UCHWAŁA NR XXVII/368/2021 RADY MIEJSKIEJ W ŚWIEBODZINIE. z dnia 26 lutego 2021 r.

(1)

UCHWAŁA NR XXVII/368/2021 RADY MIEJSKIEJ W ŚWIEBODZINIE

z dnia 26 lutego 2021 r.

w sprawie przyjęcia „Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2021-2023”

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 713 z późn. zm.) oraz art. 176 pkt 1 i art. 179 ust.2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r., o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r., poz. 821 z późn.zm.)

uchwala się, co następuje:

§ 1. Przyjmuje się „Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2021-2023” stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.

§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Świebodzina.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej

Anita Molicka

Podpisany przez:

Anita Molicka dnia 2 marca 2021 r.

(2)

Załącznik

do Uchwały nr

XXVII/368/2021

Rady Miejskiej w Świebodzinie z dnia 26 lutego 2021r.

GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY

NA LATA 2021 – 2023

Świebodzin 2021

(3)

SPIS TREŚCI:

I WPROWADZENIE………..………..…...3

II PODSTAWA PRAWNA………...4

III ORGANIZACJA WSPIERANIA RODZINY………….………...5

IV DIAGNOZA SYTUACJI RODZIN W GMINIE ŚWIEBODZIN……….………..……12

V ANALIZA SWOT……….………..15

VI ADRESACI PROGRAMU……….………..16

VII CEL GŁÓWNY……….……...16

VIII CELE SZCZEGÓŁOWE………...16

IX REALIZATORZY I PARTNERZY PROGRAMU………..17

X HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU……….…………...17

XI EFEKTY PROGRAMU……….……….……..20

XII ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU……….………..……...20

XIII EWALUACJA, MONITORING I OCENA PROGRAMU……….……….……….20

(4)

I WPROWADZENIE

Rodzina odgrywa ogromną rolę w życiu człowieka i jest uznawana za element jej rozwoju, powinna być źródłem wzajemnej miłości, szacunku i solidarności. Rodzina to podstawowa komórka społeczna, której istnienie zapewnia byt całego społeczeństwa, stanowi pierwsze środowisko życia, w niej nawiązujemy pierwsze kontakty społeczne, wzrastamy w niej i wynosimy cały bagaż umiejętności potrzebnych w życiu.

Rodzina od zawsze stanowiła podstawową komórkę społeczną, na której opiera się społeczeństwo ¹, w skład której wchodzą odpowiednio rodzice oraz dzieci. Rodzina jako grupa społeczna przekazuje wartości, dziedzictwo kulturowe, a przede wszystkim zapewnia ciągłość biologiczną społeczeństwa. Dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje głównie stymulacji ze strony rodziny, miłości, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i zaspokojenia podstawowych potrzeb.

Występujące w rodzinie problemy są często złożone i wymagają interdyscyplinarnych i skoordynowanych działań osób ze specjalistycznym przygotowaniem oraz instytucji działających na rzecz rodzin. Pozostawienie rodzin bez

fachowego wsparcia i różnorodnej pomocy specjalistycznej powoduje wzrost zjawiska dalszej degradacji rodzin i skutkować będzie różnorodnymi konsekwencjami, którymi najbardziej zagrożone będą dzieci.

Program Wspierania Rodziny, czyli pomoc dziecku i rodzinie, jest zadaniem wynikającym z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Pomoc rodzinie ma na celu w konsekwencji przywrócenie do prawidłowego funkcjonowania w swoim życiu i społeczeństwie. Należy podjąć pracę z rodziną w jej najbliższym otoczeniu w różnorodnych formach

środowiskowych bez potrzeby odrywania dziecka od rodziny. Chodzi tutaj o obustronny wysiłek zarówno członków rodziny jak i pracowników instytucji pomocy społecznej, pracowników socjalnych, asystentów rodziny, również ze środowiskiem lokalnym, sądami, policją, instytucjami oświatowymi.

Niniejszy Program został opracowany również w oparciu o założenia ustawy z dnia 4 listopada 2016 r., o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, która weszła w życie 1 stycznia 2017 r., i ma na celu wsparcie

kobiet w ciąży i rodzin.

Założenia programu obejmują wsparcie dla kobiet w ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych, a także u dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.

1 Z. Tyszka, Rodzina w świecie współczesnym- jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa (w:) Pedagogika Społeczna, pod red. T. Pilch, I. Lepiarczyk, wyd. Żak, Warszawa 1995, s. 137

(5)

Zadaniem Programu jest stworzenie wielopłaszczyznowego wsparcia rodziny poprzez działania mające służyć:

1. Wspieraniu potencjału rozwojowego rodziny, biologicznej na wczesnym etapie jej funkcjonowania.

2. Zwiększeniu bezpieczeństwa dzieci, młodzieży i rodziny poprzez prowadzenie stosownych działań profilaktyczno-edukacyjno-wychowawczych w środowisku.

3. Wzmocnieniu systemu gwarantującego prawidłowy proces wychowawczy oraz ochrony dzieci przed nieprzystosowaniem społecznym, marginalizacją oraz wykluczeniem.

4. Zapobieganiu powstawania sytuacji kryzysowych wymagających interwencji oraz skutecznemu reagowaniu w sytuacjach już zaistniałych poprzez udzielenie wielopłaszczyznowego wsparcia.

Program przygotowany został przez pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej w oparciu o dane własne jak i pozyskane z zewnętrznych instytucji.

II PODSTAWA PRAWNA

1. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy.

2. Kodeks Cywilny.

3. Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2020 r. poz. 1329).

4. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r.

poz. 821 ze. zm.)

5. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876 ze. zm.)

6. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2020r. poz. 218 ze zm.)

7. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2019r. poz. 2277 ze zm.)

8. Ustawa z dnia 29 lipca o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2020 r. poz. 2050)

9. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019r. poz. 2407) 10. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2018r. poz. 969)

11. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2004r . o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2020 r.

poz. 1057) .

12. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Świebodzin na lata 2015-2021.

13. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2018-2021.

(6)

III ORGANIZACJA WSPIERANIA RODZINY

Asystent rodziny to pracownik ośrodka pomocy społecznej, który w swojej codziennej pracy udziela pomocy

rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w rozwiązywaniu trudności wychowawczych, wspiera i motywuje do działania. W Gminie Świebodzin zatrudnionych jest dwóch asystentów rodziny i każdy z nich pracuje na umowę o pracę współpracując z piętnastoma rodzinami. W codziennej pracy współpracują z instytucjami tj. sądy, szkoły, przedszkola, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, i wszelkie inne instytucje działające na rzecz rodziny. Szczegółowe zadania asystenta określa ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, do których w szczególności należą:

1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym;

2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;

3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;

4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;

5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;

6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;

7) wspieranie aktywności społecznej rodzin;

8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;

9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;

10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;

udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;

11) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;

12) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;

13) realizacja zadań określonych w ustawie z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”;

14) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;

15) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku i przekazywanie tej oceny podmiotowi, o którym mowa w

art. 17

zatrudnienie i stosunek

pracy asystenta rodziny ust. 1;

16) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;

17) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;

18) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi

organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się

w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;

(7)

Tabela nr 1. Przykłady działań asystenta z rodziną wynikające zarówno z ustawy o wspieraniu rodziny jak i ustawy „Za życiem”.

Rodzaj działania Przykłady

Wsparcie informacyjne

Dostarczenie informacji dotyczących:

-ofert wsparcia i pomocy rodzinie dostępnych w miejscu zamieszkania, na poziomie powiatu i województwa (adresy instytucji, organizacji

pozarządowych, konkretnych specjalistów), -aktywnych form rodzinnej rekreacji i wypoczynku, -form zatrudnienia dla rodziców,

-poradnictwo małżeńskie i wychowawcze.

Wsparcie instrumentalne

-Organizowanie działań samopomocowych, wymiany rzeczy i przysług,

-organizowanie wolontariatu np. pogotowia lekcyjnego,

-wskazanie możliwości udziału w grupach samopomocowych,

-występowanie przez asystenta rodziny w imieniu osób, na ich żądanie do podmiotów w celu umożliwienia im skorzystania ze wsparcia, na podstawie pisemnego upoważnienia.

Wsparcie emocjonalne

-Okazywanie akceptacji, empatii, - dawanie wspierających komunikatów,

-tworzenie bezpiecznej i przyjaznej atmosfery emocjonalnej,

-pomoc w rozważeniu za i przeciw w czasie przeżywania ambiwalencji w sytuacji podejmowania ważnych decyzji,

-elementy poradnictwa psychologicznego, -elementy interwencji kryzysowej.

Wsparcie wartościujące

-Docenianie członków rodziny, wskazywanie ich zasobów indywidualnych, rodzinnych,

- ukazywanie rodziny jako wartości,

- wskazywanie wartości rodzinnych w tym trwałości małżeństwa i integralności rodziny,

- ukazywanie dziecka jako wartości,

-wzmacnianie więzi wewnątrz rodzinnych i międzypokoleniowych.

Koordynacja wsparcia

-Opracowanie indywidualnego katalogu możliwego wsparcia oraz pomoc w jego realizacji, we współpracy z innymi służbami społecznymi.

Towarzyszenie emocjonalne i instrumentalne

Asystowanie:

-w poszukiwaniu rozwiązań sytuacji trudnych i ich realizacji,

- w sytuacjach dnia codziennego, - w czasie wizyt w instytucjach,

(8)

- w wyciąganiu wniosków z porażek,

- w przeżyciach emocjonalnych związanych z otrzymaniem informacji o problemach zdrowotnych

dziecka, ze stratą dziecka lub jego chorobą,

Pedagogizacja rodziców

-Dostarczenie wiedzy o celach, zadaniach, treściach, metodach, środkach i uwarunkowaniach procesu wychowania,

-wymiana informacji o wychowaniu konkretnego dziecka w danej rodzinie, w określonej

rodzinnej sytuacji,

- wspólne poszukiwanie rozwiązań wychowawczych, -modelowanie i trening umiejętności wychowawczych.

Elementy pracy socjalnej, w tym wsparcie rzeczowe

-Zapewnienie dóbr materialnych, tj. żywność, ubrania, leki, meble, schronienie,

-pomoc w poprawie sytuacji socjalno- bytowej np.

zamiana mieszkania, aktywizacja zawodowa.

-integrowanie środowiska lokalnego np. poprzez współorganizowanie pikników.

Monitorowanie postępów

- Wsparcie w utrzymywaniu zmian,

-analiza powrotów do starych przyzwyczajeń, - docenianie konstruktywnych zachowań.

Działania zaradcze

-Pomoc dzieciom (i innym osobom zależnym), przy

udziale krewnych lub służb interwencyjnych w zastanej przez asystenta w czasie wykonywania

przez niego obowiązków służbowych sytuacji zagrażającej ich życiu lub zdrowiu.

(Źródło: Opracowanie na podstawie I. Krasiejko, asystent rodziny. Rekomendacje metodyczne i organizacyjne, Wydawnictwo MRPiPS, Warszawa 2016)

W swojej codziennej pracy asystenci rodziny działają na rzecz rodzin przeżywających trudności opiekuńczo -wychowawcze. Prowadzą pedagogizację, wzmacniają kompetencje wychowawcze rodziców biologicznych.

Wspólnie z rodzicami tworzą plany pracy tak, aby dokonać zmian w rodzinie, które umożliwią dzieciom powrót do domów rodzinnych. Tabela nr 2 przedstawia zakres prac asystentów rodziny w odniesieniu do ilości rodzin jak i wskazuje liczbowo ilość dzieci i ich sytuacji podczas trwania współpracy asystenta z rodziną w latach 2018-2020 r.

Tabela nr 2. Zakres pracy Asystenta Rodziny 2018-2020 r.

2018 2019 2020

Liczba zatrudnionych asystentów rodziny w

Gminie Świebodzin. 2 2 2

Liczba rodzin współpracujących z asystentem

rodziny. 30 29 28

Liczba dzieci w rodzinach współpracujących

z asystentem rodziny. 70 69 77

Liczba dzieci w rodzinach współpracujących z asystentem rodziny będących poza rodziną

biologiczną (pozostających w pieczy).

19 21 21

(9)

Liczba dzieci zabezpieczonych w pieczy

zastępczej w trakcie współpracy asystenta z rodziną.

7 9 5

Liczba dzieci które powróciły do rodziny

biologicznej w trakcie współpracy asystenta z rodziną.

1 5 0

(źródło: dane Ośrodka Pomocy Społecznej w Świebodzinie)

Po analizie danych za lata 2018-2020 widoczne są korzystne zmiany w ilości dzieci umieszczanych poza rodziną biologiczną, w rodzinach współpracujących z asystentem rodziny tzn. zmniejszenie się liczby dzieci umieszczanych w pieczy w trakcie trwania pracy asystenta z rodziną. Zauważalny jest również przyrost liczby

dzieci w rodzinach, co wskazuje na fakt iż wsparciem asystenta rodziny objęte zostają rodziny wielodzietne.

Z uwagi na zauważalne tendencje i zmiany obecny Program zakłada przede wszystkim zakres działań i nacisk

pracy na rodziny wielodzietne i zmagające się z trudnościami opiekuńczo – wychowawczymi, jak i z uwzględnieniem eliminacji braków edukacyjnych wśród dzieci z rodzin objętych wsparciem asystenta

rodziny. Współpraca asystenta z potrzebującą rodziną trwa około 24 miesięcy do czasu realizacji planu pracy z rodziną. Na przełomie ostatnich lat zauważalny jest wzrost w potrzebach skorzystania z fachowej pomocy

specjalisty do spraw problemów wychowawczych. Z uwagi na zaistniałą sytuację pandemiczną w kraju

zaobserwowano wzrost zapotrzebowania rodzin na wsparcie, z uwagi na narastające kłopoty z dziećmi i młodzieżą (uzależnienie od internetu i telefonu). Nadmierne korzystanie z nowych technologii wzmaga u dzieci

agresję i przemoc, powoduje również izolację dzieci w domach. Są to trudności wychowawcze, z którymi rodzice samodzielnie nie mogą sobie poradzić. Dla przykładu w roku 2018 nie było w tutejszym Ośrodku przypadku dziecka z problemem uzależnienia od internetu. W 2019 roku rodzice zgłosili problemy z nadużywaniem komputera przez 6 dzieci.

Ośrodek Pomocy Społecznej w Świebodzinie prowadzi nabory na rodziny wspierające. Za pomocą mediów

społecznościowych i na stronie Ośrodka umieszczane są dokumenty jakie należy wypełnić aby przystąpić do rekrutacji. Jest też jasno określony zakres czynności takiej rodziny. Rodzina wspierająca wspomaga rodziny

zagrożone problemami opiekuńczo - wychowawczymi lub przeżywającymi trudności życiowe. Pomimo prowadzonych naborów nie nawiązano współpracy z rodziną wspierającą, ze względu na brak osób chętnych (wzięto pod uwagę lata 2018-2020).

Wsparciem dla rodzin w Gminie Świebodzin są również świadczenia pieniężne, które wspomagają poprawę jakości ich życia. Tabela nr 3, wskazuje ilość wypłacanych świadczeń w latach 2017-2020 r. Z uwzględnieniem

świadczeń Rządowego programu 500+, który jest z przeznaczenia skierowany jako wsparcie rodzin w wychowywaniu dzieci.

Wypłacane świadczenia dla rodzin z dziećmi to m.in.:

1) świadczenie wychowawcze 500+, 2) świadczenie dobry start 300+,

3) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka,

4) świadczenie pielęgnacyjne z tyt. opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, 5) świadczenie rodzicielskie,

6) świadczenie w oparciu o ustawę „Za życiem”, 7) zasiłki rodzinne wraz z dodatkami.

(10)

Tabela nr 3. Ilość wypłaconych świadczeń rzecz dzieci w latach 2017-2020.

Od 1 stycznia 2017 roku, z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin ,,Za życiem’’, poszerzył się obszar działań asystenta rodziny poprzez przypisanie mu funkcji koordynatora

kompleksowego wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej, oraz wsparcia rodzin dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie, nieodwracalne upośledzenie. Ponadto do zadań asystenta rodziny należy współpraca z innymi służbami, w tym z podmiotami udzielającymi świadczeń

zdrowotnych, pracującymi na rzecz kobiety w ciąży i jej rodziny. W latach 2016- 2020 ze wsparcia w okresie prenatalnym skorzystały dwie kobiety w ciąży w roku 2019.

Zakres wypłacanych świadczeń obejmuje również rodziny, w których pojawia się niepełnosprawność.

Dla rodziców którzy z uwagi na chorobę dziecka nie mogą podjąć pracy zarobkowej wypłacane jest comiesięczne świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 1830 zł do grudnia 2020 r., od stycznia 2021 r., świadczenie wzrosło do kwoty 1971 zł. Zgodnie z ustawą „Za życiem” wypłacane jest również jednorazowe świadczenie z tytułu urodzenia się niepełnosprawnego dziecka w kwocie 4000 zł. Osoby niepełnosprawne spełniające określone

wymogi otrzymują comiesięczne zasiłek pielęgnacyjny na pokrycie części kosztów wydatków związanych z niepełnosprawnością. Tabela nr 4 obrazuje zakres udzielonej pomocy w latach 2017-2020.

Tabela nr 4. Świadczenia finansowe dla rodzin dotkniętych niepełnosprawnością w okresie 2017-2020 r. (ilość wypłaconych świadczeń)

System wspierania rodziny i pieczy zastępczej obejmuje zakres czynności związany z organizacją formy opieki nad dziećmi pozostającymi poza rodziną biologiczną. Do zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej realizowanych przez PCPR należy przede wszystkim:

ŚWIADCZENIA 2017 r. 2018 r. 2019 r. 2020 r.

Jednorazowa zapomoga z

tytułu urodzenia się dziecka 268 211 249 151

Rodzina 500 plus 35882 33958 48764 64076

Dobry Start - 3487 3583 3604

ŚWIADCZENIA 2017 r. 2018 r. 2019 r. 2020 r.

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji

z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej 1642 1738 1738 1852

Zasiłek pielęgnacyjny 22962 22984 23117 22594

Jednorazowe świadczenie z tytułu urodzenia się

niepełnosprawnego dziecka 7 2 6 1

(11)

1) utworzenie zespołu ds. rodzinnej pieczy zastępczej, do którego zadań należy w szczególności prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,

2) kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawania zaświadczeń kwalifikacyjnych, zawierających potwierdzenie szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej,

3) organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,

4) organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego, wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,

5) zapewnienie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka szkoleń, mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby,

6) zapewnienie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, przygotowanie rodziny na przyjęcie dziecka,

7) organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy,

8) współpraca ze środowiskiem lokalnym, sądami, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, kościołami oraz organizacjami społecznymi,

9) zapewnienie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego,

10) dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej oraz oceny tych rodzin,

11) prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej,

niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno-pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą,

12) prowadzenie badań psychologicznych i pedagogicznych oraz analizy kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,

13) przygotowywanie sprawozdania z efektów pracy,

14) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających,

15) organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych,

16) wyznaczenie koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, 17) wypłacanie świadczeń dla rodzin zastępczych,

18) wydawanie skierowań do placówki opiekuńczo-wychowawczej,

19) pomoc dla osób usamodzielnianych, opuszczających po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo- terapeutyczną,

20) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,

21) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o powstaniu zaległości z tytułu nieponoszenia odpłaty przez rodziców za pobyt dziecka w pieczy zastępczej.

(12)

Na terenie Gminy Świebodzin funkcjonują : 1) rodziny zawodowe spokrewnione, 2) rodziny zawodowe niespokrewnione, 3) rodziny zastępcze zawodowe,

4) rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcje pogotowia rodzinnego, 5) placówki opiekuńczo- wychowawcze.

Tabela nr 5. Przedstawia ilość rodzin działających w latach 2018- 2020. Po analizie danych z tabeli wnioskować można, że ilość dzieci w analizowanym okresie pozostaje na podobnym poziomie. W roku 2020 rozwiązała się rodzina, która pełniła funkcję rodziny specjalistycznej. Zauważalny jest wzrost zawiązywania się rodzin zawodowych.

Tabela nr 5. Ilość form pieczy zastępczej w latach 2018-2020 r.

TYPY RODZIN 2018 2019 2020

Rodzina zastępcza

spokrewniona

⁵¹ ⁵² ⁵⁰

Rodzina zastępcza

niezawodowa

¹⁹ ²¹ ¹⁷

Rodzina zastępcza

zawodowa

³ ⁴ ⁶

Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia opiekuńczego

2 2 2

Rodzina zastępcza zawodowa- specjalistyczna

1 1 0

Placówka opiekuńczo-

wychowawcza

⁴ ⁴ ⁴

(źródło: dane udostępnione przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świebodzinie)

W celu prawidłowego funkcjonowania systemu wspierania rodziny konieczna jest ścisła współpraca pomiędzy instytucjami działającymi na rzecz rodziny. W obrębie Gminy Świebodzin funkcjonuje wiele stowarzyszeń i fundacji. Dzięki temu tworząc bieżący Program „Wspierania Rodziny na lata 2021-2023”, mogliśmy założyć działania zarówno profilaktyczne jak zaradcze. Ośrodek Pomocy Społecznej w Świebodzinie współpracuje ze Stowarzyszeniem ,,Joker’’ z siedzibą Nowy Dworek 46, 66-200 Świebodzin. Stowarzyszenie zajmuje się wsparciem osób uzależnionych od narkotyków, alkoholu, hazardu. Tutejszy Ośrodek kieruje swoich klientów do stowarzyszenia gdzie udziela się im fachowej pomocy z dziedziny uzależnień. Podczas wspólnych spotkań osoby wspierają się na drodze zdrowienia, dzieląc się swoimi doświadczeniami i korzystając z wiedzy specjalistów do spraw uzależnień. Stowarzyszenie rozwija się, odpowiadając na zapotrzebowanie lokalnej społeczności. Zrealizowano między innymi takie zadania jak indywidualne spotkania terapeutyczne w ramach programu CANDIS w Centrum Rozwoju Osobistego i Terapii Ogólnopolskiego Stowarzyszenia ,,Joker’’, program profilaktyczny oparty na partyworkingu ,,Bezpieczna Impreza’’, wspieranie i prowadzenie działań placówek pomocy społecznej powiatu zielonogórskiego i świebodzińskiego.

(13)

Ośrodek Pomocy Społecznej współpracuje z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w Świebodzinie, która jest placówką oświatową, prowadzoną przez Starostwo Powiatowe, a nadzorowaną merytorycznie przez Lubuskiego Kuratora Oświaty w Gorzowie Wielkopolskim. Siedziba poradni mieści się w budynku bursy szkolnej przy ulicy Żaków 3. Swoim zasięgiem poradnia obejmuje teren sześciu gmin powiatu świebodzińskiego. Celem działania poradni w Świebodzinie jest udzielanie dzieciom i młodzieży pomocy psychologicznej, pedagogicznej,

logopedycznej oraz pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu, a także udzielanie rodzinom

i nauczycielom pomocy psychologiczno- pedagogicznej związanej z wychowaniem i kształceniem dzieci i młodzieży. Poradnia udziela pomocy uczniom, ich rodzicom i nauczycielom przedszkoli, szkół i placówek

mających siedzibę na terenie działania poradni. Poradnia realizuje zadania w szczególności przez:

diagnozowanie, opiniowanie edukacji dotyczącej ochrony zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli, pomoc terapeutyczną, interwencje kryzysową, konsultacje itd. Ponadto w poradni działają

zespoły orzekające powoływane przez dyrektora placówki, które wydają orzeczenia do kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawność umysłową w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym i głębokim,

niepełnosprawność ruchową.

Codzienna praca pracowników tut. Ośrodka mająca na celu wsparcie rodziny wiąże się również ze współpracą z Fundacją „Pomoc i Nadzieja” i Caritas, aby zapewnić rodzinom potrzebującym wsparcie

żywnościowe. Ponadto prowadzona jest współpraca z CIS, aby aktywizować osoby potrzebujące i działać

przeciwko wykluczeniu społecznemu. Działania zaradcze i profilaktyczne prowadzone są przy współpracy z Gminnym Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy i z Gminną Komisją Rozwiązywania

Problemów Alkoholowych.

IV DIAGNOZA SYTUACJI RODZIN W GMINIE ŚWIEBODZIN

Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i pragnących ją podjąć nie znajduje zatrudnienia. Bezrobocie ma negatywny wpływ na jednostki i całe rodziny.

Pojawiają się trudności materialne, problemy rodzinne, problemy natury psychicznej, obniżenie samooceny i wiary we własne możliwości.

Tabela nr 6 Bezrobocie w Gminie Świebodzin

(źródło: dane z GUS)

Na terenie Gminy Świebodzin bezrobocie jest stosunkowo niskie, w 2018 r. wyniosło 4,4 %, co wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Najniższe bezrobocie w analizowanym okresie

występowało w roku 2019. W roku 2020 nastąpił wzrost liczby osób bezrobotnych, który spowodowała pandemia COVID-19. Zasługą niskiego bezrobocia w Gminie Świebodzin są liczne zakłady pracy takie jak np. Seco, Adient, Kico, Ingram, FurnMaster itp. Firma Seco/Warwick Group ul. Sobieskiego 8, jest twórcą rozwiązań do obróbki cieplnej metali, w tym pieców przemysłowych.

ROK Wskaźnik procentowy osób bezrobotnych w Gminie Świebodzin

2017 6,7 %

2018 4,4 %

2019 3,5 %

2020 6,7 %

(14)

Asystent rodziny jest formą wsparcia rodziny o jaką może starać się potrzebująca rodzina. Asystenci mają wspierać rodziny borykające się z problemami opiekuńczo- wychowawczymi, posiadającymi niskie kompetencje wychowawcze. Ponadto działania skierowane są również w stronę rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym, jak i wszystkich rodzin przeżywających trudności życiowe z uwzględnieniem uzależnień, ubóstwa, bezrobocia. Wspieranie dotyczy również działań profilaktycznych i edukacyjnych dla rodzin zagrożonych tak, aby jak najbardziej umożliwić rodzinie poprawne funkcjonowanie w środowisku, a przede wszystkim umożliwić dzieciom pozostanie w domu rodzinnym, pod opieką rodziców biologicznych.

Na podstawie danych własnych Ośrodka biorąc pod uwagę lata 2017-2020 stwierdzono, że przyczyną trudnej sytuacji rodzinnej mieszkańców Gminy Świebodzin są między innymi; ubóstwo, sieroctwo, niepełnosprawność, problemy opiekuńczo- wychowawcze, alkoholizm itd.

Poniższa tabela wykazuje przyczyny, oraz ilość osób, dotkniętych poszczególnymi problemami na terenie Gminy Świebodzin na przestrzeni lat 2017- 2020.

Tabela nr 7. Przyczyny trudnej sytuacji rodzinnej mieszkańców Gminy Świebodzin.

Celem obecnego Programu są działania zaradcze prowadzone tak aby wskazane w powyższej tabeli przyczyny trudnych sytuacji rodzin z Gminy Świebodzin mogły zostać całkowicie bądź częściowo wyeliminowane.

Stąd też realizacja programu „Wspierania Rodziny na lata 2021-2023” zakłada profilaktykę przeciwko uzależnieniu od alkoholu i narkotyków. Założeniem programowym jest również promocja funkcji asystenta rodziny jako sposobu na zmniejszenie liczby dzieci umieszczanych poza rodziną biologiczną, jak i zmniejszaniu wskaźnika bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych.

PRZYCZYNY 2017 2018 2019 2020

UBÓSTWO 620 456 381 345

SIEROCTWO 3 2 1 1

BEZROBOCIE 355 305 273 212

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ 289 273 266 221

BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OP-WYCH 148 126 114 84

ALKOHOLIZM 134 127 117 110

NARKOMANIA 12 16 11 11

BEZDOMNOŚĆ 28 40 42 35

PRZEMOC 13 47 9 9

(15)

Tabela nr 8. Typy rodzin korzystających z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej z uwzględnieniem ilości osób w gospodarstwie domowym,

Liczba gospodarstw domowych z uwzględnieniem ilości

osób w gospodarstwie domowym 1 os. 2 os. 3 os. 4 os. 5 os.

2017 523 180 141 82 51

2018 352 94 54 54 49

2019 465 174 109 58 57

2020 470 151 89 60 19

Analiza danych z tabeli nr 8 jednoznacznie wskazuje, iż z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej najczęściej korzystają osoby prowadzące jednoosobowe gospodarstwo domowe tzn. osoby samotnie gospodarujące.

Tabela nr 9. Rodziny korzystające z pomocy tut. Ośrodka z wyszczególnieniem ilości dzieci w rodzinach.

Liczba dzieci w gospodarstwie

domowym 1 2 3 4 5 6

2017 75 89 52 21 7 5

2018 63 70 47 18 6 5

2019 104 63 50 17 4 4

2020 93 63 24 13 6 3

Z tabeli nr 9 wnioskować można, że w latach analizowanych dla potrzeb tworzenia programu najwięcej zgłaszających się po pomoc do tut. Ośrodka było rodzin z jednym dzieckiem. Po dokonaniu analizy należy stwierdzić, że wraz z upływem lat pomocy z Ośrodka korzysta coraz więcej rodzin z jednym dzieckiem. Z kolei maleje liczba rodzin posiadających dwójkę i trójkę dzieci korzystających z pomocy Ośrodka. Na podobnym poziomie utrzymuję się liczba rodzin korzystających z pomocy, a posiadających co najmniej czworo lub więcej dzieci.

Przemoc to zamierzone działanie i nierówne siły, stosowanie przewagi przeciwko drugiemu człowiekowi naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody. Znane formy przemocy to między innymi przemoc fizyczna, psychiczna, emocjonalna i seksualna. Jedną z metod przeciwdziałania przemocy w Gminie Świebodzin są działania Zespołu Interdyscyplinarnego i Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów

(16)

Alkoholowych, oraz procedura Niebieskiej Karty. W okresie branym pod uwagę do celów tworzenia programu

zauważalne są zmiany ilościowe związane z procedurą Niebieskiej Karty. W 2020 roku otworzono niemal o połowę mniej procedur względem roku poprzedniego.

Tabela nr 10. Wykaz prowadzonej procedury „Niebieskiej Karty” obejmujący lata 2017-2020 r.

V Analiza SWOT

W analizie SWOT wzięto pod uwagę przede wszystkim wskaźniki zaobserwowane w toku bieżącej pracy z rodziną. Analiza jako narzędzie badawcze określa zarówno mocne jak i słabe strony analizowanej sytuacji mieszkańców gminy, a także ocenia szanse i zagrożenia, aby właściwie ocenić prognozowane skutki. Wzięto pod uwagę przede wszystkim problematykę ogólną mieszkańców Gminy Świebodzin tj. obszar terytorialny, gospodarczy.

W analizie uwzględniono sytuację rodzin korzystających ze wsparcia asystentów rodziny oraz innych form pomocy społecznej. Jako mocne strony i szanse rozwojowe wskazano pozyskiwanie środków na dalszy rozwój sytemu wsparcia. Jako słabą stronę uznano przede wszystkim niski poziom wykształcenia rodziców w rodzinach

objętych asystenturą, jak i sztywny schemat życia w rodzinach zagrożonych wykluczeniem społecznym.

W analizie wzięto również pod uwagę dostępność ośrodków terapeutycznych, możliwość niesienia pomocy osobom w trudnej sytuacji życiowej. Zwrócono uwagę na rodziny tworzone przez osoby które ukończyły leczenie w pobliskich ośrodkach terapii uzależnień i postanowiły osiedlić się w Gminie Świebodzin.

Tabela nr 11. Analiza SWOT.

MOCNE STRONY SłABE STRONY

-

Silna pozycja gospodarcza, duże możliwości zatrudnienia, niskie bezrobocie.

-Położenie, lokalizacja węzeł DK A3 i DK A2 oraz

dróg ekspresowych, trasa kolejowa Berlin- Warszawa.

-Działalność Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

-Działalność profilaktyczna i edukacyjna GKRPA.

-Dostępność do bezpłatnego poradnictwa (szeroki zakres).

-Działalność na terenie miasta Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego.

-Bliskie położenie Ośrodków Terapii Uzależnień.

leczenie stacjonarne.

-

Niska aktywność społeczna,

-Mała świadomość i gotowość społeczna w zakresie wspierania rodziny.

-Ograniczony dostęp do mieszkań socjalnych, mieszkań chronionych i readaptacyjnych.

-Negatywne oddziaływania społeczne i silne relacje wśród osób niedostosowanych społecznie, brak wzorców społecznych i chęci do zmian.

-Niskie wykształcenie rodziców, brak umiejętności wychowawczych.

2017 2018 2019 2020

Liczba zamkniętych procedur

Niebieskiej Karty 42 32 31 24

Liczba otwartych procedur

Niebieskich Kart. 71 47 71 44

Liczba kart dotyczących przemocy

nad dziećmi. 2 4 6 4

(17)

-Szeroki wachlarz zajęć kulturowych ŚDK, świetlice wiejskie, placówka wsparcia dziennego działająca przy OPS.

-Zasób ludzki działający na rzecz rozwoju gminy np.

pozyskiwanie środków z UE, projekty, fundusze, inwestycje.

-Współpraca pomiędzy instytucjami działającymi na rzecz rodziny tj. OPS, PCPR, Sąd, Policja, Szkoły.

SZANSE ZAGROŻENIA

-

Powołanie asystentów rodziny celem wspierania rodzin z trudnościami.

-Możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych na rozwój i realizację programów na rzecz rodziny.

-Współpraca instytucji celem profilaktyki niedostosowania społecznego.

-Wzrost zainteresowania systemem wspierania rodziny.

-Rozwój wolontariatu.

-Zmiana wizerunku asystenta rodziny.

-Uzależnienie członków rodziny od alkoholu i narkotyków.

-Uzależnienie dzieci od internetu i telefonu, wzrost przemocy i wzajemnego hejtu w sieci.

-Kryzys w funkcjonowaniu rodzin i jej roli w życiu społecznym.

VI ADRESACI PROGRAMU

Adresatami Programu Wspierania Rodziny na lata 2021-2023 są rodziny z terenu Gminy Świebodzin a w szczególności:

1) rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny,

2) rodziny w których prawa rodzicielskie zostały ograniczone lub rodzice biologiczni zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, a dzieci umieszczone zostały w pieczy zastępczej,

3) rodziny w których członek/ członkowie borykają się z niepełnosprawnością, 4) rodziny w których występują problemy opiekuńczo- wychowawcze, 5) rodziny w których występują uzależnienia bądź przemoc.

VII CEL GŁÓWNY

Tworzenie systemu wsparcia dla rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczej, poprzez zintegrowany i spójny system opieki nad dzieckiem

i rodziną w zakresie wzmocnienia roli i funkcji rodziny będącej naturalnym środowiskiem rozwoju dziecka.

VIII CELE SZCZEGÓŁOWE

1) zapewnienie rodzinom stabilizacji społecznej, 2) poprawa jakości sprawowanej opieki nad dziećmi,

3) zmniejszenie ilości dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej, 4) realizacja profilaktyki przeciw zjawiskom patologicznym,

5) udzielanie wsparcia rodzinom przeżywających trudności opiekuńczo- wychowawcze, 6) promocja prawidłowych wzorców na rzecz eliminacji wykluczenia społecznego,

7) współdziałanie podmiotów działających na rzecz rodziny i promowanie systemu wspierania rodziny.

(18)

IX REALIZATORZY I PARTNERZY PROGRAMU

Podmioty realizujące zadania w obszarze wspierania rodziny i system pieczy zastępczej:

1) Ośrodek Pomocy Społecznej w Świebodzinie, 2) Urząd Miejski w Świebodzinie,

3) Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 4) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świebodzinie, 5) Sąd Rejonowy w Świebodzinie,

6) Komenda Powiatowa Policji,

7) Placówki służby zdrowia w Świebodzinie,

8) Placówki oświatowe na terenie Gminy Świebodzin, 9) Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Świebodzinie,

10) Organizacje pozarządowe działające na terenie Gminy Świebodzin, 11) Kościoły i inne związki wyznaniowe.

X HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU

Lp. CEL

SZCZEGÓŁOWY ZADANIE CZAS REALIZACJI REALIZATORZY

1.

Zapewnienie rodzinom stabilizacji społecznej.

a) Udzielanie pomocy finansowej.

b) Udzielanie fachowej i rzetelnej pomocy oraz

wsparcia wszystkim formą pieczy zastępczej.

Cały okres Programu

a) Zadanie dla OPS w Świebodzinie.

b) Zadanie dla PCPR w Świebodzinie.

2.

Poprawa jakości sprawowanej opieki

nad dziećmi.

a) Finansowanie

zatrudnienia asystentów rodziny zgodnie z ustawą

o wspieraniu rodziny i systemie pieczy

zastępczej.

b) Finansowanie zatrudnienia

koordynatorów pieczy

zastępczej zgodnie z ustawą o wspieraniu

rodziny i systemie pieczy zastępczej.

c) Ścisła współpraca

instytucji związanych z pomocą na rzecz

rodziny.

d) Realizacja szkoleń, warsztatów, praktyk itp., podnoszących

kompetencje

c) Zadanie dla OPS w Świebodzinie.

d) Zadanie dla PCPR w Świebodzinie.

e) Zadanie dla wszystkich podmiotów zajmujących się pomocą rodzinie i działające na terenie

Gminy Świebodzin.

f) Zadanie dla wszystkich instytucji i jednostek działających w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r.

zastępczej.

(19)

wychowawcze rodziców biologicznych jak i zastępczych.

3.

Zmniejszenie ilości dzieci

umieszczanych w pieczy

zastępczej.

a) Motywowanie rodzin do

korzystania z pomocy i wsparcia asystenta

rodziny.

b) Współpraca asystentów rodziny i koordynatorów pieczy zastępczej zgodnie z ustawą z dnia 9

czerwca 2011 r . o wspieraniu rodziny i systemie pieczy

zastępczej.

a) Zadanie dla OPS w Świebodzinie.

b) Zadanie dla OPS i PCPR w Świebodzinie.

4.

Realizacja profilaktyki zjawiskom patologicznym.

Organizowanie treningów rodzicielskich.

a) Tworzenie przez szkoły programów

profilaktycznych wspierających wychowanie dzieci i młodzieży oraz

programów edukacyjno- wychowawczych przeciwdziałających niedostosowaniu społecznemu.

b) Motywowanie członków rodziny do podejmowania działań zmierzających do niwelowania zjawisk patologicznych,

motywowanie do terapii, pomoc ofiarom przemocy.

a) Wszystkie szkoły w Gminie

Świebodzin.

b) Zadanie dla OPS w Świebodzinie.

i Zespołu

Interdyscyplinarnego i GKRPA.

5.

Udzielanie wsparcia rodzinom

przeżywającym trudności.

a) Motywowanie do chęci zmiany sytuacji życiowej rodzin przeżywających trudność, wskazywanie instytucji pomocowych, udzielanie wsparcia, pomoc w szukaniu rozwiązań trudnych sytuacji życiowych.

b) Działania zgodnie z ustawą z 4 listopada

2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin

a) Zadanie dla wszystkich instytucji i jednostek działających w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r.

zastępczej.

b) Zadanie dla

pracowników OPS w Świebodzinie.

(20)

„Za życiem”, zadanie dla asystentów rodziny

w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r., o wspieraniu rodziny i systemie pieczy

zastępczej.

6.

Promocja prawidłowych wzorców na rzecz

eliminacji wykluczenia społecznego.

a) Asystenci rodziny z tut.

Ośrodka Pomocy Społecznej zrealizują warsztaty dot. tematu

„Ruch to zdrowie” dla dzieci z rodzin współpracujących z

asystentem rodziny jak i dzieci z terenu gminy

i/lub wybranych klas szkół podstawowych z terenu Gminy Świebodzin.

b) Działania profilaktyczne i edukacyjne względem

zjawisk powodujących wykluczenie społeczne.

a) Zadanie dla OPS w Świebodzinie i dla szkół Gminnych.

b) Zadanie dla wszystkich podmiotów działających na rzecz rodziny.

7.

Współdziałanie podmiotów działających na

rzecz rodziny i promowanie

systemu wspierania rodziny.

a) Działania profilaktyczne prowadzone przez asystentów rodziny na terenie wybranych szkół gminnych.

b) Ścisła współpraca

asystentów rodziny i koordynatorów pieczy

zastępczej.

c) Działania promocyjne system wspierania rodziny, zadanie dla wszystkich

instytucji działających w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o

wspieraniu rodziny i systemie pieczy

zastępczej.

a) Zadanie dla OPS w Świebodzinie i szkół Gminnych.

b) Zadanie dla OPS i PCPR w Świebodzinie.

c) Zadanie dla wszystkich instytucji i jednostek działających w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r.

zastępczej.

XI EFEKTY PROGRAMU

(21)

1) poprawa jakości funkcjonowania rodzin w Gminie Świebodzin,

2) zmniejszenie liczby dzieci umieszczanych w placówkach poza rodziną, 3) wzrost świadomości rodziców w zakresie opieki i wychowania,

4) dzięki promocji systemu wspierania rodziny świadomość społeczna o możliwościach skorzystania z pomocy,

5) eliminowanie zagrożeń niedostosowań społecznych,

6) zwiększenie sprawczości rodzin z problemami opiekuńczo- wychowawczymi, 7) wzmocnienie współpracy pomiędzy instytucjami działającymi na rzecz rodziny.

XIII ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU

Zakłada się, że działania określone w Programie finansowane będą:

 ze środków własnych gminy,

 ze środków budżetu państwa,

 ze środków zewnętrznych pozyskiwanych przez gminę (między innymi z Unii Europejskiej oraz w ramach programów rządowych),

 ze środków zewnętrznych pozyskiwanych we współpracy z organizacjami pozarządowymi.

XIII EWALUACJA, MONITORING I OCENA PROGRAMU

Gminny Program Wspierania Rodziny jest dokumentem otwartym i długofalowym. Będzie podlegał ewaluacji w zależności od występujących potrzeb rozpoznawanych i ustalanych przez podmioty zajmujące się sprawami

rodziny. Koordynatorem Programu będzie Ośrodek Pomocy Społecznej w Świebodzinie. Monitoring będzie polegał na pozyskiwaniu informacji i danych od podmiotów realizujących poszczególne zadania, co umożliwi wgląd w zakres podejmowanych działań, ich analizę oraz ocenę skuteczności. Analiza zebranych informacji pozwoli na planowanie dalszych działań oraz doskonalenie dotychczas ustalonych.

Burmistrz Świebodzina w terminie do 31 marca każdego roku będzie przekładał Radzie Miejskiej w Świebodzinie roczne sprawozdanie z realizacji Programu oraz będzie przedstawiał potrzeby związane z jego

realizacją.

(22)

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r,. poz. 821 z późn. zm.), do zadań własnych gminy należy opracowanie i realizacja 3–letnich gminnych programów wspierania rodziny.

Głównym celem Programu jest szeroko rozumiana pomoc rodzinie wychowującej dziecko. Rodzina jest podstawową komórką społeczną oraz naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra jej wszystkich członków, a w szczególności dzieci. Dzieci potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony osób dorosłych. Na osobach dorosłych ciąży obowiązek zapewnienia dzieciom właściwych warunków do opieki i harmonijnego rozwoju. Dziecko ma prawo do wychowania się w atmosferze szczęścia, miłości i zrozumienia. Dlatego też w Programie położono nacisk na pomoc rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo–wychowawczych, rodzinom dysfunkcyjnym i wieloproblemowym. Istotnym elementem Programu są również działania profilaktyczne, integracyjne, aktywizujące, zapobiegające marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. Podstawą działań nie jest tylko przywrócenie rodzinie zdolności do właściwego wypełniania funkcji rodzicielskich, ale też pełnego uczestnictwa w życiu społecznym.

Do osiągnięcia zamierzonych celów Programu potrzebna jest ścisła współpraca pomiędzy instytucjami, placówkami i organizacjami oraz wypracowanie sprawnego i efektywnego systemu działań wpływających na poprawę sytuacji dziecka i rodzin. Systematyczne podnoszenie świadomości społecznej w zakresie przyczyn powstawania dysfunkcji społecznych, jak i również promowanie rodzinnego stylu życia.

Gmina Świebodzin od kilku lat realizuje zadania wynikające z działań systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną. Zdobyte doświadczenie utwierdza w przekonaniu, że wspieranie rodzin wymaga skoordynowanych i planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania jej funkcji. Skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci, jak również pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę wszystkich instytucji i służb zajmujących się problemem w rodzinie na poziomie Gminy.

Program będzie spajał działania wszystkich instytucji i organizacji działających na rzecz mieszkańców Gminy Świebodzin.

Wobec powyższego zasadne jest przyjęcie przedmiotowej uchwały.