PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY
W LICEUM OGÓLNOKSZTA ŁCĄCYM SŁUŻB MUNDUROWYCH w Zespole Szkół w Bielicach.
I. Podstawa Prawna Przedmiotowego Systemu Oceniania z przyrody:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U.2017 poz. 1534).
2. Rozporządzenie MEN dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. poz. 356, z późn. zm.)
3. Statut Szkoły - Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania (WZO).
II. Przedmiotem oceniania są następujące obszary:
1. wiadomości przedmiotowe, 2. umiejętności przedmiotowe, 3. postawa ucznia i jego aktywność.
III. Cele oceniania uczniów:
1. rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych,
2. poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych z przyrody i postępach w tym zakresie, 3. pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu przyrodniczym,
4. motywowanie ucznia do dalszej pracy,
5. przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka,
6. dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania, prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem.
IV. Ogólne zasady oceniania szkolnego:
1. Oceny wystawione przez nauczyciela są jawne dla ucznia oraz jego rodziców / prawnych opiekunów.
2. Oceny są wpisywane do dziennika elektronicznego na bieżąco, a w przypadku różnych form prac pisemnych – nie później niż dwa tygodnie od dnia ich przeprowadzenia.
3. Wpisanie oceny do dziennika elektronicznego jest równoznaczne z poinformowaniem ucznia oraz jego rodziców / prawnych opiekunów o uzyskanej ocenie.
4. Obszary aktywności uczniów podlegające ocenie:
sprawdziany pisemne i prace klasowe,
kartkówki,
prezentację dłuższych wypowiedzi,
aktywność na zajęciach,
udział w dyskusjach,
pracę z tekstem źródłowym (karty pracy),
praca domowa,
prezentowanie pracy grupy,
udział w konkursach przedmiotowych,
sporządzanie map myślowych, posterów, portfolio, prezentacji multimedialnych,
udział w projektach edukacyjnych
stosowanie zintegrowanej wiedzy do rozwiązywania problemów (według wymagań i standardów),
wykonanie prac dodatkowych związanych tematycznie z przedmiotem (zaproponowanych przez ucznia lub wskazanych przez nauczyciela),
inne działania wynikające z zainteresowań ucznia, wiążące się z programem nauczania przyrody jak i wykraczające poza program, np.: własne działania na rzecz środowiska potwierdzone przez nauczycieli
lub dyrektora szkoły, przygotowanie materiału do nowej lekcji, zorganizowanie wystawy, konkursu itp.
5. Oceny bieżącej i klasyfikacyjnej pracy ucznia dokonuje się w skali: 1 – 6.
ocena celująca – 6
ocena bardzo dobra – 5
ocena dobra – 4
ocena dostateczna – 3
ocena dopuszczająca – 2
ocena niedostateczna –1
6. Przy odpowiedzi ustnej i pisemnej ocenie podlegają:
poziom merytoryczny (umiejętność doboru i zakresu treści, wyjaśnienie zjawisk i procesów, poprawne stosowanie terminów i nazw przyrodniczych),
przy pracach pisemnych zwraca się uwagę na samodzielność wykonanej pracy, dokładność wykonanych rysunków, wykresów, a także konstrukcję pracy.
7. Przedziały procentowe oceniania:
0 – 29 % - 1 (niedostateczna)
30 – 49 % - 2 (dopuszczająca)
50 – 74 % - 3 (dostateczna)
75 – 89 % - 4 (dobra)
90 – 98 % - 5 (bardzo dobra)
99 – 100 % - 6 (celująca)
W ocenianiu bieżącym dopuszcza się stosowanie plusów(+) i minusów (-).
8. Wymagania na poszczególne oceny:
Uczeń otrzymuje ocenę celującą, jeżeli
opanuje w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej,
opanuje wiadomości i umiejętności ponadprogramowe,
posługuje się bogatym słownictwem przyrodniczym,
aktywnie uczestniczy w lekcji, uzyskuje maksymalne wyniki z prac pisemnych i odpowiedzi ustnych, odpowiada na dodatkowe pytania,
potrafi wykorzystywać uzyskaną wiedzę na lekcjach innych przedmiotów oraz poza szkołą,
trafnie analizuje i interpretuje oraz samodzielnie opracowuje i przedstawia informacje oraz dane pochodzące z różnych źródeł,
trafnie analizuje zjawiska i procesy przyrodnicze,
potrafi zaprojektować doświadczenie przyrodnicze i zinterpretować jego wyniki,
formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy, trafnie dobierając liczne przykłady.
zdobywa co najmniej wyróżnienia w konkursach międzyszkolnych z przedmiotu.
Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeżeli
opanuje w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej,
poprawnie posługuje się słownictwem przyrodniczym,
wykazuje szczególne zainteresowanie naukami przyrodniczymi,
aktywnie uczestniczy w lekcji, z prac pisemnych uzyskuje co najmniej 90% punktów, udziela pełnych odpowiedzi na pytania podczas odpowiedzi ustnych,
trafnie analizuje i interpretuje informacje i dane pochodzące z różnych źródeł,
potrafi zinterpretować zjawiska i procesy przyrodnicze, wyciąga właściwe wnioski oraz trafnie dobiera przykłady,
potrafi stosować zdobytą wiedzę i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych sytuacjach.
Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeżeli
opanuje bardziej złożone wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, które będą użyteczne w szkole i poza szkołą,
udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania oraz posługuje się poprawną terminologią przyrodnicza,
aktywnie uczestniczy w lekcji, z prac pisemnych uzyskuje 75–89% punktów,
korzysta z wielu różnych źródeł informacji,
poprawnie opisuje zjawiska przyrodnicze, wyciąga właściwe wnioski oraz trafnie dobiera przykłady,
potrafi stosować zdobytą wiedzę i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych problemów, w przypadkach trudniejszych rozwiązuje problemy z pomocą nauczyciela.
Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeżeli
opanuje najważniejsze, przystępne i niezbyt złożone wiadomości i umiejętności programowe, które będą użyteczne w szkole i poza szkołą,
udziela odpowiedzi na proste pytania, posługując się zrozumiałym językiem i podstawową terminologią przyrodniczą,
wykazuje zadowalającą aktywność na lekcji, z prac pisemnych uzyskuje 50–74% punktów,
korzysta samodzielnie lub z pomocą nauczyciela z różnych źródeł informacji,
zazwyczaj poprawnie opisuje zjawiska przyrodnicze, podaje nieliczne przykłady,
rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności.
Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeżeli
opanuje wiadomości i umiejętności programowe w stopniu umożliwiającym kontynuowanie dalszego kształcenia,
udziela odpowiedzi na pytania o niskim stopniu trudności, posługując się zrozumiałym językiem i elementarną terminologią przyrodniczą ,
wykazuje minimalną aktywność na lekcji, z prac pisemnych uzyskuje 30–49% punktów,
korzysta pod kierunkiem nauczyciela z podstawowych źródeł informacji.
Uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, jeżeli:
nie opanował w stopniu umożliwiającym dalsze kształcenie wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej,
nie przyswaja wiedzy oraz jest niesystematyczny w wykonywaniu prac domowych,
nie posługuje się elementarnymi pojęciami przyrodniczymi oraz nie próbuje rozwiązać zadań o minimalnym stopniu trudności,
nie wykonuje instrukcji i nie podejmuje współpracy z nauczycielem,
wykazuje bierną postawę na lekcji, z prac pisemnych otrzymuje poniżej 30% punktów.
9. Uczeń ma prawo do zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji, jednak musi to zrobić na początku zajęć. Fakt ten zostaje odnotowany w dzienniku i nie wpływa na ocenę śródroczną lub roczną.
Zgłoszenie nieprzygotowania obejmuje prawo do zwolnienia z odpowiedzi ustnej, oceny prac domowych i z niezapowiedzianych kartkówek. Przy realizacji jednej godziny w tygodniu uczeń ma prawo do jednokrotnego zgłoszenia nieprzygotowania w semestrze, natomiast w przypadku dwóch – do dwukrotnego.
Zgłoszenie nieprzygotowania nie zwalnia ucznia z aktywności podczas lekcji. Po wykorzystaniu ustalonego limitu, każdorazowo uczeń otrzymuje minus. Za dwa minusy otrzymuje ocenę niedostateczną.
10. Przyłapanie ucznia na niesamodzielnej pracy podczas pisania kartkówki, na sprawdzianie lub pracy klasowej wiąże się z otrzymaniem oceny niedostatecznej oraz zakończeniem pracy. Przez niesamodzielną pracę należy rozumieć: odwracanie się, rozmawianie, odpisywanie, przepisywanie, itp.
11. Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu przedmiotowego. W przypadku nieobecności w szkole uczeń powinien uzupełnić notatki z lekcji i odrobić w nim zadaną prace domową. Przy kontroli bierze się pod uwagę kompletność wpisów tematów lekcyjnych, notatek i prac domowych, estetykę prowadzenia zeszytu.
Nauczyciel poprawia błędy ortograficzne i stylistyczne.
12. W przypadku, gdy uczeń nie pisał pracy klasowej / sprawdzianu (nieobecność w szkole) zobowiązany jest do napisania pracy w terminie uzgodnionym z nauczycielem przedmiotu.
13. Nie odpytuje się ucznia po dłuższej nieobecności w szkole ( jeśli uczeń przed lekcją zgłosi taką informację, wówczas nie odnotowuje się tego jako nieprzygotowania). Nauczyciel wyznacza uczniowi termin na uzupełnienie braków wynikających z usprawiedliwionej absencji w szkole.
14. Sprawdzone, ocenione i omówione prace pisemne oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania ucznia jest udostępniona do wglądu uczniowi lub jego rodzicom / prawnym opiekunom na terenie placówki szkolnej.
Prace pisemne są przechowywane w szkole do końca bieżącego roku szkolnego
V. Wybrane kategorie oceniania i zasady ich stosowania:
Kategoria Opis Dodatkowe uwagi dotyczące przeprowadzania
Praca klasowa Praca pisemna – praca samodzielna, obejmująca treści i umiejętności z jednego lub dwóch działów lub praca sprawdzająca półroczna/roczna. Czas pracy z arkuszem zadań – jedna godzina lekcyjna.
Jest zapowiedziana w dzienniku elektronicznym co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Jest obowiązkowa.
Sprawdzian Praca pisemna – praca samodzielna, obejmująca treści mniejszej partii materiału niż praca klasowa, trwająca jedną godzinę lekcyjną.
Jest zapowiedziany w dzienniku elektronicznym co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Jest obowiązkowy.
Kartkówka Praca samodzielna w formie pisemnej,
obejmująca treści z trzech ostatnich lekcji.
Zwykle trwa od 10 do 20 minut.
Nie musi być zapowiedziana przez nauczyciela.
Oceny uzyskane z kartkówek nie podlegają poprawie.
Odpowiedź
ustna Sprawdzenie wiadomości ucznia w formie ustnej z zakresu materiału z trzech ostatnich lekcji.
Ocenie podlega umiejętność posługiwania się językiem przyrodniczym, stosowania właściwej terminologii, umiejętność wnioskowania, uogólniania, argumentowania, rozumienia omawianych treści.
Praca domowa Obejmuje zadania wykonane w domu, w zeszycie przedmiotowym, zeszycie ćwiczeń lub w innej formie wskazanej przez nauczyciela. Na ocenę ma wpływ zarówno zawarta treść merytoryczna, jak i staranność wykonania pracy.
Nauczyciel może sprawdzić dana pracę wszystkim uczniom w klasie lub tylko wybranym.
Za zadania domowe uczeń może otrzymać ocenę w skali od 1 do 6.
Brak pracy domowej zostaje odnotowany przez nauczyciela za pomocą oceny niedostatecznej lub
„-‘’ ( jeżeli uczeń zgłosił wcześniej brak zadania nauczycielowi); za dwa minusy otrzymuje ocenę niedostateczną.
Uczeń ma możliwość poprawy oceny po wykonaniu zadania w terminie wyznaczonym przez nauczyciela.
W sytuacji, gdy uczeń oddał do oceny pracę domową napisaną niesamodzielne (ściągniętą) lub dokonał plagiatu z Internetu, otrzymuje ocenę niedostateczną.
Aktywność na
lekcji Obejmuje widoczne zaangażowanie ucznia na zajęciach. Liczy się nie tylko chęć częstego wypowiadania się na lekcji, lecz także merytoryczność wypowiedzi ucznia.
Gdy uczeń odpowiada trafnie, rzeczowo, wykazuje wysoki poziom merytoryczny – otrzymuje ocenę pozytywną. W zakresie tej kategorii uczeń może otrzymać ocenę od 2 do 6. lub tylko plusy(+). Za każde pięć plusów (+) zdobytych na zajęciach uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą.
Przygotowanie i przedstawienie prezentacji.
Uczeń może przygotować prezentację w różnej formie, np. prezentacji multimedialnej, za pomocą samodzielnie przygotowanych materiałów. Uczeń ma określony czas na przygotowanie prezentacji, jednak nie krótszy niż jeden tydzień.
Prezentacja musi być przedstawiona na forum klasy. Ocenie podlega zgodność prezentacji z zadanym tematem, jej poziom merytoryczny, poprawność językowa, posługiwanie się właściwym słownictwem, przestrzeganie granic wyznaczonego czasu, pomysłowość przedstawienia zagadnień.
Sukcesy
uczniowskie Każdy sukces ucznia osiągnięty w konkursach przedmiotowych czy innych
formach rywalizacji powiązanych z tematyką biologiczną.
Uczeń może otrzymać ocenę w skali od 4 do 6.
Inne formy Obejmuje dodatkowe sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności oraz aktywności ucznia.
Uczeń może otrzymać ocenę w skali od 2 do 6.
VI. Sposoby informowania uczniów i rodziców:
1. Na pierwszej godzinie lekcyjnej uczniowie zostają zapoznani z przedmiotowym PSO oraz wymaganiami na poszczególne oceny.
2. O ocenach z przedmiotu informuje rodziców wychowawca lub nauczyciel uczący danego przedmiotu za pomocą dziennika elektronicznego.
VII. Zasady poprawiania ocen:
1. Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną z pracy klasowej / sprawdzianu w czasie do dwóch tygodni od wystawionej oceny. Poprawa sprawdzianu / pracy klasowej jest dobrowolna.
2. Uczeń może poprawić ewentualnie oceny wyższe od niedostatecznej, ale po uzgodnieniu z nauczycielem.
3. Poprawioną ocenę ze sprawdzianu / pracy klasowej zapisuje się w dzienniku po łamanej np.1/3 lub w oddzielnej rubryce.
4. W przypadku, gdy uczeń zgłosi chęć uzupełnienia braków z przedmiotu, nauczyciel chętnie udzieli pomocy.
5. Nauczyciel może wyrazić zgodę na poprawę ocen z kartkówek lub zadań domowych.
VIII. Zasady wystawiania oceny klasyfikacyjnej – śródrocznej i rocznej:
1. Wystawianie oceny klasyfikacyjnej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym większą wagę mają oceny za pracę klasową / sprawdzian, w drugiej kolejności - za kartkówki i odpowiedź, a następnie inne formy, np. praca na lekcji oraz aktywność ucznia, prace domowe.
2. Wystawiając ocenę śródroczną i roczną uwzględnia się systematyczne uczęszczanie na zajęcia lekcyjne i stosunek ucznia do przedmiotu (przy wystawianiu oceny rocznej brane są pod uwagę oceny uzyskane
w całym roku szkolnym.
3. Ocena klasyfikacyjna śródroczna i roczna nie jest średnią arytmetyczną ocen bieżących; ustala ją nauczyciel uczący danego przedmiotu, uwzględniając wagę ocen.
4. Na koniec półrocza nie przewiduje się żadnych sprawdzianów poprawkowych czy zaliczeniowych.
5. Uczeń, który opuścił więcej niż 50% zajęć lekcyjnych w semestrze, może być nieklasyfikowany na koniec semestru lub na koniec roku szkolnego.
6. Przewidywaną ocenę śródroczną lub roczną nauczyciel podaje uczniowi miesiąc przed radą pedagogiczną.
7. Jeżeli przewidywana ocena śródroczna lub roczna jest niedostateczna, nauczyciel ma obowiązek poinformowania o niej ucznia, a poprzez wychowawców rodziców (prawnych opiekunów) na 4 tygodnie przed radą klasyfikacyjną.
8. Ustalona przez nauczyciela na koniec roku szkolnego ocena niedostateczna może być zmieniona tylko w wyniku egzaminu poprawkowego zgodnie z zasadami określonymi w WZO.
IX. Dostosowanie PSO do możliwości uczniów ze specjalnymi wymaganiami edukacyjnymi – na podstawie opinii i orzeczeń PPP.
Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie opinii i orzeczeń PPP, dostosować wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom.
1. Uczniowie z inteligencją niższą niż przeciętna.
omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności (pamiętając, że dostosowanie nie może zejść poniżej podstawy programowej),
podawanie poleceń w prostszej formie (dzielenie złożonych treści na proste, bardziej zrozumiałe),
wydłużenie czasu na wykonanie zadania,
podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy, w razie potrzeby udzielenie pomocy i wyjaśnień,
mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania,
szerokie stosowanie zasady poglądowości,
unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć,
wolniejsze tempo pracy,
zadania i system oceniania prac klasowych, sprawdzianów i kartkówek obejmujących większą partię materiału powinien uwzględniać wymagania edukacyjne i zostać dostosowany do możliwości ucznia.
2. Uczniowie ze specyficznymi trudności w uczeniu się:
dysortografia
błędy ortograficzne nie mają wpływu na ocenę z przyrody,
prace pisemne są oceniane tylko pod kątem merytorycznym.
dysgrafia
nie podlega ocenie układ graficzny rozwiązania zadania,
ocenie nie będzie podlegać staranność: pisma, rysunku pomocniczego, wykresu,
prace domowe lub inne pisemne zlecone przez nauczyciela uczeń będzie mógł wykonywać na komputerze,
jeśli pismo jest trudne do odczytania, można pracę pisemną zamienić na wypowiedź ustną,
ograniczanie tekstów do czytania i pisania na lekcji do niezbędnych notatek, jeśli to możliwe przygotowanie gotowych notatek do wklejenia.
dysleksja
uczniowie mają prawo do wydłużonego czasu pracy podczas pisania sprawdzianów, kartkówek, testów, odpowiedzi ustnych,
błędy typowe dla dyslektyków nie obniżają wartości pracy ucznia,
kontrolowanie stopnia zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń, szczególnie podczas sprawdzianów (wolne tempo czytania, słabe rozumienie jednorazowo przeczytanego tekstu może uniemożliwić wykazanie się wiedzą z danego materiału),
pisemne sprawdziany w miarę możliwości ograniczać się będą do sprawdzanych wiadomości (stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami), ograniczanie tekstów do czytania na lekcji.
3. Uczniowie z niepełnosprawnością fizyczną - zgodnie z zaleceniami poradni.
X. Informacje o wiedzy, postępach, umiejętnościach i zachowaniu ucznia na lekcji przyrody nauczyciel przekazuje rodzicom poprzez:
1. dziennik elektroniczny, 2. zeszyt przedmiotowy,
3. konsultacje indywidualne z rodzicami,
4. wychowawcę klasy, informując o poziomie wiedzy, umiejętnościach, postępach oraz uzdolnieniach.
XI. Nauczanie i ocenianie zdalne:
1. Podczas nauczania zdalnego głównym kanałem łączności oraz wymiany informacji pomiędzy nauczycielem, a uczniem jest platforma Google Meet oraz dziennik elektroniczny Librus.
2. Nauczyciel udostępniać będzie wspomnianą drogą materiały do pracy oraz kontaktować się w czasie rzeczywistym ( lekcje on-line).
3. Zdalna realizacja treści z podstawy programowej odbywać się będzie z wykorzystaniem narzędzi wskazanych przez nauczyciela, m.in. e-podręczników, platform edukacyjnych, portali edukacyjnych.
4. Zdalne monitorowanie i ocenianie postępów uczniów odbywać się będzie zgodnie z zasadami PSO - na podstawie wypowiedzi ustnych oraz prac klasowych / sprawdzianów / kartkówek on-line oraz prac dostarczanych przez uczniów m. in. w formie plików, zdjęć, prezentacji,
5. W przypadku długotrwałego zawieszenia zajęć edukacyjnych możliwe jest dokonanie klasyfikacji uczniów na odległość.
Opracowała : Janina Nowicka
