Wpływ kryzysu gospodarczego na publiczne finansowanie systemu ochrony zdrowia
Analiza Public Policy
Podsumowanie analizy
1. Public Policy przygotowało analizę przychodów Narodowego Funduszu Zdrowia pochodzących ze
składek w zależności od zmian najważniejszych czynników makroekonomicznych - dynamiki PKB oraz wzrostu stopy bezrobocia. Przyjęliśmy trzy możliwe scenariusze.
2. Analiza wskazuje, że przychody Narodowego Funduszu Zdrowia pochodzące ze składek mogą w 2020 r. spaść od 4,9 mld zł w wariancie pozytywnym do 19,4 mld zł w wariancie negatywnym.
3. Sumaryczne nakłady na ochronę zdrowia w latach 2020-2024, zważywszy na mechanizm
określania poziomu wydatków z ustawy 6%, w związku z obniżeniem dynamiki PKB, będą niższe o 21-78 mld zł.
4. Dodatkowe dotacje z budżetu państwa w latach 2020-2024, wynikające z konieczności osiągnięcia minimalnych nakładów na ochronę zdrowia, określonych w ustawie 6 proc., wyniosą 5,8-44,5 mld zł.
5. Wydaje się, że w najbliższych latach nie będzie możliwości osiągnięcia minimalnego poziomu wydatków na ochronę zdrowia, określonych w ustawie 6%, bez stałego naruszenia reguły wydatkowej.
Przyjęte scenariusze
Zasadniczym źródłem finansowania systemu ochrony zdrowia jest składka zdrowotna. Chociaż kolejne decyzje rządu w ostatnich latach transformowały ten system w stronę mieszaną, z coraz większym
udziałem środków pochodzących z budżetu państwa (jako spodziewanej konsekwencji ustawy 6%), na dzisiaj pobór składki, poziom wynagrodzeń oraz stan zatrudnienia w gospodarce narodowej są
najważniejszymi czynnikami determinującymi sytuację finansową Narodowego Funduszu Zdrowia.
Na dzisiaj nie dysponujemy informacjami umożliwiającymi precyzyjną prognozę danych
makroekonomicznych. Na użytek niniejszej analizy podjęliśmy decyzję o przyjęciu trzech scenariuszy, nie określając prawdopodobieństwa wystąpienia każdego z nich:
-
wzrost PKB 1% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 9%;-
spadek PKB -1,5% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 13%;-
spadek PKB -6% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 20%.Dla każdego ze scenariuszy przyjęliśmy przeznaczenie zapowiadanych przez rząd dodatkowych 7,5 mld zł na ochronę zdrowia wg zapisów tzw. Tarczy antykryzysowej. W ostatnich dniach dotarliśmy zresztą do projektu - dodatkowe środki w znakomitej większości będą pochodzić z funduszu zapasowego, który już dzisiaj pozostaje w dyspozycji Narodowego Funduszu Zdrowia.
Założenia dla wyliczeń - wydatki na ochronę zdrowia jako %PKB
Wydatki na ochronę zdrowia jako proc. PKB - zgodnie z definicją z ustawy (dla roku t-2)
2019 2020 2021 2022 2023 2024
Świat bez koronawirusa -
scenariusz 1
4,87% 5,08% 5,11% 5,09% 5,07% 5,06%
Scenariusz 2 4,87% 5,18% 4,89% 5,03% 5,01% 5,01%
Scenariusz 3 4,87% 4,87% 4,64% 4,93% 4,92% 4,95%
Scenariusz 4 4,87% 4,39% 4,39% 4,90% 4,82% 4,84%
Cel ustawowy 4,86% 5,03% 5,30% 5,55% 5,80% 6,00%
Legenda:
- scenariusz 2 - wzrost PKB 1% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 9%;
- scenariusz 3 - spadek PKB -1,5% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 13%;
- scenariusz 4 - spadek PKB -6% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 20%.
4,00%
4,50%
5,00%
5,50%
6,00%
6,50%
2019 2020 2021 2022 2023 2024
Scenariusz 1 Scenariusz 2 Scenariusz 3 Scenariusz 4 Cel ustawowy
Założenia dla wyliczeń - przychody z tytułu składki zdrowotnej
Legenda:
- scenariusz 2 - wzrost PKB 1% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 9%;
- scenariusz 3 - spadek PKB -1,5% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 13%;
- scenariusz 4 - spadek PKB -6% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 20%.
Przychody z tytułu składki zdrowotnej (mld zł)
2019 2020 2021 2022 2023 2024 Suma
2020-2024 Świat bez
koronawirusa - scenariusz 1
88,4 93,2 99,3 104,9 110,7 116,7 524,8
Scenariusz 2 88,4 87,9 94,6 100,7 106,7 113,1 503
Scenariusz 3 88,4 81,2 89,3 95,9 102,5 109,5 478,4
Scenariusz 4 88,4 71,1 84,2 90,7 97,1 103,7 446,8
60,0 70,0 80,0 90,0 100,0 110,0 120,0
2019 2020 2021 2022 2023 2024
mld zł
Scenariusz 1 Scenariusz 2 Scenariusz 3 Scenariusz 4
Założenia dla wyliczeń - dotacje z budżetu do NFZ
Legenda:
- scenariusz 2 - wzrost PKB 1% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 9%;
- scenariusz 3 - spadek PKB -1,5% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 13%;
- scenariusz 4 - spadek PKB -6% w 2020 r., wzrost bezrobocia do ok. 20%.
Dodatkowe środki na ochronę zdrowia, które musiałyby zostać przeznaczone w celu spełnienia wymogów ustawy "6%" (mld zł)
2020 2021 2022 2023 2024 Suma 2020-2024
Świat bez koronawirusa -
scenariusz 1
-1 4,2 10,8 18,2 25 57,2
Scenariusz 2 -3,2 9,1 12,1 19,4 25,6 63
Scenariusz 3 3,5 14,7 14 21,3 26,9 80,4
Scenariusz 4 13,6 20,3 14,1 22,9 28,8 99,7
-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0
2020 2021 2022 2023 2024
mld zł
Przykładowe zmiany wpływu ze składki w zależności od wartości wskaźników makroekonomicznych - w warunkach 2020 r.
Macierz orientacyjnego wpływu zmiany PKB i bezrobocia na dochody ze składki zdrowotnej
Bezrobocie bez zmian (aktualnie
5,5%)
-2% -4% -6% -8% -10% -15% -20%
+1% PKB +1 mld zł -1 mld zł -2,9 mld zł -4,9 mld zł -6,9 mld zł -8,9 mld zł -13,9 mld zł -18,9 mld zł
-1,5% PKB -1,3 mld zł -3,2 mld zł -5,2 mld zł -7,1 mld zł -8,9 mld zł -11,0 mld zł -15,9 mld zł -20,7 mld zł
-6% PKB -5,5 mld zł -7,3 mld zł -9,2 mld zł -11,1 mld zł -12,9 mld zł -19,8 mld zł -19,4 mld zł -24,0 mld zł
!["Teatralna recepcja Maeterlincka w okresie Młodej Polski", Maria Barbara Stykowa, Wrocław 1980 : [recenzja]]()