colofon
l^CHTBOUWi
R C H T B O U W
Redactie: Laurens van Zijp Rens Groenendijl<
Hoofdredactie: Henl< van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Telefoon: 0 0 31 (0)184-481040 E-mail: redactie@jachtbouv,'nederland.nl Internet: www.jachtbouwnededand.nl
jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en plezier-vaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc.
Uitgever:
jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door
AcquiMedia, Henk van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Internet: www.acquimedia.nl Adreswijzigingen kunt u richten aan thila@acquimedia.nl
jachtbouw Nededand verschijnt 6 keer per jaar, zoveel in print als digitaal.
Advertentieverkoop en bladmanagement: AcquiMedia Acquisitie en Media-exploitatie Thila Mos
Telefoon: 0184 - 48 10 43 E-mail: thila@acquimedia.nl
Drukker: OCC De Hoog B.V.
Vormgeving:
Donkervoort Communicatie, Dordrecht www.donkervoortcommunicatie.nl
Redactionele bijdragen:
Wim Lones, drs. Gerwin Klok, Hannes van de Stadt, Lotte Schat, ing. Albert de Roos, Pieter Bezemer, Marielle Wiegmans, Pieter Timmers.
Persbenchten en gastbijdragen:
Graag richten aan redactie@jachtbouwnederland.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst.
Abonnement:
€ 26,50 incl. BTW per jaar voor ontvangst in print en digitaai. Geeft tevens recht op basisvermelding in de bedrijvenindex. Mail voor meer informatie, aan-en afmeldingaan-en: info@jachtbouwnederIand.nl
ISSN 1871 -1561
Disclaimer:
AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorg-vuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd) redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd)redactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave.
Copyright:
Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto's of (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht.
Jachtbouw Nederland komt tot stand met medewer-king van de Koninklijke Metaalunie branchegroep Nededandse jachtbouw Industrie.
De Nacra 17 c a t a m a r a n van Nacra S a i l i n g uit S c h e v e n i n g e n w e r d v o r i g jaar u i t g e r o e p e n t o t O l y m p i s c h e klasse. Dat betekent w e r k aan de w i n k e l v o o r de b o t e n b o u w e r , die er al h o n d e r d heeft geleverd en een zelfde aantal in de o r d e r p o r -tefeuille heeft. De z e i l b o o t w e r d ook n o g eens t o t H I S W A Z e i l b o o t van het jaar 2013 u i t g e r o e p e n .
M e e r o p pagina 28
Foto H I S W A / R A I
Tuigage 4 -17
De tuigage is essentieel voor cie prestaties van een zeiljacht. Voor het staancJ w a n t w o r d t staal n o g steeds veel gebruikt, maar bij de racemonsters gaat Dyneema Max vast een rol spelen. H e t t u i g e n is vakwerk, waarover liefst al aan de tekentafel w o r d t meegedacht. O n -line is het m o g e l i j k advies over tuigage te krijgen en lijnen te bestellen. Een reeks artikelen over belangrijke o n t w i k k e l i n g e n in de markt:
4 Dyneema Max T e c h n o l o g y meer d a n ijzersterk 6 CaH Stahl: 'Staal blijft bestaan'
9 Tuned Rigs & Ropes: ' M e e r dan t u i g e n alleen' 13 Kort nieuws over tuigage
14 Rake Rigging: 'Webrelevantie is een kernbegrip' 17 Zeilenwasserij H o l l a n d : ' n o n o n s e n s '
19 50ste editie Jachtbouw Nederland
29 m e i ; Symposium |BN 3.0
Schrijf nu in op wivw.jachtbouwnederland.nl
20 Kort Nieuws
22 Ontwikkelingen in boordelektronica 24 EV-NL onderzoekt economische potentie
elektrisch varen
27 RM Data begint levering FastNet 29 Organisaties botenbeurzen tevreden 31 Vedette Jachtbouw bouwt 'conjunctuur-boot' 34 Bedrijfsopvolging, een 'hoofd'-zaak 35 Update over de b o u w van Duurzaam jacht
Foto ACEA 2013/Gilles Martin-Raget
38 Scabro organiseert s y m p o s i u m over c o m p o s i e t Yanmar neemt Vetus over
39 W i m Lones over innovatie in de j a c h t b o u w 4 0 Tijdelijke invoer van jachten in Brazilië 41 Het gebruik van leverancierskrediet 42 Een boot van plastic uit de grachten 43 Juridische rubriek:
het belang van goede (op)levering 4 4 Stappenplan voor EMC-eisen 46 Bedrijvenindex
48 NJI-nieuws 50 NJI-Column
colofon
K C H T B O U W
I
Redactie: Laurens van Zijp Rens Groenendijk
Hoofdredactie: Henk van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Telefoon: 0 0 31 {0)184 - 4S1040 E-mail: redactie@jachtbouwnederland.nl Internet: www.jachtbouwnederland.nl Jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en plezier-vaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties e t c Uitgever:
jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door
AcquiMedia, Henk van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Internet: wvAv.acquimedia.nl Adresv/ijzigingen kunt u richten aan thila@acquimedia.nl
Jachtbouw Nederland verschijnt 6 keer per jaar, zowel in print als digitaal.
Advertentieverkoop en bladmanagement AcquiMedia Acquisitie en Media-exploitatie Thila Mos
Telefoon: 0184 - 48 10 43 E-mail: thila@acquimedia.nl Drukker: OCC De Hoog B.V. Vormgeving:
Donkervoort Communicatie, Dordrecht www.donkervoortcommunicatie.nl Redactionele bijdragen:
W i m Lones, drs. Gerwin Klok, Mr. Mirjam Bos, J. van de Werff, Pieter Timmers.
Persbenchten en gastbijdragen:
Graag richten aan redactie@jachtbouwnededand.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. Abonnement:
€ 26,50 incl. BTW per jaar voor ontvangst in print en digitaal. Geeft tevens recht op basisvermeiding in de bedrijvenindex. Mail voor meer informatie, aan-en afmeldingaan-en: info@jachtbouwnederland.nl ISSN 1871-1561
Disclaimer:
AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorg-vuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd) redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd) red actie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave.
Copyright:
Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto's o f (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. Jachtbouw Nederland komt tot stand met medewer-king van de Koninklijke Metaalunie branchegroep Nederlandse Jachtbouw Industrie.
Bij j e t t e n Y a c h t i n g in Sneek w o r d t h a r d gewerkt o m alle o r d e r s o p t i j d d e d e u r u i t te k r i j g e n . In d e v o o r g r o n d een stalen j e t t e n 38 Gabrio, een o n t w e r p van V r i p a c k N a v a l A r c h i t e c t s , m e t een v e r k o o p p r i j s v a n a f € 221.560. O n d a n k s d e e c o n o m i s c h e t e g e n w i n d slaagt Jetten Y a c h t i n g erin een g r o e i e n d aantal kopers te t r e k k e n , m e t n a m e u i t h e t b u i t e n l a n d . O p pagina 28 vertelt d i r e c t e u r M a r c e l Jetten h o e de w e r f d a a r i n slaagt.
Foto Rens G r o e n e n d i j k
Inspirerend S y m p o s i u m ) B N 3.0
O p 29 m e i k w a m een gemêleerd gezelschap uit de w e r e l d van de j a c h t b o u w en refit bijeen
o p het d o o r uitgever A c q u i m e d i a g e o r g a n i s e e r d e S y m p o s i u m JBN 3.0 bij het IVA in Drie-bergen. In een keur aan lezingen kregen de t o e h o o r d e r s i n s p i r a t i e v o o r het v e r d e r w e r k e n aan een t o e k o m s t van de N e d e r l a n d s e j a c h t b o u w . In deze editie u i t g e b r e i d e a a n d a c h t v o o r een deel van de presentaties; de rest w o r d t g e p u b l i c e e r d in het v o l g e n d e n u m m e r . 4 I n t r o m e t globaal o v e r z i c h t
6 S p o n s o r s aan het w o o r d 9 Visie van Joost van Raay
13 G e r w i n Klok (NJI) licht cijfers m a r k t j a c h t b o u w t o e
15 M a r k t s i t u a t i e d o o r d r s . Frans Suijker van het m i n i s t e r i e van EZ 17 C o l u m n van o r g a n i s a t o r H e n k van der Brugge, A c q u i m e d i a 18 Erick W u e s t m a n geeft u i t l e g over c i r c u l a i r e e c o n o m i e 2 o J a c q u e s HoflTmans over a c t i v i t e i t e n M a s t e r s h i p in C h i n a
22 Kort N i e u w s
25 M a s t e r v o l t n i e u w s t e generatie li-ion accu
28 Jetten Yachting verzette bakens o p t i j d 3 0 T h e o Koop met R o t o r S w i n g
achter oude liefde aan 32 J a c h t w e r f M e p p e l b o u w t
kleinere Drentse Trawler 35 ZekerVaren: b o o t v e r k o p e n m e t zekerheden 37 Plan Z i l v e r l o o t : m a k k e l i j k e r zeilen na refït 41 T i j s s e n Elektro w e r e l d w i j d m e t geïntegreerde b o o r d s y s t e m e n 45 C o l u m n : Welke bank v o o r m o r g e n ? 4 6 O p d r a c h t g e v e r k o o p t Jachtwerf Veis 50 N j l N i e u w s • A n c o r a B o a t s h o w • V e r b e t e r i n g l e e r c u l t u u r • Kansen v o o r r e g i o b e u r z e n • M e t a a l u n i e n e e m t A l u m i n i u m C e n t r u m over 56 Chinese w a t e r s p o r t r e u s o n t w a a k t 58 Juridische rubriek: W i e s c h r i j f t , die b l i j f t
colofon
R C H T B O U W
V A K B L A D V O O R O N D E R N E M C R S I » D E J A C H T B O U W I N D U S T R I E
Redactie: Laurens van Zijp Rens Groenendijk
Hoofdredactie: Henk van der Brugge Brouv/erstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Telefoon: 0 0 31 {0)184-481040 E-mail: redactie@jachtbouwnederland.nl Internet: www.jachtbouwnederIand.nl jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en plezier-vaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc. Uilgever;
Jachtbouw Nededand wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door
AcquiMedia, Henk van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Internet: www.acquimedia.nl Adreswijzigingen kunt u richten aan thila@acquimedia.nl
Jachtbouw Nederland verschijnt 6 keer per jaar. zowel in print als digitaal.
Advertentieverkoop en bladmanagement: AcquiMedia Acquisitie en Media-exploitatie Thila Mos
Telefoon: 0 1 8 4 - 4 8 1043 E-mail: thila@acquimedia.nl Drukker: OCC De Hoog B.V. Vormgeving:
Donkervoort Communicatie, Dordrecht www.donkervoortcommunicatie.nl Redactionele bijdragen: Pieter Timmers.
Persberichten en gastbijdragen:
Graag richten aan redactie@jachtbouwnedeHand.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. Abonnement:
€ 26,50 incf. BTW per jaar voor ontvangst in print en digitaal. Geeft tevens recht op basisvermelding in de bedrijvenindex. Mail voor meer informatie, aan-en afmeldingaan-en: info@)achtbouwnederland.nl ISSN 1871-1561
Disclaimer:
AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorg-vuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd) redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd) red actie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave.
Copyright:
Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto's o f (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. jachtbouw Nederland komt tot stand met medewer-king van de Koninklijke Metaalunie branchegroep Nederlandse Jachtbouw Industrie.
Stetlii Panorairi» FF46;
• qyt-öf-the-bai design
Steeier heeft reeds twee v a n deze m o t o r j a c h t e n , Steeier P a n o r a m a FF46, v a n a f de tekentafel v e r k o c h t . H e t is een a a n s p r e k e n d ' o u t - o f - t h e box' idee van Steeler-directeur H a n s W e b b i n k . Z i j n u i t g a n g s p u n t was een s c h i p m e t een vlakke vloer van h e t p u n t j e van d e boeg t o t aan de a c h t e r s t e v e n en een g r o o t z o n n e t e r r a s . Vripack w i s t h e t t e vertalen in een k r a c h t i g o n t w e r p .
Lees verder o p pagina 4 2
M E T S : dé ontmoetingsplaats
De 25ste e d i t i e van de M a r i n e E q u i p m e n t Trade Show staat voor d e deur. Van 19-21 n o v e m b e r bezetten meer dan 1300 e x p o s a n t e n de hallen van de RA\ in A m s t e r d a m . H e t is dé o n t m o e t i n g s p l a a t s v o o r p r o f e s s i o n a l s uit de wereld van de w a t e r s p o r t i n d u s t r i e . We hebben g e s p r o k e n m e t o u d - R A I - d i r e c t e u r W i m van der Loo over d e h i s t o r i e van de METS en presenteren belangrijke feiten r o n d de beurs. A a n s l u i t e n d zeven c o m m e r c i ë l e p a g i n a ' s m e t een p r o d u c t p r e s e n t a t i e van 4 0 - t a l d e e l n e m e r s aan de METS.
6 Feiten r o n d de METS 8 O u d - R A I - d i r e c t e u r b l i k t t e r u g
o p h i s t o r i e METS
17 Yanmar's rol bij w i n n e n d t e a m A m e r i c a ' s Cup 18 Praktijkonderzoek naar f i b e r p r i n t afgerond 21 I n t e r n a t i o n a l Plywood d i s t r i b u t e u r Bruynzeel M u l t i p a n e l 23 Kort N i e u w s 25 Kort N i e u w s 27 D e m o - v a a r t van Raymarine Gratis t e s t t i j d v o o r m k b ' e r s bij M A R I N 28 S t o r m e r M a r i n e verkent nieuwe m a r k t e n
32 Terugblik o p grote Europese b e u r z e n 37 C o l u m n Pieter T i m m e r s over fusies 4 0 C o m p o 4 2 zeiljacht testlab van N H L H o g e s c h o o l 4 2 N i e u w s van N e d e r l a n d s e w e r v e n 4 6 NJI N i e u w s : A l u m i n i u m C e n t r u m Subsidieaanvraag o n d e r z o e k b o o t j e s s l o p e r i j Terugblik o p r e g i o - b o t e n b e u r z e n
colofon
R C H T O O U W
J3IJ[I][1[SI
1/Ï\[JV]E
V A K B L A D V O O R O N D E R N E M E R S I N O E J A C H T B O U W I N D U S T R I E
Redactie: Laurens van Zijp Rens Groenendijk
Hoofdredactie: Henk van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecfit Telefoon: 0031 (0)184-481040 E-mail: redactie@jachtbouwnededand.nl Internet: www.jachtbouwnederland.nl Jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en plezier-vaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc. Uitgever:
Jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door
AcquiMedia, Henk van der Brugge Brouwerstraat 2-4, 3364 BE Sliedrecht Internet: wwv/.acquimedia.n! Adreswijzigingen kunt u richten aan thila@acquimedia.nl
Jachtbouw Nederland verschijnt 6 keer per jaar, zowel in print als digitaal.
Advertentieverkoop en bladmanagement: AcquiMedia Acquisitie en Media-exploitatie Thila Mos
Telefoon: 0184 - 48 10 43 E-mail: thila@acquimedia.nl Drukker. OCC De Hoog B.V. Vormgeving:
Donkervoort Communicatie, Dordrecht www.donkervoortcommunicatie.nl Redactionele bijdragen: Pieter Timmers.
Persberichten en gastbijdragen:
Graag richten aan redactie@jachtbouwnederland.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. Abonnement:
€ 26,50 incl. BTW per jaar voor ontvangst in print en digitaal. Geeft tevens recht op basisvermelding in de bedrijvenindex. Mail voor meer informatie, aan-en afmeldingaan-en: info@jachtbouwnededand.nl ISSN 1871 -1561
Disclaimer
AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorg-vuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd) redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid o f volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd)redactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave.
Copyright:
Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto's o f (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. Jachtbouw Nederland komt tot stand met medewer-king van de Koninklijke Metaalunie branchegroep Nededandse Jachtbouw Industrie.
De ' T o t n m y ' gaat varen r o n d het p r a c h t i g e t r o p i s c h e eiland M a u r i t i u s . Jongert in W i e r i n g e r w e r f b o u w d e d i t a l u m i n i u m m o t o r j a c h t van r u i m 18 meter h e l e m a a l a f g e s t e m d o p de wensen van de o p d r a c h t g e v e r O m in o n d i e p e baaien te k u n n e n k o m e n , bedraagt d e diep-g a n diep-g slechts 8 0 c m . De v o o r t s t u w i n diep-g diep-g e b e u r t d o o r m i d d e l van w a t e r j e t s .
Lees verder o p pagina 25.
Duitse botenbeurs is graadmeter
Boot D ü s s e l d o r f is een belangrijke beurs v o o r N e d e r l a n d s e j a c h t b o u w e r s , w a a r v a n z i c h er zeker 23 z u l l e n presenteren van i 8 t / m 26 j a n u a r i . In d i t n u m m e r a a n d a c h t v o o r d r i e van deze w e r v e n : Saffier, N o r t h - L i n e en C o n t e s t . M e t v e r n i e u w e n d e o n t w e r p e n en i n n o v a t i e s w e t e n zij de a a n d a c h t o p zich t e v e s t i g e n . M e t tal van activiteiten g e r i c h t o p de j e u g d w i l B O O T D ü s s e l d o r f een b r u g slaan naar de w a t e r s p o r t e r , cq. d e klant van de t o e k o m s t . D e beurs w o r d t gezien als een b e l a n g r i j k e g r a a d m e t e r v o o r de w a t e r s p o r t m a r k t .
6 N o r t h - L i n e , schepen m e t ' w e r k b o o t - D N A ' 9 U i t g a n g s p u n t Saffier: m o o i e schepen b o u w e n 13 B o o t D ü s s e l d o r f , meer d a n een b o t e n b e u r s 22 De verrassende koers van C o n t e s t
15 C o n f e r e n t i e : Elektrisch varen n o g te w e i n i g bekend 17 Kort N i e u w s 19 C o l u m n Pieter T i m m e r s over n e u r o m a r k e t i n g 25 N i e u w s van N e d e r l a n d s e w e r v e n 27 O v e r z i c h t v a n de D u i t s e w a t e r s p o r t m a r k t 28 NJI N i e u w s : • N i e u w e E U - r i c h t l i j n p l e z i e r v a a r t u i g e n • R u i m e r verhaal brandverzekeraars 3 0 B e d r i j v e n i n d e x
32 De index van 2 0 pagina's Sectorlicht, w a a r m e e J a c h t b o u w N e d e r l a n d een u n i e k p o d i u m biedt aan o n d e r n e m i n g e n o m h u n p r o d u c t e n en d i e n s t e n in eigen w o o r d e n te b e l i c h t e n .