pruski, obwożąc go m ajestatycznie po m ieście. Bezczelność jruska oburzyła społeczeństwo polskie, a spraw ca szwab- I ‘ A iego „Kintopu" odpow iadać będzie policyjnie.
— G łó w cz e w ic e, pow. Chojnice. (Straszne przyparzenie dziecka). U robotnika Pielejsiaka wydarzył się straszny wypadek. Żona robotnika zaparzyła na wieczerze kawę, którą w naczyniu Go
rącem postawiła na podłodze, krzątając się dalej w kuchni. W tern nadeszła półtoraletnia córeczka I robotnika, zdjąwszy prędko i niesnostrzeżenie X przykrycie naczynia gorącego, włożyła do tej jesz-
i cze wrzącej kawy nogę. Nagle krzvk. P. uchwycił
’ córeczkę i chciał ściągnąć dziecku pończoszkę.
Kiedy pończochę zdjęto, ściągnięto zarazem całą
; skórę i paznokcie niektórych palców.
— W ejherowo. (Okradanie przesyłek). Do tu- I tejszego składu galanteryjnego firmy Rosinke na- deszły z Łodzi skrzynie z towarem, które były po
| części obrabowane, zapomocą wyżłobienia oiwo- I rów wielkości pięści. W skrzyniach znajdowały I się skórkowe rękawiczki, pończochy, wełna, ciep
ła bielizna itp. Szkodę oblicza się na 800 zł. W ła
ściciel poczynił odpowiednie kroki celem wyśle
dzenia sprawy.
— W ejherow o. (W ystawa drobiu). Tow arzystwo H odow
ców Drobnego Inw entarza w W ejherowie niniejszym za-
<viadamia, źe w dniachc 16 — 18 lutego 1929 r. odbędzie się w W ejherow ie w salach hotelu p. Prósińskiego przy ul. So
bieskiego Trzecia W ystaw a G ołębi i Królików, która obej
muje kury, indyki, perlice, kaczki, gęsi, gołębie, króliki róż- I aych ras, łabędzie, papugi, ptactw o śpiew ające, okazy han- : <ilu, przem ysłu drobiowego, przyborv i m aszyny do hodo- w vli, szkodniki drobiu, w ydaw nictwa i środki do walki z M chorobam i drobiu i t. d.
Za ładne i starannie w yhodow ane okazy będą w yda- wane nagrody w postaci dyplom ów, m edali, nagród pienięż- aych i przedm iotów w artościow ych. Każdy hodowca, am a
tor, i m iłośnik drobiu, oraz szkoły gospodarcze i ogólnie
; kształcące winni wziąć udział w w ystaw ie, bądź zwiedzić ffiją. Na w ystawie odbywać się będzie sprzedaż drobiu, go- I ■ łębi, królików oraz przyrządów do hodowli. Zgłoszenia na
; udział w w ystaw ie nadsyłać należy pod adresem : Etap urzę- i du Em igracyjnego w W ejherow ie W . Dąbrowski, Prezes K o
m itetu W ystawy, gdzie rów nież otrzym ać m ożna bezpłatnie I inform acje i program wystawy.
ij ’ — G d y n ia . (Budowa starostw a grodzkiego). W ładze J’’ centralne w W arszaw ie zatw ierdziły plan budowy gm achu
V starostw a grodzkiego w Gdyni. Plan w ykonał inź. M ilew- ski. Do tejże dyrekcji w płynęło już kilka podań firm budo-
• ■ .vlanych w spraw ie objęcia budowy gm achu. Budowa roz-
•j; pocznie się w czesną wiosną.
— P ra ce p rzy b u d o w ie p o rtu . O becnie m rozy w wyso- l^kim stopniu utrudniają prace w porcie, m im o to jednak nie (. ustały i prace odbywają się z wzmożoną intensyw nością.
Draga „G elderland III", sprowadzona z A m eryki Poł. oka
dzała się bardzo dobrą i przew yższa swą w ydajnością w szyst-
<kie inne dragi. Pierw szy okres budow y portu, obejm ujący M fbudowę portu, m ola węglowego i przystani posażer-
^skiej, został już w ykończony a obram owanie niektórych nad .Jbrzeży w basenie i aw anporcie dobiega już końca.
Rozszerzenie portu, budow a basenu rybackiego, w yko-
|m anie basenu Angielskiego, doprowadzenie łam ifali i budo- w va nowego m olo, należące już do drugiego okresu, zostały Rów nież już rozpoczęte i znaczna cześć jest już wykończona.
IŁatem br. czynne już będzie nadbrzeże Angielskie. Całko-
|«vite w vkończenie prac tych przewidziane jest na 1-go kw ie
tn ia 1 9 3 2 r,
W C A Ł E J P O L S K I
5 — Ł ó d ź. (M asowy proces.) Sąd Najwyższy wydał ostatnio ciekawy wyrok w sporze między
1 4 0 kupcami, posiadającymi stragany w halach tniejskich oraz m agistratem łódzkim, który chciał podwyższyć komorne. Sąd orzekł, że handlujący w halach targowych podlegają tak samo ochronie lokatorów i kom orne ma być pobierane zgodnie e tą ustawą.
— D r z e w o w isie lc ó w . W Alei 1 M aja znale
ziono na jednem z drzew wiszące zwłoki beznogie
g o mężczyzny, Z listu znalezionego przy wisielcu pkazało się, źe był to inwalida Henryk Borkowski, Idóry sam wdrapał się na drzewo, aby skończyć
® życiem przynoszącym mu straszne cierpienia.
P ierw sze p o sied zen ie S ejm ik u P o w ia to w eg o w r. 1929.
U c h w a le n ie b u d żetu d o d a tk o w e g o n a ro k 1 9 2 8 -29 zg o d n ie z p ro p o zy cją W y d zia łu P o w ia to w e g o . — S p raw a w p r o w a d z e n ia u sta w y o p a ń stw o w y m n a d zo rze n a d b u h a ja m i n a te r e n ie p o w ia tu w ą b r z e
sk ieg o . — W y b ó r c z ło n k ó w R a d y N a d zo rczej w m iejsce u stęp u ją cy ch . — S ejm ik P o w ia to w y u zn a ł o w o c n ą p ra cę P r z e w o d n icz ą c e g o W y d zia łu P o w ia t.
W czoraj o godz. 10-ej w sali Sejmiku Powia
towego odbyło się I-sze w tym roku posiedzenie Sejmiku Powiatowego na powiat wąbrzeski, przy udziale większej połowy członków Sejmiku oraz członków W ydziału Powiatowego pp.: posła W rze
sińskiego, Balcerskiego, Burm istrza Schwarza o- raz p. W ojciechowskiego ze Srebrnik. Protokolan
tem na powyższem posiedzeniu był sekretarz p. Po korowski.
Posiedzenie Sejmiku zagaił przewodniczący tegoż p. Starosta dr. Prądzyński, udzielając głosu \ p. Burmistrzowi Szwarzowi, który zareferował sprawę dodatkowego budżetu na rok 1928-29.
Po kilku godzinnych debatach uchwalono bu
dżet dodatkowy według stawionego projektu przez W ydział Powiatowy.
Sprawę wprowadzenia w życie ustawy o pań
stwowym nadzorze nad buhajami na terenie powia
tu wąbrzeskiego odroczono do 1930 lub 1931 roku.
Trzeciem punktem obrad był wybór członka do Rady Nadzorczej do Powiatowej Kasy Oszczę
dności, w miejsce ustępującego prezesa powiato
wego Pomorskiego Towarzystwa Rolniczego p. So- jeckiego i p. Paczkowskiego z Ostrowa. Przez akla
mację wybrano na miejsce ustępujących — pp.
Charakterystyczny jest fakt, że Borkowski był już siódmym z kolei samobójcą, który powiesił się na tern drzewie.
— Z a tru ta w o d a w stu d n i. W e wsi Jeżowiec pod Łodzią wybuchła onegdaj z niewiadomych po
czątkowo przyczyn, epidem ja tyfusu. W ciągu trzech dni zachorowało 100 osób. Specjalna kom i
sja lekarska, która badała wodę do picia we wsi, stwierdziła, że jedna ze studni zarażona jest bakcy
lami tyfusu.
— W a r sz a w a . (W ielki proces komunistyczny). ; w lutym.) Na ostatniem posiedzeniu gospodarczem : Sądu Apelacyjnego wyznaczono termin rozprawy w wielkim procesie członków ,,Zachodniej Biało- j rusi“. Rozprawa ta odbędzie się w Sądzie Apela- j cyjnym w dniu 11 lutego br. Z 133 oskarżonych ! apeluje 54. Na proces delegowany jest specjalnie ! prokurator Sądu Okręgowego w Białymstoku p. ' Zubelewicz, który oskarżał w pierwszej instancji. ’
— W iln o . (O zamordowanie kuratora). Dnia ; 29 bm. przed sądem przysięgłych we Lwowie od- ; będzie się ponownie rozprawa przeciwko Atam an- i czukowi W ierbickiem u, zasądzonym na karę śmier- ■■
ci za zamordowanie kuratora Sobińskiego. Sąd Najwyższy zniósł ten wyrok ze względów form al
nych i zarządził przeprowadzenie nowej rozprawy.
— W ilno. (Plaga wilków.) Na terenie powiatu w ileńsko - trockiego w sposób bardzo dotkliw y daje się we znaki o- statnio plaga wilków, które często posuw ają swą zuchw ałość do granic zagrażających bezpieczeństw u publicznem u. K lę
ska ta, w szczególnie katastrofalnych rozm iarach w ystępu
je na terenie gm iny rudziskiej, gdzie we wsiach Dołożonych w pobliżu lasów, wilki pożarły w szystkie psy. W zw iązku z tem ludność wsi, dotkniętych plagą wilków, nadsyła do starostw a pow iatow ego zbiorow e prośby o przedsięwzięcie energicznych kroków w w alce z drapieżnikam i. Starostwo pow iatow e postanow iło zorganizować szereg plow ań na szerszą skalę, któreby choć w części położyły kres rosną
cej z każdym dniem pladze.
— K ie lce . (Zbrodnia na tle majątkowem). W ieś Kępa Gostecka, pow. iłżeckiego, była w nocy na 5-go stycznia widownią potwornej zbrodni podpa
lenia, w której ofiarami padły wbrew woli zbrod
niarzy ich własne żony.
Oto w zabudowaniach gospodarskich Jana Ry
baka wybuchł nagle pożar, który przy silnym wie
trze ogarnął w jednej chwili całą zagrodę. W szyst
kie zabudowania spaliły się doszczętnie. W pło
mieniach poniosły śmierć siostry poszkodowanego Rybaka, W alerja lat 16 i Stanisława, lat 19. Zwłoki obu sióstr wydobyto zwęglone z pod szczątków chaty.
Dochodzenia policyjne stwierdziły, źe pożar był aktem zem sty ze strony szwagrów poszkodo
wanego, a m ężów spalonych kobiet, którzy nie przypuszczali, źe w m ieszkaniu znajdują się obie kobiety. Podpalenia dokonali na tle sporu o m ają
tek. Dalsze dochodzenia idą w kierunku wykrycia, który z 2 szwagrów jest właściwym sprawcą zbro
dni, ponieważ jeden zwala winę na drugiego.
R U C H T O W A R Z Y S T W .
— B a czn o ść h o k eiści! K .S . „ P O M O R Z A N K I W nie
dzielę o godz. 10 przepoi, w lokalu p. Klim ka zebranie. Przy
bycie w szystkich członków i nieczłonków z łyżwam i ko
nieczne. Zarz^d'
— B a czn o ść S o k o li! Dzisiaj to jest w piątek dnia 11-g o Stycznia br. odbędzie się m iesięczne zebranie Sokoła na salce parafialnej. Z powodu w ażnych spraw obecność w szyst
kich konieczna. Czołem ! Prezes.
— B a czn o ść B ra ctw o S tr z e le c k ie W ą b rzeźn o. N adzw y
czajne W alne Zebranie ndbedzie się dnia 15-go stycznia br.
(wtorek) o godzinie 7-m ej w ieczorem w sali hotelu pod „Bia
łym O rłem ” za następującym porządkiem obrad:
1. Z a g a jen ie; 2 . S p ra w a u rzą d zen ia za b a w y ; 3. b p ra -
Antoniego Rudnickiego z Gzik i Antoniego M ako
wskiego z W ąbrzeźna.
Na prezesa Komisji Rewizyjnej na miejsce u- stępującego p. A. Rudnickiego, wybrano p. posła Rząsa z Brudzawek.
Przy punkcie czwartym (uchwalenie ryczałtu na djety dla Przewodniczącego W ydziału Powia
towego) na wniosek deputowanego, p. posła W rze
sińskiego, Sejmik uchwalił dla przewodniczącego W ydziału Powiatowego ryczałt na djety, według przepisów instrukcji.
Przez powstanie z miejsc wszystkich obecnych w sali, tak członków Sejmiku jakoteż W ydziału Powiatowego, (uchwalono na wniosek p. deputo
wanego, posła W rzesińskiego), wyrazić w ten spo
sób cześć i uznanie dla p . S ta r o sty d ra E . P rą d zy ń - sk ieg o za jeg o d zieln ą i n a d er o w o cn ą p r a c ę ta k d la p o w ia tu , S ejm ik u o ra z n a d elek try fik a cją p o w ia tu . W wolnych głosach poruszano sprawę komi
niarzy, oraz wyłonił się projekt, by w następnym budżecie wstawić pozycję na cele Przysposobienia W ojskowego i W ychowania Fizycznego.
Obrady zakończono o godz. 14,30.
(Szczegółowe sprawozdanie z posiedzenia podamy następnym numerze. „Głosu W ąbrzeskiego".
■■mi mi nr ~nr wiiiTwniiniwwr":riiiiwi'« i—i*nm»j -riTTŁ~? u innw