Stany nagłe u szynszyli

Stany nagłe u szynszyli

FVSW^YVEY^YTIRMENʻGE

STANY NAGŁE

:HGĄXJGHͤQLFMLVWDQQDJĄ\MHVWVWDQHPSROHJDMÇF\PQDQDJĄ\POXESU]HZLG\- ZDQ\PZNUµWNLPF]DVLHSRMDZLHQLXVLÛREMDZµZSRJDUV]DQLD]GURZLDNWµUHJR

EH]SRĝUHGQLPQDVWÛSVWZHPPRľHE\ÉSRZDľQHXV]NRG]HQLHIXQNFMLRUJDQL]PX

OXE XV]NRG]HQLH FLDĄD DOER XWUDWD ľ\FLD Z\PDJDMÇF\ SRGMÛFLD QDW\FKPLDVWR- Z\FKPHG\F]Q\FKF]\QQRĝFLUDWXQNRZ\FKLOHF]HQLD

3R]DV\WXDFMDPLJG\]ZLHU]ÛOHľ\QLHSU]\WRPQHLQWHQV\ZQLHNUZDZLGR]QDĄR

SRZDľQHJRXUD]XOXE]RVWDĄRSRUDľRQHSUÇGHP]DVWDQQDJĄ\XV]\QV]\OLQDOH- ľ\X]QDÉUµZQLHľZV]\VWNLHV\WXDFMHZNWµU\FKZ\ND]XMHRQDV]HUHJQLHVSHF\-

ͤF]Q\FKREMDZµZMHVWRVRZLDĄDRGPDZLDMHG]HQLDPD]QDF]QLHSRZLÛNV]RQ\

REU\VEU]XFKDQLHRGGDMHNDĄXLOXEPRF]X

Dlaczego nie można poczekać kilku dni, by sprawdzić czy objawy same nie ustą- pią? Powodów jest kilka:

· Z]GHF\GRZDQHMZLÛNV]RĝFLSU]\SDGNµZFKRURED]DF]ÛĄDVLÛMHV]F]H

SU]HGZ\VWÇSLHQLHPZVSRPQLDQ\FKREMDZµZ

· QDV]H]ZLHU]ÛPRľHE\ÉFLHUSLÇFHV]\QV]\OHVÇEDUG]RZUDľOLZHQDEµO

NWµU\QDNUÛFDVSLUDOÛVNXWNµZXERF]Q\FK

· ZZ\QLNX]DSU]HVWDQLDSRELHUDQLDSRNDUPXEDUG]RV]\ENRGRFKRG]LGR

VWĄXV]F]HQLDZÇWURE\RZU]RG]HQLDľRĄÇGNDVSRZROQLHQLDSHU\VWDOW\NL

OXEQDZHWDWRQLLMHOLWHQWHURWRNVHPLLRVWUHMQLHZ\GROQRĝFLQHUHNZµZ- F]DVQDZHWMHĝOLXVXQLÛWD]RVWDQLHSU]\F]\QDRGSRZLHG]LDOQD]DEUDN

DSHW\WXGODV]\QV]\OLQDSRZUµWGR]GURZLDPRľHE\ÉMXľ]DSµļQR

'ODWHJRQLHQDOHľ\]ZOHNDÉ]SRGMÛFLHPG]LDĄDĆ1DZHWJG\E\RVWDWHF]QLHPLDĄR

VLÛRND]DÉľHSRGMÛOLĝP\MHQDZ\URVW/HSLHMSRMHFKDÉGROHNDU]DZHWHU\QDULL

]EĄDKRVWNÇQLľGRNRĆFDľ\FLDľDĄRZDÉ]E\WRSLHV]DĄHMUHDNFML3RFRZLÛFSR- ZVWDĄQLQLHMV]\DUW\NXĄ"%\SRGSRZLHG]LHÉ2SLHNXQRPV]\QV]\OLFRPRJÇ]URELÉ

ZRF]HNLZDQLXQDZL]\WÛXOHNDU]DZHWHU\QDULLJG\QLHPRľHVLÛRQDRGE\ÉQD- W\FKPLDVWOXEJG\V\WXDFMDSRSURVWXZ\PDJDQDW\FKPLDVWRZHMUHDNFML

DZIWNE OBJAWY

Co to są dziwne objawy?

7R NDľGH ]DFKRZDQLH NWµUH ] SR]RUX QLH Z\GDMH VLÛ SDWRORJLF]QH DOH QDV]D

V]\QV]\ODQLJG\ZF]HĝQLHMJRQLHZ\ND]\ZDĄD1DSU]\NĄDGV]\QV]\ODSU]HVLD- GXMHZPLHMVFDFKZNWµU\FKQLHSU]HE\ZDĄD]E\WGĄXJRGRWHMSRU\OXEQLHSU]\- FKRG]LQD]DZRĄDQLHQDNWµUHGRWHMSRU\]DZV]HUHDJRZDĄD

̺']LZQH REMDZ\̹ PRJÇ E\É SRF]ÇWNRZ\PL REMDZDPL SRZDľQHM FKRURE\ ,P

V]\EFLHMSUREOHP]RVWDQLHUR]SR]QDQ\W\POHSV]HURNRZDQLHLV]DQVHQDV]\ENL

SRZUµWGR]GURZLD6]\QV]\OHQLHVWHW\FKRUXMÇVNU\FLHGRF]DVXJG\Z\F]HUSD- QLXXOHJQÇLFKPRľOLZRĝFLNRPSHQVDF\MQH=SR]RUXQDJĄHSRJRUV]HQLHVWDQX

RJµOQHJRPRľHE\ÉREMDZHPSU]HZOHNĄHMFKRURE\:WHG\F]ÛVWRQDZHWQDMOHS- V]DSRPRFRND]XMHVLÛE\ÉQLHVNXWHF]QD

8IDMP\ZLÛFZĄDVQHMLQWXLFML1DZHWJG\QLHXPLHP\QD]ZDÉWHJRFRWDNQD- SUDZGÛQDPVLÛQLHSRGRED:\VWDUF]\SU]HF]XFLHľHFRĝMHVWQLHWDN:\PDJD

WREDUG]RGREUHM]QDMRPRĝFL]ZLHU]ÇWNWµU\PLVLÛRSLHNXMHP\*G\QDV]D̺RSLH- ND̹RJUDQLF]DVLÛW\ONRLZ\ĄÇF]QLHGRVSU]ÇWDQLDNODWNLLGRV\S\ZDQLDMHG]HQLD

SU]HRF]\P\QDZHWEDUG]RZ\UDļQHREMDZ\

Co zrobić z dziwnymi objawami?

=DSLVDÉVLÛQDZL]\WÛGROHNDU]DZHWHU\QDULL]DMPXMÇFHJRVLÛOHF]HQLHPFKRUµE

JU\]RQLLRSRZLHG]LHÉPXRW\PFRQDVQLHSRNRL%\ÉPRľHLOHNDU]RZLFLÛľNR

EÛG]LHSRVWDZLÉSHZQHUR]SR]QDQLHQDSRGVWDZLHVDPHJRZ\ZLDGXLEDGDQLD

NOLQLF]QHJR DOH ]DSHZQH ]DSURSRQXMH Z\NRQDQLH EDGDĆ GRGDWNRZ\FK -HĝOL

LRQHQLF]HJRQLHZ\NDľÇGRSLHURZµZF]DVEÛG]LHP\PRJOLVSDÉVSRNRMQLH

SZYNSZYLOWA APTECZKA

Co warto mieć w domu, gdy mamy po Opieką szynszyle?

3RSLHUZV]HZDJÛVSRľ\ZF]ÇGRUHJXODUQHJRZDľHQLDV]\QV]\OL:WHQVSRVµE

PRľQDZ\NU\ÉQLHZLHONLHVSDGNLPDV\FLDĄDNWµU\FKQLHEÛG]LHP\ZVWDQLHZ\- F]XÉDQL]DREVHUZRZDÉGRSµNLQLHSRMDZLÇVLÛSRZDľQLHMV]HREMDZ\3RPLDUµZ

PDV\FLDĄDZDUWRGRNRQ\ZDÉZZ\EUDQHGQLW\JRGQLD*G\]ZLHU]ÛWUDFLQD

ZDG]HQDOHľ\]ZLÛNV]\ÉF]ÛVWRWOLZRĝÉZDľHQLDGR[G]LHQQLH:DľQHMHVWE\

ZDľ\ÉV]\QV]\OÛRSRGREQHMSRU]HGQLDW]QSU]HGĝQLDGDQLHPOXENRODFMÇ:DJL

SU]HGSRVLĄNLHPLSRSRVLĄNXEÛGÇUµľQLÉVLÛRGVLHELH]QDF]ÇFR

3RGUXJLHNDľG\2SLHNXQV]\QV]\OLSRZLQLHQE\É]DRSDWU]RQ\ZNDUPÛUDWXQNR- ZÇ6ĄXľ\RQDGRGRNDUPLDQLDV]\QV]\OLNWµUHMHG]ÇPQLHMOXEQLHMHG]ÇZRJµOH

ZV\WXDFMLJG\ZLHP\QDSU]\NĄDGľHMHVWWRQDMSUDZGRSRGREQLHMZ\QLNSU]HUR- VWX]ÛEµZDZL]\WÛXOHNDU]DZHWHU\QDULL]DSODQRZDQÇPDP\GRSLHURQDMXWUR

Szynszyla musi jeść! Jeśli nie je - trzeba ją dokarmić.

:WHQVSRVµESRGDMHP\QLHW\ONRVNĄDGQLNLRGľ\ZF]HDOHUµZQLHľSĄ\Q\

:LÛNV]RĝÉV]\QV]\OLFKÛWQLH]ĄDSLHVWU]\NDZNÛ]NDUPÇUDWXQNRZÇZĄDSNLL]H

VPDNLHP]MHMHM]DZDUWRĝÉ-HĝOLMHGQDNľHQLHMHVW]DLQWHUHVRZDQDMHG]HQLHP

LFRJRUV]DQLHSU]HĄ\NDWHJRFRSU]HGFKZLOÇZWĄRF]\OLĝP\MHMGRS\V]F]NDQD- OHľ\QLH]ZĄRF]QLHXGDÉVLÛ]QLÇQDZL]\WÛ

Co warto mieć w szynszylowej apteczce?

1. 6µOͤ]MRORJLF]QÇGRSU]HP\ZDQLDRF]XHZHQWXDOQLHQRVDLUDQ

2. 2FWHQLVHSWOXE5LYDQROGRSU]HP\ZDQLDLRGNDľDQLDUDQ

3. =HVWDZMDĄRZ\FKJD]LNµZGRSU]HP\ZDQLDUDQ

4. 6WU]\NDZNLPOWXEHUNXOLQµZNLOXELQVXOLQµZNLEH]LJĄ\GRGRNDUPLDQLD

LSRGDZDQLDOHNµZ

5. 7HUPRPHWU HOHNWURQLF]Q\ ] JLÛWNÇ NRĆFµZNÇ GR SRPLDUµZ WHPSHUDWXU\

UHNWDOQHM

6. :ÛJLHO DNW\ZQ\ WDQLQDO VPHFWD OXE GLDURKHUE  GR SRGDQLD Z V\WXDFML

Z\VWÇSLHQLDELHJXQNLZF]DVLHRF]HNLZDQLDQDZL]\WÛXOHNDU]D

· ZÛJLHODNW\ZQ\SRGDMHP\ZGDZFHGRWDEOHWNLPJSRUR]SXV]- F]HQLXZZRG]LH

· WDQLQDOZGDZFHWDEOHWNL[QDGREÛ

· VPHFWDZLORĝFLVDV]HWNL[G]LHQQLH

· GLDURKHUEGRVWRVRZDQLD]JRGQLH]]DOHFHQLHPQDRSDNRZDQLX

7. 2OHMSDUDͤQRZ\

8. 3U]HFLZZ]GÛFLRZHNURSOHGRXVWQH

· (VSXPLVDQPJNJ

· [G]LHQQLHRGSRZLHGQLRGRSUHSDUDUXSU]\ĝUHGQLHMZDG]H]ZLHU]DND

RNJ

· (SXPLVDQPO

· (VSXPLVDQ)RUWHPO

· %RERWLFPO

9. .RSHUZĄRVNLZVDV]HWNDFKGR]DSDU]DQLDPDG]LDĄDQLHSU]HFLZZ]GÛFLR- ZHQDSDU]NRSUXZĄRVNLHJRPRľQDXľ\É]DPLDVWZRG\GRUR]URELHQLDNDU- P\UDWXQNRZHM

10. 3URELRW\NGRNXSLHQLDEH]UHFHSW\ZDSWHFHLSRGDZDQLDZGDZFHNDS- VXĄNLOXEDPSXĄNLZV\WXDFMLZ\VWÇSLHQLDELHJXQNLZ]GÛFLDOXEJRUV]HJR

DSHW\WX

11. 0DĝÉ]ZLWDPLQÇ$GRVWRVRZDQLDUHJXODUQLHQDGXľH]URJRZDFHQLDRGFL- VNLQDVWRSDFKZD]HOLQÛGR]GHMPRZDQLDSLHUĝFLHQL]IXWUD

12. *UXV]NDGRQRVDGODQLHPRZOÇW

RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA (RKO)

Szynszyla leży na boku i co teraz?

1LHMHGHQ2SLHNXQGR]QDĄ̺]DZDĄX̹QDZLGRNOHľÇFHMEH]UXFKXV]\QV]\OL:LÛN- V]RĝÉ]QLFKMHGQDNľH̺Rľ\MH̹MDN]DGRWNQLÛFLHPPDJLF]QHMUµľGľNLQDGļZLÛN

QDV]HJRJĄRVXV]HOHVWWRUHENL]MHG]HQLHPOXEGRW\N

Co zrobić w sytuacji, gdy nawet kontakt bezpośredni nie zadziałał?

1. =DZRĄDÉGUXJÇRVREÛGRSRPRF\

2. 1DVWÛSQLHRFHQLÉF]\]ZLHU]ÛRGG\FKDSDWU]\P\QDUXFK\NODWNLSLHUVLR- ZHMEU]XFKDRUD]QR]GU]\VWDUDP\VLÛXVĄ\V]HÉV]PHU\RGGHFKRZHHZHQ- WXDOQLHZ\F]XÉRGGHFK\]ZLHU]ÛFLDQDZHZQÛWU]QHMSRZLHU]FKQLZĄDVQHJR

QDGJDUVWNDPRľQDSU]\ĄRľ\ÉOXVWHUNRGRQRVD-HĝOLV]\QV]\ODRGG\FKD

LOHľ\QLHSU]\WRPQLHQDOHľ\QDV\JQDOH]DZLHļÉ]ZLHU]ÛGROHF]QLF\ZHWH- U\QDU\MQHM

3. :DUWR ZLHG]LHÉ ľH Z SLHUZV]\FK PLQXWDFK SR ]DWU]\PDQLX NUÇľHQLD

PRJÇ SRMDZLÉ VLÛ RGGHFK\ DJRQDOQH Z SRVWDFL ZROQ\FK QLHUHJXODUQ\FK

RGGHFKµZSU]\SRPLQDMÇF\FKĄDSDQLHSRZLHWU]DSU]H]RWZDUWÇMDPÛXVWQÇ

1LHQDOHľ\LQWHUSUHWRZDÉLFKMDNRR]QDNLľ\FLD1DXVWDOHQLHF]\V]\QV]\OD

RGG\FKDQDOHľ\SU]H]QDF]\ÉQLHZLÛFHMQLľVHNXQG

4. -HGQRF]HĝQLH QDOHľ\ VSUµERZDÉ RFHQLÉ WÛWQR QD WÛWQLF\XGRZHM  Z SD- FKZLQLHSRZHZQÛWU]QHMVWURQLHOXEELFLHVHUFDFR]Z\NOHGDMHVLÛZ\F]XÉ

SRSU]\ĄRľHQLXSDOFµZGRNODWNLSLHUVLRZHMSROHZHMVWURQLHQDZ\VRNRĝFL

OHNNR]JLÛWHJRĄRNFLD=DWU]\PDQLHDNFMLRGGHFKRZHMPRľHDOHQLHPXVL

Z\VWÛSRZDÉUD]HP]]DWU]\PDQLHPDNFMLVHUFD

5. -HĝOLPDP\SRGHMU]HQLHľHV]\QV]\ODPRJĄDVLÛF]\Pĝ]DGĄDZLÉOXEZLGDÉ

ľHZMHMMDPLHXVWQHM]QDMGXMHVLÛĝOLQDOXEMDNLNROZLHNLQQ\SĄ\QQDOHľ\MDN

QDMV]\EFLHMXVXQÇÉJRJUXV]NÇRGVÇF]\ÉJD]LNLHPLZ\NRQDÉW]ZZLQGR- ZDQLH-HĝOLW\ONRVLÛGDQDOHľ\]ĄDSDÉSU]H]JD]LNMÛ]\NV]\QV]\OLLGHOLNDW- QLHSRFLÇJQÇÉJRGRVLHELH

6. 0LQÛĄRVHNXQGLQLHSRMDZLĄVLÛľDGHQRGGHFK1DOHľ\UR]SRF]ÇÉV]WXF]- QHRGG\FKDQLH]F]ÛVWRWOLZRĝFLÇRGGHFKµZQDPLQXWÛFRZSUDN- W\FHR]QDF]DZ\NRQDQLHRGGHFKXQDVHNXQG\1DOHľ\RGFK\OLÉJĄR- ZÛV]\QV]\OLDQDVWÛSQLHSU]H]UR]SRVWDUW\JD]LNREMÇÉXVWDPLQRVLXVWD

]ZLHU]ÛFLD3RZLHWU]HZGPXFKLZDÉQDOHľ\GHOLNDWQLHGROHNNLHJRXQLHVLH- QLDVLÛNODWNLSLHUVLRZHM

7. -HĝOLQLHVWZLHUG]DP\WÛWQDDQLXGHU]HĆVHUFDOXEMHĝOLPDP\MDNLHNROZLHN

ZÇWSOLZRĝFLFRGRWHJRF]\VHUFHELMHQDOHľ\UR]SRF]ÇÉXFLVNDQLHNODWNL

SLHUVLRZHM QD Z\VRNRĝFL VHUFD F]\OL OHNNR ]JLÛW\FK ĄRNFL 8ľ\ZDP\ GR

WHJR NFLXND L SDOFD ZVND]XMÇFHJR 8FLVNL SRZLQQ\ E\É Z\NRQ\ZDQH QD

JĄÛERNRĝÉRGGRV]HURNRĝFLNODWNLSLHUVLRZHM=DOHFDQDF]ÛVWRWOL- ZRĝÉXFLVNµZNODWNLSLHUVLRZHMGODV]\QV]\OLZ\QRVLQDPLQXWÛFR

ZSUDNW\FHR]QDF]DGRXFLVNµZNODWNLSLHUVLRZHMQDVHNXQGÛ3R

XFLĝQLÛFLDFKNODWNLSLHUVLRZHM]DOHFDVLÛZ\NRQDÉRGGHFK\UDWRZQLF]H

-HĝOLSRPLQXWDFK5.2QLHZ\F]XMHP\WÛWQDOXEELFLDVHUFDDV]\QV]\ODQLH

]DF]QLHRGG\FKDÉR]QDF]DWRľHV]DQVDQDXUDWRZDQLHľ\FLD]ZLHU]ÛFLDPLQÛĄD

EH]SRZURWQLH-HĝOLQDWRPLDVWXGDVLÛSU]\ZUµFLÉDNFMÛNUÇľHQLRZRRGGHFKRZÇ

]ZLHU]ÛMDNQDMV]\EFLHMQDOHľ\SU]HWUDQVSRUWRZDÉGRSU]\FKRGQLZHWHU\QDU\MQHM

'ODF]HJR UHVXVF\WDFMD NUÇľHQLRZRRGGHFKRZD SU]HSURZDG]DQD X V]\QV]\OL

ZZDUXQNDFKGRPRZ\FKZĄDĝFLZLHQLHPDV]DQVSRZRG]HQLD"3RQLHZDľQDM- F]ÛĝFLHMXPLHUDMÇRQHZZ\QLNXQLHUR]SR]QDQHMFKRURE\SU]HZOHNĄHM

KRWAWIENIE

1DMOHSV]\PLQDMSURVWV]\PVSRVREHPQD]DWDPRZDQLHNUZDZLHQLDMHVW]DVWR- VRZDQLHXFLVNX*G\̺FRĝ̹NUZDZLSRSURVWXXFLVNDP\NUZDZLÇFHPLHMVFH

Jakie mogą być przyczyny krwawienia?

3U]HGH ZV]\VWNLP ZDONL ]ZLHU]ÇW ]DUµZQR SRGF]DV ĄÇF]HQLD MDN L Z SR]RUQLH

]JRGQ\P VWDG]LH 3RZVWDMÇ ZµZF]DV JĄµZQLH UDQ\ QD VNµU]H JĄRZ\ NDUNX

LJU]ELHWXNWµUHQDV]F]ÛĝFLHFKRÉQLHNLHG\EDUG]RJĄÛERNLHLQLHEH]SLHF]QH

NUZDZLÇU]DGNRLQLH]QDF]QLH

=GHF\GRZDQLHZLÛNV]\XSĄ\ZNUZLREVHUZXMHVLÛZZ\QLNXUDQNÇVDQ\FKPDĄľR- ZLQXV]Q\FK:WDNLHMV\WXDFMLZ\VWDUF]\]ĄDSDÉMÇSRPLÛG]\GZDSDOFHZPLHM- VFXJG]LHMHVWUDQDLXFLVNDÉSU]H]NLONDPLQXW

Czy zwierzę oddycha?

sprawdzaj przez 10 sek.

TAK NIE

Przejdź do tematu

„Rozpoznawanie zagrożenia”

Rozpocznij

sztuczne oddychanie.

jeden oddech/5 sek.

Czy zwierzęciu bije serce?

NIE TAK

Kontynuuj masaż serca, kontynuuj sztuczne oddychanie.

1-2 uciski na sek.

1 oddech na 5 sek.

Kontynuuj sztuczne oddychanie.

1 oddech na 5 sek.

.UZDZLÉREͤFLHSRWUDͤÇUµZQLHľUDQ\NÇVDQHSDOFµZ$PSXWDFMDSDOFDMHGQDNľH

SDUDGRNVDOQLHZLÇľHVLÛ]QLHZLHONLPNUZDZLHQLHPĜFLDQDRGFLÛWHJRQDF]\QLD

RENXUF]DVLÛL̺FKRZD̹ZUDQLHFRVSRZDOQLDOXEZUÛF]]DWU]\PXMHNUZDZLHQLH

.UZDZLÇFÇNRĆF]\QÛ]DOHFDVLÛXQLHĝÉSRZ\ľHMSR]LRPXVHUFDFRZSU]\SDG- NXV]\QV]\OLR]QDF]DSU]\WU]\PDQLHMHMZSR]\FMLQDSOHFDFK-HĝOLNUZDZLHQLH

GRW\F]\DPSXWRZDQHJRSDOFDQDMOHSLHMMHVWXFLVQÇÉFDĄÇGĄRĆDQLHNLNXWSDOFD

„Mała dygresja” - rany gryzione palców zwykle goją się długo, zwłaszcza wtedy, gdy z kikuta palca wystaje fragment kości. Nawet wówczas, gdy palec jest „cały”, istnieje spore ryzyko zapalenia kości lub stawu, nie należy ich więc bagatelizować.

Co zrobić, gdy krwawi naderwany odcisk na stopie? Również ucisnąć.

-HĝOLMHGQDNľHNUZDZLHQLHQLHXVWÛSXMHSR]DVWRVRZDQLXEH]SRĝUHGQLHJRXFLVNX

ZPLHMVFXNUZDZLHQLDQDOHľ\GRGDWNRZR]DVWRVRZDÉXFLVNGXľHMWÛWQLF\]QDM- GXMÇFHMVLÛSRPLÛG]\NUZDZLÇF\PPLHMVFHPDVHUFHPWÛWQLF\UDPLHQQHMOXE

XGRZHM%\VSUDZG]LÉF]\NUZDZLHQLHXVWDĄR]ZROQLMXFLVNQDFKZLOÛ7ÛWQLFÛ

QDOHľ\XFLVNDÉQLHGĄXľHMQLľPLQXWRGPRPHQWX]DSU]HVWDQLDNUZDZLHQLDOXE

GR PRPHQWX GRWDUFLD GR OHNDU]D ZHWHU\QDULL MHĝOL SRPLPR XFLVNX UDQD QDGDO

NUZDZL2GUDG]DVLÛVWRVRZDQLHRSDVHNXFLVNRZ\FK

:V\WXDFMLNUZRWRNX]QRVDQDOHľ\OHNNRXFLVQÇÉQRVSRVWURQLH]NWµUHMZ\- SĄ\ZDNUHZWDNDE\GURľQRĝÉSU]HFLZOHJĄHMMDP\QRVRZHM]RVWDĄD]DFKRZDQD

7REDUG]RZDľQHSRQLHZDľV]\QV]\OHQLHSRWUDͤÇRGG\FKDÉSU]H]MDPÛXVWQÇ

D QLHGURľQRĝÉ JµUQ\FK GUµJ RGGHFKRZ\FK PRľH GRSURZDG]LÉ GR XGXV]HQLD

:VND]DQHMHVWUµZQLHľSU]\ĄRľHQLH]LPQHJRRNĄDGXQDSU]\NĄDG]NRVWNLORGX

RZLQLÛWHMZNDZDĄHNPDWHULDĄX*ĄRZD]ZLHU]ÛFLDSRZLQQDE\ÉVNLHURZDQDOHNNR

NXGRĄRZLDE\]PLQLPDOL]RZDÉU\]\NR]DFKĄ\ĝQLÛFLDVLÛNUZLÇ

POGRYZIENIE

*G\ ]DREVHUZXMHP\ OXE XVĄ\V]\P\ SRZDľQÇ ZDONÛ SRPLÛG]\ V]\QV]\ODPL

VLHUĝÉIUXZDSRNODWFHZLGDÉĝODG\NUZLV]\QV]\OHNRWĄXMÇVLÛSRFDĄHMZROLHU]H

QDOHľ\UR]G]LHOLÉZDOF]ÇFH]HVREÇRVREQLNL%\VDPHPXXQLNQÇÉSRJU\]LHQLD

ZDUWRQLHUR]G]LHODÉV]\QV]\OLJRĄÇUÛNÇ-DNRRFKURQDUÛNLĝZLHWQLHVSUDZG]L

VLÛUÛNDZLFDNXFKHQQDOXEVSDZDOQLF]D

5DQ\NÇVDQHGRW\F]Ç]Z\NOHVNµU\F]XENDJĄRZ\XV]XNDUNXLJU]ELHWXMDNUµZ-

QLHľQRVDZDUJLSRZLHNRUD]SDOFµZNWµUHPRJÇE\ÉSRJU\]LRQHOXEZUÛF]RG- JU\]LRQH

Co należy zrobić?

1. 2FHQLÉVWDQRJµOQ\VWDQ]ZLHU]ÛFLDL]DWDPRZDÉMDNLHNROZLHNNUZDZLHQLH

WDNMDNWRRPµZLRQRZF]HĝQLHM

2. 2FHQLÉVWRSLHĆXV]NRG]HQLDFLDĄD

0DĄHUDQ\SRZLHU]FKRZQH]DJRMÇVLÛVDPHEH]ľDGQHJROHF]HQLD3DPLÛ- WDMP\MHGQDNľHZLHONRĝÉUDQPRľHE\ÉZLÛNV]DQLľQDPVLÛZ\GDMH%\

WRZVWÛSQLHRFHQLÉPRľHP\GPXFKQÇÉZIXWHUNRQDZ\VRNRĝFLUDQ\3R- WU]HEQHEÛG]LHGRWHJRVLOQHļUµGĄRĝZLDWĄD

3.  3U]\VWU]\FVLHUĝÉZRNµĄUDQ\MHĝOLUDQDMHVWUR]OHJĄDLJĄÛERNDOXEMHĝOLQLH

PDP\SHZQRĝFLMDNGRNĄDGQLHZ\JOÇGD3R]DGRNĄDGQ\PREHMU]HQLHPUDQ\

XĄDWZLWRUµZQLHľMHMRF]\V]F]HQLHLRGNDľHQLH'RWHJRSRWU]HEQDEÛG]LH

SRPRFGUXJLHMRVRE\

4.  3U]HP\FLHUDQ\8ľ\ZDP\GRWHJRMDĄRZ\FKJD]LNµZQDVÇF]RQ\FKUR]- WZRUHP ULZDQROX EÇGļ RFWHQLVHSWHP 1LH QDOHľ\ Xľ\ZDÉ GR WHJR ZDW\

DQL SĄDWNµZ GR WZDU]\ ERZLHP LFK ZĄµNQD PRJÇ SU]\NOHLÉ VLÛ GR UDQ\

3U]HP\FLHUDQ\PDQDFHOXXVXQLÛFLH]QLHMZV]HONLFK]DQLHF]\V]F]HĆRUD]

MHMRGNDľHQLH=DELHJLQDOHľ\SRZWDU]DÉ[G]LHQQLH

5.  8QLHPRľOLZLÉV]\QV]\OLNRU]\VWDQLH]NÇSLHOLSLDVNRZ\FK

6. :VND]DQDMHVWFRG]LHQQDRFHQDJRMHQLDVLÛUDQ\

:V]\VWNLHUDQ\NWµUH

· EU]\GNRSDFKQÇ

· VÇ]DF]HUZLHQLRQHLEDUG]REROHVQH

· Z\SĄ\ZD]QLFKMDNLNROZLHNZ\VLÛNZV]F]HJµOQRĝFLURSQ\

OXEJG\V]\QV]\ODF]XMHVLÛRJµOQLHPµZLÇFļOHQDOHľ\QDW\FKPLDVWXGDÉVLÛGR

OHNDU]DZHWHU\QDULL

:DUWRPLHÉQDXZDG]HIDNWľHQLHNWµUH]UDQPRJÇZ\PDJDÉ]DĄRľHQLDV]ZµZ

FRQLHEÛG]LHPRľOLZHJG\ZL]\WDQDVWÇSLSRNLONXGQLDFKRGXJU\]LHQLD

UPADEK Z WYSOKA, ZŁAMA- NIE, ZWICHNIĘCIE

=GHF\GRZDQD ZLÛNV]RĝÉ ]ĄDPDĆ X V]\QV]\OL

GRW\F]\NRĆF]\QW\OQ\FKLMHVWZ\QLNLHPXSDGNX

]GXľHMZ\VRNRĝFLQDGHSQLÛFLDOXESUµE\XZRO- QLHQLDNRĆF]\Q\NWµUDXWNQÛĄDSRPLÛG]\SUÛWD- PLNODWNLOXEDNFHVRULµZNODWNRZ\FK

-HĝOL]DREVHUZXMHP\XQDV]HMV]\QV]\OLľH

· NXOHMHQLHREDUF]DQLDMHGQHM]NRĆF]\Q

OXEW\ONRLZ\ĄÇF]QLHľHSRUXV]DVLÛ̺G]LZQLH̹

· NRĆF]\QD]JLQDVLÛSRGQLHZĄDĝFLZ\PNÇWHP

OXEZQLHW\SRZ\PPLHMVFX

· PDREU]ÛNQDNRĆF]\QLHNWµUDQLHMHVWREDU- F]DQD

QDOHľ\ SRGHMU]HZDÉ ]ĄDPDQLH OXE ]ZLFKQLÛFLH

7DNDV\WXDFMDR]QDF]DľH7ZRMDV]\QV]\ODFLHU- SLLZ\PDJDSLOQHMSRPRF\OHNDUVNLHM

/HSLHM QLH SRGHMPRZDÉ SUµE ]DNĄDGDQLD RSD- WUXQNXXV]W\ZQLDMÇFHJRQD]ĄDPDQÇNRĆF]\QÛ

JG\ľ ]ZLHU]Û ZDOF]ÇF SRGF]DV ]DELHJX PRľH

XV]NRG]LÉMÇVRELHMHV]F]HEDUG]LHMDWRR]QD- F]DGODQLHJRMHV]F]HZLÛNV]HFLHUSLHQLH1DOHľ\

GHOLNDWQLH]ĄDSDÉV]\QV]\OÛLZĄRľ\ÉMÇGRPD- ĄHJR WUDQVSRUWHUND OXE ]DZLQÇÉ Z UÛF]QLN WDN

E\RJUDQLF]\ÉUXFK\]ZLHU]ÛFLDLMDNQDMV]\EFLHM

VNRQWDNWRZDÉVLÛ]OHNDU]HPZHWHU\QDULL

-HĝOLWRQLHPRľOLZHQDOHľ\RJUDQLF]\É]ZLHU]Û- FLXUXFK]DP\NDMÇFJRZPDĄHMNODWFHOXE̺NR- FLP̹ WUDQVSRUWHU]H Z\ĄRľRQ\P SRGNĄDGHP OL- JQLQÇOXEUÛF]QLNLHPQLHSHOOHWHPGU]HZQ\P

=ZLHU]ÛFLX QDOHľ\ ]DSHZQLÉ MHG]HQLH L ZRGÛ

RUD]EDF]QLHREVHUZRZDÉMHJR]DFKRZDQLHWR

Złamanie kości udowej fot. Natalia Deptuła

Złamane łapki u Zosi fot. Barbara Żylska

Łapki Zosi po zrośnięciu fot. Barbara Żylska

F]\RGGDMHPRF]LNDĄ:UD]LHEUDNXDSHW\WXZVND]DQHMHVWGRNDUPLDQLHNDUPÇ

UDWXQNRZÇSRGZDUXQNLHPľH]ZLHU]ÛQLH̺ZDOF]\Rľ\FLH̹SRGF]DVF]\QQRĝFL

GRNDUPLDQLD

3DPLÛWDMP\E\Z\HOLPLQRZDÉSU]\F]\QÛ]ĄDPDQLDMHĝOLW\ONRMHVWWRPRľOLZH

=GHF\GRZDQLHPQLHMSRZDľQHVÇV\WXDFMHJG\]ĄDPDQLXXOHJQLHRJRQQDSU]\- NĄDGZZ\QLNXSU]\WU]DĝQLÛFLDGU]ZLDPL7HJRW\SX]ĄDPDQLD]Z\NOHZ\FKRG]Ç

̺SU]\RND]ML̹ZL]\W\]LQQHJRSRZRGXLMXľGDZQRVÇ]DJRMRQH-HĝOLXUD]MHVW

ĝZLHľ\ SU]H] Z]JOÇG QD WRZDU]\V]ÇF\ PX EµO VNRQWDNWXMP\ VLÛ ] OHNDU]HP

ZHWHU\QDULL

NADERWANY OGON

6]\QV]\OHZZ\QLNXVWUHVXOXEQLHXPLHMÛWQHJRFKZ\WDQLDSRWUDͤÇ̺]JXELÉ̹GXľÇ

LORĝÉIXWUDZW\PWDNľH]RJRQDFRVNXWNXMHSRMDZLHQLHPVLÛĄ\VHJRSODFNDQD

VNµU]H6NµUDMHVWZµZF]DVJĄDGNDLF]\VWD:WDNLHMV\WXDFMLQLHWU]HEDURELÉ

QLFVLHUĝÉRGURĝQLH]F]DVHP

-HĝOLQDWRPLDVWGRV]ĄRGR]ĄXV]F]HQLDVLÛIUDJPHQWXVNµU\]RJRQDQDOHľ\

· ]DWDPRZDÉNUZDZLHQLHXFLVNDMÇFRJRQSRQLľHMUDQ\XQLHĝÉNRĆFµZNÛ

RJRQDSRZ\ľHMSR]LRPXVHUFD

· SU]HP\ÉRFHWQLVHSWHPOXEUR]WZRUHPULZDQROX

· XQLHPRľOLZLÉ]ZLHU]ÛFLXNÇSLHOHSLDVNRZHSU]HĄRľ\ÉMHGRF]\VWHMNODWNL

· MHĝOL ]ZLHU]Û LQWHUHVXMH VLÛ NRĆFµZNÇ RJRQD  ]DĄRľ\É RSDWUXQHN

SU]\SODVWURZXMÇFJRGRVLHUĝFL

· MDN QDMV]\EFLHM XPµZLÉ VLÛ QD ZL]\WÛ NRĆFµZND RJRQD SR]EDZLRQD

VNµU\Z\PDJDDPSXWDFML

PRZYDEPTANA/ PRZYTRZAŚNIĘTA SZYNSZYLA

&]\PJURľÇWDNLHXUD]\"3U]HGHZV]\VWNLP

· ]ĄDPDQLHPNRĝFLF]DV]NLNODWNLSLHUVLRZHMNUÛJRVĄXSDLNRĆF]\Q

· ]PLDľGľHQLHPQDU]ÇGµZZHZQÛWU]Q\FK

· NUZRWRNLHPZHZQÛWU]Q\P

· ZQDMOHSV]\PZ\SDGNXQLHJURļQ\PVWĄXF]HQLHP

=DZV]HQDOHľ\QLH]ZĄRF]QLHSRND]DÉ]ZLHU]ÛOHNDU]RZLZHWHU\QDULL'RW\F]\WR

ZV]F]HJµOQRĝFLV\WXDFMLJG\

· V]\QV]\ODQLHZVWDMHOXEPDSUREOHP]HZVWDQLHP

· V]\QV]\OD SRUXV]D VLÛ LQDF]HM NXOHMH

FLÇJQLHNRĆF]\Q\]DVREÇ

· V]\QV]\ODMHVWRVRZLDĄDQLHPDDSHW\WX

QLHRGGDMHNDĄXLOXEPRF]X

· V]\QV]\ODPDGXV]QRĝÉ

&RPRľQD]URELÉZF]DVLHRF]HNLZDQLDQDZL- ]\WÛ"

· RFHQLÉVWDQRJµOQ\]ZLHU]ÛFLD]ZĄDV]F]D

VSRVµESRUXV]DQLDVLÛ

· SU]HĄRľ\É GR PDĄHM NODWNL OXE GXľHJR

WUDQVSRUWHUD]DSHZQLÉZRGÛLMHG]HQLH

· REVHUZRZDÉDSHW\WPRF]NDĄ

· GRNDUPLÉ MHĝOL ]ZLHU]Û MHVW SU]\WRPQH

LQLHPDDSHW\WX

PORAŻENIE PRĄDEM

-HĝOL V]\QV]\OD OHľ\ QLHSU]\WRPQD ] NDEOHP

ZS\V]F]NX]DQLP]DELHU]HP\VLÛ]DMHMUDWRZD- QLHnajpierw bezwzględnie należy wyjąć wtycz- kę z kontaktu! :SU]HFLZQ\PUD]LHPRľHSRUD]LÉ

QDVSUÇG-HĝOLV]\QV]\ODOHľ\QLHSU]\WRPQDQDOHľ\SU]\VWÇSLÉGR5.2ZHGĄXJ

RPµZLRQ\FKZQLQLHMV]\PDUW\NXOH]DVDGLMDNQDMV]\EFLHMGRVWDUF]\É]ZLHU]Û

GRSU]\FKRGQLZHWHU\QDU\MQHM

1DZHWMHĝOL]ZLHU]ÛMHVWSU]\WRPQHWDNF]\LQDF]HMQLH]EÛGQDMHVWSLOQDZL]\WD

XOHNDU]DZHWHU\QDULL]HZ]JOÛGXQDNRQLHF]QRĝÉXVWDOHQLDXV]NRG]HĆSRZVWD- Ą\FKZZ\QLNXSRUDľHQLDSUÇGHPGRNWµU\FKQDMF]ÛĝFLHMQDOHľÇ

· SRSDU]HQLDMDP\XVWQHMZDUJMÛ]\NDSROLF]NµZSRSDU]HQLDGĄRQL

LVWµS]PDUWZLFÇSDOFµZZĄÇF]QLH

Mietek ze złamanym śródsto- piem fot. Katarzyna Trociewicz

Mietek ze złamanym śródsto- piem fot. Katarzyna Trociewicz

· QHXURJHQQ\REU]ÛNSĄXFGXV]QRĝÉDSDWLD

· GUJDZNL

· ]DEXU]HQLDU\WPXVHUFD

· XV]NRG]HQLDXNĄDGXSRNDUPRZHJRLPLÛĝQLRZRV]NLHOHWRZHJR

URAZ OKA, ŁZOTOK JEDNOSTRONNY LUB OBUSTRONNY

3UREOHP\]RNLHPPRJÇE\É]ZLÇ]DQH]

· FKRUREÇVDPHJRRND

· JU]\ELFÇVNµU\SRZLHN

· FKRUREÇVWRPDWRORJLF]QÇ

&R]URELÉ]DQLPXGDP\VLÛGROHNDU]DZHWHU\QDULL"

· SU]HP\ÉVROÇͤ]MRORJLF]QÇOXESU]HJRWRZDQÇZRGÇ

· ]DSXĝFLÉV]WXF]QHĄ]\

· ZVWU]\PDÉGRVWÛSGRNÇSLHOLSLDVNRZ\FK

-HG\QÇV\WXDFMÇZNWµUHMSRZLQQLĝP\VLÛSRZVWU]\PDÉRGZ\NRQ\ZDQLDMDNLFK- NROZLHNF]\QQRĝFLSR]DXGDQLHPVLÛZWU\ELHSLOQ\PQDZL]\WÛGROHNDU]DZHWH- U\QDULLMHVWFLDĄRREFHZ\VWDMÇFH]RND

3RGľDGQ\PSR]RUHPQLHQDOHľ\SRGDZDÉGRRF]XNURSOLNWµUHDNXUDWPDP\

ZGRPXJOLNRNRUW\NRVWHURLG\ZV\WXDFMLRZU]RG]HQLDURJµZNLXSRĝOHG]ÇJRMH- QLH]NROHLDQW\ELRW\NSU]\EUDNXLQIHNFMLEDNWHU\MQHMMHVW]XSHĄQLH]EÛGQ\LPRľH

SURZDG]LÉ GR SRZVWDQLD RSRUQRĝFL EDNWHU\MQHM :LÛNV]RĝÉ NURSOL GR RF]X SR

RWZDUFLXQLHSRZLQQDE\ÉXľ\ZDQDGĄXľHMQLľSU]H]PLHVLÇF

UDAR CIEPLNY

6]\QV]\OH SRZLQQ\ E\É XWU]\P\ZDQH Z SRPLHV]F]HQLX ] GREUÇ ZHQW\ODFMÇ

ZNWµU\PSDQXMHWHPSHUDWXUDZJUDQLFDFKVWRSQLRUD]]DZV]HPLHÉGR- VWÛSGRĝZLHľHMZRG\SLWQHM6]\QV]\OH]QRV]ÇļOHWHPSHUDWXU\SRZ\ľHMVWRS- QL6]NRGOLZHG]LDĄDQLHZ\VRNLHMWHPSHUDWXU\QDVLODVLÛZUD]]HZ]URVWHPZLO- JRWQRĝFLSRZLHWU]D

Jakie mogą być objawy przegrzania, a następnie udaru cieplnego?

· SU]HNUZLHQLHXV]X

· WHPSHUDWXUDFLDĄD]PLHU]RQDZRGE\WQLF\!^R&SUDZLGĄRZDWHPSHUD- WXUDXV]\QV]\OLZ\QRVLRN^R&

· SU]\VSLHV]RQ\RGGHFK

· ]PQLHMV]HQLHDNW\ZQRĝFLDSDWLDRWÛSLHQLH]DEXU]HQLDUµZQRZDJL

· ĝOLQRWRN

· ELHJXQNDNDĄ]NUZLÇ

· GUľHQLDPLÛĝQLXWUDWDSU]\WRPQRĝFLDWDNLSDGDF]NRZH

· ]DWU]\PDQLHNUÇľHQLD

Ryzyko udaru zwiększa się znacząco, gdy:

· WHPSHUDWXUDRWRF]HQLDSU]HNUDF]DVW

· SRPLHV]F]HQLHZNWµU\PSU]HE\ZDMÇV]\QV]\OHPDVĄDEÇZHQW\ODFMÛ

· EUDNXMHĝZLHľHMZRG\SLWQHM

· V]\QV]\OHVÇEDUG]RPĄRGHVWDUH

· ]ZLHU]ÛWDVÇRW\ĄH

· ]ZLHU]ÛWDVÇFKRUHJĄµZQLHFKRG]LRFKRURE\VHUFDLSĄXF

Udar cieplny stanowi zagrożenie dla życia zwierzęcia!!!

3U]\]QDF]QHMKLSHUWHUPLLGRFKRG]LGRGHQDWXUDFMLELDĄHN]DEXU]HĆNUÇľHQLDQLH- GRWOHQLHQLDLZNRQVHNZHQFMLQLHZ\GROQRĝFLQDU]ÇGµZRZU]RG]HQLDMHOLWLVHSV\

RVWUHM QLHZ\GROQRĝFL QHUHN QLHGRNUZLHQLD PLÛĝQLD VHUFRZHJR REU]ÛN Pµ]JX

LĝPLHUFL

Co należy zrobić?

2GSRZLHGļZ\GDMHVLÛEDQDOQDoczywiście schłodzić.-HGQDNľHREQLľDQLHWHP- SHUDWXU\SRZLQQRE\ÉVWRSQLRZH:GRPXPRľHP\]DVWRVRZDÉJĄµZQLHFKĄR- G]HQLH]HZQÛWU]QHNWµUHSROHJDQD

1. 3U]HQLHVLHQLX V]\QV]\OL GR FKĄRGQLHMV]HJR SRPLHV]F]HQLD -HĝOL QLH SR- VLDGDV]WDNLHJRZVZRLPGRPXZĄÇF]ZLDWUDNLXVWDZSU]HGQLPEXWHONÛ

]H]PURľRQÇZRGÇOXE]DPURľRQ\ZNĄDG-HĝOLQLHSRVLDGDV]ZLDWUDNDQD

SHZQRPDV]ZGRPXORGµZNÛ2WZµU]MÇLVWDĆSU]HGQLÇZSHZQHMRGOHJĄR- ĝFLWDNE\F]XÉSRZLHZFKĄRGQHJRSRZLHWU]DVWDUDMÇFVLÛMHGQRF]HĝQLHQLH

SU]\WXODÉV]\QV]\OL]E\WPRFQRQDMOHSLHMWU]\PDMÇFMÇQDUÛF]QLNX

2. =ZLOľHQLXOHWQLÇZRGÇPDĄľRZLQ\XV]QHRUD]GĄRQLHLVWRS\V]\QV]\OL=LP- QD ZRGD VSRZRGXMH ]DPNQLÛFLH QDF]\Ć L XWUXGQL RGGDZDQLH FLHSĄD =D- PLDVWZRG\PRľQDXľ\ÉZ\VRNRSURFHQWRZHJRDONRKROXNWµU\SU]\VSLHV]\

SDURZDQLH

3. 3U]\ĄRľHQLXFKĄRGQ\FKRNĄDGµZQDSU]\NĄDGNRVWNLORGXRZLQLÛWHMZUÛF]- QLNQDSU]HELHJXGXľ\FKQDF]\ĆZRNROLF\SDFKZLQRZHMSDFKRZHMRUD]

ZRNROLF\V]\L

4. -HĝOLV]\QV]\ODMHVWSU]\WRPQDSRGDMMHMGRSLFLDOHWQLÇZRGÛOXEVµOͤ]MR- ORJLF]QÇ]HVWU]\NDZNL

:\NRQXMSRPLDU\WHPSHUDWXU\FLDĄDSRSU]H]ZSURZDG]HQLHWHUPRPHWUXGRSUR- VWQLF\1DOHľ\]DSU]HVWDÉVFKĄDG]DQLDJG\WHPSHUDWXUDFLDĄD]ZLHU]ÛFLDVSDG- QLHGR^R&DE\XQLNQÇÉZSURZDG]HQLDJRZVWDQKLSRWHUPLL

*HQHUDOQLHQLH]DOHFDQHMHVW]DQXU]DQLHV]\QV]\OLZZRG]LHDOHMHĝOL7ZRMH]ZLH- U]ÛMHVWZ]Ą\PVWDQLHLQLHPRľHV]Z\NRU]\VWDÉľDGQHM]ZZPHWRGE\MÇVFKĄR- G]LÉ]PRF]MHMIXWHUNRZRGÇ3DPLÛWDMÇFMHGQRF]HĝQLHRW\PE\QLH]DQXU]\É

JĄRZ\]ZLHU]ÛFLDMDNUµZQLHľE\ZRGDQLHE\ĄD]LPQD

Czego nie należy robić?

· VFKĄDG]DÉ]E\WPRFQRL]E\WV]\ENR

· ]DQXU]DÉFDĄHMV]\QV]\OLUD]HP]JĄRZÇ]ZĄDV]F]DZORGRZDWHMZRG]LH

SU]\NĄDGDÉNRVWHNORGXEH]SRĝUHGQLRGRFLDĄDRUD]RF]\ZLĝFLHZNĄDGDÉ

GRORGµZNL

· SRGDZDÉGRXVWQLHSĄ\QµZMHĝOL]ZLHU]ÛMHVWQLHSU]\WRPQH

· SRGDZDÉ VDPRG]LHOQLH MDNLFKNROZLHN OHNµZ Z W\P SU]HFLZJRUÇF]NR- Z\FK

NAPADY PADACZKOPODOBNE

:V\WXDFML]DREVHUZRZDQLDXV]\QV]\OLQDSDGXSDGDF]NRSRGREQHJROXEDWD- NXSDGDF]NRZHJRQDOHľ\Z\MÇÉMÇ]NODWNLLSRĄRľ\ÉQDNRFXQDSRGĄRG]HXVX- QÇÉĝOLQÛ]MDP\XVWQHMLSRGľDGQ\PSR]RUHPQLHSRGDZDÉ]ZLHU]ÛFLXQLF]HJR

GRSLFLDDQLGRMHG]HQLD=DOHFDVLÛ]DGEDQLHRNRPIRUWSV\FKLF]Q\]ZLHU]ÛFLD

SRSU]H]]DSHZQLHQLHFLV]\LVSRNRMX3R]DW\PQDMVHQVRZQLHMV]DU]HF]ÇMDNÇ

PRľHP\]URELÉZV\WXDFML]DREVHUZRZDQLDDWDNXSDGDF]NRZHJRWRSRF]HNDÉ

DľVDPXVWÇSL$WDNL]Z\NOHVÇNUµWNLHDV]\QV]\OHWXľSRDWDNX]DFKRZXMÇVLÛ

]XSHĄQLHQRUPDOQLH

=DSLVXMGDW\DWDNµZF]DVLFKWUZDQLD]ZUµÉXZDJÛQDRNROLF]QRĝFLLPWRZD- U]\V]ÇFH7HZV]\VWNLHLQIRUPDFMHPRJÇE\ÉSRPRFQHZXVWDOHQLXUR]SR]QDQLD

LZGURľHQLXRGSRZLHGQLHJROHF]HQLD

.DľG\REMDZSDGDF]NRSRGREQ\PRľHE\ÉZWHRULLVWDQHP]DJUDľDMÇF\Pľ\FLX

LZ\PDJDSLOQHMZL]\W\XOHNDU]DZHWHU\QDULL]ZĄDV]F]DMHĝOL

· WUZDQLHSU]HUZDQLHRGSRQDGPLQXW\OXE

· SRNUµWNLHMSU]HUZLHSRMHGQ\PDWDNXSRMDZLDVLÛNROHMQ\OXE

· V]\QV]\ODSRDWDNXF]XMHVLÛHZLGHQWQLHļOHMHVWRWÛSLDĄDQLHREHFQD

Z\ND]XMH]DEXU]HQLDUµZQRZDJLQLHLQWHUHVXMHVLÛMHG]HQLHP

1DZHWMHĝOLREMDZ\XVWÇSLÇV]\ENROXEZGURG]HGROHF]QLF\]ZLHU]ÛQDOHľ\]ED- GDÉLZ\NRQDÉEDGDQLDGRGDWNRZH%DGDQLDZ\NRQDQHWXľSRDWDNXPDMÇZLÛN- V]ÇV]DQVÛZ\ND]DÉLFKSUDZG]LZÇSU]\F]\QÛ

1DMF]ÛVWV]HSU]\F]\Q\DWDNµZSDGDF]NRSRGREQ\FKXV]\QV]\OLWRSU]HJU]DQLH

LKLSRJOLNHPLD:ĝUµGLQQ\FKZ\PLHQLÉQDOHľ\KLSRNDOFHPLÛFKRURE\RĝURGNR- ZHJRXNĄDGXQHUZRZHJR]DWUXFLD:DUWRZLÛF]ZUµFLÉV]F]HJµOQÇXZDJÛQD

WHPSHUDWXUÛSRPLHV]F]HQLDZNWµU\P]QDMGXMÇVLÛV]\QV]\OHVNRU\JRZDÉEĄÛG\

GLHWHW\F]QHRUD]Z\HOLPLQRZDÉSRWHQFMDOQLHVWUHVXMÇFHF]\QQLNL

ZADŁAWIENIE

=DGĄDZLHQLHOXE]DNU]WXV]HQLHWRXWNQLÛFLHFLDĄDREFHJRZĝZLHWOHWFKDZLF\7D- NLHV\WXDFMHXV]\QV]\OL]GDU]DMÇVLÛVWRVXQNRZRU]DGNR=Z\NOHWRFRSRWRF]- QLHQD]\ZDQHMHVW]DGĄDZLHQLHPR]QDF]DWDNQDSUDZGÛXWNQLÛFLHFLDĄDREFHJR

F]\OLQDMF]ÛĝFLHMGXľHJRQLHSRJU\]LRQHJRNDZDĄNDSRNDUPXZSU]HĄ\NX7REDU- G]RVWUHVXMÇFHLEROHVQHGRĝZLDGF]HQLHGODNDľGHJR]ZLHU]ÛFLD

Co powinno nas skłonić do przypuszczenia, że nasza szynszyla ma ciało obce w przełyku?

· QDJĄ\VSDGHNDNW\ZQRĝFLDSDWLDF]DVHPSREXG]HQLH

· QHUZRZHSUµE\Z\MÛFLDF]HJRĝSU]HGQLPLĄDSNDPL]MDP\XVWQHMSRWU]Ç- VDQLHJĄRZÇ

· ĝOLQRWRNREͤFLHPRNUDRNROLFDS\V]F]NDOXEGXľDLORĝÉVSLHQLRQHMĝOLQ\

ZMDPLHXVWQHM

· FLÇJĄHSU]HĄ\NDQLHSRZWDU]DMÇFHVLÛZ\FLÇJDQLHJĄRZ\GRSU]RGX]MHG- QRF]HVQ\PPUXľHQLHPRF]XLNĄDG]HQLHPXV]X

· GXV]QRĝÉSDFMHQWPRľHPLHÉQLHGURľQRĝÉJµUQ\FKGUµJRGGHFKRZ\FK

MHĝOLFLDĄRREFHXFLVNDWFKDZLFÛVLQ\S\V]F]HNLĄDSNL

· MDGĄRZVWUÛW

Co zrobić w takiej sytuacji?

1. :\NRQDÉW]Z̺ZLQGRZDQLH̹:W\PFHOXQDOHľ\]ĄDSDÉV]\QV]\OÛREXUÇF]

VSODWDMÇFUÛFHQDMHMFLHOHWDNE\QLHPRJĄDQDPXFLHFDQLZ\SDĝÉ3DOFH

ĝURGNRZ\VHUGHF]Q\LPDĄ\SU]HSODWDP\SRPLÛG]\NRĆF]\QDPLV]\QV]\OL

QDWRPLDVWNFLXNDPLLSDOFDPLZVND]XMÇF\PLVWDUDP\VLÛXVWDELOL]RZDÉMHM

JĄRZÛ 1DVWÛSQLH QDOHľ\ VWDQÇÉ Z OHNNLP UR]NURNX XQLHĝÉ UÛFH GR JµU\

LZ\NRQDÉ]DPDV]\VW\UXFKSRĄXNXZGµĄ:LQGRZDQLHZ\NRU]\VWXMHG]LD- ĄDQLHVLĄ\RGĝURGNRZHMGRSU]HPLHV]F]HQLDFLDĄDREFHJRGRMDP\XVWQHM

3RZ\ľV]\PDQHZUPRľQDSRZWµU]\ÉRNRĄRUD]\

2. 3RQDGWRQDOHľ\RGHVVDÉJUXV]NÇĝOLQÛ]MDP\XVWQHMOXEZ\WU]HÉS\V]F]HN

3. 3U]H]NLONDGQL]DOHFDVLÛSRGDZDÉMHG]HQLHSDSNRZDWHNDUPÛUDWXQNRZÇ

VWRVRZDQÇGRGRNDUPLDQLDV]\QV]\OL

-HĝOL SUµE\ SRPRF\ QLH SU]\QLRVÇ UH]XOWDWX QDOHľ\ MDN QDMV]\EFLHM ]DZLHļÉ

V]\QV]\OÛGRSU]\FKRGQLZHWHU\QDU\MQHMJG]LHOHNDU]ZHWHU\QDULLZ]QLHF]XOHQLX

RJµOQ\PPRľHZ\MÇÉFLDĄRREFH]QDMGXMÇFHVLÛQDVDP\PSRF]ÇWNXSU]HĄ\NX

GRNRQDÉSU]HSFKQLÛFLDVRQGÇFLDĄDREFHJR]SU]HĄ\NXGRľRĄÇGNDRUD]ZGUR- ľ\ÉOHF]HQLHREMDZRZH]DOHľQHRGVWDQXSDFMHQWD1DZHWZµZF]DVJG\QDV]H

G]LDĄDQLDRNDľÇVLÛVNXWHF]QHZDUWRSRMDZLÉVLÛMDNQDMV]\EFLHMQDZL]\FLHXOH- NDU]DZHWHU\QDULLERZLHPQLHNWµUHFLDĄDREFHMDNQDSU]\NĄDGVXV]RQHNDZDĄNL

ZDU]\ZPDMÇRVWUHNUDZÛG]LHLPRJÇSRZDľQLHXV]NRG]LÉĝOX]µZNÛSU]HĄ\NX

ZJEDZENIE TRUCIZNY/TRUJĄCEJ ROŚLINY

:LHOH SRSXODUQ\FK URĝOLQ GRPRZ\FK WDNLFK MDN VNU]\GĄRNZLDW ]DPLRFXOFDV

PRQVWHUD V]HͥHUD VDQVHZLHULD GLIHQEDFKLD NDODGLXP ͤORGHQGURQ HSLSUHP- QXP]DZLHUDQLHUR]SXV]F]DOQHV]F]DZLDQ\ZDSQLDNWµUHSRUR]JU\]LHQLXIUDJ- PHQWX URĝOLQ\ Z SRVWDFL RVWU\FK LJLHĄHN ZELMDMÇ VLÛ Z ĝOX]µZNÛ MDP\ XVWQHM

MÛ]\NDLJDUGĄDSRZRGXMÇFMHMSRGUDľQLHQLH=DZDUWHZQLHNWµU\FKJDWXQNDFKUR- ĝOLQHQ]\P\VW\PXOXMÇXZDOQLDQLHVXEVWDQFMLSRZRGXMÇF\FKJZDĄWRZQÇUHDNFMÛ

]DSDOQÇNWµUDSRWÛJXMHVNXWNLXV]NRG]HQLDPHFKDQLF]QHJRZ\ZRĄDQHJRSU]H]

NU\V]WDĄNLV]F]DZLDQµZ

Difenbachia

Monstera - liście róznych odmian Skrzydłokwiat Zamioculcas

Monstera

Szeflera

2EMDZ\NOLQLF]QHQDMF]ÛĝFLHMZ\VWÛSXMÇRGUD]X%µOWRZDU]\V]ÇF\ľXFLXURĝOLQ\

SRZRGXMHSRWU]ÇVDQLHJĄRZÇLĝOLQRWRN=ZLHU]ÛPRľHVWDÉVLÛRVRZLDĄHLZ\GD- ZDÉFKDUF]ÇFHGļZLÛNL2EU]ÛNĝOX]µZNLZMDPLHXVWQHMQLHNLHG\GRSURZDG]D

GRZ\VWÇSLHQLDGXV]QRĝFL:Z\QLNXSRĄNQLÛFLDURĝOLQ\PRľHGRMĝÉGR]DSDOHQLD

EĄRQ\ĝOX]RZHMľRĄÇGNDDOHMDNRľHQDVLSDFMHQFLZSU]HZDľDMÇFHMZLÛNV]RĝFL

QLHZ\PLRWXMÇ]DXZDľDOQ\PRľHE\ÉMHG\QLHEUDNDSHW\WXDSRSHZQ\PF]DVLH

UµZQLHľELHJXQND

1DV]F]ÛĝFLHSU]H]Z]JOÇGQDGRĝÉV]\ENLHG]LDĄDQLHGUDľQLÇFHVSRľ\FLHGX- ľHMLORĝFLURĝOLQMHVWUDF]HMU]DGNLHGRZ\VWÇSLHQLDFLÛľNLFKREMDZµZNOLQLF]Q\FK

GRFKRG]LZLÛFVSRUDG\F]QLH3RPLPRWHJRľHZZURĝOLQ\FKDUDNWHU\]XMÇVLÛ

QLHZLHONÇWRNV\F]QRĝFLÇSRZRGXMÇF]DSDOHQLHEĄRQ\ĝOX]RZHMSU]HZRGXSRNDU- PRZHJRXV]\QV]\OLPRJÇGRSURZDG]LÉGRSRZDľQ\FKNRQVHNZHQFML

-HĝOLSU]\ĄDSLHP\V]\QV]\OÛQDJRUÇF\PXF]\QNXQDOHľ\XQLHPRľOLZLÉMHM]MH- G]HQLHZLÛNV]HMLORĝFLURĝOLQ\-HĝOL]QDMG]LHP\QDGJU\]LRQ\OLĝÉRFHĆP\F]\

XV]NRG]HQLD VÇ ĝZLHľH F]\ VWDUH 6NRQWDNWXMP\ VLÛ ] OHNDU]HP ZHWHU\QDULL

ZVSUDZLHNRQVXOWDFMLWRNV\F]QRĝFL]MHG]RQHMURĝOLQ\

1LHQDOHľ\SRGHMPRZDÉSUµEZ\ZRĄDQLDZ\PLRWµZ=DOHFDVLÛZ\SĄXNDQLHMDP\

XVWQHMZRGÇ

-HĝOLZLHP\ľHVSRľ\WDURĝOLQDMHVWWRNV\F]QD]ZLHU]Û]MDGĄROHNLOXEWUXFL]QÛ

PDP\PDNV\PDOQLHJRG]LQ\QDWRE\SU]HWUDQVSRUWRZDÉ]ZLHU]ÛGROHF]QLF\

ZHWHU\QDU\MQHME\SRGGDQH]RVWDĄR]DELHJRZLSĄXNDQLDľRĄÇGND*G\WDNLHMPRľ-

Kaladium Filodendron

Sanewiera

Epipremnum Epipremnum Filodendron

OLZRĝFLQLHPDQDOHľ\SRGDÉ

· ZÛJLHODNW\ZQ\GDZFHJNJFRQDĝUHGQLHM

ZLHONRĝFLV]\QV]\OÛJGDMHWDEOHWNLPJ

UR]SXV]F]RQHZPOZRG\JZÛJODPO

ZRG\FRK

· PLQXWSµļQLHMROHMSDUDͤQRZ\ZLORĝFLPONJ

3RQDGWR MDN ]DZV]H ZVND]DQD MHVW EDF]QD REVHUZDFMD

WHJRMDN]DFKRZXMHVLÛ]ZLHU]ÛF]\SRELHUDSRNDUPRG- GDMHNDĄLPRF]

1DOHľ\XQLHPRľOLZLÉ]ZLHU]ÛWRPGRVWÛSQDZ\ELHJXGR

MDNLFKNROZLHN URĝOLQ RUD] VXEVWDQFML SRWHQFMDOQLH WUXMÇ- F\FK

WZDĘCIA, BRAK BOBKÓW, BIEGUNKA

:SLHUZV]HMNROHMQRĝFLQDOHľ\RFHQLÉVWDQRJµOQ\]ZLH- U]ÛFLDVSUDZG]LÉMDNVLÛF]XMHLOHZDľ\F]\FKXGQLHF]\

PDDSHW\WMDNZ\JOÇGDMÇMHJRERENLF]\RGGDMHPRF]

%UDN ERENµZ ]Z\NOH MHVW NRQVHNZHQFMÇ EUDNX DSHW\WX

]SRZRGXFKRURE\F]ÛVWRVWRPDWRORJLF]QHM

:WUDNFLHRF]HNLZDQLDQDZL]\WÛPRľQDSRGDÉ

· Z]GÛFLHVLPHWLNRQHVSXPLVDQPJNJFRJR- G]LQÛ  UD]\ ! SRWHP [ G]LHQQLH RGSRZLHG- QLR GR SUHSDUDWX SU]\ ĝUHGQLHM ZDG]H V]\QV]\OL

J

· (SXPLVDQPO

· (VSXPLVDQ)RUWHPO · %RERWLFPO

· KHUEDWNLNRSHUNRZHSRMHQLH

· ELHJXQNDPRľQDSRGDÉZÛJLHODNW\ZQ\OXEWDQL- ^Kaladium

QDOOXEVPHFWÛRUD]SURELRW\N

· NDUPÛUDWXQNRZÇ]DPLDVWZRG\PRľQDXľ\ÉKHUEDWNLNRSHUNRZHM

WPADNIĘCIE DO WODY

: SLHUZV]HM NROHMQRĝFL QDOHľ\ RFHQLÉ V\WXDFMÛ L VWDQ

RJµOQ\]ZLHU]ÛFLD

· V]\QV]\ODQLHRGG\FKDOXEVWZLHUG]LP\]DWU]\- PDQLHDNFMLVHUFDSU]\VWÇSLÉGR5.2

· SRGHMU]HZDP\ ]DNU]WXV]HQLH  QDOHľ\ Z\NR- QDÉNLONDUD]\ZLQGRZDQLHLZ\WU]HÉS\V]F]HN

RGHVVDÉZRGÛĝOLQÛJUXV]NÇ

· V]\QV]\ODMHVWSU]\WRPQDLMHG\QLHZ\VWUDV]R- QDQDOHľ\RVXV]\É]ZLHU]Û

· MHĝOLV]\QV]\ODZSDGĄDQLHGRZRG\DGRZLDGUD]IDUEÇWDOHU]D]]XSÇ

QDOHľ\MÇXP\ÉXZDľDMÇFQDXV]\RF]\LQRV

NIESPODZIEWANY PORÓD

3RUµGXV]\QV]\OL]Z\NOHRGE\ZDVLÛZQRF\OXEQDGUDQHPZLÛF]RVWDMHP\

SRVWDZLHQL MXľ SU]HG IDNWHP =DEXU]HQLD SRURGX X V]\QV]\OL QD V]F]ÛĝFLH VÇ

U]DGNLH6]\QV]\OHURG]ÇRGRVHVNµZDSU]HUZ\ZWUDNFLHSRURGXZ\QRV]Ç

RGNLONXPLQXWGRNLONXJRG]LQ0ĄRGHZFLÇJXJRG]LQ\]DF]\QDMÇSU]HPLHV]F]DÉ

VLÛSRNODWFHRF]\RWZLHUDMÇZFLÇJXK

O czym należy pamiętać?

3U]HGHZV]\VWNLPRW\PľHXV]\QV]\OLZ\VWÛSXMHUXMDSRSRURGRZDSRMDZLDVLÛ

SRKSRSRURG]LHLWUZDGRE\2]QDF]DWRNRQLHF]QRĝÉRGG]LHOHQLDVDPLF\

RGVDPFDE\XQLNQÇÉNROHMQHMFLÇľ\=DUµZQRPDWFHMDNLRVHVNRPQDOHľ\]D- SHZQLÉNRPIRUWSV\FKLF]Q\PLHMVFHLPDWHULDĄGR]EXGRZDQLDJQLD]GD1LH]Z\- NOHLVWRWQHVÇFRG]LHQQHSRPLDU\PDV\FLDĄDPDWNLLPDOXFKµZ

:L]\WDOHNDUVNDMHVWQLH]EÛGQDZV\WXDFMLJG\

· SRUµGWUZDGĄXľHMQLľK

Mokra szynszyla fot. Małgorzata Skuch

· VDPLFDMHVWVĄDEDQLHPDDSHW\WXQLHRGGDMHPRF]XLNDĄXOXEQLHRSLHNXMH

VLÛPĄRG\PL

· PĄRGH VÇ VĄDEH QLH SRELHUDMÇ SRNDUPX QLH RGGDMÇ PRF]X L NDĄX QLH

SU]\ELHUDMÇQDZDG]H

PIERŚCIEŃ Z FUTRA/WYPADNIĘCIE PRĄCIA

3LHUĝFLHQLH ] IXWUD VÇ F]ÛVWÇ SU]\SDGĄRĝFLÇ VDPFµZ DNW\ZQ\FK SĄFLRZR OXE

]SUREOHPDPLVWRPDWRORJLF]Q\PL:DUWRUHJXODUQLHQDMU]DG]LHMUD]ZPLHVLÇFX

RSW\PDOQLHUD]QDW\JRGQLHVSUDZG]DÉMDPÛQDSOHWNDSRGNÇWHPREHFQRĝFL

VLHUĝFL1LHVWHW\SLHUĝFLHQLHORNDOL]XMÇVLÛGRĝÉJĄÛERNRXQDVDG\SUÇFLDLPRľQD

MHXZLGRF]QLÉGRSLHURSRZ\VXQLÛFLXFDĄHJRSUÇFLD]QDSOHWND

Objawy towarzyszące obecności pierścienia:

· QDGPLHUQH]DLQWHUHVRZDQLHRNROLFÇQDU]ÇGµZSĄFLRZ\FK

· QLHSU]\MHPQ\]DSDFK̺VWDUHJR̹PRF]XZ\F]XZDQ\ZRNROLF\QDU]ÇGµZ

SĄFLRZ\FK

· EROHVQHRGGDZDQLHPRF]X

· Z\SDGQLÛWHSUÇFLH

Jak zabrać się do usunięcia pierścienia z futra?

:DUWRSRSURVLÉGUXJÇRVREÛRSRPRFZSU]\WU]\PDQLX

V]\QV]\OLZSR]\FMLSLRQRZHMOXEQDSOHFDFK1DVWÛS- QLH GHOLNDWQLH Z\VXQÇÉ FDĄH SUÇFLH ] QDSOHWND L VSUµ- ERZDÉ]GMÇÉSLHUĝFLHĆ]VXZDMÇFJR]SUÇFLDSRSU]H]

URORZDQLH L GHOLNDWQH SRFLÇJDQLH %DUG]R ZDľQH MHVW

QDZLOľHQLHZSRVWDFLZD]HOLQ\ROHMXSDUDͤQRZHJROXE

ROLZNLGODG]LHFL3RXGDQ\P]DELHJXQDOHľ\QDVXQÇÉ

QDSOHWHN]SRZURWHPQDSUÇFLH

Jeśli nie uda się zdjąć pierścienia lub prącie po zabiegu wystaje z napletka, konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii.

Pierścień z futra

fot. Daria Krzemińska-Żur

Zauważyliśmy wypadnięte prącie i co teraz?

· QDOHľ\VSUDZG]LÉF]\QLHPDSLHUĝFLHQLD]IXWUD

· MHĝOLMHVWSR]E\ÉVLÛJR ZHGĄXJ Z\ľHMRSLVD- Q\FKZVND]µZHN

· MHĝOL MHVW WR QLHPRľOLZH OXE SR XVXQLÛFLX SLHU- ĝFLHQLDSUÇFLHQLHFKRZDVLÛZQDSOHWNXOXEQLH

PD SLHUĝFLHQLD D SUÇFLH MHVW REU]ÛNQLÛWH L ]D- F]HUZLHQLRQH  MDN QDMV]\EFLHM ]DSLVDÉ VLÛ QD

ZL]\WÛ

$GRF]DVXZL]\W\

· QDZLOľDÉSUÇFLHFRPLQZZĝURGNDPL

· PRľQD Xľ\É UR]WZµUX ]Z\NĄHJR FXNUX MDNR

ĝURGNX]PQLHMV]DMÇFHJRREU]ÛNVSXNDÉSR

PLQXWDFK

· SU]HĄRľ\ÉV]\QV]\OÛGRF]\VWHMPDĄHMNODWNL

· ZVWU]\PDÉNÇSLHOHSLDVNRZH

· XQLHPRľOLZLÉVDPRXV]NRG]DQLHVLÛSLOQRZDÉ

OXEVSUµERZDÉ]DĄRľ\ÉNXEUDF]HNRFKURQQ\

WYPADNIĘCIE JELITA

:\SDGQLÛFLHMHOLWDMHVWSRZRGHPGRXGDQLDVLÛZWU\ELH

SLOQ\PQDZL]\WÛGROHNDU]DZHWHU\QDULL:\SDGQLÛFLH

MHOLWDF]ÛVWRZ\VWÛSXMHUD]HP]MHJRZJĄRELHQLHPFR

]QDF]QLHNRPSOLNXMHV\WXDFMÛLSRJDUV]DURNRZDQLH,P

GĄXľHM MHOLWR ]QDMGXMH VLÛ SR]D RGE\WHP W\P ZLÛNV]H

V]DQVH QD MHJR QLHRGZUDFDOQH XV]NRG]HQLH =Z\NOH

QLH]EÛGQDMHVWLQWHUZHQFMDFKLUXUJLF]QDNWµUDZSU]\- SDGNXQLHSRZLNĄDQHJRZ\SDGQLÛFLDMHOLWDRJUDQLF]DVLÛ

GRRGSURZDG]HQLDMHOLWDL]DĄRľHQLDV]ZXNDSFLXFKRZH- JRZRNµĄRWZRUXRGE\WRZHJR:SU]\SDGNXPDUWZLF\

EÇGļ ]QDF]QHJR XV]NRG]HQLD ĝOX]µZNL SU]HZRGX SR-

Wypadnięcie prącia fot. Patrycja Szramka

Wypadnięcie prącia fot. Patrycja Szramka

Wypadnięte jelito fot. Alina Kryspin

NDUPRZHJRNRQLHF]QHRND]DÉVLÛPRľHXVXQLÛFLHIUDJPHQWXMHOLWDQDWRPLDVW

ZSU]\SDGNXZJĄRELHQLDSDFMHQWDF]HNDÉEÛG]LH]DELHJODSDURWRPLLRWZDUFLD

MDP\EU]XV]QHM

:\SDGQLÛFLHMHOLWD]ZJĄRELHQLHPOXEEH]F]ÛVWRMHVWNRPSOLNDFMÇLQQHMSU]H- ZOHNĄHMFKRURE\SU]HZRGXSRNDUPRZHJRNWµUÇQDOHľ\XZ]JOÛGQLÉZOHF]HQLX

E\]DSRELHFQDZURWRP

Jak należy postępować do czasu wizyty w przychodni weterynaryjnej:

1. GHOLNDWQLHDF]GRNĄDGQLHRF]\ĝFLÉZ\SDGQLÛW\IUDJPHQWMHOLWDOHWQLPUR]- WZRUHPVROLͤ]MRORJLF]QHM

2. UHJXODUQLHQDQRVLÉQDZ\SDGQLÛW\IUDJPHQWSU]HZRGXSRNDUPRZHJROXEU\- NDQWQDMOHSLHMQDED]LHZRG\E\]DSRELHFMHJRZ\VFKQLÛFLX

3. XPLHĝFLÉV]\QV]\OÛZPDĄHMF]\VWHMNODWFH

4. EH]Z]JOÛGQLHZVWU]\PDÉNÇSLHOHSLDVNRZH

5. ]DSRELHF VDPRXV]NRG]DQLX VLÛ  SLOQXMÇF ]ZLHU]Û OXE ]DNĄDGDMÇF NXEUD- F]HNRFKURQQ\

6. GRMHG]HQLDSRGDZDÉZ\ZDU]VLHPLHQLDOQLDQHJRE\XĄDWZLÉSDVDľWUHĝFL

SRNDUPRZHMSU]H]MHOLWDZ\ZDU]VLHPLHQLDOQLDQHJRPRľQDUµZQLHľGRGDÉ

GRNDUP\UDWXQNRZHM]DPLDVWZRG\

Uwaga!!! Postępowanie na własną odpowiedzialność tylko w ostateczności, gdy nie ma i w krótkim czasie nie będzie dostępu do żadnego lekarza!!! W żadnym

wypadku nie może uniknąć wizyty u lekarza weterynarii!!!

-HĝOL QDSUDZGÛ QLH PD PRľOLZRĝFL XGDQLD VLÛ GR NOLQLNL ZHWHU\QDU\MQHM Z WU\- ELHQDW\FKPLDVWRZ\PPRľQDSRGMÇÉSUµEÛVDPRG]LHOQHJRRGSURZDG]HQLDZ\- SDGQLÛWHJRIUDJPHQWXMHOLWDGRNDQDĄXRGE\WX]ZĄDV]F]DZWHG\JG\GRV]ĄRGR

WHJRQLHGDZQRMHOLWRMHVWQLHXV]NRG]RQHLPDQDWXUDOQ\ľ\ZRF]HUZRQ\NRORU

1DOHľ\WRURELÉEDUG]RRVWURľQLHLGHOLNDWQLHQLH]DSRPLQDMÇFROXEU\NDQFLH$E\

]PQLHMV]\ÉREU]ÛNĝOX]µZNLZ\SDGQLÛWHJRMHOLWDXľ\ÉPRľQD]Z\NĄHJRFXNUX

DQDVWÛSQLHSRPLQXWDFKVSĄXNDÉJRLVSUµERZDÉRGSURZDG]LÉZ\SDGQLÛWH

MHOLWRSRQRZQLH1LHVWHW\V]DQVHQDWRľHMHOLWRSR]RVWDQLHZNDQDOHRGE\WXEH]

]DELHJXFKLUXUJLF]QHJRMHVWEDUG]RPDĄH

Powyższe próby samodzielnego odprowadzenia jelita, bez względu na ich sku- teczność, nie wpływają w żaden sposób na konieczność jak najszybszego udania

się na wizytę u lekarza weterynarii

WIZYTA W GABINECIE - JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ?

Przed wizytą warto:

· SU]\JRWRZDÉGRW\FKF]DVRZÇGRNXPHQWDFMÛOHF]HQLDMHĝOL]ZLHU]ÛOHF]R- QHE\ĄRZLQQHMOHF]QLF\

· VSLVDÉZV]\VWNLHQLHSRNRMÇFHQDVREMDZ\LMDNQDMGRNĄDGQLHMMHRSLVDÉ

Z\ZLDGMHVWEDUG]RLVWRWQ\PHOHPHQWHPZL]\W\

· QDJUDÉͤOP]URELÉ]GMÛFLD

· SU]\JRWRZDÉWDEHONÛ]SRPLDUDPLPDV\FLDĄDF]DVDPLMHG\Q\PREMD- ZHPMHVWUHJXODUQ\VSDGHNZDJLZLG]ÇF]ZLHU]ÛFRG]LHQQLHQLHEÛG]LH- P\ZVWDQLHRFHQLÉF]\VFKXGĄR

1DOHľ\PLHÉQDXZDG]HWRľHVDPREDGDQLHNOLQLF]QHEÛG]LHQLHZ\VWDUF]DMÇFH

LNRQLHF]QHPRľHRND]DÉVLÛZ\NRQDQLHEDGDĆGRGDWNRZ\FKWDNLFKMDNQDSU]\- NĄDG

· EDGDQLHNUZL

· EDGDQLHXOWUDVRQRJUDͤF]QHVĄXľ\GRREUD]RZDQLDWNDQHNPLÛNNLFK

· EDGDQLH UDGLRORJLF]QH  VĄXľ\ GR REUD]RZDQLD NRĝFL Z\NRU]\VW\ZDQH

MHVWUµZQLHľSU]\SRGHMU]HQLX]DSDOHQLDSĄXFRUD]NDPLF\XNĄDGXPRF]R- ZHJRZV\WXDFMLZ]GÛFLD

· ]QLHF]XOHQLH]ZLHU]ÛFLDQDSU]\NĄDGGRRFHQ\VWDQXMDP\XVWQHML]ÛEµZ

PROFILAKTYKA

Na pierwszą wizytę doradzamy udać się w 2-3 tygodnie po zakupie bądź adop- cji szynszyli. To czas, w którym w związku ze spadkiem odporności na tle stre- sujących przeżyć (zmiana otoczenia, transport itp.), rozwinąć się mogą objawy

chorób zakaźnych. Zdarzają się one na szczęście stosunkowo rzadko, a do naj- częstszych należą grzybice skórne. Oprócz badania fizykalnego warto wykonać badanie zbiorczej próbki kału w kierunku pasożytów wewnętrznych.

3LHUZV]H VSRWNDQLH PD ZLÛF SU]HGH ZV]\VWNLP FKDUDNWHU HGXNDF\MQ\ D MHJR

OZLDF]ÛĝÉSRZLQQD]RVWDÉSRĝZLÛFRQDQDUR]PRZÛQDWHPDWSUDZLGĄRZHMGLHW\

V]\QV]\OL:Z\QLNXEĄÛGµZľ\ZLHQLRZ\FKXZLHOX]ZLHU]ÇWUR]ZLMDMÇVLÛERZLHP

FKRURE\PHWDEROLF]QHZ\QLNDMÇFH]QLHGRERUµZRUD]VWRPDWRORJLF]QHZ\QL- NDMÇFH ] QLHGRVWDWHF]QHJR ĝFLHUDQLD VWDOH URVQÇF\FK ]ÛEµZ .ROHMQH NRQWUR- OH LQWHUQLVW\F]QH VXJHUXMHP\ RGE\ZDÉ UD] Z URNX %DGDQLH NUZL ] SHZQRĝFLÇ

Z]ERJDFLEDGDQLHNOLQLF]QHRGRGDWNRZHLQIRUPDFMH

3RQLHZDľZDG\]JU\]XFKRURE\]ÛEµZSU]\]ÛELDLNRĝFLVÇQDMF]ÛĝFLHMVSRW\- NDQ\PLZSUDNW\FHL]GDU]DMÇVLÛXV]\QV]\OLZHZV]\VWNLFKSU]HG]LDĄDFKZLHNR- Z\FKSURSRQXMHP\E\NDľGH]ZLHU]ÛZZLHNXPLHVLÛF\F]\OLSR]DNRĆF]R- Q\P VRPDW\F]Q\P Z]URĝFLH F]DV]NL SU]HV]ĄR NRQWUROÛ VWRPDWRORJLF]QÇ RUD]

MHĝOL]DLVWQLHMÇNXWHPXZVND]DQLD̰]RVWDĄRSU]HEDGDQHSRGNÇWHP]DEXU]HĆ

PLQHUDOQRZLWDPLQRZ\FK = SRZRGX GRĝÉ ]QDF]Q\FK UµľQLF SRPLÛG]\ ľ\ZLH- QLHP QDWXUDOQ\P D GRPRZ\P RUD] ZLHORF]\QQLNRZ\P SRGĄRľHP SUREOHPµZ

VWRPDWRORJLF]Q\FKVXJHUXMHP\SRZWµU]HQLHSHĄQHJREDGDQLDMDP\XVWQHML]Û- EµZPLÛG]\DURNLHPľ\FLD

1LHZĄDĝFLZD GLHWD SU]HNĄDGD VLÛ UµZQLHľ QD VFKRU]HQLD QDU]ÇGµZ ZHZQÛWU]- Q\FK.DUPD]E\WWUHĝFLZDSUHG\VSRQXMHGRRW\ĄRĝFLLVWĄXV]F]HQLDZÇWURE\]Dĝ

]DEXU]HQLHSURSRUFMLZDSQLDGRIRVIRUXSRZRGXMHSRVWÛSXMÇFH]Z\URGQLHQLHQH- UHN&KRURE\WHSRGREQLHMDNZDG\ZURG]RQHEUDNQHUNL]DURĝQLÛFLHXMĝFLDSR- FKZ\LZNRQVHNZHQFMLĝOX]RPDFLF]HF]ÛVWRUR]SR]QDZDQHVÇ]E\WSµļQRLQLH

PDQLIHVWXMÇVLÛNOLQLF]QLH'ODWHJRZ\NRQDQLHEDGDQLDXOWUDVRQRJUDͤF]QHJR]D- OHFDP\MXľZPLHVLÇFXľ\FLD2LOHRF]\ZLĝFLHOHNDU]Z\NRQXMÇF\EDGDQLHQLH

]DOHFLLQDF]HMNROHMQHXVJVXJHUXMHP\Z\NRQDÉZLURNXľ\FLD=UDFMLGRĝÉ

F]ÛVWR VSRW\NDQ\FK ]PLDQ ]Z\URGQLHQLRZR]DSDOQ\FK PDFLF\ X QLHNDVWURZD- Q\FKVDPLFGRUDG]DP\Z\NRQ\ZDQLHXQLFKFRURF]Q\FKEDGDĆNRQWUROQ\FK

6]\QV]\OHPDMÇFHSRQDGODWVWDMÇVLÛWDNľHF]ÛVWRSDFMHQWDPLNDUGLRORJLF]Q\- PL:DUWRQDGPLHQLÉLľV]\QV]\OHPRJÛPLHÉV]PHUQDGVHUFHPQDZHWZPĄR- G\PZLHNX8ZLÛNV]RĝFLRVREQLNµZREMDZWHQQLHLG]LHZSDU]H]SURFHVHP

FKRURERZ\PMHGQDNľHGRUDG]DP\NDľGRUD]RZRZV\WXDFMLMHJRVWZLHUG]HQLD

Z\NRQDQLH EDGDQLD HFKR VHUFD JG\ľ RGUµľQLHQLH V]PHUX SDWRORJLF]QHJR RG

ͤ]MRORJLF]QHJRSU]\Xľ\FLXMHG\QLHVWHWRVNRSXMHVWQLHPRľOLZH%DGDQLHHFKR

VHUFDZDUWRSRZWDU]DÉPLQLPXPUD]QDODWD

Warto pamiętać, że powyższe zalecenia dotyczą jedynie zwierząt nie wykazują- cych objawów chorobowych i uznanych przez lekarza weterynarii jako zdrowe.

Mogą zostać zmodyfikowane przez lekarza prowadzącego.

Opracowanie merytoryczne broszury:

lek. wet. Agata Godlewska Projekt zrealizowany przez

Stowarzyszenie Miłośników Szynszyli Małej Skład i łamanie:

Kornelia Czekańska Made by Pestka Ilustracja:

Karolina Suchan-Okulska ObłokMagellana

Wszelkie prawa do całości projektu są zastrze- żone, a twórcy nie zgadzają się na kopiowanie ani powielanie całości bądź fragmentów.

2021 Warszawa

Po więcej szynszylowych faktów i ciekawo- stek zajrzyj na nasz facebook`owy profil lub na naszą stronę:

www.stowarzyszenie.forum-szynszyla.pl Jesteśmy też na Instagramie:

@stowarzyszenie_szynszyle

Możesz również wesprzeć nasze działania darowizną:

BNP Paribas 57 2030 0045 1110 0000 0398 8980

Kontakt:

poczta.stowarzyszenie@forum-szynszyla.pl KRS: 000534655