"Erfahrungen mit dem Heiligen Geist : Zeugnisse und Berichte", wyd. Heribert Mühlen, Mainz 1979 : [recenzja]

Stefan Moysa

"Erfahrungen mit dem Heiligen Geist

: Zeugnisse und Berichte", wyd.

Heribert Mühlen, Mainz 1979 :

[recenzja]

Collectanea Theologica 50/4, 196-197

k ilk u k o n fe re n c ja c h po kolei ta k zw ane w ypow iedzi „ja je ste m ” za w a rte w ew an g elii św. J a n a . W y jaśn ia w ięc, co znacza. słow a Jezu s: „ ja je ste m św ia tłe m ”, „ja je ste m d ro g ą”, „ ja je ste m zm artw y c h w sta n ie m i życiem ”. W y­ chodzi przy ty m z p otrzeb dzisiejszego człow ieka ·— jego po trzeb y św ia tła , n a k re śle n ie drogi życia i w reszcie po trzeb y życia ja k o w arto śc i n ajw ięk sz ej. U kazuje, ja k Jezu s je st a b s o lu tn ą odpow iedzią n a te potrzeby. W śród szk i­ ców o Je zu sie zn a jd u je m y też odpow iedź n a p y ta n ie, co znaczy „w ierzyć J e ­ zusow i”, ew e n tu a ln ie „w ierzyć w Je z u sa ”. Z n a jd u je m y tu też k ró tk ie ro z­ w aż an ia n a te m a t m iejsca, ja k ie Je zu s z a jm u je poza K ościołem , w szczegól­ ności w ta k zw anym „ ru c h u Je zu so w y m ” oraz w lite ra tu rz e i m entalności w spółczesnego ju d aizm u .

W śród w y b ra n y c h problem ów etycznych zw raca uw agę szkic n a te m a t drugiego p rz y k a z a n ia Bożego: „N ie będziesz b ra ł im ien ia P a n a Boga tw ego n a d a re m n o ”. Im ię Boga zo staje zniew ażone też przez to, że je st n ad u ż y w an e do sp e łn ia n ia w łasn y ch celów człow ieka. Bóg może zostać w ciąg n ięty w jego służbę, stać się g w a ra n te m takiego czy innego p o rzą d k u politycznego, może być n ad u ż y w an y ja k o ostoja istn iejąceg o sta tu s quo społecznego. In n y p ro ­ blem został u ję ty w słow ach: „Nie p rze staw a j n igdy zaczynać, n ie zaczynaj nigdy p rz e sta w a ć ”. To zdanie, k tó re pozornie w ygląda n a grę słów, w y ra ża w rzeczyw istości g łęboką p raw d ę, że człow iek n ie pow in ien być n igdy zadow o­ lony z tego, co już osiągnął, nie może spocząć n a ła u ra c h , ale m usi być zaw ­ sze o tw a rty n a w ięk szą p ra w d ę i dążyć do w iększych osiągnięć. Z w ra c a ją też szczególną uw agę szkice o tym , ja k człow iek pow in ien odchodzić się ze słow em i ja k ą mieć p ostaw ę w obec prze m ija jąc eg o czasu.

T rzecia część, z a ty tu ło w a n a: „O żyw ą jedność ch rz eśc ija n ”, ob ejm u je te m aty k ę, k tó ra je st au to ro w i szczególnie d roga i w k tó re j je st też szczegól­ nie k o m p eten tn y . P rzez żyw ą jedność F r i e s rozum ie jedność, k tó rą m ożna osiągnąć je d y n ie w d ynam icznym ru c h u n ap rz ó d i w czynnej służbie dla św iata. Je d n y m z ty c h ru ch ó w p o w in n a być p o stu lo w a n a przez S obór W aty ­ k a ń s k i II sta ła refo rm a K ościoła, co po soborze zostało nieco — n a sk u te k różn y ch ru ch ó w in te g ry sty c z n y c h — zapom niane. Je d n y m z w a ru n k ó w tej jedności je st p raw id ło w y p lu ra liz m za k ła d a ją c y jedność w w ierze i różno­ rodność w ro zm a ity c h fo rm a c h in te rp re ta c ji.

W sw oich ro zw aż an ia ch a u to r pozostaje p ro sty i przy stęp n y , przy czym n ie p o w tarz a rzeczy znanych. W ierność dla E w angelii, dla n a u k i K ościoła k atolickiego, w szczególności dla m yśli soborow ej je st elem en tem sta le obec­ n y m w rozw ażan iach , co zw alnia a u to ra od p rzy p o m in an ia o te j ta k oczywi-, stej konieczności. Je d n y m słow em , są to cenne rozw ażania, k tó re m ogą być w ielk ą pom ocą zarów no w p rac y p a s to ra ln e j, ja k też w egzystencjalnym p rze ży w an iu ch rz eśc ija ń stw a.

ks. S te fa n M oysa S J , W arszaw a

E rfa h ru n g e n m it d em H eiligen Geist. Z eu g n isse u n d B erich te, w yd. H e rib e rt

M ü h l e n , M ainz 1979, M a tth ia s-G rü n e w a ld -V e rla g , s. 181.

W ydaw ca książki, znany zw łaszcza w k r a ja c h ję zy k a niem ieckiego sp e c ja ­ lis ta teologii D ucha Ś w iętego, je st obecnie czynnie zaangażow any w odno­ w ie ch ary zm aty czn ej i m a szczególnie n a w zględzie je j eku m en iczn e z n a ­ czenie. K siążk a z a w iera szereg osobistych św ia d ec tw o p rzeżytej odnow ie. Ś w iad ec tw a te pochodzą od księży p ra c u ją c y c h d u szp astersk o , od zak o n n i­ ków , zakonnic, od św ieckich zaang ażo w an y ch w różne zaw ody, od ludzi żonatych i żyjących w sta n ie w olnym , od kato lik ó w i p ro testan tó w . Wszyscy n ie m al m ów ią o oporach, ja k ic h dośw iadczyli p ra g n ą c uczestniczyć w z e b ra ­ n ia c h m o d litew n y ch i chary zm aty czn y ch . D opiero stopniow o następ o w ało ich przezw yciężenie i ja k ie ś w ielkie dośw iadczenie relig ijn e u ja w n ia ją c e się w

żyw ej m odlitw ie, w różn y ch d a ra c h i zm ianie życia, w k tó re j w ielu o d n a la ­ zło — niegdyś zagubiony —· jego sens. K sięża m ów ią o w ielk im w pływ ie, ja k i w y w a rła ich osobista odnow a n a ra d y p a ra fia ln e i całe gm iny, k tó re rów nież za p o śred n ictw em sw oich d u sz p aste rzy te j odnow y dośw iadczyły.

Dw a końcow e o p rac o w a n ia noszą b a rd z ie j te o re ty cz n y c h a ra k te r. F. v o n G a g e r n w sk az u je , ja k kluczow ą sp ra w ą w odnow ie c h a ry zm a ty cz­ nej je st po rzu cen ie nieufności, lę k u p rze d Bogiem i p rze d zm ian ą życia. W k o ń cu p rze m aw ia w y d aw ca książki, k tó ry s ta ra się określić, n a czym polega now ość chary zm aty czn eg o dośw iadczenia. N ie trz e b a się go bać, gdyż Bóg je st zaw sze tw ó rcz y i now y. N owe w ięc są przede w szy stk im pew ne sw obodne fo rm y te j m o d litw y i inten sy w n o ść u d ziela n y ch darów . M ü h l e n kładzie duży n ac isk n a zw iązki m iędzy odnow ą ch ary zm a ty cz n ą a życiem s a k ra m e n ­ ta ln y m . O dnow a n ie je s t o statecznie niczym in n y m niż św iadom ym przy jęciem p rzyrzeczeń złożonych n a chrzcie i osobistym ich potw ierd zen iem . Tego ro d zaju osobista decy zja i opow iedzenie się za B ogiem je st konieczne, ab y w ogóle być ch rześcijan in em . C haryzm atyczność zaś ch rz e śc ija n in a je st uległością poruszeniom D ucha Ś w iętego, k tó ry sk ła n ia do m iłości i służby dla innych. O ddanie całk o w ite sam ego siebie n a służbę Bogu, k tó re je st c e n tru m od­ now y ch a ry zm a ty cz n ej, je st też a k te m znam ienicie ch rześcijań sk im .

O sta tn ie o p raco w an ie spro w ad za odnow ę ch ary zm a ty cz n ą „na ziem ię” i w sk az u je , w ja k i sposób je s t pod odpow iednim i w a ru n k a m i pożyteczna, ow szem — k onieczna d la całego K ościoła. J e s t to w ym ow a n ie ty lk o a r ty ­ k u łu M ühlena, ale też całej książki.

ks. S te fa n M oysa SJ, W arszaw a

Ig n a tiu s von LOYOLA, T rost u n d W eisung. G eistliche B rie fe, w yd. Hugo R a h n e r i P a u l I m h о f , Z ü rich -E in sie d eln -K ö ln 1979, B enziger V erlag, s. 217.

Sw. Ignacy L o y o l a pozostaw ił w sw ojej spuściźnie lite ra c k ie j około 6000 listów , k tó re zostały stosunkow o n ie d aw n o w y d an e w M o n u m e n ta H is­

torica S o cieta tis Jezu . P ew ie n w y b ó r ty c h listów , w ra z z histo ry czn y m i w p ro ­

w ad z en ia m i i k ró tk ą b io g ra fią św iętego w y d a ł w ro k u 1956 H ugo R a h n e r . Z biór obecny je st p rze jrz an y m , p o p raw io n y m i unow ocześnionym w y d an iem w łaśn ie zbioru R a h n era. U łożony został w ed łu g zasady chronologicznej i o b ejm u je la ta 1524— 1556, czyli do ro k u śm ierci Ignacego.

P o d ty tu ł zbioru m ów i o lis ta c h duchow nych. J e s t to w ięc k ą t w idzenia, pod k tó ry m dokonano w yboru. Je d n a k czy teln ik może się p rzekonać, że w o b rębie tego te m a tu m ieszczą się ra d y dotyczące ściśle życia w ew nętrznego, w skazów ki w y n ik a ją c e ze zw yczajnej lu d z k iej roztropności, a ta k ie w sk a z a ­ nia a d m in istra c y jn e , k tó ry c h w ym agało zarząd zan ie ro zb u d o w an y m ju ż za życia Ignacego T o w arzy stw e m Jezusow ym .

W la ta c h p rze d założeniem za k o n u u d zielał Ignacy w ielu r a d osobom, k tó re z n a jd o w ały się pod jego duchow ym k iero w n ictw em . Do n ic h należy zaliczyć list do sio stry T eresy R e j a d e l l a , w k tó ry m z n a jd u je m y w sk a ­ zów ki, ja k się zachow ać w czasie pociechy duchow ej czy te ż duchow ego opuszczenia, w skazów ki, ja k ie potem n ie m al dosłow nie przeszły do książeczki

Ć w iczeń d u ch o w n yc h , ja k o reg u ły ro ze zn aw a n ia duchów .

Po założeniu zak o n u tro sk a św. Ignacego zw raca się głów nie k u sw oim synom duchow nym , p rzede w szy stk im k u m łodym . T u ta j należy zaliczyć z n a­ n y list do scholastyków w K oim brze, w k tó ry m zachęca do gorliw ości w s ta ­ r a n iu się o cnoty, gorliw ości m ia rk o w a n ej ro ztropnością. K lasycznym d o k u ­ m e n tem tego sam ego ro d z a ju je st list o cnocie posłu szeń stw a a d re so w a n y do jezu itó w p o rtu g alsk ich .