Warsztaty z rozwiązywania kazusów z prawa karnego materialnego

Warsztaty z rozwiązywania kazusów z prawa karnego

materialnego

dr Katarzyna Piątkowska

Jak zabrać się do rozwiązywania kazusu?

• Nie ma potrzeby streszczać kazusu ani przepisywać przepisów.

• Warto zwrócić uwagę na następujące elementy stanu faktycznego: daty, wiek osób występujących w kazusie.

• Kwestia wyboru właściwej ustawy karnej, na podstawie której będziemy analizować stan faktyczny i dokonywać subsumpcji – art. 4 § 1 k.k.

• Kwestia zastosowania art. 12 § 1 i 2 k.k. lub art. 91 k.k.

• Kwestia stosowania przepisów wobec osoby, która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie miała ukończonego 17. roku życia – ewentualne zastosowanie art. 10 § 2 k.k. (ukończony 15. rok życia w chwili popełnienia czynu zabronionego).

• Kwestia ewentualnego zastosowania art. 54 § 1 k.k.

• Selekcja elementów faktycznych wskazanych w treści kazusu i wskazanie tych, które będą podlegały badaniu -> wybór przepisów, które w danej sytuacji mogą znaleźć zastosowanie -> wykładnia.

• Słowniczek wyrażeń ustawowych! Patrzymy, czy jakieś pojęcie nie doczekało się definicji legalnej. Potoczne rozumienie jakiegoś słowa może znacznie odbiegać od definicji legalnej, np. osoba najbliższa („bliska”).

• Jeśli wykorzystujemy jakieś pojęcie ze słowniczka wyrażeń ustawowych –

należy to wskazać w rozwiązaniu kazusu, powołując właściwą podstawę

prawną (art. 115 § … k.k.), wykazując tym samym, że dane znamię zostało

spełnione (np. znamię podmiotu – funkcjonariusz publiczny albo np. stan

nietrzeźwości).

SCHEMAT ROZWIĄZYWANIA KAZUSU

1. Wskazanie osoby lub osób, której (których) odpowiedzialność karną się ocenia (istotne w konfiguracji wieloosobowej) oraz wskazanie, dlaczego odpowiedzialności karnej niektórych osób się nie ocenia (bo np. określone zachowanie zostało podjęte przez osobę w wieku 12 lat).

2. Wskazanie, czy oceniane zachowanie jest działaniem czy zaniechaniem.

3. Wskazanie kwalifikacji prawnej, której prawidłowość lub nieprawidłowość należy wykazać.

4. Ustalenie jakie znamiona typu czynu zabronionego należy udowodnić

-z uwzględnieniem przepisów o formach stadialnych (czyli np. znamiona usiłowania – dlaczego mieliśmy do czynienia z bezpośredniością);

-postaciach sprawczych (czyli np. co w konkretnym stanie oznaczało „wspólnie i w porozumieniu”, dlaczego uważamy, że porozumienie zostało zawarte pomimo braku określonej formy);

-formach zjawiskowych (czyli np. na czym polegało pomocnictwo – obiektywne ułatwienie);

-z uwzględnieniem art. 12 k.k. (§1 lub 2).

5. Udowodnienie realizacji znamion podmiotu oraz strony przedmiotowej a) przy przestępstwach z działania:

-znamię podmiotu (o ile przestępstwo indywidualne – właściwe lub niewłaściwe),

-znamię czynności wykonawczej (w kazusie czy opisie czynu może występować inne wyrażenie czasownikowe – ważne, aby oddawało istotę czynności wykonawczej z przepisu typizującego: „umyślnie pozbawił życia” = „zabił”),

-znamię skutku (o ile jest znamieniem typu, np. pozbawienie życia, spowodowanie określonego uszczerbku),

-spełnienie kryteriów obiektywnego przypisania (o ile przestępstwo skutkowe) na poziomie empirycznym oraz normatywnym, a także brak przesłanek negatywnych obiektywnego przypisania,

-znamiona modalne (o ile występują, np. „z użyciem niebezpiecznego narzędzia”), b) przy przestępstwach z zaniechania:

• przestępstwo materialne z zaniechania

-znamię podmiotu (sprawca musi być gwarantem – szczególny, prawny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi – art. 2 k.k.), -skutek,

-obiektywne przypisanie skutku (przy czym nie oceniamy płaszczyzny empirycznej, a jedynie płaszczyznę normatywną), -znamiona modalne (o ile występują),

• przestępstwo formalne z zaniechania -prawny charakter obowiązku,

-niewykonanie obowiązku (określenie, na czym polegał i z czego wynika jego aktualizacja), -wykazanie realizacji znamion modalnych (o ile występują),

6. Udowodnienie realizacji znamion strony podmiotowej a) w przypadku umyślności:

• wskazanie, czy zamiar bezpośredni, czy zamiar ewentualny, a następnie uzasadnienie stanowiska,

• najpierw płaszczyzna intelektualna, potem wolicjonalna (najpierw uświadomienie sobie stanu rzeczy a potem ewentualne „chęci” – jeśli chcę kawę z FC Caffe, to najpierw muszę wiedzieć, że jest w tym miejscu sprzedawana),

b) w przypadku nieumyślności:

• wskazanie, czy nieumyślność świadoma, czy nieumyślność nieświadoma i uzasadnienie stanowiska,

• wskazanie naruszenia reguł ostrożności,

• wskazanie obiektywnej przewidywalności realizacji znamion typu czynu

zabronionego (art. 9 § 2 in fine k.k.).

7. Wniosek co do realizacji znamion określonego typu czynu zabronionego z ewentualnym rozstrzygnięciem kwestii zbiegu przepisów (tożsamość czynu, art. 11 k.k., ocena, czy nie jest możliwe wyłączenie wielości ocen: reguły specjalności, konsumpcji, subsydiarności).

8. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność

• ocena, czy zachodzi określony kontratyp,

• wniosek co do wystąpienia lub niewystąpienia w stanie faktycznym okoliczności wyłączającej bezprawność oraz zakresu tego wyłączenia,

• kwestia ewentualnego przekroczenia granic kontratypu (i konsekwencje

takiego przekroczenia, zob. w szczególności art. 25 § 2a i 3 k.k.).

9. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca karalność

• ocena, czy zachodzi określona okoliczność wyłączająca karalność),

• wniosek co do wystąpienia lub niewystąpienia w stanie faktycznym okoliczności wyłączającej karalność oraz zakresu tego wyłączenia,

10. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca winę

• ocena, czy zachodzi okoliczność wyłączająca winę,

• wniosek co do wystąpienia lub niewystąpienia w stanie faktycznym okoliczności wyłączającej winę oraz zakresu tego wyłączenia,

• ewentualna kwestia przekroczenia granic, ocena istotności błędu,

usprawiedliwienia lub nieusprawiedliwienia błędu.

11. Wniosek o popełnieniu przez sprawcę konkretnego przestępstwa.

12. Rozstrzygnięcie kwestii ewentualnego zbiegu przestępstw (art. 91

k.k.).

Kazus

Antoni miał bardzo negatywny stosunek do swojej teściowej, która go szczerze nienawidziła. Nigdy nie udzieliła mu wsparcia, pomimo jego trudnej sytuacji finansowej. Utrata pracy przez mężczyznę, oznaczała dla niego wizytę u teściowej z prośbą o pomoc w dniu 15 listopada 2019 roku w Warszawie. Zdesperowany Antoni miał plan, by jednocześnie poprawić swoją sytuację majątkową, jak również pozbyć się darzonej szczerze negatywnym uczuciem osoby. W odwiedziny zabrał silną trutkę na gryzonie i w odpowiednim momencie wlał sporą dawkę do powideł, który

„mamusia” trzymała w piwnicy. Jednak wbrew jego przypuszczeniom, teściowa nie spożyła powideł lecz podarowała je swojemu wnukowi, który kilka tygodni później zjadł je u siebie w domu, w Poznaniu. Toksyczna substancja uszkodziła wątrobę i nerki wnuka.

Podaj czas i miejsce popełnienia czynu.

Kazus

Aleksander B. od stycznia 2019 roku do grudnia 2019 roku znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją żoną. W czerwcu 2019 weszła w życie ustawa zaostrzająca odpowiedzialność karną za ten czyn.

Na podstawie której ustawy Aleksander B. będzie ponosił

odpowiedzialność karną? Proszę uzasadnić swoje stanowisko.

Kazus

Rolnik Adam J., chcąc skrócić drogę dojazdu do swojego pola, postanowił przejechać ciągnikiem przez obsianą koniczyną działkę sąsiada. Gdy był na środku działki zorientował się, że najechał na bawiące się w koniczynie dziecko sąsiada, Alicję M. W wyniku doznanych obrażeń dziewczynka zmarła.

Proszę dokonać prawnokarnej oceny zachowania Adama J.

Uchwała składu całej Izby Karnej SN z dnia 28 lutego 1975 r., V KZP 2/74

Wyrok SN z dnia 5 grudnia 1995 r., WR 186/95

Kazus

80-letni Jan G. w związku z licznymi schorzeniami przebywał w szpitalu.

Mężczyzna cierpiał m.in. na cukrzycę, choroby nerek, serca i zaburzenia pamięci. Lekarzem prowadzącym pacjenta był Piotr C. Po półrocznym pobycie w szpitalu Jan G. zmarł. Na żądanie bliskich, kwestionujących sposób leczenia przez Piotra C., wszczęto postepowanie przygotowawcze w sprawie i przeprowadzono sekcję zwłok Jana G. W sporządzonej opinii biegli lekarze stwierdzili, że śmierć pacjenta była spowodowana przez kompleks czynników. Mimo to lekarzowi został postawiony zarzut nieumyślnego spowodowania śmierci pacjenta wskutek zastosowania niewłaściwej procedury medycznej.

Oceń prawidłowość kwalifikacji prawnej przyjętej przez prokuratora.

Kazus

Grzegorz R., prowadząc samochód marki Peugeot 207, w czasie jazdy dyskutował z siedzącą obok żoną, Janiną R. Dojeżdżając do skrzyżowania, nie zauważył czerwonego światła „stop” i doprowadził do zderzenia z samochodem marki Audi A8, kierowanym przez Brunona T., który, jak się później okazało, miał ok. 2 promili alkoholu we krwi).

W następstwie odniesionych obrażeń Janina R. zmarła. Grzegorzowi R.

nic się nie stało. Brunon T., zdając sobie sprawę z tego, że spożywał wcześniej znaczną ilość alkoholu, odjechał z miejsca wypadku, nie interesując się losem pozostałych.

Oceń odpowiedzialność karną Grzegorza R. i Brunona T.

Kazus

Na zorganizowanym w mieszkaniu Janusza J. towarzyskim spotkaniu Jarosław K., wypiwszy za dużo alkoholu, zaczął używać słów wulgarnych, stał się agresywny i w nieelegancki sposób zaczepiał kobiety. Właściciel mieszkania zażądał, by Jarosław K. opuścił mieszkanie, ten jednak w niegrzeczny sposób odmówił. Janusz J. chwycił go wówczas za rękę i wypchnął z mieszkania. Następnego dnia Jarosław K., kiedy już wytrzeźwiał, złożył zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnieniu przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej przez Janusza J.

Dokonaj prawnokarnej oceny zajścia i zaproponuj sposób

rozstrzygnięcia.

Kazus

Katarzyna T. stawiła się w prokuraturze, gdzie miała być przesłuchana w charakterze świadka w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko Robertowi S., który był jej przełożonym w pracy. Prokurator odebrał dane personalne od Katarzyny T. i uprzedził ją o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Kiedy jednak zwrócił się do Katarzyny T. o zdanie relacji z tego, co wie w sprawie, ta oświadczyła, że niczego nie powie, ponieważ nie będzie obciążała swojego przełożonego (bała się stracić pracę). Od tego momentu konsekwentnie milczała. Prokurator zapisał oświadczenie Katarzyny T. do protokołu i poczynił też zapis o jej milczeniu. Na skutek tego wydarzenia prokurator postawił Katarzynie T. zarzut z art. 233 § 1 k.k.

Czy prokurator słusznie zarzucił Katarzynie T. popełnienie tego przestępstwa?

Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 22 stycznia 2003 r., I KZP 39/02

Uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 22 stycznia 2003 r., I KZP 39/02 (LEX nr 57084)

Bezpodstawne uchylenie się od złożenia zeznania nie jest „zatajeniem prawdy" w rozumieniu art. 233 § 1 k.k.

„(…) sankcję za bezpodstawną odmowę złożenia zeznania stanowi

jedynie nałożenie na świadka kary pieniężnej oraz ewentualne

przymusowe jego doprowadzenie (art. 287 § 1 k.p.k. w zw. z art. 285 § 1

k.p.k.), w razie zaś uporczywego uchylania się od złożenia zeznania

można ponadto zastosować aresztowanie na czas nieprzekraczający 30

dni (art. 287 § 2 k.p.k.)”.

Kazus

Bezrobotny Franek nienawidził mieszkańców nowo wybudowanego bloku,

który zasłaniał mu światło. Postanowił się zemścić na nich i codziennie

wybijać szyby w samochodzie należącym do któregoś z mieszkańców. Co

więcej, zaplanował rozbój na każdym z mieszkańców bloku. Kupił sobie w

tym celu nóż i kominiarkę. Atakował sąsiadów w różnych miejscach na

terenie miasta. Używając sprawdzonego hasła: „pieniądze albo życie” i

przystawiając jednocześnie nóż do szyi otrzymywał od przerażonych ludzi

to, co mieli przy sobie cennego. Śmiał się, że może zarobi na kupno

nowego mieszkania z dobrym widokiem i bez wrednych sąsiadów. Zanim

złapała go Policja udało mu się – w ciągu 3 tygodni - zniszczyć wszystkie 10

samochodów należących do mieszkańców bloku oraz dokonać napadu na

4 mieszkańców.

KAZUS

Od godzin rannych 11 listopada 2015 r. Zbigniew C. i Jan S. spożywali razem alkohol w mieszkaniu Izy M. Pomiędzy Zbigniewem i Jan doszło do sprzeczki, Jan domagał się spłaty rzekomego długu, którego Zbigniew nie uznawał. Iza wyprosiła Zbigniewa ze swojego mieszkania, a sama dalej spożywała alkohol z Janem. Zbigniew udał się do swojego domu, gdzie wspólnie z małżonką i najstarszym synem także zaczął spożywać alkohol. Około godz. 17 tego samego dnia Jan, będąc już w stanie upojenia alkoholowego, postanowił udać się do mieszkania Zbigniewa w celu odebrania rzekomego długu. Jan już pod domem Zbigniewa wykrzykiwał obelgi, wygrażał mu siekierą, strasząc, iż zabije go, jeśli ten nie odda mu pieniędzy. Zbigniew, będąc także pod wpływem alkoholu, naubliżał przez okno Janowi i oznajmił, iż nie ma wobec niego żadnego długu. Jan rozzłoszczony zachowaniem Zbigniewa postanowił wtargnąć do jego mieszkania, próbując rozbić drzwi wejściowe siekierą. Żona Zbigniewa w obawie o życie i zdrowie własne i dzieci uciekła wraz z nimi przez okno do sąsiadów. Zbigniew oświadczył jej, że nigdzie nie będzie uciekał z własnego mieszkania. Przewidując, że drzwi wejściowe nie wytrzymają długo, wziął do ręki posiadaną w domu siekierkę i je otworzył. Zobaczył stojącego napastnika z siekierą, który mu groził i ubliżał. Postanowił więc zamknąć drzwi, jednak Jan zablokował je nogą, nie pozwalając się wypchnąć. Zbigniew zamierzył się siekierką w rękę napastnika, jednak ten gwałtownie się pochylił i został trafiony w głowę. Jan doznał obrażeń ciała w postaci rany ciętej okolicy strzałkowej oraz złamania kości czaszki z wgłębieniem odłamów kostnych do jej wnętrza. Doznane obrażenia zagrażały bezpośrednio życiu Jan. Zbigniew został uznany wyrokiem sądu z dnia 15 marca 2019 roku za to, że 11 listopada 2015 r., będąc pod wpływem alkoholu (prawie 2 promile), uderzył siekierą w głowę Jana, co spowodowało u niego ciężkie obrażenia ciała realnie zagrażające jego zdrowiu i życiu, przy czym czynu tego dopuścił się w stanie ograniczenia – w stopniu znacznym – możliwości kierowania swoim postępowaniem. Sąd przyjął zarazem w wyroku, że oskarżony dopuścił się czynu w warunkach przekroczenia granic obrony koniecznej, które było wynikiem strachu usprawiedliwionego okolicznościami zamachu ze strony Jana.

Oceń prawidłowość kwalifikacji prawnych. Proszę rozstrzygnąć, która z klauzul niepodlegania karze z art. 25 k.k. powinna

znaleźć zastosowanie w tej sprawie (o ile którakolwiek).

Art. 25 § 1. Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.

§ 2. W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczególności gdy sprawca zastosował sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

§ 2a. Nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej, odpierając zamach polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo na przylegający do nich ogrodzony teren lub odpierając zamach poprzedzony wdarciem się do tych miejsc, chyba że przekroczenie granic obrony koniecznej było rażące.

§ 3. Nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.

§ 4. (uchylony).

§ 5. (uchylony).

KAZUS

Powracający w godzinach popołudniowych do domu 65-letni mężczyzna został zaatakowany przez czterech sprawców. Jeden z nich, 14-letni, groził mu nożem kuchennym, pozostali natomiast obezwładnili mężczyznę przez wykręcenie mu rąk, a następnie przeszukali kieszenie, zabierając 200 zł. W trakcie zajścia z pobliskiej restauracji wyszedł Paweł J. – zawodnik pierwszoligowego klubu bokserskiego.

Widząc całe zdarzenie, wezwał sprawców do zaprzestania napaści. Nie czekając na ich reakcję, sam ich zaatakował. W wyniku starcia trzech napastników doznało lekkich obrażeń, natomiast jeden z napastników doznał obrażeń w postaci złamania żuchwy, co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni.

1. Dokonaj kwalifikacji prawnej czynu uczestników zdarzenia.

2. Czy w przestępstwach bójki i pobicia jest możliwe przyjęcie obrony koniecznej?

Kazus

Igor T. zabiera w celu przywłaszczenia pierścionek zaręczynowy swojej teściowej. Pozostaje w przekonaniu, że jest on warty ok 20.000 zł. Okazało się, że pierścionek ten – z uwagi na wyjątkowy kamień – był wart 250.000 zł. Igorowi T. postawiono zarzut z art. 278 par. 1 w zw. z art. 294 par. 1 k.k.

Czy postawiony Igorowi T. zarzut jest trafny?

KAZUS

Gracjan marzył o zestawie kina domowego, na który nie było go stać.

Postanowił jednak zdobyć go za wszelką cenę. Udał się do sklepu RTV, wziął z półki odtwarzacz DVD i głośniki, przy czym odtwarzacz, który nie był dużych rozmiarów, schował do pudła z krzesłem, natomiast na pudło z głośnikiem nakleił metkę zdjętą z pojemnika na odpady. Następnie udał się do kasy i zapłacił. Zniknięcie zestawu kina domowego pracownicy sklepu RTV wykryli sporządzając remanent. Po przejrzeniu taśmy z kamer przemysłowych ustalono sprawcę.

Oceń odpowiedzialność karną Gracjana.

Wyrok Sąd Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 14 kwietnia 2017 roku, III K 839/16 (LEX nr 2388765):

„Sąd Rejonowy Wydział III Karny w Wałbrzychu po rozpoznaniu w dniach 8 lutego 2017 r., 5 kwietnia 2017 r.,14 kwietnia 2017 r., sprawy karnej F. M. ur. (...) w Ś. syna R. i I. z domu Ś. oskarżonego o to, że:

w dniu 27 października 2016 r. w W., woj. (...), działając z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd obsługę sklepu (...), poprzez przeklejanie metek z cenami na produktach: cukierki (...) z kwoty 14,05 zł na 1,91 zł, cukierki (...) z kwity 7,22 zł na 1,93 zł, cukierki (...) z kwoty 15,79 zł na 5,56, cukierki (...) z kwoty 14,23 zł na 3,17 zł oraz cukierki (...) z kwoty 12,05 zł na 3,68 zł czym doprowadził (...) W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 47,09 zł,

to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k.

I.oskarżonego F. M. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a k.k. wymierza mu karę 30 (trzydziestu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych;

II.zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki poniesione dotychczas w sprawie

w kwocie 50 (pięćdziesięciu) złotych oraz wymierza mu opłatę w wysokości 30 (trzydziestu) złotych.

KAZUS

Adam O. i Jacek G. dostali się do mieszkania Piotra C. przez otwarte okno na dachu, a następnie kluczem znalezionym w kredensie kuchennym otworzyli drzwi do pokoju, w którym – schowane w pudełku w szafce nocnej – znajdowało się stanowiące własność Piotra C. pieniądze w kwocie 350 zł.

Prokurator postawił Adamowi O. i Jackowi G. zarzut popełnienia wspólnie i w porozumieniu przestępstwa przestępstwa kradzieży z włamaniem.

Uwzględniając treść art. 119 k.w. – Kto kradnie lub przywłaszcza sobie cudzą

rzecz ruchomą, jeżeli jej wartość nie przekracza 500 złotych, podlega karze

aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. – dokonaj oceny trafności

postawionego im zarzutu.

• Działanie sprawcy polegające na otwarciu zamkniętego od wewnątrz

na haczyk okna stanowi przełamanie zabezpieczenia przez usunięcie

przeszkody zabezpieczającej rzeczy, wypełnia więc znamiona

włamania (por. wyrok SN z dnia 28 lutego 1987 r., I KR 22/87, OSNPG

1987, nr 12, poz. 144). Podobnie za włamanie należy uznać

zachowanie polegające na wejściu do domu mieszkalnego przez okno,

a następnie otwarciu drzwi do zamkniętego pokoju znalezionym

kluczem (por. wyrok SN z dnia 9 listopada 1971 r., V KRN 406/71,

OSNKW 1972, nr 3, poz. 51). Włamaniem jest także otwarcie

zamkniętych drzwi samochodu dopasowanym kluczem, stanowi

bowiem użycie siły fizycznej dla przełamania istniejącego

zabezpieczenia (por. wyrok SN z dnia 23 lutego 1971 r., V KRN 21/71,

LEX nr 21374).

Wyrok SN z dnia 9 listopada 1971 r., V KRN 406/71, LEX nr 18382

Kradzież pieniędzy z zamkniętego pokoju w mieszkaniu

pokrzywdzonego, dokonana przez oskarżonych po dostaniu się do

mieszkania przez okno i otwarciu drzwi do pokoju znalezionym kluczem,

zawiera znamiona kradzieży z włamaniem w rozumieniu art. 208 k.k.

KAZUS

Stefan postanowił włamać się do domu swojej sąsiadki, aby ukraść znajdujący się w jej posiadaniu cenny obraz autorstwa Wojciecha Kossaka, wiszący w jej sypialni. W tym celu, przy jednej z wizyt zabrał jej klucze do domu, zrobił ich duplikaty, po czym odłożył na miejsce.

Sąsiadka nawet nie zorientowała się. Kiedy wyjechała na urlop, otworzył drzwi do jej domu dorobionymi kluczami i wszedł do środka. Skierował się prosto do sypialni, z której zabrał obraz.

Wychodząc z pokoju zauważył stojącą na nocnej szafce kiczowatą wazę, na którą wcześniej nie zwrócił uwagi. Wziął tę wazę w zamiarze przeznaczenia jej na prezent dla swojej partnerki – zbliżały się jej urodziny.

Oceń odpowiedzialność Stefana w zakresie zaboru obrazu oraz wazy w kontekście uprzednio podjętego zamiaru zaboru wyłącznie obrazu.

Czy kwalifikacja prawna zachowania Stefanauległaby zmianie, gdyby sąsiadka dała mu klucze,

aby ten podlewał kwiaty w jej domu podczas jej nieobecności?

Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 1 marca 2013 r., II AKa 39/13, LEX nr 1294878

Należy traktować jako kradzież z włamaniem zachowanie

polegające na otwarciu drzwi oryginalnym kluczem wbrew woli

osoby uprawnionej do dysponowania pomieszczeniem

z zamiarem dokonania w ten sposób kradzieży.

Zarazem „nie jest możliwe uznanie za kradzież z włamaniem zachowania, w

którym dopiero po przełamaniu zabezpieczenia powstał u sprawcy zamiar

zaboru rzeczy; w takim bowiem wypadku włamanie nie może być uznane

za środek wiodący do dokonania kradzieży. Dokonanie włamania do

zamkniętego pomieszczenia w innym tylko celu niż kradzież znajdujących

się w nim rzeczy i dopiero następnie dokonanie ich zaboru, nie wypełnia

znamion przestępstwa określonego w art. 279 § 1 k.k. Zachowanie takie

może wypełnić dyspozycję unormowań zabraniających niszczenia mienia

(pokonywania zabezpieczeń), czy naruszania miru domowego oraz stanowi

zwykłą kradzież - traktowaną w zależności od wartości zabranej rzeczy jako

przestępstwo lub wykroczenie" (wyrok SN z dnia 23 kwietnia 2013 r., V KK

280/12).

KAZUS

Franek podłączył się nielegalnie do sieci gazowniczej, gdyż rachunki za ogrzewanie mieszkania w kamienicy znacznie przewyższały jego możliwości finansowe. Ogrzewał się piecykami gazowymi przez całą zimę, która była długa i mroźna. Na wiosnę do kamienicy przyszedł pracownik gazowni i zauważył nielegalnie podłączenie Franka. Strata, jaką poniósł dostawca gazu, wyniosła ok. 3000 zł.

Mężczyzna – podczas postępowania przygotowawczego – naprawił wyrządzoną szkodę, płacąc gazowni należność.

Prokurator zakwalifikował zachowanie Franka z art. 278 § 1 i 5 k.k.

w zw. z § 3 tego artykułu, gdyż szkoda została naprawiona. Oceń

dokonaną przez prokuratora kwalifikację.

Wyrok SN z dnia 27 lutego 2008 r., V KK 397/07, LEX nr 419312

Gaz ziemny nie jest energią, o której mowa w art. 278 § 5 k.k., ale

„cudzą rzeczą ruchomą", w rozumieniu § 1 art. 278 k.k.

1. Gaz ziemny nie jest energią, o której mowa w art. 278 § 5 k.k., ale wchodzi w skład znamienia (desygnatów pojęcia) „cudza rzecz ruchoma", użytego w § 1 art. 278 k.k. Skradziony przez oskarżonego gaz ziemny to tylko nośnik energii, będący przedmiotem czynności wykonawczej, określonym zbiorczo w tym ostatnim przepisie.

2. Kradzież rzeczy ruchomej, której wartość nie przekracza 250 zł,

stanowi wykroczenie określone w art. 119 § 1 k.w. Zabór gazu

ziemnego wartości 27,12 zł realizuje znamiona tego wykroczenia.

Postanowienie SN z dnia 9 stycznia 2014 r., V KK 340/13, LEX nr 1427295

Wykonanie przez sprawców tzw. obejścia licznika, poprzez prowadzenie energii elektrycznej obwodem, który nie podlega pomiarowi, stanowi typowy casus zaboru energii elektrycznej.

Nie ma przy tym znaczenia to, że sprawcy mieli umowę z dostawcą

energii, albowiem w tym zakresie nie oszukali go, skoro licznik

pokazywał właściwe zużycie energii elektrycznej.

Postanowienie SN z dnia 16 stycznia 2007 r., V KK 390/06, LEX nr 444669

Fakt naprawienia szkody nie jest wystarczającym powodem dla postulowanej w kasacji oceny prawnokarnej czynu M. B. jako

„wypadku mniejszej wagi" i sytuuje się jedynie jako mający wpływ

na wysokość kary w ramach sędziowskiego wymiaru kary, a nie jako

racja na rzecz kwalifikowania czynu skazanego jako

uprzywilejowanej postaci przestępstwa kradzieży.