O wynikach czterech wierceń geologicznych w okolicy Korytkowa Dużego koło Biłgoraja

(1)

UKD 551.732.4-1-551.762.2/.3:551.34.552.14:050.85:550.822 , (438.142"':'202 Korytk6w' 'Duży ' k. ,Biłgoraja - okolice)

Katarzyna PAWŁOWSKA

o ^wynikach ^, ^czterech wierceńgeologicznyc'h

w okolicy Korytkowa Dużego koło BiłgorClja

Pr' ace wiertniczeprzepr.owadzone w latach

194~1954

w .okolicy Ko- rytkowa

Dużego miały

za zadanie rozpQznanie struktury geologicznej za- rejestrowanej w

'

grawimetrii jako wielka anomalia

biłgoraj

ska. Anoma- Ha ta

określa potężną ,siruMurę Q

charakterze regionalnym :nie tylko

vi

skali Lube1s2Ji"7.V'Z'IlY,

leczrówmeż

w skali Polski. Od czasu jej odkry-

b4 2 KOfytków

a~al~

Andrlejówk~b ' (03

a~a

b-b

@1

0 2 3km

_, _{' t}

Fig. 1. Szkic sytuacyjny rozmJes'zczeniaotworów wiertniczych w okolicy Korytkowa 'Dużego k. Bilgoraj.a Sdtuation sketch .cf bOl'e' hole ld.ist!l"ibutlOill in the Vlicindty of Kory'flk6w Duri:y, nearBiłgoraj"

l - otWory wie~tntcze; a~a ~ linia' przekroju; ~b - linIa korelacji

l - bore lioles; a-a - llne of, cross section; .b-b - llne of corr,e.lation

cia przez S.

Pawłowskiego

w 1937 r.

budziła

ona i budzi po

dziś dzień

żywe

zainteres.owanie geologów.

W okresie 194&-195' 0 odwiercono w rikoHcy Korytkowa 3 otwory

wy-

maozone przez J ; Czarnookiego: Korytk6w 1, Korytk6w

,

2 i f'\ndrzejówka 3

Kwartalnik Geologiczny, t. 13, nr l, 1969 'r.

(2)

122

^Katarzyna^Pawłowska

(fig.

1).

W trakcie

wie:rcen~a

otworów napotkano na

duże trudności

tech- niczne przy zwiercaniu Skrzemionkowanych wapieni malmu. W

^~wiązku

z tym

^W ż,adnym

z wymienionych otworów w pierwszym etapie prac nie przewiercono osadów · jurajskich.

W

1954

r.

(już

po

śmierciJ.

Czarnockiego) z inicjatywy S.

Pawłow

skiego

odwierco~o

w Korytkowie 'otwór 'Dr

4~

Wyniki tych

,,";<>"~eń były

przedmiotem

opracowań różnych

autorów:

Korytków nr 1

Oryginalny profil miocenu

sporządził

J. Czamocki w

1949' r. Faunę oznaczył,

a wyniki drukiem

^ogłosił^K.

Kowalewski w

1959

r ..

^Jurę

spro-

!ilowała K. Pawłowska

w

1961

r.; oznaczenie fauny

wykonał L.

Kar- czewS'lci w

1961

r.

Analizę petrograficzną płytek:

cienkich:z waPieni juraj- skich

pl'Ze!prowadził

K. ' Radlicz, wybranych próbek

A.

Morawieeki.

Skrócony profil otworu Korytków'lIT 1

^,^według

K. Kowalewskiego i

K. Pawłowskiej

przedstawia

się następująco:

Głębokość w m 0,00+ 35;00 35,00+143,00

143,00+425,25

OPIs Utłologlcmy

Plejstocen: piaski, gliny zwałowe, mułki, pias'ki' i żwiry

Miocen: 35,00+'118,80 m sarmat iLaS/tJo';piaskloWlCOwy, miąższosci

83,80 m, 118,80+143,00 m torton reprezentowany przez warstwy pektenawe i b81":anowsko-litotarnn,j,owe, mj,ąŻS2JOść 24,2 m

Jura górna: oksfONł sensu lato, nie przewieroony.

Korytkównr 2

Przeglądowy

profil

sporządził

W. Karaszewski, orygi.nalnewyczer-

pujące

opracowanie

wykonał H.' Gościniak

w ramach pracy magister-

skiej w

1953

r. -

Skrócony profil otworu Korytków

2 według H. Gościniaka:

GłębOkość w m 0,;00+ 34,20 34,20+124,30

124,30+ 185~20

Opis Uto~łCZDY

Plejstocen: piaSki, mułki, glina 'Zwałowa

Miocen: 34,~O+lOS,OO m sm-mat ilasty ~ąższośoi 71,00 m, 106,00+

+124,30 m torton - warstwa erwiliowa górna, warstwy pekte- lIlOwe i pias7;CZysto-węglaoowe, osady bal'1anows'klo-litotamniowe,

miąższość 18,30 m

Jura górna: kimeryd, nie przewiercony. ' A

n

d

r z e

j

ó w

k

a nr

::ł

Oryginalny profil

sporządził

J. Czamocki

vi 1950

r.

Wyczerpujące

opracowanie

mi~enu opublikował K.

Kowalewslri

(1959).

Skrócony profil otworu

według

K. Kowalewskieg1o (z

poprawką miąż

szości

plejstocenu):

Głębokość w m 0,00+ 38,20 38,20+389,OQ

0Jiis .logłcZl1Y·

Plejstocen: piaski, gliny i· mułki

Miocen: 38,20+342,75 m sarmat ilasty miąższości 304/55 m, 342,75+389,00 m torton reprezentowany przez: warstewkę erwi-

(3)

Cztery wiercenia w okolicy Korytkowa

123

liową g6rną, warstwy pektenowe, silnie zredukowane odpowiedniki serii chemi'Cznej, warstwę erwiliową dolną, osady bar-ąnow

sko-litotamniowe, miąższość ponad 46,25 m.,

Kórytków nr 4

Oryginalny profil

spoq;ądziła

K.

Pawłowska

w 1954 r .

Faunę

juraj-

'ską

z osadów malmu

OZIlJaczył

L. Karczewski.

Skrócony profil otworu Korytków 4

według

K.

Pawłowskiej:

Głębokość

w

m Opfs, Iitiologłczny

0,00+ 18,00 (?) ,Plejstocen:

me

rdzeo.iowaIlly

18,00 (?)+214,00 Miocen: nie rdlz.eniowany~ od 182,40 'mtortońs'ki W1apienie lito- 214,00+546,00

546,00+584,50 534,'50+64.9,00

tamniowe

Jura g6rna: oksford sensu lato, miąższóść 332

m

'Jura środkówa, miążs:rość 38;50 m , Kambr g,ór.IJy"miąŻSZOŚć 64!,~0 m.

Jak wynika z przedstawionego

przeglądu,

wiele osób

brało udział

iPrzy opracowaniu

materiałów

geologicznych z poszczególnych

wierceń

z oko- lic Korytkowa.

^Dość

dobrze i

wyczerpująoo

jest opracowa'lly miocen, niedrostarteczn;ie plejstocen

i

jura. Stratygrafia jurY w datychc'zru:;orwych opracowaniach oparta

była wyłącznie

na analizie mikropaleontologicz- ll1ej, wyikonanej w 1949 r. przez W.

^Bielecką^.

J ak wynika z jej

badań,

mikrofauna górnojul"ajska z obszaru Koryt- ków 1 - Dyle jest bardzo uboga, ' co

można tłumaczyć położeniem

obsza- ru w

^,brzeżnej

partii zbiornika,

^b~sko

granicy zalewu jurajskiego. W je- ' go ,otoczeniu

są już rozwinięte

facje osadów chemicznych, charakteryzu-

jące wysychający

2'Jbiornik morski. Otwornice znajdowane w tych osa- dach

są nielic~e,

brak jest gatunków przewodnich,

często

skorupki

są '

, uszkodzone lu: b obtoczone. Spotyka

się

powszechnie Characea.

' W

Izwiązku

'z tym, w pierwszym okresie

badańmiliropaleonrologioz

nych z powodu

słabego

rozpoz,nania warupków paleogeograficznych m- lewu jurajskiego tej

części

Polski, serii jUl'ajskiej z otworu Koryt ...

. . ków 1 -

charakteryzującej się

ub6stwem

i nietypową mieszaną

mikrQ-

'fauną

oraz

obecnością

char

świadczących

o

bliskości lądu .~

przypisy- wano wiek ikimerydzko-pottlandzld.

Stąd też

- zapewne w

późniejszych

opraoowaniach

dotyczących

oma- wianego obszaru

utrzymywał się pogląd

o kimerydzkim wieku tych osadów.

^Pogląd

ten

mia'ł wp'ływ

na przedsta- wienie tektoniki obszaru oraz . przeprowadzenie

^rozważań

litofacjalnych i paleogoograficmych górnej jury, · co w

świetle szczegółowych

opraqo-

wań

wymaga obecnie , rewizji. ' ,

Zaistniała więc

pilna potrzeba zestawienia tych wyników z og6lnymi ' danymi geologicznymi

IOTa-Z

wykonania : z otworów 1 i 4

oona-czeń

makro- fauny, która dotychczas nie .

była

badana. Otwór Korytków nr 2

dość wcześnie został

opracowany przez H.

Gości!niaka

(1952). W tym celu wy- '

ikO'llaną

geologiczne profilowanie rdzeni wiertniczych otworów Koryt- ków l '

i

4, wyeksploatowano

f-aunę, kitórąomaczył L.

Karcrewski. Na podStawIe :makrofauny i analiZy litologicmej przepracowaJno stl'Iatygra-

fię głównie

utworów jurajskich, która, jak

się okazało, różni się

znacznie

od stratygrafii ustalO'llej na podstawie analiz mikrofaunistycznych.

(4)

l24

KatarżynaPawiowska

Przedstawione opracowanie ma za . zadanie

wyja:śnienie całokształtu zagadnieństratygrafi<:zno-fucjahlych

i tektonicznych okolic Korytkowa oraz· sprostowanie

pęwnych·mylnych

danych;

·głównie

. .

,1:

zakresu . straty- grafii jury

i

tektoniki obszaru, które

się wkradły

dO literatury na skutek braku

wyczerI>ujących źródłowych

.

opracowań· materiałów

wiertniczych z:olwlic Korytkowa.

STRATYGRAFIA

KAMBR

Staropaleozoiczne

podłoże

nawiercono pod

jurą

tylko w jednymzczte- . rechotworów wykonanych·w KorytkOwie, tj. w · ·Korytkowie nr 4,

dzięki

czemu uj-awnJiolliO zasadnicze rysy budowytektonk2'Jnej tej

części

Lu- . belszczyzny ..

Na

głębokości

584,50 m utworY

jurygraroczą bezpoŚTednioz,kambrem.

Granica ma charakter transgresywnyi wysocedyskordantny. Naahy},o;,.

nepod

kątem około

20° osady jury

leżą

na silnie

sfałdowanych

i zabu-:- .rzonych osadach staropaleozoicznych . . W

skład'

kambru .

wchodzą przekła

dańce

ilasto-kwarcytowe, nachylone stromo,

średnio pod kątem

70-80°.

Kwarcyty

są j-asnoszare,zwięzłe,

silnie przekrystalizowane,

dzielą się

na

'ławkę około

lcm

grubości, mają

przerosty. ciemnoszarych, prawie

c2;arnych, niekiedy mikowych

'łupków, grubości

od parli iri.m do·lcm.

Łupki są

silniesprasowane,zlustroWaJlle.

StosU:n~kwarcyt6w

do

łup- ·

ków jestzzmenny, niekiedy . . w

pr~kładańca:ch przeważają łupki,

kiedy

iridziej. kwarcyty. .

Utwory kambryjskie charakteryzuje strome

nachylęnie.

Silne zaanga- .

^żowanie

tektoniczne ,przejawia

^się

w drobnych mikrotektonicznych za-:-

fałdow,amach

(tab!. I; , fig. 4). Partie ilaste

mają błyszczące,

jedwabiste

po-

wierzchnie,

świadczące

o niewielkim

metamorfiźmie

osadów. Na , odcin- ku· 584+617,15

~

utwory kambryjskie zwiercano ,gryzetem. W

pozostałej części

rdzeniowanej nie znaleziono

żadnych \Szczątkóworganic2!Ilych.

Na , podstawie <analogii litologicznych doosad6w paleozoicznychudokumento-

"'Wanych lPaleontologic:mie w otworze Dyle .1 funych otworach

przemysłu

naftowego

<Yra1Z

na poc;lstawieanalogii:nlp; do' osadów gÓMokambryjskich

odsłaniających się

w dolinie Lwbr2lanki

(Mąchocice, odsłoni~cie koło mły

na), wiek ' tych osadów

można

z

dużym ,prawdopodobieństwem określić

jako ' gó:rnokambryjski:

'J'UB,A SRODKOWA

Utwory jury

środkowej

odwiercono tylko w otworze Korytków,±; na odciJnJru 546,00-;-584,130m,

miąższości

38,50 m,

. W

spągu, 00 głębokości

584,50-;-567;l5m,

stwierdzonopiąskowce

kwar- cowe gruboziarniste,

słabo zwięzłe,.

z

dużą dOll1iesiką pyłu węglowego,

który nadawalskale zabarwienie torfowe

i

C2lW"ne.

'Wyżej

(567,15+

+561,50 m)

leżą

piaskowce

mułowcowe,

wapienno-dolomityczne ze·

szczątkami roślin.

Nad nimi (561,50-;-559,50 m)

znajdują się

sz·are mu-

.łowce'

doIomityc2'l11e' ze

szczątkami roślin, zaś

na

głębokości

5'6l,50m

t

pojedynczym nieoznaczalnym fragmentemainonita. W stropie tej serii .(559,50+546,00 m) nawiercono dolomity ciemnoszare, piaszczyste, z licz:-

nymisz~zą1lkami

spirytyzowane!!o drewna -

dochodzącymi,

do kilkuna-

(5)

C'ZterywiercehLa'

W'

ukolicy K'Orytkowa , 125~

stu cm

długości

-oraz

źle 7iac'h<>Wąnymi szczątkami

fauny,

przeWażi:rie małżów.

, Omówione osady jury

środkowej są

transgresywne,

leżą

niezgodnie

r z '

dużą luką

na kambrze. Zachowap e

szczątki małżów

oraz nietyipowa mikrofauna nie

pozwalają

na:

dokładniejsze określenie

wieku tych

, osadów. -

W

najbliższym sąsiedztwie -~

w

otworże

Dyle- pod

jurą białą

na- wieroonoooadyjury-brwna1;tqJej. (1 m

'miąższości)

reprezentQwaneprzez oolity

żelaziste

i wapienie oolit;y'czrio-organogeniczne z

fauną

mszywio-

łów,

korali, belemnitów. Wiek tych utworów na podstawie :fauny Beler-

nop~s

canaliculatus S c h lot h e

i

m

Został określony

jako kelowej.

JURĄ GORNA OKSFORD

Osady _ jury -- nawiercono w _

otworaćh

Korytków ,:nr 1, 2 i 4, '

:i -Jym ŻE jurę

przewiercono tylko w otWorze nr 4.

Starsze

ut~ory

jury '

górrieJreprezentują

oksfor,cl , (sensu lato - we-

dług ustaleń

terminologicznych kolokwium luxemburskiego),

Osady oksfordu o

miązszbŚci

_ 332-m - (:K:orytków 4) nie

zawierają

prze- wodnich

^zespołów

fal!msty-czhych i mikrofaunistycznych, które

^mogłyby

służyć

za _

podstawę:-

do _

przeprowadżenia sżczegółowszej

str, atygrafii. Na podstawie

wykształcenia'

'litologicmlego poszczególne charakterystyczne kompleksy

mogły 'być

stratygraficznie

określane;

Przed'StaWionyschemat _ jest

próbą

w tym zakresie

i może_ być

jeszcze dyskutowany.

Zasadniczą trudność

z 'powodu br.aku ,

}ednozIlll~_czny-ch

kryteriów iSpl'awia " us!t,alenie

grall1lic - stratygraficznych. - ,

Kompleks ,scyfiowy

Donajstarszych

należy

kompleks wapienJi. silnie skrzezrii,qnkowanych- scyfiowych. Osady te w otworze Kory'tlkóW 1, me -

'zOsta'łypiże-wieroone, po:i1teważ

ze _

^względów

techniC:onych Wiercenie

zakończ,ono

na

głębokości

425,25 m.

'Serię~~rzem-ionkowaną',

napotkano -na ' odcinku '352.50+

+406,50 mt

poniżej (do--głębokości

425,25 m) brak

było

prozerostówktze..;

mionkowych. W otWorze Ko-rytków A kompleks scyfiowy przewiercono na odcinku 427,40+546,00 ni,

W

tym

^też

otworze

osiągnięto

jego

^spąg.

Niestety, odcinek

spągowy ~ przejściowy od'

jury bruna-tnej.(505,OO+

+546,QO

in) ::-

nie

był

rdzeniowany. W -roateriale z

gryzera,cały

czas obserwowano

domiesz;kę

krzemieni. ' - '

W

otworże

Dyle kompleks

wapięni

scyfiowych stwierdzónó

,aż

do gTanicy z

jurą środk(l'wą.

Wapienie "dywezu" o- zielonym

Ziaibaxw:j.,eniu,są tUwy'lkształcone

w facji scyfiowej . W Korytkowie nr , 4 z powodu braku - rdZienWa

'W spągowej ~ęściosadów

jury ,górnej brak danychoo-'dowy-

kszta'łcenia

"dywezu". W materiale , zgryzera nie obserwowano

s~ał

o zielonym zabarwieniu. , ,

Kpmple'ks wapieni skrz.emionkowam:ych z czertami iwapieni scyfiowyoeh

'składa się

z wapieni ntikrokryS'talicznych; Ska1istych,smrych

i

kremowych, lokalnie ' ciemnoszarych, m-arglistych,z licznyi:ni stylolitami; Wapienie

są

silnie

spękane, spękania

wtórnie

wypełnia

kalcyt. Lokalnie

są to,

brekCje

wapiehnei wapie'il:Ro-krzemionkoWe. Wapienie

^są

obficie

skrzemieniałe~

(6)

126

^Katarzyna^PawŁowska---~---

Korflt/rdw

2 100

Korylków 4

200

'2J4.0

26B.0

--- -- -- _--- _---

---

Kory/Mw J

O;; 200

143.0

-t::t::=:r:::t

---~--

~!,_,+382.3--- ________ ~.;..._~ _________ ;iDQ.

4ZZ4 - - - ~>-- ~ _ - ' - - : - - - _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

.3.5.[

... 584.0

~

< : : : ) -

400 1=:.:.319 ~70 P::' ::':' : ' :':':' ::lll

^@ ^{12!8 13}

(7)

Oztery wiereenia w okoUcyKorytkowa

127

---~~~---

KonJkrecje krzemieni

mają

ró:me rozmi:ary, maksymalnie

dkoło

12 om

średnicy,

pokryte

są białą korą. Są·

one nierównomiernie

zagęszczone,

lo- kalnie

mogą zajmować

do 400/0

ska'ły.

W górnej

części

kompleksu krze- mienie

^występują

'w postaci konkrecyjnych

buł, tworzących

w dolnej

części

niebieskawe, chalcedonowe

^taśmowe

pasma, z zachowanymi cza- sem strukturami

gąbkowymi. Przecinają

one

skały

poziomo i

skośnie

w

różriychikierunkach

(tabL III, fig. 7).

Analiza

płytek

cierikich (A. Morawiecki,

K.

Radlicz)

ujawniła

w wa- pieniach

obfitą zawartość materiału

organogenicznego,

głównie

spikul

gąbek

i kolców

jeżowców. Szozątki

organizmów

są bądź

wapienne (kal- cytowe),

^{bądź też}

krzemionkowe' (chalcedon). Wg

A.

Morawieckiego . z budowy

skały

i

stanuzachowamaszczą'llków

organicznych

można

wno-

sić, że

w cmsie diagenezy

sk,a:ły węglan

wapnia

pochod1zący

z reS2Jtelk orga- nicznych

wstał wyługowaJlly i zastąpiony przezkrzemi.onkę,

która 'z cza- sem

wykrystalizował'a

w postaci chalcedonu.

Krzemionką zostały

wtór- nie

wypełnione

pory

sika'ły;

W

środkowY,ch

partiach

większych skupień

chalcedonowych krystalizacja krzemionki

doprowadziła

do wytworzenia

się ziarn

kwarcu () nieregularnych,

strzępiastych

zarysa<;h.

^Działame

pro- cesów sylifikacyjnych

m~ało wpływ

na

zwiększenie twardości skały,

któ- ra 'pod

dzia'łaniem si'ł

tektonicznych

uległa następnie

silnym

spęroamom.

Spęk,ania

Ite

przecinają

zarówno

wapień,

lak i parrtie skrzemionkowa!I1e.

Są

one wtórnie wypewOIIl€ krystalicznym kalcytem.

Fauna mrejestrowana w tych osadach jest

skąpa,

monotonna i

źle

za- chowana.

Są

to czlony liliowców, lokalnie licznie nagromadzone (Kory t- ków 4), spikule i fr.agmenty

taśmowych

skrzemionkowanych plech

gą

bek,

małże Oxystoma

(Korytków 4,

głębokość

467,60 m) oraz pojedyn- cze korale.

Inwentarz faunistyczny tego kompleksu pozbawiony jest form prze- wodnich.

Wykształcenie

litologiczne osadów jest bardzo charakterystycz- ne ze

względu

na' masowe

występowa.me gąbek,

których

szczątki są głównym materiałem' skałotwórczym.

Podobnie gruby kompleks wapieni scyfiowych (114 m) nawiercono w otworze Dyle; oddalonym o

około

20 km na wschód od Korytkowa oraz !pomano z IiJlmych

wierceń północnej Lubel~czyZlly

(T. Niemczyclka, 1965),

Swoistą cechą

utworów w Korytkowie jest ich silne

zaangażowa

nie tektoniczne oraz sylifikacja

skał.

.

Kompleks marglisty

Powyżej

wapieni scyfiowych(427,40+382,30 m w Korytkowie nr 4 i 352,50+304,80 m w Korytkowie nr 1) odwiercono osady

węglanowe

nie

~---

Fig. 2. Schemat korelacji poziomów litologicznych w otworach Korytków 1, 2 i 4 Scheme of correlation of lithological horizons in bore holes KorYllków 1, 2 and 4

Jura: 1 - wapienie: 2 - ' wapienie d!,!trytyczno-oolitowe: 3 - wapienie oolitowe:

" - wapienie dolomityczne; 5 - wapienie margliste, 6 - wapienie scyfiowe skrze-

mieniałe; 7 - dolomity: a - margle: 9 - mułowce: 10 - zlepy muszlowe: 11 - piaskowce: 12 - fauna; 13 - flora

Jurassic: 1 - limestQnes; 2 -detrital-oolitic limestones; 3 - oolitic limestones; . . 4 .,... dolomitic limestones; . 5 - marły limestones.: 6 - silicifiect Ssiohia limestones;

7 - dolomitłls: a--=-marls: 9 - siistones: -io - shell cong1omerates: 11 - sandstones;

12 - fauna: 13 ~ flora

(8)

128

^.. Katarzyna Pawl{)'Wska

zawierające

krzemieni i bardziej margliste.

Są

to wapienie mikrokrysta..;

lic2Jne, margliste, niekiedy detrytyczne z .

wkładk.ami

margli. .

.

Całą serię

charakteryzuje znaczn,a domieszka sieozki

^roślinnej^.

Osa-' . . dy te przy ruchach tektonicznych w kontakcie z

twardą ~eriąwapieni

zsylifikowanych

były

podatne na··zlust. rowania,

spękania iodkształcenia.-

W kompleksie tym stwierdzono

f-aunę składającą się

z

^członów

liliow- ców, kolców

^jeżowcówi małżów, przeważ.riie źle

zachowanych i trudnych do gatunkowego oznaczenia: Mytilus, Pholadomya, Opis, · Arca, Pinna (Korytk6w 4)-or. azCucull-aea,

Protocardia~

Lima, Pecten (Kory1Jków 1);

ponadto w obu otwornch stWierdzono pojedyncze

źle ~achowane szczątki

amonitów.

. . . Analiza

płytek

cienkich z otworu KO'rytków ·l przeprowadzona przez·

K.RadliCzia

wyka'2Jała, że

1romIpleks marglisty jest ImejedJnorodny. W

częś

...

ci-spągowej

(do

głębokości

336,7 m)

dużą rolę skałotwórczą odgrywają

jeszcze

szczątki gąbek,

które

^wskazują

na stopniowe

^przejścieod

serii .

\Vybitnie scyfiowej;

wyżejz:awartoścokruchów

f-auny,

głównie

:

gąbek, gwałtownie się

zmniejsza.

Pojawiają się

nowe elementy . pochodzenia organicznego, mianowicie glony · z rodzaju Acicularia.

W związku z·

tym,

że K.

Radlicz

występowanie

tych glonów

obserwował

w 10 otworach w dolnej

części

"astartu" (na

głębokości

336,7 m),

można

by zzasirze-

żemem dopatrywać

.

się

gran,icy

pomię<lzy

"oksrordzko-I'!aurackim"

ikom-

pleksem wapieni scyfiowychi marglistych a

"astarcką", serią

marglisto-

-<lolomityczno-ooliWwą.

. .

K

ó m

pl

eK s

d

o

lo mi

t

y c z n y

W stropie osadów marglistych w lObu otworach (KorY1tków. 1

i

4) stwierdzono kO:i:rupleks dolomitów i wapieni dol,omitycznychporowatych'

i ~amistych {KorytkĘlw

l - 304,80+283,00 m,

miążsżośc

21,80 m, Ko- rY'tków4 - 382,30+360,30 m,

miąższość

22}. Kompleks ten jest bardzo charakterystyczny i

może służyć

jako poziom korelacyjny przv zesta- wianiu profilów obu otworów (fig. 2.).

.

W serii dolomitycznej

obs:erwowanoubogą

i

źle zachowanąfli1l,nę złoZonl:\

z liliowców

i jeżowców.

K oin ple ksoo 1

i

tyczny:

Bowyżej

kompleksu dolomitycZ'Ilego(na

głębokości

283,00+235,70 m w otworze Korytków l i 360,80+268,00,fi w otworze Korytków 4) znaj- duje

się dość

jednorodny kompleks wapieni oolitowych, szarokremo- wych,

przeważnie

drobno- inierówno-oolitowych.

Część

dolna

tęgo

kom-

.pleksu

jeąt

dolomityczna

i podrzędnie

zawiera

wkładki ·

ciemnokawo-

wych,

·zialfnistY'ch,błyązciących

dol'Omitówool!i.i tycmych. Oolity w tych dolomitach zwykle .

są j<aśuiejsze

-

kremowo-beżowe

lub kawowe,

w~f

... · pienne, natomiast w

tleśka'ły występuje

ciemny dolomit ziarnisty .

. J W omawianych osadach ·· (Korytk6w 4;

głębokość·

244,9, (}:';-249,50 m) stwierdzano niekiedy licznie

występujące· ska'łotwórczo ślimaki

z ^rodzi-

ny'lVeri;neidae(ta'bl. II, . fig . . 6) .. W ' otWorze · . Korytków l,

n~ glęQoikości

171,75

m~"gt.Wierdzono

Nerinea contorta Buv.

-::-formę-przewodnd.ą

dla ,.astart!l" , ' W otworze

Koryt~ów

4iJlJatomiast masoweldkaline

riągroroadze

meśHn:lJąków Nerine~lci J~,le.gans) PS~'I1:donerinea,

Nerinea sp"Ptygmatis.

Jak wynika · z

'badańL.

' :Koa.-rczewskiego, " fauna

ne:r:ineo:Wą ,;jęst.. ~zeroko

(9)

C.ztery wlei'eenia w ókolicy Korytkowa

129 rozpowszechniona

i

przewodnia, szczególnie dla "astartu"

Lubel~czyzny.

Fauna ta

może występować zależnie

od lokalnych warunków,

ponieważ

jej

obeoność

nie koreluje

się

w obu omawianych otworach.

W

!płytkach

cienkich

pochodzących

z otworu Korytków

l (248,5C

i 244,20 m) K. Radlicz (1965)

zaobserwował wśród

wapieni oolitowych

występowanie

glonów Acicularia. Poz ' a tym w obu otworach znaleziono

człony

liliowców oraz lokalnie mniej lub bardziej licme onkolity. Onko- lity

występują

w 'jasnokremowym wapieniu (ta:bl. II, fig. 5). Liczne ich skupienia obserwowano w otworze Korytk6w 4, szczególnie na odcin- ku 257+266 m, mniej liczne - w otworze Korytków 1, na odcinku 230,00+231,60 m. W obu ot worach nagromadzenie onkoli.tÓw 7JIl!ajduje

się

w stropie wapieni oolitowycp.. .

W stropie zwartego kompleksu oolitowego,

wyraźnie wydzielającego się

w profilu (w otworze Korytków l na odcinku 235,70+143,00 m i w otworze Korytków 4 na odcinku 268+214 m),

znajdują się

wapienie szare, szarokremowe i kremowe,

często smużaste

ze stylolHami, niejedno- rodnie

cętkowane,

z

domieszką

.wtopionego detrytususka1neg<>;lokalnie z przerostami wapieni oolitycznych i podobnych do oolitycznych, o za-

. tartej i

niewyraźnejstl'ukturze.

. .

W

oałym

profilu

białej

jury

vi

Korytkorwie kompleks ten

wyróżnia się największą procentową zawartością węglanu

wapnia, co dodatkowo

może potwierdzić

"astarcki" . wiek tych osadów.

W otworze Korytków nr 1 na

głębokości

200,00+143,00 m

występują podrzędne wkładki

wapieni dolomitycznych, z których L. Karczewski.

oznaczył następującą raunę:

Trigonia (Myophorella),

ślimaki

z rodz. Ne- rineidae, Lima sp., Nerinea contorta B u

V.,

Isocyprina sp., Isoquomon

sp., Natka sp. oraz onkolity. _

Z otworu: Korytków 4

tenże

autor

oona'czył:

Pseudonerinea sp., Neri- nella

d.

elegans

(T

h u r m); Nerinea sp., Ptygmatis, korale osobnicze

i onkolity. . . .

Strop osadów jurajskich (pod miocenem) nawiercono

!W

otwo!l'ze KI()- rytków 1 na

głębokości

143 m, w oMorZe Korytków 4 na

,głębokości

214 m; rdzeniowano tutaj te osady od

głębokości

230,85 . m .

Liczyć się więc. należy

ze zdarciem

części

osadów jurajsokich przez

przed'mioceńską

~~~ . .

Można powied2Jieć; że

"i astart" , jest w Kory1llrowie

dość dobrże

udoku- mentowany

fauną

przewodnich

ślimaków

(Nerinea ' contorta

B

u

v.)

i ty- powo

wyks2'Jta'łcony, ~'. dużym udziałem ska~

ooli'rowych.

KIMERYD

Kimeryd z otworu Korytków nr 2

był dość wyczerpująco

opracowa- ny prze'z

H. GoŚcinia.ka. Według ~go

autora w

składosad6w

: nawierco- . nych Illa

głębokości

124,30+185,20 m

(miąższości

60,90 m)

wchodzą

wa- pienie margliste

i

mai-gle. W

ska'łach

tych

występuje

domieszka charak- terystycznych oolit6w wapiennych, ciemnoszarych, z

obwódką ilasto-:że

lazistą,

, nieregularnie nagromadzonych, niekiedy

zaIiikających. N

a

głę

bokościach

138,10 i 142,60 m H.

Gościniak stwierdził

przerosty 5+8 ctn

.zlepów muszlowych, typowych dlakimerydu. Z opisanej serii osadów · wy-

mieniony autor podaje

następującą listę

fauny: Trigoniaperlata

A

ga s

^S.,

T . ci. perlataAg a s s., T. pellata

M

u n.,

C

ha

_. 1m,

T. sp., T. buchsilten-

_.

Kw:artalnlk GeologiCzny - 9

(10)

130 w E

KOl'yfkow4 Kor!llków 2

300

400 ~

^o ^Co

^Q"S ""

^{' "}

Iti+±+ ¹⁸ ^~lO tli± ^+d1!

8. .

, ^I,

^7'2 ^F-"~·

^.

...

^.^....^_^.^..

·:=:'·I1.'J

^{. .}

. 74-

Fig. 3. Syntety<;zny przekrój geologiczny przez otwory Korytków 2 i ot Synthetical geologicai cross secti~~ through bore boles Kory t- ków 2 and 4

1',- plejstocen; miocen: 2 - sarmat Uasty, 3 - torton, wapienie litQ- tamniowe; jura: 4 - wapienie, 5 - wapienie detrytyczno-oolitowe, 6 - wapienie oolitowe, '1 - wapienie dolomityczne,8 - wapienie margliste, 9 - wapienie $cyl'iowe, ·skrzemieniale;.:lO ,'-- dolomity, 11 -'-

. margle, 12 _ zlepy' muszlowe, 13 - piaskowce i' mułowce; kambr:

14 - przekładańce łupkowo-kWarcytowe . . '

l - Pleistocene; ~ocene: 2.:... Sarmatlan elay deposits, 3 - Torto-

(11)

Oztery wier.ceniaw olkolicy' Korytk·owa

131 . sis L o r., Terebratula jimbroides' De r b, T. sp., Exogyra sp.,Pecten sp.,

P.

sp. personatus, Mytilus "pectinatus Sow., M. sp., Modibla sp., Phola- domyadeltoidea, Ph. 'sp., Lima'modeli R o

ll.~

FaWJJfl ta jest mon!Otonna,

przeważają małże,pojedync:zo -występują brachiopody,Porńl1I1o

brakuga- tunków wybillm!ie przewodnich, H.

Gościn!iak

na·.podstawie zeSJ.Jlffi:u 'fauny i cech litologicznych, przede wszystkim zlepóW muszlowych takchar'ak- terystycznych dla kimerydu,

słusznie określił

wiek tych osadów jako. ki-

merydzki. ..

Najbliżej

Korytkowa osady kimerydu udokumentowano paleOIltolo- gic:zm.ie w 3 otworach wiertn!iczych w Pikulach. Kimeryd

wykSztałcony

jes.t tu w facji marglisto-dolomitycmej, zawiera bardzo liczne zlepyostrygo.:- we, niewielka jest natomiast domieszka oolitów. W Pikulach nie prze- wiercono

pe~negP

profilu k:inierydu,

tylkp

jego

częśĆ

..

Ponieważ

w 'Osa- da'ch

krime.rydzJkićh

w Kory'tkowie obserwuj e .

się dośĆ znaczr.n.ą

do-.

mieszkę

specyficznych oolitów,

^można

w

przybliżeniu powiedzieć, że

re-

pre~entują

one

dolną częśĆ

ki.merydu. Górna

ule~'ła

zaneWlle zd:ar.ci.u w okresie

rprzedmioceńskim.

.

Jak wynika z przedstawionego zestawienia w

żadnym

z otworów w Korytkowie nie uzyskano

^pełnego

profilu górnej jury.

W Kory:t'kowie4, gdzie ma:ny jest

^spąg

osadów jury górnej,

^{miąższośĆ}

oksfordu sensu lato,

'pi'awdopodobni~ dośĆ

kompletnego, wynosi 332 m.

Nie znana jest

również miąższość

kimerydu,

ponieważ

brak jest stropu i

spągu

tych osadów. W. otworze Korytków .2 nie przewiercona

miążsżośĆ

osadów

repre'lleIr1tujących

zapewne

dolną ,częśĆ

lkimerydu

wynlO8i.·olkoło

61 m. W ,otworze Dyle

młąższoŚĆ również niepe'łnego

profilu oksfordu

wynosi 499 m . . . '

Profil osadów górnej jury jest w

Koryllko~e

prarwdOlpOdobnie

2iIlIaCZ-

nie zredulmwany, co

można wvtłuma('~yĆ bliskością po'łudniowej

granicy

zasięgu

osadów jurajskich. ' . . .

Do charakterystycznych cech osadów jurajskich z Korytkowa

^należy:

piaszczysto-węglanowe ;Wykształcenie

transgresywnych osaq.ów jury

środkowej, potęimy

r:ozwój serii ,osadów ,scyfiowych,

słaby

w iporówll"aniu oIlp.'z.Dylami

uqział

facji chemicznej, reprezentowanej tylko przez dolo- mity, oraz obserwowane przez K. Radlicza pseudomorfozy po

kryształach

gipsu

i

anhydrytu (Kory tików 1 - 169,1 m, 164,25 m, 143,05 m)

i Mł

kowity brak

ska:ł

sIarczanowych

dośĆ

dobrze

wykształconych

w.profilu gÓl'inej jury z Dylów. .

Utwory jurajskie poznane z

wierceń

okolic Korytkowa ·charakteryzu- je ubóstwo fauny przede wszystkim amonitowej oraz brachiopodowej.

Liczne

są szczątki, przewaŻ!l1ie

jednak

źle

'zachowanej fauny

małżów

i

ś1i

maĘ.ów. F'aunę ślimaków można było

jednak

wykorzystaĆ

do celów. stra'- tygraficznych,

gdyż

na jej podstawie udokumentow.a:no

pa1eop.tologic~nie

oolitowe serie "astarckie". . .

W utworach jurajskich

róWtn!eż.

:mikrofauna jest bardzo

skąpa, źle

zacliorwana

i 00

gors:za lIlie zawtiera' eleme:nJtów prrewod!Illich, na !których

można

by

oprżećstratygrafię

tych osadów. Wobec nieudanej

próbyżaSto':'

~---~---~---~~~---

nian-Lithothamnium limestones; Jurassic: 4 - limestones, 5 c...' de"

trital-oolttic iimestones, 6 - oolitic limestones, 7. - dolomitic limestones, 8·' _. marly limestones, 9 - silicified. Sciphia li.mestones,. 1 0 -4010- mites, '11 - ma.rls, 12 - sh.ell ccmglornerątes,l3, :-:" .sandstones and siltstones; Cambrian': 14 - schist-quartzite "sandwicheS"

(12)

132 sowarua wyników

opracowań .

mikropaleontologicznych przy U$talaniu stratygrafii utworów jurajskich,

metodą tą

w ogóle

się

nie

pos'ługiwano.

.

W efekcie wykonanych prac

okazało się, że.

osad6w jurajskich z Ko- rytkowa nie m01;mi

podzielić

na poszczegÓlne poziomy z braku faunyamo- nitowej i bracbiopodowej,

można było

jednak

wyodrębnić

grube kompla- sy litologiczno:....stratygraficzne i

scharakteryzować

je w

miarę możności

na podstaw:iea!I1alizy

' s2lczątkóworgari.i.cznych orazlitologiCZlIlJegą

wy-

.kszta:łcenia

osadów.

Dużą pomocą było

porównanie tych osad6w z profi-

lami jury poznanej z 1nnych otworów z terenu Lubelszczyzny.

.

MIOCEN

Osady

mioceńskie:z

mworów' K1()I'ytków l i AndrzejÓ'Wka

zostały

szcze-

gółowo

opracowane przez K. Kowalewskiego (1959) 1. W otworze Koryt- k6w 4 miocenu nie rdzeniowano.

.

Na omawianym

obszarże

do miocenu

należą: tortońskie

osady ibara- nowsko-litotamniowe, warstwy pektenowe, górna warstewka erwiliowa oraz osady sarmatu na

ogół

ilastego, lokalnie (Korytków

1)

reprezento- wanego

'P~z

piaskowce. Book

tu

w

pełnym wykszJtałceniu

osad6w

sar-

matu, 'kt6rego ikomplemi.ejszy

tprofilwystępuie

bardziej na.

ipół!Jl'OC

od

.omawianego obszaru.

.

'.

OsadÓ'Wpoziomu chemicznego brak w otworach. Korytków

.

1 i 2.

W

Anwzejówce odpowiedniki tych warstw,

wykształcone

jako

iły

i mar-

:gleorąz

wapienie porowate,

osiągają miąższość

2,30 m. We wszystkich

trzech otworach stwierdzono

występowanie

warstw pektenowych o zmiennej

miąższości

- od

.l,BOm w Korytkowie l dlo 17,60 m w An-

drzejówce.

Cechą charakterystyczną

warstw pektenowych jest ich silne .spiaszczenie. Na obszarze Tarnobrzeg - Staszów warstwy pektenowe

. występujące

.w stropie gipsów

są

zawsze

wykształcone '

jako

'

szarozielone margle wapniste,

zawierające wkładki zwięzłych

wapieni . oraz tufitów

i

bentonitów.

W otworze KoTytk6w 2 i Andrzej6wka w stropie warSl;W pektenowych stwierdzono

występowanie

g6rnej warstewki erwiliowej w postaci osa- d6w piaszczystych. Górnej warstewki erwiliowej nie spotyka

się

w mio- cienie

po'łudln!iowego .dbrzeżeal!i.a

Gór

Swiętokl'lZYskich.

Na

I()~ okreś

lonym omawianymi otworami zarysowuje

' się

granica

północnego zasięgu

osadów chemicznych. S

'

armat nast y, warstwy pektenowe

mają

m-tem:za-

sięg przekraczający

w stosunku do poziomu chemicznego i w peryferycz- nej

części

hasenu

mioceńskiego charakteryzują się

brze1;nymi facjami.

Miocen w okolicach Korytkowa wykazuje na

ogół niewielką miąższość około

100

'ID,

natoa:n:iast w Andrzej6wce oddalonej o 3 km

'

wzrasta. ona

.

trzy i

pÓłkrotnie osiągając

350m. Fakty te

świadczą

o

kształtowaniu się

na tym obszarze "zaWiasu" z· apadliska

mioceńskiego

oraz

· określają

Wieik

' i amplitudę zachodzących 'ruchów .

Występowanie

g6m.ej warmewkierwiliowej oraz silne spilaS'LC7le:nie warstw pekteno'wych

stanowią

cechy

wyróżniające

m:iJOcen'()koJic Koryt- kowa. od. mych obszarów, np.

południowego obmeżenia

Gór

Swięt<>

krzyskich.

1 Szczeg6łowe opracowanie rękopiśD1ienne otworu Korytk6w 2 wykonane przez'

H .

Goś

ciniaka wykorzystane w nłnl.ejszeJ pubUkacJi znajduje siEl w Arch. IG.

(13)

Cztery wiercenia w okolicy Korytkowa

133

PLEJSTOCEN

Rdzeń

z osadów

plejstoceńskich był źle

pobrany, rozmyty przez

płucz

kę wiertn!iczą,

zainieczyszczo:ny

obw.ałamiz

me mrurowanej

części

otworu.

W

związku

z

tym

profil

'

geologiczny tych osadów oraz ich

miąższość są

trudne do ustalenia;

.

W otworze Koryków 2 (H.

Gościniak

cy;tuje profil plejstocenu

według

opisu W.

Kal'\aszewskiego~miążswść

plejSltocenu

'wynlosi

34 m. W

skład

jego

wchodzą

dwa. poziomy glin

zwałowych

przedzielone

mułami

pyla- stymi, szarozielonawymi. W stropie

występują

piaski i

mułki

2'2 m

miąż

szości.

Profil ten wydaje

się

naj1bardziej

zbliżony

do rzeczywistego.

.

W . otworze Korytków 1

miąższość plejstocenu ocenia się ~ 83 m,

a. w Alhdrzejówce

na

66 m.

Są towiellrości

mocno przesadzone, cO spowo- dowane

było, j-ak wyżej

wspomniano,nieodpowiednim rdzeniowaniem

utworów plejstocenu.

. . ' . . '

K. Kowalewski w publikacji z 1959 r. podał również

zbyt wielkie

miąż

szości

osadów plejstocenu, co z kolei

rzutowało

na zmniejszenie

mią~oś

ci

iłów

sarmackich.

Na pI"zekroj~ch zamies21C2Jonych w rrlrniejszej pr~cy ip'I"zyjęta miąższ~ść plejstocenu wynosi.

około

35 m.

TEKTONIKA

.

Tektonika

.

okolic Korytkowa jest

śkomplikowana, można

tu

wyróżnić

kilka

nakładających się cy~ów

tektogenetycznych -

począwszy

od oro- genezy sandomierskiej przez ruchy laramijskie do

młodo

alpejskich.

Osady kambru górnego

są

stromo ustawione,

wykazują

liczne mikro- tektohicme

zafałdowama,

zlustrowania,

przegięcia,

obalenia i

zmiażdże

nia, a nawet pewien

stopień

metamorfizmu. Osady kJambryjskie 7llliane

zGórSwiętokrzyskich

i z otworu Dyle

wykazują

zazwyczaj silne zabu-

.

rzenia tektoniczne. W Korytkowie jednak zjawiska

zaburzeń

tektonicz- nych

mznaczają się wyjątkowo

silnie.

Według przyjętego poglądu

tekto- nika kambru jest wynikiem orogenezy sandomierskiej. Dyskordancja

ką-

towa

pomiędzy jurą i

kambrem wynosi

około

55°.

'

Osady jury w stosunku do kambru

są

transgresywne i <lyskordantne.

Generalnie

są

one nieco nachylone pod zmiennym

kątem

15 -:- 25. °. W dol-

nejczęści

profilu

skały są

silnie

spękane,

wtómie skrzemiOIlkowane, me- kiedyzbrekcjowane i

różnokierunkowo

zlustrowane. Tektoniczne Szcze- liny

spęlmń zostały

wtórnie

wypełnione

kalcytem,

żyłki

kalGytowe prze-

cinają Skałę węglanową

oraz przerosty krzemionkowe. Utwory jurajskie (Kory;tków 2, 1

i

4)

wyk~zują1lJorma1ne mastęp.stwo

warstw,

uzupe'łniają

cych

się

z

południa

ku

północy. 'ZaangażowanIie t~01JIlre

szczególnie tWaJl'dych kompleksów skrzemionkow.anych i marglistych moze

być 7JWIią

zane z

wydźwignięciem ju~

w

sąsiedztwie

wielik'iej linii dyslokacyjnej Mogielnica - Cieszanów. Korytków

leży

po

połudn,iowo-.zachodniej

stro- nie tej dyslokacji, w

obrębie wydźwig1Iliiętego

'Obszaru jurajskiego, kon-

taktującego wzdłuż

wspomnIiarnej 1in:ii dyslokacyjnej z

kredą

(5.

PawłOw

ski, 1961).' Wiek omawianejtekJtorrlkii przypu.sm1nie.

należy okTeślić

jako

laramijski.·

.

(14)

134

Katarżyna Pawłowska

Na

powyższe piętro

strukturalno-tektoniczne pokredowe

nakładają się

w okolicy Korytkowa

oddziaływania

tektoniki

młodoalpejskiej,

prowa-

dzące

do tworzenia

się mioceńskiego

zapadliska, podpartego od

północy

twardym i opornym progiem krzemionkowo-wapiennych

skał

jurajskich.

WNIOSKI

. Wiercenia w okolicy Korytkowa wykonano w latac~ 1948~1954

w oparciu o sugestie geofizyczne. Na podstawie ich wyników

określono

.zarys budowy geologicznej tej

części

Lubelszczyzny,

znac~nie odbiegający

.

od !przewidywanego wówczas. .

Rewelacją było

wtedy stwierdzenie braku kredy pod

miocene~

oraz

·

osadów kambru

bezpośrednio

pod

jurą.

Taki

układ

tektoniczny, szczegól- nie

spiętrzenie ciężkich

mas kambryjskich i skrzemionkowanY'ch kom-

.

pleksów

jurajskich,tłumaczy

w pewien sposób odwzorowanie tej struk- tury w obrazie gr, awimetrycznym jakoaJrlomalii

biłgorajskiej. .

Dodatkowe

interesujące

dll!ne uzyskano z omawianych

wierceń odnoś

nie do litofacjalnego

wykształcenia

profilu oS'adów jurajskich, charakte- .rystycz. nych dla peryferycznej

części

morza jurajskiego orazrozPT?

:estrze-

nienia utworów górnokambryjskich pod

jurą.

W trzech wierceniach w Korytkowie stwierdzono osady kimerydu (Korytków 2), oksfordu sensu lato (Korytków 1, 4) oraz ósady jury bru- natnej i kambru (Korytków 4).

Utwory jurajskie (Korytk6w2, 1 i 4)

wytkazują

normalmie

:ryastępstwo warstwue;upeł'Dliających ·się

z

południa

ku

północy.

WS'tropie jury oobser- wuje

się większe

lub mn:i:ejsze .ulaa

:de i rozmycie oSll!dów przez przedmio-.

ceńską erozję.

Obserwowane silne

zaangażow~e

tektoniczne jury" i kambru

może być

spOwodowane

wydźwignięciem

tej

części

terenu w

sąsiedztwie

wielkiej linii dysklokacyjnej Mogiel,nica - Cieszanów; Jura

leży

transgresywnie iniezgodnie na silnie

sfałdowanych

osadach kambru, miocen niezgodnie

. i przekracz,ająco

nil! poszczegóLnych

piętrll!ch

górnej jury. Osady jury

hiorą udział

w

kształtowaniu się

zawiasu zapadlisk'a

mioceńskiego.

Zredukowa- na

· miąższość

osadów jurajskich i ich

wykształcenie

litologiczne jest uza- sadni'OI1e

ukszn.ałtOlWaniem

morfologii podjurajskiej oraz

bliską południo

wą gramcą zasięgu

osadów jurajskich

na

tym obszarze.

Instytut Geologiczny . Warszawa, ul. Rakowiecka •

Nadesłano dnia 31 maja 1968 r.

PI8M1ENNI,CTWO

GOSCINIAK ^H;(11953) - Stra,tygrafda i fau1lIa otWJoru KlXry:tków Duży 2. Arch. Lnst. ..

Geol. (maszynopis). Warszawa.

KARCZEWSKI L. (191m - Stratygraficzno-facjalne zagadp.ienia rauraku i astartu w.:w1er.ceniach rejonu Woj,szY'<! ,i lQodawy. Kwam. gooL, 5, p .. 861---868, nr .4. Warszawa.

(15)

Streszczenie

135

XOWALEWSKI .K. (190o) - Trzeci'Oll"zęd Polski południowej. Biul. Inst. Geol., 147.

Warszawa.

:NIEMCZYCKA T. (1961)- Wstępne wyniki badań jury między Wisłą a Bugiem.

Kwart.' geol., 5, p. 817-800, m' 3. Wars·21aw.a.

:NIEMCZYCKA T.' (1965) - ' Granica jury środk{)wej i górnej na ,obszarze północnej Lubels.zczyzny i Pod1as.ia'. Kwart. geol., 9, p. 603-6115, Ilil' 3. War.S'zawa.

PAWŁOWSKI S. (1961) - Kredowy Ii. jUl'ajskd rów lubelski. Kwart. geol., 5, p. 831- 837, nr 4. Warszawa.

:RADLICZ K. (1965) - O nowym znalezisKu glonów z rodzaju Acicularia. Kwart.

geol. 9,

p.

597-<602, nr 3. Wlł['szawa.

1<aTu:mm IIABJIOBCKA'

I'EOJIOI'WIECKUE PE3Y.JIbTATLI BYPEHIDI ąE1'LIPEX CKBAXałH· pi\AOHA KOPbITKOBA ~YX{Ef'O OKOJIO EHJII'OPAJI

Pe3roMe

ABTOp no.,u;Bo.rorr lITom reo.JIo.rB'iecmx pa60T npH 6ypeBIDI CKBaJKlI1Ihl B paitoHe KopLITKOBa . ,ll;yEero o.KOJIO bHJlI'o.PlUI (lOro-BOCTo.'łH3JJ: lfacTb IIolIbnm), BbmOJIHelllibIX 3a IIepHO,ll; 1948-1954 r.

reoJIoro-6YPo.BLIe pa60ThI Ila:rro..II: repplITOpHK 6LIJIH IIalfaTLI no. BllHQH8.THBe.H. 'tłapHo.IĘKOro c D;elIbro pa3Be,zom re()JlOrB'ieCKo.il: crpyKTypLI, OTMe'leHBo.ll: rpaBHMerpH':teCKHM MeTo,n;oM KaK 60JIblIUlJI 6HJIro.paitCKlUI aHOMa.JIIDI •

. B OIq>eCTHOCTHX Ko.PLITKo.Ba ):Ur2Kero 6LIJlo npo6ypeHo

4

·CKBa.JKlIHbi:, HaH60Jlee no.JIHLIil: paspe3 nOJIY'leH B CKB3)KHHe Ko.PLITKYB 4 (<jJHr. 1). OIIHCaBHe MHOn;eHa CKBamm B KOpLITKOBe ony6JlH- KOBarr K. Ko.B~eBCm (1959). B HacTOJllD;eB: pa60re o.IIHCaHLI ,zweBHeIIarreo3oil:CKBe o.TJI02KCHHlI (xeM6pHit), npo6ypeHBLIe CKB3JKHHO.ll: 4, OTJloJi!:eIIWI cpe,l(HeB: H BepKHeil: ropLI, a TaKlKe TeKTOlIllKa paccMaTpHBaeMO:li: reppHrOpHK.

KeM6pHlł. ,l(peBHeIIaJIeo30.ll:cKH.II: <jJ~aMeIIT BCKpLIT B CKB3JKHHe KOpLITKYB 4. Ha my6HHe 584 M OTJlo.lKeHWI cpe,ll;He.ll: lOpLI Henocpe,n;CTBeHBO KOmaKTlIpyroT c KeM6pHeM. B COCTaB KeM6pIDI BXo,ll;llT'nepecJIaHBaroII{Hecll rJIHHbI H KBapD;HTLI, HMelOII{He na.D;eBHe no,n; yrJIOM 70-80°. B 3THX o.TJIOlKeHHJIX He 06IIapYlKeHO BHKaKHX opraBH'li:crarx ocraTKo.B. Ha OCHOBaHHH JJJl'to.JIOrB'iecKoro CpasHeW _ c D;aJIeomoJIo.I'JI'Iecm o.6ocHOBaHlILIMB narre03o..II:CKBMH nopo,ll;aM:a, npo6ypeHHLIMH B coce,ll;HBX CKBa:anmax (,l(LIJle), B03Pacr 3THX OTJIOlKeHH:li: M02KHo. onpe,n;eJlHTb KaK BepKHeKeM6pIlll:- cmil:.

Cpe,n;H1l1l ropa. OTJI02KeHHll cpe,ll;He:li: -ropLI npo6ypeHLI B CKBa2KHHe KopLITKYB 4 B HIITepBarre 546-584. B HX COCTas BXo.,l1;1IT nec'laHO,ll;OJIOMHTOBLIe nopo,ll;LI c MHoro.'lHCJIeHIlbIMll OCTaTKaMH IlHpHTH3HpOBaHHo.ll: )l;peBecHHLI, a TaK2Ke OCTaTKaMH nrroxo COxpaBHBmHXC1I nerreI{HllO,ll;. 3TH ÓTJIOlKeHHll HBJI1IIOTClI TPaHcrpecomHLłMl[ H-38JIeraIOT Ha KeM6pHo: C' 60irbmHM nepepLIBOM.

IIrroxo COXPaBHBnmeca OCTaTKH IIerr~o.,lI;, ~ TaK2Ke HeTl!IIll'łHlUI MHKPocPaYH3 He no.3Bo.l'I$)T TO'IHo. onpe,n;errHTb B03pacT 3THX o.TJIo.2Kemdl:.

BepXH1l1l ropa. KaK c.rre,n;yeT H3 JIHTo<jJ~oro, narreoHTOJIOI'JI'IeCKOro H narreoreorpa4lH-

. '1ecKoro aHaJIH3a B paitoHe Ko.PLITKo.Ba,

pa3Pe3

BepXHe.ll: lOpLI 1IBJlJlCTClI ,n;ocraTO'IHo. nOJlHO Pa3-

BHTLIMH nono.JIH1IIOlI{HMClI c lOra Ha ceBep. lOpcme nopo,D;bI KopLITKOBa xapaKTepH3yroTcll BeCbMa 6e,ll;HOA MaKpO- H MHKPo.<jJaYHo:i:l:. H3-3a He,ll;OCTaTKa aMMo.HHTOB H 6pamo.no,n; He 6LIJlO B03M02KHO- cm YCTaHOBHTb crpaTHrpa~HIO 3THX' OTJI02Kemdl: B COOTBeTCTBHK c KJIa.CClI'łecKHMH cxeM3.MII.

bLIJIH BLI)l;errem.r CJIe,n;yIO.IIl;He JIHTOJIOI'Jl'lecme KOMIIJleKCbI: KO~C CHD;c))oBbm, MepreJlHC'l",hlit (KoPLITKYB 4 H KoPLITKYB l), ~o.JIOMHToBLI.ll:, OOJIHTOBLIit Bo3pSCT 3THX OTJIOlKemrli: MOm;HOCTbIO 332 M (KopLITKYB 4) Mo.2KHO onpe,n;emm. ^KaKoKCCiJop,n; B nmpOKOM CMLICJIe DO pemeHH1lM B o.6rraCTH

(16)

136

Katarzyna Pawlowska

TepMHHOJIOrBJ[ JIIOKCeM6ypI'CKoro KOJIJIOKB.ayMa. B nOlIbCKOM. TeKCTe ~1lH nepe'leHl> onpe~eJIeHHo:lt cpaym,r.B3 OT~eJThBLIX· KOMnJIeKCOB, a TlUOKe BX MOII(HOCTL. OTJIOlKeHIDI MOJIO:lKe OKccpop~a-

KHMeplJ,lCKll (HIDKHero 'l). BCKPLITbI TOJThKO B CKBaJlCBHe KOPblTB:yB 2. OmolKemm KHMMepH,D;:lKa B cpaBHeHHH C OKCCPOP,D;OM xapaKTepB3yroTClI 60JThlllHM cO,ll;eplKllHHeM B pa.3pe3e MepreJI1l, a TaKxe . xapaxrePHbl HlIJDI1lHeM PaKOBHHHOYCTPH1fHOit 6peX'IllB;. KpOMe Toro 3,D;ecL HMeeTC1l 0~006pa3Ha11 cpaYHa nemm;mIo.~ ^..nepeqeHl> KOTOPOil: no p~60re ^X.r~a npHBe,D;eB: B nOJILCKOM reKCTe.

XapaKTepHblMH CBOitCTBaMH IOpCKHX nopo,D; B KOpblTKOBe 1IBIDIeTClI: n~CTo-Kap60HaTHoe· CTpoeHHe TPllHcrpeccHllHblx OTJIO:lKeHHil: cpe,D;Heit IOPbl, OCHOBaTeJThHoe pa.3BHTHe cn;HCPOBOil: cePHH.

B Bepmeii: lOpe no CPaBHeHHIO, BiuIpHMep, C ,l1;blJIaMH Y'faCTHe OTJIO:lKeHHit x:minr:J:ecKOit 4>an;H:H.

lOpcKB:e nopo,D;bl B OKpeCTHOCT1IX KOpblTKOBa 06Pa.30BaJIHCL B 6eperoBcii!: 30He IOpcKoro MOpll B6JIH3H IO:lKHOit rp8.HHI(bl era pacnpOCTpanemm.

. TeKToHHKa. TeKTOHHKa OKpecTHOcTe:l!: KopLrtxoBa CJIO:lKHaH. MO:lKHO 3,D;eCL BLI,D;eJIHTL He- CKOJThKO nepeKpblBaIOIi:(HXClI n;mtJIOB, Ha'IHBaH ·OT caH,D;OMepcxoro OpOreHe3a, Qepe3 napaMH:l!:cKHe ,D;BHJKemm ,D;O PaHHeaJILI1lI:ltCKHX. OrJIOlKemm Bepmero KeM6pH1l KPYTO nOCTaBneB:LI,' CMll'tbI B CKJI8)I;KH, HMelOT 3epXalIa CKOJThlKemm H pa.3~aBJIeHbl. ITo OTHOmeHHIO K xeM6pHIO IOpCKHe OTJIO- :lKemm 3aJIeraIOT TPIlHCrpecCHllHO. Ha6JIIO,D;aeMble TeKTOHH"IeCKHe Hapymemrn IOPblB KopblTKOBe . MOrYT 6blTL CB1I3aHbl C BblHeceHHeM 3THX OTJIO:lKeHHil: ncicoce,D;cTBY C .60JThmo::l!: ,D;HCJIoKa.r(Heit Morem.HHI(a - D;emllHYB. KOPLrrxyB pacnoJIo:lKeH Ha IOrO-3~OM Kp.bllIe 3TOii: ,D;HCJIOKaD;HH B IJpe,lJ;eJIax BblHeceHHoro IOpcKoro xoMtiJIexca KOHTaKTHOVIOm;erOCll B,D;OJTh BblIDeynOM1lHYTo:l!:

,D;HCJIOKaD;HH C MeJIOM.

. Ha TeKTOHH"lecKHil: nOCJIeMeJIOBo:l!: 3TaJK HaKJIa,D;blBaIOTCH n03,D;HeaJILnHitCIGie ·TeXTOHH"lecKHe BJIHHHIDI, cpopMBpyrom;He OTJIO:lKemm MHOI(eHa B CMblCJIe 06pa.3oBaHHlI MHOI(eHOBOro npom6a •. nO,D;DHpaeMoro C ceBepa TBep,D;Lr" ~"noI'OM KpeMHHCTO-H3BeCTKOBblX IOJ)CKBX nopo,D;.

Katarzyna PAWlJOWSKA

ON GEOLOGICAL RESULTS OF FOUR DRILLINGS MADE IN THE VICINITY OF· KORYTKOW DUZY. NEAR )lIl.GORAJ.

Summary

The· present author discusses the geological results of the ddllings made in

a period from 1948 to 1954 in the· area of Korytk6w Duzy, near BHgoraj, in the

south-eastern area of Poland. .

The first gealiogka·l aJDd drdllling WOlI"kB were begun at the sugges'tdon of J. CzaT- nock! to recognize the geological structure recorded in gravimetric picture, as a large anomaly of BHgoraj.

In the vic;ruty of Korytk6w Duzy four bore. holes have 'been made, the most complete section being obtained iln bore hole Korytk6wDuzy4 (Fig. 1). Theelabora~

tion 'of the Miocene deposiis· pierced· by the bore· holes at K(lT'vtk6w was published . by K. Kowalewsk·i (1959).

The present paper c{)lIlprises the discussion on· the Old PalaeozoiC (Cambrian).

Middle Jurassicand· Upper Jurassic formations pierced in bore hole No 4, .and the des'cription of the tectonics in the ar·ea considered.

Cambrian. The Old Palaeozoic ., substratum that res~ under the Jurassic depos·iis has been en<lOuntered in bore hole Korytk6w 4. It has been found that at a depth of .584 m the Middle Jurassic formaUons directly rest on the Cambtian.

The Cambrian formations are bu:lt up of alternating clay-quartzite deposits. that

(17)

Streszczenie .137'

dip under an angle of about 7HO°. TheSe deposits do not reveal any organic- remains. On the basis ofa lithological analogy with t~e palaeontologically mdenced i!alaeo:roic deposits found by the neighbouring bore holes (Dyle), the age of the- deposits considered may be estimated as Upper '02mbriiln.

M~ddle Jurassic. The Middle Jurassic formations have. been encounteTed in bore hole K'orytk6w 4, at an ;;tnterval fmm 5416 :to '584 m. They co,nsists of, arenaceo\llS-·

-dolomitic deposits that contain abundant pyr,itized wood remains and fragments of badly preserved pelecypo'ds. The deposits rest with a ,considerable gap transgres- sively on the Cambrian formations. The badly preserved fragments of pelecypods.

and non-lty1pka,l microfauna do inO,t .allow ^\lISIto determine ithe lag,e of these deposits.

depth

635,0 m

O wynikach czterech wierceń geologicznych w okolicy Korytkowa Dużego koło Biłgoraja