Wykład prof. Sebastiano Tafaro

Jan Zabłocki

Wykład prof. Sebastiano Tafaro

Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 34/3-4, 285-286

m

₂₈₅

K s. H. S ta w n ia k SD B

WYKŁAD PROF. SEBASTIANO TAFARO

W listo p a d zie 1990 rok u gościł w W arszaw ie P rofesor S eb astian T a f a r o, d yrek tor In sty tu tu P ra w a R zym sk iego U n iw e r sy te tu w B a ­ ri. W dniu 20. 11. 1990 r. n a w sp ó ln y m p o sied zen iu Z akładu P raw a R zym sk iego U n iw e r sy te tu W arszaw sk iego i K ated ry P ra w a R zy m sk ie­ go A k a d em ii T eo lo g ii K a to lick iej p row ad ził o n sem in ariu m nt. P u ­

b e r ta s i v ir ip o te n s ja k o o k re ś le n ia d o jr z a ło ś c i w p r a w ie p u b lic z n y m i p r y w a tn y m . N a stęp n eg o dnia prof. S. T afaro w y g ło sił w y k ła d do

liczn ie zg rom ad zon ych p ra co w n ik ó w n a u k o w y ch i stu d en tó w W y­ działu P raw a K a n on iczn ego A TK . W yk ład z język a W łosk iego tłu ­ m a czy ł ks. dr W iesła w K iw ior. P rzed w y k ła d em D ziek a n W ydziału ks. doc. dr hab. J u lian K ałowsiki p o w ita ł zeb ran ych i w k rótk ich sło w a ch p r z e d sta w ił s y lw e tk ę n au k ow ą prof. S. Tafaro.

T em a tem w y k ła d u b ył D ług i och ron a stro n y, s ła b s z e j w k o n tr a k ­

cie. W d ok tryn ie p od k reśla się za w sze w ie lk i fo rm a lizm rzy m sk ich a k ­

tó w p raw n ych , ich szty w n o ść, co p o w od ow ało, iż brak b yło m iejsca na ąw obodne r eg u lo w a n ie długo w y n ik a ją ceg o z k on trak tów . T y m ­ czasem d zięk i d zia ła ln o ści p ra w n ik ó w z ep o k i P ry n cy p a tu szty w n o ść ta została p rzezw yciężon a, co w id ać z liczn y ch przyk ład ów . W sz c z e ­ góln ości m ożn a p rześled zić to rozp atru jąc d w ie grupy zagad n ień , a m ian ow icie: reg u lo w a n ie w y so k o ści d łu g u oraz k on sek w en cje n ie ­ w y p e łn ie n ia zob ow iązan ia czy li to, co ob ecn a d ok tryn a n a zy w a o d p o ­ w ied zia ln o ścią k on trak tow ą.

P rzy k ła d em fo rm a ln ej o d p o w ied zia ln o ści w p raw ie rzym sk im są, zob ow iązan ia w y n ik a ją c e ze sty p u la cji (kontraktu słow n ego), z której d łużnik m u si św ia d czy ć to, co zostało w y p o w ied zia n e, ch oćb y to w a rzy ­ szące o k o liczn o ści n a k a z y w a ły zm n iejszen ie, og ra n icze n ie długu. J u ­ r y ści P ry n cy p a tu sta ra li się jednak ogran iczyć o d p o w ied zia ln o ść do

id q u od in te r e s t, łagod ząc ty m sam ym o d p o w ied zia ln o ść d łużnika ze

w zg lęd u n a tow a rzy szą ce okoliczności.

D o n io sły m o sią g n ięciem ju rysp ru d en cji rzy m sk iej jest ró w n ież w y ­ p racow an ie zasad o d p o w ied zia ln o ści k on trak tow ej. R egu ła sfo rm u ło ­ w a n a praw d op od obn ie przez Sab in u sa w jego lu r is c iv ilis lib ri tres g ło siła , iż d łu żn ik n ie p on osi o d p o w ied zia ln o ści za każd e n ie w y p e ł­ n ien ie zob ow iązan ia, b o w iem n ie od p ow iad a an i za casus, a n i za

286

Z życia Wydziału

u tilita s c o n tr a h e n tiu m . Jednakże za culpa o d p o w ia d a ł tutor w sto su n ­

ku do a d m in istro w a n y ch rzeczy pupila, m ąż w stosu n k u do rzeczy p o sa g o w y ch lu b zarządzający cu d zym i rzeczam i (n e g o tio ru m gestor).

P o w y ższe p rzy k ła d y ukazują, iż ju rysp ru d en cja rzym sk a starała się sty m u lo w a ć od p ow ied zialn ość d łu żn ik a (a szerzej biorąc strony sła b ­ szej w k on trak cie) k ieru jąc się za w sze p o jęciem bona fid es, dobrej w iary będ ącej n ie p rzeciw sta w ien iem złej w iary, z a w in ien ia , ale do­ brej w ia ry jako czyn n ik a w p ły w a ją ceg o n a w ła śc iw e o k r e śle n ie s y ­ tu acji (w tym ró w n ież zaw artego k ontraktu), złagod zen ia e w e n tu a l­ n y ch n ie sp ra w ied liw o ści.

W k o ń co w ej części w yk ład u prof. S. T afaro za sta n a w ia ł się, czy w e w sp ó łczesn y ch u sta w o d a w stw a ch , zw ła szcza w o d n iesien iu do z a ­ dłużeń m ięd zy p a ń stw o w y ch m ożna sto so w a ć zasad y in terp retacji w y ­ p racow an e prze? jurysp ru d en cję rzym ską.

Jan Z a b ło c k i

NOWI MAGISTRZY PRAWA KANONICZNEGO

W o sta tn im o k resie dyplom m agistra p raw a k an on iczn ego u zysk ali n astęp u ją cy a b so lw en ci W ydziału P ra w a K an on iczn ego ATK:

1) k s. Jan B u c h t a , p rzed k ład ając pracę pt. O b o w ią z k i i u p ra w n ie n ia

w ik a r iu s z a p a ra fia ln e g o w K o d e k sie Ja n a P a w ia II, n a p isan ą pod

k ieru n k iem ks. prof. E. S ztafrow sk iego;

2) A dam G e n d e k, przedkładając pracę pt. M isja św ie c k ic h w ś w ię ­

cie w o p a rciu o d o k u m e n ty S oboru W a ty k a ń s k ie g o II i A d h o rta c ję a p o sto lsk ą C h r is tfid e le s la ici, n ap isan ą pod k ieru n k iem ks. doc. S. P astern ak a;

3) R obert G ó r a l , przedkładając pracę pt. P r a w o c z ło w ie k a do in ­ fo r m a c ji w n au ce K o ścio ła k a to lic k ie g o n a tle w s p ó łc z e s n e j d o k tr y ­ n y p r a w a m ię d zy n a ro d o w e g o , n ap isan ą pod k ieru n k iem ks. doc. S. P astern ak a;

4) ks. Jacek G r z y w a c z , przedkładając pracę pt. P o w s ta n ie i o rg a ­

n iza c ja in s ty tu c ji c h a r y ta ty w n y c h w Ł o w ic z u w o k re sie p r z e d r o z b io ­ r o w y m (1784— 1794), n ap isan ą pod p ieru n k iem ks. prof. M. Fąki;

5) ks. R om an J u s z c z a k , przedkładając pracę pt. P r o b le m a ty k a e k u ­

m e n ic zn a w K o d e k s ie P ra w a K a n o n iczn eg o z 1983 ro k u , n ap isan ą pod

k ieru n k iem ks. prof. T. P aw lu k a;

6) ks. S ta n isła w К o n d r a k , p rzed k ład ając pracę pt. O b o w ią z k i i

p r a w a d zie k a n a w K o d e k s ie Jana P a w ła II, n ap isan ą pod k ie r u n ­

k iem ks. prof. E. S ztafrow sk iego;

7) A n n a К u 1 к o w s к a-W а г d z у ń s к a, p rzed k ład ając pracę pt.

S y tu a c ja p r a w n a n ieru ch o m o ści K o ścio ła K a to lic k ie g o słu żą cych c e ­ lo m c h a r y ta ty w n o -s p o łe c z n y m w ś w ie tle p r a k t y k i na te r e n ie A r c h i­