Zbigniew Czerski
Kronika : sesja
sprawozdawczo-naukowa
Centralnego Zaocznego Studium
Nowego Prawa Cywilnego
Palestra 12/2(122), 113-115
N r 2 (122) K r o n ik a U S
2. S E S JA SPRA W OZD A W C ZO-N AU K O W A CEN TRA LN EG O ZAOCZNEGO STU D IU M NOW EGO PRA W A CY W ILN EGO
W d n iu 2 g ru d n ia 1967 r. odbyła się w W arszaw ie w siedzibie Z arzą d u G łów nego Z rzeszenia P ra w n ik ó w P o lsk ic h sesja sp raw o zd aw czo -n au k o w a Centralnego- Zaocznego S tu d iu m Nowego P ra w a Cyw ilnego.
W la ta c h 1965—1967 Z arząd y O kręgów Z P P w W arszaw ie i w K ato w icach zorga n izow ały i p ro w a d ziły Z aoczne S tu d iu m , którego celem było om ów ienie n a jw a ż niejszych zm ian i in s ty tu c ji p ra w a w pro w ad zo n y ch p rzez w ielk ą k o d y fik a c ję p ra w a cyw ilnego, ja k ą sta n o w ił kodeks cyw ilny, k odeks ro d zin n y i o p iek u ń czy o ra z now y te k s t ko d ek su p o stę p o w an ia cyw ilnego.
S tu d iu m przeznaczone było p rz e d e w szy stk im dla p ra k ty k ó w re k ru tu ją c y c h się spośród w szy stk ich zaw odów p raw n ic zy ch , a w ięc sędziów , p ro k u ra to ró w , ad w o k ató w , a rb itró w , n o ta riu szy , rad c ó w p ra w n y c h i p ra w n ik ó w ad m in istra c y jn y c h .
L iczba uczestników S tu d iu m b y ła pow ażna: 4400 osób w g ru p ie p ra w a m a te rialn eg o i przeszło 2300 osób w g ru p ie p ra w a procesow ego.
S tu d iu m prow adziło o b sz ern ą działalność w y d aw n ic zą w z a k resie skry p tó w ,, przeznaczonych w zasadzie d la uczestn ik ó w stu d iu m , w y d a ją c 49 zeszytów z za k re s u p ra w a m a teria ln eg o i 18 zeszytów z p ra w a procesow ego.
W y d a je się je d n a k , że słow o sk ry p t b rz m i tu zb y t skrom nie. O p ra co w a n ia te m a tó w o b ję ty c h ty m i s k ry p ta m i dokon y w an e były przez n a jw y b itn ie jsz y c h znaw ców p r a k ty k i i te o rii p ra w a , przez pro feso ró w w yższych uczelni, sędziów S ąd u N ajw yższego o raz zn ak o m ity ch p ra k ty k ó w , w ty m w ielu adw o k ató w . O pracow ania z a w a rte w ty m w y d aw n ic tw ie b yły poszu k iw an y m m a te ria łe m i w sk az ó w k ą w p r a cy k ażdego p ra w n ik a , zw łaszcza w p ierw szy m dk resie po w ejściu w życie n o w ej k o d y fik ac ji, k ie d y b ra k było jeszcze orzeczn ictw a S ą d u N ajw yższego n a te m a t n o w y ch u reg u lo w a ń ustaw ow ych. M ożna by zadać so b ie n a w e t p y ta n ie , w ja k im sto p n iu d ziałalność w ydaw nicza S tu d iu m w p ły n ę ła n a k sz ta łto w a n ie się te z p ra w n y ch orzeczn ictw a sądów i n a ew o lu cję p o glądów re p rez en to w an y c h p rze z te o re ty
k ó w p ra w a . ; j
N ie zaprzeczony w y d a je się b ow iem p ry m a t p ie rw sz eń stw a w za k re sie opraco w a n ia w sposób pow ażny, a zarazem n ie u n ik a ją c y now ato rsk ieg o u ję cia p ro b le m a ty k i p ra w n e j w ielkiej k o d y fik ac ji p ra w a cyw ilnego, ja k i zdobyło so b ie S tu d iu m p rze z sw oją działalność w y d aw n ic zą .
J a k ju ż w sp o m n iałem w yżej, u dział ad w o k a tu ry w p ra c a c h S tu d iu m b y ł pow aż ny. N a czele R ady P ro g ram o w e j S tu d iu m w za k resie p ra w a m a te ria ln e g o sta ł adw . S ta n is ła w G arlic k i, a w skład je j w chodzili m .in. adw okaci: A n to n i Agopszow icz, M iro sław G ersd o rf i J e rz y K urcyusz.
N a czele R ady P ro g ram o w e j w zak resie p ra w a procesow ego sta ł doc. J a n K ra je w sk i, a w sk ła d je j w chodzili m .in. adw . T om asz B artczak , prof. Je rz y Jod ło w sk i i adw . Z dzisław K rzem iński.
N iezależnie od sk ry p tó w , o k tó ry c h b y ła w yżej m ow a, S tu d iu m w y d aw ało p o n a d to zeszyty z m a te ria ła m i szkoleniow ym i, za ty tu ło w a n e „ In fo rm a c ja P ra w n ic z a ” . Z eszytów ty c h w yszło dotychczas 10 n u m e ró w i z a w ierały o n e a k tu a ln e orzecznictw o- S ąd u N ajw yższego i GKA, a p o n a d to a k tu a ln y w ykaz u k az u ją cy c h się ak tó w u s ta w odaw czych.
C elem se sji spraw o zd aw czo -n au k o w ej b yło dokonanie analizy d ziałalności S tu d ium i ocena w y danych sk ry p tó w . O cena t a o b ejm ow ała zarów no p ro b lem p r z y d atn o ści sk ry p tó w dla re a liz a c ji założeń S tu d ió w i w y k az an ie zm ian, ja k ie w p ro
114 K ro n ik a N r 2 (122)
w ad z iła w ielk a k o d y fik ac ja p ra w a cyw ilnego, a p o n ad to om ów ienie w y k ła d n i ty c h zm ian, n a k tó ry m to polu S tu d iu m w y k az ało działalność, k tó rą m ożna by nazw ać p io n ie rsk ą , a w każd y m ra z ie w y p rz ed z ają cą w czasie in n e o p raco w an ia p ra w nicze.
O b rad o m przew odniczyli n a zm ianę: p rez es Z arzą d u O kręgow ego W arszaw skiego Z P P adw . P a w e ł A słanow icz i prezes Z arzą d u O k ręg u Z P P w K ato w icach sędzia
A. B ub ik . < 1 I ; |
O tw ie ra ją c sesję adw . A słanow icz w sk a z a ł n a w agę p ro b le m a ty k i, ja k ą wzięło n a sw e b a rk i S tu d iu m , p o d ejm u ją c się o p rac o w a n ia now ych zag ad n ień p ra w n y c h zw iązan y ch z k o d y fik a c ją . O pracow anie ty c h zag ad n ień w fo rm ie sk ry p tó w , m a jący ch c h a r a k te r pow ażnych p ra c n au k o w y c h , zap ew n iło p o w sta łą w p ierw szym o k resie po k o d y fik ac ji lu k ę i stanow iło w ażn y k ro k n ap rz ó d w tw o rz e n iu się w y k ła d n i n ow ych przepisów . O p raco w an ia poszczególnych te m a tó w o b jęty ch s k ry p ta m i były re a liz a c ją szerokiego zam ów ienia społecznego, ja k ie pow stało w szerokich k ręg a ch p ra w n ic tw a polskiego n a om ów ienie n o w y ch przepisów .
P ierw szy w kolejności r e f e r a t w yg ło sił P rzew odniczący R a d y P ro g ram o w e j z za k r e s u p ra w a m a teria ln eg o adw . S ta n is ła w G arlic k i. R e fe ren t w sk az ał na cele i za d a n ia , ja k ie p rzy św ie ca ły w p ierw szej kolejności R adzie P ro g ram o w e j. Z m iany w o bow iązujących p rzep isach i w p ro w a d ze n ie całego szeregu now ych un o rm o w ań p ra w n y c h , w śró d k tó ry c h przy k ład o w o m ożna w y m ien ić choćby p ro b lem aty k ę dziedziczenia g o sp o d a rstw rolnych, p rz e d a w n ie n ia i p re k lu z ji (scalenie ty c h dw óch in sty tu c ji), o b ro tu m iędzy je d n o stk a m i gosp o d ark i uspołecznionej i w iele innych sk ło n iły R ad ę P ro g ram o w ą do w y d a w a n ia sk ry p tó w , stan o w iący ch m ono g raficzn e o p rac o w a n ie poszczególnych zagadnień. T em aty b y ły ujm o w an e p rzed e w szystkim p od k ą te m w sk az y w an ia n a now e in s ty tu c je i u reg u lo w a n ia p raw n e. O gólny n a k ła d sk ry p tó w w yniósł 260 000 egzem plarzy. K ażdy ze sk ry p tó w p rzed u k az an iem się b y ł recen zo w an y p rzy czym te m a ty z p ra w a m a teria ln eg o m iały po dw óch r e cenzentów , a z p ra w a procesow ego — po jednym .
R e d ak to re m p ro g ra m u p ra w a m a teria ln eg o był sędzia S ą d u N ajw yższego W i to ld F o rm a ń sk i, a re d a k to re m p ro g ra m u p ra w a procesow ego adw . A ndrzej T rypens. N a zakończenie adw . S ta n is ła w G a rlic k i om ów ił p la n y S tu d iu m , k tó re o b ejm u ją w y d a n ie w (przyszłości dodatk o w y ch sikryptów, o b ejm u ją cy c h zag ad n ien ia dotyczące p rze p isó w p ra w a cyw ilnego n ie o b ję te ko d ek sem cyw ilnym (jak np. hip o tek a, księgi w ieczyste, p ra w o han d lo w e, w ekslow e i czekowe) o ra z zagad n ien ia w iążące się z p ra w e m cy w iln y m bądź też p o now ne o p rac o w a n ie n ie k tó ry ch te m ató w , k tó r e z a słu g u ją n a p o n o w n e om ów ienie ze w zględu n a b o g ate orzecznictw o (jak np. p ro b lem dziedziczenia g o sp o d a rstw rolnych).
N astęp n y z kolei re fe re n t, sędzia M arek G in to w t, om ów ił p ra c ę zw iązan ą z w y d a w a n ie m zeszytów „ In fo rm a c ji P ra w n ic z e j”.
Z kolei dłuższe, w y cz e rp u ją c e r e f e ra ty pośw ięcone n au k o w e j recen zji w y d an y c h s k ry p tó w w ygłosili: ,prof. W itold C zachórski, k tó ry om ów ił s k ry p ty z z a k resu p r a w a cyw ilnego m a teria ln eg o (bez p ra w a o b ro tu uspołecznionego), prezes G łów nej K o m isji A rb itra ż o w e j d r J a n Toipiński, k tó ry om ów ił sk ry p ty z z a k re su p ra w a o b ro tu uspołecznionego, sęd zia S ąd u N ajw yższego Z ofia W asilkow ska, k tó ra om ó w iła sk ry p ty z z a k resu p ra w a rodzinnego i opiekuńczego, o ra z prof. W ładysław S ied leck i, k tó ry om ów ił sk ry p ty z zak resu p ro ce d u ry cy w iln ej. W szyscy recenzenci w w y pow iedziach sw oich w sk az y w ali zarów no n a tw ó rczą ro lę o pracow ań z a w a r ty c h w s k ry p ta c h , ja k i n a duże ich znaczenie w za k re sie p rzy d a tn o ści p ra k ty c z - .nej.
TSTr 2 (122) K r ą n lk a 115
W d y sk u sji zab ierali głos spośród obecnych p rze d staw ic ie li św ia ta n a u k i i p r a k ty k i: prof. W itold W arkalło, prof. M ieczysław P ie k a rsk i, adw . d r A. Agopszowicz, p ro f. E d m u n d W engerek, adw . T. Ja ck o w sk i, sędzia SN S ta n is ła w Gro§s, prof. J e r z y W iszniew ski, not. S ta n isła w K u rp ie l, prezes O kręgow ej K om isji A rb itra żo w e j W acław M aliszew ski oraz adw . Je rz y K urcyusz. D y sk u ta n ci w sk az y w ali na poży teczność ak c ji w y daw niczej p row adzonej przez S tu d iu m , k tó ra n ie w ą tp liw ie za sk a rb iła sobie w dzięczność szerokich rzesz p ra w n ic tw a polskiego. A k c ja to po w in n a być k o n ty n u o w an a i p o w in n a zasięgiem swyim obejm ow ać zarów no w znow ie n ia ju ż o p racow anych te m ató w , ja k ró w n ież n o w e o p rac o w a n ia u k az u ją cy c h się a k tó w n o rm aty w n y c h . Is tn ie je zw łaszcza p o trzeb a o p rac o w a n ia te m a ty k i p ra w a p rac y , p r a w a au to rsk ieg o , p ra w a w y nalazczego i in. N ależałoby ró w n ież rozszerzyć z a k r e s osób, dla k tó ry c h s k r y p ty są dostępne, albow iem w ed łu g d o tychczasow ej o r
g an iza cji sk ry p ty o trzy m u ją ty lk o abonenci. P ostulow ano o tw arc ie now ego działu „ p y ta ń i odpow iedzi p ra w n y c h ” .
R e asu m u jąc , se sja t a p o zw ala n ie w ą tp liw ie w ysn u ć w niosek, że działalność S tu d iu m sta n o w iła pożyteczny w k ład w rozw ój n a u k i p ra w a i sp e łn iła doniosłą rolę w zak resie podnoszenia poziom u p rak ty czn eg o w y k o n y w an ia zaw odów p ra w n i czych. N a uw agę z a słu g u je p o d k reśle n ie h arm o n ijn e j w sp ó łp rac y za rządów o k ręg o w y ch Z P P : w arszaw sk ieg o i katow ickiego, k tó ra ok azała się ta k owocna.
N iew ą tp liw ie p ra c e S tu d iu m po w in n y b y ć k o n ty n u o w an e , a n a w e t rozszerzane, gdyż m a ją doniosłe znaczenie dla życia praw niczego w Polsce.
adw . Z b ig n ie w C zerski
3. Z ŻY CIA IZ B A D W OKACKICH
I z b a b y d g o s k a
1. W czerw cu ubiegłego ro k u , w obec up ły w u k ad e n c ji k ie ro w n ik ó w zespołów , o d b y ły się w 27 zespołach ad w okackich Izby bydgoskiej z e b ran ia spraw ozdaw czo -w y b o rc z e , w k tó ry ch w zięli u dział p rzed staw iciele R ady A d w okackiej.
P rz y "przeprow adzeniu ak c ji spraw ozdaw czo-w yborczej w zięto pod uw agę w y ty c z n e NRA, dotyczące zw łaszcza p o d d a n ia k o n tro li działalności k ie ro w n ik a zespo ł u — przez p rze an alizo w a n ie jego sp raw o zd a n ia za o k re s m inionej k a d e n c ji — a ta k ż e zadań sto jący ch przed zespołam i.
R ad a A dw o k ack a p ow ołała — spośród w y b ra n y c h k an d y d a tó w — k iero w n ik ó w zespołów , z w y ją tk ie m 2 zespołów , w k tó ry c h pow ołano tym czasow ych k ie ro w n i k ó w i zarządzono ponow ne w ybory.
2. W d n iu 22.VI.1967 r. odbyło się w lo k a lu R ady A dw okackiej pie rw sz e p osie d z e n ie now o pow ołanej K o m isji Prac;y Społecznej, k tó re zagaił d z ie k a n R ady, o m a w iają c zarazem dotychczasow ą działalność społeczną adw o k ató w , a ta k ż e k ie r u n k i te j p rac y w przyszłości.
W w y n ik u ożyw ionej d y sk u sji postanow iono — dla u sp ra w n ie n ia o rg an izacji p r a cy społecznej i u ła tw ie n ia re a liz a c ji p ro g ra m u te j p ra c y — podzielić te re n w o je w ó d z tw a n a 6 rejo n ó w i pow ierzyć ich k ie ro w n ic tw o poszczególnym członkom K o m isji.