Szkoła : miesięcznik poświęcony sprawom wychowania w ogólności, a w szczególności szkolnictwu ludowemu : organ Towarzystwa Pedagogicznego, 1910 spis treści

ROCZNIK XLIII. 1910. TOM I.

SZKOŁA

O R G A N P O L S K IE G O T O W . P E D A G O G IC Z N E G O

4»

MIESIĘCZNIK

poświęcony spRnwom w y m o w n o m w ooóLnośn, H u; SZCZEGÓLOOŚCl SZKOLniCTWU LUDOWEfnU.

WYCHODZI W POŁOWIE KAŻDEGO MIESIĄCA.

R E D R G M E K O fT lirE r:

W ikto r Brzeziński, ła n Kornecki, m icha! Siciiiski, Leon Stachoń, W łań . Zóek.

REDUKTOR NRCZEŁNY I ODPOU/IEDZIHLHY: LUDWIK PIERZCHREH.

WE LWOWIE.

Nakładem Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego.

1910.

□ - U J A 3 6 5

J (o°\

Y /f51 ¡i¡GiUz

— I —

SPIS RZECZY.

I. Sprawy Pol. Tow. Pedagogicznego.

a) Czynności Zarządu Głównego.

Str.

K o n k u rs ...*

Odezwa do Żarz. Oddz. w sprawie przedłożenia sprawozdania ro­

cznego ... 63, 117

Nadzwyczajny Zjazd Delegatów P. T. P... 117

Jan Kornecki: Przed Walnym Z ja z d e m ... 197

Wyciąg z protokołu posiedzenia Z. G. P. T. P... 264

Zdek W L: Walny Zjazd Delegatów P. T. P...269

Odezwa do Żarz. Oddz. w sprawie obchodu Grunwaldzkiego . . 352 Odezwa w sprawie składki na rzecz budowy pomnika śp. Kornela

J a w o r s k ie g o ...^

Wyciąg z protokołu posiedzeń Zarządu G ł . ...

b) Czynności Oddziałów.

Z Oddziału w Stryju

„ .. „ Krakowie

» n

n » Jaśle . • •

„ Kosowie .

„ Tarnow ie.

„ Gródku Jagiell.

n

» n n Wiec

„ , Dolinie .

„ „ Husiatynie

, » Dolinie •

„ „ Cieszanowie

„ „ Olesku

nauczycielstwa powiatu trembowelskiego

63 . 203 . 204 267, 480

. 268 . 268 . 480 . 699 . 755 . 756 . 758 . 757

U. Pedagogia, psychologia, historya pedagogii, dydaktyka i metodyka.

Irena Kosmowska: Szkoły gospodarcze dla dziewcząt włościańskich 11 Kazimierz Bruchnalski: Problem szkół i nauczycieli wiejskich w p ó ł­

nocnej Ameryce 20, 81, 143, 223, 310, 373

II -

Wanda Wolińska: Uczucia estetyczne, jako czynnik wychowawczy 32, 91

Józef K lin k : Ellen Key i jej poglądy wychowawcze . . . . 37

Zygmunt B a licki: Zasady wychowania narodow ego...65

Edward Szajowski: Sztuka a d z i e c k o ...169

Marya Czerszyk: Kurs gospodarstwa domowego w Krakowie . 173, 237 Kongres narodowy Polski w W aszyngtonie... 254, 416 Eugeniusz Piasecki D r . : Edward Palmgren, Piotr Leshaft . . . 259

Włęk: Przejawy nowych d ą ż e ń ... 329

Cenar Edm und: Wskazówki dla nauczycieli, zdających egz. kwalif. z gier i z a b a w ... 359, 440 Bieńkowska Bolesława: Konieczność reformy nauki robót ręcznych k o b ie c y c h ... 380, 448 Żulińska Barbara: Zabawy i zabawki dziecięce pod względem pe­ dagogicznym i s p o łe c z n y m ... 396, 453, 520 Wuem: Szkoła narodowa polska przy obecnie obowiązujących usta­ wach ... 503, 571 Rafiński Tomasz: Towarzystwo p e d o lo g ic z n e ... 537

Benoni Dobrowolska J u lia : Kształcenie p a m ię c i... 595, 637 Szybalska Z o fia : Kursa pedologiczne p. Joteyko w Brukseli . . 645

Doleżan W iktor: Praca ręczna w szkole l u d o w e j ...651

M. F alski: Nowy elementarz p o ls k i...691

Machczyńska Antonina: Zagonki dla d z ie c i... 723

III. Hygiena szkolna.

Piasecki Eugeniusz D r.: Ankieta w sprawie wychowania fizycznego młodzieży szkół średnich... 177

Piasecki Eugeniusz D r .: Udział Polski w III. międzynarodowym kongresie hygienistów szkolnych w P a r y ż u ... 252

Piasecki Eugeniusz D r.: III. kongres międzynarodowy hygienistów szkolnych w P a r y ż u ... 424, 608

IV. Oświata u obcych.

Zdek Władysław: Reforma seminaryów i studyów nauczycielskich w N ie m cze ch ... 58

Zdek Władysław: Ilość szkół ludowych w P rusach...60

Magiera Jan: Sternicy pedagogii c z e s k i e j ...109

,, „ Ze szkolnej polityki sło w iań skiej...248

„ „ Szkolnictwo w Czechach...249

Stankiewiczowa Z o fia : Z kroniki ludowej we Francyi . . . . 341

» » Zabawa dzieci i starszych w Japonii . . 342

- III -

Magiera Jan: Głos duchowieństwa o reformę treści naukowej w szkole w Czechach...

Zdek Władysław: Pułki żakowskie w A n g l i i ...

Pawęcki Antoni: Wydatki na nauczanie początkowe w Rosyi . Nowy typ szkoły w D o r tm u n d z ie ...

Szkolnictwo w E u r o p ie ...

Berlas Daw id: Szkolnictwo we Francyi i w Belgii .

Str.

344 418 419 477 555 621

V. Szkolnictwo krajowe i z zaborów.

Zdek Władysław. Sprawy szkolne w zaborze rosyjskim . .42, 182, 339 Straik szkolny dzieci polskich w Księstwie Cie-

” ” 106

szyńskiem... •

Zdek Władysław: Komisya sejmowa szkolna o stanie szkół ludowych 129

Kornecki Jan : Kronika sejm ow a... 148

Zdek Władysław: Epizod z martyrologii dziatwy polskiej w zaborze p r u s k i m ... Brzeziński W iktor: Macierz Szkolna Ks. Cieszyńskiego . . . . 185

K. p .\ W sprawie budowy s z k ó ł ... 203

J. K. : Kilka cyfr z preliminarza s z k o ln e g o ... 243

Polski dyktat gimnazyalny — w zaborze rosyjskim... 246

Szkoła w Sawinie — z ziemi C h e łm s k ie j... 246

Nadobnik Marcin D r . : Szkoły dla mniejszości polskich . . 289, 353, 437 Ankieta szkolna w sprawie szkół żeńskich... 321, 402 Walka ze szkołami polskimi - z zaboru pruskiego . . . • 340

Warcholik Stanisław: Szkolnictwo ludowe polskie na SJązku . . . . 411, 468, 696 austr... ... _... ’ Statystyka szkolnictwa w Królestwie . • • • O naukę religii (pod zaborem p ru skim )... Kontrola funduszów szkolnych miejscowych . • • Ks. Szydelski D r . : W sprawie nauki języka niemieckiego w szko­ łach ludow ych... • / ... Przepełnienie w lwowskich szkołach publicznyci . ■ • • • Kornecki Jan: Sprawy szkolne w Sejmie . . • 530> 613> b72> 733 Minus: Pod adresem sejmowej komisyi szkolnej . . . . . b25 I. K. Uwagi nad sprawozdaniem Rady szkolnej kraj. o stanie w y­ chowania publicznego w r. szk. 1908/9 . . • ■ ■ 632, 728 J. K . : Nowy zamach na szkoły polskie w Królestwie . . . . 696

Zero: Ze stosunków szkolnych w Krakowie . . • • Zdek: Nowy projekt rosyjski szkół elementarnych. Przemówienie posła Jabłonowskiego. Stanowisko Dumy wobec szkolnych postulatów p o l s k i c h ... 7^b

VI. Stosunki prawnosłuźbowe nauczycielstwa ludowego.

— IV -

Hrabyk Piotr D r.: Pobory nauczycieli szkół przemysłowych uzupeł­

niających ...

Jaworski Kornel: Konieczność rewizyi ustaw naszych . . . . Siciński M ich ał: P ię c io le c ia ...

Szajowski Edw ard: Kilka uwag o pragmatyce nauczycielskiej . Stachoń Leon: Pragmatyka dla n a u c z y c ie li...

K. R.: Przed S e j m e m ...

K. R.: Słów parę w sprawie projektu pragmatyki służbowej dla nauczycielstwa ludowego w G a l i c y i ...

K. R .\ Orzeczenie trybunału w sprawie 10°/0 dodatku na mieszkanie K. R .: Akcya w sprawie poprawy b y t u ...

Pragmatyka służbowa; Projekt Z. Gł. P. T. P...

VII. Piśmiennictwo.

a) Oceny i sprawozdania.

Wydawnictwo dzieł J. A Komeńskiego M g . ...

F r. M e j s n e r : Pfehled déjin literatury ceske Magiera Jan A. B i n e t : „Les ide’es modernes sur les enfants“ Szybalska Zofia . K a z i m i e r z Z i m o w s k i : Praktyczna gramatyka polska Magiera J a n ...

J o s i p B i n i ć k i : „Ućiteljsko pitanje u Hrvatskoj“ . Zagrzeb 1910 Magiera J a n ...

S t a n i s ł a w W a j d a : Pod Grunwaldem Bieder B ...

W ł. T r a c z y ń s k i : Przewodnik metodyczny dla nauki rachunków w szkołach typu niższego i wyższego Witka Józef .

Atlas geograficzny dla szkół średnich. Opracował B r o n i s ł a w D u c h o w i c z M ikulski J. A n to n i...

D u c h o w i c z B r o n i s ł a w : Doświadczenia chemiczne przy pomocy możliwie najprostrzych środków Wołk-Łaniowski Antoni . Dr. med. Budzińska-Tylicka: Hygiena k o b i e t y ...

Nowa mapa W. Ks. Poznańskiego i Atlas ziem polskich. Wydawca Z. S ł u p s k i ...

M ikulski Antoni: Przepisy praktyki szkolnej. L. P...

b) Przegląd czasopism pedagogicznych.

Ruch. (Rocznik IV. W a rs z a w a )...

Wychowanie w domu i szkole z. 6—10...

c) Zapiski bibliograficzne.

Jaromin Stanisław: Szkolne kasy oszczędności...

Jadwiga z Łobzowa: Rodzinny dom, gawęda na progu chaty . Magiera J a n : O autorze Kościuszki pod Racławicami . . . .

Str.

167 232 296 431 479 499 513 569 583 761

50 115 186 189 341 420 420 541 542 542 543 698

51 190

54 54 54

— V

Jankowski Wł. : P u ła w y ... 54

Dominik F r .: O jcow izna... 54

A Kryński i W. Niedźwiecki: Słownik języka polskiego . . . 54

Jadwiga z Łobzowa: Biedna matka ...192

„ „ „ Jeszcze b a j k i ... 192

„ „ „ Straszna w o j n a ...192

„ „ „ Polne k w i a t y ... 192

„ „ „ Jak się b a w iła ... 192

Magiera J a n : „Słowieńska Macierz szkolna“ . . . 250

Rzepecka Z o fia : „Swaty“ obrazek ludowy w 1. akcie . . . . 475

Tanczakowski Józef: Rusko-polska term inologia... 475

Wyrobek Em il P ro f.: Alkohol i prostytucya... 544

V III. Dział różnej treści.

Jadwiga z Z. S.: Za g w ia z d ą ... 49

Ankieta Pols. Muzeum Szkol, w sprawie utworzenia Tow. popiera­ nia pedagogiki p o l s k i e j ... 103, 622 leżewski Kazimierz: Wzorowe fermy włościańskie . . . 213, 303, 387 Machczyńska Antonina: Do k o le ż a n e k ...257

Łukasiewicz A.: Komitet dla środków naukowych i urządzeń szkol­ nych ...336

Stankiewicz Z ofia: Wystawa retrospektywna portretów dzieci . . 342

Zdek Władysław: W rocznicę G r u n w a ld u ...433

Kursa wyższe dla kobiet im. Baranieckiego nie współzawodniczą z u n iw e rs y te te m ... 545

Produkcya i konsumcya p a p i e r u ... 556

O Ł u ż y c z a n a c h ...^57

Włęk: Przed spisem l u d n o ś c i ... 563

Zd.: Głos posła Zamorskiego w sprawie żądań nauczycielskich . 600 Zdek Władysław: Marya Konopnicka. Słów parę o jej twórczości, życiu i d z i e ł a c h ... 563

Wańczura Alojzy: W sprawie dalszego kształcenia się nauczyciel­ stwa l u d o w e g o ... 5^4 Bartos: Teatry w łościańskie... 688

W łąk: Ż u lin ... ... • • • ^ 5

Kwestyonaryusz pedologiczny w sprawie rysunków dziecięcych . 748 Od Redakcyi... 759

IX. Nekrologia.

» „ Zofia D z u n d z ó w n a ...*98

.. „ Maryan S o ls k i... 422

» „ Eliza O rzeszkow a...422

» » Franciszek H o w o r k a ... 478, 548 Str.

— VI —

S. p. Korneli J a w o r s k i... 48]

„ „ Tchórznicki Józef Dr...552

„ „ Stanisława P u c h a łó w n a ...552

„ „ Edmund W o jc ie c h o w s k i...554

„ „ Marya Konopnicka... 561

„ „ Roman P le s z k ie w ic z ... 754

„ „ Marya L a n g e ... 754

Str.

X. Kronika.

Zamknięcie „O światy“ w Nieświeżu ... 55

Pragmatyka służbowa dla u r z ę d n ik ó w ...55

Szkoła górnicza w D ą b r o w i e ... 55

Zabronione elementarze ...57

Wiarygodność „Głosu Naucz.“ org. Związku krak... 57

Regulacya płac naucz, w S a k s o n ii...59

W sprawie reformy zawodowych szkół k o b ie c y c h ...116

Kursa gospodarstwa domowego dla k o b ie t... 116

Od Redakcyi w sprawie polecenia R. szk. kraj. „Szkoły“ do biblio­ tek s z k o ln y c h ... W sprawie Daru G r u n w a ld z k ie g o ... 194

Polskie Tow. badań nad d z i e ć m i ... 195

Gąbka — jako rozsadnik zarodków chorobotwórczych . . . . 195

Budżet szkolny Moraw ... 197

Posłowie parlamentarni wobec żądań naucz... 260

Czytelnia dla d z ie c i... 260

Kurs nauki pracy ręcznej dla naucz, w Bazylei... 262

Towarzystwo budowy konwiktu n a u c z y c ie ls k ie g o ... 263

Przyboczna Rada s z k o l n a ...346

Sprawa bojkotu uniwersytetu w a r s z a w s k ie g o ... 347

Z parlamentu austryackiego...348

Pracownie p s y c h o lo g ic z n e ...348

Wystawa sztuki polskiej...35O Mark T w a in ... Bjórnstjaerne B jó r n s o n ...351

Kolonia wakacyjna w Hucie K o ró s to w s k ie j... 428

Wiec w Skałacie... 428

Ankieta szkolna w sprawie alkoholizmu...429

Tow. walki z g r u ź li c ą ... 476

Publiczny, grunwaldzki wiec ośw iatow y... 477

Ważne dla córek gospodarzy w iejskich. . . , , . . . 554

Nauka strzelania w s z k o ł a c h ...555

Jak Czesi budują s zko ły... 555

Stróż nauczycielem g im n a z y a ln y m ... 555

Pierwszy kraj bez a lk o h o lu ... 555

- VII —

Powiatowy wiec nauczycielski w K o ło m y i... 624

Kursy gospodarstwa dom owego... 629, 700 Powiatowy wiec nauczycielski w Husiatynie , . , . . . 698

Jubileusz 40-letniej pracy nauczycielskiej dyr. Juliana Maciołowskiego 701 „Aż do tego doszło“ ... 703

Najnowszy romans k r y m in a ln y ...704

Niniejszy Nr. Szkoły... . 750

Zmiany nazw polskich miejscowości na nie m ie ckie ... 750

Centralny Zakład naukowy przemysłów k o b ie c y c h ... 750

Jak mają korzystać z wakacyi n au czycie le ... 750

Trzy miesiące więzienia za utrzymywanie szkółki polskiej . . . 750

Hojny d a r ... 750

B e z p r a w ie ... 751

Egzamin k w a lifik a c y jn y ... 751

Niezwykła r o ś l i n a ...' ...751

Pedagog rosyjski a D iło i B o b r i ń s k i j ... 752

Napad na n a u c z y c ie lk ę ... • 753

Język polski, jako przedmiot obowiązkowy w szkołach amerykańskich 753 Na pomnik śp. K. Jaworskiego ( s k ła d k a ) ... 754

Sprostowania pomyłek drukarskich.

Str.: 61, 432.

Str.

S P I S

współpracowników i korespondentów Szkoły (r. 1910).

1. Balicki Zygmunt, Warszawa.

2. Baranowski Bolesław, Lwów.

3. Berlas Dawid, Lwów.

4. Bieder Bernard, Kraków.

5. Bieńkowska Bolesława, Kraków.

6. Bruchnalski Kazimierz, Lwów.

7. Brzeziński W iktor, Lwów.

8. Cenar Edmund, Lwów.

9. Czerszyk Marya, Lwów.

10. Dobrowolska-Benoni Julia, Lwów.

11. Doleżan W iktor, Rudnik.

12. Falski Maryan, Kraków.

13. Gargas Zygmunt Dr., Lwów.

14. Gatnikiewicz W iktor, Kosów.

15. Golda Franciszek ks., Kraków.

16. Hrabyk Piotr Dr., Lwów.

17. Jaworski Korneli, Lwów.

- VIII -

18. Jeżewski Kazimierz, Lwów.

19. Karłowiczówna Janina, Lwów.

20. Klink Józef, Lwów.

21. Kornecki Jan, Lwów.

22. Kosmowska Irena, Warszawa.

23. Krzywda Seweryn, Kołomyja.

24. Leśniakowski Włodzimierz, Kopyczyńce.

25. Łaniowski-W ołk Antoni, Tarnopol.

26. Lukasiewicz Antoni, Lwów.

27. Machczyńska Antonina, Warszawa.

28. Magiera Jan, Kraków.

29. Manierski Wincenty, Jedlicze.

30. Maksymczuk Antoni, Złoczów.

31. Mazanek Walenty ks., Łańcut.

32. Mikulski Antoni, Kraków.

33. Nadobnik Marcin D r„ Lwów.

34. Pawęcki Antoni, Lwów.

35. Piasecki Eugeniusz Dr., Lwów.

36. Pierzchała Ludwik, Lwów.

37. Przepiliński Hieronim, Komarno.

38. Rafiriski Tomasz, Lwów.

39. Siciński Michał, Lwów.

40. Stachoń Leon, Lwów.

41. Stankiewiczowa Zofia, Lwów.

42. Strokowa z Zubrzyckich Jadwiga, Kraków 43. Strzeszyński Stanisław, Stryj.

44. Szajowski Edward, Lwów.

45. Szybalska Zofia, Kraków.

46. Szycówna Aniela, Warszawa.

47. Szydelski Stefan ks. Dr., Lwów.

48. Szypuła Teodor, Tarnów.

49. Wariczura Alojzy, Demnia Wyżna.

40. Warcholik Stanisław, Ślązk.

51. Wiśniowski Józef, Kraków.

52. W itka Józef, Lwów.

53. Wolińska Wanda, Kraków.

54. Zdek W ładysław, Lwów.

55. Zieliński Antoni, Gródek Jagielloński.

56. Żulińska Barbara, Lwów.