Sądy Administracyjne w Polsce

(1)

Sądy Administracyjne w Polsce

Opr. Jakub Mrożek

(2)

Art. 10.

Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej

1. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy

ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej.

2. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada

Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i

trybunały.

(3)

Art. 175

Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej

1. Wymiar sprawiedliwości w

Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy

wojskowe.

2. Sąd wyjątkowy lub tryb doraźny

może być ustanowiony tylko na czas

wojny.

(4)

Struktura Judykatury w Rzeczpospolitej Polskiej

JUDYKATURA

TRYBUNAŁY

SĄD NAJWYŻSZY

SĄDY

ADMINISTRACYJNE SĄDY

POWSZECHNE SĄDY WOJSKOWE TRYBUNAŁ STANU

TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY

SĄDY

KONSTYTUCYJNE ORGANY WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI W RP

(5)

Art. 183.

Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej

1. Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w zakresie orzekania.

2. Sąd Najwyższy wykonuje także inne

czynności określone w Konstytucji i ustawach.

3. Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego powołuje Prezydent Rzeczypospolitej na

sześcioletnią kadencję spośród kandydatów

przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne

Sędziów Sądu Najwyższego.

(6)

Art. 1.

ustawy z dnia 23 listopada 2002 r.

o Sądzie Najwyższym

Sąd Najwyższy jest organem władzy sądowniczej, powołanym do:

1) sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez:

a) zapewnienie w ramach nadzoru zgodności z prawem oraz jednolitości orzecznictwa sądów powszechnych i wojskowych przez rozpoznawanie kasacji oraz innych środków odwoławczych,

b) podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne, c) rozstrzyganie innych spraw określonych w ustawach;

2) rozpoznawania protestów wyborczych oraz stwierdzania ważności wyborów do Sejmu i Senatu oraz wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a także ważności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyjnego;

2a) rozpoznawania protestów wyborczych w wyborach do Parlamentu Europejskiego;

3) opiniowania projektów ustaw i innych aktów normatywnych, na podstawie których orzekają i funkcjonują sądy, a także innych ustaw w zakresie, w

którym uzna to za celowe;

4) wykonywania innych czynności określonych w ustawach.

(7)

Ramowa struktura Sądownictwa Powszechnego w Polsce

SĄD APELACYJNY

SĄD OKRĘGOWY SĄD OKRĘGOWY

SĄD REJONOWY SĄD REJONOWY SĄD REJONOWY SĄD REJONOWY SĄD NAJWYŻSZY

(8)

Struktura Sądów Rejonowych w Polsce (w roku 2010)

(9)

Struktura Sądów Okręgowych w Polsce (w roku 2010)

(10)

Ramowa struktura Sądownictwa Wojskowego w Polsce

WOJSKOWY SĄD OKRĘGOWY WOJSKOWY SĄD

GARNIZONOWY

WOJSKOWY SĄD GARNIZONOWY

SĄD NAJWYŻSZY

(11)

Art. 184.

Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej

• Naczelny Sąd Administracyjny oraz inne sądy administracyjne sprawują, w

zakresie określonym w ustawie, kontrolę działalności administracji publicznej.

Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów

normatywnych terenowych organów

administracji rządowej.

(12)

Art. 1 oraz 2

ustawy z dnia 25 lipca 2002 r.

Prawo o ustroju sądów administracyjnych.

• Art. 1. § 1. Sądy administracyjne sprawują wymiar

sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu

terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej.

• § 2. Kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

• Art. 2 Sądami administracyjnymi są Naczelny Sąd

Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne

(13)

Art. 3

ustawy z dnia 25 lipca 2002 r.

Prawo o ustroju sądów administracyjnych.

§ 1. Sprawy należące do właściwości sądów

administracyjnych rozpoznają, w pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne.

§ 2. Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów

administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w szczególności

rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje uchwały wyjaśniające

zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu

Administracyjnego na mocy innych ustaw.

(14)

Ramowa struktura Sądownictwa Administracyjnego w Polsce

NACZELNY SĄD ADMINISTRACYJNY WOJEWÓDZKI SĄD

ADMINISTRACYJNY

WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY

ORGANY ADMINISTRACI RZĄDOWEJ

ORGANY ADMINISTRACI SAMORZĄDOWEJ ORGANY ADMINISTRACI

PAŃSTWOWEJ

(15)

Procedura wniesienia skargi

do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Organ

administracji publicznej I instancji

Organ

administracji publicznej II instancji

Naczelny organ administracji publicznej

NACZELNY SĄD ADMINISTRACYJNY

ODWOŁANIE WNIOSEK O PONOWNE ROZPATRZENIE*

SKARGA

SKARGA KASACYJNA SKARGA KASACYJNA

Uwaga !

Od 1 VI 2017 r. środek ten nie jest obligatoryjny - można wnieść skarge do WSA bez uprzedniego korzystania z wniosku o ponowne rozpatrzenie

sprawy

(16)

Art. 173 i 174

ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.

Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi

Art. 173. § 1. Od wydanego przez wojewódzki sąd

administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

§ 2. Skargę kasacyjną może wnieść strona, prokurator,

Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Art. 174. Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie

to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

(17)

Art. 101

ustawy o samorządzie gminnym

• 1. Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone

uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym

wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.

• 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i skargę oddalił.

• 2a. Skargę na uchwałę lub zarządzenie, o których mowa w ust. 1, można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy na to wyrażą pisemną zgodę.

• 3. W sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.

Sądy Administracyjne w Polsce