Regulamin w sprawie rozliczania i rachunkowości w zespołach adwokackich

Witold Dąbrowski

Regulamin w sprawie rozliczania i

rachunkowości w zespołach

adwokackich

1973

WITOLD DĄBROWSKI

R E G U L A M I N

W SPRAWIE ROZLICZANIA I RACHUNKOWOŚCI

W ZESPOŁACH ADWOKACKICH*

i

P o ruszan a na w szystkich p raw ie zgrom adzeniach delegatów izb a d ­ w okackich oraz na p len arn y ch posiedzeniach N aczelnej R ady A dw okaci kiej a k cja zm ierzająca do zm iany bądź w ery fik acji przepisów p raw n y ch reg u lu jąc y c h zagadnienia ad w o k atu ry , a w szczególności p racę w zespo­ łach adw okackich, znalazła częściowe rozw iązanie w o statnich uch w a­ łach N aczelnej R ady A dw okackiej.

W dniach 15— 16 października 1972 r. N aczelna R ada A dw okacka u ch w aliła jednogłośnie R egulam in działania zespołów adw okackich i R e­ g ulam in w sp raw ie rozliczania i rachunkow ości w zespołach adw okac­ kich **. R egulam iny te w try b ie art. 59 u staw y o u stro ju ad w o k a tu ry zo­ sta ły zatw ierdzone przez M inistra Spraw iedliw ości w dniu 17 listopada 1972 r. i ty m sam ym stały się p raw n ie obow iązujące. Ogłoszono je w nrze 11 „ P a le s try ” z 1972 r.

Za ty m i już uchw alonym i R egulam inam i pójdą na pew no zm iany in nych przepisów, a przypuszczać należy, że w toku dalszych p rac u sta ­ w odaw czych nastąp ią rów nież now e u stalenia w rozporządzeniu w sp ra ­ w ie zespołów adw okackich oraz w u staw ie o u stro ju ad w o k atu ry . J e s t to jed n a k daleka jeszcze droga.

U regulow anie w jedn y m akcie p raw n y m (przy zachow aniu kolejności n u m era cji paragrafów ) całości zagadnień zw iązanych z rozliczeniem i r a ­ chunkow ością stw orzyłoby a k t tru d n o czytelny. D latego też postanow io­ no rozbić przepisy R egulam inu na części, k tó re aczkolw iek sam odzielne, są m im o to ściśle ze sobą związane. R egulam in więc zaw iera, poza za­ sadniczym i przepisam i dotyczącym i rozliczeń, dw a załączniki, a prócz tego ściśle jest z nim i zw iązana uchw ała P le n u m NRA z dnia 15 paź­ d ziern ik a 1972 r. w spraw ie treści ark usza rozliczeniowego.

O statecznie tedy, chcąc scharaktery zo w ać w k ró tk ich słow ach po­ szczególne części R egulam inu, m ożna powiedzieć, że:

a) sam R egulam in zaw iera zasady rozliczeń i jest podstaw ow ym ak te m dla kierow n ik a i członków zespołów,

b) załącznik N r 1 reg u lu je sp raw y budżetow ania zespołu, a jego przepisy kierow ane są do k ierow nika i księgow ego zespołu przy u sta la n iu raz do ro k u p relim in arza w pływ ów i w ydatków ,

c) załącznik N r 2 zaw iera zasady prow adzenia księgow ości w zespo­ łach adw okackich i jest podstaw ow ym m ateriałem dla księgow

e-* W y b ó r z r e f e r a t u w y g ło sz o n e g o n a n a r a d z ie s k a rb n ik ó w i k s ię g o w y c h r a d a d w o k a c ­ k ic h w d n iu 15—16 g r u d n ia ' 1972 r.

N r 2 (182) R egu la m in la spraw ie ra chunkow ości w resp . adw ok. 59

go zespołu, co jed n ak nie zw alnia go od znajom ości całości p osta­ now ień R egulam inu; rów nież kierow nik zespołu m usi — z ra c ji zajm ow anego stanow iska i w ykonyw anych fu n k cji — znać te przepisy,

d) uchw ała o ark u szu rozliczeniow ym in te resu je w szystkich w zespo­ le adw okackim , a więc kierow nika, członków i księgowego.

i i

P rz y om aw ianiu k o n k retn y ch przepisów R egulam inu i załączników , .zwrócim y uw agę ty lko na te uregulow ania, k tó re odbiegają od d o ty ch ­

czas obow iązujących. W te n sposób u w y p u k li się zm iany, jak ie już od 1.1.1973 r. zachodzą w rozliczeniach pom iędzy adw ok atam i oraz m iędzy zespołem a klientem , jak rów nież w zasadach księgow ania w pływ ów i w ydatków .

§ 2— 6 *. R egulam in w ym ienia szczegółowo w szystkie przepisy p ra w ­ ne, k tó re m ają zastosow anie przy dokonyw aniu rozliczeń i u s ta ­ leń z ty tu łu przepisów podatkow ych. O kreślenie ich w R eg u la­ m inie u łatw i pracę kierow nika i księgowego zespołu oraz na pew no pomoże przy załatw ian iu sp raw y z organam i fin a n so ­ w ym i i ich p rzedstaw icielam i (rew identam i). Zw rócić należy uw agę na bardzo w ażne u stalenie M inistra Finansów (§ 2 R e­ gulam inu) określające, że w w ypadkach nie u reg u lo w an y ch w R egulam inie m ają zastosow anie ogólne zasady prow adzenia księ­ gowości, przew idziane w dekrecie z dnia 16 m aja 1946 r. o po­ stępow aniu podatkow ym (Dz. U. z 1963 r. N r 11) oraz w rozpo­ rządzeniu M inistra Finansów w spraw ie ksiąg handlow ych. J e s t to bardzo w ażne u stalen ie dla księgow ych zespołu, k tó rzy m uszą uw ażać na to, ab y w kw estiach w yraźnie nie u reg u lo w an y ch w załączniku N r 2 do R egulam inu stosować przepisy ogólnie obo­ w iązujące (np. załącznik N r 2 — konto 34, o czym będzie m ow a niżej).

§ 8. Można tu w spom nieć tylko o tym , że przy uiszczaniu do kasy zespołu opłat za czynności zespołu (załącznik N r 2 część B, pozy­ cja 3 — b) w y m ag an y jest na kw icie podpis k lienta. W ielu adw okatom ta form alność w y d aje się zbędna. J e st ona jed n a k konieczna wobec p otrzeby zabezpieczenia interesów zespołu i adw okata. D latego też po długiej d ysk usji utrzy m an o w m ocy ten w ażny przepis form alny.

Po dokonaniu w p ła t pracow nik s e k re ta ria tu (kasjer) pow inien dokonać odpow iedniego zapisu na karcie ew idencyjnej (załącznik N r 2, uw agi do k o n ta 34). K a rty ew idencyjne przechowm je się przez lat sześć (§ 34 R egulam inu).

§ 10. P rzepisy o u m arzan iu należności zespołu zostały uproszczone. D ecyzje należą tu w łaściw ie do kierow nika zespołu — przy za­ chow aniu oczywiście w ym agań przew idzianych w § 10 R egu­ lam inu.

§ 11. Z agadnienie rozliczeń su b sty tu c y jn y c h określa obecnie jeden przepis (poprzednio było ich 5). J u ż choćby z tego skrócenia treści przepisów w ynika zm ieniony system rozliczeń.

60 W i t o l d D ą b r o w s k i _{N r 2 (182)} Rozliczenia za su b sty tu c je n astęp u ją teraz tylko na w niosek zainteresow anego adw okata. W niosek w ym aga potw ierdzenia przez ad w ok ata zastępow anego, k tó ry przez położenie swego podpisu stw ierd za fa k t w ykonania czynności su b sty tu cy jn ej i ak c ep tu je proponow aną wysokość w ynagrodzenia. D ecyzje po­ d e jm u je k iero w n ik zespołu. W ten sposób od woli adw okata uzależnione jest całkow icie dom aganie się rozliczenia za zastęp ­ stw o su b sty tu c y jn e . N ie m a obowiązku prow adzenia ścisłych w yliczeń i rozliczeń, a ju ż zupełnie nie będą rozliczane tzw. su b sty tu c je przecznościowe.

§ 13. Z asady rozliczeń za sp raw y prow adzone bezpłatnie z urzędu ureg ulo w an e zostały w sposób bardzo różniący się od poprzednio obow iązujących przepisów reg u lam in u o działaniu zespołów ad ­ wokackich.

Obecnie przy u sta la n iu należności za obro ny z u rzęd u należy się kierow ać n astęp u jący m i k ry teriam i:

a) zarachow anie n astęp u je na w niosek adw okata złożony nie później niż w ciągu trzech m iesięcy od upraw om ocnienia się orzeczenia sądowego,

b) obrona m usi być bezpłatna, co m a m iejsce w tedy, gdy sąd nie zasądził op łat na rzecz zespołu albo gdy egzekucja w po­ szukiw aniu op łat nie dała rez u lta tu . __ Szczegółowe określenie, jakie sp raw y należy uznać za prow a­ dzone bezpłatnie, zn ajd u jem y w uzasadn ien iu uchw ały P re zy ­ dium NRA z dnia 13.1.1972 r. („P a le stra ” n r 2 z 1972 r.).

A by w yczerpać zagadnienie zarachow ania za obrony z urzędu, należy zwrócić uw agę n a definicję św iadczenia za urzędów ki. N ie stanow i ono bow iem zapłaty, a ty lk o określa rów now artość w k ład u p racy p rzy udzielaniu pom ocy p raw n ej. W te n sposób NRA p rzy jęła i u trw a liła zasadę, że prow adzenie sp ra w bezpłat­ nie z u rzęd u stano w i św iadczenie społeczne, a przeprow adzenie rozliczenia pom iędzy adw okatam i w zespole jest tylk o u sta la ­ niem poniesionej przez jednego z nich w artości n ak ła d u pracy. W ysokość sum podlegających zarachow aniu u stala kierow nik zespołu, k ieru jąc się zasadam i słuszności i m ożliw ościam i fin an ­ sow ym i zespołu.

U stęp 2 § 13 przew iduje, że w niosek o zarachow anie należności pow inien być złożony w ciągu trzech m iesięcy od upraw om oc­ nienia się orzeczenia sądowego. W zw iązku z treścią ust. 3 tego sam ego p a ra g ra fu (zarachow anie może nastąpić m .in. w tedy, gdy prow adzona egzekucja nie dała rez u lta tu ) może się zda­ rzyć, że w term in ie trzym iesięcznym w y n ik egzekucji nie będzie w iadom y, a ty m sam ym nie będzie m ożna ustalić rów now ar­ tości za w kład pracy adw okata. Otóż tego rodzaju sy tuacja nie pow inna jed n ak uniem ożliw iać załatw ienia spraw y. A dw okat może więc w zakreślonym term in ie złożyć w niosek o zaracho­ w anie należności, uzależniając u stalen ie ostateczne wysokości od w y nik u egzekucji.

§ 14. W p arag rafie ty m z a w arta jest delegacja dla NRA do u stalenia w zoru ark u sza rozliczeniow ego. NRA, k o rzy stając z ty ch u p

rą-Nr 2 (182) R eg u la m in w spraw ie ra c h u n k o w o lc i w zesp. ad tto k . 61

wnień, p o d jęła w dniu 15.X.1972 r. uchw ałę u sta la ją c ą zasady rozliczeń i w zór ark u sza rozliczeniow ego. U chw ała ta w eszła w życie z dniem 1 stycznia 1973 r.

S am sch em at ark u sza rozliczeniow ego ustaliło P rezy d iu m NRA w d niu 22 listo p ad a 1972 r.

O bow iązujący od 1.1.1973 r. ark usz rozliczeniow y jest sto su n k o ­ wo prosty.

Sum ę do podziału (dochód zespołu) stanow i:

1) kw o ta pozostała po odjęciu kosztów ad m in istra c y jn y ch ze­ społu od o p łat pob ran y ch za czynności od klienta;

2) należności z ty tu łu rozliczeń su b sty tu c ji i sp raw p row adzo­ nych b ezp łatn ie z urzędu.

T ak u sta lo n y dochód dzieli się m iędzy w szystkich członków ze­ społu p ro p o rcjo n aln ie do u zyskanych przez nich w p łat z t y tu ­ łu «zynności zaw odow ych z uw zględnieniem rozliczeń za su b ­ s ty tu c je i urzędów ki. Jeżeli nie w szyscy adw okaci osiągnęli udział sta ły (§ 34 rozporządzenia w sp raw ie zespołów ad w o­ kackich), to wówczas o trzy m u ją oni dopłatę pokryw an ą p ro p o r­ cjonalnie przez adw okatów , k tó rzy udział sta ły przekroczyli. Z m iany w prow adzone przez now y system rozliczeń p ow inny zm obilizować ad w o k ata o niskich o brotach do zw iększenia sw e­ go w ysiłku, a kierow nika zespołu do właściw ego rozdziału spraw . D latego też P rezy d iu m NRA, rozsy łając p rzy piśm ie z dnia 25.XI.1972 r. now y wzór ark usza rozliczeniowego, zajęło n a s tę ­ pujące stanow isko:

„P rezy d iu m NRA podkreśla, że P len u m NRA, p o d e jm u ­ jąc u ch w ałę w sp raw ie ark u sza rozliczeniowego, zw róciło uw agę na konieczność dostrzegania ścisłej współzależności pom iędzy podziałem p racy i płacy. Ten asp ek t zagad nie­ nia z n a jd u je zresztą sw oje odbicie w opracow anym przez P rezy d iu m NRA uzasadnieniu do p ro je k tu zm ian a rk u ­ sza, k tó re to uzasadnienie zostało w całości p rz y ję te przez NRA.

S tanow isko to zgodne jest rów nież z poglądem M in istra Spraw iedliw ości, k tó ry w decyzji z dnia 17.X I.1972 r., zatw ierdzającej m .in. R egulam in w spraw ie rozliczeń i r a ­ chunkow ości wr zespołach adw okackich, stw ierdził, «że o r­ g any sam orządu adw okackiego w ykażą szczególną tro sk ę o k ształto w an ie się, na podstaw ie postanow ień w y m ie­ nionych regulam inów , w łaściw ych stosunków m iędzyludz­ kich w zespołach adw okackich i zwrócą uw agę na p ra w i­ dłow y rozdział pracy w zespole, ta k aby nie dopuścić clo pow staw an ia nad m iern y ch i nieuzasadnionych dy sp ro p o r­ cji w obrotach poszczególnych adw okatów »” .

§ 15—17. P rzepisy o F u n du szu urlopow ym przeniesione zostały w ła ­ ściw ie hez zm ian z treści u ch w ały z dnia 17 luteg o 1972 r. w sp ra y ie F u n d u szu urlopow ego. U w zględniona więc została zasada, le wysokość św iadczeń z tego ty tu łu dla każdego adw o­ k a ta u s tłla się proporcjo n aln ie w zależności od w ynagrodzenia

62 W i t o l d D ą b r o w s k i _{N - ? 0 8 2 )} b ru tto pobranego w zespole w ro ku obrachunkow ym , k tó ry m obecnie od 1.1.1973 r. będzie ro k kalendarzow y. Adwokaci z a ­ tru d n ie n i nie w pełnym w ym iarze czasu p racy (renciści, em e­ ryci) uczestniczą w podziale Funduszu, poniew aż również od op łat za prow adzone przez nich sp raw y p otrąca się 2,5°:’u na cele F u nduszu urlopow ego. U stalenie w ysokości w y p łat dla każ­ dego adw okata n a stę p u je w styczniu każdego ro k u za rok ubieg­ ły. D otychczasow e przepisy o kreślały rok o b rach u nko w y od

1 m arca do 28 lutego, a term in rozliczeń w m arcu. Obecnie więc n astąp iła zasadnicza zm iana. P o w sta je w zw iązku z ty m do roz­ w ażenia sp raw a u stalen ia wysokości św iadczeń w 1973 roku. W roku 1972 rozliczeń dokonano w m arcu. Zarów no K om isja w swoim projekcie, jak i NRA nie u znały za celowe w p ro w a­ dzenia przepisu przechodniego. Zespoły adw okackie ustalą za­ tem wysokość św iadczeń w styczniu 1973 r. w edług dochodu b ru tto ad w o k ata za czas od 1 m arca 1972 r. do 31 g ru d n ia 1972 r., poniew aż poprzedni okres został już rozliczony.

Pomoc z F u nd u szu urlopow ego m a c h a ra k te r przede w szystkim socjalny. Chodzi o w yw arcie n acisku na adw o kata, aby skorzy­ stał z urlopu. D latego też św iadczenia m ogą być w ypłacane je d y ­ nie w razie faktycznego k o rzy stan ia z w ypoczynku.

§ 18. Fundusz socjalny do wysokości l,5°/o w pływ ów za czynności ze­ społu adw okackiego może tw orzyć sam zespół adw okacki w dro ­ dze w łasnej uchw ały, przeznaczając w pływ y z tego funduszu na cele, jak ie sam określi (np. na dokonyw anie dopłat do w y ­ nagrodzenia w czasie choroby ponad k w oty określone w § 37 lozp. w sp raw ie zespołów adw okackich itp.). Od rozw agi więc i ustosunkow ania się do ty ch podstaw ow ych zagadnień socjal­ nych przez członków zespołu adw okackiego zależy utw orzenie funduszu. R ada adw okacka może jedynie inspirow ać pow stanie w ew nątrzzespołow ego fun d u szu socjalnego, ale nie może go n a­ rzucić.

§ 21—22. Zagadnienie tzw . ry czałtu (konto 34a) zostało u reg ulo w ane obecnie w sposób odm ienny niż daw niej, p rzy czym w zw iązku z zaszłym i zm ianam i należy zwrócić uw agę na następujące kw e­ stie:

a) n astąpiło zróżnicow anie opłaty ry cz a łtu od 40 do 150 zł w zależności od wysokości u stalonej opłaty za czynności ze­ społu,

b) ustalono, że ry czałt może być pobierany ty lk o za sp raw y p ro ­ w adzone w in stan cjach sądow ych, arbitrażow ych lub ad m in i­ stracy jn y ch . Nie w olno więc pobierać ry czałtu od sp ra w y , za k tó rą w ynagrodzenie ustalono na podstaw ie § 30 rozpo­ rządzenia w spraw ie opłat za czynności zespołów adw okac­ kich (np. za poradę, opinię, napisanie upom nienia itp.),

c) z sum pobranego ry czałtu należy odprowadzać na fundu sz inw esty cy jn o -rem o ntow y ra d y od 30 do 5G% w zależności od u stalen ia ra d y adw okackiej w ty m przedm iocie na dany rok kalendarzow y. Ta w ypłata, przy zw iększonych opłatach

Nr 2 (182) R eg u la m in w spraw ie ra ch u n ko w o ści w zesp. adw ok. 63

ry czałtu , nie pow inna spowodować zm niejszenia się w p ły ­ wów’ w sto su n k u do okresu sprzed 1.1.1973 r., wobec czego dotychczasow e zam ieizenia zespołu realizow ane z ry czałtu pow inny być n ad al stosow ane. Część p rzy p ad ająca na rad ę adw okacką pow inna być obliczona po p o trącen iu pod atku ob­ rotow ego,

d) w R egulam inie nie w ym ienia się szczegółowo, jakie m iano­ w icie w y d atk i m ogą być pokryw ane z konta 34a. Rodzaj i wysokość ty ch w ydatków u stala sam zespół adw okacki w załączniku do p relim in arza budżetow ego zespołu na rok n a ­ stęp n y (§ 6 załącznika N r 1 do R egulam inu), m ając jed n ak na uw adze, że om aw iane w y d atk i mogą być przeznaczone wryłącznie na cele zw iązane z u łatw ieniem pracy adw o kata p rzy załatw ian iu sp raw klientów . T aki prelim inarz, zatw ie r­ dzony przez rad ę adw okacką, stanow i podstaw ę do w y d a t­ kow ania i może być zm ieniony jed y n ie w drodze v ire m e n t budżetow ych, tj. przez przeniesienie sum y z jed nej pozycji p relim in arz a do drugiej. Nie m ożna więc czynić w y datków w ciągu ro k u na cele, k tó re nie zostały w yszczególnione w załączniku do prelim inarza. Stosow nie do § 6 załącznika N r 1 p relim in o w an iu szczegółowem u podlegają tylko te kw oty, k tó re są w dyspozycji zespołu adw okackiego, tj. su m y po od­ prow ad zen iu do rad y adw okackiej części ry cz a łtu (od 30 clo 50%) na fu nd u sz rem o n to w o-in w estycyjn y. W ym ieniona w ty m p a ra g ra fie liczba 60% jest podana przykładow o jako średnia,

e) w p ływ y z ry czałtu nie m ogą być zużyte na pokrycie kosztów a d m in istra c y jn y ch zespołów i w liczane do dochodu p odlegają­ cego podziałow i m iędzy członków. S um y nie w yk orzystane w dany m ro k u budżetow ym m uszą być przeniesione na rok n astęp n y . Jeżeli zespół adw okacki w ciągu dwóch lat nie w y k o rzy sta ry czałtu , to wówczas pozostała sum a p rzekazy ­ w ana jest na fundu sz rem o n to w o-in w esty cyjn y ra d y adw o­ kackiej,

f) kw o ta ry c z a łtu podlega opodatkow aniu podatkiem obroto­ w ym .

P rz y om aw ianiu sp raw y w ydatków z ry cz a łtu trzeb a jeszcze poczynić kilka uw ag w sp raw ie fu n d u szu inw esty cy jn o -rem o n - tow ego ra d y adw okackiej (§ 22 p k t a R egulam inu). W pływ y n a ten fund usz będą znaczne, w łaściw e więc nim i gospodarow a­ nie pow inno przynieść za kilk a la t spodziew ane w yniki, dopro­ w adzając do w łaściwego sta n u w ygląd lokali oraz s ta n m ebli i urząd zeń w zespołach. Za praw id ło w y należy uznać system kom pleksow ego w yposażenia lokali w edług określonego długo­ falow ego planu.

Za niew łaściw y natom iast, czyli będący zaprzeczeniem sam ej isto ty istn ien ia funduszu, by łb y sposób rozbicia w yd atkó w na d robne su m y i obdzielenia nim i w szystkich lub w iększości ze­ społów. Taka akcja nigdy nie da w łaściw ych rezultató w , nie p o p raw i w yglądu zespołu i zaprzepaści całą ideę, n a k tó rą m ają

W i t o l d D ą b r o w s k i N r 2 (182)

być w y datko w e su m y z fu n d u szu in w estycyjno-rem ontow ego. W łaściw y system w prow adziły ju ż n iektó re ra d y adw okackie (np. K raków , W arszaw a). P ow ołały one specjalne kom isje zło­ żone z kierow ników zespołów, k tó re m ają za zadanie u stalen ie p lan u perspektyw icznego rozdziału fun d u szu (np. n a okres 3— 5 lat) i określenie, ja k i zespół i w k tó ry m ro k u będzie odnaw ia­ n y oraz w yposażany i jak ą kw otę się na to przeznacza. S um y ustalo ny ch w y d atk ó w p ow inny się w ahać w granicach około 3.000— 5.000 zł n a członka zespołu. P rzeznaczając ta k znaczne kw oty jednorazow e zespołowi adw okackiem u, da się w ten spo­ sób możność w łaściw ego urządzenia w ciągu k ilk u la t w szyst­ kich lub większości zespołów.

§ 24. O m aw ia się w nim sp ra w y rozliczeń z ty tu łu w p ła t klientów na koszty zw iązane z prow adzeniem spraw y , czyli tzw . kon ta 34 w edług załącznika N r 2 do R egulam inu.

K onto 34 (pod ta k ą sam ą nazw ą istniało ono rów nież w po­ przednim regulam inie) od w ielu la t było p rzedm iotem sp ecjal­ nej uw agi organów ad w o k atu ry . Obecne przepisy, u trzy m u jąc sam ą zasadę, u sta liły k o n k retn e zasady jego rozliczania, dając możność zaksięgow ania na ty m koncie pew nych su m p rzezna­ czonych na w ynagrodzenie w edług ściśle określonych w a ru n ­ ków, k tó re pow inny być przestrzeg ane z całą bezw zględnością. Za m ery to ry czn ą stro n ę rozliczeń z tego k o n ta odpow iada adw o­ k a t prow adzący spraw ę, co jed n a k nie zw alnia k ierow n ika zes­ połu od czuw ania n ad stan em rozliczeń w edług ogólnej zasady nadzoru n ad sp raw am i zespołu.

N ależy zwrócić uw agę, że przepis reg u lu jąc y zagadnienie od­ powiedzialności, tj. § 24 ust. 4 R egulam inu, m a m iejsce tylko przy rozliczeniach z k o n ta 34, co stanow i n ajlepszy dowód, jak dużą w agę przy w iązuje się do w łaściw ego gospodarow ania su­ m am i na ty m koncie.

Nie w ym agają udow odnienia drobne w y d atk i poniesione w zw iązku z prow adzeniem spraw y, k tó ry ch udo ku m en tow an ie r a ­ chunkiem jest z n a tu ry rzeczy niem ożliw e (np. szatnia, telefony itp.) lub znacznie utru d n io n e. W y datk i te mogą być zw racane ad ­ w okatow i z kw ot w płaconych przez k lie n ta n a koszty zw iązane z prow adzeniem spraw y, na podstaw ie jego pisem nego oświadcze­ nia, do w ysokości 10% ustalo nej opłaty za czynności zespołu, nie więcej jed n a k niż 100 zł w każdej spraw ie. R yczałt ten m oże być w ypłacany adw okatow i w e w szystkich spraw ach, w k tó ry c h m usi on w ykonyw ać określone czynności poza lokalem zespołu. Nie m ożna więc w ypłacać tej k w o ty za przyjęcie sp raw y polegającej tylko na udzieleniu porad y lub nap isan iu opinii p raw n ej. Z ryczałtow ana sum a na drobne w y d atk i może być w ypłacona tylko raz w każdej spraw ie. Nie wolno tej su m y w ypłacać r a ta ­ mi. T erm in w y p ła ty u sta li zespół lub rad a adw okacka. N a jb a r­ dziej p raw idłow ą rzeczą b yłoby pobieranie tej sum y w m om encie ostatecznego rozliczenia z k lien tem w spraw ie.

W spraw ach , k tó re b y ły prow adzone w dniu 1.1.1973 r., a p rzy ­ ję te zostały przed tą datą, ry cz a łt może być w ypłacony, jeżeli nie

Nr 2 (182) R eg u lam in w spraw ie ra ch u n ko w o ści w zesp. adw ok. ₅₅

nastąp iło całkow ite rozliczenie z k lien tem kw ot w płaconych na koszty zw iązane z prow adzeniem sp raw y i na opłaty za czyn­ ności zespołu. T rzeba pam iętać, że pobranie przez adw okata kw o­ ty zry czałtow anej w wysokości 10% op łat za czynności (najw y­ żej jed n a k 100 zł) nie pozbawia go u p raw n ień do dom agania się zw ro tu drob n y ch w ydatków , jeżeli będą one udokum entow ane w sposób p rzew idziany w § 24 ust. 1 p k t 6 R egulam inu lub w ogól­ n ych przepisach dotyczących prow adzenia ksiąg handlow ych, w y ­ d anych przez M inisterstw o F inansów (§ 2 Regulam inu). W ydatki te pow inny być księgow ane na koncie 34 — Rozliczenia z k lie n ­

ta m i poz. 6. Co do tej pozycji, to trzeb a dodać, że przy w ydaw a­

niu R egu lam in u d ru k iem opuszczono słowo, i dlatego oficjalnie w y jaśn ia, się, iż w poz. 6 kon ta 34 należy księgować nie tylko w y d atk i zryczałtow ane, ale także in n e drobne udokum entow ane kw oty.

Stosow nie do w y jaśn ień do kon ta 34 zaw arty ch w załączniku N r 2 do R egulam inu, na koncie ty m może być księgow ana część o p łaty za czynności zespołu, jeżeli w chw ili w y p łaty doko­ n anej przez k lie n ta całość o p łaty nie jest jeszcze w ym agalna. Na p rzy k ład k lien t uiścił opłatę za udział w postępow aniu przy ­ gotow aw czym i za obronę przed sądem . Poniew aż spraw a nie została jeszcze przekazana do sądu, b rak jest podstaw do z ara­ chow ania o płaty za I in stan cję na konto 61; wówczas może ona być zapisana na koncie 34. T rzeba p rzy ty m pam iętać, że na ty m koncie w olno zarachow yw ać ty lk o część opłaty, a nie ca­ łość w płaconej, i że n aty ch m iast, gdy należność z ty tu łu opłat za czynności zespołu stała się już w ym agalna, należy ją p rze­ księgow ać na konto 61.

R egulam in w prow adza obow iązek całkow itego rozliczania sum w płaconych na koszty w ciągu trzech m iesięcy od d a ty stw ie r­ dzonego n a k arcie ew idencyjnej zakończenia spraw y.

§ 26. Z astąp ił on częściowo in stru k c ję NRA w spraw ie pom ocy b iu ­ row ej dla członków zespołów adw okackich, uchw aloną przez W ydział W ykonaw czy NRA w d niu 23.IX. 1960 r. In stru k c ja ta, k tó ra p rzew id y w ała niep o trzeb n ą i zbędną fo rm alistykę, została zastąpiona jed n y m ty lk o przepisem , znajd u jący m sw oje oparcie w obow iązujących w jedn o stk ach gospodarki uspołecznionej zasadach o u dzielaniu i rozliczaniu zleceń w granicach do 5.000 zł. Obecnie zatem potrzebne jest tylko pisem ne zlecenie adw o k ata i rac h u n e k w ykonaw cy o p a rty na praw idłow ym u s ta ­ len iu w artości w ykonanej pracy.

T rzeba pam iętać, że pozostały w m ocy p a ra g ra fy 5 i 6 in stru k c ji W ydziału W ykonaw czego NRA z dnia 23.IX. 1960 r. określające, jak ie u p raw n ien ia p rzy słu g u ją osobom up raw n io n y m do prze­ glądania ak t i robienia odpisów i jakie form alności pow inny byc w tej m ierze spełnione.

T ych kilka uw ag niech służy pomocą p rzy stosow aniu przepisów Re­ gulam inu. Życie i dośw iadczenie pracy zespołów w ykażą zasadność roz­ w iązań lu b ich błęd y i na pew no spow odują konieczność w y jaśnien ia w przyszłości n iek tó ry ch nie om ów ionych tu zagadnień.