Głos Wąbrzeski 1929.01.05, R. 9, nr 3 + nowela

i

I ^JIHGFEDCBA

Przedpłata:

OS W4BEIIESH ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

k s i ę ż y c a

D t i ś w s r h ć ^ s ł o ń c a J u t r o

D x i ś

• 8 1 5 s a c b 1 5 .4 4 8 , 1 5 . 1 5 4 5 1 3 ,3 2 — o 4 . 3 9 P i ą t e k A n i e l i z F o l i g n o , I z a b e l i

S o b o t a T e l e s f o r a , E m i i j a n a N i e d z i e l a T r z e c h K r ó l i

mania nr««<l»Ubior»tw*. rłoiania tM*ay. przerwania

Gfitłotz. pobiera aię 0d wiersza

Ogłoszenia .

mrn. (7 |anu) 1O <rf „ rekkmy Be atr. 34atn. w wiadomościach potocznych 30 gr na pierw­

szej str. X) gr. Rabatu udziela się przy cz*»trm ©«)*•

axaaiu. „Głos Wębrzeaki* wychodzi trzy razy tygedn.

i to w poniedziałek, środę i p;ęteh. Skrzynka pocztę wa 23. Redakcja i administracja ul. Mickiewicza 11 Teleyon 80. Konto czekowe P. K. O. Poznań 2^^4,252,

j\|r 3 |j Wąbrzeźno, sobota 5 stycznia 1929 r. > Rok IX

E C H A i S Y N O D U

DIB8EUUJKC0.

(Od w ła s n e g o k o r e s p o n d e n t a G ł o s u W ą b r z e s k i e g o . )

Dla m i e s z k a ń c ó w P o m o r z a w i e l k ą n i e s p o d z i a n ­

ką b y ł a z a p o w ie d ź S y n o d u d ie c e z ja ln e g o . N ic d z iw

aego. P r z e c ie ż o d o s ta tn ie g o S y n o d u , k tó r y o d b y ł

aię w r . 1745 w L u b a w ie , u p ły n ę ło n ie s p e łn a 2 0 0

lat. T y m c z a s e m z m ia n a s to s u n k ó w k o ś c ie ln y c h w

Polsce, s z c z e g ó ln ie p o o d z y s k a n iu n ie p o d le g ło ś c i w y m a g a ła b liż s z e g o z a p o z n a n ia k le r u i d ie c e z ja n

z w a r u n k a m i w ś r ó d ja k ic h o b e c n ie k o ś c ió ł n a s z s ię z n a jd u je . T o te ż z w ie lk ie m z a in te r e s o w a n ie m c z e ­

ka tu t. k a to lic k ie s p o łe c z e ń s tw o n a w y n ik o b r a d s y n o d a ln y c h .

N a s y n o d te n k tó r y s ię o d b y ł w s to lic y b is k u ­

piej w. P e lp lin ie , w d n ia c h ! o d 2 7 d o 2 9 g r u d n ia ,

zjechało s ię 9 4 d e le g a tó w z w s z y s tk ic h ! d e k a n a ­

tów d ie c e z ji c h e łm iń s k ie j (3 8 u n ie w in n iło s ię d la c h o r o b y , s ta r o ś c i itp .)

O b r a d o m S y n o d u k ie r o w a ł J . E . K s , B is k u p D r . O k o n ie w s k i p r z y p o m o c y u r z ę d n ik ó w s y n o d a ln y c h tj. P r o m o to r w o s o b ie J . E . N a jp iz e w . k s . b is k u p a D o m in ik a w z a s tę p s tw ie p r z e w . k s . in f u ła t R o g a c k i S e k r e ta r z e m b y ł k s . p r a ła t d r . R ó ż y ń s k i, z a s tę p ­ c ą je g o k s . p r a ł a t D e m b e k . N o ta rju s z e m b y ł k <

p r o f . d r . D ą b r o w s k i, z a s tę p c ą je g o k s . p r a ła t K ir - s te in . M a g is tr e m c a e r e m o n ia r u m je s t k s , k a n o n ik K u r o w s k i z a s tę p c ą je g o k s . d r . R u c h n ie w ic z . P r o k u k u r a to r e m C le r i je s t k s . k a n R a s z e ja , z a s tę p c ą je g o k s . d z ie k a n J a n is z e w s k i. P r o k u r a to r e m h o s p itii je s t k s , p r o k u r a to r W o je w o d a z a s tę p c ą je g o k s . s e k r e ­ ta r z g e n . Ż y n d a .

P r z e d r o z p o c z ę c ie m S y n o d u o d b y ło s ię p o ś w ię ­ c e n ie n o w e g o g m a c h u s e m in a r ja ln e g o , k tó r y o k a ­

zał s ię k o n ie c z n y m w o b e c lic z n y c h p o w o ła ń d o s ta

nu d u c h o w n e g o .

P r z e d o b r a d a m i s y n o d a ln y m i o d p r a w io n o m s z ę ś w ię te p o n ty iik a ln e , k tó r e c e l e b r o ­ w a ł: w d n iu 1 - s z y m J , E . k s . B is k u p D o m in ik w a s y ś c ie K . I n f u ła ta R o g a ls k ie g o i K s . K a n . D r . R a s e jŁ

w 2 d n iu K s , I n f u ła t R o g a c k i w a s y ś c ie k s . k a n . M a k o w s k ie g o i Ł o z iń s k ie g o , w 3 d n iu K s . I n f u ła t B a r tk o w s k i w a s y ś c ie k s . k s . k a n . D o b b k a i T y n ie c k ie g o . P o d c z a s k a ż d e j m s z y ś w . w y g ło s ił p r z e m ó ­ w ie n ie o k o lic z n o ś c io w e O . J e z u ita D o m in ik P o m s z y ś w . z a c z ę ły s ię o b r a d y o d ś p ie w a n ie m ,,T e D e u m " N a s tę p n ie w s z y s c y u c z e s tn ic y s k ła d a li p r z y s ię g ę n a e w a n g e lję ś w . i w te d y s e s ja s ’ę r o z ­ p o c z ę ła .

D z ie n n ie b y ły d w ie s e s je : je d n a u r o c z y s ta w k a ­ te d r z e p r z e d p o łu d n ie m , d r u g a d y s k u s y jn a w a u ­

li s e m in a r y jn e j p o p o łu d n iu . P r z e d y s k u to w a n e p r o je k ty z o s ta ły w d n iu n a s tę p n y m o g ło s z o n e p o d ­ c z a s u r o c z y s te j s e s ji w k a te d r z e i s ta w a ły s ię p r z e z

to p r a v z o m o c n e i o b o w ią z u ją c e .

W y n ik ie m o b r a d je s t o b s z e r n y s t a t u t p o d z ie lo ­

ny n a 5 k s ią g o b e jm u ją c y w 2 3 4 a r ty k u ła c h c a ło ­ k s z ta łt p r z e d y s k u to w a n y c h p o s tu la tó w i p r o je k ­ tó w .

K s ię g a I. tr a k tu je o p r a w a c h d ie c e z a ln y c h ( le w d ie c e s a n a ) , o o b y c z a ja c h ( c o n s e tu d o ) i p is m a c h d o w ła d z d u c h o w n y c h ( r e s c r ip ta .)

K s ię g a I I o m a w ia s p r a w ę k a p ła n a k a to lic k ie g o w o g ó le d o t. je g o w y k s z ta łc e n ia , ż y c ia d u c h o w n e g o i w s z e lk e ig o u ltim a tu w s z c z e g ó ln o ś c i d z iś o k r e - M a p r a w a i o b o w ią z k i w ie r a r c h ic z n e d z ie k a n ó w , p r o b o s z c z ó w , w ik a r y c h i ic h s to s u n e k d o w ła d z

• jr w iln y c h .

Księga III. zawiera przepisy dot. sakramentów’

św., nadto stanowisko kościoła wobec rozmaitych jagadnień obecnie aktualnych, a więc pogrzebów (palenie zwłok), kulturze świątyń, tak za czynno­

ści kościelne, rad parafjalnych, śpiewu kościelne­

go itp.

Przyjazd Ks. Kardynała

Warszawa, 3.1, 29. Celem z w ie d z e n ia n a s z e g o k r a ju , a z w ła s z c z a P o w s z e c h n e j W y s ta w y K r a jo ­ w e j p r z y b ę d z ie d o P o ls k i w s ie r p n iu r b . w y c ie c z k a z g r o m a d z e n ia „ T h e C a th o lic A s s o c ia to n “ z J . E m . K s . K a r d y n a łe m B o u r n e , P r y m a s e m A n g lji n a c z e -

Ma wy rok na zamku warszawskim

W a r s z a w a , 2 . 1 . 2 9 . J a k in n e la - I ta , p . P r e z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j p r z y jm o w a ł w j d n iu 1 - g o s ty c z n ia 1 9 2 9 r . ż y c z e n ia n o w o r o c z n e n a ; Z a m k u w W a r s z a w ie . W g o d z in a c h r a n n y c h z ło - ! ż y li ż y c z e n ia p . P r e z y d e n to w i c z ło n k o w ie d o m u | c y w iln e g o i w o js k o w e g o , p o c z e m c z ło n k o w ie r z ą - d u , a p o w y s łu c h a n iu n a b o ż e ń s tw a w k a p b c y z a m - ; k o w e j p r z y ją ł p . P r e z y d e n t n a a u d je n e ji J . E . k s . p r y m a s a R a k o w s k ie g o , k tó r y z ło ż y ł p . P r e z y d e n to - j w i ż y c z e n ia n o w o r o c z n e . B e z p o ś r e d n io p o te m p . • P r e z y d e n t p r z y ją ł ż y c z e n ia o d p . M a r s z a łk a S e jm u , • N a s tę p n ie p . P r e z y d e n t p r z e s z e d ł d o s a li le c e p c y j- 5 n e j, g d z ie z e b r a ł s ię k o r p u s d y p lo m a ty c z n y in c o r - j p o r e z d z ie k a n e m k o r p u s u d y p lo m a ty c z n e g o N u n - | c ju s z e m A p o s to ls k im i a m b a s a d o r e m F r a n c ji, m i- : n is tro w ie S z w a jc a r ji, B e lg ji, Ł o tw y , N ie m ie c , S z w e ­ c ji, P e r s ji, H is z p a n ji, H o la n d ji, C z e c h o s ło w a c ji, E - s to n ji, Z . S , R , T u r c ji, A n g lji, J a p o n ji, k r ó le s tw a S .

ś-. ; cha w Gnieźnie

W a r s z a w a , 2 . ! . 2 8 . K s . p r y m a s H lo n d z w y c ie ­ c z k i d o R z y m u p r z y w ió z ł d la k a te d r y g n ie ź n ie ń ­ s k ie j w a ż n ą r e lik w ję ś w . W o jc ie c h a , k tó r a o d r o k u

„ P a l w b ity w s k ó r ą n ie m ie c k ą "

B e r lin , 3 . L 2 9 . „ B o e r s e n Z tg .“ o g ła s z a a r ty k u ł w y r a ż a ją c y z a n ie p o k o je n ie z p o w o d u s z y b k ie g o r o z r o s tu p o r tu w G d y n i. A u to r n a z y w a G d y n ię

„ p a le m w b ity m w s k ó r ę n ie m ie c k ą ” . P o ls k a b u d u ­ ją c p o r t w G d y n i, c h c e u tr w a lić g r a n ic ę z a c h o d n ią i r ó w n o c z e ś n ie z w a lc z y ć k o n k u r e n c ję p o r tó w n ie ­ m ie c k ic h . P o r t g d y ń s k i r o z w o je m s w o je m z a g r a ż a

Odezws ministra Cara do sędziów i prokuratorów

U k a z a ł s ię w „ D z ie n n ik u U s ta w ” , z a w ie r a ją c y ; w a n y je s t p r z y s tą p ić d o w p r o w a d z e n ia d e k r e tu w r o z p o r z ą d z e n ie w y k o n a w c z e d o d e k r e t u o u s tr o ju j ż y c ie . D e k r e t o b o w ią z u je o d d n ia 1 -g o s ty c z n ia s ą d o w n ic tw a . R o z p o r z ą d z e n ie to p o d p is a n e je s t : 1 9 2 9 r o k u .

p r z e z m in . C a r a . W n o s z ą z te g o , ż e r z ą d z d e c y d o - ■ — : —

Bandyta , na urlopie*4 rabuje!

P o lic ja w S o s n o w c u a r e s z to w a ła n e ja k ie g o K i- z ia łę i d w ó c h k a s ja r z y w a r s z a w s k ic h p o d z a r z u ­ te m u d z ia łu w e w ła m a n iu d o f a b r y k i je d w a b iu w M y s z k o w ie g d z ie z ło c z y ń c y p o r o z p r u c iu k a s y z r a ­ b o w a li 3 9 0 0 0 z ł. Ś le d z tw o u s ta liło , ż e w e w ła m a -

SYLWESTER W BERLINIE.

S y lw e s tr a o b c h o d z o n o w B e r lin ie z n o w u b a r ­ d z o s z u m n ie i w e s o ło . W s z y s tk ie lo k a le p u b lic z n e o tw a r te p r z e z c a łą n o c , p r z e p e łn io n e b y ły p u b li­

c z n o ś c ią . — O b lic z a s ię , ż e w n o c S y lw e s tr o w ą w s a m y c h lo k a la c h p u b lic z n y c h b e r lin c z y c y w y p ili d o 3 0 0 ty s ię c y f la s z e k w in a i s z a m p a n a .

Księga IV mówi o procesach przed sądem duchownym.

Księga V. traktuje sprawę win i kar kościel­

nych.

„Bourne a' dc Polski

le . — W y c ie c z k a z w ie d z i m . in . Z a k o p a n e , C z ę s to ­ c h o w ę i W a r s z a w ę , G n ie z n o i P o z n a ń . P o b y t w P o ­ z n a n iu g d z ie K s . K a r d y n a ł B o u r n e b ę d z ie g o ś c ie m K s . K a r d y n a ła H lo n d a , p o tr w a d w a d n i.

— o —

H . S ., c h a r g e d ’a f f a ir e s C h ili, N o r w e g ji, D a n ji, S t a ­ n ó w Z je d n o c z o n y c h , W ę g ie r , W ło c h , A u s tr ji i R u - m u n ji o r a z in c o r p o r e p e r s o n e l w s z y s tk ic h r e p r e ­ z e n to w a n y c h w s to lic y p o s e ls tw .

W im ie n iu k o r p u s u d y p lo m a ty c z n e g o z ło ż y ł p . P r e z y d e n to w i R z e c z y p o s p o lite j N u n c ju s z A p o ­ s to ls k i ż y c z e n ia s z c z ę ś c ia o s o b is te g o o r a z s z c z ę ­ ś c ia n a r o d u .. N a ż y c z e n ia te o d p o w ie d z ia ł p . P r e ­ z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j. P o s k o ń c z o n e m c e r c ie p . P r e z y d e n t p r z e s z e d ł w to w a r z y s tw ie m in is tr a S k ła d k o w s k ie g o ja k o z a s tę p u ją c e g o p r e z e s a m in i­

s tr ó w d o s a li tr o n o w e j, a s ta m tą d d o d a ls z y c h s a l z a m k o w y c h , w k tó r y c h z g r o m a d z e n i b y li p r z e d s ta ­ w ic ie le d u c h o w ie ń s tw a , s ą d o w n ic tw a , k a p itu ły o r ­ d e r ó w , p o d s e k r e ta r z e s ta n u , p r e z e s i b a n k ó w p a ń ­ s tw o w y c h , p r z e d s ta w ic ie le w y ż s z y c h u c z e ln i, g e - n e r a lic ji, d e le g a c je w o js k a , p o s ło w ie i s e n a to r o w ie .

— o —

1 0 0 6 - g o b y ła p r z e c h o w y w a n a w R z y m ie . J e s t to r a m ię ś w . W o jc ie c h a .

r o z w o jo w i G d a ń s k a , S z c z e c in a i K r ó le w c a . B e z ­ w z g lę d n a p o lity k a ta r y f o w a i c e ln a , s to s o w a n a p r z e z r z ą d p o ls k i, k ie ru je c a ły o b r ó t z a g r a n ic z n y n a G d y n ię , a s k u tk i te g o d a d z ą s ię o d c z u ć ta k ż e n a L itw ie i Ł o tw ie . S ą to p ie r w s z e z n a k i „ s z p o n ó w O r ła B ia łe g o ” , k tó r y p r a g n ie p a n o w a ć n a d B a ł­

ty k ie m " .

n iu b r a ł r ó w n ie ż u d z ia ł n o to r y c z n y b a n d y ta J o a ­ c h im W itk o w s k i z B ę d z in a , z a s ą d z o n y n a 3 i p ó ł r o k u w ię z ie n ia z a w ła m a n ie d o b iu r a F u n d u s z u B e z r o b o c ia v z S o s n o w c u , a w p ie r w s z e j p o ło w ie b r . w y p u s z c z o n y n a u r lo p d la p o r a to w a n ia z d r o w ia .

P o lic ja m ia ła z le c e n ie , a b y o d g o d z . 2 3 d o 2 w n o c y n ie p r z e s z k a d z a ła n a u lic a c h p u b lic z n o ś c i w o b ja w ie n iu r a d o ś c i z p o w o d u n a d e jś c ia N o w e g o R o k u . W s z y s tk ie la ta r n ie u lic z n e b y ły z a p a lo n e d o g o d z . 5 - te j r a n o . T r a m w a je , a u to b u s y i k o le j p o d z ie m n a k u r s o w a ły p r z e z c a łą n o c .

Oto w ogólnych zarysach nowe prawo diece­

zjalne, dostosowane do świeżo wydanego prawa ka nonicznego.

— o —

Czy Niemey mogą prowadzić RQPONMLKJIHGFEDCBA

wolne?

D z i e s i ę ć l a t p o w o jn ie n a s u w a s ię p y t a n i e : ja k w y g l ą d a w a r t o ś ć m i l i ta r n a N ie m ie c ? w ja k im s t o ­ p n iu m o g ły b y o n e F r a n c j i z a g r a ż a ć ?

T r a k t a t w e r s a l s k i m ia ł z a d a n i e r o z b r o ić N ie m ­ c y . Z r e d u k o w a ł ic h f lo tę w o je n n ą , z r e d u k o w a ł ic h a r m ję lą d o w ą . W z b r o n i ł im f o r m o w a n ia r e z e r w . O g r a n i c z y ł s k ł a d y a m u n ic ji i f a b r y k a c j ę b r o n i.

W z b r o n i ł im p o s i a d a n i a w o je n n e j f lo ty p o w ie tr z n e j.

W ie m y b a r d z o d o b r z e , ja k N ie m c y s t a r a l i s ię w c i ą g u z b ie g ły c h 1 0 l a t o b e jś ć te r e s tr y k c j e . U k r y ­ w a ły s t a n s w y c h z b r o je ń , r o z b u d o w y w a ły i n t e n ­ s y w n ie i c e lo w o h a n d l o w ą f lo tę p o w i e t r z n ą , b u d o ­ w a ły o lb r z y m ie f a b r y k i c h e m ic z n e . W s z y s t k o to n ie b y ł o i n ie j e s t ta je m n ic ą . N ie je s t t e ż ta je m n ic ą o d b u d o w a s z ta b u g e n e r a l n e g o p o d m a s k a p r z e t a ­ s o w a ń w f o r m a c ja c h o f ic e r s k ic h .

W s z y s t k o to je s t d o b r z e w ia d o m e w e F r a n c ji i b r a n e p o d u w a g ę . C z y n a l e ż y je d n a k b ić n a a - l a r m ? R o z p a t r z m y t ę k w e s tję .

P r z e d e w s z y s tk i e m n a le ż y s t w i e r d z i ć : d o p ó k i z a jm u je m y le w y b r z e g R e n u , n ic n a m n ie g r o z i.

N ie m c y n ie p r a g n ę l i b y ś c ią g n ą ć z n is z c z e n ia w o je n ­ n e g o n a z ie m ie r d z e n n i e n ie m ie c k ie . M u s im y w ię c o p r z e ć n a s z e r o z u m o w a n i e n a h y p o te z i e , iż n ie o - k u p u j e m y ju ż w ię c e j le w e g o b r z e g u R e n u .

C o m o ż e R e i c h s w e h r a ? A lb o s ą to k a d r y , m a ­ ją c e n a c e lu w c h ł o n ą ć m a s y z m o b iliz o w a n y c h c y ­ w iló w , a lb o te ż j e s t t o a r m ja , k t ó r e j z a d a n ie m je s t w y k o n a n i e n i e s ł y c h a n i e s z y b k ie j i n a g łe j o f e n z y w y , p r z y w y z y s k a n i u w s z e lk ic h m o ż liw y c h ś r o d k ó w t r a n s p o r t u .

W p ie r w s z y m w y p a d k u b ę d z ie c h o d z iło o w a l ­ k ę m i ę d z y u z b r o jo n y m i n a r o d a m i. M o ż e m y ją p r z y ­ ją ć . L u d n o ś ć N ie m ie c je s t lic z n ie js z a o d n a s z e j, a le n ie p o s i a d a ju ż w s w y m ło n ie t y ł u r e z e r w i s t ó w c o w r o k u 1 9 1 4 . N a s z a o r g a n iz a c ja w o js k o w a i n a s z s y s t e m m o b iliz a c y jn y d a ją n a m f o r y t a k z n a c z n e , iż w y s t a r c z ą o n e d o w y g r a n ia w o jn y .

W d r u g im w y p a d k u , g d y b y R e i c h s w e h r a , k o ­ r z y s ta j ą c z e s w e j p r z e w a g i te c h n ic z n e j, ja k o a r m ji z a w o d o w e j, c h c ia ł a w y k o n a ć u d e r z e n i e ,! p r z e b i ć lin ję o b r o n n ą n a s z y c h j e d n o r o c z n i a k ó w — c ó ż b y s ię s t a ł o w ty m d r u g im w y p a d k u ? Z p o m o c ą r e ­ z e r w u k r y t y c h i p a r k u a u to m o b ilo w e g o m o g ła b y R e i c h s w e h r a r z u c i ć 2 0 0 .0 0 0 lu d z i n a n a s z ą g r a n i c ę . I t u t a j m o ż e m y o d e p r z e ć s p o k o jn ie t e n a t a k . N a ­ s z e f o r m a c j e p i e r w s z e j lin ji, w z m o c n io n e s ą k u r s e m t r z e c h k l a s z m o b iliz o w a n y c h , w y s t a r c z y ł y b y w z u ­ p e ł n o ś c i d o u t r z y m a n ia f r o n tu , p o d w a r u n k i e m d o ­ b r e g o w y e k w i p o w a n i a te c h n ic z n e g o .

R e i c h s w e h r a n ie m o ż e g r a ć o b u t y c h r ó l j e d ­ n o c z e ś n i e . M o ż n a o c e n ia ć n a l e ż y c ie je j w a r to ś ć , a le n i e n a l e ż y je j p r z e c e n i a ć .

Z e s t r o n y N ie m ie c m o ż e m y s ię o b a w ia ć d e f a c t o je d n e j t y l k o n i e s p o d z i a n k i : a t a k u p o w i e t r z ­ n e g o . P o s i a d a j ą o n e t y l e a e r o p l a n ó w h a n d lo w y c h , k t ó r e t a k ł a t w o p r z e r o b i ć n a a e r o p l a n y w o je n n e ! A l e i t u t a j p r z e z o r n o ś ć z n a s z e j s t r o n y m o ż e z a p o ­ b i e c n i e b e z p i e c z e ń s t w u .

W k o n k lu z ji j e s t e m z d a n ia , iż n ie n a l e ż y p r z e ­ c e n ia ć z d o ln o ś c i o f e n z y w n y c h N ie m ie c , a c z k o l w ie k n ie n a l e ż y r ó w n i e ż z a m y k a ć o c z u n a g r o ż ą c e z ic h s t r o n y n i e b e z p i e c z e ń s t w o . D o p ó k i b ę d z i e m y m ie li d la o b r o n y n a s z e j d o b r ą i d z ie ln ą a r m j ę , m o ż e m y n ie o b a w ia ć s ię n a r u s z e n ia p o k o ju .

Generał Fonville.

PIERWSZE POSIEDZENIE SEJMU W R. 1929.

Warszawa, 2. I. 29. D n ia 1 0 - g o b m . o d b ę d z ie s ię p i e r w s z e p o f e r ja c h p o s i e d z e n i e S e jm u . P o s i e ­ d z e n ie S e n a tu o d b ę d z ie s ię p r a w d o p o d o b n i e 1 5 - g o s ty c z n ia .

ŻNIWO GRYPY.

Z W a s z y n g t o n u d o n o s z ą : Z p o w o d u e p id e m ji g r y p y z m a r ło d o t y c h c z a s 3 5 .0 0 0 o s ó b . O b e c n i e z a ­ c h o r o w a ło n a in f lu e n z ę i z a p a le n i e p łu c o k o ło m il- jo n o s ó b .

— o —

PLAGA WILKÓW NA WSCHODZIE.

W z w ią z k u z w z r a s t a ją c ą p la g ą w ilk ó w w r e ­ jo n ie O lk ie n n ik i N o w y c h T r o k z in ic ja ty w y m ie j ­ s c o w y c h w ł a d z a d m i n i s t r a c y j n y c h , o r a z d o w ó d z t ­ w a t a m t e j s z e g o b a o n u K . O . P . z o r g a n iz o w a n e z o ­ s t a ły n a w i e lk ą s k a l ę p o l o w a n i a n a w ilk i.

— o —

SYTUACJA W POMORSKIM PRZEMYŚLE C E ­

RAMICZNYCH.

U b ie g ły r o k p r z e s z e d . w p r z e m y ś le c e r a m i c z ­ n y m p o d z n a k i e m k o n i u n k t u r y z a d a w a ln i a j ą c e j . R y n e k n a s y c o n y b y w d o s t a t e c z n e j m ie r z e t o w a r e m to t e ż c e n y n a o g ó ł k s z t a ł t o w a ł y s ię n o r m a l n i e i n ie d o z n a ł y ż a d n y c h p r a w ie z m ia n w s t o s u n k u d o r o k u u b ie g łe g o . Z w i o s n ą 1 9 2 9 r . n a le ż y o c z e k iw a ć p e w n e j z w y ż k i c e n c e g ły w z w ią z k u z te r n , ż e o d 1 s t y c z n ia 1 9 2 9 r . m u s z ą w s z y s t k ie c e g ie ln ie p o l ­ s k ie w y t w a r z a ć n o w y j e d n o l i t y f o r m a t c e g ły p o l­

s k ie j, w i ę k s z y o d d o ty c h c z a s o w e j.

W s k u t e k s iln e g o z ą l e w u P o ls k i d r e n a m i c z e - s k ie m i, u j a w n i ł a s ię n a r y n k u d r e n ó w p < . c h o d z e ­ n ia k r a j o w e g o z n a c z n a s ta g n a c ja . P o z a te m p o d k o ­ n ie c r o k u n i e b y w a l e z m n ie js z y ła s ię z d o ln o ś ć n a ­ b y w c z a s f e r r o ln ic z y c h . W y p ł a c a l n o ś ć f ir m i s y t u ­ a c ja n a r y n k u p ie n ię ż n y m d o z n a ł a z n a c z n e g o p o ­ g o r s z e n ia .

D o w o ln o ś ć d z i a ł a n ia w ł a d z s k a r b o w y c h i k o m i­

s ji s z a c u n k o w y c h c o d o w y m i a r u p o d a t k ó w , z w ł a ­ s z c z a o b r o to w e g o , p r o w a d z i ć m o ż e k r y z y s d l a s z e r e g u w a r s z t a t ó w p r a c y te g o p r z e m y s łu . W a d l iw e f u n k c jo n o w a n ie n o w o u tw o r z o n e g o k o m is o w e g o b i u r a z a k u p ó w p r z y C e n t r a l i B a n k u G o s p o d a r s t w a K r a jo w e g o z a t a m o w a ł a p r a w i e z u p e łn ie z a k u p c e g ły p r z e z i n s t y t u c j e r z ą d o w e .

— o '- —

Z PRZEMYSŁU CUKROWNICZEGO NA POMORZU.

T e g o r o c z n a k a m p a n j a c u k r o w a d o b ie g a k o ń c a . P r z e r ó b b u r a k ó w w y n ie s ie p r z y p u s z c z . 2 .4 0 0 .0 0 0 to n , a p r o d u k c j a c u k r u 3 5 0 .0 0 0 w w a r t o ś c i c u k r u b ia łe g o .

Z b y t c u k r u w k r a j u o ż y w ił s ię n ie c o w z w i ą z k u z o k r e s e m p r z e d ś w i ą t e c z n y m . E k s p o r t s k i e r o w a ­ n o p o r a z p i e r w s z y n a G d y n ię , g d z ie , z a z e z w o le ­ n ie m w ł a d z s k a r b o w y c h , u t w o r z o n o e k s p o r to w y w o ln y s k ł a d c u r k u , c o p r z y c z y n i s ię n i e w ą t p l iw i e d o r o z w o ju n a s z e g o p o r t u .

KUPUJ SWOJE ’ U SWOICH W SWOJEM MIEŚCIE.

Przepowiednia astrologów na rok 1929.

W ż a d n y m k r a j u n a ś w ie c ie lu d z ie t a k s ię nie

p r z e jm u ją p r z e p o w i e d n i a m i a s tr o lo g ó w , j a k w A n - g lji. L u d n o ś ć c o r o c z n ie o c z e k u je n o w e g o k a l e n d a ­ r z a , w k t ó r y m a s t r o l o g o w i e d a j ą r e z u l t a t y s w y c h d o c i e k a ń i o b lic z e ń . N a ju lu b ie ń s z y m i n a jb a r d z ie j p o k u p n y m w A n g lji k a l e n d a r z e m je s t a l a m a n a c h M o o r e ’a , n a z w a n y w s k r ó c e n iu „ t h e o ld M o o r e ” ( s t a r y M o o r e ) . K a l e n d a r z te n w ła ś n ie u k a z a ł s ię , i je ż e li c h o c ia ż b y t y l k o d r o b n a c z ę ś ć je g o p r z e d - i p o w ie d n i s p e ł n i ł a s ię , to r o k 1 9 2 9 m o ż n a b y n a z w a ć I r e k o r d o w y m r o k i e m n ie s z c z ę ś c ia , ty le w ty m k a ­

l e n d a r z u z ły c h w r ó ż b .

P r z e b ie g n i e m y p o k r o t c e , c o m ó w i ,,o ld M o o r e ” . S T Y C Z E Ń , N a p o b lis k ie m w s c h o d z ie w y b u ­ c h n ie k r w a w a w o jn a . W A n g lji u m r z e c z ło n e k r o ­ d z in y k r ó l e w s k i e j . P o n i e w a ż M a r s i S a t u r n s ta ć b ę d ą w ty m m i e s i ą c u w b lis k ie j k o n ju k c ji, w s z y s t­

k ie o k r ę t y , k t ó r e w s t y c z n i u p r z e p ł y n ą p r z e z t r z y ­ d z ie s ty s t o p i e ń n a z a c h ó d , z g in ą w o g n iu lu b r o z - b iją s ię .

L U T Y . P o m ię d z y T u r c j ą i G r e c j ą w y n ik n ie z b r o jn y k o n f lik t, k t ó r y m o ż e n a w e t d o p r o w a d z ić

; d o w o jn y . W k r ó l e w s k i m d o m u a n g ie ls k im u r o d z i i s ię n o w y p o to m e k , o k o ło 1 2 lu te g o . P r e z y d e n t S ta - j n ó w Z je d n o c z o n y c h z n a jd o w a ć s ię b ę d z ie w w ie l- j k ie m n i e b e z p i e c z e ń s t w i e .

M A R Z E C . W y p a d k i w ty m m i e s i ą c u s to ją p o d z n a k ie m M a r s a . T a k w C h in a c h j a k i w I n d - ja c h z d a r z ą s ię w i e lk i e k a t a s t r o f y . D u b lin b ę d z ie w id o w n ią tr a g e d ji p o lity c z n e j,

K W I E C I E M , W ty m m i e s ią c u g ł o ś n ą b ę d z ie ' A u s t r j a , a le b ę d z i e to z ł a s ła w a . T a k ją j a k i J a -

p o n ję o c z e k u je ż a ł o b a n a r o d o w a . W t y m m ie s ią c u j c a ły m p r a w i e ś w i a t e m w s tr z ą s a ć b ę d ą r u c h y r e ­

w o lu c y jn e .

M A J . W ty m m i e s i ą c u ż y c ie b ę d z i e n o r m a ln e . C Z E R W IE C . W m ie s ią c u ty m r o z e g r a n a z o ­ s t a n i e w i e lk a b i t w a w p o w i e t r z u , W B r u k s e li, w r o d z in ie k r ó l e w s k i e j z d a r z y s ię n i e s z c z ę ś l i w y w y p a ­ d e k , k t ó r e g o s k u t k i d a d z ą s ię o d c z u ć w H o la n d ji i w N ie m c z e c h .

L I P I E C Z d a r z y s ię w ie le w y p a d k ó w l o t n i­

c z y c h . B ę d ą c y u s t e r u w ty m m i e s i ą c u g a b in e t a n g ie ls k i u p a d n ie ,

S I E R P I E Ń . N a c a ły m ś w ie c ie w i e le b ę d z ie k a t a s t r o f k o le jo w y c h i o k r ę t o w y c h . W J a p o n i i w y ­ b u c h n ie w o jn a c y w iln a . W A r g e n t y n i e b ę d z i e r e - i w o lu c ja . A u s t r j a z o s t a n i e z a ję t a p r z e z w r o g a ,

W R Z E S I E Ń . W P a l e s t y n i e b ę d z i e k r w a w a b itw a . Ż y d z i p o w s t a n ą p r z e c i w k o A n g lik o m , W

; ty m m i e s i ą c u b ę d z i e r ó w n i e ż w i e l e t r z ę s i e ń z ie m i, i c y k lo n ó w i p o w o d z i.

P A Ź D Z I E R N I K . U m r z e je d e n z p a n u j ą c y c h k r ó l ó w i je d e n z n a js ły n n ie js z y c h g e n e r a ł ó w . U m ­ r z e t a k ż e w ty m m i e s i ą c u w ie lu z n a n y c h p o lity k ó w i u c z o n y c h .

L I S T O P A D , W N ie m c z e c h w y b u c h n ie r e w o ­ lu c ja . W A n g lji l i c z b a b e z r o b o t n y c h s p a d n i e p r a -

| w ie d o z e r a i p r z e m y s ł je j i h a n d e l r o z w in i e s ię ś w ie tn ie .

G R U D Z I E Ń . W i e l e lu d z i p a d n i e o f i a r ą o g n ia ,

• w y p a d k ó w lo tn ic z y c h , g a z u , r o z b ic i a o k r ę t ó w itp . I J e d e n z n a s tę p c ó w t r o n u p a d n i e o f i a r ą z d r a d y .

O t o d r u g i r e j e s t r p la g , j a k i e z d a n ie m a n g ie ł- s k ie g o k a l e n d a r z a s p a d n i e n a n i e s z c z ę ś l iw ą lu d z -

; k o ś ć .

— ; —

Hńel Cent^lnv m P^szedinej Wystawia Krajówek

WKRÓTCE

RAMONA

I ____________________________________

CO SŁYCHAĆ W KRAJU I ŚWIECIEbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

x Bukareszt W pobliżu stacji B utuesti (R u- m tusja) zderzyły się 2 pociągi. Jeden z nich po­

spieszny zdążał z B ukaresztu do T em eszw aru. Je­

dna osoba poniosła śm ierć na m iejscu, w iele zaś innych osób odniosło ciężkie rany.

1 xWiedeiL W m iejscow ości P ristina dw aj nie- iznani osobnicy zam ordow al iprzyw ódce tam tej­

szej partji dem okratycznej Jusufa A chm eda. W ca-

łym okręgu panuje w ielkie w zburzenie, gdyż już dragi członek tam tejszej partji dem okratycznej gi­

nie w ten sam sposób.

= Warszawa. U głów w szystkich państw E u­

ropy Z achodniej i Ś rodkow ej odbyły się doroczne .ibrzyjęca now oroczne podczas których w ym ieniono przem ów ienia na rzecz utrw alenia pokoju pow sze­

chnego.

x Londyn. W edług spraw ozdania ogłoszonego crzez F ederal R eserve B ank, liczba m iljonerów w Stanach Z jednoczonych w zrosła z 7.000 w r. 1914

■ja 35.000 w r. 1928.

x Kowno. O negdaj w nocy aresztow ano vz

|K ow nie centralny kom itet litew skiej partji kom u- m istycznej, posiadający oddziały na terenie całej L itw y i otrzym ujący dyrektyw y i pieniądze z M iń­

ska i M oskw y.

x Sofja. W ładze rozw iązały tutaj stronnictw o 'kom unistyczne, jako uchylające się od kontroli

■vladz a w sw ej działalności w ysoce dla państw a szkodliw e.

ł B erlin. Z C hin donoszą: G enerał W u-H jen, istórego w ojska zbuntow ały się i odm ów iły posłu­

szeństw a rządow i nankińskiem u został rozstrze­

lan y w P ekinie zą nieposłuszeństw o rozkazom w ła- llzy przełożonej.

■ § <;. ■ . pC itO • 43.

Wąbr dnia 4 styczniaś 1929 r.

J — „G łos W ąbrzeski11 m ożna jeszcze zapisać na poczcie w ekspedycji na m iesiąc styczeń lub I kw artał. W krót- Li-'-’ czasie doiączym y piękny kalendarz książkow y, jako po- Ł ^rek dla C zytelników . K to chce otrzym ać nasz kalendarz B siąźkow y bezpłatnie, niech natychm iast zapisze sobie

W ąbrzeski11,

1 — O G ŁO SZEN IA D O K A LEiN D A RZA K SI4ŻK O W EG O przyjm uje się tylko do 6 stycznia br.

h — Publiczce posiedzenie R ady M iejskiej odbędzie się w doić 5 stycznia b. r. o godzinie 6-ej w ieczorem .

; — Przeniesienie. Pan B olesław Paw elec, rendant tutej­

szej K asy sądow ej, m ianow any został starszym sekretarzem sidow ym w Tczew ie z dniem 1 stycznia 1929 r.

« — O plsiek harcerski. W niedzielę 6 bm . o godzinie 5-tej

|opoł. w szkole m ęskiej odbędzie się tradycyjny opłatek har lerski III. M . D r. H arc. C elem um ożliw ienia zainteresow a- M ia się starszego społeczeństw a pracą harcerską, zapraszam y w szystkich rodziców druhów oraz sym patyków harcerstw a na

Ł uroczystość drużyny. K om . drużyny

— Przedstaw ienie Tow arzystw a Ludow ego. D oroczne Przedstaw ienie Tow arzystw a Ludow ego odbędzie się w dniu 2H _{bm . a to z tego pow odu że} w łaściciel „D w oru W ąbrze- skiego p. Jan K aczyński przystępuje w krótkim czasie do re­

now acji sw ej sali. W iadom ość tę przyjęli m ieszkańcy na- S4 ego grodu z zadow oleniem i to bardzo słusznem . Sala, po rt now acji, przedstaw iać się będzie tak okazalef ze inne, a

■aw et w iększe m iasta podobną salę nie będą m ogły się po-

। eczycić. Scena będzie zupełnie odnow iona, urządzona na

| zór w ielkom iejski. Podłoga na sali będzie parketow ana. Ca- ' I tę renow ację zam ierza p. K aczyński w ykończyć do dnia a 7 bm . w którym to dniu odstępuje salę Tow arzystw u Ludo- I em u na doroczne przedstaw ienie i zabaw ę. W ten sposób j ow arzystw o Ludow e jest pierw sze, które po renow acji uzy- T .ało salę na przedstaw ienie i zabaw ę,

— Sąd G rodzki w W ąbrzeźnie. M ocą rozporządzenia Pre A rdenta R zeczypospolitej o ustroju sądów pow szechnych, w tejszy Sąd Pow iatow y przem ianow any z dniem 1 stycz­

na br, zotał na „Sąd G rodzki".

J — „O rły w ojenne". W niedzielę 6 bm . o godzinie 4-tej jdjS-m ej w K inie H otel D w ór W ąbrzeski w yśw ietlany będzie w m p, tyt. „O rły W ojenne" W ielki gigantyczny dram at 8 W tow y, Podczas kina w ystępy hum orysty i „V ariete". W so aptę nie w yśw ietla się z pow odu balu m askow ego K oła Indoficerów R ezerw y.

— K ino „Słońce". D ziś w ieczorem „Fałszyw y K siążę".

ttro w sobotę i niedzielę w ielki film w ojenny: „D rut K ol- Łsty". W strząsające sceny! W roli głów nej Pola N egri,

^ikrótce „T itanic" (M iasto M arzeń).

1 — R oczne W alne Z ebranie C echu K raw ieckiego, odbę­

dzie się w poniedziałek dnia 7 stycznia o godz. 1.30 po poł.

w lokalu p. K lim ka. N a porządku obrad bardzo w ażne spra­

w y. O liczne i punktualne przybycie uprasza Zarząd.

— B al m askow y. W sobotę 5 bm . w sali p. K aczyńskie- gc odbędzie się „B ał M askow y" urządzony staraniem Pod­

oficerów R ezerw y K oła W ąbrzeźno. W yznaczono cały sze- W tg oznaczeń i prem ji dla najpiękniejszych m aseczek. B ilety nrzedtem m ożna nabyć u p. w iceprezesa Stępniew skiego 9 . K ościuszki nr. 1. Pam iętajcie że karnaw ał jest bardzo krót K — Zlitujcie się nad zw ierzętam i! W obec panujących m ro- w w , Polska Liga przyjaciół zw ierząt w W arszaw ie przypo- W ina w szystkim , którzy używ ają koni jako siły pociągow ej,

® *y w czasie postoju przykryw ali je derkam i. Jest to ko- W ecznie potrzebne. N ie zapom inajcie rów nież o ptaszkach, w piąć im okruchy żyw ności.

— Strajk lekarzy. Zw iązek Lekarzy Zachodniej Polski, obejm ujący w ojew ództw a poznańskie i pom orskie, w ypow ie­

dział w pierw szych dniach października z dnia 31 12. 28 roku um ow ę zaw artą z O kr. Zw . K as C horych w Poznaniu.

Pertraktacje w celu zaw arcia now ej um ow y toczyły się bar­

dzo opornie. W końcu doszło do zerw ania pertraktacji, w sku tek czego z dniem 1-go stycznia 1929 r. pow stał stan bez- kontraktow y, to znaczy, że ubezpieczeni opłacają u leka­

rzy honora'rjum jak pacjenci pryw atni.

H onorarjum otrzym ują członkow ie od K asy C horych. Jak się dow iadujem y tutejsi lekarze przyłączyli się także do strajku.

O dalszym przebiegu strajku i o jego w ynikach będzie­

m y inform ow ać naszych czytelników w następujących nu­

m erach.

W K asie C horych na m iasto Toruń — naczelny lekarz p. D r, D andelski nie przyłączył się do strajku — lecz urzę­

duje nadal w K asie C horych — w ziąw szy na siebie niem ałe zadanie obsłużenia w szystkich członków K asy C horych.

W G rudziądzu kilku lekarzy przyjm uje w dalszym ciągu członków K as C horyhc..

— Nowy rodzaj przesyłek pocztowych. M ini­

sterstw o poczt i telegrafów zam ierza w prow adzić w najbliższym czasie now y rodzaj przesyłek poczto w ych. B ędą to t. zw . przesyłki bezadresow e. B ędą to przesyłki zbiorow e, adresow ane np. ,,do w szyst­

kich księgarń w P olsce” lub ,,do w szystkich leka­

rzy”.

P rzesyłki takie w ysyłane będą do w szystkich urzę dów w P olsce i tam odsyłane w edług posiadanych w ykazów .

R zecz prosta, że chodzi tu o okólniki, reklam y w zory, próbki itd.

Z e w zględu na m asow y rodzaj przesyłek, opła­

ta za przesyłki bezadresow e zniżona będzie o 50 procent.

Z NASZEJ DZIELNICY

K ow alew o, (G w iazdka dla sierot i w dów .) U ro czystsość gw iazdkow a dla sierot w dów i Inw alidów w ojennych urządzona staraniem Z arządu M iejsco­

w ego K oła Z w . Inw alidów w ojennych R . P. odby­

ła się w niedzielę dnia 23 grudnia 28 r. w lokalu Z ielkow ej. Svzoją obecnością zaszczycili, K s. pro­

boszcz P uppei i zastęp, burm istrza p. K ontow skL P o w stępnem przem ów ieniu prezesa p. J. S za- łuckiego odśpiew ano w żłobie leży, poczem prze­

m ów ił ks. proboszcz P uppel. C zcigodny m ów ca przedstaw ił w w zruszających słow ach znaczenie w życiu chrześcijańskim św ięta B ożego N arodze­

nia, szczególnie dla pozostałych po w ojnie, gdzie ich żyw iciele oddali w obronie O jczyzny, najdroż­

sze, ofiarow ali życie, inni zdrow ie, podkreślając iż obow iązkiem każdego człow ieka jest, dla pozosta­

łych, poparcie m aterjalne i m oralne.

D ając w yraz pociechy, ufność w B oże D ziecię iż za w szelkie trudy i znoje, cierpliw ie znoszone w obronie w iary i O jczyzny, otrzym ają szczęście do­

czesne i w ieczne. K ończąc z serdecznym w yrazem życzenia w esołych Ś w iąt i now ego roku. P o od­

śpiew aniu A nioł pasterzom m ów ił, deklam ow ało dw oje dziew cząt, N astrój był bardzo w zniosły. W końcu przystąpiono do podziału darów gw iazdko ­ w ych. Po odśpiew aniu „W śród nocnej ciszy”, po­

dziękow ał prezes J. S załucki Szan. O byw atelstw u m iej, i okolicy za udzielone datki zbierane podczas kw esty publicznej, które obrócono na cel pow yż­

szy, Jed en z obecnych.

— Św iecie. (N apad rabunkow y). D w óch niezna­

nych opryszków w padło do składu rzeźnickiego A nt. K anty, zam ieszkałej w O siu, pow . św iecki, którzy skradli jej 63 zł. poczem poranili ją dotkli­

w ie. Jak ustalono jednym z napastników jest nie- jakiś J, S łaboszew ski z K urnika, w oj. poznańskie, którego aresztow ano. D rugi opryszek zbiegł.

— N ow em iasto, (D w a pożary.) O negdaj w po­

bliskich Ł ąkach w ybuchł groźny pożar, który stra­

w ił stodołę i szopę p. B ukow skiego, oraz dom m ie szkalny p. C ibora.

W nocy ponow nie rozległ się alarm syreny. P a­

lił się bow iem dom m ieszkalny p. B ukow skiego, k tó ry przy pierw szym pożarze był ocalał, I ak w ięc praw ie dw ie zagrody spaliły się doszczętnie w Ł ąkach. D ochodzenia w ykazały, że pożar spo­

w odow ał 5 -letni syn p. B , który baw ił się z zap ał­

kam i w w ozow ni, przyczem rzucił palącą się za­

pałkę w słom ę,

— Gdynia. (W yw óz cukru.) W bieżącym sezo­

nie B ank C ukrow nictw a P olskiego w yw ozi znacz­

ne ilości cukru do A nglji. W szystkie transporty cukru po raz pierw szy będą w yw ożone przez port w G dyni.

— Tuchola. (O szustw a dokonane przez żyda.) Ż yd G utsztat, który tu sw ego czasu założył skład bław atów i konfekcji pad nazw ą „E konom ja”, o- głosił „plajtę” i „zw iał”. S ądzić należy, że i p.

Ś w ierczyński, w którego kam ienicy ten skład się znajdow ał, nie będzie po żydow skim zbiegu płakał.

— Strzelno, (Pożar w skutek złośliw ości). D nia 24 grud­

nia 28 roku w chw ili kiedy odpraw iała się w tut. kościele Pasterka, jakaś złośliw a ręka m arynarza w ypuściła palą­

cą się rakięte, która upadłszy na dach słom iany dom u m ie­

szkalnego W ładysław a B iałka, spow odow ała pożar. W krót­

ce płom ienie ogarnęły całe zabudow anie, które spłonęło do­

szczętnie. O gień przeniósł się już na sąsiednie budynki p.

Zelew skiego, lecz dzięki przytom ności um ysłu m iejscow ego proboszcza ks. K ręckiego, pod którego kom endą odbyw ała się akcja ratunkow a, ogień ugaszono.

Z C A Ł E J POLSKI

— Bydgoszcz. (B andyta w roli żebraka), W B yd goszczy przv ul. K arackiej 9 do m ieszkania 28-let- niej F redy K ujaw skiej zapukał jakiś osobnik, pro­

sząc o jałm użnę. G dy p. K ujaw ska otw orzyła drzw i

WKRÓTCE

Wielka Parada

żebrak uderzył ją silnie pięścią w głow ę tak, że straciła na dłuższy czas przytom ność. Ż ebrak w tar gnął w tym czasie do m ieszkania, gdzie z szafy skradł 20 zł. gotów ki. P olicja jest już na tropie że­

braka - bandyty.

— Morderstwo. W F ordonie pod B ydgoszczą znaleziono w nocy na N ow y R ok zw łoki 28-letniej A polonji K atarzyńskiej, N a szyi w idoczne były śla dy uduszenia. Ś ledztw o pierw iastkow e w ykazało, że K atarzyńska była gospodynią u m istrza rzeźnie kiego M ieczysław a G uderskiego, P odczas sprzecz­

ki G uderski udusił na śm ierć sw oją gospodynię, a potem w yniósł m artw e zw łoki na pole. G uderski został aresztow any.

— Lubań. (P oznańskie) (B rat zabił brata.) W io­

ska nasza zaalarm ow ana została w ieścią o strasz- nem bratobójstw ie. D w aj bracia nazw iska T eu- scher pobili się. Po ostrej kłótni m łodszy brat Szcze pan, liczący lat 20, w yszedł z dom u, starszy zaś uzbroiw szy się w rew olw er poszedł za nim do re­

stauracji i tam strzelił do niego. K ula przeszyła S zczepanow i serce i padł na m iejscu trupem .

M orderca zbiegł.

— Zawiercie. (S traszna katastrofa). O negdaj po południu bbudnik przy przejeździć kolejow ym w m ieście nie zauw ażyw szy z pow odu gęstej m gły zbliżającego się pociągu nie zam knął zapory skut­

kiem czego na tor w jechała bryczka w ioząca leka­

rza dr. G aw lika z S iew ierza i pusty w óz w ęglow y.

W tej chw ili nadjechał pociąg, który z całym im pe­

tem uderzył w oba pojazdy. F urm an dr. G aw lika

■ został ciężko ranny i w alczy ze śm iercią, O ba ko-

! nie m ają złam ane nogi. R ów nież w oźnica drugiego pojazdu ocalał, gdyż przestraszone konie poniosły ściągając z kozła trzym ającego się kurczow o lejce w oźnicę.

S tryj. (W ypadek zbiorow ego obłędu.) W e w si Z aleszczykach zaszedł w ypadek zbiorow ego obłę­

du.

W dow a po bednarzu 82 letnia staruszka W ein- traubow a, od kilku lat złożona ciężką niem ocą, nie opuszczała łóżka. W ostatnich dniach dostała n a­

gle pom ieszania zm ysłów . F akt ten w yw arł tak potężne w rażenie na dw u jej córkach, że rów nież zw arjow ały.

W szystkie trzy kobiety w ybiegły na ulicę i tyl-

! ko z trudem udało się je pochw ycić. N a noc pozo­

staw iono przy chorych straż, aby nie popełniły sa­

m obójstw a. M im o to jednak, kobiety uciekły. W kilka godzin potem znaleziono nad D niestrem zm a­

rzniętego trupa m atki, a obie córki ujęto w chw ili, kiedy chciały rzucić się do rzeki.

— Zakopane. (G dy m atka tańczyła,..) O statniej nocy pow stał groźny pożar w w li „M ai^yśka” przy ulicy C hram ców ki, należącej do niejakiej H yców - ny. O gień w niedługim czasie straw ił cały budynek a przybyła na m iejsce straż pożarna nie m ogła ro­

zw inąć szerszej akcji, gdyż została zapóźno zaalar m ow ana. W czasie pożaru znajdow ało się na I pię­

trze w jednym z pokojów dw oje dzieci, których m atka była w krytycznym m om encie na dancingu.

D zieci zostały uratow ane.

RUCH TOWARZYSTW.

— B aczność inw alidzi i w dow y K oło W ąbrzeźno. R ocz­

ne w alne zebranie odbędzie się w niedzielę 6 stycznia b. r. w i lokalu p. M alskiego ul. G rudziądzka o godz. 1,30 na które przyjeżdża z referatem delegat z Torunia. M iędzy innym i bardzo w ażnym i spraw am i jak spraw ozdanie roczne znajdzie się rów nież spraw ozdanie ze zjazdu w G rudziądzu i z odby­

tej kw esty oraz podziału gw iazdki. Zaznacza się, że w ra­

zie niedostatecznej ilości członków po 10 m inut, przerw ie zebranie zostanie ponow nie zagajone i natenczas bez w zglę­

du na ilość członków zarząd zostanie w ybrany. O bezw zględ ne przybycie w szystkich członków i członkiń uprasza Zarząd Pow , K oła Inw alidów W oj. Rz. P. w W ąbrzeźnie.

— W alne zebranie. Legji Inw ał. W ojsk Polskich odbędzie się w niedzielę dnia 6 stycznia b. r. o godz. 16-tej w lokalu p. Elzanow skiego na które w szystkich członków i sym pa­

tyków zaprasza Zarząd.

K O W A LEW O . W alne zebranie doroczne M iejscow ego K oła Zw . Inw alidów ' W ojennych R. P. w K ow alew ie odbę­

dzie się w niedzielę dnia 6 stycznia 1929 r. o godzinie 12,30 w lokalu p. Zielkow ej. D la w ażnych spraw , jak w ybór Z arzą­

du i t. d. przybycie w szystkich C złonków K onieczne Zarząd..

—— —— ■■IIWW 11wr III■ ■ M .1UIn ITU HTII —-■; TEHBSMewioni?

NOTOWANIA MŁYNA PAROWEGO W WĄBRZEŹNIE.

w dniu 4. I. 1929 r. z- 100 kilo

M anna pszenna t k aszk a) zł

M ąka pszenna L uksusow a

M ąka pszenna E x’ra . . ...

M aka pszenna O( )O O ...

M ak a pszeenna O O O M ąka pszenna P astew na

O spa pszenna ... » O spa ży tn ia

M aka żytnia I M ąka żytnia II

7 5 .- fi 5—

ft 3 - 59 — 4 8 - 34 - 29,—

D rukiem i nakładem „G łosu W ąbrzeskiego (B. Szczuka!

W ąbrzeźno. — R edaktor odpow iedzialny B olesław Szczuria

W ąbrzeźno. — Z a dział ogłoszeń redakcja m e odpow iada

(i edcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

n iiiiiiin iiin iiiH iiiiiittiiiiiiiiiiiiiiiiH H fiiu łtiii)

H o tel p o d „ B ia ły m O rłe m “

W s o b o tę , d n ia 5 -g o i w n ie d z ie lę , d n ia 6 s tyc z n ia 1929 r. = N A D P R O G R A M ;

s iy n n a n a s z a r d a c z k a | P o ls k i i Z a g ra n ic z n y T y g o d n . N o w o ś c i.

P O L A *XTł,1ł.Tri. 2 P R E M IE R A w s o b o tę o g o d z . 8 -m ej w le c z ., w n ied z ie lę i w w ie lk im d r a m a c ie w o je n n y m z c z a s ó w w o jn y ś w la t

o h

e j p o d ty tu łe m . 3 s e a n s e. o g 0£j2 , 4 -te j, 6 -te j i 8 -m e j w lec z . W

O S O fe | 1 fi ^{Ty 2^*0.} S T - N a s tę p n y p r o g r a m : W ie lk i c z o ło w y film w y tw ó rn i „ F o C <ft

£ 5 . W I W iw W K i | „ T I T A N 1 C ” fK

— K—r>-— u — r — T * H'— ]'<» X w J ' x j y ;^=r S '

‘ B a c z n o ś ć

B A Ł M A S K O W Y

? O g ó ln e g ) Z w ią z k u RQPONMLKJIHGFEDCBA

i P o d o i. R e s o r w y R o i t e j P o ls k ie j

K o ło W ą b rze ź n o

o d b ę d z ie s ię d n ia 5 . I. 2 9 r . o g . 7 .3 0 w . w s a li p . K a c z y ń s k ie g o H o te l „ D w ó r W ą b r z e s k i"

B " Z e w z g lę d u n a to , ż e p . K a c z y ń s k i o d d a je s a lę b e z ­ in te re s o w n ie p ro s im y S z a n . P u b lic z n o ś ć , b y ra c z y ła K in o J e g o o d w ie d z ić i p o p rz e ć d n ia n a s tę p n e g o , to

je s t w n ie d z ie lę , d n ia 6 s ty c z n ia 1 9 2 9 r.

I. s e a n s o g o d z . 4 -te j p o p o łu d n iu s e a n s o g o d z . 8 -e j -*— ■

Z A R Z Ą P r e z e s

z . S tę p le w s kć

II.

w

p o p o łu d n iu D 8

S e k re ta r z T y lic ki

2 J U A A A A r A U fo W A . v u M

p r z e d p . p o c z ą w s z y o d b ę d z ie s ię w r e s ta u - j T F f i T S

r a c ;i w C z y s to e h le b iu : K IN U * 1 Ł A i fC

s p r z e d a ż d r e w n a D i •■H otel D w a f w q b rze$i< i “ u ż y t k o w e g o ło p a t o w e g o G |

S p r z e d a w a ć s ię b td z ie z z rę b u d z ia łk a 2:' d ę b o w e 1 B r z o z o w e d r e w n * o p a ło w e , p n ia k i/ W s ?

n k r-n rrla V I i n h /'A .f <» d m ialfilr 1 7 -1 Q " {'A rd v ift --- ---r

I 0 B Ł Y I IW O JIN N I ■

W ie lk i g ig a n ty c z n y d r a m a t w 8 a r a g a k ta c h . ..W ie lk a P a ra d a ' w p o - w ie tr z u , p r z e d s ta w io n a w p ię k n y m a je d n o c z e ś n ie g r o ź n y m ś w ie tle

W r o la c h g łó w n y c h . B A R B A R A K E N T R A Y M O N D K E A N E

P o d c z a s k in a w y s tę p y

„ V A B t E T B - 1 H D M O E Y S T Y C o d z . k o n c e r t 0 8 - e j w lo > a lu o r a z

w y s t. V a rie ie i H u m o r y s ty o k r ą g la k i, 1 e h r ó s t, z d z ia łe k 1 7 - 1 9 : ż e r d z ie

ic s n o w f i e h r ó s t

S p iz e d a ż d r e w n a u ż y tk o w e g o n ie o d ­ b ę d z ie s ię p r z e d g o d z . 2 p o p o i.

L e ś n ic z y .

P r z e t a r g p r z y m u s o w y

D n ia 5 s t y c z n ia b r . e g o d z . 1 p o p o i.

lic y to w a ć b ę d ę w K y ń -k u p o w . W ą b rz e ­ ź n o n a jw ię c e j d a ją c e m u z a n a ty c h m ia ­ s to w ą z a p ła tę g o tó w k ą

I g a r n it u r k lu b o w y , i z e g a r s t o ic y , 1 d y w a n s m y r n e ń s k i, I b i ^ e t e k ą d t b e w ą

Z b ió r lic y ta n tó w p rz y p o c z c ie w R y ń s k u J a n is z e w s k i k o m o rn ik s ą d o w y T o ru ń .

U c z e ń P O L E C A M

W Y B O R O W Y

W n ie d z ie lę 6 b m . o 4 ! 8 - e j L o tn ik o m c a łe g o ś w ia ta , b o h a te r­

s k im O ilę to m , k tó r y c h m ę s tw o i o d w a g a p r z y c z y n ia ją s ię d o z b ra ­ ta n ia n a ro d ó w p o ś w ię c a s ię film

p o trz e b n y o d 1 5 s ty c z n ia 2 9 r.

I K o ź la k C h e łm iń s k i

umiejąca również pśsać E*a od i k w ie tn ia 29 r. p o f

szynie „Remington*' poiraebisą,|

, Ł . * MlKHoloflziei

G lo s W ą b rz e s k i W a fe r/e z n o jru c ? e r

(BOCK) znanej dobroci.

N a s tęp n ie n o w ą w y tw ó rc z o ś ć B ro w a ró w D h ełm iń sk ich

I K a r m e l C h e łm o ń s k i

: a i e

We wtorek, dni. s. i. iszsr.iMq. H h z a n k j

odbędKŚesię w WąbrzeźniePom. | p o c z ta R y d z y n

F a s te u ry z o w a n e p iw a s ło d o w e le c z­

n icz e . S p ec ja !n c-£ ć d ia s m ak o sz y .

HURTOWNIA PIW

H. BAUER Wąbrzeźna

O B R A Z Y

r e lig ijn e , n a r o d o w e i in n e

p o le c a w w ie lk im w y b o rz e , p o c e n a c h b e z k o n k u re n c y jn .

K S 3 Ę GARNśA

S k ła d m a te rj. p iś m ie n n y c h . O p ra w a o b ra z ó w . R a d jo .

s a b y d le i k o r ®

S C H W A R Z , b u r m is tr z .

! K A L E N D A R Z i

« S 01 srsz n sw W & 3

U

B u ra k i ib r u k ie v p a s t.

* k u p u e . O f u p r a s z a 'A N T O N I S T A C E O W S K I

D ę b o w /U ą k a

D o w y n & ję c la z a ra z

.,2 P O K O JE H o te l p o d B ia ły m O rłe m s| z k u c h n ią

z a c z y n s z e m d w u rę c z­

n y m z g ó ry.

W ą b rz e ź n o , D w o rc o w a 18 w y b u d . ssH W sew saw B aeaom ssK m iaeii |

Naj. Niedźwiedź

p o w . W ą b rz e ź n o

p o s z u k u je o d 1 k w ie tn ia b r.

Mwnyiiisie

z z a cią g ie m

‘©

w

13

P o l u a i

w w ie lk im w v b o rz o p r a k ty c z n e p o d a i k i

p s n ie b y w a ły c h n is k ic h c e n a c h ,

n a r e k 1 9 2 9

w y d a w n ic tw o Z a k ła d u M is y jn e g o ś w . J ó z e f a w G ó r n e j G r u p ie - P o m . n a d s z e d ł i je s t d o n a b y o ia

w a d m . G lo s o W ą b rz . C E N A E G Z E M P L A R Z A 1 Z Ł O T T

u

O

W ie lk i

Z

to w a r z y s k o - f a m ilijn y

w s o b o tę i n ie d z ie lę , d n ia 5 i 6 .1 .2 9 . I p o c z ą te k o g o d z . 8 w ie cz .

P r z y g r y w a ć b ę d z ie z n a n a i łu b ia n a o r k ie s tr a

BEZ KABARETO!I! ..D e l R io “ BEZ KARARETBIT! ;

L o k a l o d p o w ie d n io u d e k o r o w a n y .

S e rp e n ty n y i C o n fe tti d o D a n c in g u

BEZPU TH E P r? y b u {ecie B E M IIIE

_I

C e n y n ie p o d w y ż s z o n e S p e c ja ln o ś ć K is ik i w ła s n e g o w y r o b u . N o g i

w ie p r z o w e F la k i i b ig o s N a d a n c in g te n u p r z e jm ie z a p r a s z a

G O S P O D A R Z j

S P R Z E D A M i s a n ie ro b o c z e o ra z b e c z k i d ę b . r o ż n y c h w i< lito ś c i.

S a n ie m o ż n a o g lą d a ć w p o d w ó rz u p J . K o p c z y ń ­

s k ie g o A . Ł u k ie w s k a

R y n e k 1 5 7

E S S a E B S W K B H H W S M

tta W )

18

* 8 w

re N

8

B iż u te rie , z e g a ry , z e g a rk i, o b rąc z k i

e

szczerego z ło ta c d 2 0 .- z ł z a p arę

k ry s z ta ły , z a sta w y

s to ło w e s z tu c z n e , s reb rn e p la te ro ­ w a n e i a lp a k a .

A R T Y K U Ł Y O P T Y C Z N E

elektr. lampy salonowe

— - R e p e ra c je i ry to w n ic tw o — w y k o n u je s ię p o d g w a ra n c ją w e

— w ła s n y m w a rsz ta c ie — N a jw ię k s z y s k ła d

z e g a rm .-z ło tn ic z y n a m ie js c u .

Fr. Biały

W ą b rz e ź n o , u l. K o le jo w a 7 9 .

L o te rji F a n to w e j T C Ł .

w D d a ld o ^ ie

u r z ą d z o n e j

Bi tDflowe flops Ośwlatoweiio w Ozialflosiie

s ą d o n a b y c ia w c e n ie 1 z ł o t y

! w A d m in . „ G ło s u W ą b r z e s k ie g o *

O iig ^ e n łe 2 9 t 3 0 1 . 1 9 2 9 r . D j ^ y g n n ia 2 5 0 0 c e » » y * h r s e e ir .

O G Ł A S Z A J C IE S IĘ w G Ł O S IE W A B H Z E S K IH

S ia n a d la k o n ia

k u n i

. K O W N A C K I

d o jo n o

? 2 4 m o rg o w e i d o m w J a b ło n o w ie n a k o ­ rz y s tn y c h w a ru n k a c h

z a ra z d o s p rz e d a n ia Z ie liń s k i,

W o ln o ś c i 8

P o s z u k u je s ię o d 1 k w ie ­ tn ia 1 9 2 9 r. z d o ln e g o

j s o lid n e g o

s z w a j c a r a

z 3 lu d ź m i O s o b is te z g lo s z . z ś w ia ­

d e c t w a m i p o ż ą d a n e

D o m S o s nó w k a

p o c zta R y ń s k

17 na będzie mu także towarzyszyła i ucieszy się niezawodnie bar ­ dzo, że są dobre wieści o opalu.

— Czy ci państwo pozostaną czas dłuższy w mieście?

— O ile wiem, dzień tylko jeden. Staną w hotelu Wik- torji, przyobiecali jednakże wstąpić do mnie na śniadanie. Spo ­ dziewam się, że do tego czasu zdołam zaprowadzić oświetlenie elektryczne w mem pomieszkaniu, a księżna pragnie koniecz­

nie, aby ta sama firma urządziła je potem i w Holmhurst; to też poprosiłem już, aby przysłano tu jednego z techników, któ­

ry ma dać dokładne informacje braterstwu. Czy nie zechciał- byś pan zawitać także w czasie ich bytności u mnie? Nieza­

wodnie oboje byliby bardzo szczęśliwi, gdyby się dowiedzieć mogli czego bliższego w sprawie opalu.

— Jeżeli tylko będzie podobnem stawię się niewątpli­

wie, mam jednakże tyle zajęcia, że napewno przyrzec tego nie mogę.

— Bardzo nam będzie przyjemnie, a teraz proszę pana przyjąć jeszcze cygarko na drogę. Życzę dobrej nocy, a raczej dzień dobry.

Nazajutrz przez dzień cały technik jakiś zajęty był urzą ­ dzaniem oświetlenia elektrycznego w pokoju Sylwina.

Gdy tenże o godzinie siódmej wieczorem wrócił do domu, aby się przebrać do obiadu, zastał jeszcze owego rzemieślnika.

Był to człoweik lat średnich, uczciwie wyglądający, którego twarz pospolita, okrążona była ciemną, kędzierzawą brodą.

— Kiedy robota będzie ukończona? — zapytał Herbert.

— Mam nadzieję, że jutro rano.

— To dobrze. Chciałbym zamówić jutro na godzinę piątą elektrotechnika tutaj.

— Wiem o tern, łaskawy panie, powiedziano mi już, że mam tu przybyć jutro o tej godzinie.

— Liczę na to, że znasz pan dokładnie swój zawód i pro­

szę przynieść ze sobą wszelkie najnowsze urządzenia. Ocze ­ kuję panią jedną, to jest księżnę Southern, która chciałaby się przekonać, jakie jest najnowsze i najlepsze oświetlenie ele­

ktrycznością.

— Spodziewam się, że potrafię uczynić zadość życzeniu księżny.

— A więc o wpół do piątej, proszę pamiętać.

— Nie omieszkam stawić się punktualnie.

Śniadanie na cześć księżny odbyło się przy spuszczonych storach i oświetleniu elektrycznem. co wprawiało ją w praw­

dziwy podziw i humor świetny.

Książę wyznał bratu, że od czasu kradzieży opalu widzi ją poraź pierwszy śmiejącą się i zadowoloną, tak bardzo mar­

twi się ciągle nieszczęściem Łucji.

Skoro technik z magazynu Voltage nadszedł, księżna nie miała już miru przy śniadaniu, gdzie obydwaj panowie prowa ­ dzili jeszcze zajmującą rozmowę o wkrótce odbyć się mających wyścigach. Zręcznie, niby sylfida, przebiegała pokoje, a za nią postępował zwolna, ociężałym krokiem elektrotechnik, chcący rozpocząć swą robotę.

— Jakież prześliczne masz biureczko, Herbercie — za­

wołała teraz księżna — wygląda przytem tak starożytnie, iż ręczę, że zawierać musi pełno tajnych skrytek.

— Nie bądźże dzieckiem, Ethelo — mówił książę. Nie przeszkadzaj Herbertowi, gdy widzisz, iż tyle ważnych rze ­ czy mamy do omówienia.

— Słówko tylko jeszcze. Wierzaj mi Herbercie, trzeba- by po obydwóch stronach biureczka umieścić kandelabry, aby piękny heban w lepszem był oświetleniu.

— Pozostawiam to zupełnie twemu gustowi, Ethelo — rzucił Herbert, zwracając się potem znów do księcia: — Są­

dzisz więc, że widoki w tej mierze mamy pomyślne.

— Chciałabym tu mieć z dwóch stron lampy jak najmod ­ niej urządzone — rzekła teraz księżna do elektrotechnika.

— Pokażę zaraz coś najnowszego — odparł tenże po­

tulnie.

Wziął potem kulę szklaną, umieszczoną na trzonku, po której stronach obydwóch znajdował się drut, połączony z ca­

łym kłębkiem drutów elektrycznych, leżących pod stołem. Gdy następnie połączył elektryczność, dał się słyszeć lekk ’ trzask, a w kuli widne było żółto-zielonawe światełko.

— Ach, światło to jest tak blade, że zaledwie dostrzedz je można — mówiła księżna.

Technik podał jej teraz przyrząd podobny do cylindra z kartonu, zamknięty z jednego końca.

Księżna podniosła go do oczu, lecz nic nie widziała.

19

— Chwilkę cierpliwości, łaskawa pani; wybaczcie pa­

nowie.

To mówiąc skręcił kurek lamp elektrycznych, i w jednej chwili pokój cały pogrążony był w ciemności. W szklanej tyl ­ ko kuli połyskiwał tylko blady płomyk zielonawy, a elektro ­ technik umieściwszy ją teraz poza biureczkiem, zwrócił cylin­

der kartonowy, który ciągle jeszcze trzymała księżna, wprost na kulę. Zamknięcie kartonu rozjaśniło się nagle i ukazał sie na niem cień dziwny.

— Ach to coś niezwykłego! — zawołała zdumiona księż­

na. — Chodźno Reginaldzie, widzę najwyraźniej złotą oprawę mego opalu.

Równocześnie dał się słyszeć głuchy łomot, jakby moco ­ wania się dwojga ludzi, a w następnej zaś chwili zajaśniały znowu lampy elektryczne, zamieniając ciemności w jasność niemal dzienną.

Tymczasem Herbert Sylwin siedział, a raczej leżał w fo­

telu z skrępowanemi rękoma, a nad nim stał pochylony robot­

nik z firmy Voltage.

Książę rzucił się oburzony.

— Cóż to za błazeństwa! — krzyknął.

— Wszystko w porządku, książę panie — odparł głos jakiś dobrze znany tonem całkiem spokojnym. — Tutaj jest złodziej, a tam jest opal.

Książę spojrzńł z przerażeniem nie do opisania na mówią­

cego, którego ciemna broda nagle była znikła, a rysy zmieniły się zupełnie, ukazując uśmiechnięte i dobroduszne oblicze taj ­ nego policjanta Beka.

Detektyw otworzył teraz małym, stalowym instrumentem biurko i wyjął z jednej z skrytek paczkę, którą podał księżnie.

Młoda pani otworzyła ją i z okrzykiem radości podnio ­ sła do góry niezrównanej piękności opal, mieniący się na- przemian barwami bladych róż i fiołków.

Książę tymczasem zwrócił się do brata, siedzącego w po- sępnem milczeniu z skrępowanemi rękoma i rzekł tonem tak surowym, jakim nie przemawiał nigdy jeszcze.

— Cóż więc mówisz na to wszystko, Herbercie?

— Nic zgoła — odparł tenże. — Przybywszy tu zadłużony pod same uszy, nic dziwnego, że wzięła mnie pokusa przy­

właszczenia sobie tego opalu, mającego wartość pół miljona.

Szczęście sprzyjało mi zastawszy tamże tych dwojga błaznów

20

i gdyby nie ten tu. . . Lecz pocóż rozwodzić się dłużej nad tem, przegrałem i chodzi teraz tylko o to, co uczynić zamierzasz?

Książę spojrzał błagająco na detektywa.

— Zastosuję się zupełnie do życzenia księcia pana — rzekł tenże. — Dotąd cała ta sprawa pokryta jest tajemnicą i nikt o niej dowiedzieć się nie potrzebuje.

— Opuścisz Anglję niezwłocznie, Herbercie!

— Byłbym to uczynił w każdym razie, gdyż bez pienię­

dzy pobyt tutejszy byłby niemożliwy dla mnie.

— Długi twoje popłacę.

— Zależy to od twojej dobrej woli, bo skoro ocean bę­

dzie pomiędzy mną a niemi, mniejsza o moich wierzycieli.

— Każę ci nadto wypłacić pięć tysięcy funtów, abyś mógł coś rozpocząć na drugiej półkuli, lecz gdybyś raz jeszcze miał powrócić tu do kraju, pamiętaj. . . — i głos księcia twardy znów był i surowy — że poraź drugi oszczędzać cię już nie będę.

To mówiąc książę odwrócił się bez pożegnania od brata, który splamił starożytne ich nazwisko.

— Małżonka jego była blada i zmieszana i łzy błyszczały w pięknych jej oczach,

— Chodź Ethelo — rzekł biorąc ją za rękę i wyszli razem z pokoju, a tajny policjant Bek zdjąwszy kajdanki z rąk Her­

berta, towarzyszył księstwu aż do powozu, czekającego na nich przed bramą domu.

— Proszę, wsiądź pan razem z nami — mówiła księżna do detektywa — pragnęłabym jeszcze dowiedzieć się bliż­

szych szczegółów tej smutnej historji.

Wróciwszy do hotelu księżna rzekła uprzejmie:

— Nie mogliśmy jeszcze wcale podziękować panu za jego trudy. Jakiż to wypadek okropny! , . , Wszystko ostatecz ­ nie darowałabym, lecz chęć zwalenia wszystkiego na biedną moją Łucję i jej narzeczonego, który nadto zraniony został, to już szkaradnie, haniebnie poprostu. Zadepeszowałam też niezwłocznie do Łucji. Ale powiedz mi pan panie Bek, jakim sposobem zdołałeś wykryć prawdę; nigdy nie byłabym uwierzy ­ ła temu.

— Wierzy się, widząc coś naocznie, księżna pani — rzekł Bek. — To też postarałem się o to, abyś pani sama widziała.

— A jak to mądrze wziąłeś się pan do rzeczy, proszę opo­

wiedzieć mi wszystko od początku. Skąd pan wogóle wpadł

na myśl, że opal znajduje się w biurku Herberta?