• Nie Znaleziono Wyników

Dolny karbon w Jaroszowcu koło Olkusza

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Dolny karbon w Jaroszowcu koło Olkusza"

Copied!
11
0
0

Pełen tekst

(1)

UKD 551.T~5.1:550.322:5S2.52:552. 517.4:564.1:564.533.1:561:551.243.32 (438.312-16 Jaroszowlec k. Olk:usza)

Dolny karbon w Jaroszowcu

koło

Olkusza

W profilu wiercenia BJ-46, usytuowanego w okoHcy Olkusza (fig. 1) przy 'rozwidleniu drogi KluC'ze - Wolbrom ku miejscowości Pazul"ek

(około 4 km na IDNE od Klucz), występują utwory dolnego karbonu. Leżą

one pod dolomitami retu i obejmują odcinek rdzenia 179,1-300,0 m (nie przewiercone). Określenie wieku tych utworów było możliwe dzięki zna- lezieniu dość bogatej, charakterystycznej fauny, a także uwęglony,ch szczątków roślinnych i mikroflory.

'. / ~._ Krze,s"zowice J'-"",

"-"'., ~ ... .Y

I ....

. o 20 40km

~

Fj,g. 1. .IJokalizacja otWOlI'U JaJrIOSOO-Me'C BiJ-46 ,Ilia Itle :rejonu Olkusza 'oll."az Górill-OŚląiS­

kiego Za,głębia W ęg,}owego

Sd.tua.mon ofboll."e hole JaJrOS7X)wiec BJ-46 wi<thin the OtlkllLS.Z Teg,j,on and the Upper SLleslilan Coall .BasdJn

Pragnę wyrazić serdeczne podziękowania doc. drowi hab. S. Alexan- drowiczowi za zachętę do podjęcia tematu i cenne wskazówki, drowi I. Li- piarskiemu za dyskusję i życzliwe uwagi, drowi K. Bojkowskiemu i mgr A. Musiał za oznaczenie znalezionych okazów fawny oraz mgr H. Kmie- cik za opracowanie mikrospor. .

KwartaLnik Geologiczny, t. 16, nrr l, 1972 r.

(2)

88

OPIS PROFILU

W badanym otworze stwierdzono utwory następujących formacji ge- ologicznych: 0,0-:-9,7 m czwartorzęd; 9,7-:-40,0 m jura; 40,0-:-179,1 m trias;

179,1-:-184,5 m pstre utwory piaszczysto-ilaste; 184,5-:-300,0 m dolny kar-

~'::'-:=-''-:7-'''': ..L...L

. '-±=±:;:± ....

.ę-

@'=':-':::7-::

I~\II

• • • ....:.. • ...J- _ . _.- ...L

1'--. .:.. . ..:.. -L-L.

I~' oL ....

..L. --<.

r:::::::l 2

g_

~ ._._

. _;)

. 3

f=-=~j -- 4-

W

5

GfO

~11

[LJ

12

0

'3

[D

14-

~15 'bon.

Na podstawie badań

paleontologicznych do dol- nego karbonu zaliczono o- sady z głębokości 300,0 do 184,5 m. Ich profil jest

zróżnicowany pod wzglę­

dem litologicznym na trzy

części (fig. 2). Podział

oparto na ilościowym wy-

stępowaniu mułowców,

piaskowców i iłowców.

W dolnej części profilu

mułowce są skałą dominu-

jącą. Posiadają barwę jas-

noszarą do szarej, często wami:nowane, przy czym laminy podkreślone są

skupieniami detrytusu ro-

ślinnego. W mułowcach

makroskopowo wyróżnial­

ne Iblaszki muskowitu,

Ftg. 2. lProfil osadów dolno-

IkaTbońsikich z otworu IBJ-46

Section of the CaJrbo- n'iferou:s deposills i'n bore hole BJ-46 1 - dolomit, 2 - piasko- wiec, 3 - mułowiec, 4 -

iłowiec, 5 - hieroglify

prądowe, 6 - syderyt, 7 - piryt, 8 - spękania

i szczeliny, 9 - detrytus

roślinny, 10 - grubsze

sz~zątki roślinne, 11 - nigmarie, 12 - kalamity, 13 - paprociolistne, 14 - fauna, 15 - mie'sca po- brania próbek do badań

palynologicznych 1 - dolomite, 2 - sand- stone, 3 - sUstone, 4 - clayst<me, 5 - current marks, 6 - siderite, 7 - pyrite, 8 - fractures and fissures, 9 - plant detri- tUB, 10 - coarser vegetal debris, 11 - stigmariae, 12 - calamites, 13 - fern -like plants, 14 - fauna, 15 - sampling sites for

p~ynologlcal research

(3)

Dolny ka!d)l()n 'W Ja,oosZlOWlCu ikołoOilJkusrzJa 89

gęsto rozsiane w maSie skalnej. Mułowce tej cZęSci profilu charaktery-

zują się spękaniami prostopadłymi do uławicenia, z reguły wypełnio­

nymi kalcytem. W obrębie mułowca występują mniej więcej regularne WaTstwy Howca. Iłowiec tworzy także nieregularne, zazębiające się z mu-

łowcem soczewy i wyklinowujące się warstewki, powodujące falistą tek-

sturę. Miejscami ,obsel'Wuje się w nim 'lam'inację. Na ogół iłowiec jest ciemnoszary i szary, z wyjątkiem stropowej części utworów dolnokar-

bońskich, gdzie przybiera barwy' pstre. Piaskowce występują głównie

w tej części płrofilu; ,są one z reguły jasnoszare, drobnoziarniste i zbite;

tworzą warstwy o grubości dochodzącej do 1,2 m.

Srodkową część profilu cechuje dominacja iłowca nad mułowcem.

W rtej 'części iłowiec formuje warstwy o grubości do 'około 1 m, poprze- dzielane kilku centymetrowymi warstewkami mułowca. Lokalnie' obser- wuje się w iłowcu spękania i 'Szczeliny, z których część wypełniona jest kalcytem. Oprócz tego stwierdza się w nim występowanie bądź to syde- rytów ilastych w formie warstewek o grubości 0,04 m, bądź też sferosy- derytów. Zanotowano także mineralizację siarczkami żelaza w postaci okruchowych wtrąceń oraz spirytyzowanychszczątków roślinnych. Mu-

łowce tej części występują na ogół w' postaci cienkich, często nieregular- nych warstewek o grubości od kilku do kilkunastu centymetrów. one zbite, nadal widoczna jest

w

nich duża zawartość muskowitu. Na po- wierzchniach stropowych mułowca występują hieroglify prądowe.

W górnej 'części profilu ponownie zaznacza się przewaga mułowca nad pozostałymi osadami. Od głębokości 202,0 m w górę pr,ofilu występują plamy o zabarwieniu różowym, czerwonym i zielonym, ku górze stopnio- wo obejmując coraz to' szensze partie rdzenia. Iłowiec w tej części wy-

stępuje w fOTmie reguła'rnych warstewek oraz soczew, podobnie jak w części dolnej.

Powyżej głębokości 184,5 m występuje seria pias;kowcowo-ila'sta o zde- cydowanie pstrym zabarwieniu. Zaczyna się ona dwiema warstwami (o

grubości 0,26 m i 0,40 m) luźnego piasku gruboziąrnistego o różowym za-,

, barwieniu. ,Ziarna kwarcu o przeciętnej średnicy 2 mm wykazują złe

obtoczenie. Warstwy piasku rozdzielone szarozielonym mułowcem,' la-

sującym się pod wpływem wilgoci. Te utwory zalega warstwaczerwo- nego mułOwca, przykryta pstrym iłowcem (aż do głębokości 179,1 m). Za- równo mułowiec, ja'~ j iłowiec 1Vystępują, wfor~ie gruzełkowatej· i pod

wpływem nacisku rozsypują się na okruchy. W obrębie tych warstw wi- doczne liczne powierzchnie zlustrowań. . . " . . . .

Seria osadów występująca w przedziale głębokościowym 184,5 do 1.79,1

in nie zawiera jakichkolWiek \Szczątków 'Org~i:licznych. Povvyżej głębokości

179,1 m wyS'~ępuje jasnozielony, warstwowany dolomit retu. . , . Ogólnie m:ożna,powi~zieć, że,w dolno karbońskich Qsadach rejonu Ja- roswwca dominującą skałą w dolnej i górnej, części profilu są mułowce,

natomiast w części środkowej w przewadze są iłowce. Upad ,warstw na

całej długoś,ci rdzenia jest stały i waha się w granicach 20--30°, co okre-

śla rzeczywistą mią:ilszość utworów dolnokarbońskich na około 105 m.

FAUNA

Badany odcinek rdzenia zawierał bogatą faunę morską. Jej przynależ­

ność systematyczną można określić następująco:

(4)

90

Głębokość występowania WID

19'5,0 204,0 20·5,5 221,0 222,0 222,5 223,0 223.,2 223,25 122a,4 2M,a

-225,25 226,0 22:1,3 233,2 245,15 246,2

~,4

246,6 246,8 247,0 047,3 2418,4

~77,5

S1lBlntisław Majewski

Tabela 1 Wykaz fa.uny

Ganiatites ISP.

Beyrichoceratoides ef. Pruncatus (P h i [ 1.) {?)Goniatites creni.stria intermediu.s (IK o b (} l d) 'lllieomac·ane frlBgmenlty fauny

Myolina sublaJmeZ1.osa E t h r. (2 X)

niel()~na'czał'll!e kagrrnenty głowonogów

Posidcmia becheri Bll"onn.

Posidonia becheTli B;t on n.

niooml'lłJC'Zalne Wagmenty goniatyta odcisk łodyżki li1:iowca i ~a:gment małża n:ieoZlnacmJny fr!aJgme.nt gondJaty1:a, nie'07lIla'ĆŻa1na !fauna

nieo2iooc'za,lny fragment gon:ilartyta fra!gment łodyżki lilioWC18.

(?}Goniatites Clr'e""i.stria intermedit/Js (K!o b o l d) (?)Goniatites CT€'nistria intermedius ,tiK I() b o dl) nu,e'Oz.n.'ac:ZIa1ny fregm·ent g10niatyta

Posidonia becheri B:r o n n.

Posidonia becheri B:r o ·n n.

Posidonia becheri B r-o n n.

Posidonia becheri B:r o n n.

Posidonia becheri B:r o n n.

Posidonia becheri B:r o n n.

(?)Goniatitescrenistria intermedius (K o b ,o 1 d)

Brzedstawi'ona fauna występuje w obrębie iłowców; z reguły jest ona dobrze zachowana w ,postaci-odcisków lub Odlewów całych muszli. Wśród

wymienionych form występuje kilka <> charakterze przewodnim (tab1. I).

Dokumentują one odcinek profi1uod głębokości 195,00 do 277,50 m jako wizen górny (piętro Posidonia becheri). Obecność zaś w powyższym zes- pole fO:rniy (?) Goniatites crenistria intermedius K o b o l d pozwalałaby

(jeśli przyjąć oznaczenie za pewne) określić dokładniej odcinek profilu

277,50-:-20~,50 m jako podpoziom Goa 4, czyli dolną 'część górnego wizenu.

Występowanie wyżej wymienionej fauny na północny wschód od Gór-

nośląskiego Zagłębia Węglowego przedstawia się następują'Co: Posidonia becheri B r o n n. - w górnym wizenie z otworów wiertniczych Bolesław, Głazówka, Słomniki, Marszowice, Koniusza; Beyrichoceratoides cf. trun- catus (P h iII.) - w otworach Marszowice, Strożyska dokumentują pod- poziomy Goa -Goli . Występowanie formy Myolina sublamellosa E t h r.

stwierdzono na:tomiast na Dolnym Sląsku w Wałbrzychu Mieśde - w

poopoziomach Goa - Goli. .

FLORA

Prawie na całym badanym odcinku profilu stwierdzono występowanie szczątków roślinnych, mniej lu'b bardziej rozproszonych. Większe sku- pienia szczątków roślinnych zanotowano na licznych płaszczyznach kon-

(5)

Dolny kaIrbon rw Jaro~owcu ko,ło O~a 91 taktu mułowca z iłowcem. W obrębie iłowców szczątki roślinne są z re-

guły rozpl'oszone w masie skalnej, natomiast w mułowcach występują na

płaszczyznach oddzielności. W piaSkowcach szczątki te występują bardzo rzadko w formie nielicznych i źle zachowanych okazów.

Wśród nielicznych, grubszych fragmentów roś1innychstwierdzono

występowanie nieoznaczalnych gatunkowo łodyg kalamitów oraz listecz- ków roślin papro'ciQl~istnych. Wykaz znalezionych i określooych form

roślinnych przedsłtawia się następująco:

Tabela 2

Głębokość występowania Forma rośHDDa' (m)

1'90,0 Calamites sp.

223,0 Calamites sp.

225,0 LepidophyUum sp.

1234,0 Asterocalamites 'sp.

00,0 Aula.copteris

Ma,5 sti:gmarie 1245,0 apendyklsy 1252,0 Calamites sp.

258,0 Cordaites S'p.

1272,a Lepidodendron 15p.

277,a Cord.a.ites sp.

280,0 Asterocalamites osp.

i282,a lIodyżka ·z .g,rUJpy Articulatae

285,0 przypus'ZC'Zlrl:nie listeczek ptecridofiła i stiJgmarie

289,0 Aulacopteris

~91,0 Calamites sp.

WYNIKI BADAŃ PALYNOLOGICZNYCH

Z badanego profilu pobrano jedenaście próbek punktowych do 'badań

palynologicznych. Oznaczenia niikrospor otrzymanych z maceracji pró- bek przedstawia tab. 3. Z analizy mikrospor wynika, że wiek badanych osadów na odcinku 296,00 m do 210,10 m można określić jako górny wi- rzen - dolny namur A. Diagnozę tę opaiI'to na podstawie występowania

w próbkach takich mikrospor przewodnich jak: Convolutispora flexuosa f. major H a c q., Densosporites sp. cf. rarispinosus P l a y., Munospora sp., Acanthotriletes d., unionus; Macroreticulatisporites fundatus (H o f f.

S t a p 11. et M a 11.) S t a

p

l i n, Chaetosphaerites pollensimilis{H o r s t) B u t t. et W iII., Punctatisporites coronatus B u t t. et W i 11., Schulzo- spora sp., Stenozonotriletes commendatus I s c h., Trachytriletes sp., Pun- ctatisporites glaber (N a u m.) P l a y., Convolutispora florida H o f f., S t a p 11. et M a 11., Knoxisporites cinctus (Wal t z) B u

t

t. et W i 11., Euryzonotriletes sp., Tripartites aductus (I s c h.) J a c h., T. rugosus (I s c h.) J a c h., T. annosus (I s c h.) J a c h., T. cristatiformis J a 'c h., T.

confragosus J a c h., T. cristatus D y 'b. et J a c h., T. pseudorugosus Jach.

(6)

92 Stalnlisław iMajoe<Wl&ki

POZYCJA STRATYGRAFICZNA I PALEOGEOGRAFICZNA BM>ANYCH OSADOW

Stropową 'c'zęść opisywaneg.o profilu, poniżej dolomitów retu, stano-

wią utwory piaszczysto-ilaste o pstrym zabarwieniu, nie zawierające szczątków organicznych, co wwoduje trudność w określeniu ich przyna-

leżności stratygraficznej. Można przy.puszczać, że należą one do dolnego karbonu, gdyż niżej zalegające utwory wizeńskie (udokumentowane pa- leontologicznie) pod względem litologicznym podobne i w swej części

stropowej wykazują również pstre zabarwienie.

W przedziale głębokościowym 184,5-195,5 m ,występują osady piasz- czysto-ilaste o pstrym za'barwieniu, których przynależność do dolnego karbonu okTeślono na podstawie występowania szczątków roślinnych,

m.in. oznac:l!Ono Calamites sp.

Od głębolmścil95,O m do 277,5 m dolny karbon udokumentowany

został występowaniem fauny goniatytów (?)Goniatitescrenistria inter- medius (K o b o l d) oraz małży Posidonia becheri B r o n n. jako wizen

gĆ?rny (goniatytty dokła.dniej określiłyby poziom Go 4, gdyby przyjąć

ich oznaczenia j'ako pewne).

Badania palynologiczne potwierdzają diagnozę w odniesieniu do wie- ku osadów opartą na występowaniu fauny, w szerszym tylko przedziale

określają gO!l1a górny wiz en - dolny namur A.

Na podstaWie analizy litologiczno-paleontologi,cznej można przypu-

szczać, że badane osady należą do IV strefy sedymentacyjnej Wieliczka -

Woźniki (K. Bojkowski, S. Bukowy, 1966), a dokładniej do okręgu Woź-

. nik, wyróżnionego w obrębie tej strefy przez tychże autor6w. G6rnowi-

zeńskie osady tego rejonu reprezentowane przez ciemnoszare iłowce

z goniatytami, zawierające wkładki laminowanych mułowc6w i drobno- ziarnistych piaskowców. W ich obrębie widoczne poziome laminacje i faliste warstwowanie. Podobne utwory zostały stwierdzone w wierceniu w Głaz6wce Dolnej, skąd F. Rutkowski (1928) określił wi~k spągowych,

ciemnych łupków na górny wizen na podstawie wy'stępowania Posidonia becheri B r o n n. Tę samą pozycję stratygraficzną zajmują osady nawier- Cone w Hucie Starej, reprezentowane przez utwory analogicznej facji.

W oparciu o te same kryteria ustalono daleko idące podobieństwo ba- danych osadów do utwor6w jednej ze stref facjalnych i struktur geolo-

gicżnychwyróżnionych w północno-wschodnim .obrzeżeniu GZW przez S. Bukowego (1964b). Autor ten wymienia pięć 'stref facjalnych, przypi-

sując je odpowiedriimsłrukturom geologicznym~ Przybliżona lokalizacja i wykształcenie facjalnE! badanych· utworów' ż dość zriaczną pewnością pozwalają je porównyWać z osadami II strefy· 'facjalnej (5. Bulmwy, 1964b). Utwory kaTbońskie tej strefy reprezentowane przez czarne

mułowce z dużą zawartością detrytusu roślinnego· oraz licznymi wkład­

kami drobnoziarnistego piaskowca. Pdniżej niezgodnie zalegają łupki muł­

kowe i ilaste z kilkoma warstewkami tufitu. W iłowcach stwieTdzono wy-

stępowanie lic'znych Posidonia becheri oraz goniatyt6w wskazujących na

górną 'część wizenu. Niżej występuje' cienko ławicowa seria brunatnych, marglistych mułowców, naprzemianległych z czarnymi iłowcami oraz mu-

łowcami. W dolnej części osadów karbońskich wzrasta wapnistość tak,

że pojawiają się 'Cienkapłytowe wapienie słabo laminowane. one ila-

(7)
(8)

S1lreszC'Zeme

nieczyszczo:ne dużą ilością iłu i wkładkami łupkowymi. To zailenie wa- pieni wg S. Bukowego powoduje, że nie można ich porównywać z wapie- niami z grzbietu Dębnika i nie można ich uważać za "wapień węglowy".

W tym świetle można sądzić, że badane osady z otw. BJ -46 pod wzglę­

dem litologicznym odpowiednikiem górnej i środkowej części karbonu II strefy facjalnej (8. BukO'wy, 1964b), co tłumaczyłO'by brak O'becnO'ści wa- pieni. Tym samym mO'żna sądzić, że zhadane utwory zajmują w profilu

północno-wschO'dniego obrzeżenia GZW pozycję odpowiadającą O'sadO'm .ilastym leżącym powyżej wapieni z grzbietu Dębnika. Należy jednak

zwrócić uwagę na fakt występO'wania form Goniatites crenistria interme- dius i Gigantoproductus giganteus (ta ostatnia dokumentuje górne pię­

trO'wapieniJa węglowego

=

górny wizen okolic Krzeszowic) w jednym

piętrze stratygraficznym.

Według 8. Bukowego (1964a, b) cała II strefa facjalna wchodzi w obręb

synkliny Słomnik, co wyjaśniłO'by przynależnO'ść do1nokarbońskich utwo- rów BJ-46 dO' jednej ze' struktur geolO'gicznych, wyróżnionych przez te-

goż autora IW północnO'-wschodnim obrzeżeniu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego.

Instytut Geologii Regionalnej i ZłóJ!; Węgli AGH Kraków, Al. Mickiewicza 30

Nadesłano dnia 11 marca 1970 r.

PISMlENNICTWO

BOOKOWS!KI K" lBUiroOWY 8.(1'966) - Strefy facjalne doiLuego karbonu an:tykllino- dum śląsko-k.ratkowskdego. 'Acta geol. po1., 16, nr. 2. Wal"SZJawa.

~UKOlWY S. CI964a) - No.we. poglądy na' budQwę półnoono-wschodn1egQ obrzeżenia GÓirlntdślą1Skiiego Zlagłębbll Węglowego.. BiuI. !In'st. Geol., 184, p. 5-15.

iWaI'lS'Z'awa.

BUlKOIWY S. U964b) - Uwagi o budrow;ie ,geologicznej paleozoiku wschodndego ob-

II'ze'żenia Gólnośląsk:iiego ~głębi:a Węglowego. BiuI. ffinSlt. 'Geol., 184, p.

21-34. WalI"SZawa.

RlUT!KOiWS!K1I F. (1928) - Otwór śwlid!l'owy w GJiazówce. Pos. naulk. Rańsrtw. [nISi.

Ge,oil.. DII' 19120. 'Wa!l',Sizawa·.

CraHHCJIaB MAEBCKH

HIDICInłA KAPOOH B JlPOmOB.QE O:KOJIO OJILKYIDA

Pe3lOMe

B CKBaacmłe JIpomoBeu; BJ-46, pacnoJIoJKe:fOłOA B paitoHe OJThxcyma (q>Jłr. 1), no~ ~OJIOMBTO BLIMlI: OTJIOJKeHmlMH p3Ta OTMe'łeHO 3a.JIenWHe HBJKHeKap60HCKHX rJIBli'HcTo-neC'łallHcn.1X OTJIO zel'łldl: <<<pHI'. 2). B B'X pll3J)e3e, Ha OCHOBaHHH JlHTOJIOI"H'łecKB'X 0c06ellHOCTeił, B~emDOTCJI TPB

'łaCTH. HIDKHJIJI H BepXHJIJI 'łacn. pa3pe3a XapaKTepH3yeTcH npe06JIa.,n;aHHeM aJIeBpOJlHTa, a B cpe,I(-.·

(9)

94 SllaJnlirslaw Ma:jeWlski

HeA 'l3.CTIiI npeofi.JIaJJ;aIOT apnmmrrOBble OTJIOllCeHHJI. HmK:a:exap60Hcme OTJIOllCeHlilSI TeMHocephle 11 Cephle, 3a IiICKJIIO'IeRliIeM KpOBeJlbltOa lfRCTIiI paJpe3a, rp;e rrpe06JIa,!J;aeT necTpasr oKpacKa. IIa,n;eHliIe IIJIaCTOB no BceR .ltJIl[B:e pa3peJa paBHO 20-30°.

Ha OCROBaRliIliI cyn:(ecTByrounrx PYKOBOP;srnnrK iPopMPositionia becheri Bronn. IiI (?) Goniatites crenistria intermedius Ko bold (Ta6JI. I H Ta6. 1) B03paCT OTJIOllCeHD onpeAeJIeH KaK BepXlte BliI3e.l!:CKIdi:, rrplil'ieM (?) Goniatites. crenistria intermedius TO'IHee oIIpep;emlJl 6b! B03pacT nO.z:\I'0pH- 30HTa Goa4 , TO ecTb HHlICHe:lt 'l3.Cm. BepmerO BH3eSI.

CllJIOplilCTliI'iecme (Ta6. 2), a TaKlICe MHKpoiPJIOpKCTll'leCKliIe (Tafi. 3) IiICCJIeAOBaHKSI B cny'fae H3JIR'IW! iPJIOPbI He HCKJIIO'iaIOT, a nO.D;'I'BeplKJJ;alOT (MlIKPoiPJIopa) BepXaeBH3e:ltCIOlH: B03paCT 3TliIX OTJIOllCeHlilA.

Ha OCHOBaHlillil JIliITOJIoro-naJIeOHTOJIOrlil'iecKBX RCCJIep;oBaHlil:lt rrpOH3Bep;eaO cpaBHeHlile HHlICHe- xapOOltCKHX OTJIOllCemm: C OTJIOllCeHlilSIM:H IV ce.D;lilMeHT3.Il;HOHHOR 30Hhl BeJIlil'iKa - B03LHliIKH

(K. liOHKOBCKRIiI C. liYKOBLI, 1966):IIoKa3aHo TaKlICe IIX CXOP;CTBO C OTJIOllCeHIDIMH 11 iPaU;HaJIhHOA 30BhI (C. liYKOBLI) IiI Ha 3TOM ocltOBaHHH ORII OTlteceHbI K CHHKJIHHaJIH CJIOMHHK.

S1lanilSlaw M~I

LOWER CARBONIFEROUS AT JAROSZOWlEC, NEAR OLKUSZ

SummaTy

WWerr- 100000lJiQiniiJferrOUIS cla'y-'Sandy depo,Sitrs {F1ig . . 2) have been found to occur

under the rdolomdttic ifortnaJlli'O!Il!S of Roathian age, ~ shown by bOTe hole Jarroomwiec 8J-46, siofJu,afted un Iflhe OILkusz rr-egion I(lFJig. 1). On the ·basis <Of lithorlogircal features the rsecrtWn of ,thes'e deposw1ls ma~ 'be 'subdJivided linto thT:ee parts. ,Both the lower

'a,ndUiPlper parrtls of the section axe che.rracterrized ,by lthe predominance of rs:iIlJtstones.

whereas an the middle pert C'lraysbom,es prevadl. The LOIwer Oarooniferous deposd:f;s aTe daTk-grrey aJnd grrey iIIJ. colroUll", except frOil" the <bop poli1liKlrn o.f the sect1on, whelI"e theyarre varrtiegaIted. Along the entire section, the tdJip of s,trJa,tra ranges from 20 :to 30°.

!index fOlmls lrlIke Posrid07lii.a becheri B iI1 0 n n. and (?)Goniatites crre1lJistria irotermedi'UIS rK 'O!b 10 I d (Table 1 and P.1a.te II) allow the depQiS'I1ls in study ilio be :refe.nred to the Uwer VisaaJn. JDt showLd be emphaSliized here that !the fOTlIl (?) Gomiatites crrenisrtmia itntermedius mare [pl"ecisely deteTmines ,the age of the depOlSlits rcon,sMerred, whiJCh may crocrespollld rto ,the sub~one Goat, !i.e. to the lower p'a;rt of the Upper Vis'eaaJ..

nroriJSltirc '(Table 2) a'nd mi.rc:rofloo:i-s1lirc fDable 3) studies do not exclude - in the case of fJora - ;but ,coIllflm-m - Iiin the c;as.e of IIIliicr'Olfilooa - the Upperr Vi'sean age of the deposWs CfOIIlsidered.

'Olll liJtholrogliJc-parlaeo,nrbooogica(l evdJdences the Lower OaiI"boiniferQIUs deporsits have

been oompared Wlith rthdse of the IlV sedimenJ1laJ:YZlOlne 'WieldcZ!ka-Woznikd (K. !Boj- k<l'Wls:kii f!liIld S. BUIIrowy,I966). TheIiT similarlty to the depOiSits 'cxfthe .111 f-acial zone (S. BU'~QiWY, 19(4) rallowed the 'author ,to T'efeT Ithem to the S])omndJki syncldne.

(10)

'.I1ABL1ICA I

Fig. 3. (?) Goniatites creni,stria intermedius K 10 b old. Flow. 3 X, (pokTyty chIOT- kliem amonowym); glE:b. 245,l5 m

(1) G01IJiatite,s. creniJstria intermedius K'O b old, en!. X 3 (covea:-ed with ammooL1lIIll chJori'de);deprth 245,15 m

F1ig. 4. (1) Goniatites crenistria intermedius K 0 b o:l d. Pow. 3 X, (pokTyty chl~

kliem amooowym); glE:b. 277,50 m

(1) Gania1Jites crem.istrta intermedius K 10 h old, en!. X 3 <'cQve1"ed with ammO!IlJium chiLcJlrliJde); dep>th 277.51) !In

Fig. 5. Gawiatites sp.. ~w. 3 X, (pokIry,ty chlOl1'kiem amonlO'Wym); gl~b. 195 m Gonfntites Sip., enI. X 3 {oovereci wtLth ammonlium chloride); depth 195 m:

Fig. 6. Posidorria beche,ri B ro n.n. Pow. 2 X; gl~b. 246,4 m ,Posidonia bechetr!i B ["onn., enll. X 2, de;p,th 2416,4 m

FiJg. 7. (?) Go1lJia.Utes cr~ni;stra !intermedius K '0 b 'old. Pow. 3 X, (poktryty chIoi'- ,kiem mnoIIlOWym); g:j:~b. 005,5 m

(?) Goniatites crenistria i'lttennedius iK 0 b old; enl. X 3, (covered with amIlIIJOnd,um Chlwide); de,pt1l205,5 m

Fdig. B. Posidon,'ia bec'heri Br '0 n"n. Flow. 2 X, Igl~.b. 223,0 !In

lPosidonia becherti BXionn .. elIli. X 2, depth 223,0 m

(11)

kWart. gee!., nr 1, 1972 r. TABLrCA I

FJ.g. 4 :Flitg'. 3

lFig. 6

F.1g.5

:Fli,g.8 Stanislaw MAJEWSKI - Do!ny karbon w Jar03ZOWCU kolo O!kusza

Cytaty

Powiązane dokumenty

lrliOiległy do diominujących 'kierunlków foliacji osłony metamocfimnej. Wydaje się więc, Źle jest to.. BUDOWA GEOLOGICZNA GÓRNEJ CZĘSCI DOLINY KOSCIELISKIEJ

Aalen górny (poziom Ludwigia murchisonae) leży zgodnie na osa- d.ach poziomu Leioceras opalinum i wykształcony jest w postaci czarnych. ,łupków ilastych z amonitami,

Dewon z Przegini różni się jednak od dewonu dębnickiego obecnoś­.. cią wkładek marglistych zielonosZiarych i

Blokdiagram hiperpow ierzchni trendu zaw artości Pb w g nieżd zie szybu 71.. O bjaśnienia jak na

synkliny łagowskiej starrsze od utworów pozi'OIDU Gon reprezentują za- równo wizen środkowy i dolny, jak i zapewne też część turneju (tabela 1). Ponieważ

oznaczono dwa zespoły minerałów ciężkich ró~tąće się Iniędży sobą pod względem ilościowego- skła~u poszczegól-.. nych

-Sylifikacja wapieni cieszyńskich w Lesznej Górnej 971 z pelitu wapiennego, w kierunku którego z chalcedonu narastają liczne, niekiedy dobrze wykształcone ziarna

Tym bardziej jest to praw- dopodobne, żew Górach Swiętokrzyskich, seria ta o stosunkowo dUżej mią'ższości .(J. Prawdopodolbnie &#34;i w profilu