Sessie 6 Leefstijlen en woonruimteverdeling - Woonruimteverdeling en leefstijlen: Oud probleem, nieuwe oplossingen?

(1)

1

Branding en leefstijlen in de wijk |

1-11-2012

Delft University of Technology

Woonruimteverdeling en leefstijlen:

oud probleem, nieuwe oplossingen?

Wenda Doff & André Ouwehand, Onderzoeksinstituut OTB, TU Delft

(2)

2

“Ze stoppen er maar van alles in” | 50

‘Ze stoppen er maar van alles in’

• “De woonkrant en de woningcorporaties helpen zelf die wijken om zeep. Dat roepen wij al jaren. Vroeger kwamen de huiseigenaren bij je kijken thuis, dan werd over de sponningen van de deuren [geveegd], of dat er vuil op zat. Dat vind ik natuurlijk allemaal extreem. Maar anders kreeg je dat huis niet.”

(Nederlands echtpaar, 67 en 68 jaar, na een woonduur van 18 jaar uit de wijk vertrokken vanwege overlast)

(3)

3

(4)

4

Divergerende leefstijlen en

ongestoord woongenot

•Voor ’90: distributiemodel

•Burenoverlast: extremen, kleine groep; aanpak?

•SEV-thema ‘woningtoewijzing en woonklimaat’

in 1992 afgesloten: beperkte response

•Jaren ’90: keuzevrijheid en het aanbodmodel

•Rond 2000: kanttekeningen bij keuzevrijheid,

diversiteit in belangstelling, nieuwe modellen

•Vanaf 2005: opnieuw aandacht voor leefstijlen

(5)

5

Een oud probleem…

•SEV-thema in ‘92 afgesloten

met onderzoek in:

• Lelystad, WBL

• Den Haag, Bouwlust

• Groningen, Oranjewijk

•Woonstijlen en de toewijzing

van woningen

(6)

6

Conclusies in ‘93

•Toepassing woonstijlbegrip in toewijzing lastig:

taboe, krapte op woningmarkt, financiën

•Homogeniteit naar woonstijl leidt niet altijd tot

meer harmonie, vooroordeel feitelijk gedrag

•Twee bredere toepassingen:

• In de voorlichtende sfeer

• In sociaal beheer: portiekgesprekken, leefregels

•Enthousiasme bij de huurders voor meer

homogene woonmilieus

Woonruimteverdeling en leefstijlen Woonruimteverdeling en leefstijlen

(7)

7

….opnieuw actueel

•Toenemende diversiteit

•Bewoners kiezen voor snelle beschikbaarheid

•Zittende bewoners stellen eisen

•Beleidsmatige inzet op krimp sociale

huurvoorraad

•Meer nadruk op ongestoord woongenot:

• Rapport VROM-insp. 2011 woningtoewijzing op basis van leefstijl

(8)

8

Woningtoewijzing o.b.v leefstijl

•Onderzoek VROM in G33: 16 gemeenten en 1

corporatie hanteren leefstijlcriteria

•Structureel, experiment, marketing, overweging

•Voorbeelden:

• Almelo: St. Joseph geeft informatie om plaatsing in verkeerde buurt te

voorkomen, bewust tegengaan directe nabijheid bepaalde etniciteit

• Dordrecht: POL-model

• Hambaken Den Bosch: screening en minimaal 16 uur (vrijw.)werk/week

• Palenstein Zoetermeer: opdeling flats naar leefstijl

• Venlo-Oost: selectie door consulent, voorgelegd aan bewoners

(9)

9

Woningtoewijzing o.b.v leefstijl

•Kanttekening inspectierapport:

• Geen definitie van leefstijl: inkomen,

hebben van werk, strafblad, kleur

• Legalistische benadering: wel of niet

gebruik van Rotterdamwet

• geen inzicht in nut leefstijlbenadering

•Onderzoek in kader van

KKS-programma van NICIS Institute/Platform 31

(10)

10

Opzet sessie:

•‘Soort bij soort’

leefstijlen in woonruimteverdeling en beheer Wenda Doff Onderzoeksinstituut OTB, TU Delft

•Reacties:

• Maria Besselink, HaagWonen

• Richard Toussain, gemeente Delft

•Discussie

(11)

11

Soort bij soort,

Leefstijlen in woonruimteverdeling en beheer Wenda Doff, Onderzoeksinstituut OTB TU Delft

(12)

12

(13)

13

Centrale vraagstelling

•

In welke mate draagt het toepassen van het

concept leefstijl in de praktijk van

woonruimteverdeling bij aan een hogere

waardering van de woning en woonomgeving

door bewoners?

(14)

14

De cases: EigenStijl Wonen

Zoetermeer & POL-model Dordrecht

(15)

15

EigenStijl Wonen, Zoetermeer

•Palenstein, start 2005

• Collectieve advertentie, geen eisen, wel rangorde

inschrijvingsduur en urgentie

• Tijdens intakegesprek leefstijltest SmartAgent (4

kleuren/belevingswerelden)

• Iedere flat heeft één woonstijl:

• Samen wonen (groen / geel)

• Gemengd wonen (rood)

• Solitair wonen (blauw, vanaf 2010 ook groen)

(16)

16

Procesmodel EigenStijl Wonen

(17)

17

(18)

18

EigenStijl Wonen

Groen/geel

Rood

Blauw/groen

(19)

19

Passende combinaties,

EigenStijl Wonen

(20)

20

EigenStijl Wonen

•Leefstijltoewijzing vanaf 2005

•Renovatie in 2008

•Leefregels per flat na renovatie

•Lik-op-stuk beleid toepassing leefregels en

huismeesters

(21)

(22)

22

(23)

23

POL-model, Dordrecht

•Ruim 7.000 woningen Woonbron, start 2004

•POL: Passend via Optie middels Loting

• Advertentie modelwoning (optie), rangorde loten en

urgentie

• Voor kennismakingsgesprek leefstijltest SmartAgent

(6 groepen), 1 van de factoren bij matching kandidaat-huurder en woning

(24)

24

krispijn

(25)

25

Reeland

(26)

26

Procesmodel POL-model

(27)

(28)

28

Passende en botsende

combinaties POL-model

W

(29)

29

Segmentatie en effecten op

woonwaardering

(30)

30

Passend & niet-passend,

EigenStijl Wonen

•Van respondenten die na invoering van ESW

zijn komen wonen, woont 53% niet-passend

Passend Niet-passend

Cornelis Croesinck (geel + groen) 58 42

Cornelis Bos (blauw + groen) 57 43

Johan van Bourgondië (rood) 30 70

Totaal 51 49

(31)

31

Passend, botsend & neutraal,

POL-model

•49% overeenkomend, 63% ook passend

•13% botsend

(32)

32

Conceptueel model

(33)

33

Passend wonenden voelen zich

niet meer thuis

0 10 20 30 40 50 60 70 80

In deze flat voel ik mij helemaal thuis ‘s Avonds voel ik mij altijd veilig in deze flat In deze flat gaat men op een prettige manier

met elkaar om

Meestal voel ik mij een vreemde in deze flat* Ik voel mij erg gehecht aan deze flat

Niet-passend wonend Passend wonend

(34)

34

Leefstijlen laten verschillen in

burencontact zien

(35)

35

Passend wonenden zijn iets

vaker tevreden over nieuwe

buren via POL-model

(36)

36

Kleine verschillen waardering

sinds POL-model

(37)

37

Passend wonenden in POL vaker

tevreden woning

Passend Niet-passend Tevreden ₈₅ ₈₂ Neutraal ₁₂ ₁₅ Ontevreden ₃ ₂ Totaal ₁₀₀ ₁₀₀

POL-model

ESW

(38)

38

Net zo vaak of vaker toename

dan afname overlast

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 ESW POL Afgenomen Gelijk gebleven Toegenomen Nooit last gehad

(39)

39

Toename leefbaarheid

Palenstein vooral door

renovatie

(40)

40

Conclusies

(41)

41

Samenvattende conclusies

•Grote verschillen in toepassing instrument

•Over het algemeen tevreden huurders

• In POL vooral afhankelijk van status portiek • In Palenstein vooral bepaald door renovatie

•Verschillen tussen leefstijlen qua voorkeuren

en gedrag (burencontact)

•Segmentatie levert echter weinig op voor

(42)

42

Reacties en discussie

(43)

43

Reacties en discussie

•Reacties:

• Maria Besselink,

coördinator strategisch voorraadbeleid en beheer, HaagWonen

• Richard Toussain,

afdelingshoofd Advies , cluster Samenleving, gemeente Delft